strong zhōu tài zǔ féng dào strong shì jī xiāng yīn, gù jūn chén tóng xù
周太祖冯道(事迹相因,故君臣同序)
zhōu tài zǔ zài hàn yǐn dì cháo, wèi shū mì shǐ, jiāng bīng fá hé zhōng lǐ shǒu zhēn shí, féng dào shǒu tài shī, bù yǔ cháo zhèng, yǐ jí qǐng gào. zhōu zǔ yè dào yú sī dì, wèn fá pú cè. dào cí yǐ bù zài qí wèi, bù gǎn yì guó shì. zhōu zǔ gù wèn zhī, dào bù dé yǐ, wèi zhōu zǔ yuē:" xiàng gōng pō zhī bó hū" zhōu zǔ wēi shí hǎo pú bó, lǚ yǐ cǐ dǐ zuì, yí dào jī jǐ, bó rán biàn sè. dào yuē:" shì xíng yì yóu bó yě. fū bó, cái duō zhě qì háo ér shèng, cái guǎ zhě xīn qiè ér shū. shǒu zhēn zài jìn, lèi diǎn jìn bīng, zì wèi jūn qíng fù jǐ, suì móu fǎn ěr. jīn xiàng gōng chéng néng bù xī guān qián, guǎng shī ēn ài, míng qí shǎng fá, shǐ jūn xīn xǔ guó, zé shǒu zhēn bù zú lǜ yě." zhōu zǔ yuē:" gōng wén mìng yǐ." gù fá pú zhī yì, zhōu zǔ yǐ pián yí cóng shì, lǜ chéng dà gōng. rán yì jūn lǚ guī xīn, zhōng yí hàn zuò. yòu zhōu zǔ zì yè qǐ bīng fù quē, hàn yǐn dì bīng bài, yù hài yú liú zi bēi. zhōu zǔ rù jīng shī, bǎi guān yè, zhōu zǔ jiàn dào yóu shè bài, yì dào biàn xíng tuī dài. dào shòu bài rú píng shí, xú yuē:" shì zhōng cǐ xíng bù yì." zhōu zǔ qì jǔ, gù chán dài zhī móu shāo huǎn. jí qǐng dào yì xú zhōu, cè xiāng yīn gōng wèi hàn sì. dào yuē:" shì zhōng yóu zhōng hū" zhōu zǔ shè shì, dào yuē:" mò jiào lǎo fū wèi miù yǔ, lìng wèi miù yǔ rén." chén jǐn àn zhōu shì zōng cháo zhào shǐ chén xiū zhōu zǔ shí lù, gù dào zhī shì suǒ yí huì yǐ.
周太祖在汉隐帝朝,为枢密使,将兵伐河中李守贞时,冯道守太师,不与朝政,以疾请告。周祖谒道于私第,问伐蒲策。道辞以不在其位,不敢议国事。周祖固问之,道不得已,谓周祖曰:“相公颇知博乎”周祖微时好蒲博,屡以此抵罪,疑道讥己,勃然变色。道曰:“是行亦犹博也。夫博,财多者气豪而胜,财寡者心怯而输。守贞在晋,累典禁兵,自为军情附己,遂谋反耳。今相公诚能不惜官钱,广施恩爱,明其赏罚,使军心许国,则守贞不足虑也。”周祖曰:“恭闻命矣。”故伐蒲之役,周祖以便宜从事,率成大功。然亦军旅归心,终移汉祚。又周祖自邺起兵赴阙,汉隐帝兵败,遇害于刘子陂。周祖入京师,百官谒,周祖见道犹设拜,意道便行推戴。道受拜如平时,徐曰:“侍中此行不易。”周祖气沮,故禅代之谋稍缓。及请道诣徐州,册湘阴公为汉嗣。道曰:“侍中由衷乎”周祖设誓,道曰:“莫教老夫为谬语,令为谬语人。”臣谨按周世宗朝诏史臣修《周祖实录》,故道之事所宜讳矣。
strong wáng jùn strong
王峻
guǎng shùn chū, hé dōng liú chóng yǐn qì dān gōng jìn zhōu, qiǎn jùn lǜ shī fù yuán. jùn dùn bīng yú shǎn, zhōu zǔ yù qīn zhēng, qiǎn shǐ yù zhī. jùn jiàn shǐ shòu xuān qì, wèi shǐ yuē:" yǔ mǒu chí hái, fù zòu bì xià, yán jìn zhōu chéng jiān, wèi yì kě bá, liú chóng bīng fēng fāng ruì, bù kě yǔ lì zhēng. suǒ yǐ zhù bīng zhě, dài qí qì shuāi ěr, fēi chén qiè yě. bì xià xīn jí wèi, bù yí qīng jǔ. jīn zhāo zhōng shòu shèng zhī zhě, wéi lǐ gǔ fàn zhì ér yǐ. bì xià ruò chē jià chū sì shuǐ, zé mù róng yàn chāo yǐ zéi jūn rù biàn, dà shì qù yǐ." shǐ hái jù zòu, zhōu zǔ zì yǐ shǒu tí ěr, mù shǐ zhě yuē:" jǐ bài wú shì."
广顺初,河东刘崇引契丹攻晋州,遣峻率师赴援。峻顿兵于陕,周祖欲亲征,遣使谕之。峻见使受宣讫,谓使曰:“与某驰还,附奏陛下,言晋州城坚,未易可拔,刘崇兵锋方锐,不可与力争。所以驻兵者,待其气衰耳,非臣怯也。陛下新即位,不宜轻举。今朝中受圣知者,惟李谷、范质而已。陛下若车驾出汜水,则慕容彦超以贼军入汴,大事去矣。”使还具奏,周祖自以手提耳,目使者曰:“几败吾事。”
strong shì zōng fú huáng hòu strong
世宗符皇后
fú hòu, xiān shì hé zhōng jié dù shǐ lǐ shǒu zhēn zhī zǐ chóng xùn. shǒu zhēn cháng dé shù shì, shàn tīng shēng, zhī rén guì jiàn, shǒu zhēn jǔ zú xī lìng shù shì tīng zhī, dú yán hòu dà guì, dāng mǔ yí tiān xià. shǒu zhēn xìn zhī, yīn yuē:" wú fù shàng wèi huáng hòu, wǒ kě zhī yě." suì móu pàn. jí chéng xiàn, hòu dú miǎn, zhōu zǔ wèi shì zōng qǔ zhī. xiǎn dé zhōng, cè wèi hòu. chén yǐ wéi shù shì zhī yán, gài yì yǒu shí ér zhōng, rén jūn zhī wèi, ān kě wú wàng ér qiú, gōng hóu qí jiè zhī.
符后,先适河中节度使李守贞之子崇训。守贞尝得术士,善听声,知人贵贱,守贞举族悉令术士听之,独言后大贵,当母仪天下。守贞信之,因曰:“吾妇尚为皇后,我可知也。”遂谋叛。及城陷,后独免,周祖为世宗娶之。显德中,册为后。臣以为术士之言,盖亦有时而中,人君之位,安可无妄而求,公侯其诫之。
strong wáng pǔ strong
王朴
zhōu xiǎn dé zhōng, pǔ yǔ wèi rén pǔ jù wèi shū mì shǐ. shí tài zǔ huáng dì yǐ zhǎng jìn bīng. yī rì, yǒu diàn zhí chéng mǎ, wù chōng tài zǔ dǎo cóng, tài zǔ zì yì mì dì, sù qí wú lǐ. rén pǔ lìng xuān huī yuàn kān jí, pǔ wèi tài zǔ yuē:" tài wèi míng wèi suī gāo, wèi jiā shǐ xiāng. diàn zhí, tíng chén yě, yǔ tài wèi bǐ jiān shì zhǔ, tài wèi kuàng dài jūn zhí, bù yí rú cǐ." tài zǔ wěi wěi ér chū. chén jǐn àn pǔ zhī xíng shì, chuán yú rén kǒu zhě shén zhòng, ér shǐ shì quē shū. chén zuó chóng xiū tài zǔ shí lù, yǐ yú lǐ gǔ chuán zhōng jiàn pǔ yí shì, jīn fù bǔ qí dà zhě. kuàng tài zǔ tài zōng zài wèi, měi chēng pǔ yǒu gōng fǔ zhī qì, cháo liè jù wén.
周显德中,朴与魏仁浦俱为枢密使。时太祖皇帝已掌禁兵。一日,有殿直乘马,误冲太祖导从,太祖自诣密地,诉其无礼。仁浦令宣徽院勘诘,朴谓太祖曰:“太尉名位虽高,未加使相。殿直,廷臣也,与太尉比肩事主,太尉况带军职,不宜如此。”太祖唯唯而出。臣谨按朴之行事,传于人口者甚众,而史氏阙书。臣昨重修《太祖实录》,已于《李谷传》中见朴遗事,今复补其大者。况太祖、太宗在位,每称朴有公辅之器,朝列具闻。