strong lǐ qī shí sān kāi yuán lǐ zuǎn lèi bā jí lǐ wǔ strong
禮七十三 開元禮纂類八 吉禮五
huáng dì zhòng chūn zhòng qiū shàng wù jì dà shè shè shì fù
皇帝仲春仲秋上戊祭大社(攝事附)
zhāi jiè rú qián jì fāng qiū yí.
齋戒(如前祭方丘儀。)
chén shè
陳設
qián jì sān rì, shàng shě zhí zhǎng shī dà cì yú shè gōng xī mén zhī wài dào běi, nán xiàng, shàng shě fèng yù pù yù zuò. wèi wèi shè wén wǔ shì chén cì yú dà cì zhī hòu, wén guān zài zuǒ, wǔ guān zài yòu, jù nán xiàng. shè zhū jì guān cì yú zhāi fāng zhī nèi. shè shì wú shè dà cì yí, dàn shǒu gōng shè jì guān cì. sān shī yú běi mén zhī wài, dào xī, zhū wáng yú sān shī zhī běi, jù dōng xiàng nán shàng. wén guān cóng yī pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng yú zhāi fāng nán mén zhī wài, chóng xíng, dōng xiàng běi shàng jiè gōng xī gōng yú běi mén zhī wài dào dōng, xī xiàng, yǐ nán wèi shàng. zhū zhōu shǐ rén, dōng fāng nán fāng yú zhū wáng xī běi, dōng miàn xī fāng běi fāng yú jiè gōng xī gōng dōng běi, xī miàn: jù chóng xíng nán shàng. wǔ guān sān pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng yú dōng mén zhī wài dào běi, nán xiàng, yǐ xī wèi shàng. zhū guó zhī kè yú dōng mén zhī wài, dōng fāng nán fāng yú wǔ guān dōng běi, nán xiàng xī fāng běi fāng yú dào nán, běi xiàng: jù yǐ xī wèi shàng. shè shì wú sān shī yǐ xià zhì cǐ yí.
前祭三日,尚舍直長施大次於社宮西門之外道北,南向,尚舍奉御鋪御座。衛尉設文武侍臣次於大次之後,文官在左,武官在右,俱南向。設諸祭官次於齋坊之內。(攝事無設大次儀,但守宮設祭官次。)三師於北門之外,道西,諸王於三師之北,俱東向南上。文官從一品以下九品以上於齋坊南門之外,重行,東向北上;介公、酅公於北門之外道東,西向,以南為上。諸州使人,東方南方於諸王西北,東面;西方北方於介公、酅公東北,西面:俱重行南上。武官三品以下九品以上於東門之外道北,南向,以西為上。諸國之客於東門之外,東方南方於武官東北,南向;西方北方於道南,北向:俱以西為上。(攝事無三師以下至此儀。)
qián jì èr rì, tài lè lìng shè gōng xuán zhī lè yú tán běi, dōng fāng xī fāng qìng jù qǐ nán, zhōng jù cì zhī nán fāng běi fāng qìng jù qǐ dōng, zhōng jù cì zhī. shè shí èr bó zhōng yú biān xuán zhī jiān, gè yī chén wèi. shù líng gǔ yú nán xuán zhī nèi, dào zhī zuǒ yòu. zhí jiàn gǔ yú sì yú. zhì chù yǔ yú xuán nèi. chù zài zuǒ, yǔ zài yòu. shè gē zhōng gē qìng gè yú tán shàng jìn běi, nán xiàng, jiē qìng jù zài dōng, zhōng jù zài xī. qí páo zhú zhě gè lì yú tán xià, chóng xíng nán xiàng, xiāng duì wèi shǒu. fán xuán jiē zhǎn ér biān zhī. zhū gōng rén gè wèi yú xuán hòu, dōng fāng xī fāng yǐ nán wèi shàng, nán fāng běi fāng yǐ dōng wèi shàng. yòu xiào qīng sǎo nèi wài. yòu wèi yì kǎn èr yú nán mén zhī nèi, yú jì tán xī nán, shè shì wèi mái kǎn èr yú lè xuán zhī běi. fāng shēn qǔ zú róng wù, běi chū bì.
前祭二日,太樂令設宮懸之樂於壇北,東方西方磬虡起南,鍾虡次之;南方北方磬虡起東,鍾虡次之。設十二鎛鍾於編懸之間,各依辰位。樹靈鼓於南懸之內,道之左右。植建鼓於四隅。置柷敔於懸內。(柷在左,敔在右。)設歌鐘歌磬各於壇上近北,南向,皆磬虡在東,鍾虡在西。其匏竹者各立於壇下,重行南向,相對為首。(凡懸皆展而編之。)諸工人各位於懸後,東方西方以南為上,南方北方以東為上。右校清掃內外。又為瘞埳二於南門之內,於稷壇西南,(攝事為埋坎二於樂懸之北。)方深取足容物,北出陛。
qián jì yī rì, fèng lǐ shè yù wèi běi mén zhī nèi, dāng shè tán zhī běi, nán xiàng. jiāng jì, fèng lǐ láng yī rén shǒu zhī, zài bǎn wèi dōng běi lì wǔ bù suǒ, nán xiàng. yòu shè wàng yì wèi xī mén zhī nèi, dāng yì kǎn, nán xiàng. shè shì wú yù wèi yǐ xià zhì cǐ yí. shè jì guān gōng qīng wèi yú xī mén zhī nèi dào běi, zhí shì wèi yú qí hòu shǎo běi, měi děng yì wèi, jù chóng xíng dōng miàn, yǐ nán wèi shàng. shè yù shǐ wèi yú tán shàng, zhèng wèi yú tài shè tán dōng běi yú, xī xiàng fù wèi yú tài jì tán xī běi yú, dōng xiàng. shè shì lìng shǐ péi hòu. shè fèng lǐ wèi yú lè xuán xī běi, zàn zhě èr rén zài běi, chà tuì, jù dōng miàn nán shàng. yòu shè fèng lǐ zàn zhě wèi yú yì kǎn xī běi, dōng xiàng běi shàng. shè shì wú fèng lǐ wèi. shè xié lǜ láng wèi gè yú tán zhī shàng dōng běi yú, jù xī xiàng. shè tài lè lìng wèi yú nán xuán zhī jiān, nán xiàng. shè cóng jì guān wèi sān shī wèi yú běi mén zhī nèi dào xī, zhū wáng wèi yú sān shī zhī xī, jù nán miàn dōng shàng. shè jiè gōng xī gōng wèi yú dào dōng, nán miàn xī shàng. wén guān cóng yī pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng wèi yú zhí shì běi, měi děng yì wèi, jù chóng xíng dōng xiàng wǔ guān sān pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng wèi yú dōng fāng, zhí wén guān, měi děng yì wèi, chóng xíng xī xiàng: jiē yǐ nán wèi shàng. zhū zhōu shǐ rén wèi, dōng fāng nán fāng yú běi mén zhī nèi dào xī, yú zhū wáng xī běi, chóng xíng nán xiàng, yǐ dōng wèi shàng xī fāng běi fāng yú dào dōng, yú jiè gōng xī gōng dōng běi, chóng xíng nán xiàng, yǐ xī wèi shàng. zhū fān kè wèi yú běi mén zhī nèi, dōng fāng nán fāng yú zhū zhōu shǐ rén zhī xī, měi guó yì wèi, jù chóng xíng nán miàn, yǐ dōng wèi shàng xī fāng běi fāng yú zhū zhōu shǐ rén zhī dōng, měi guó yì wèi, jù chóng xíng nán miàn, yǐ xī wèi shàng.
前祭一日,奉禮設御位北門之內,當社壇之北,南向。(將祭,奉禮郎一人守之,在版位東北立五步所,南向。)又設望瘞位西門之內,當瘞埳,南向。(攝事無御位以下至此儀。)設祭官、公卿位於西門之內道北,執事位於其後少北,每等異位,俱重行東面,以南為上。設御史位於壇上,正位於太社壇東北隅,西向;副位於太稷壇西北隅,東向。(攝事令史陪後。)設奉禮位於樂懸西北,贊者二人在北,差退,俱東面南上。又設奉禮、贊者位於瘞埳西北,東向北上。(攝事無奉禮位。)設協律郎位各於壇之上東北隅,俱西向。設太樂令位於南懸之間,南向。設從祭官位、三師位於北門之內道西,諸王位於三師之西,俱南面東上。設介公、酅公位於道東,南面西上。文官從一品以下九品以上位於執事北,每等異位,俱重行東向;武官三品以下九品以上位於東方,值文官,每等異位,重行西向:皆以南為上。諸州使人位,東方南方於北門之內道西,於諸王西北,重行南向,以東為上;西方北方於道東,於介公、酅公東北,重行南向,以西為上。諸蕃客位於北門之內,東方南方於諸州使人之西,每國異位,俱重行南面,以東為上;西方北方於諸州使人之東,每國異位,俱重行南面,以西為上。
shè mén wài wèi. jì guān gōng qīng yǐ xià jiē yú xī mén zhī wài dào nán, měi děng yì wèi, chóng xíng běi xiàng, yǐ dōng wèi shàng. sān shī wèi yú běi mén zhī wài dào xī, zhū wáng yú sān shī zhī běi, jù dōng xiàng jiè gōng xī gōng wèi yú dào dōng, xī xiàng: jiē yǐ nán wèi shàng. wén guān cóng yī pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng wèi xī mén zhī wài, jì guān zhī nán, měi děng yì wèi, chóng xíng běi miàn, yǐ dōng wèi shàng wǔ guān sān pǐn yǐ xià jiǔ pǐn yǐ shàng wèi yú dōng mén zhī wài dào běi, měi děng yì wèi, chóng xíng nán miàn, yǐ xī wèi shàng. zhū zhōu shǐ rén wèi, dōng fāng nán fāng yú zhū wáng xī běi, chóng xíng dōng miàn xī fāng běi fāng yú jiè gōng xī gōng dōng běi, xī miàn: jù nán shàng. shè zhū guó kè wèi, dōng fāng nán fāng yú wǔ guān dōng běi, měi guó yì wèi, jù chóng xíng nán xiàng xī fāng běi fāng yú dào nán, měi guó yì wèi, chóng xíng běi xiàng: jiē yǐ xī wèi shàng. shè shì wú sān shī běi mén nèi wèi zhì cǐ yí, dàn shè jì guān mén wài zhī wèi.
設門外位。祭官、公卿以下皆於西門之外道南,每等異位,重行北向,以東為上。三師位於北門之外道西,諸王於三師之北,俱東向;介公、酅公位於道東,西向:皆以南為上。文官從一品以下九品以上位西門之外,祭官之南,每等異位,重行北面,以東為上;武官三品以下九品以上位於東門之外道北,每等異位,重行南面,以西為上。諸州使人位,東方南方於諸王西北,重行東面;西方北方於介公、酅公東北,西面:俱南上。設諸國客位,東方南方於武官東北,每國異位,俱重行南向;西方北方於道南,每國異位,重行北向:皆以西為上。(攝事無三師北門內位至此儀,但設祭官門外之位。)
shè jiǔ zūn zhī wèi. tài shè tài zūn èr zhe zūn èr léi èr zài tán shàng xī běi yú, nán xiàng shè hòu tǔ shì xiàng zūn èr zhe zūn èr léi èr yú tài shè jiǔ zūn zhī xī. jù nán xiàng dōng shàng, gè zhì yú diàn, jiē jiā sháo mì. jué jiē zhì yú zūn xià. shè tài jì hòu jì jiǔ zūn yú qí tán shàng, rú tài shè hòu tǔ zhī yí. shè yù xǐ gè yú tài shè tài jì tán zhī xī běi, nán xiàng, yà xiàn zhī xǐ yòu gè yú xī běi, nán xiàng, jù léi shuǐ zài xǐ xī, fěi zài xǐ dōng, běi sì, fěi shí yǐ jīn jué. zhí zūn léi fěi mì zhě wèi yú zūn léi fěi mì zhī hòu. gè shè yù bì zhī fěi yú tán shàng zūn diàn zhī suǒ.
設酒樽之位。太社太樽二、著樽二、罍二在壇上西北隅,南向;設后土氏象樽二、著樽二、罍二於太社酒樽之西。俱南向東上,各置於坫,皆加勺冪。(爵皆置於樽下。)設太稷后稷酒樽於其壇上,如太社后土之儀。設御洗各於太社太稷壇之西北,南向,亞獻之洗又各於西北,南向,俱罍水在洗西,篚在洗東,北肆,(篚實以巾爵。)執樽罍篚冪者位於樽罍篚冪之後。各設玉幣之篚於壇上樽坫之所。
bū hòu, yè zhě yǐn guāng lù qīng yì chú shěng zhuàn jù qì, hái zhāi suǒ.
晡後,謁者引光祿卿詣廚省饌具訖,還齋所。
jì rì wèi míng shí kè, tài guān lìng shuài zǎi rén yǐ luán dāo gē shēng, zhù shǐ yǐ dòu qǔ máo xuè, shè shì zhāi láng qǔ máo xuè. zhì yú zhuàn suǒ, suì pēng shēng. shēng jiē yòng yǒu.
祭日未明十刻,太官令帥宰人以鸞刀割牲,祝史以豆取毛血,(攝事齋郎取毛血。)置於饌所,遂烹牲。(牲皆用黝。)
wèi míng wǔ kè, tài shǐ lìng jiāo shè lìng gè fú qí fú, shēng shè tài shè tài jì shén zuò, gè yú tán shàng jìn nán, běi xiàng. shè hòu tǔ shì shén zuò yú tài shè shén zuò zhī yòu, hòu jì shì shén zuò yú tài jì shén zuò zhī zuǒ, jù dōng xiàng, xí jiē yǐ guǎn. shè shén wèi gè yú zuò shǒu.
未明五刻,太史令、郊社令各服其服,升設太社太稷神座,各於壇上近南,北向。設后土氏神座於太社神座之右,后稷氏神座於太稷神座之左,俱東向,席皆以莞。設神位各於座首。
luán jià chū gōng rú fāng qiū zhī yí.
鑾駕出宮(如方丘之儀。)
diàn yù bó
奠玉帛
jì rì wèi míng sān kè, zhū jì guān gè fú qí fú. jiāo shè lìng liáng yùn lìng gè shuài qí shǔ rù shí zūn léi yù bì. tài zūn wèi shàng, shí yǐ lǐ qí zhe zūn cì zhī, shí yǐ àng qí shān léi wèi xià, shí yǐ qīng jiǔ. pèi zuò zhī zūn yì rú zhī. qí jiā míng shuǐ, jiǔ jiā xuán jiǔ, gè shí yú shàng zūn. lǐ shén zhī yù, tài shè tài jì jù yǐ liǎng guī yǒu dǐ. bì jiē yǐ xuán. tài guān lìng shuài jìn zhuàn zhě shí zhū biān dòu fǔ guǐ, jiē shè yú shén chú.
祭日未明三刻,諸祭官各服其服。郊社令、良醞令各帥其屬入實樽罍玉幣。(太樽為上,實以醴齊;著樽次之,實以盎齊;山罍為下,實以清酒。配座之樽亦如之。齊加明水,酒加玄酒,各實於上樽。禮神之玉,太社太稷俱以兩珪有邸。幣皆以玄。)太官令帥進饌者實諸籩豆簠簋,皆設於神廚。
wèi míng èr kè, fèng lǐ shuài zàn zhě xiān rù jiù wèi. zàn yǐn yǐn yù shǐ zhū tài zhù jí lìng shǐ zhù shǐ yǔ zhí zūn léi fěi mì zhě rù zì xī mén, dāng tài shè tán běi, chóng xíng nán miàn, yǐ dōng wèi shàng. fán yǐn dǎo zhě měi qū yī qūn xún. lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." zàn zhě chéng chuán, fán fèng lǐ yǒu cí, zàn zhě jiē chéng chuán. yù shǐ yǐ xià jiē zài bài. qì, zhí zūn zhě gè shēng zì xī bì, lì yú zūn suǒ, zhí léi xǐ fěi mì zhě gè jiù wèi. zàn yǐn yǐn yù shǐ zhū tài zhù yì tài shè tán xī bì, shēng, xíng sǎo chú yú shàng, lìng shǐ zhù shǐ xíng sǎo chú yú xià. jiàng, yòu yì tài jì tán xíng sǎo chú, rú tài shè zhī yí. qì, gè yǐn jiù wèi. jià jiāng zhì, yè zhě zàn yǐn gè yǐn jì guān, tōng shì shè rén fēn yǐn cóng jì qún guān kè shǐ xiān zhì zhě, jù jiù mén wài wèi.
未明二刻,奉禮帥贊者先入就位。贊引引御史、諸太祝及令史、祝史與執樽罍篚冪者入自西門,當太社壇北,重行南面,以東為上。(凡引導者每曲一逡巡。)立定,奉禮曰:"再拜。"贊者承傳,(凡奉禮有詞,贊者皆承傳。)御史以下皆再拜。訖,執樽者各升自西陛,立於樽所,執罍洗篚冪者各就位。贊引引御史、諸太祝詣太社壇西陛,升,行掃除於上,令史、祝史行掃除於下。降,又詣太稷壇行掃除,如太社之儀。訖,各引就位。駕將至,謁者、贊引各引祭官,通事舍人分引從祭群官、客使先置者,俱就門外位。
jià zhì dà cì mén wài, huí hé nán xiàng, jiāng jūn jiàng, lì yú hé yòu. shì zhōng jìn, dāng luán jià qián guì zòu chēng:" shì zhōng chén mǒu yán, qǐng jiàng hé." fǔ fú, xìng, hái shì wèi. huáng dì jiàng hé, zhī dà cì. yè zhě yǐn wén wǔ wǔ pǐn yǐ shàng cóng jì qún guān jiē jiù mén wài wèi. shè shì, yè zhě zàn yǐn yǐn jì guān gè jiù wèi, wú jià jiāng zhì zhì cǐ yí. tài lè lìng shuài gōng rén èr wǔ cì rù jiù wèi, wén wǔ rù chén yú xuán nèi, wǔ wǔ lì yú xuán běi dào dōng. yè zhě yǐn sī kōng rù jiù wèi, lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." sī kōng zài bài qì, yè zhě yǐn sī kōng yì tán xī bì, shēng, xíng sǎo chú yú shàng, shēng jì tán yì rú zhī. qì, jiàng, xíng lè xuán yú xià. qì, yǐn jiù mén wài wèi.
駕至大次門外,回輅南向,將軍降,立於輅右。侍中進,當鑾駕前跪奏稱:"侍中臣某言,請降輅。"俯伏,興,還侍位。皇帝降輅,之大次。謁者引文武五品以上從祭群官皆就門外位。(攝事,謁者、贊引引祭官各就位,無駕將至至此儀。)太樂令帥工人、二舞次入就位,文舞入陳於懸內,武舞立於懸北道東。謁者引司空入就位,立定,奉禮曰:"再拜。"司空再拜訖,謁者引司空詣壇西陛,升,行掃除於上,升稷壇亦如之。訖,降,行樂懸於下。訖,引就門外位。
huáng dì tíng dà cì bàn kè qǐng, yè zhě zàn yǐn gè yǐn jì guān, tōng shì shè rén fēn yǐn cóng jì wén wǔ qún guān jiè gōng xī gōng zhū guó kè shǐ xiān rù jiù wèi. tài cháng bó shì yǐn tài cháng qīng lì yú dà cì mén wài, dāng mén běi xiàng.
皇帝停大次半刻頃,謁者、贊引各引祭官,通事舍人分引從祭文武群官、介公、酅公、諸國客使先入就位。太常博士引太常卿立於大次門外,當門北向。
shì zhōng bǎn zòu:" wài bàn." huáng dì fú xiù miǎn chū cì, huá gài shì wèi rú cháng yí. shì zhōng fù xǐ péi cóng rú shì. bó shì yǐn tài cháng qīng, tài cháng qīng yǐn huáng dì, fán tài cháng qīng qián dǎo, jiē bó shì xiān yǐn. zhì shè gōng xī mén wài. diàn zhōng jiān jìn dà guī, shàng yī fèng yù yòu yǐ zhèn guī shòu diàn zhōng jiān, diàn zhōng jiān shòu jìn. huáng dì jìn dà guī, zhí zhèn guī, huá gài zhàng wèi tíng yú mén wài, jìn shì zhě cóng rù rú cháng yí. yè zhě yǐn lǐ bù shàng shū tài cháng shǎo qīng péi cóng rú cháng. huáng dì zhì bǎn wèi, nán xiàng lì. měi lì dìng, tài cháng qīng yǔ bó shì tuì lì yú zuǒ. yè zhě zàn yǐn gè yǐn jì guān cì rù jiù wèi. lì dìng, tài cháng qīng qián zòu chēng:" qǐng zài bài." tuì fù wèi. huáng dì zài bài. fèng lǐ yuē:" zhòng guān zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài. qí xiān bài zhě bù bài.
侍中版奏:"外辦。"皇帝服繡冕出次,華蓋侍衛如常儀。(侍中負璽陪從如式。)博士引太常卿,太常卿引皇帝,(凡太常卿前導,皆博士先引。)至社宮西門外。殿中監進大珪,尚衣奉御又以鎮珪授殿中監,殿中監受進。皇帝搢大珪,執鎮珪,華蓋仗衛停於門外,近侍者從入如常儀。謁者引禮部尚書、太常少卿陪從如常。皇帝至版位,南向立。(每立定,太常卿與博士退立於左。)謁者、贊引各引祭官次入就位。立定,太常卿前奏稱:"請再拜。"退復位。皇帝再拜。奉禮曰:"眾官再拜。"在位者皆再拜。(其先拜者不拜。)
tài cháng qīng qián zòu:" yǒu sī jǐn jù, qǐng xíng shì." tuì fù wèi. shè shì, yè zhě bái tài wèi. xià fǎng cǐ. xié lǜ láng guì, fǔ fú, jǔ huī, fán qǔ wù zhě, guì fǔ fú ér qǔ yǐ xìng. diàn wù zé guì diàn qì, fǔ fú ér hòu xìng. gǔ chù, zòu shùn hé zhī lè, nǎi yǐ hán zhōng wèi jūn, wén wǔ bā chéng, yǎn huī, jiá yǔ, lè zhǐ. fán lè, jiē xié lǜ láng jǔ huī, gōng gǔ chù ér hòu zuò, yǎn huī jiá yǔ ér hòu zhǐ. tài cháng qīng qián zòu chēng:" qǐng zài bài." tuì fù wèi. huáng dì zài bài. fèng lǐ yuē:" zhòng guān zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài.
太常卿前奏:"有司謹具,請行事。"退復位。(攝事,謁者白太尉。下仿此。)協律郎跪,俯伏,舉麾,(凡取物者,跪俯伏而取以興。奠物則跪奠訖,俯伏而後興。)鼓柷,奏順和之樂,乃以函鍾為均,文舞八成,偃麾,戛敔,樂止。(凡樂,皆協律郎舉麾,工鼓柷而後作,偃麾戛敔而後止。)太常卿前奏稱:"請再拜。"退復位。皇帝再拜。奉禮曰:"眾官再拜。"在位者皆再拜。
zhū tài zhù jù qǔ yù bì yú fěi, gè lì yú zūn suǒ. tài cháng qīng yǐn huáng dì, tài hé zhī lè zuò, huáng dì měi xíng, jiē zuò tài hé zhī lè. huáng dì yì tài shè tán, shēng zì běi bì, shì zhōng zhōng shū lìng xià jí zuǒ yòu shì wèi liàng rén cóng shēng, yǐ xià jiē rú zhī. huáng dì shēng tán, nán xiàng lì, lè zhǐ. tài zhù jiā yù yú bì yǐ shòu shì zhōng, shì zhōng fèng yù bì xī xiàng jìn, huáng dì jìn zhèn guī, shòu yù bó. fán shòu wù, jiē jìn zhèn guī, diàn qì, zhí guī, fǔ fú, xìng. dēng gē, zuò sù hé zhī lè, nǎi yǐ yīng zhōng zhī jūn. tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn, nán xiàng guì diàn yú tài shè shén zuò, fǔ fú, xìng, tài cháng qīng yǐn huáng dì shǎo tuì, nán xiàng zài bài, tài cháng qīng yǐn huáng dì lì yú dōng fāng, xī xiàng. tài zhù yǐ bì shòu shì zhōng, shì zhōng fèng bì nán xiàng jìn, huáng dì shòu bì, tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn, xī xiàng guì diàn yú hòu tǔ shì shén zuò, fǔ fú, xìng, tài cháng qīng yǐn huáng dì shǎo tuì, xī xiàng zài bài qì, dēng gē zhǐ.
諸太祝俱取玉幣於篚,各立於樽所。太常卿引皇帝,太和之樂作,(皇帝每行,皆作太和之樂。)皇帝詣太社壇,升自北陛,侍中、中書令下及左右侍衛量人從升,(以下皆如之。)皇帝升壇,南向立,樂止。太祝加玉於幣以授侍中,侍中奉玉幣西向進,皇帝搢鎮珪,受玉帛。(凡授物,皆搢鎮珪,奠訖,執珪,俯伏,興。)登歌,作肅和之樂,乃以應鐘之均。太常卿引皇帝進,南向跪奠於太社神座,俯伏,興,太常卿引皇帝少退,南向再拜,太常卿引皇帝立於東方,西向。太祝以幣授侍中,侍中奉幣南向進,皇帝受幣,太常卿引皇帝進,西向跪奠於后土氏神座,俯伏,興,太常卿引皇帝少退,西向再拜訖,登歌止。
tài cháng qīng yǐn huáng dì jiàng zì běi bì, lè zuò, tài cháng qīng yǐn huáng dì yì tài jì tán, shēng zì běi bì, nán xiàng lì, lè zhǐ. tài zhù jiā yù yú bì yǐ shòu shì zhōng, shì zhōng fèng yù bó xī xiàng jìn, huáng dì shòu yù bó, dēng gē zuò, tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn, nán xiàng guì diàn yú tài jì shén zuò, fǔ fú, xìng, tài cháng qīng yǐn huáng dì shǎo tuì, nán xiàng zài bài qì, tài cháng qīng yǐn huáng dì lì yú dōng fāng, xī xiàng. yòu tài zhù yǐ bì shòu shì zhōng, shì zhōng fèng bì nán xiàng jìn, huáng dì shòu bì, tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn, xī xiàng guì diàn yú hòu jì shì shén zuò, fǔ fú, xìng, tài cháng qīng yǐn huáng dì shǎo tuì, xī xiàng zài bài qì, dēng gē zhǐ. tài cháng qīng yǐn huáng dì jiàng zì běi bì, lè zuò, huáng dì hái bǎn wèi, nán xiàng lì, lè zhǐ.
太常卿引皇帝降自北陛,樂作,太常卿引皇帝詣太稷壇,升自北陛,南向立,樂止。太祝加玉於幣以授侍中,侍中奉玉帛西向進,皇帝受玉帛,登歌作,太常卿引皇帝進,南向跪奠於太稷神座,俯伏,興,太常卿引皇帝少退,南向再拜訖,太常卿引皇帝立於東方,西向。又太祝以幣授侍中,侍中奉幣南向進,皇帝受幣,太常卿引皇帝進,西向跪奠於后稷氏神座,俯伏,興,太常卿引皇帝少退,西向再拜訖,登歌止。太常卿引皇帝降自北陛,樂作,皇帝還版位,南向立,樂止。
chū qún guān bài qì, zhù shǐ gè fèng máo xuè zhī dòu lì yú mén wài, yú dēng gē zhǐ, zhù shǐ fèng máo xuè rù, gè yóu qí bì shēng, zhū tài zhù yíng qǔ yú tán shàng, jù jìn diàn yú shén zuò qián, zhū tài zhù yǔ zhù shǐ tuì lì yú zūn suǒ.
初群官拜訖,祝史各奉毛血之豆立於門外,於登歌止,祝史奉毛血入,各由其陛升,諸太祝迎取於壇上,俱進奠於神座前,諸太祝與祝史退立於樽所。
jìn shú
進熟
huáng dì jì shēng diàn yù bó, tài guān lìng chū, shuài jìn zhuàn zhě fèng zhuàn chén yú xī mén wài, yè zhě yǐn sī tú chū yì zhuàn suǒ, sī tú fèng tài shè zhī zǔ. chū huáng dì jì zhì wèi lè zhǐ, tài guān lìng yǐn zhuàn rù, tài shè tài jì zhī zhuàn rù zì zhèng mén, pèi zuò zhī zhuàn rù zì zuǒ tà. zǔ chū rù mén, yōng hé zhī lè zuò, yǐ tài cù zhī jūn, zhuàn zhì bì, lè zhǐ. zhù shǐ gè jìn, chè máo xuè zhī dòu, jiàng zì xī bì yǐ chū. tài shè tài jì zhī zhuàn shēng zì běi bì, pèi zuò zhī zhuàn shēng zì xī bì, zhū tài zhù yíng yǐn yú tán shàng, gè shè yú shén zuò qián. biān dòu, gài mì xiān chè nǎi shēng. guǐ fǔ diàn qì, què qí gài yú xià. shè qì, yè zhě yǐn sī tú yǐ xià jiàng zì xī bì, fù wèi. zhū tài zhù hái zūn suǒ.
皇帝既升奠玉帛,太官令出,帥進饌者奉饌陳於西門外,謁者引司徒出詣饌所,司徒奉太社之俎。初皇帝既至位樂止,太官令引饌入,太社太稷之饌入自正門,配座之饌入自左闥。俎初入門,雍和之樂作,以太蔟之均,饌至陛,樂止。祝史各進,徹毛血之豆,降自西陛以出。太社太稷之饌升自北陛,配座之饌升自西陛,諸太祝迎引於壇上,各設於神座前。(籩豆,蓋冪先徹乃升。簋簠奠訖,卻其蓋於下。)設訖,謁者引司徒以下降自西陛,復位。諸太祝還樽所。
tài cháng qīng yǐn huáng dì yì léi xǐ, lè zuò, qí guàn xǐ zhī yí bìng rú yuán qiū. tài cháng qīng yǐn huáng dì, lè zuò, huáng dì yì tài shè tán, shēng zì běi bì, lè zhǐ. yè zhě yǐn sī tú shēng zì xī bì, lì yú zūn suǒ zhāi láng fèng zǔ cóng shēng, lì yú sī tú zhī hòu. tài cháng qīng yǐn huáng dì yì tài shè jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, shì zhōng zàn zhuó lǐ qí, shòu hé zhī lè zuò, huáng dì měi zhuó xiàn jí yǐn fú, jiē zuò shòu hé zhī lè. tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn tài shè shén zuò qián, nán miàn guì diàn jué, fǔ fú, xìng, tài cháng qīng yǐn huáng dì shǎo tuì, nán xiàng lì, lè zhǐ. tài zhù chí bǎn jìn yú shén zuò zhī yòu, xī miàn guì dú zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zǐ sì tiān zǐ mǒu, shè shì yún" jǐn qiǎn tài wèi fēng chén míng". xià tóng. gǎn zhāo gào yú tài shè: wéi shén dé jiān bó hòu, dào zhe fāng zhí, zài shēng pǐn wù, hán hóng shù lèi. jǐn yīn zhòng chūn, zhòng qiū. zhī lǜ cháng lǐ, jìng yǐ yù bó yī yuán dà wǔ róu máo gāng liè míng zī xiāng hé xiāng qí jiā shū jiā jiàn lǐ qí, bèi zī yīn yì, yòng shēn bào běn, yǐ hòu tǔ jù lóng shì pèi shén zuò zhǔ, shàng xiǎng." xìng. huáng dì zài bài. chū dú zhù wén qì, lè zuò, tài zhù jìn, diàn bǎn yú shén zuò qián, hái zūn suǒ, huáng dì bài qì, lè zhǐ.
太常卿引皇帝詣罍洗,樂作,其盥洗之儀並如圓丘。太常卿引皇帝,樂作,皇帝詣太社壇,升自北陛,樂止。謁者引司徒升自西陛,立於樽所;齋郎奉俎從升,立於司徒之後。太常卿引皇帝詣太社酒樽所,執樽者舉冪,侍中贊酌醴齊,壽和之樂作,(皇帝每酌獻及飲福,皆作壽和之樂。)太常卿引皇帝進太社神座前,南面跪奠爵,俯伏,興,太常卿引皇帝少退,南向立,樂止。太祝持版進於神座之右,西面跪讀祝文曰:"維某年歲次月朔日,子嗣天子某,(攝事雲"謹遣太尉封臣名"。下同。)敢昭告於太社:惟神德兼博厚,道著方直,載生品物,含弘庶類。謹因仲春,(仲秋。)祗率常禮,敬以玉帛、一元大武、柔毛、剛鬛、明粢、薌合、薌萁、嘉蔬、嘉薦、醴齊,備茲禋瘞,用申報本,以后土句龍氏配神作主,尚饗。"興。皇帝再拜。初讀祝文訖,樂作,太祝進,奠版於神座前,還樽所,皇帝拜訖,樂止。
tài cháng qīng yǐn huáng dì yì hòu tǔ shì jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, shì zhōng qǔ jué yú diàn, jìn, huáng dì shòu jué, shì zhōng zàn zhuó lǐ qí, lè zuò, tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn hòu tǔ shì shén zuò qián, xī xiàng guì diàn jué, fǔ fú, xìng, tài cháng qīng yǐn huáng dì shǎo tuì, xī xiàng lì, lè zhǐ. tài zhù chí bǎn jìn yú shén zuò zhī zuǒ, nán miàn guì dú zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zi kāi yuán shén wǔ huáng dì mǒu, gǎn zhāo gào yú hòu tǔ shì: yuán zī zhòng chūn, zhòng qiū. kuí rì wéi jí, gōng xiū cháng shì, jiàn yú tài shè. wéi shén gōng zhe shuǐ tǔ, píng yì jiǔ zhōu, zhāo pèi zhī yì, shí wéi tōng diǎn. jǐn yǐ zhì bì yī yuán dà wǔ róu máo gāng liè míng zī xiāng hé xiāng qí jiā jiàn lǐ qí, chén yú biǎo wèi, zuò zhǔ yòu shén, shàng xiǎng." qì, xìng. huáng dì zài bài. chū dú zhù wén qì, lè zuò, tài zhù jìn, diàn bǎn yú shén zuò, hái zūn suǒ, huáng dì bài qì, lè zhǐ.
太常卿引皇帝詣后土氏酒樽所,執樽者舉冪,侍中取爵於坫,進,皇帝受爵,侍中贊酌醴齊,樂作,太常卿引皇帝進后土氏神座前,西向跪奠爵,俯伏,興,太常卿引皇帝少退,西向立,樂止。太祝持版進於神座之左,南面跪讀祝文曰:"維某年歲次月朔日,子開元神武皇帝某,敢昭告於后土氏:爰茲仲春,(仲秋。)揆日惟吉,恭修常事,薦於太社。惟神功著水土,平易九州,昭配之義,實惟通典。謹以制幣、一元大武、柔毛、剛鬛、明粢、薌合、薌萁、嘉薦、醴齊,陳於表位,作主侑神,尚饗。"訖,興。皇帝再拜。初讀祝文訖,樂作,太祝進,奠版於神座,還樽所,皇帝拜訖,樂止。
tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn tài shè shén zuò qián, nán xiàng lì, lè zuò. tài zhù gè yǐ jué zhuó shàng zūn fú jiǔ, hé zhì yī jué, yī tài zhù chí jué shòu shì zhōng, shì zhōng shòu jué dōng xiàng jìn, huáng dì zài bài shòu jué, guì jì jiǔ, cuì jiǔ, diàn jué, fǔ fú, xìng. tài zhù shuài zhāi láng jìn zǔ, tài zhù jiǎn tài shè shén zuò qián sān shēng zuò ròu, gè zhì yī zǔ shàng, tài zhù yǐ zǔ shòu sī tú, sī tú chí zǔ dōng xiàng yǐ cì jìn, huáng dì měi shòu yǐ shòu zuǒ yòu. huáng dì guì qǔ jué, suì yǐn zú jué, shì zhōng jìn shòu jué yǐ shòu tài zhù, tài zhù shòu jué fù yú diàn, huáng dì fǔ fú, xìng, zài bài, lè zhǐ. tài cháng qīng yǐn huáng dì, lè zuò, huáng dì jiàng zì běi bì, yì léi xǐ, lè zhǐ. yè zhě yǐn sī tú jiàng tán xī bì yǐ cóng.
太常卿引皇帝進太社神座前,南向立,樂作。太祝各以爵酌上樽福酒,合置一爵,一太祝持爵授侍中,侍中受爵東向進,皇帝再拜受爵,跪祭酒,啐酒,奠爵,俯伏,興。太祝帥齋郎進俎,太祝減太社神座前三牲胙肉,各置一俎上,太祝以俎授司徒,司徒持俎東向以次進,皇帝每受以授左右。皇帝跪取爵,遂飲卒爵,侍中進受爵以授太祝,太祝受爵復於坫,皇帝俯伏,興,再拜,樂止。太常卿引皇帝,樂作,皇帝降自北陛,詣罍洗,樂止。謁者引司徒降壇西陛以從。
huáng dì zhì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué, shì zhōng huáng mén shì láng zàn xǐ rú cháng. qì, tài cháng qīng yǐn huáng dì, lè zuò, huáng dì yì tài jì tán, shēng zì běi bì, lè zhǐ. yè zhě yǐn sān gōng, sān gōng yǔ zhāi láng fèng zǔ shēng zì xī bì, lì yú zūn suǒ. huáng dì yì tài jì jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, shì zhōng zàn zhuó lǐ qí, lè zuò, tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn tài jì shén zuò qián, nán xiàng guì diàn jué, fǔ fú, xìng, tài cháng qīng yǐn huáng dì shǎo tuì, nán xiàng lì, lè zhǐ. tài zhù chí bǎn jìn yú shén zuò zhī yòu, xī xiàng guì dú zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zǐ sì tiān zǐ mǒu gǎn zhāo gào yú tài jì: wéi shén bō shēng bǎi gǔ, shǒu zī bā zhèng, yòng ér bù guì, gōng jì méng lí. zī wéi zhòng chūn, zhòng qiū. gōng yǐ yù bó yī yuán dà wǔ róu máo gāng liè míng zī xiāng hé xiāng qí jiā jiàn lǐ qí, shì chén yì jì, bèi xiū cháng lǐ, yǐ hòu jì qì pèi shén zuò zhǔ, shàng xiǎng." qì, xìng. huáng dì zài bài. chū dú zhù wén qì, lè zuò, tài zhù jìn diàn bǎn yú shén zuò, hái zūn suǒ, huáng dì bài qì, lè zhǐ.
皇帝至罍洗,盥手洗爵,侍中、黃門侍郎贊洗如常。訖,太常卿引皇帝,樂作,皇帝詣太稷壇,升自北陛,樂止。謁者引三公,三公與齋郎奉俎升自西陛,立於樽所。皇帝詣太稷酒樽所,執樽者舉冪,侍中贊酌醴齊,樂作,太常卿引皇帝進太稷神座前,南向跪奠爵,俯伏,興,太常卿引皇帝少退,南向立,樂止。太祝持版進於神座之右,西向跪讀祝文曰:"維某年歲次月朔日,子嗣天子某敢昭告於太稷:惟神播生百穀,首茲八政,用而不匱,功濟萌黎。茲惟仲春,(仲秋。)恭以玉帛、一元大武、柔毛、剛鬛、明粢、薌合、薌萁、嘉薦、醴齊,式陳瘞祭,備脩常禮,以后稷棄配神作主,尚饗。"訖,興。皇帝再拜。初讀祝文訖,樂作,太祝進奠版於神座,還樽所,皇帝拜訖,樂止。
tài cháng qīng yǐn huáng dì yì hòu jì shì jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, shì zhōng qǔ jué yú diàn, jìn, huáng dì shòu jué, shì zhōng zàn zhuó lǐ qí, lè zuò, tài cháng qīng yǐn huáng dì yì hòu jì shì shén zuò qián, xī xiàng guì diàn jué, fǔ fú, xìng, tài cháng qīng yǐn huáng dì shǎo tuì, xī xiàng lì, lè zhǐ. tài zhù chí bǎn jìn yú shén zuò zhī zuǒ, nán miàn guì dú zhù wén yuē:" wéi mǒu nián suì cì yuè shuò rì, zi kāi yuán shén wǔ huáng dì mǒu, gǎn zhāo gào yú hòu jì shì: yuán yǐ zhòng chūn, zhòng qiū. shì jiǎn jí chén, jìng xiū héng lǐ, jiàn yú tài jì. wéi shén gōng xié jià sè, chǎn xiū nóng zhèng, yǔn zī cóng sì, yòng lǜ jiù zhāng. jǐn yǐ zhì bì yī yuán dà wǔ róu máo gāng liè míng zī xiāng hé xiāng qí jiā jiàn lǐ qí, chén yú biǎo wèi, zuò zhǔ pèi shén, shàng xiǎng." qì, xìng. huáng dì zài bài. chū dú zhù wén qì, lè zuò, tài zhù jìn diàn bǎn yú shén zuò qián, hái zūn suǒ, huáng dì bài qì, lè zhǐ.
太常卿引皇帝詣后稷氏酒樽所,執樽者舉冪,侍中取爵於坫,進,皇帝受爵,侍中贊酌醴齊,樂作,太常卿引皇帝詣后稷氏神座前,西向跪奠爵,俯伏,興,太常卿引皇帝少退,西向立,樂止。太祝持版進於神座之左,南面跪讀祝文曰:"維某年歲次月朔日,子開元神武皇帝某,敢昭告於后稷氏:爰以仲春,(仲秋。)式揀吉辰,敬脩恆禮,薦於太稷。惟神功協稼穡,闡脩農政,允茲從祀,用率舊章。謹以制幣、一元大武、柔毛、剛鬛、明粢、薌合、薌萁、嘉薦、醴齊,陳於表位,作主配神,尚饗。"訖,興。皇帝再拜。初讀祝文訖,樂作,太祝進奠版於神座前,還樽所,皇帝拜訖,樂止。
tài cháng qīng yǐn huáng dì jìn tài jì shén zuò qián, nán xiàng lì, lè zuò, huáng dì yǐn fú shòu zuò, rú tài shè zhī yí. qì, lè zhǐ. tài cháng qīng yǐn huáng dì, lè zuò, huáng dì jiàng zì běi bì, hái bǎn wèi, nán xiàng lì, lè zhǐ. yè zhě yǐn sī tú jiàng zì xī bì, fù wèi.
太常卿引皇帝進太稷神座前,南向立,樂作,皇帝飲福受胙,如太社之儀。訖,樂止。太常卿引皇帝,樂作,皇帝降自北陛,還版位,南向立,樂止。謁者引司徒降自西陛,復位。
wén wǔ chū, gǔ chù, zuò shū hé zhī lè, chū qì, jiá yǔ, lè zhǐ. wǔ wǔ rù, gǔ chù, zuò shū hé zhī lè, lì dìng, jiá yǔ, lè zhǐ.
文舞出,鼓柷,作舒和之樂,出訖,戛敔,樂止。武舞入,鼓柷,作舒和之樂,立定,戛敔,樂止。
huáng dì xiàn hòu tǔ shì jiāng bì, yè zhě yǐn tài wèi shè shì zé yǐn tài cháng qīng. xià tóng yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué qì, yè zhě yǐn tài wèi zì xī bì shēng tán, yì tài shè jiǔ zūn suǒ, zhí zūn zhě jǔ mì, tài wèi zhuó àng qí. wǔ wǔ zuò. yè zhě yǐn tài wèi jìn tài shè shén zuò qián, nán xiàng guì diàn jué, xìng, yè zhě yǐn tài wèi shǎo tuì, nán xiàng zài bài. yè zhě yǐn tài wèi yì hòu tǔ shì jiǔ zūn suǒ, qǔ jué yú diàn, zhí zūn zhě jǔ mì, tài wèi zhuó àng qí. yè zhě yǐn tài wèi jìn hòu tǔ shì shén zuò qián, xī xiàng guì diàn jué, xìng, yè zhě yǐn tài wèi shǎo tuì, xī xiàng zài bài. yè zhě yǐn tài wèi jìn tài shè shén zuò qián, nán xiàng lì. tài zhù gè yǐ jué zhuó léi fú jiǔ, hé zhì yī jué, yī tài zhù chí jué jìn tài wèi zhī yòu, dōng xiàng lì. tài wèi zài bài shòu jué, guì jì jiǔ, suì yǐn zú jué. tài zhù jìn shòu jué, fù yú diàn. tài wèi xìng, zài bài. yè zhě yǐn tài wèi jiàng zì xī bì, yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué, yì tài jì tán shēng xiàn, rú tài shè zhī yí. qì, yǐn jiàng fù wèi.
皇帝獻后土氏將畢,謁者引太尉(攝事則引太常卿。下同)詣罍洗,盥手洗爵訖,謁者引太尉自西陛升壇,詣太社酒樽所,執樽者舉冪,太尉酌盎齊。武舞作。謁者引太尉進太社神座前,南向跪奠爵,興,謁者引太尉少退,南向再拜。謁者引太尉詣后土氏酒樽所,取爵於坫,執樽者舉冪,太尉酌盎齊。謁者引太尉進后土氏神座前,西向跪奠爵,興,謁者引太尉少退,西向再拜。謁者引太尉進太社神座前,南向立。太祝各以爵酌罍福酒,合置一爵,一太祝持爵進太尉之右,東向立。太尉再拜受爵,跪祭酒,遂飲卒爵。太祝進受爵,復於坫。太尉興,再拜。謁者引太尉降自西陛,詣罍洗,盥手洗爵,詣太稷壇升獻,如太社之儀。訖,引降復位。
chū tài wèi xiàn hòu tǔ jiāng bì, yè zhě yǐn guāng lù qīng shè shì tóng yǔ guāng lù qīng wèi zhōng xiàn. yì léi xǐ, guàn shǒu xǐ jué, shēng zhuó àng qí zhōng xiàn, rú yà xiàn zhī yí. qì, yè zhě yǐn guāng lù qīng jiàng fù wèi. wǔ wǔ liù chéng, lè zhǐ.
初太尉獻后土將畢,謁者引光祿卿(攝事同與光祿卿為終獻。)詣罍洗,盥手洗爵,升酌盎齊終獻,如亞獻之儀。訖,謁者引光祿卿降復位。武舞六成,樂止。
wǔ xiàn jù bì, zhū tài zhù gè chè dòu, hái zūn suǒ. fèng lǐ yuē:" cì zuò." zàn zhě chàng:" zhòng guān zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài, yǐ yǐn fú shòu zuò zhě bù bài. shùn hé zhī lè zuò, tài cháng qīng zòu chēng:" qǐng zài bài." tuì fù wèi. huáng dì zài bài. fèng lǐ yuē:" zhòng guān zài bài." zài wèi zhě jiē zài bài. lè yī chéng, zhǐ.
舞獻俱畢,諸太祝各徹豆,還樽所。奉禮曰:"賜胙。"贊者唱:"眾官再拜。"在位者皆再拜,已飲福受胙者不拜。順和之樂作,太常卿奏稱:"請再拜。"退復位。皇帝再拜。奉禮曰:"眾官再拜。"在位者皆再拜。樂一成,止。
tài cháng qīng qián, zòu:" qǐng jiù wàng yì wèi." tài cháng qīng yǐn huáng dì, lè zuò, huáng dì jiù wàng yì wèi, nán xiàng lì, lè zhǐ. qún guān jiāng bài, zhū tài zhù gè zhí fěi jìn shén zuò qián qǔ yù bì, zhāi láng yǐ zǔ zài shēng tǐ jì shǔ fàn jué jiǔ, gè yóu qí bì jiàng tán nán xíng, dāng yì kǎn, xī xíng, zhū tài zhù yǐ yù bì zhuàn wù zhì yú kǎn. qì, fèng lǐ yuē:" kě yì." kǎn dōng xī miàn gè sì rén tián tǔ. bàn kǎn, tài cháng qīng qián zòu:" lǐ bì."
太常卿前,奏:"請就望瘞位。"太常卿引皇帝,樂作,皇帝就望瘞位,南向立,樂止。群官將拜,諸太祝各執篚進神座前取玉幣,齋郎以俎載牲體、稷黍飯、爵酒,各由其陛降壇南行,當瘞埳,西行,諸太祝以玉幣、饌物置於埳。訖,奉禮曰:"可瘞。"埳東西面各四人窴土。半埳,太常卿前奏:"禮畢。"
tài cháng qīng yǐn huáng dì hái dà cì, lè zuò, huáng dì chū mén, diàn zhōng jiān qián shòu zhèn guī yǐ shòu shàng yī fèng yù, diàn zhōng jiān yòu qián shòu dà guī, huá gài shì wèi rú cháng yí, huáng dì rù cì, lè zhǐ. yè zhě zàn yǐn yǐn jì guān, tōng shì shè rén fēn yǐn cóng jì qún guān zhū fāng kè shǐ yǐ cì chū. zàn yǐn yǐn yù shǐ yǐ xià jù fù zhí shì wèi, lì dìng, fèng lǐ yuē:" zài bài." yù shǐ yǐ xià jiē zài bài. zàn yǐn yǐn gōng rén èr wǔ yǐ cì chū. qí zhù bǎn fán yú zhāi suǒ.
太常卿引皇帝還大次,樂作,皇帝出門,殿中監前受鎮珪以授尚衣奉御,殿中監又前受大珪,華蓋侍衛如常儀,皇帝入次,樂止。謁者、贊引引祭官,通事舍人分引從祭群官、諸方客使以次出。贊引引御史以下俱復執事位,立定,奉禮曰:"再拜。"御史以下皆再拜。贊引引工人、二舞以次出。其祝版燔於齋所。
luán jià hái gōng rú fāng qiū zhī yí.
鑾駕還宮(如方丘之儀。)
jì dōng shì xī tài shè rú shàng yí.
季冬〈礻昔〉太社(如上儀。)
tài shè zhù wén yuē: wéi shén jiàng yòu, bǎi gǔ shí dēng, jǐn yǐ yù bó xī qí, zī shèng shù pǐn, gōng jiàn yú tài shè, yǐ hòu tǔ jù lóng shì pèi shén zuò zhǔ, shàng xiǎng.
太社祝文曰:維神降祐,百穀時登,謹以玉帛犧齊,粢盛庶品,恭薦於太社,以后土句龍氏配神作主,尚饗。
hòu tǔ shì zhù wén yuē: jīn shí hé nián dēng, gōng jiàn shì xī sì yú tài shè. wéi shén gōng xié shuǐ tǔ, zuò zhǔ pèi shén, jǐn yǐ yún yún.
后土氏祝文曰:今時和年登,恭薦〈礻昔〉祀於太社。惟神功協水土,作主配神,謹以云云。
tài jì zhù wén yuē: wéi shén zhǔ zī bǎi gǔ, lì cǐ lí yuán. jǐn lǜ cháng lǐ, gōng yǐ yù bó yún yún.
太稷祝文曰:惟神主茲百穀,粒此黎元。謹率常禮,恭以玉帛云云。
hòu jì zhù wén yuē: jīn shí hé nián dēng, jìng jiàn shì xī sì yú tài jì. wéi shén gōng xié jià sè, zuò zhǔ pèi shén yún yún.
后稷祝文曰:今時和年登,敬薦〈礻昔〉祀於太稷。惟神功協稼穡,作主配神云云。