strong lǐ qī shí èr kāi yuán lǐ zuǎn lèi qī jí lǐ sì strong
禮七十二 開元禮纂類七 吉禮四
huáng dì xià zhì jì fāng qiū hòu tǔ tóng mèng dōng jì shén zhōu jí shè shì fù
皇帝夏至祭方丘(后土同孟冬祭神州及攝事附)
zhāi jiè
齋戒
qián jì qī rì, jiè shì, huáng dì fú gǔn miǎn. qián jì èr rì, tài wèi gào gāo zǔ shén yáo huáng dì miào, rú cháng gào zhī yí. gào yǐ pèi shén zuò zhǔ. mèng dōng jì shén zhōu, zé gào tài zōng wén wǔ shèng huáng dì miào. yú bìng rú yuán qiū zhī yí.
前祭七日,戒誓,皇帝服袞冕。前祭二日,太尉告高祖神堯皇帝廟,如常告之儀。(告以配神作主。)孟冬祭神州,則告太宗文武聖皇帝廟。餘並如圓丘之儀。
chén shè
陳設
qián jì sān rì, shàng shě zhí zhǎng shī dà cì yú wài wěi dōng mén zhī wài dào běi, nán xiàng, shè shì, wèi wèi shè jì guān gōng qīng yǐ xià cì yú dōng wěi wài dào nán, běi xiàng xī shàng. shàng shě fèng yù pù yù zuò. wèi wèi shè wén wǔ shì chén cì yú dà cì zhī hòu, wén guān zài zuǒ, wǔ guān zài yòu, jù nán xiàng. shè jì guān cì yú dōng wěi zhī wài dào nán, běi xiàng xī shàng. sān shī yú nán wěi zhī wài dào dōng, zhū wáng yú sān shī zhī nán, jù xī xiàng běi shàng. wén guān jiǔ pǐn yǐ shàng yú jì guān zhī dōng, běi xiàng xī shàng. jiè gōng xī gōng yú nán wěi zhī wài dào xī, dōng xiàng zhū zhōu shǐ rén, dōng fāng nán fāng yú zhū wáng dōng nán, xī xiàng xī fāng běi fāng yú jiè gōng xī gōng xī nán, dōng xiàng: jiē běi shàng. zhū guó zhī kè, dōng fāng nán fāng yú zhū zhōu shǐ rén zhī nán, xī xiàng xī fāng běi fāng yú zhū zhōu shǐ rén zhī nán, dōng xiàng: jiē běi shàng. wǔ guān sān pǐn yǐ xià qī pǐn yǐ shàng yú xī wěi zhī wài dào nán, běi xiàng dōng shàng. qí bāo shèng hóu yú wén guān sān pǐn zhī xià. shè shì wú yù zuò yǐ xià zhì cǐ yí. shè chén zhuàn màn yú nèi wěi dōng mén xī mén zhī wài dào běi, nán xiàng. tán shàng jí shén zhōu dōng fāng nán fāng zhī zhuàn, chén yú dōng mén wài, xī xiàng. xī fāng běi fāng zhī zhuàn, chén yú xī mén wài, dōng xiàng. shén zhōu wú xī mén zhī zhuàn.
前祭三日,尚舍直長施大次於外壝東門之外道北,南向,(攝事,衛尉設祭官、公卿以下次於東壝外道南,北向西上。)尚舍奉御鋪御座。衛尉設文武侍臣次於大次之後,文官在左,武官在右,俱南向。設祭官次於東壝之外道南,北向西上。三師於南壝之外道東,諸王於三師之南,俱西向北上。文官九品以上於祭官之東,北向西上。介公、酅公於南壝之外道西,東向;諸州使人,東方南方於諸王東南,西向;西方北方於介公、酅公西南,東向:皆北上。諸國之客,東方南方於諸州使人之南,西向;西方北方於諸州使人之南,東向:皆北上。武官三品以下七品以上於西壝之外道南,北向東上。(其褒聖侯於文官三品之下。攝事無御座以下至此儀。)設陳饌幔於內壝東門西門之外道北,南向。(壇上及神州東方南方之饌,陳於東門外,西向。西方北方之饌,陳於西門外,東向。神州無西門之饌。)
qián jì èr rì, tài lè lìng shè gōng xuán zhī lè yú tán nán nèi wěi zhī wài, shù líng gǔ yú běi xuán zhī nèi dào zhī zuǒ yòu, yú rú yuán qiū yí. yòu wèi yì kǎn yú tán zhī rén dì nèi wěi zhī wài, fāng shēn qǔ zú róng wù, nán chū bì.
前祭二日,太樂令設宮懸之樂於壇南內壝之外,樹靈鼓於北懸之內道之左右,餘如圓丘儀。又為瘞埳於壇之壬地內壝之外,方深取足容物,南出陛。
qián jì yī rì, fèng lǐ shè yù wèi shè shì wú yù wèi. yú tán zhī dōng nán, xī xiàng. shè wàng yì wèi yú tán xī nán, dāng yì kǎn běi xiàng. shè jì guān gōng qīng wèi yú nèi wěi dōng mén zhī wài dào nán, fēn xiàn guān yú gōng qīng zhī nán, zhí shì zhě wèi yú qí hòu, měi děng yì wèi, jù chóng xíng, xī xiàng běi shàng. shè yù shǐ wèi yú tán shàng, zhèng wèi yú dōng nán yú, xī xiàng fù wèi yú xī nán yú, dōng xiàng. shè fèng lǐ wèi yú lè xuán dōng běi, zàn zhě èr rén zài nán, chà tuì, jù xī xiàng běi shàng. shè fèng lǐ zàn zhě wèi yú yì kǎn xī nán, dōng xiàng nán shàng. shè xié lǜ láng wèi yú tán shàng nán bì zhī xī, dōng xiàng. shè tài lè lìng wèi yú běi xuán zhī jiān, dāng tán běi xiàng. shè cóng jì zhī guān sān shī wèi yú xuán nán dào dōng, zhū wáng wèi yú sān shī zhī dōng, jù běi xiàng xī shàng. jiè gōng xī gōng wèi yú dào xī, běi xiàng dōng shàng. wén guān cóng yī pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng wèi yú zhí shì zhī nán, měi děng yì wèi, chóng xíng xī xiàng wǔ guān sān pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng wèi yú xī fāng, dāng wén guān, měi děng yì wèi, chóng xíng dōng xiàng: jiē běi shàng. zhū zhōu shǐ rén wèi, dōng fāng nán fāng yú zhū wáng dōng nán, chóng xíng, běi miàn xī shàng xī fāng běi fāng yú jiè gōng xī gōng xī nán, chóng xíng, běi miàn dōng shàng. shè zhū guó kè shǐ wèi yú nèi wěi nán mén zhī wài, dōng fāng nán fāng yú zhū zhōu shǐ rén zhī dōng, měi guó yì wèi, chóng xíng, běi miàn xī shàng xī fāng běi fāng yú zhū zhōu shǐ rén zhī xī, měi guó yì wèi, chóng xíng, běi miàn dōng shàng. shè shì wú sān shī yǐ xià zhì cǐ yí. shè mén wài wèi, jì guān gōng qīng yǐ xià jiē yú dōng wěi zhī wài dào nán, měi děng yì wèi, chóng xíng, běi miàn xī shàng. sān shī wèi yú nán wěi zhī wài dào dōng, zhū wáng yú sān shī zhī nán, jù xī xiàng, jiè gōng xī gōng yú dào xī dōng xiàng: jiē běi shàng. wén guān cóng yī pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng wèi yú dōng wěi zhī wài jì guān zhī nán, měi děng yì wèi, chóng xíng, běi miàn xī shàng wǔ guān sān pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng wèi yú xī wěi zhī wài dào nán, měi děng yì wèi, chóng xíng, běi miàn dōng shàng. zhū zhōu shǐ rén wèi, dōng fāng nán fāng yú zhū wáng dōng nán, chóng xíng xī miàn xī fāng běi fāng yú jiè gōng xī gōng xī nán, chóng xíng dōng miàn: jù běi shàng. shè zhū guó kè shǐ wèi, dōng fāng nán fāng yú zhū zhōu shǐ rén zhī nán, měi guó yì wèi, chóng xíng xī miàn xī fāng běi fāng yú zhū zhōu shǐ rén zhī nán, měi guó yì wèi, chóng xíng dōng miàn: jiē běi shàng. shè shì wú sān shī yǐ xià zhì cǐ yí.
前祭一日,奉禮設御位(攝事無御位。)於壇之東南,西向。設望瘞位於壇西南,當瘞埳北向。設祭官公卿位於內壝東門之外道南,分獻官於公卿之南,執事者位於其後,每等異位,俱重行,西向北上。設御史位於壇上,正位於東南隅,西向;副位於西南隅,東向。設奉禮位於樂懸東北,贊者二人在南,差退,俱西向北上。設奉禮讚者位於瘞埳西南,東向南上。設協律郎位於壇上南陛之西,東向。設太樂令位於北懸之間,當壇北向。設從祭之官、三師位於懸南道東,諸王位於三師之東,俱北向西上。介公、酅公位於道西,北向東上。文官從一品以下九品以上位於執事之南,每等異位,重行西向;武官三品以下九品以上位於西方,當文官,每等異位,重行東向:皆北上。諸州使人位,東方南方於諸王東南,重行,北面西上;西方北方於介公、酅公西南,重行,北面東上。設諸國客使位於內壝南門之外,東方南方於諸州使人之東,每國異位,重行,北面西上;西方北方於諸州使人之西,每國異位,重行,北面東上。(攝事無三師以下至此儀。)設門外位,祭官公卿以下皆於東壝之外道南,每等異位,重行,北面西上。三師位於南壝之外道東,諸王於三師之南,俱西向,介公、酅公於道西東向:皆北上。文官從一品以下九品以上位於東壝之外祭官之南,每等異位,重行,北面西上;武官三品以下九品以上位於西壝之外道南,每等異位,重行,北面東上。諸州使人位,東方南方於諸王東南,重行西面;西方北方於介公、酅公西南,重行東面:俱北上。設諸國客使位,東方南方於諸州使人之南,每國異位,重行西面;西方北方於諸州使人之南,每國異位,重行東面:皆北上。(攝事無三師以下至此儀。)
shēng bǎng yú dōng wěi zhī wài, dāng mén xī xiàng. huáng shēng yī jū qián, yòu huáng shēng yī zài běi, shǎo tuì, xuán shēng yī zài nán, shǎo tuì. shè lǐn xī lìng wèi yú shēng xī nán, shǐ péi qí hòu, jù běi xiàng. shè zhū tài zhù wèi yú shēng dōng, gè dāng shēng hòu, zhù shǐ péi qí hòu, jù xī xiàng. shè tài cháng qīng shěng shēng wèi yú shēng qián jìn běi, nán xiàng. shè huáng dì qí jiǔ zūn yú tán zhī shàng xià, tài zūn èr, zhe zūn èr, xī zūn èr, léi yī, zài tán shàng dōng nán yú, běi xiàng xiàng zūn èr, hú zūn èr, shān léi èr, zài tán xià, jiē yú nán bì zhī dōng, běi xiàng: jù xī shàng. shè pèi dì zhe zūn èr, xī zūn èr, xiàng zūn èr, léi yī, zài tán shàng, jiē yú huáng dì qí jiǔ zūn zhī dōng, běi xiàng xī shàng. mèng dōng běi jiāo jiǔ zūn yú shén zhōu jiǔ zūn zhī dōng, rú xià zhì zhī yí. shén zhōu tài zūn èr, zài dì yī děng, měi fāng yuè zhèn hǎi dú jù shān zūn èr, shān lín chuān zé jù shèn zūn èr, qiū líng fén yǎn yuán xí jù gài zūn èr. fán zūn gè shè yú shén zuò zhī zuǒ ér yòu xiàng. shén zhōu yǐ shàng zhī zūn zhì yú diàn, yǐ xià zhī zūn jù jiè yǐ xí, jiē jiā sháo mì, shè jué yú zūn xià. mèng dōng yí, tán shàng zhī zūn zhì yú diàn, tán xià zhī zūn jiè yǐ xí. shè yù xǐ jí shè yù bì zhī fěi děng, bìng rú yuán qiū yí. mèng dōng jì tóng.
牲榜於東壝之外,當門西向。黃牲一居前,又黃牲一在北,少退,玄牲一在南,少退。設廩犧令位於牲西南,史陪其後,俱北向。設諸太祝位於牲東,各當牲後,祝史陪其後,俱西向。設太常卿省牲位於牲前近北,南向。設皇地祇酒樽於壇之上下,太樽二,著樽二,犧樽二,罍一,在壇上東南隅,北向;象樽二,壺樽二,山罍二,在壇下,皆於南陛之東,北向:俱西上。設配帝著樽二,犧樽二,象樽二,罍一,在壇上,皆於皇地祇酒樽之東,北向西上。(孟冬北郊酒樽於神州酒樽之東,如夏至之儀。)神州太樽二,在第一等,每方岳鎮海瀆俱山樽二,山林川澤俱蜃樽二,丘陵墳衍原隰俱概樽二。凡樽各設於神座之左而右向。(神州以上之樽置於坫,以下之樽俱藉以席,皆加勺冪,設爵於樽下。孟冬儀,壇上之樽置於坫,壇下之樽藉以席。)設御洗及設玉幣之篚等,並如圓丘儀。(孟冬祭同。)
jì rì wèi míng wǔ kè, tài shǐ lìng jiāo shè lìng gè fú qí fú, shuài qí shǔ shēng shè huáng dì qí shén zuò yú tán shàng běi fāng, nán xiàng, xí yǐ gǎo jiē. shè gāo zǔ shén yáo huáng dì shén zuò mèng dōng shén zhōu zé shè tài zōng wén wǔ shèng huáng dì shén zuò. yú dōng fāng, xī xiàng, xí yǐ guǎn. shè shén zhōu dì qí shén zuò yú dì yī děng dōng nán fāng, xí yǐ gǎo jiē. yòu shè yuè zhèn hǎi dú yǐ xià zhī zuò yú nèi wěi zhī nèi, gè yī qí fāng, jiē yǒu yuán xí qiū líng fén yǎn zhī zuò. yòu shè zhōng yuè yǐ xià zhī zuò yú tán zhī xī nán, jù nèi xiàng. zì shén zhōu yǐ xià liù shí bā wèi xí, jiē yǐ guǎn. shè shén wèi gè yú zuò shǒu.
祭日未明五刻,太史令、郊社令各服其服,帥其屬升設皇地祇神座於壇上北方,南向,席以稿秸。設高祖神堯皇帝神座(孟冬神州則設太宗文武聖皇帝神座。)於東方,西向,席以莞。設神州地祇神座於第一等東南方,席以稿秸。又設岳鎮海瀆以下之座於內壝之內,各依其方,皆有原隰丘陵墳衍之座。又設中嶽以下之座於壇之西南,俱內向。自神州以下六十八位席,皆以莞。設神位各於座首。
shěng shēng qì rú bié yí.
省牲器(如別儀。)
luán jià chū gōng fú yǐ gǔn miǎn. yú rú shàng xīn yuán qiū yí. mèng dōng běi jiāo tóng yuán qiū.
鑾駕出宮(服以袞冕。餘如上辛圓丘儀。孟冬北郊同圓丘。)
diàn yù bó
奠玉帛
jì rì wèi míng sān kè, zhū jì guān gè fú qí fú. jiāo shè lìng liáng yùn lìng gè shuài qí shǔ rù shí zūn léi yù bì. fán liù zūn zhī cì, tài zūn wèi shàng, shí yǐ fàn qí zhe zūn cì zhī, shí yǐ lǐ qí xī zūn cì zhī, shí yǐ àng qí xiàng zūn cì zhī, shí yǐ tí qí hú zūn cì zhī, shí yǐ shěn qí shān léi wèi xià, shí yǐ sān jiǔ. pèi dì zhe zūn wèi shàng, shí yǐ fàn qí xī zūn cì zhī, shí yǐ lǐ qí xiàng zūn cì zhī, shí yǐ àng qí. yǐ shàng mèng dōng tóng. shén zhōu tài zūn, shí yǐ fàn qí wǔ fāng yuè zhèn hǎi dú zhī shān zūn, shí yǐ tí qí shān lín chuān zé zhī shèn zūn, shí yǐ shěn qí qiū líng yǐ xià zhī sàn zūn, shí yǐ qīng jiǔ. xuán jiǔ gè shí yú zhū qí zhī shàng zūn. lǐ shén zhī yù, huáng dì qí yǐ huáng cóng, qí bì yǐ huáng. pèi dì zhī bì yì rú zhī. shén zhōu zhī yù yǐ liǎng guī yǒu dǐ, qí bì yǐ xuán. mèng dōng tóng. yuè dú yǐ xià zhī bì, gè cóng fāng sè. tài guān lìng shuài jìn zhuàn zhě qí shí zhuàn jí lǐ guān jiù wèi yù shǐ tài zhù xíng sǎo chú děng, bìng rú yuán qiū yí. mèng dōng tóng.
祭日未明三刻,諸祭官各服其服。郊社令、良醞令各帥其屬入實樽罍玉幣。(凡六樽之次,太樽為上,實以泛齊;著樽次之,實以醴齊;犧樽次之,實以盎齊;象樽次之,實以醍齊;壺樽次之,實以沈齊;山罍為下,實以三酒。配帝著樽為上,實以泛齊;犧樽次之,實以醴齊;象樽次之,實以盎齊。以上孟冬同。神州太樽,實以泛齊;五方岳鎮海瀆之山樽,實以醍齊;山林川澤之蜃樽,實以沈齊;丘陵以下之散樽,實以清酒。玄酒各實於諸齊之上樽。禮神之玉,皇地祇以黃琮,其幣以黃。配帝之幣亦如之。神州之玉以兩珪有邸,其幣以玄。孟冬同。岳瀆以下之幣,各從方色。)太官令帥進饌者其實饌及禮官就位、御史太祝行掃除等,並如圓丘儀。(孟冬同。)
jià jiāng zhì, yè zhě zàn yǐn gè yǐn jì guān cóng jì guān kè shǐ děng jù jiù mén wài wèi.
駕將至,謁者、贊引各引祭官、從祭官、客使等俱就門外位。
jià zhì dà cì mén wài, huí hé nán xiàng, jiāng jūn jiàng, lì yú hé yòu. shì zhōng jìn dāng luán jià qián, guì, zòu chēng:" shì zhōng chén mǒu yán, qǐng jiàng hé." fǔ fú, xìng, hái shì wèi. wǔ pǐn yǐ shàng cóng jì zhī guān, jiē jiù wěi wài wèi. shè shì wú jià zhì dà cì xià yí. tài lè lìng shuài gōng rén èr wǔ cì rù jiù wèi, wén wǔ rù chén yú xuán nèi, wǔ wǔ lì yú xuán nán dào xī. yè zhě yǐn sī kōng rù xíng sǎo chú qì, chū fù wèi. huáng dì tíng dà cì bàn kè qǐng, yè zhě zàn yǐn gè yǐn sì guān, tōng shì shè rén fēn yǐn cóng sì qún guān jiè gōng xī gōng zhū fāng kè shǐ, jiē xiān rù jiù wèi. tài cháng bó shì yǐn tài cháng qīng lì yú dà cì mén wài, dāng mén běi xiàng.
駕至大次門外,回輅南向,將軍降,立於輅右。侍中進當鑾駕前,跪,奏稱:"侍中臣某言,請降輅。"俯伏,興,還侍位。五品以上從祭之官,皆就壝外位。(攝事無駕至大次下儀。)太樂令帥工人、二舞次入就位,文舞入陳於懸內,武舞立於懸南道西。謁者引司空入行掃除訖,出復位。皇帝停大次半刻頃,謁者、贊引各引祀官,通事舍人分引從祀群官、介公、酅公、諸方客使,皆先入就位。太常博士引太常卿立於大次門外,當門北向。
shì zhōng bǎn zòu:" wài bàn." huáng dì fú gǔn miǎn mèng dōng shén zhōu dà qiú ér miǎn. chū cì, huá gài shì wèi rú cháng yí. shì zhōng fù bǎo péi cóng rú shì. bó shì yǐn tài cháng qīng, tài cháng qīng yǐn huáng dì, zhì zhōng wěi mén wài, diàn zhōng jiān jìn dà guī, shàng yī fèng yù yòu yǐ zhèn guī shòu diàn zhōng jiān, diàn zhōng jiān shòu jìn, huáng dì jìn dà guī, zhí zhèn guī, huá gài zhàng wèi tíng yú mén wài, shì zhě cóng rù, yè zhě yǐn lǐ bù shàng shū tài cháng shǎo qīng péi cóng rú cháng yí. huáng dì zhì bǎn wèi, tài cháng qīng qǐng zài bài jí qǐng xíng shì, bìng rú yuán qiū yí. shè shì rú yuán qiū shè shì yí.
侍中版奏:"外辦。"皇帝服袞冕(孟冬神州大裘而冕。)出次,華蓋侍衛如常儀。(侍中負寶陪從如式。)博士引太常卿,太常卿引皇帝,至中壝門外,殿中監進大珪,尚衣奉御又以鎮珪授殿中監,殿中監受進,皇帝搢大珪,執鎮珪,華蓋仗衛停於門外,侍者從入,謁者引禮部尚書、太常少卿陪從如常儀。皇帝至版位,太常卿請再拜及請行事,並如圓丘儀。(攝事如圓丘攝事儀。)
xié lǜ láng jǔ huī, gōng gǔ chù, zòu shùn hé zhī lè, nǎi yǐ lín zhōng wèi gōng, tài cù wèi jiǎo, gū xǐ wèi zhēng, nán lǚ wèi yǔ, zuò wén wǔ zhī wǔ lè, wǔ bā chéng, lín zhōng tài cù gū xǐ nán lǚ jiē zài chéng. yǎn huī, jiá yǔ, lè zhǐ. tài cháng qīng qián zòu chēng:" qǐng zài bài." tuì fù wèi. huáng dì zài bài. fèng lǐ yuē:" zhòng guān zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài.
協律郎舉麾,工鼓柷,奏順和之樂,乃以林鍾為宮,太蔟為角,姑洗為徵,南呂為羽,作文舞之舞樂,舞八成,(林鍾、太蔟、姑洗、南呂皆再成。)偃麾,戛敔,樂止。太常卿前奏稱:"請再拜。"退復位。皇帝再拜。奉禮曰:"眾官再拜。"在位者皆再拜。
huáng dì diàn yù bì jí zòu lè zhī jié, bìng rú yuán qiū. shè shì zé tài wèi diàn yù bó. xià fǎng cǐ. dēng gē, zuò sù hé zhī lè, yǐ yīng zhōng zhī jūn. tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn, běi xiàng guì diàn yú huáng dì qí mèng dōng shén zhōu. shén zuò, fǔ fú xìng jí diàn pèi zuò, bìng rú yuán qiū yí. shè shì tóng yuán qiū shè shì yí.
皇帝奠玉幣及奏樂之節,並如圓丘。(攝事則太尉奠玉帛。下仿此。)登歌,作肅和之樂,以應鍾之均。太常卿引皇帝進,北向跪奠於皇地祇(孟冬神州。)神座,俯伏興及奠配座,並如圓丘儀。(攝事同圓丘攝事儀。)
jìn shú
進熟
huáng dì jì shēng diàn yù bì, tài guān lìng chén zhuàn zhī yí rú yuán qiū. zǔ chū rù mén, zòu yōng hé zhī lè, yǐ tài cù zhī jūn, zì hòu jiē shén zhī lè yòng tài cù. zhuàn zhì bì, lè zhǐ. zhù shǐ jù jìn, guì chè máo xuè zhī dòu, jiàng zì dōng bì yǐ chū. huáng dì qí zhī zhuàn, shēng zì nán bì. pèi dì zhī zhuàn, shēng zì dōng bì. shén zhōu zhī zhuàn, shēng zì sì bì. mèng dōng shén zhōu, shēng zì nán bì. zhū tài zhù yíng yǐn yú tán shàng, gè shè yú shén zuò qián. shè qì, yè zhě yǐn sī tú tài guān lìng shuài jìn zhuàn zhě jiàng zì dōng bì yǐ chū, sī tú fù wèi, zhū tài zhù hái zūn suǒ. yòu jìn shè yuè zhèn yǐ xià zhī zhuàn, xiāng cì ér bì.
皇帝既升奠玉幣,太官令陳饌之儀如圓丘。俎初入門,奏雍和之樂,以太蔟之均,(自後接神之樂用太蔟。)饌至陛,樂止。祝史俱進,跪徹毛血之豆,降自東陛以出。(皇地祇之饌,升自南陛。配帝之饌,升自東陛。神州之饌,升自巳陛。孟冬神州,升自南陛。)諸太祝迎引於壇上,各設於神座前。設訖,謁者引司徒、太官令帥進饌者降自東陛以出,司徒復位,諸太祝還樽所。又進設岳鎮以下之饌,相次而畢。
tài cháng qīng yǐn huáng dì yì léi xǐ, lè zuò, qí guàn xǐ zhuó xiàn guì diàn zòu lè zhī yí, bìng rú yuán qiū. shè shì rú yuán qiū shè shì yí. tài zhù chí bǎn jìn yú shén zuò zhī yòu, dōng xiàng guì dú zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zǐ sì tiān zǐ chén mǒu, shè zé yún" jǐn qiǎn tài wèi chén míng". xià fǎng cǐ. gǎn zhāo gào yú huáng dì qí: qián dào yùn xíng, rì chán běi zhì, jǐng fēng yīng xù, lí qì xiào shí. jiā chéng zhì hé, sù ruò jiù diǎn, jìng yǐ yù bó xī qí, zī shèng shù pǐn, bèi zī zhī yì, shì biǎo chéng què. gāo zǔ shén yáo huáng dì pèi shén zuò zhǔ, shàng xiǎng." tài zhù fǔ fú, xìng. mèng dōng shén zhōu yún:" bāo hán qū xià, zài zhí qún shēng, pǔ bèi yù zhōng, lài zī hòu dé. shì zūn yí diǎn, liàn cǐ yuán chén, jìng yǐ yù bó xī qí, zī shèng shù pǐn, míng xiàn jué chéng, bèi zī zhī yì, huáng zǔ tài zōng wén wǔ shèng huáng dì pèi shén zuò zhǔ." huáng dì zài bài. shè zé tài wèi zài bài. chū dú zhù wén qì, lè zuò, tài zhù jìn, guì diàn bǎn yú shén zuò, xìng, hái zūn suǒ. huáng dì bài qì, lè zhǐ.
太常卿引皇帝詣罍洗,樂作,其盥洗、酌獻、跪奠、奏樂之儀,並如圓丘。(攝事如圓丘攝事儀。)太祝持版進於神座之右,東向跪讀祝文曰:"維某年歲次月朔日,子嗣天子臣某,(攝則雲"謹遣太尉臣名"。下仿此。)敢昭告於皇地祇:乾道運行,日躔北至,景風應序,離氣效時。嘉承至和,肅若舊典,敬以玉帛犧齊,粢盛庶品,備茲祗瘞,式表誠愨。高祖神堯皇帝配神作主,尚饗。"太祝俯伏,興。(孟冬神州云:"包函區夏,載植群生,溥被域中,賴茲厚德。式遵彝典,練此元辰,敬以玉帛犧齊,粢盛庶品,明獻厥誠,備茲祗瘞,皇祖太宗文武聖皇帝配神作主。")皇帝再拜。(攝則太尉再拜。)初讀祝文訖,樂作,太祝進,跪奠版於神座,興,還樽所。皇帝拜訖,樂止。
tài cháng qīng yǐn huáng dì yì pèi dì jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, shì zhōng qǔ jué yú diàn, jìn, huáng dì shòu jué, shì zhōng zàn zhuó fàn qí qì, lè zuò, tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn gāo zǔ shén yáo huáng dì shén zuò qián, dōng xiàng guì diàn jué, fǔ fú, xìng, tài cháng qīng yǐn huáng dì shǎo tuì, dōng xiàng lì, lè zhǐ. tài zhù chí bǎn jìn yú shén zuò zhī zuǒ, běi xiàng guì dú zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zi xiào céng sūn kāi yuán shén wǔ huáng dì chén mǒu, gǎn zhāo gào yú gāo zǔ shén yáo huáng dì: shí wéi xià zhì, sù jìng xùn diǎn, yòng zhī jì yú huáng dì qí. wéi gāo zǔ dé xié èr yí, dào jiān sān tǒng, lǐ yīng guāng pèi, gǎn lǜ jiù zhāng, mèng dōng yún" huáng zēng zǔ tài zōng wén wǔ shèng huáng dì, dé bèi qián kūn, gé yú shàng xià, zhāo pèi zhī yí, qīn lǜ jiù zhāng". jǐn yǐ zhì bì xī qí, zī shèng shù pǐn, sù chén míng jiàn, zuò zhǔ yòu shén, shàng xiǎng." tài zhù fǔ fú, xìng. huáng dì zài bài. chū dú zhù wén qì, lè zuò, tài zhù jìn guì diàn bǎn yú shén zuò, xìng, hái zūn suǒ, huáng dì bài qì, lè zhǐ.
太常卿引皇帝詣配帝酒樽所,執樽者舉冪,侍中取爵於坫,進,皇帝受爵,侍中贊酌泛齊訖,樂作,太常卿引皇帝進高祖神堯皇帝神座前,東向跪奠爵,俯伏,興,太常卿引皇帝少退,東向立,樂止。太祝持版進於神座之左,北向跪讀祝文曰:"維某年歲次月朔日,子孝曾孫開元神武皇帝臣某,敢昭告於高祖神堯皇帝:時維夏至,肅敬訓典,用祗祭於皇地祇。惟高祖德協二儀,道兼三統,禮膺光配,敢率舊章,(孟冬雲"皇曾祖太宗文武聖皇帝,德被乾坤,格於上下,昭配之儀,欽率舊章"。)謹以制幣犧齊,粢盛庶品,肅陳明薦,作主侑神,尚饗。"太祝俯伏,興。皇帝再拜。初讀祝文訖,樂作,太祝進跪奠版於神座,興,還樽所,皇帝拜訖,樂止。
huáng dì yǐn fú shòu zuò jí yà xiàn zhōng xiàn guàn xǐ zhuó xiàn yǐn fú, bìng rú yuán qiū yí. wéi huáng dì qí tài wèi yà xiàn zhuó lǐ qí shí, wǔ wǔ zuò, hé liù lǜ liù tóng wèi yì ěr.
皇帝飲福、受胙及亞獻終獻盥洗酌獻飲福,並如圓丘儀。(唯皇地祇太尉亞獻酌醴齊時,武舞作,合六律六同為異耳。)
chū tài wèi jiāng shēng xiàn, yè zhě yī rén yǐn xiàn guān yì léi xǐ, guàn xǐ páo jué qì, shēng zì sì bì, yì jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, zhuó fàn qí, jìn diàn yú shén zhōu zuò qián, yǐn jiàng hái běn wèi. yè zhě wǔ rén cì yǐn xiàn guān yì léi xǐ, guàn xǐ qì, gè yì jiǔ zūn suǒ, jù zhuó tí qí qì, yǐn xiàn guān gè jìn diàn jué yú zhū fāng yuè zhèn hǎi dú shǒu zuò, yú zuò jiē zhù shǐ zhù diàn, xiāng cì ér bì, yǐn hái běn wèi. yòu zàn yǐn wǔ rén gè yǐn xiàn guān yì léi xǐ guàn xǐ, yì jiǔ zūn suǒ zhuó shěn qí, xiàn shān lín chuān zé rú yuè zhèn zhī yí. qì, yòu yǐn xiàn guān yì léi xǐ, guàn xǐ qì, yì jiǔ zūn suǒ, jù zhuó qīng jiǔ, xiàn qiū líng yǐ xià jí zhāi láng zhù diàn rú shàng yí. qì, gè yǐn hái běn wèi. wǔ wǔ liù chéng, lè zhǐ.
初太尉將升獻,謁者一人引獻官詣罍洗,盥洗匏爵訖,升自巳陛,詣酒樽所,執樽者舉冪,酌泛齊,進奠於神州座前,引降還本位。謁者五人次引獻官詣罍洗,盥洗訖,各詣酒樽所,俱酌醍齊訖,引獻官各進奠爵於諸方岳鎮海瀆首座,餘座皆祝史助奠,相次而畢,引還本位。又贊引五人各引獻官詣罍洗盥洗,詣酒樽所酌沈齊,獻山林川澤如岳鎮之儀。訖,又引獻官詣罍洗,盥洗訖,詣酒樽所,俱酌清酒,獻丘陵以下及齋郎助奠如上儀。訖,各引還本位。武舞六成,樂止。
wǔ xiàn jù bì, zhū zhù chè dòu jí cì zuò huáng dì zài bài zòu lè bìng rú yuán qiū yí.
舞獻俱畢,諸祝徹豆及賜胙、皇帝再拜、奏樂並如圓丘儀。
tài cháng qīng qián zòu:" qǐng jiù wàng yì wèi." tài cháng qīng yǐn huáng dì, lè zuò, huáng dì jiù wàng yì wèi, běi xiàng lì, lè zhǐ. yú qún guān jiāng bài, shàng xià zhū zhù gè zhí fěi jìn shén zuò qián, qǔ yù bó, zhāi láng yǐ zǔ zài shén zhōu yǐ shàng shēng tǐ jì shǔ fàn jué jiǔ, gè yóu qí bì jiàng tán, běi xíng, dāng yì kǎn xī xíng. zhū tài zhù yǐ yù bì zhuàn wù zhì yú kǎn, zhū zhù yòu yǐ yuè zhèn yǐ xià zhī lǐ bì jí shēng tǐ jiē cóng yì. fèng lǐ yuē:" kě yì kǎn." dōng xī xiāng gè liù rén tián tǔ. bàn kǎn, tài cháng qīng qián zòu:" lǐ bì." yǐn huáng dì hái dà cì lè zuò, cóng sì qún guān zhū fāng kè shǐ yù shǐ yǐ xià chū, bìng rú yuán qiū yí. qí zhù bǎn fán yú zhāi suǒ.
太常卿前奏:"請就望瘞位。"太常卿引皇帝,樂作,皇帝就望瘞位,北向立,樂止。於群官將拜,上下諸祝各執篚進神座前,取玉帛,齋郎以俎載神州以上牲體、稷黍飯、爵酒,各由其陛降壇,北行,當瘞埳西行。諸太祝以玉幣饌物置於埳,諸祝又以岳鎮以下之禮幣及牲體皆從瘞。奉禮曰:"可瘞埳。"東西廂各六人窴土。半埳,太常卿前奏:"禮畢。"引皇帝還大次樂作,從祀群官、諸方客使、御史以下出,並如圓丘儀。其祝版燔於齋所。
luán jià hái gōng rú yuán qiū yí.
鑾駕還宮(如圓丘儀。)
jì wǔ yuè sì zhèn sì hǎi sì dú
◎祭五嶽四鎮四海四瀆
zhū yuè zhèn hǎi dú měi nián yī jì, gè yǐ wǔ jiāo yíng qì rì jì zhī. shè jì zhōu jiè, yǐ jù lì dài sì shān chuān piān.
諸岳鎮海瀆每年一祭,各以五郊迎氣日祭之。(設祭州界,已具歷代祀山川篇。)
qián jì wǔ rì, zhū jì guān gè sàn zhāi sān rì, zhì zhāi èr rì, rú bié yí.
前祭五日,諸祭官各散齋三日,致齋二日,如別儀。
qián yī rì, yuè lìng dú lìng qīng sǎo nèi wài, yòu wèi yì kǎn yú tán zhī rén dì, fāng shēn qǔ zú róng wù. hǎi dú zé kǎn nèi wèi tán, gāo zhàng sì chǐ, jiē wèi bì. zàn lǐ zhě shè chū xiàn wèi yú tán dōng nán, yà xiàn zhōng xiàn yú chū xiàn nán, shǎo tuì, jù xī xiàng běi shàng. shè zhǎng shì zhě wèi yú zhōng xiàn dōng nán, chóng xíng xī miàn, yǐ běi wèi shàng. shè zàn chàng děng zhū wèi yú zhōng xiàn xī nán, xī xiàng běi shàng. shè xiàn guān děng wàng yì wèi yú yì kǎn zhī dōng běi, xī xiàng. jì hǎi dú wú wàng yì wèi. shè jì guān yǐ xià mén wài wèi yú nán mén zhī wài dào dōng, chóng xíng xī xiàng, yǐ běi wèi shàng. jì qì zhī shù, zūn liù, biān shí, dòu shí, guǐ èr, fǔ èr, zǔ sān. yuè dú lìng shuài qí shǔ yì tán dōng bì shēng, shè zūn yú tán shàng dōng nán yú, běi xiàng xī shàng. zūn jiē jiā sháo mì, yǒu diàn yǐ zhì jué. shè yù fěi yú zūn diàn zhī suǒ. shè xǐ yú nán bì dōng nán, běi xiàng, léi shuǐ zài xǐ dōng, fěi zài xǐ xī, nán sì, fěi shí yǐ jīn jué. zhí zūn léi xǐ fěi zhě, gè wèi yú zūn léi xǐ fěi zhī hòu.
前一日,岳令、瀆令清掃內外,又為瘞埳於壇之壬地,方深取足容物。(海瀆則埳內為壇,高丈四尺,皆為陛。)贊禮者設初獻位於壇東南,亞獻、終獻於初獻南,少退,俱西向北上。設掌事者位於終獻東南,重行西面,以北為上。設贊唱等諸位於終獻西南,西向北上。設獻官等望瘞位於瘞埳之東北,西向。(祭海瀆無望瘞位。)設祭官以下門外位於南門之外道東,重行西向,以北為上。祭器之數,樽六,籩十,豆十,簋二,簠二,俎三。岳瀆令帥其屬詣壇東陛升,設樽於壇上東南隅,北向西上。(樽皆加勺冪,有坫以置爵。)設玉篚於樽坫之所。設洗於南陛東南,北向,罍水在洗東,篚在洗西,南肆,(篚實以巾爵。)執樽罍洗篚者,各位於樽罍洗篚之後。
jì rì wèi míng, pēng shēng yú chú. qí shēng gè suí fāng sè. zhāi láng yǐ dòu xiān qǔ xuè máo, zhì yú zhuàn suǒ. sù xìng, zhǎng zhuàn zhě shí jì qì. shēng tǐ, niú yáng shǐ jiē yòng yòu pàng. qián jiǎo sān jié, jié yī duàn, jiān bì nào jiē zài zhī. hòu jiǎo sān jié, jié yī duàn, qù xià jié, zài shàng zhūn gē èr jié. yòu qǔ zhèng jǐ tǐng jí héng jí duǎn xié zhèng xié dài xié, gè èr gǔ yǐ bìng, yú jiē bù shè. guǐ shí jì shǔ, fǔ shí dào liáng. biān shí, shí shí yán gān yú zǎo lì zhēn líng qiàn lù pú bái bǐng hēi bǐng. dòu shí, shí jiǔ jū tǎn hǎi jīng jū lù hǎi qín jū tù hǎi sǔn jū yú hǎi pí xī jū tún bó. ruò tǔ wú zhě, gè yǐ qí lèi chōng zhī. fán jì guān gè fú qí fú. sān pǐn cuì miǎn, sì pǐn xiù miǎn, wǔ pǐn xuán miǎn, liù pǐn yǐ xià jué biàn. ruò yǒu èr pǐn yǐ shàng, gè yī lìng. yuè lìng dú lìng shuài qí shǔ rù yì tán dōng bì, shēng, shè yuè shén dú shén zuò yú tán shàng jìn běi, nán xiàng, xí yǐ guǎn. yòu shí zūn léi jí yù. fán zūn, yī shí lǐ qí, yī shí àng qí, yī shí qīng jiǔ, qí xuán jiǔ gè shí yú shàng zūn. jì shén zhī yù, liǎng guī yǒu dǐ. zhù bǎn zhì yú diàn. yuè lìng dú lìng yòu yǐ bì zhì yú fěi, zhāi láng yǐ dòu xuè jiē shè yú zhuàn suǒ. qí bì zhǎng zhàng bā chǐ, gè suí fāng sè. zàn chàng zhě xiān rù jiù wèi. zhù yǔ zhí zūn léi fěi zhě rù, dāng tán nán, chóng xíng běi miàn, yǐ xī wèi shàng. lì dìng, zàn chàng zhě yuē:" zài bài." zhù yǐ xià jù zài bài. zhí zūn zhě shēng zì dōng bì, lì yú zūn suǒ, zhí léi fěi zhě gè jiù wèi. zhù yì tán dōng bì, shēng, xíng sǎo chú yú shàng, jiàng, xíng sǎo chú yú xià qì, dú zé sǎo chú kǎn wài qì. gè jiù wèi.
祭日未明,烹牲於廚。(其牲各隨方色。齋郎以豆先取血毛,置於饌所。)夙興,掌饌者實祭器。(牲體,牛羊豕皆用右胖。前腳三節,節一段,肩、臂、臑皆載之。後腳三節,節一段,去下節,載上肫胳二節。又取正脊、脡脊、橫脊、短脅、正脅、代脅,各二骨以並,餘皆不設。簋實稷黍,簠實稻粱。籩十,實石鹽、乾魚、棗、栗、榛、菱、芡、鹿脯、白餅、黑餅。豆十,實韭菹、醓醢、菁菹、鹿醢、芹菹、兔醢、筍菹、魚醢、脾析菹、豚胉。若土無者,各以其類充之。)凡祭官各服其服。(三品毳冕,四品繡冕,五品玄冕,六品以下爵弁。若有二品以上,各依令。)岳令、瀆令帥其屬入詣壇東陛,升,設岳神、瀆神座於壇上近北,南向,席以莞。又實樽罍及玉。(凡樽,一實醴齊,一實盎齊,一實清酒,其玄酒各實於上樽。祭神之玉,兩珪有邸。)祝版置於坫。岳令、瀆令又以幣置於篚,齋郎以豆血皆設於饌所。(其幣長丈八尺,各隨方色。)贊唱者先入就位。祝與執樽罍篚者入,當壇南,重行北面,以西為上。立定,贊唱者曰:"再拜。"祝以下俱再拜。執樽者升自東陛,立於樽所,執罍篚者各就位。祝詣壇東陛,升,行掃除於上,降,行掃除於下訖,(瀆則掃除埳外訖。)各就位。
zhì míng, zàn lǐ zhě yǐn jì guān yǐ xià jù jiù mén wài wèi. lì dìng yī kè qǐng, zàn chàng zhě yuē:" zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài. zàn lǐ zhě jìn chū xiàn zhī zuǒ bái:" yǒu sī jǐn jù, qǐng xíng shì." tuì fù wèi. zàn chàng zhě yuē:" zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài. zhù guì qǔ yù bì yú fěi, xìng, lì yú zūn suǒ. fán qǔ wù zhě jiē guì fǔ fú ér qǔ yǐ xìng. diàn wù zé guì diàn qì, fǔ fú ér hòu xìng. zhǎng zhuàn zhě shuài zhāi láng fèng zhuàn chén yú dōng mén zhī wài.
質明,贊禮者引祭官以下俱就門外位。立定一刻頃,贊唱者曰:"再拜。"在位者皆再拜。贊禮者進初獻之左白:"有司謹具,請行事。"退復位。贊唱者曰:"再拜。"在位者皆再拜。祝跪取玉幣於篚,興,立於樽所。(凡取物者皆跪俯伏而取以興。奠物則跪奠訖,俯伏而後興。)掌饌者帥齋郎奉饌陳於東門之外。
zàn lǐ zhě yǐn chū xiàn yì tán, shēng zì nán bì, jìn shén zuò qián, běi xiàng lì. zhù yǐ yù bì dōng xiàng jìn, chū xiàn shòu yù bì, zhù hái zūn suǒ. zàn lǐ zhě yǐn chū xiàn jìn, běi xiàng guì diàn yú shén zuò, xìng, shǎo tuì, běi xiàng zài bài, zàn lǐ zhě yǐn chū xiàn jiàng hái běn wèi.
贊禮者引初獻詣壇,升自南陛,進神座前,北向立。祝以玉幣東向進,初獻受玉幣,祝還樽所。贊禮者引初獻進,北向跪奠於神座,興,少退,北向再拜,贊禮者引初獻降還本位。
zhǎng zhuàn zhě yǐn zhuàn rù, shēng zì nán bì, zhù yíng yǐn yú tán shàng, shè yú shén zuò qián. dāng zhuàn zhě shuài zhāi láng jiàng zì dōng bì, fù wèi, zhù hái zūn suǒ.
掌饌者引饌入,升自南陛,祝迎引於壇上,設於神座前。當饌者帥齋郎降自東陛,復位,祝還樽所。
zàn lǐ zhě yǐn chū xiàn yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué, shēng zì nán bì, yì jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, chū xiàn zhuó lǐ qí, zàn lǐ zhě yǐn chū xiàn jìn yì shén zuò qián, běi xiàng guì diàn jué, xìng, shǎo tuì, běi xiàng lì. zhù chí bǎn jìn yú shén zuò zhī yòu, dōng miàn guì dú zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zǐ sì tiān zǐ mǒu, jǐn qiǎn mǒu guān mǒu, gǎn zhāo gào yú dōng yuè dài zōng: wéi shén zàn yǎng wàn pǐn, zuò zhèn yī fāng, shì yīn chūn shǐ, nán yuè yún xià shǐ, zhōng yuè yún jì xià, xī yuè yún qiū shǐ, běi yuè yún dōng shǐ. jǐn yǐ yù bó xī qí, zī shèng shù pǐn, cháo jiàn yú dōng yuè dài zōng, shàng xiǎng." dōng dú dà huái yún:" wéi shén yuán liú shēn mì, qián rùn pǔ qià, fù chéng bǎi gǔ, shū dí sān chuān, qīng chūn yī shǐ, yòng zūn diǎn zhì." nán dú dà jiāng yún:" wéi shén zǒng hé dà chuān, cháo zōng jù hǎi, gōng zhāo rùn huà, dé biǎo líng zhǎng, jìng yòng xià shǒu, xiū qí cháng diǎn." xī dú dà hé yún:" wéi shén shàng tōng yún hàn, guāng qǐ tú shū, fēn dǎo jiǔ zhī, páng rùn qiān lǐ, sù qiū jiè xù, yòng lǜ diǎn cháng." běi dú dà jì yún:" wéi shén quán yuán qīng jié, jìn bèi xiá yuǎn, bō tōng sì qì, zuò jì yī fāng, xuán dōng zhào jié, yù xiū diǎn zhì." qì, xìng. chū xiàn zài bài. zhù jìn diàn bǎn yú shén zuò, hái zūn suǒ.
贊禮者引初獻詣罍洗,盥手洗爵,升自南陛,詣酒樽所,執樽者舉冪,初獻酌醴齊,贊禮者引初獻進詣神座前,北向跪奠爵,興,少退,北向立。祝持版進於神座之右,東面跪讀祝文曰:"維某年歲次月朔日,子嗣天子某,謹遣某官某,敢昭告於東嶽岱宗:維神贊養萬品,作鎮一方,式因春始,(南嶽雲夏始,中嶽雲季夏,西嶽雲秋始,北嶽雲冬始。)謹以玉帛犧齊,粢盛庶品,朝薦於東嶽岱宗,尚饗。"東瀆大淮云:"惟神源流深泌,潛潤溥洽,阜成百穀,疏滌三川,青春伊始,用遵典秩。"南瀆大江云:"惟神總合大川,朝宗巨海,功昭潤化,德表靈長,敬用夏首,脩其常典。"西瀆大河云:"惟神上通雲漢,光啟圖書,分導九枝,旁潤千里,素秋戒序,用率典常。"北瀆大濟云:"惟神泉源清潔,浸被遐遠,播通四氣,作紀一方,玄冬肇節,聿脩典制。"訖,興。初獻再拜。祝進奠版於神座,還樽所。
zhù yǐ jué zhuó qīng jiǔ, jìn chū xiàn zhī yòu, xī xiàng lì. chū xiàn zài bài, shòu jué, guì jì jiǔ, cuì jiǔ, diàn jué. zhù lǜ zhāi láng yǐ zǔ jìn, jiǎn shén zuò qián sān shēng zuò ròu, gè qǔ qián jiǎo dì èr jié gòng zhì yī zǔ shàng, yǐ shòu chū xiàn, chū xiàn shòu yǐ shòu zhāi láng. chū xiàn guì qǔ jué, suì yǐn zú jué, zhù jìn shòu jué, fù yú diàn, chū xiàn xìng, zài bài, zàn lǐ zhě yǐn chū xiàn jiàng fù wèi.
祝以爵酌清酒,進初獻之右,西向立。初獻再拜,受爵,跪祭酒,啐酒,奠爵。祝率齋郎以俎進,減神座前三牲胙肉,各取前腳第二節共置一俎上,以授初獻,初獻受以授齋郎。初獻跪取爵,遂飲卒爵,祝進受爵,復於坫,初獻興,再拜,贊禮者引初獻降復位。
yú chū xiàn yǐn fú jiǔ, zàn lǐ zhě yǐn yà xiàn yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué, shēng zì dōng bì, yì zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, yà xiàn zhuó àng qí, zàn lǐ zhě yǐn yà xiàn yì shén zuò qián, běi miàn guì diàn jué, xìng, shǎo tuì, běi xiàng zài bài. zhù yǐ jué zhuó qīng jiǔ, jìn yú yà xiàn zhī yòu, xī xiàng lì. yà xiàn zài bài, shòu jué, guì jì jiǔ, suì yǐn zú jué. zhù shòu xū jué, fù yú diàn, yà xiàn xìng, zài bài, zàn zhě yǐn yà xiàn jiàng fù wèi.
於初獻飲福酒,贊禮者引亞獻詣罍洗,盥手洗爵,升自東陛,詣樽所,執樽者舉冪,亞獻酌盎齊,贊禮者引亞獻詣神座前,北面跪奠爵,興,少退,北向再拜。祝以爵酌清酒,進於亞獻之右,西向立。亞獻再拜,受爵,跪祭酒,遂飲卒爵。祝受虛爵,復於坫,亞獻興,再拜,贊者引亞獻降復位。
chū yà xiàn jiāng bì, zàn lǐ zhě yǐn zhōng xiàn, guàn xǐ shēng xiàn yǐn fú rú yà xiàn zhī yí. qì, zàn lǐ zhě yǐn zhōng xiàn jiàng fù wèi.
初亞獻將畢,贊禮者引終獻,盥洗、升獻、飲福如亞獻之儀。訖,贊禮者引終獻降復位。
zhù jìn shén zuò qián, chè dòu, hái zūn suǒ. zàn chàng zhě yuē:" zài bài." fēi yǐn fú shòu zuò zhě jiē zài bài, xiàn guān yǐ xià jiē zài bài.
祝進神座前,徹豆,還樽所。贊唱者曰:"再拜。"非飲福受胙者皆再拜,獻官以下皆再拜。
zàn lǐ zhě jìn chū xiàn zhī zuǒ, bái:" qǐng jiù wàng yì wèi." zàn chàng zhě yǐn chū xiàn jiù wàng yì wèi, xī xiàng lì. yú xiàn guān jiāng bài, yuè lìng jìn shén zuò qián, guì qǔ bì, zhāi láng yǐ zǔ zài shēng tǐ shǔ jì fàn yì yì kǎn, yǐ zhuàn wù zhì yú kǎn. jì hǎi dú, xiàn guān bài qì, dú lìng jí zhāi láng yǐ bì xuè shěn yú dú, dú lìng tuì jiù wèi. dōng xī xiāng gè èr rén tián tǔ. bàn kǎn, zàn zhě jìn chū xiàn zhī zuǒ, bái:" lǐ bì." suì yǐn chū xiàn yǐ xià chū. zhù yǔ zhí zūn léi fěi mì zhě jù fù zhí shì wèi. lì dìng, zàn chàng zhě yuē:" zài bài." zài bài qì, suì chū. zhù bǎn fán yú zhāi suǒ.
贊禮者進初獻之左,白:"請就望瘞位。"贊唱者引初獻就望瘞位,西向立。於獻官將拜,岳令進神座前,跪取幣,齋郎以俎載牲體、黍稷飯詣瘞埳,以饌物置於埳。(祭海瀆,獻官拜訖,瀆令及齋郎以幣血沈於瀆,瀆令退就位。)東西廂各二人窴土。半埳,贊者進初獻之左,白:"禮畢。"遂引初獻以下出。祝與執樽罍篚冪者俱復執事位。立定,贊唱者曰:"再拜。"再拜訖,遂出。祝版燔於齋所。