fán bīng, yǒu yǐ dào shèng, yǒu yǐ wēi shèng, yǒu yǐ lì shèng. jiǎng wǔ liào dí, shǐ dí zhī qì shī ér shī sàn, suī xíng quán ér bù wèi zhī yòng, cǐ dào shèng yě. shěn fǎ zhì, míng shǎng fá, biàn qì yòng, shǐ mín yǒu bì zhàn zhī xīn, cǐ wēi shèng yě. pò jūn shā jiāng, chéng yīn fā jī, kuì zhòng duó dì, chéng gōng nǎi fǎn, cǐ lì shèng yě. wáng hóu rú cǐ, suǒ yǐ sān shèng zhě bì yǐ.
凡兵,有以道勝,有以威勝,有以力勝。講武料敵,使敵之氣失而師散,雖形全而不為之用,此道勝也。審法制,明賞罰,便器用,使民有必戰之心,此威勝也。破軍殺將,乘闉發機,潰眾奪地,成功乃返,此力勝也。王侯如此,[所]以三勝者畢矣。
fū jiāng zú zhī suǒ yǐ zhàn zhě, mín yě mín zhī suǒ yǐ zhàn zhě, qì yě. qì shí zé dòu, qì duó zé zǒu. xíng rú wèi jiā, bīng wèi jiē, ér suǒ yǐ duó dí zhě wǔ: yī yuē miào shèng zhī lùn, èr yuē shòu mìng zhī lùn, sān yuē yú yín zhī lùn, sì yuē shēn gōu gāo lěi zhī lùn, wǔ yuē jǔ chén jiā xíng zhī lùn. cǐ wǔ zhě, xiān liào dí ér hòu dòng, shì yǐ jī xū duó zhī yě.
夫將(卒)[之]所以戰者,民也;民之所以戰者,氣也。氣實則斗,氣奪則走。刑(如)未加,兵未接,而所以奪敵者五:一曰廟勝之論,二曰受命之論,三曰逾垠之論,四曰深溝高壘之論,五曰舉陳加刑之論。此五者,先料敵而後動,是以擊虛奪之也。
shàn yòng bīng zhě, néng duó rén ér bù duó yú rén. duó zhě, xīn zhī jī yě. lìng zhě, yī zhòng xīn yě. zhòng bù shěn zé shù biàn, shù biàn zé lìng suī chū zhòng bù xìn yǐ. gù lìng zhī fǎ, xiǎo guò wú gèng, xiǎo yí wú shēn. gù shàng wú yí lìng, zé zhòng bù èr tīng dòng wú yí shì, zé zhòng bù èr zhì.
善用兵者,能奪人而不奪於人。奪者,心之機也。令者,一眾心也。眾不審則數變,數變則令雖出眾不信矣。故令之法,小過無更,小疑無申。故上無疑令,則眾不二聽;動無疑事,則眾不二志。
gǔ lǜ mín zhě, wèi yǒu bù xìn qí xīn, ér néng dé qí lì zhě yě wèi yǒu bù dé qí lì, ér néng zhì qí sǐ zhàn zhě yě. gù guó bì yǒu lǐ xìn qīn ài zhī yì, zé kě yǐ jī yì bǎo guó bì yǒu xiào cí lián chǐ zhī sú, zé kě yǐ sǐ yì shēng. gǔ zhě lǜ mín, bì xiān lǐ xìn ér hòu jué lù, xiān lián chǐ ér hòu xíng fá, xiān qīn ài ér hòu lǜ qí shēn. gù zhàn zhě bì běn hū lǜ shēn yǐ lì zhòng shì, rú xīn zhī shǐ sì zhī zhī yě. zhì bù lì, zé shì bù sǐ jié shì bù sǐ jié, zé zhòng bù zhàn. lì shì zhī dào, mín zhī shēng bù kě bù hòu yě jué liè zhī děng, sǐ sàng zhī qīn lǐ, mín zhī suǒ yíng, bù kě bù xiǎn yě. bì yě yīn mín suǒ shēng ér zhì zhī, yīn mín suǒ róng yíng ér xiǎn zhī, tián lù zhī shí, yǐn shí zhī qīn liáng, xiāng lǐ xiāng quàn, sǐ shēng sàng xiāng jiù, bīng yì xiāng cóng, cǐ mín zhī suǒ lì yě. shǐ shén wǔ rú qīn qī, zú bó rú péng yǒu, zhǐ rú dǔ qiáng, dòng rú fēng yǔ, chē bù jié zhé, shì bù xuán zhǒng, cǐ běn zhàn zhī dào yě.
[古率民者,]未有不信其心,而能得其力者[也];未有不得其力,而能致其死戰者也。故國必有禮[信]親愛之義,則可以飢易飽;國必有孝慈廉恥之俗,則可以死易生。古者率民,必先禮信而後爵祿,先廉恥而後刑罰,先親愛而後律其身。故戰者必本乎率身以勵眾士,如心之使四(支)[肢]也。志不勵,則士不死節;士不死節,則眾不戰。勵士之道,民之生不可不厚也;爵列之等,死喪之(親)[禮],民之所營,不可不顯也。必(也)因民所生而制之,因民所(榮)[營]而顯之,田祿之實,飲食之(親)[糧],鄉里相勸,死(生)[喪]相救,兵役相從,此民之所勵也。使什伍如親戚,卒伯如朋友,止如堵牆,動如風雨,車不結轍,士不旋踵,此本戰之道也。
dì suǒ yǐ yǎng mín yě, chéng suǒ yǐ shǒu dì yě, zhàn suǒ yǐ shǒu chéng yě. gù wù gēng zhě mín bù jī, wù shǒu zhě dì bù wēi, wù zhàn zhě chéng bù wéi. sān zhě, xiān wáng zhī běn wù yě. běn wù zhě, bīng zuì jí běn zhě. gù xiān wáng zhuān yú bīng, yǒu wǔ yān: wěi jī bù duō zé shì bù xíng, shǎng lù bù hòu zé mín bù quàn, wǔ shì bù xuǎn zé zhòng bù qiáng, bèi yòng bù biàn zé lì bù zhuàng, xíng shǎng bù zhōng zé zhòng bù wèi. wù cǐ wǔ zhě, jìng néng shǒu qí suǒ gù yǒu, dòng néng chéng qí suǒ yù. fū yǐ jū gōng chū, zé jū yù zhòng, zhèn yù jiān, fā yù bì, què dòu yù qí.
地所以養民也,城所以守地也,戰所以守城也。故務耕者民不飢,務守者地不危,務戰者城不圍。三者,先王之本務[也]。本務[者],兵最急(本者)。故先王專於兵,有五焉:委積不多則士不行,賞祿不厚則民不勸,武士不選則眾不強,備用不便則力不壯,刑賞不中則眾不畏。務此五者,靜能守其所(固)[有],動能成其所欲。夫以居攻出,則居欲重,陣欲堅,發欲畢,(闕)[斗]欲齊。
wáng guó fù mín, bà guó fù shì, jǐn cún zhī guó fù dài fū, wáng guó fù cāng fǔ, suǒ shì wèi shàng mǎn xià lòu, huàn wú suǒ jiù. gù yuē: jǔ xián rèn néng, bù shí rì ér shì lì míng fǎ shěn lìng, bù bǔ shì ér shì jí guì gōng yǎng láo, bù dǎo cí ér dé fú. yòu yuē: tiān shí bù rú dì lì, dì lì bù rú rén hé. shèng rén suǒ guì, rén shì ér yǐ.
王國富民,霸國富士,僅存之國富大夫,亡國富倉府,(所)[是]謂上滿下漏,患無所救。故曰:舉賢任能,不時日而事利;明法審令,不卜筮而事吉;貴功養勞,不禱祠而得福。又曰:天時不如地利,地利不如人和。聖人所貴,人事而已。
fū qín láo zhī shī, jiāng bù bì xiān jǐ. shǔ bù zhāng gài, hán bù zhòng yī, xiǎn bì xià bù, jūn jǐng chéng ér hòu yǐn, jūn shí shú ér hòu fàn, jūn lěi chéng ér hòu shě, láo yì bì yǐ shēn tóng zhī. rú cǐ, shī suī jiǔ ér bù lǎo bù bì.
夫勤勞之師,將(不)[必]先己。暑不張蓋,寒不重衣,險必下步,軍井成而後飲,軍食熟而後飯,軍壘成而後舍,勞佚必以身同之。如此,師雖久而不老不弊。