qī fó gǔ fó yīng shì, mián lì wú qióng, bù kě yǐ zhōu zhī ér xī shǔ yě. jìn gù tán xián jié yǒu qiān rú lái. jì yú shì jiā, dàn jì qī fó. àn zhǎng ā hán jīng yún:" qī fó jīng jìn lì, fàng guāng miè àn míng. gè gè zuò shù xià, yú zhōng chéng zhèng jué." yòu màn shū shì lì wèi qī fó zǔ shī, jīn huá shàn huì dà shì dēng sōng shān dǐng háng dào, gǎn qī fó yǐn qián, wéi mó jiē hòu. jīn zhī zhuàn shù, duàn zì qī fó ér xià.
七佛古佛应世,绵历无穷,不可以周知而悉数也。近故谭贤劫有千如来。暨于释迦,但纪七佛。按长阿含经云:“七佛精进力,放光灭暗冥。各各坐树下,于中成正觉。”又曼殊室利为七佛祖师,金华善慧大士登松山顶行道,感七佛引前,维摩接后。今之撰述,断自七佛而下。
pí pó shī fú pí pó shī fú. guò qù zhuāng yán jié, dì jiǔ bǎi jiǔ shí bā zūn. jì yuē:" shēn cóng wú xiāng zhòng shòu shēng, yóu rú huàn chū zhū xíng xiàng. huàn rén xīn shí běn lái wú, zuì fú jiē kōng wú suǒ zhù." zhǎng ā hán jīng yún:
毗婆尸佛毗婆尸佛。﹝过去庄严劫,第九百九十八尊。﹞偈曰:“身从无相中受生,犹如幻出诸形象。幻人心识本来无,罪福皆空无所住。”长阿含经云:
" rén shòu bā wàn suì shí, cǐ fó chū shì. zhǒng shā lì, xìng jū lì ruò. fù pán tóu, mǔ pán tóu pó tí. jū bān tóu pó tí chéng. zuò bō bō luó shù xià, shuō fǎ sān huì, dù rén sān shí sì wàn bā qiān." shén zú èr: yī míng qiān chá, èr míng tí shě. shì zhě wú yōu zi fāng yīng.
“人寿八万岁时,此佛出世。种刹利,姓拘利若。父槃头,母槃头婆提。居般头婆提城。坐波波罗树下,说法三会,度人三十四万八千。”神足二:一名骞茶,二名提舍。侍者无忧子方膺。
shī qì fú shī qì fú. zhuāng yán jié, dì jiǔ bǎi jiǔ shí jiǔ zūn. jì yuē:" qǐ zhū shàn fǎ běn shì huàn, zào zhū è yè yì shì huàn. shēn rú jù mò xīn rú fēng, huàn chū wú gēn wú shí xìng." zhǎng ā hán jīng yún:" rén shòu qī wàn suì shí, cǐ fó chū shì." zhǒng shā lì, xìng jū lì ruò. fù míng xiāng, mǔ guāng yào. jū guāng xiāng chéng. zuò fēn tuó lì shù xià, shuō fǎ sān huì, dù rén èr shí wǔ wàn. shén zú èr: yī míng ā pí fú, èr míng pó pó. shì zhě rěn háng zǐ wú liàng.
尸弃佛尸弃佛。﹝庄严劫,第九百九十九尊。﹞偈曰:“起诸善法本是幻,造诸恶业亦是幻。身如聚沫心如风,幻出无根无实性。”长阿含经云:“人寿七万岁时,此佛出世。”种刹利,姓拘利若。父明相,母光耀。居光相城。坐分陀利树下,说法三会,度人二十五万。神足二:一名阿毗浮,二名婆婆。侍者忍行子无量。
pí shě fú fú pí shě fú fú. zhuāng yán jié, dì yī qiān zūn. jì yuē:" jiǎ jiè sì dà yǐ wéi shēn, xīn běn wú shēng yīn jìng yǒu. qián jìng ruò wú xīn yì wú, zuì fú rú huàn qǐ yì miè." zhǎng ā hán jīng yún:" rén shòu liù wàn suì shí, cǐ fó chū shì." zhǒng shā lì, xìng jū lì ruò. fù shàn dēng, mǔ chēng jiè. jū wú yù chéng. zuò pó luó shù xià, shuō fǎ èr huì, dù rén yī shí sān wàn. shén zú èr: yī fú yóu, èr yù duō mó. shì zhě jì miè zi miào jué.
毗舍浮佛毗舍浮佛。﹝庄严劫,第一千尊。﹞偈曰:“假借四大以为身,心本无生因境有。前境若无心亦无,罪福如幻起亦灭。”长阿含经云:“人寿六万岁时,此佛出世。”种刹利,姓拘利若。父善灯,母称戒。居无喻城。坐婆罗树下,说法二会,度人一十三万。神足二:一扶游,二郁多摩。侍者寂灭子妙觉。
jū liú sūn fú jū liú sūn fú. jiàn zài xián jié, dì yī zūn. jì yuē:" jiàn shēn wú shí shì fú shēn, le xīn rú huàn shì fú huàn. liǎo de shēn xīn běn xìng kōng, sī rén yǔ fú hé shū bié?" zhǎng ā hán jīng yún:" rén shòu sì wàn suì shí, cǐ fó chū shì." zhǒng pó luó mén, xìng jiā yè. fù lǐ dé, mǔ shàn zhī. jū ān hé chéng. zuò shī lì shā shù xià, shuō fǎ yī huì. dù rén sì wàn. shén zú èr: yī sà ní, èr pí lóu. shì zhě shàn jué zi shàng shèng.
拘留孙佛拘留孙佛。﹝见在贤劫,第一尊。﹞偈曰:“见身无实是佛身,了心如幻是佛幻。了得身心本性空,斯人与佛何殊别?”长阿含经云:“人寿四万岁时,此佛出世。”种婆罗门,姓迦叶。父礼得,母善枝。居安和城。坐尸利沙树下,说法一会。度人四万。神足二:一萨尼,二毗楼。侍者善觉子上胜。
jū nà hán mù ní fú jū nà hán mù ní fú. xián jié, dì èr zūn. jì yuē:" fú bú jiàn shēn zhī shì fú, ruò shí yǒu zhī bié wú fú. zhì zhě néng zhī zuì xìng kōng, tǎn rán bù bù yú shēng sǐ." zhǎng ā hán jīng yún:" rén shòu sān wàn suì shí, cǐ fó chū shì." zhǒng pó luó mén, xìng jiā yè. fù dà dé, mǔ shàn shèng. jū qīng jìng chéng. zuò wū zàn pó luó mén shù xià, shuō fǎ yī huì, dù rén sān wàn. shén zú èr: yī shū pán nà, èr yù duō lóu. shì zhě ān hé zi dǎo shī.
拘那含牟尼佛拘那含牟尼佛。﹝贤劫,第二尊。﹞偈曰:“佛不见身知是佛,若实有知别无佛。智者能知罪性空,坦然不怖于生死。”长阿含经云:“人寿三万岁时,此佛出世。”种婆罗门,姓迦叶。父大德,母善胜。居清净城。坐乌暂婆罗门树下,说法一会,度人三万。神足二:一舒槃那,二郁多楼。侍者安和子导师。
jiā yè fó jiā yè fó. xián jié, dì sān zūn. jì yuē:" yī qiè zhòng shēng xìng qīng jìng, cóng běn wú shēng wú kě miè. jí cǐ shēn xīn shì huàn shēng, huàn huà zhī zhōng wú zuì fú." zhǎng ā hán jīng yún:" rén shòu èr wàn suì shí, cǐ fó chū shì." zhǒng pó luó mén, xìng jiā yè. fù fàn dé, mǔ cái zhǔ. jū bō luó nài chéng. zuò ní jū lǜ shù xià, shuō fǎ yī huì, dù rén èr wàn. shén zú èr: yī tí shě, èr pó luó pó. shì zhě shàn yǒu zǐ jí jūn.
迦叶佛迦叶佛。﹝贤劫,第三尊。﹞偈曰:“一切众生性清净,从本无生无可灭。即此身心是幻生,幻化之中无罪福。”长阿含经云:“人寿二万岁时,此佛出世。”种婆罗门,姓迦叶。父梵德,母财主。居波罗奈城。坐尼拘律树下,说法一会,度人二万。神足二:一提舍,二婆罗婆。侍者善友子集军。
shì jiā mù ní fú shì jiā mù ní fú. xián jié, dì sì zūn. xìng shā lì, fù jìng fàn tiān, mǔ dà qīng jìng miào wèi. dēng bǔ chù, shēng dōu shuài tiān shàng, míng yuē shèng shàn tiān rén, yì míng hù míng dà shì. dù zhū tiān zhòng, shuō bǔ chù xíng, yú shí fāng jiè zhōng, xiàn shēn shuō fǎ. pǔ yào jīng yún:" fú chū shēng shā lì wáng jiā, fàng dà zhì guāng míng, zhào shí fāng shì jiè. dì yǒng jīn lián huá, zì rán pěng shuāng zú. dōng xī jí nán běi, gè xíng yú qī bù. fēn shǒu zhǐ tiān dì, zuò shī zi hǒu shēng. shàng xià jí sì wéi, wú néng zūn wǒ zhě." jí zhōu zhāo wáng èr shí sì nián jiǎ yín suì sì yuè bā rì yě.
释迦牟尼佛释迦牟尼佛。﹝贤劫,第四尊。﹞姓刹利,父净饭天,母大清净妙位。登补处,生兜率天上,名曰胜善天人,亦名护明大士。度诸天众,说补处行,于十方界中,现身说法。普曜经云:“佛初生刹利王家,放大智光明,照十方世界。地涌金莲华,自然捧双足。东西及南北,各行于七步。分手指天地,作师子吼声。上下及四维,无能尊我者。”即周昭王二十四年甲寅岁四月八日也。
zhì sì shí èr nián èr yuè bā rì, nián shí jiǔ, yù qiú chū jiā ér zì niàn yán:" dāng fù hé yù?"
至四十二年二月八日,年十九,欲求出家而自念言:“当复何遇?”
jí yú sì mén yóu guān, jiàn sì děng shì, xīn yǒu bēi xǐ ér zuò sī wéi, cǐ lǎo bìng sǐ, zhōng kě yàn lí.
即于四门游观,见四等事,心有悲喜而作思维,此老、病、死,终可厌离。
yú shì yè zǐ shí, yǒu yì tiān rén míng yuē jìng jū, yú chuāng yǒu zhōng chā shǒu bái yán:" chū jiā shí zhì, kě qù yǐ."
于是夜子时,有一天人名曰净居,于窗牖中叉手白言:“出家时至,可去矣。”
tài zǐ wén yǐ, xīn shēng huān xǐ, jí yú chéng ér qù, yú tán tè shān zhōng xiū dào. shǐ yú ā lán jiā lán chù sān nián, xué bù yòng chǔ dìng, zhī fēi biàn shě. fù zhì yù tóu lán fú chù sān nián, xué fēi fēi xiǎng dìng, zhī fēi yì shě. yòu zhì xiàng tóu shān, tóng zhū wài dào rì shí má mài, jīng yú liù nián. gù jīng yún:" yǐ wú xīn yì wú shòu xíng, ér xī cuī fú zhū wài dào." xiān lì shì xié fǎ, shì zhū fāng biàn, fā zhū yì jiàn, lìng zhì pú tí. gù pǔ jí jīng yún:" pú sà yú èr yuè bā rì, míng xīng chū shí chéng dào, hào tiān rén shī, shí nián sān shí yǐ." jí mù wáng sān nián guǐ wèi suì yě. jì ér yú lù yě yuàn zhōng wèi jiāo chén rú děng wǔ rén zhuǎn sì dì fǎ lún ér zhèng dào guǒ. shuō fǎ zhù shì sì shí jiǔ nián, hòu gào dì zǐ mó hē jiā yè:" wú yǐ qīng jìng fǎ yǎn niè pán miào xīn shí xiàng wú xiāng wēi miào zhèng fǎ, jiāng fù yú rǔ, rǔ dāng hù chí." bìng chì ā nán:" fù èr chuán huà, wú lìng duàn jué." ér shuō jì yuē:" fǎ běn fǎ wú fǎ, wú fǎ fǎ yì fǎ. jīn fù wú fǎ shí, fǎ fǎ hé céng fǎ?" ěr shí shì zūn shuō cǐ jì yǐ, fù gào jiā yè:" wú jiāng jīn lǚ sēng jiā lí yī chuán fù yú rǔ, zhuǎn shòu bǔ chù, zhì cí shì fó chū shì, wù lìng xiǔ huài." jiā yè wén jì, tóu miàn lǐ zú yuē:" shàn zāi! shàn zāi! wǒ dāng yī chì, gōng shùn fú gù." ěr shí shì zūn zhì jū shī nà chéng, gào zhū dà zhòng:" wú jīn bèi tòng, yù rù niè pán." jí wǎng xī lián hé cè, suō luó shuāng shù xià, yòu gǔ lèi zú, pō rán yàn jì. fù cóng guān qǐ, wèi mǔ shuō fǎ. tè shì shuāng zú huà pó qí, bìng shuō wú cháng jì yuē:" zhū xíng wú cháng, shì shēng miè fǎ. shēng miè miè yǐ, jì miè wéi lè." shí zhū dì zǐ jí yǐ xiāng xīn jìng chá pí zhī, jìn hòu jīn guān rú gù.
太子闻已,心生欢喜,即逾城而去,于檀特山中修道。始于阿蓝迦蓝处三年,学不用处定,知非便舍。复至郁头蓝弗处三年,学非非想定,知非亦舍。又至象头山,同诸外道日食麻麦,经于六年。故经云:“以无心意、无受行,而悉摧伏诸外道。”先历试邪法,示诸方便,发诸异见,令至菩提。故普集经云:“菩萨于二月八日,明星出时成道,号天人师,时年三十矣。”即穆王三年癸未岁也。既而于鹿野苑中为憍陈如等五人转四谛法轮而证道果。说法住世四十九年,后告弟子摩诃迦叶:“吾以清净法眼、涅槃妙心、实相无相、微妙正法,将付于汝,汝当护持。”并敕阿难:“副贰传化,无令断绝。”而说偈曰:“法本法无法,无法法亦法。今付无法时,法法何曾法?”尔时世尊说此偈已,复告迦叶:“吾将金缕僧伽梨衣传付于汝,转授补处,至慈氏佛出世,勿令朽坏。”迦叶闻偈,头面礼足曰:“善哉!善哉!我当依敕,恭顺佛故。”尔时世尊至拘尸那城,告诸大众:“吾今背痛,欲入涅槃。”即往熙连河侧,娑罗双树下,右股累足,泊然宴寂。复从棺起,为母说法。特示双足化婆耆,并说无常偈曰:“诸行无常,是生灭法。生灭灭已,寂灭为乐。”时诸弟子即以香薪竞茶毗之,烬后金棺如故。
ěr shí dà zhòng jí yú fú qián, yǐ jì zàn yuē:" fán sú zhū měng chì, hé néng zhì huǒ ruò, qǐng zūn sān mèi huǒ, dū wéi jīn sè shēn." ěr shí quán guān zuò ér jǔ, gāo qī duō luó shù, wǎng fǎn kōng zhōng, huà huǒ sān mèi. xū yú huī shēng, dé shè lì bā hú sì dòu. jí mù wáng wǔ shí èr nián rén shēn suì èr yuè shí wǔ rì yě. zì shì zūn miè hòu yī qiān yī shí qī nián, jiào zhì zhōng xià, jí hòu hàn yǒng píng shí nián wù chén suì yě.
尔时大众即于佛前,以偈赞曰:“凡俗诸猛炽,何能致火爇,请尊三昧火,阇维金色身。”尔时全棺座而举,高七多罗树,往返空中,化火三昧。须臾灰生,得舍利八斛四斗。即穆王五十二年壬申岁二月十五日也。自世尊灭后一千一十七年,教至中夏,即后汉永平十年戊辰岁也。
shì zūn cái shēng xià, nǎi yī shǒu zhǐ tiān, yī shǒu zhǐ dì, zhōu xíng qī bù, mù gù sì fāng yuē:" tiān shàng tiān xià, wéi wú dú zūn." shì zūn yī rì shēng zuò, dà zhòng jí dìng. wén shū bái chuí yuē:" dì guān fǎ wáng fǎ, fǎ wáng fǎ rú shì." shì zūn biàn xià zuò. shì zūn yī rì shēng zuò, mò rán ér zuò. ā nán bái chuí yuē:" qǐng shì zūn shuō fǎ." shì zūn yún:" huì zhōng yǒu èr bǐ qiū fàn lǜ xíng, wǒ gù bù shuō fǎ." ā nán yǐ tā xīn tōng guān shì bǐ qiū, suì nǎi qiǎn chū. shì zūn hái fù mò rán. ā nán yòu yuē:" shì lái wèi èr bǐ qiū fàn lǜ, shì èr bǐ qiū yǐ qiǎn chū, shì zūn hé bù shuō fǎ?" shì zūn yuē:" wú shì bù wéi èr chéng shēng wén rén shuō fǎ." biàn xià zuò. shì zūn yī rì shēng zuò, dà zhòng jí dìng. jiā yè bái chuí yuē:" shì zūn shuō fǎ jìng." shì zūn biàn xià zuò. shì zūn jiǔ shí rì zài dāo lì tiān, wèi mǔ shuō fǎ, jí cí tiān jiè ér xià, shí sì zhòng bā bù, jù wǎng kōng jiè fèng yíng. yǒu lián huā sè bǐ qiū ní zuò niàn yún:
世尊才生下,乃一手指天,一手指地,周行七步,目顾四方曰:“天上天下,唯吾独尊。”世尊一日升座,大众集定。文殊白椎曰:“谛观法王法,法王法如是。”世尊便下座。世尊一日升座,默然而坐。阿难白椎曰:“请世尊说法。”世尊云:“会中有二比丘犯律行,我故不说法。”阿难以他心通观是比丘,遂乃遣出。世尊还复默然。阿难又曰:“适来为二比丘犯律,是二比丘已遣出,世尊何不说法?”世尊曰:“吾誓不为二乘声闻人说法。”便下座。世尊一日升座,大众集定。迦叶白椎曰:“世尊说法竟。”世尊便下座。世尊九十日在忉利天,为母说法,及辞天界而下,时四众八部,俱往空界奉迎。有莲花色比丘尼作念云:
" wǒ shì ní shēn, bì jū dà sēng hòu jiàn fú. bù rú yòng shén lì biàn zuò zhuàn lún shèng wáng, qiān zi wéi rào, zuì chū jiàn fú." guǒ mǎn qí yuàn. shì zūn cái jiàn, nǎi hē yún:" lián huā sè bǐ qiū ní, rǔ hé dé yuè dà sēng jiàn wú? rǔ suī jiàn wú sè shēn, qiě bú jiàn wú fǎ shēn. xū pú tí yán zhōng yàn zuò, què jiàn wú fǎ shēn." shì zūn xī yīn wén shū zhì zhū fú jí chù, zhí zhū fú gè huán běn chù, wéi yǒu yī nǚ rén jìn bǐ fú zuò, rù yú sān mèi. wén shū nǎi bái fó yún:" hé cǐ rén dé jìn fú zuò, ér wǒ bù dé?" fú gào wén shū:" rǔ dàn jué cǐ nǚ lìng cóng sān mèi qǐ, rǔ zì wèn zhī." wén shū rào nǚ rén sān zā, míng zhǐ yī xià, nǎi tuō zhì fàn tiān, jǐn qí shén lì ér bù néng chū. shì zūn yuē:" jiǎ shǐ bǎi qiān wàn wén shū, chū cǐ nǚ rén dìng bù dé. xià fāng jīng guò sì shí èr héng hé shā guó tǔ, yǒu wǎng míng pú sà chū cǐ nǚ rén dìng." xū yú, wǎng míng dà shì cóng dì yǒng chū, zuò lǐ shì zūn. shì zūn chì wǎng míng chū, wǎng míng què zhì nǚ zǐ qián, míng zhǐ yī xià, nǚ zǐ yú shì cóng dìng ér chū. shì zūn yīn bō sī nì wáng wèn:
“我是尼身,必居大僧后见佛。不如用神力变作转轮圣王,千子围绕,最初见佛。”果满其愿。世尊才见,乃诃云:“莲花色比丘尼,汝何得越大僧见吾?汝虽见吾色身,且不见吾法身。须菩提岩中宴坐,却见吾法身。”世尊昔因文殊至诸佛集处,值诸佛各还本处,唯有一女人近彼佛坐,入于三昧。文殊乃白佛云:“何此人得近佛坐,而我不得?”佛告文殊:“汝但觉此女令从三昧起,汝自问之。”文殊绕女人三匝,鸣指一下,乃托至梵天,尽其神力而不能出。世尊曰:“假使百千万文殊,出此女人定不得。下方经过四十二恒河沙国土,有罔明菩萨出此女人定。”须臾,罔明大士从地涌出,作礼世尊。世尊敕罔明出,罔明却至女子前,鸣指一下,女子于是从定而出。世尊因波斯匿王问:
" shèng yì dì zhōng yǒu shì sú dì fǒu? ruò yán wú, zhì bù yīng èr. ruò yán yǒu, zhì bù yīng yī. yī èr zhī yì, qí yì yún hé?" fú yán:" dài wáng! rǔ yú guò qù lóng guāng fó fǎ zhōng céng wèn cǐ yì, wǒ jīn wú shuō, rǔ jīn wú tīng. wú shuō wú tīng, shì míng wéi yī yì èr yì." shì zūn yī rì jiàn wén shū zài mén wài lì, nǎi yuē:" wén shū! wén shū!
“胜义谛中有世俗谛否?若言无,智不应二。若言有,智不应一。一二之义,其义云何?”佛言:“大王!汝于过去龙光佛法中曾问此义,我今无说,汝今无听。无说无听,是名为一义二义。”世尊一日见文殊在门外立,乃曰:“文殊!文殊!
hé bù rù mén lái?" wén shū yuē:" wǒ bú jiàn yī fǎ zài mén wài, hé yǐ jiào wǒ rù mén." shì zūn yī rì zuò cì, jiàn èr rén shēng zhū guò, nǎi wèn:" zhè gè shì shèn me?" yuē:" fú jù yī qiè zhì, zhū zi yě bù shí!" shì zūn yuē:" yě xū wèn guò." shì zūn yīn yǒu yì xué wèn:" zhū fǎ shì cháng xié?" shì zūn bú duì. yòu wèn:
何不入门来?”文殊曰:“我不见一法在门外,何以教我入门。”世尊一日坐次,见二人升猪过,乃问:“这个是甚么?”曰:“佛具一切智,猪子也不识!”世尊曰:“也须问过。”世尊因有异学问:“诸法是常邪?”世尊不对。又问:
" zhū fǎ shì wú cháng xié?" yì bú duì. yì xué yuē:" shì zūn jù yī qiè zhì, hé bú duì wǒ?" shì zūn yuē:
“诸法是无常邪?”亦不对。异学曰:“世尊具一切智,何不对我?”世尊曰:
" rǔ zhī suǒ wèn, jiē wèi xì lùn." shì zūn yī rì shì suí sè mó ní zhū, wèn wǔ fāng tiān wáng:" cǐ zhū ér zuò hé sè?" shí wǔ fāng tiān wáng hù shuō yì sè. shì zūn fù cáng zhū rù xiù, què tái shǒu yuē:" cǐ zhū zuò hé sè?" tiān wáng yuē:" fó shǒu zhōng wú zhū, hé chǔ yǒu sè?" shì zūn tàn yuē:" rǔ hé mí dào zhī shén!
“汝之所问,皆为戏论。”世尊一日示随色摩尼珠,问五方天王:“此珠而作何色?”时五方天王互说异色。世尊复藏珠入袖,却抬手曰:“此珠作何色?”天王曰:“佛手中无珠,何处有色?”世尊叹曰:“汝何迷倒之甚!
wú jiāng shì zhū shì zhī, biàn gè qiáng shuō yǒu qīng huáng chì bái sè wú jiāng zhēn zhū shì zhī, biàn zǒng bù zhī."
吾将世珠示之,便各强说有青、黄、赤、白色;吾将真珠示之,便总不知。”
shí wǔ fāng tiān wáng xī jiē wù tōng. shì zūn yīn gān tà pó wáng xiàn lè, qí shí shān hé dà dì jǐn zuò qín shēng. jiā yè qǐ zuò wǔ, wáng wèn:" jiā yè qǐ bú shì ā luó hàn, zhū lòu yǐ jǐn, hé gèng yǒu yú xí?" fú yuē:" shí wú yú xí, mò bàng fǎ yě." wáng yòu fǔ qín sān biàn, jiā yè yì sān dù zuò wǔ. wáng yuē:" jiā yè zuò wǔ, qǐ bú shì?"
时五方天王悉皆悟通。世尊因乾闼婆王献乐,其时山河大地尽作琴声。迦叶起作舞,王问:“迦叶岂不是阿罗汉,诸漏已尽,何更有余习?”佛曰:“实无余习,莫谤法也。”王又抚琴三遍,迦叶亦三度作舞。王曰:“迦叶作舞,岂不是?”
fú yuē:" shí bù céng zuò wǔ!" wáng yuē:" shì zūn hé dé wàng yǔ?" fú yuē:" bù wàng yǔ. rǔ fǔ qín, shān hé dà dì mù shí jǐn zuò qín shēng, qǐ bú shì?" wáng yuē:" shì." fú yuē:" jiā yè yì fù rú shì. suǒ yǐ shí bù céng zuò wǔ." wáng nǎi xìn shòu.
佛曰:“实不曾作舞!”王曰:“世尊何得妄语?”佛曰:“不妄语。汝抚琴,山河大地木石尽作琴声,岂不是?”王曰:“是。”佛曰:“迦叶亦复如是。所以实不曾作舞。”王乃信受。
shì zūn yīn wài dào wèn:" zuó rì shuō hé fǎ?" yuē:" shuō dìng fǎ." wài dào yuē:" jīn rì shuō hé fǎ?" yuē:" bù dìng fǎ." wài dào yuē:" zuó rì shuō dìng fǎ, jīn rì hé shuō bù dìng fǎ?" shì zūn yuē:" zuó rì dìng, jīn rì bù dìng." shì zūn yīn wǔ tòng xiān rén wèn:" shì zūn yǒu liù tōng, wǒ yǒu wǔ tòng. rú hé shì nà yī tòng?" fú zhào wǔ tòng xiān rén, wǔ tòng yìng nuò. fú yuē:" nà yī tòng, nǐ wèn wǒ." shì zūn yīn pǔ yǎn pú sà yù jiàn pǔ xián, bù kě dé jiàn, nǎi zhì sān dù rù dìng, biàn guān sān qiān dà qiān shì jiè, mì pǔ xián bù kě dé jiàn, ér lái bái fó. fú yuē:" rǔ dàn yú jìng sān mèi zhōng qǐ yī niàn, biàn jiàn pǔ xián." pǔ yǎn yú shì cái qǐ yī niàn, biàn jiàn pǔ xián, xiàng kōng zhōng chéng liù yá bái xiàng. shì zūn yīn zì zì rì wén shū sān chù guò xià. jiā yè yù bái chuí bìn chū, cái niān chuí, nǎi jiàn bǎi qiān wàn yì wén shū. jiā yè jǐn qí shén lì, chuí bù néng jǔ. shì zūn suì wèn jiā yè:" rǔ nǐ bìn nà gè wén shū?" jiā yè wú duì. shì zūn yīn zhǎng zhǎo fàn zhì suǒ lùn yì, yù yuē yuē:" wǒ yì ruò duò, wǒ zì zhǎn shǒu." shì zūn yuē:" rǔ yì yǐ hé wéi zōng?" zhì yuē:" wǒ yǐ yī qiè bù shòu wèi zōng." shì zūn yuē:
世尊因外道问:“昨日说何法?”曰:“说定法。”外道曰:“今日说何法?”曰:“不定法。”外道曰:“昨日说定法,今日何说不定法?”世尊曰:“昨日定,今日不定。”世尊因五通仙人问:“世尊有六通,我有五通。如何是那一通?”佛召五通仙人,五通应诺。佛曰:“那一通,你问我。”世尊因普眼菩萨欲见普贤,不可得见,乃至三度入定,遍观三千大千世界,觅普贤不可得见,而来白佛。佛曰:“汝但于静三昧中起一念,便见普贤。”普眼于是才起一念,便见普贤,向空中乘六牙白象。世尊因自恣日文殊三处过夏。迦叶欲白椎摈出,才拈椎,乃见百千万亿文殊。迦叶尽其神力,椎不能举。世尊遂问迦叶:“汝拟摈那个文殊?”迦叶无对。世尊因长爪梵志索论义,预约曰:“我义若堕,我自斩首。”世尊曰:“汝义以何为宗?”志曰:“我以一切不受为宗。”世尊曰:
" shì jiàn shòu fǒu?" zhì fú xiù ér qù. xíng zhì zhōng lù, nǎi shěng. wèi dì zǐ yuē:" wǒ dāng huí qù, zhǎn shǒu yǐ xiè shì zūn." dì zǐ yuē:" rén tiān zhòng qián, xìng dāng de shèng, hé yǐ zhǎn shǒu?" zhì yuē:" wǒ níng yú yǒu zhì rén qián zhǎn shǒu, bù yú wú zhì rén qián dé shèng." nǎi tàn yuē:" wǒ yì liǎng chù fù duò, shì jiàn ruò shòu, fù mén chù cū, shì jiàn bù shòu, fù mén chù xì. yī qiē rén tiān èr chéng, jiē bù zhī wǒ yì duò chù, wéi yǒu shì zūn zhū dà pú sà zhī wǒ yì duò." huí zhì shì zūn qián yuē:" wǒ yì liǎng chù fù duò, gù dāng zhǎn shǒu yǐ xiè." shì zūn yuē:" wǒ fǎ zhōng wú rú shì shì, rǔ dāng huí xīn xiàng dào." yú shì tóng wǔ bǎi tú zhòng yī shí tóu fú chū jiā, zhèng ā luó hàn.
“是见受否?”志拂袖而去。行至中路,乃省。谓弟子曰:“我当回去,斩首以谢世尊。”弟子曰:“人天众前,幸当得胜,何以斩首?”志曰:“我宁于有智人前斩首,不于无智人前得胜。”乃叹曰:“我义两处负堕,是见若受,负门处粗,是见不受,负门处细。一切人天二乘,皆不知我义堕处,唯有世尊诸大菩萨知我义堕。”回至世尊前曰:“我义两处负堕,故当斩首以谢。”世尊曰:“我法中无如是事,汝当回心向道。”于是同五百徒众一时投佛出家,证阿罗汉。
shì zūn xī yù jiāng zhū shèng zhòng, wǎng dì liù tiān shuō dà jí jīng, chì tā fāng cǐ tǔ rén jiān tiān shàng yī qiè níng è guǐ shén, xī jiē jí huì, shòu fú fù zhǔ, yōng hù zhèng fǎ. shè yǒu bù fù zhě, sì tiān mén wáng fēi rè tiě lún zhuī zhī lìng jí. jì jí huì yǐ, wú yǒu bù shùn fú chì zhě, gè fā hóng shì, yōng hù zhèng fǎ. wéi yǒu yī mó wáng wèi shì zūn yuē:" qú tán! wǒ dài yī qiè zhòng shēng chéng fó jǐn, zhòng shēng jiè kōng, wú yǒu zhòng shēng míng zì, wǒ nǎi fā pú tí xīn." shì zūn cháng yǔ ā nán xíng cì, jiàn yī gǔ fó tǎ. shì zūn biàn zuò lǐ. ā nán yuē:" cǐ shì shèn me rén tǎ?" shì zūn yuē:" cǐ shì guò qù zhū fó tǎ." ā nán yuē:" guò qù zhū fú shì shèn me rén dì zǐ?" shì zūn yuē:" shì wú dì zǐ." ā nán yuē:" yīng dāng rú shì." shì zūn yīn yǒu wài dào wèn:" bù wèn yǒu yán, bù wèn wú yán."
世尊昔欲将诸圣众,往第六天说大集经,敕他方此土、人间天上、一切狞恶鬼神,悉皆辑会,受佛付嘱,拥护正法。设有不赴者,四天门王飞热铁轮追之令集。既集会已,无有不顺佛敕者,各发弘誓,拥护正法。唯有一魔王谓世尊曰:“瞿昙!我待一切众生成佛尽,众生界空,无有众生名字,我乃发菩提心。”世尊尝与阿难行次,见一古佛塔。世尊便作礼。阿难曰:“此是甚么人塔?”世尊曰:“此是过去诸佛塔。”阿难曰:“过去诸佛是甚么人弟子?”世尊曰:“是吾弟子。”阿难曰:“应当如是。”世尊因有外道问:“不问有言,不问无言。”
shì zūn liáng jiǔ. wài dào zàn tàn yuē:" shì zūn dà cí dà bēi, kāi wǒ mí yún, lìng wǒ dé rù." nǎi zuò lǐ ér qù.
世尊良久。外道赞叹曰:“世尊大慈大悲,开我迷云,令我得入。”乃作礼而去。
ā nán bái fó:" wài dào dé hé dào lǐ, chēng zàn ér qù?" shì zūn yuē:" rú shì liáng mǎ, jiàn biān yǐng ér xíng."
阿难白佛:“外道得何道理,称赞而去?”世尊曰:“如世良马,见鞭影而行。”
shì zūn yī rì chì ā nán:" shí shí jiāng zhì, rǔ dāng rù chéng chí bō." ā nán yìng nuò. shì zūn yuē:" rǔ jì chí bō, xū yī guò qù qī fó yí shì." ā nán biàn wèn:" rú hé shì guò qù qī fó yí shì?" shì zūn zhào ā nán, ā nán yìng nuò. shì zūn yuē:" chí bō qù!" shì zūn yīn yǒu bǐ qiū wèn:" wǒ yú shì zūn fǎ zhōng jiàn chù jí yǒu, zhèng chù wèi shì. shì zūn dāng hé suǒ shì?" shì zūn yuē:" bǐ qiū mǒu jiǎ, dāng hé suǒ shì, shì rǔ cǐ wèn?" shì zūn chéng dào hòu, zài shì duō lín zhōng yī shù xià jiā fū ér zuò. yǒu èr shāng rén yǐ wǔ bǎi chéng chē jīng guò lín pàn, yǒu èr chē niú bù kěn qián jìn. shāng rén nǎi yà, jiàn zhī shān shén. bào yán:" lín zhōng yǒu shèng rén chéng dào, jīng yú sì shí jiǔ rì wèi shí, rǔ dāng gōng yǎng." shāng rén rù lín, guǒ jiàn yī rén duān rán bù dòng. nǎi wèn yuē:" wéi shì fàn wáng xié? dì shì xié? shān shén xié? hé shén xié?" shì zūn wēi xiào, jǔ jiā shā jiǎo shì zhī. shāng rén dǐng lǐ, suì chén gōng yǎng. shì zūn yīn qí pó shàn bié yīn xiǎng, zhì yī zhǒng jiān, jiàn wǔ dú lóu, nǎi qiāo yī dú lóu wèn qí pó:" cǐ shēng hé chǔ?" yuē:
世尊一日敕阿难:“食时将至,汝当入城持钵。”阿难应诺。世尊曰:“汝既持钵,须依过去七佛仪式。”阿难便问:“如何是过去七佛仪式?”世尊召阿难,阿难应诺。世尊曰:“持钵去!”世尊因有比丘问:“我于世尊法中见处即有,证处未是。世尊当何所示?”世尊曰:“比丘某甲,当何所示,是汝此问?”世尊成道后,在逝多林中一树下跏趺而坐。有二商人以五百乘车经过林畔,有二车牛不肯前进。商人乃讶,见之山神。报言:“林中有圣人成道,经逾四十九日未食,汝当供养。”商人入林,果见一人端然不动。乃问曰:“为是梵王邪?帝释邪?山神邪?河神邪?”世尊微笑,举袈裟角示之。商人顶礼,遂陈供养。世尊因耆婆善别音响,至一冢间,见五髑髅,乃敲一髑髅问耆婆:“此生何处?”曰:
" cǐ shēng rén dào." shì zūn yòu qiāo yī yuē:" cǐ shēng hé chǔ?" yuē:" cǐ shēng tiān dào." shì zūn yòu bié qiāo yī wèn:" cǐ shēng hé chǔ?" qí pó wǎng zhī shēng chù. shì zūn yīn hēi shì fàn zhì yùn shén lì, yǐ zuǒ yòu shǒu qíng hé huān wú tóng huā liǎng zhū, lái gōng yǎng fú. fú zhào xiān rén, fàn zhì yìng nuò. fú yuē:" yú xià zhe." fàn zhì suì fàng xià zuǒ shǒu yī zhū huā. fú yòu zhào xiān rén:" fàng xià zhe." fàn zhì yòu fàng xià yòu shǒu yī zhū huā. fú yòu zhào xiān rén:
“此生人道。”世尊又敲一曰:“此生何处?”曰:“此生天道。”世尊又别敲一问:“此生何处?”耆婆罔知生处。世尊因黑氏梵志运神力,以左右手擎合欢、梧桐花两株,来供养佛。佛召仙人,梵志应诺。佛曰:“于下著。”梵志遂放下左手一株花。佛又召仙人:“放下著。”梵志又放下右手一株花。佛又召仙人:
" yú xià zhe." fàn zhì yuē:" shì zūn, wǒ jīn liǎng shǒu jiē kōng, gèng jiào fàng xià gè shèn me?" fú yuē:" wú fēi jiào rǔ fàng shě qí huā, rǔ dāng fàng shě wài liù chén nèi liù gēn zhōng liù shí. yī shí shě què, wú kě shě chù, shì rǔ miǎn shēng sǐ chù." fàn zhì yú yán xià wù wú shēng rěn.
“于下著。”梵志曰:“世尊,我今两手皆空,更教放下个甚么?”佛曰:“吾非教汝放舍其花,汝当放舍外六尘、内六根、中六识。一时舍却,无可舍处,是汝免生死处。”梵志于言下悟无生忍。
shì zūn yīn líng shān huì shàng wǔ bǎi bǐ qiū dé sì chán dìng, jù wǔ shén tōng, wèi dé fǎ rěn, yǐ sù mìng zhì tōng, gè gè zì jiàn guò qù shā fù hài mǔ, jí zhū zhòng zuì, yú zì xīn nèi gè gè huái yí, yú shén shēn fǎ bù néng zhèng rù. yú shì wén shū chéng fú shén lì, suì shǒu wò lì jiàn, chí bī rú lái. shì zūn nǎi wèi wén shū yuē:" zhù! zhù! bù yīng zuò nì, wù dé hài wú. wú bì bèi hài, wéi shàn bèi hài. wén shū shī lì! ěr cóng běn yǐ lái wú yǒu wǒ rén, dàn yǐ nèi xīn jiàn yǒu wǒ rén. nèi xīn qǐ shí, wǒ bì bèi hài, jí míng wéi hài," yú shì wǔ bǎi bǐ qiū zì wù běn xīn, rú mèng rú huàn, yú mèng huàn zhōng wú yǒu wǒ rén, nǎi zhì néng shēng suǒ shēng fù mǔ. yú shì wǔ bǎi bǐ qiū tóng zàn tàn yuē:" wén shū dà zhì shì, shēn dá fǎ yuán dǐ. zì shǒu wò lì jiàn, chí bī rú lái shēn. rú jiàn fú yì ěr, yī xiāng wú yǒu èr. wú xiāng wú suǒ shēng, shì zhōng yún hé shā?" shì zūn yīn dì bù fā yǎn ní, xiàn huā yú rán dēng. rán dēng jiàn bù fā chù, suì yuē tuì zhòng, nǎi zhǐ dì yuē:" cǐ yī fāng dì, yí jiàn yī fàn chà." shí zhòng zhōng yǒu yī xián yú zhǎng zhě, chí biāo yú zhǐ chù chā yuē:" jiàn fàn chà jìng." shí zhū tiān sàn huā, zàn yuē:
世尊因灵山会上五百比丘得四禅定,具五神通,未得法忍,以宿命智通,各各自见过去杀父害母,及诸重罪,于自心内各各怀疑,于甚深法不能证入。于是文殊承佛神力,遂手握利剑,持逼如来。世尊乃谓文殊曰:“住!住!不应作逆,勿得害吾。吾必被害,为善被害。文殊师利!尔从本已来无有我人,但以内心见有我人。内心起时,我必被害,即名为害,”于是五百比丘自悟本心,如梦如幻,于梦幻中无有我人,乃至能生所生父母。于是五百比丘同赞叹曰:“文殊大智士,深达法源底。自手握利剑,持逼如来身。如剑佛亦尔,一相无有二。无相无所生,是中云何杀?”世尊因地布发掩泥,献花于然灯。然灯见布发处,遂约退众,乃指地曰:“此一方地,宜建一梵刹。”时众中有一贤于长者,持标于指处插曰:“建梵刹竟。”时诸天散花,赞曰:
" shù zǐ yǒu dà zhì yǐ!" shì zūn yīn qī xián nǚ yóu shī tuó lín, yī nǚ zhǐ shī yuē:" shī zài zhè lǐ, rén xiàng shén chù qù?" yī nǚ yuē:" zuò me? zuò me?" zhū zǐ dì guān, gè gè qì wù, gǎn dì shì sàn huā yuē:" wéi yuàn shèng zǐ yǒu hé suǒ xū, wǒ dāng zhōng shēn gōng jǐ." nǚ yuē:" wǒ jiā sì shì qī zhēn, xī jiē jù zú, wéi yào sān bān wù: yī yào wú gēn shù zǐ yī zhū, èr yào wú yīn yáng dì yī piàn, sān yào jiào bù xiǎng shān gǔ yī suǒ." dì shì yuē:
“庶子有大智矣!”世尊因七贤女游尸陀林,一女指尸曰:“尸在这里,人向甚处去?”一女曰:“作么?作么?”诸姊谛观,各各契悟,感帝释散花曰:“惟愿圣姊有何所须,我当终身供给。”女曰:“我家四事七珍,悉皆具足,唯要三般物:一要无根树子一株,二要无阴阳地一片,三要叫不响山谷一所。”帝释曰:
" yī qiè suǒ xū, wǒ xī yǒu zhī. ruò sān bān wù, wǒ shí wú de." nǚ yuē:" rǔ ruò wú cǐ, zhēng jiě jì rén?" dì shì wǎng cuò, suì tóng wǎng bái fó. fú yán:" jiāo shī jiā, wǒ zhū dì zǐ dà ā luó hàn bù jiě cǐ yì, wéi yǒu zhū dà pú sà nǎi jiě cǐ yì." shì zūn yīn tiáo dá dì fú, shēng shēn rù dì yù, suì lìng ā nán wèn:" nǐ zài dì yù zhōng ān fǒu?" yuē:" wǒ suī zài dì yù, rú sān chán tiān lè." fú yòu lìng wèn:" nǐ hái qiú chū fǒu?"
“一切所须,我悉有之。若三般物,我实无得。”女曰:“汝若无此,争解济人?”帝释罔措,遂同往白佛。佛言:“憍尸迦,我诸弟子大阿罗汉不解此义,唯有诸大菩萨乃解此义。”世尊因调达谛佛,生身入地狱,遂令阿难问:“你在地狱中安否?”曰:“我虽在地狱,如三禅天乐。”佛又令问:“你还求出否?”
yuē:" wǒ dài shì zūn lái biàn chū." ā nán yuē:" fú shì sān jiè dà shī, qǐ yǒu rù dì yù fēn?" yuē:" fú jì wú rù dì yù fēn, wǒ qǐ yǒu chū dì yù fēn?" shì zūn yīn wén shū hū qǐ fú jiàn fǎ jiàn, bèi shì zūn wēi shén shè xiàng èr tiě wéi shān, chéng dōng yǒu yī lǎo mǔ, yǔ fú tóng shēng ér bù yù jiàn fú. měi jiàn fú lái, jí biàn huí bì.
曰:“我待世尊来便出。”阿难曰:“佛是三界大师,岂有入地狱分?”曰:“佛既无入地狱分,我岂有出地狱分?”世尊因文殊忽起佛见、法见,被世尊威神摄向二铁围山,城东有一老母,与佛同生而不欲见佛。每见佛来,即便回避。
suī rán rú cǐ, huí gù dōng xī, zǒng jiē shì fú. suì yǐ shǒu yǎn miàn, yú shí zhǐ zhǎng zhōng yì zǒng shì fú. yāng jué mó luó yīn chí bō zhì yī cháng zhě mén, qí jiā fù rén zhèng zhí chǎn nán, zǐ mǔ wèi fēn. zhǎng zhě yuē:" qú tán dì zǐ, rǔ wèi zhì shèng, dāng yǒu hé fǎ néng miǎn nán?" yāng jué yǔ zhǎng zhě yuē:" wǒ zhà rù dào, wèi zhī cǐ fǎ. dài wǒ huí wèn shì zūn, què lái xiāng bào." jí fǎn, jù shì bái fó. fú gào yāng jué:" rǔ sù qù bào, yán wǒ zì cóng xián shèng fǎ lái, wèi zēng shā shēng." yāng jué fèng fó yǔ jí wǎng gào zhī. qí fù dé wén, dāng shí fēn miǎn. shì zūn cháng zài ní jù lǜ shù xià zuò cì, yīn èr shāng rén wèn:" shì zūn hái jiàn chē guò fǒu?" yuē:" bú jiàn." shāng rén yuē:" hái wén fǒu?"
虽然如此,回顾东西,总皆是佛。遂以手掩面,于十指掌中亦总是佛。殃崛摩罗因持钵至一长者门,其家妇人正值产难,子母未分。长者曰:“瞿昙弟子,汝为至圣,当有何法能免难?”殃崛语长者曰:“我乍入道,未知此法。待我回问世尊,却来相报。”及返,具事白佛。佛告殃崛:“汝速去报,言我自从贤圣法来,未曾杀生。”殃崛奉佛语疾往告之。其妇得闻,当时分免。世尊尝在尼俱律树下坐次,因二商人问:“世尊还见车过否?”曰:“不见。”商人曰:“还闻否?”
yuē:" bù wén." shāng rén yuē:" mò chán dìng fǒu?" yuē:" bù chán dìng." yuē:" mò shuì mián fǒu?"
曰:“不闻。”商人曰:“莫禅定否?”曰:“不禅定。”曰:“莫睡眠否?”
yuē:" bù shuì mián." shāng rén nǎi tàn yuē:" shàn zāi! shàn zāi! shì zūn jué ér bú jiàn." suì yàn bái liǎng duàn. shì zūn zài líng shān huì shàng, niān huā shì zhòng. shì shí zhòng jiē mò rán, wéi jiā yè zūn zhě pò yán wēi xiào. shì zūn yuē:
曰:“不睡眠。”商人乃叹曰:“善哉!善哉!世尊觉而不见。”遂厌白两段。世尊在灵山会上,拈花示众。是时众皆默然,唯迦叶尊者破颜微笑。世尊曰:
" wú yǒu zhèng fǎ yǎn cáng, niè pán miào xīn, shí xiàng wú xiāng, wēi miào fǎ mén, bù lì wén zì, jiào wài bié zhuàn, fù zhǔ mó hē jiā yè." shì zūn zhì duō zǐ tǎ qián, mìng mó hē jiā yè fēn zuò lìng zuò, yǐ sēng jiā lí wéi zhī. suì gào yuē:
“吾有正法眼藏,涅槃妙心,实相无相,微妙法门,不立文字,教外别传,付嘱摩诃迦叶。”世尊至多子塔前,命摩诃迦叶分座令坐,以僧伽梨围之。遂告曰:
" wú yǐ zhèng fǎ yǎn cáng mì fù yú rǔ, rǔ dāng hù chí, chuán fù jiāng lái." shì zūn lín rù niè pán, wén shū dà shì qǐng fú zài zhuǎn fǎ lún. shì zūn duō yuē:" wén shū!
“吾以正法眼藏密付于汝,汝当护持,传付将来。”世尊临入涅槃,文殊大士请佛再转法轮。世尊咄曰:“文殊!
wú sì shí jiǔ nián zhù shì, wèi zēng shuō yī zì, rǔ qǐng wú zài zhuǎn fǎ lún, shì wú céng zhuǎn fǎ lún xié?" shì zūn yú niè pán huì shàng, yǐ shǒu mó xiōng, gào zhòng yuē:" rǔ děng shàn guān wú zǐ mó jīn sè zhī shēn, zhān yǎng qǔ zú, wù lìng hòu huǐ. ruò wèi wú miè dù, fēi wú dì zǐ. ruò wèi wú bù miè dù, yì fēi wú dì zǐ." shí bǎi wàn yì zhòng, xī jiē qì wù.
吾四十九年住世,未曾说一字,汝请吾再转法轮,是吾曾转法轮邪?”世尊于涅槃会上,以手摩胸,告众曰:“汝等善观吾紫磨金色之身,瞻仰取足,勿令后悔。若谓吾灭度,非吾弟子。若谓吾不灭度,亦非吾弟子。”时百万亿众,悉皆契悟。
xī tiān zǔ shī yī zǔ mó hē jiā yè zūn zhě yī zǔ mó hē jiā yè zūn zhě, mó jié tuó guó rén yě. xìng pó luó mén, fù yǐn zé, mǔ xiāng zhì. xī wèi duàn jīn shī, shàn míng jīn xìng, shǐ qí róu fú. fù fǎ chuán yún: cháng yú jiǔ yuǎn jié zhōng, pí pó shī fú rù niè pán hòu, sì zhòng qǐ tǎ, tǎ zhōng xiàng miàn jīn sè yǒu quē huài. shí yǒu pín nǚ, jiāng jīn zhū wǎng jīn shī suǒ, qǐng shì fú miàn. jì ér yīn gòng fā yuàn: yuàn wǒ èr rén wéi wú yīn fū qī. yóu shì yīn yuán, jiǔ shí yī jié shēn jiē jīn sè, hòu shēng fàn tiān. tiān shòu jǐn, shēng zhōng tiān mó jié tuó guó pó luó mén jiā, míng yuē jiā yè bō, cǐ yún yǐn guāng shèng zūn, gài yǐ jīn sè wèi hào yě. yáo shì zhì qiú chū jiā, jì dù zhū yǒu. fú yán:" shàn lái, bǐ qiū!" xū fà zì chú, jiā shā zhe tǐ, cháng yú zhòng zhōng chēng tàn dì yī. fù yán:" wú yǐ qīng jìng fǎ yǎn, jiāng fù yú rǔ. rǔ kě liú bù, wú lìng duàn jué." niè pán jīng yún: ěr shí shì zūn yù niè pán shí, jiā yè bù zài zhòng huì, fú gào zhū dà dì zǐ, jiā yè lái shí, kě lìng xuān yáng zhèng fǎ yǎn cáng. ěr shí jiā yè zài qí dū jué shān bì bō luó kū dǔ shèng guāng míng, jí rù sān mèi, yǐ jìng tiān yǎn, guān jiàn shì zūn yú xī lián hé cè, rù bān niè pán. nǎi gào qí tú yuē:" rú lái niè pán yě, hé qí shǐ zāi!" jí zhì shuāng shù jiān, bēi liàn hào qì. fú yú jīn guān chū shì shuāng zú. ěr shí jiā yè gào zhū bǐ qiū:" fú yǐ chá pí, jīn gāng shè lì, fēi wǒ děng shì. wǒ děng yí dāng jié jí fǎ yǎn, wú lìng duàn jué." nǎi shuō jì yuē:" rú lái dì zǐ, qiě mò niè pán, de shén tōng zhě, dāng fù jié jí." yú shì de shén tōng zhě xī jí wáng shè qí dū jué shān bì bō luó kū. shí ā nán wéi lòu wèi jǐn, bù dé rù huì, hòu zhèng ā luó hàn guǒ, yóu shì de rén. jiā yè nǎi bái zhòng yán:" cǐ ā nán bǐ qiū duō wén zǒng chí, yǒu dà zhì huì, cháng suí rú lái, fàn xíng qīng jìng. suǒ wén fó fǎ, rú shuǐ chuán qì, wú yǒu yí yú. fú suǒ zàn tàn, cōng mǐn dì yī. yí kě qǐng bǐ jí xiū duō luó cáng." dà zhòng mò rán. jiā yè gào ā nán yuē:" rǔ jīn yí xuān fǎ yǎn." ā nán wén yǔ xìn shòu, guān chá zhòng xīn ér xuān jì yán:" bǐ qiū zhū juàn shǔ, lí fú bù zhuāng yán. yóu rú xū kōng zhōng, zhòng xīng zhī wú yuè." shuō shì jì yǐ, lǐ zhòng sēng zú, shēng fǎ zuò ér xuān shì yán:" rú shì wǒ wén.
西天祖师一祖摩诃迦叶尊者一祖摩诃迦叶尊者,摩竭陀国人也。姓婆罗门,父饮泽,母香志。昔为锻金师,善明金性,使其柔伏。付法传云:尝于久远劫中,毗婆尸佛入涅槃后,四众起塔,塔中像面金色有缺坏。时有贫女,将金珠往金师所,请饰佛面。既而因共发愿:愿我二人为无姻夫妻。由是因缘,九十一劫身皆金色,后生梵天。天寿尽,生中天摩竭陀国婆罗门家,名曰迦叶波,此云饮光胜尊,盖以金色为号也。繇是志求出家,冀度诸有。佛言:“善来,比丘!”须发自除,袈裟著体,常于众中称叹第一。复言:“吾以清净法眼,将付于汝。汝可流布,无令断绝。”涅槃经云:尔时世尊欲涅槃时,迦叶不在众会,佛告诸大弟子,迦叶来时,可令宣扬正法眼藏。尔时迦叶在耆阇崛山毕钵罗窟睹胜光明,即入三昧,以净天眼,观见世尊于熙连河侧,入般涅槃。乃告其徒曰:“如来涅槃也,何其驶哉!”即至双树间,悲恋号泣。佛于金棺出示双足。尔时迦叶告诸比丘:“佛已茶毗,金刚舍利,非我等事。我等宜当结集法眼,无令断绝。”乃说偈曰:“如来弟子,且莫涅槃,得神通者,当赴结集。”于是得神通者悉集王舍耆阇崛山毕钵罗窟。时阿难为漏未尽,不得入会,后证阿罗汉果,由是得人。迦叶乃白众言:“此阿难比丘多闻总持,有大智慧,常随如来,梵行清净。所闻佛法,如水传器,无有遗余。佛所赞叹,聪敏第一。宜可请彼集修多罗藏。”大众默然。迦叶告阿难曰:“汝今宜宣法眼。”阿难闻语信受,观察众心而宣偈言:“比丘诸眷属,离佛不庄严。犹如虚空中,众星之无月。”说是偈已,礼众僧足,升法座而宣是言:“如是我闻。
yī shí fú zhù mǒu chù shuō mǒu jīng jiào, nǎi zhì rén tiān děng zuò lǐ fèng xíng." shí jiā yè wèn zhū bǐ qiū:" ā nán suǒ yán, bù cuò miù hū?" jiē yuē:" bù yì shì zūn suǒ shuō." jiā yè nǎi gào ā nán yán:" wǒ jīn nián bù jiǔ liú, jīn jiāng zhèng fǎ fù zhǔ yú rǔ. rǔ shàn shǒu hù, tīng wú jì yán. fǎ fǎ běn lái fǎ, wú fǎ wú fēi fǎ. hé yú yī fǎ zhōng, yǒu fǎ yǒu bù fǎ"?" shuō jì yǐ, nǎi chí sēng jiā lí yī rù jī zú shān, qí cí shì xià shēng. jí zhōu xiào wáng wǔ nián bǐng chén suì yě. zūn zhě yīn wài dào wèn:" rú hé shì wǒ wǒ?" zhě yuē:" mì wǒ zhě shì rǔ wǒ." wài dào yuē:
一时佛住某处说某经教,乃至人天等作礼奉行。”时迦叶问诸比丘:“阿难所言,不错谬乎?”皆曰:“不异世尊所说。”迦叶乃告阿难言:“我今年不久留,今将正法付嘱于汝。汝善守护,听吾偈言。法法本来法,无法无非法。何于一法中,有法有不法”?”说偈已,乃持僧伽梨衣入鸡足山,俟慈氏下生。即周孝王五年丙辰岁也。尊者因外道问:“如何是我我?”者曰:“觅我者是汝我。”外道曰:
" zhè gè shì wǒ wǒ, shī wǒ hé zài?" zhě yuē:" rǔ wèn wǒ mì." zūn zhě yī rì tà ní cì, yǒu yī shā mí jiàn, nǎi wèn zūn zhě:" hé dé zì wèi?" zhě yuē:" wǒ ruò bù wéi, shuí wèi wǒ wèi?"
“这个是我我,师我何在?”者曰:“汝问我觅。”尊者一日踏泥次,有一沙弥见,乃问尊者:“何得自为?”者曰:“我若不为,谁为我为?”
èr zǔ ā nán zūn zhě èr zǔ ā nán zūn zhě, wáng shè chéng rén yě. xìng shā lì dì, fù hú fàn wáng, shí fú zhī cóng dì yě. fàn yǔ ā nán tuó, cǐ yún qìng xǐ, yì yún huān xǐ. rú lái chéng dào yè shēng, yīn wèi zhī míng. duō wén bó dá, zhì huì wú ài.
二祖阿难尊者二祖阿难尊者,王舍城人也。姓刹利帝,父斛饭王,实佛之从弟也。梵语阿难陀,此云庆喜,亦云欢喜。如来成道夜生,因为之名。多闻博达,智慧无碍。
shì zūn yǐ wéi zǒng chí dì yī, cháng suǒ zàn tàn. jiā yǐ sù shì yǒu dà gōng dé, shòu chí fǎ cáng, rú shuǐ chuán qì, fú nǎi mìng wèi shì zhě. zūn zhě yī rì bái fó yán:" jīn rì rù chéng, jiàn yī qí tè shì." fú yuē:" jiàn hé qí tè shì?" zhě yuē:" rù chéng shí jiàn yī zǎn lè rén zuò wǔ, chū chéng zǒng jiàn wú cháng." fú yuē:" wǒ zuó rì rù chéng, yì jiàn yī qí tè shì." zhě yuē:" wèi shěn jiàn hé qí tè shì?" fú yuē:" wǒ rù chéng shí jiàn yī zǎn lè rén zuò wǔ, chū chéng shí yì jiàn lè rén zuò wǔ." yī rì wèn jiā yè yuē:" shī xiōng! shì zūn chuán jīn lán jiā shā wài, bié zhuàn gè shèn me?" jiā yè zhào ā nán, ā nán yìng nuò. jiā yè yuē:" dào què mén qián shā gān zhe!" hòu ā dū shì wáng bái yán:" rén zhě! rú lái jiā yè zūn shèng èr shī, jiē yǐ niè pán, ér wǒ duō gù, xī bù néng dǔ. zūn zhě bān niè pán shí, yuàn chuí gào bié." zūn zhě xǔ zhī. hòu zì niàn yán:" wǒ shēn wēi cuì, yóu rú jù mò, kuàng fù shuāi lǎo, qǐ kān jiǔ cháng? ā dū shì wáng yǔ wú yǒu yuē." nǎi yì wáng gōng, gào zhī yuē:" wú yù rù niè pán, lái cí ěr."
世尊以为总持第一,尝所赞叹。加以宿世有大功德,受持法藏,如水传器,佛乃命为侍者。尊者一日白佛言:“今日入城,见一奇特事。”佛曰:“见何奇特事?”者曰:“入城时见一攒乐人作舞,出城总见无常。”佛曰:“我昨日入城,亦见一奇特事。”者曰:“未审见何奇特事?”佛曰:“我入城时见一攒乐人作舞,出城时亦见乐人作舞。”一日问迦叶曰:“师兄!世尊传金襕袈裟外,别传个甚么?”迦叶召阿难,阿难应诺。迦叶曰:“倒却门前刹竿著!”后阿阇世王白言:“仁者!如来、迦叶尊胜二师,皆已涅槃,而我多故,悉不能睹。尊者般涅槃时,愿垂告别。”尊者许之。后自念言:“我身危脆,犹如聚沫,况复衰老,岂堪久长?阿阇世王与吾有约。”乃诣王宫,告之曰:“吾欲入涅槃,来辞耳。”
mén zhě yuē:" wáng qǐn, bù kě yǐ wén." zhě yuē:" qí wáng jué shí, dāng wèi wǒ shuō." shí ā dū shì wáng mèng zhōng jiàn yī bǎo gài, qī bǎo yán shì, qiān wàn yì zhòng wéi rào zhān yǎng é ér fēng yǔ bào zhì, chuī zhé qí bǐng, zhēn bǎo yīng luò, xī zhuì yú dì, xīn shén jīng yì. jì wù, mén zhě jù bái shàng shì. wáng wén, shī shēng hào tòng, āi gǎn tiān dì. jí zhì pí shě lí chéng, jiàn zūn zhě zài héng hé zhōng liú, jiā fū ér zuò. wáng nǎi zuò lǐ, ér shuō jì yuē:" qǐ shǒu sān jiè zūn, qì wǒ ér zhì cǐ, zàn píng bēi yuàn lì, qiě mò bān niè pán." shí pí shě lí wáng yì zài hé cè, shuō jì yán:" zūn zhě yī hé sù, ér guī jì miè chǎng yuàn zhù xū yú jiān, ér shòu yú gōng yǎng."
门者曰:“王寝,不可以闻。”者曰:“俟王觉时,当为我说。”时阿阇世王梦中见一宝盖,七宝严饰,千万亿众围绕瞻仰;俄而风雨暴至,吹折其柄,珍宝璎珞,悉坠于地,心甚惊异。既寤,门者具白上事。王闻,失声号恸,哀感天地。即至毗舍离城,见尊者在恒河中流,跏趺而坐。王乃作礼,而说偈曰:“稽首三界尊,弃我而至此,暂凭悲愿力,且莫般涅槃。”时毗舍离王亦在河侧,说偈言:“尊者一何速,而归寂灭场;愿住须臾间,而受于供养。”
zūn zhě jiàn èr guó wáng xián lái quàn qǐng, nǎi shuō jì yán:" èr wáng shàn yán zhù, wù wèi kǔ bēi liàn. niè pán dāng wǒ jìng, ér wú zhū yǒu gù." zūn zhě fù niàn: wǒ ruò piān xiàng yī guó, zhū guó zhēng jìng, wú yǒu shì chù, yīng yǐ píng děng dù zhū yǒu qíng. suì yú héng hé zhōng liú, jiāng rù jì miè. shì shí shān hé dà dì, liù zhǒng zhèn dòng, xuě shān yǒu wǔ bǎi xiān rén, dǔ zī ruì yīng, fēi kōng ér zhì, lǐ zūn zhě zú, hú guì bái yán:" wǒ yú zhǎng lǎo, dāng zhèng fó fǎ, yuàn chuí dà cí, dù tuō wǒ děng." zūn zhě mò rán shòu qǐng, jí biàn qíng jiā hé xī wèi jīn dì, wèi qí xiān zhòng shuō zhū dà fǎ. zūn zhě fù niàn: xiān suǒ dù tuō dì zǐ yīng dāng lái jí. xū yú, wǔ bǎi luó hàn cóng kōng ér xià, wèi zhū xiān rén chū jiā shòu jù. qí xiān zhòng zhōng yǒu èr luó hàn: yī míng shāng nà hé xiū, èr míng mò tián dǐ jiā. zūn zhě zhī shì fǎ qì, nǎi gào zhī yuē:
尊者见二国王咸来劝请,乃说偈言:“二王善严住,勿为苦悲恋。涅槃当我静,而无诸有故。”尊者复念:我若偏向一国,诸国争竞,无有是处,应以平等度诸有情。遂于恒河中流,将入寂灭。是时山河大地,六种震动,雪山有五百仙人,睹兹瑞应,飞空而至,礼尊者足,胡跪白言:“我于长老,当证佛法,愿垂大慈,度脱我等。”尊者默然受请,即变殑伽河悉为金地,为其仙众说诸大法。尊者复念:先所度脱弟子应当来集。须臾,五百罗汉从空而下,为诸仙人出家授具。其仙众中有二罗汉:一名商那和修,二名末田底迦。尊者知是法器,乃告之曰:
" xī rú lái yǐ dà fǎ yǎn fù dà jiā yè, jiā yè rù dìng ér fù yú wǒ wǒ jīn jiāng miè, yòng chuán yú rǔ. rǔ shòu wú jiào, dāng tīng jì yán: běn lái fù yǒu fǎ, fù le yán wú fǎ. gè gè xū zì wù, wù liǎo wú wú fǎ."
“昔如来以大法眼付大迦叶,迦叶入定而付于我;我今将灭,用传于汝。汝受吾教,当听偈言:本来付有法,付了言无法。各各须自悟,悟了无无法。”
zūn zhě fù fǎ yǎn cáng jìng, yǒng shēn xū kōng, xiàn shí bā biàn rù fēng fèn xùn sān mèi. fēn shēn sì fēn: yī fēn fèng dāo lì tiān, yī fēn fèng suō jié luó lóng gōng, yī fēn fèng pí shě lí wáng, yī fēn fèng ā dū shì wáng. gè zào bǎo tǎ ér gōng yǎng zhī. nǎi lì wáng shí èr nián guǐ sì suì yě.
尊者付法眼藏竟,踊身虚空,现十八变入风奋迅三昧。分身四分:一分奉忉利天,一分奉娑竭罗龙宫,一分奉毗舍离王,一分奉阿阇世王。各造宝塔而供养之。乃厉王十二年癸巳岁也。
sān zǔ shāng nà hé xiū zūn zhě sān zǔ shāng nà hé xiū zūn zhě, mó tū luó guó rén yě. yì míng shě nà pó sī.
三祖商那和修尊者三祖商那和修尊者,摩突罗国人也。亦名舍那婆斯。
xìng pí shě duō, fù lín shèng, mǔ jiāo shē yé, zài tāi liù nián ér shēng. fàn yǔ shāng nuò jiā, cǐ yún zì rán fú, jí xī yù jiǔ zhī xiù cǎo míng yě. ruò shèng rén jiàng shēng, zé cǐ cǎo shēng yú jìng jié zhī dì. hé xiū shēng shí, ruì cǎo sī yīng.
姓毗舍多,父林胜,母憍奢耶,在胎六年而生。梵语商诺迦,此云自然服,即西域九枝秀草名也。若圣人降生,则此草生于净洁之地。和修生时,瑞草斯应。
xī rú lái xíng huà zhì mó tū luó guó, jiàn yī qīng lín, zhī yè mào shèng, yǔ ā nán yuē:" cǐ lín dì míng yōu liú tú, wú miè dù hòu yī bǎi nián, yǒu bǐ qiū shāng nà hé xiū, yú cǐ zhuǎn miào fǎ lún." hòu bǎi suì, guǒ dàn hé xiū, chū jiā zhèng dào, shòu qìng xǐ zūn zhě fǎ yǎn, huà dǎo yǒu qíng. jí zhǐ cǐ lín, jiàng èr huǒ lóng, guī shùn fó jiào. lóng yīn shī qí dì, yǐ jiàn fàn gōng. zūn zhě huà yuán jì jiǔ, sī fù zhèng fǎ. xún yú zhā lì guó, dé yōu bō jū duō yǐ wéi gěi shì. yīn wèn jū duō yuē:" rǔ nián jǐ xié?" dá yuē:" wǒ nián shí qī." zhě yuē:" rǔ shēn shí qī, xìng shí qī xié?" dá yuē:" shī fā yǐ bái, wèi fā bái xié? xīn bái xié?" zhě yuē:" wǒ dàn fā bái, fēi xīn bái ěr." jū duō yuē:" wǒ shēn shí qī, fēi xìng shí qī yě." zūn zhě zhī shì fǎ qì. hòu sān zài, suì wèi luò fà shòu jù. nǎi gào yuē:" xī rú lái yǐ wú shàng fǎ yǎn fù zhǔ jiā yè. zhǎn zhuǎn xiāng shòu, ér zhì yú wǒ wǒ jīn fù rǔ, wù lìng duàn jué. rǔ shòu wú jiào, tīng wú jì yán: fēi fǎ yì fēi xīn, wú xīn yì wú fǎ. shuō shì xīn fǎ shí, shì fǎ fēi xīn fǎ."" shuō jì yǐ, jí yǐn yú jì bīn guó nán xiàng bái shān zhōng. hòu yú sān mèi zhōng, jiàn dì zǐ jū duō yǒu wǔ bǎi tú zhòng, cháng duō xiè màn. zūn zhě nǎi wǎng bǐ, xiàn lóng fèn xùn sān mèi yǐ diào fú zhī. ér shuō jì yuē:" tōng dá fēi bǐ cǐ, zhì shèng wú cháng duǎn. rǔ chú qīng màn yì, jí dé ā luó hàn." wǔ bǎi bǐ qiū wén jì yǐ, yī jiào fèng xíng, jiē huò wú lòu. zūn zhě nǎi xiàn shí bā biàn huǒ guāng sān mèi, yòng fén qí shēn. jū duō shōu shè lì, zàng yú fàn jiā luó shān.
昔如来行化至摩突罗国,见一青林,枝叶茂盛,语阿难曰:“此林地名优留荼,吾灭度后一百年,有比丘商那和修,于此转妙法轮。”后百岁,果诞和修,出家证道,受庆喜尊者法眼,化导有情。及止此林,降二火龙,归顺佛教。龙因施其地,以建梵宫。尊者化缘既久,思付正法。寻于吒利国,得优波鞠多以为给侍。因问鞠多曰:“汝年几邪?”答曰:“我年十七。”者曰:“汝身十七,性十七邪?”答曰:“师发已白,为发白邪?心白邪?”者曰:“我但发白,非心白耳。”鞠多曰:“我身十七,非性十七也。”尊者知是法器。后三载,遂为落发授具。乃告曰:“昔如来以无上法眼付嘱迦叶。展转相授,而至于我;我今付汝,勿令断绝。汝受吾教,听吾偈言:非法亦非心,无心亦无法。说是心法时,是法非心法。””说偈已,即隐于罽宾国南象白山中。后于三昧中,见弟子鞠多有五百徒众,常多懈慢。尊者乃往彼,现龙奋迅三昧以调伏之。而说偈曰:“通达非彼此,至圣无长短。汝除轻慢意,疾得阿罗汉。”五百比丘闻偈已,依教奉行,皆获无漏。尊者乃现十八变火光三昧,用焚其身。鞠多收舍利,葬于梵迦罗山。
wǔ bǎi bǐ qiū gè chí yī fān, yíng dǎo zhì bǐ, jiàn tǎ gōng yǎng. nǎi xuān wáng èr shí èr nián yǐ wèi suì yě.
五百比丘各持一幡,迎导至彼,建塔供养。乃宣王二十二年乙未岁也。
sì zǔ yōu bō jū duō zūn zhě sì zǔ yōu bō jū duō zūn zhě, zhā lì guó rén yě. yì míng yōu bō jué duō. yòu míng wū bō jū duō. xìng shǒu tuó, fù shàn yì. shí qī chū jiā, èr shí zhèng guǒ. suí fāng xíng huà, zhì mó tū luó guó, de dù zhě shén zhòng. yóu shì mó gōng zhèn dòng, bō xún chóu bù, suì jié qí mó lì, yǐ hài zhèng fǎ. zūn zhě jí rù sān mèi, guān qí suǒ yóu. bō xún fù cì biàn, mì chí yīng luò mí zhī yú jǐng.
四祖优波鞠多尊者四祖优波鞠多尊者,吒利国人也。亦名优波崛多。又名邬波鞠多。姓首陀,父善意。十七出家,二十证果。随方行化,至摩突罗国,得度者甚众。由是魔宫震动,波旬愁怖,遂竭其魔力,以害正法。尊者即入三昧,观其所由。波旬复伺便,密持璎珞縻之于颈。
jí zūn zhě chū dìng, nǎi qǔ rén gǒu shé sān shī, huà wéi huá mán, yán wèi yù bō xún yuē:" rǔ yǔ wǒ yīng luò, shèn shì zhēn miào. wú yǒu huá mán, yǐ xiāng chóu fèng." bō xún dà xǐ, yǐn jǐng shòu zhī, jí biàn wéi sān zhǒng chòu shī, chóng qū huài làn. bō xún yàn wù, dà shēng yōu nǎo. jǐn jǐ shén lì, bù néng yí dòng. nǎi shēng liù yù tiān, gào zhū tiān zhǔ.
及尊者出定,乃取人狗蛇三尸,化为华鬘,言慰谕波旬曰:“汝与我璎珞,甚是珍妙。吾有华鬘,以相酬奉。”波旬大喜,引颈受之,即变为三种臭尸,虫蛆坏烂。波旬厌恶,大生忧恼。尽己神力,不能移动。乃升六欲天,告诸天主。
yòu yì fàn wáng, qiú qí jiě miǎn. bǐ gè gào yán:" shí lì dì zǐ, suǒ zuò shén biàn, wǒ bèi fán lòu, hé néng qù zhī?" bō xún yuē:" rán zé nài hé?" fàn wáng yuē:" rǔ kě guī xīn zūn zhě, jí néng chú duàn." nǎi wèi shuō jì, lìng qí huí xiàng yuē:" ruò yīn dì dào, hái yīn dì qǐ lí dì qiú qǐ, zhōng wú qí lǐ." bō xún shòu jiào yǐ, jí xià tiān gōng, lǐ zūn zhě zú, āi lù chàn huǐ. zūn zhě gào yuē:" rǔ zì jīn qù, yú rú lái zhèng fǎ, gèng bù zuò ráo hài fǒu?" bō xún yuē:" wǒ shì huí xiàng fú dào, yǒng duàn bù shàn." zūn zhě yuē:" ruò rán zhě, rǔ kě kǒu zì chàng yán: guī yī sān bǎo." mó wáng hé zhǎng sān chàng, huá mán xī chú. nǎi huān xǐ yǒng yuè, zuò lǐ zūn zhě ér shuō jì yuē:" qǐ shǒu sān mèi zūn, shí lì shèng dì zǐ. wǒ jīn yuàn huí xiàng, wù lìng yǒu liè ruò." zūn zhě zài shì huà dǎo, zhèng guǒ zuì duō. měi dù yī rén, yǐ yī chóu zhì yú shí shì. qí shì zòng shí bā zhǒu, guǎng shí èr zhǒu, chōng mǎn qí jiān.
又诣梵王,求其解免。彼各告言:“十力弟子,所作神变,我辈凡陋,何能去之?”波旬曰:“然则奈何?”梵王曰:“汝可归心尊者,即能除断。”乃为说偈,令其回向曰:“若因地倒,还因地起;离地求起,终无其理。”波旬受教已,即下天宫,礼尊者足,哀露忏悔。尊者告曰:“汝自今去,于如来正法,更不作娆害否?”波旬曰:“我誓回向佛道,永断不善。”尊者曰:“若然者,汝可口自唱言:皈依三宝。”魔王合掌三唱,华鬘悉除。乃欢喜踊跃,作礼尊者而说偈曰:“稽首三昧尊,十力圣弟子。我今愿回向,勿令有劣弱。”尊者在世化导,证果最多。每度一人,以一筹置于石室。其室纵十八肘,广十二肘,充满其间。
zuì hòu yǒu yī cháng zhě zi, míng yuē xiāng zhòng, lái lǐ zūn zhě, zhì qiú chū jiā. zūn zhě wèn yuē:" rǔ shēn chū jiā, xīn chū jiā?" dá yuē:" wǒ lái chū jiā, fēi wéi shēn xīn." zūn zhě yuē:" bù wéi shēn xīn, fù shuí chū jiā?" dá yuē:" fū chū jiā zhě, wú wǒ wǒ gù. wú wǒ wǒ gù, jí xīn bù shēng miè xīn bù shēng miè, jí shì cháng dào.
最后有一长者子,名曰香众,来礼尊者,志求出家。尊者问曰:“汝身出家,心出家?”答曰:“我来出家,非为身心。”尊者曰:“不为身心,复谁出家?”答曰:“夫出家者,无我我故。无我我故,即心不生灭;心不生灭,即是常道。
zhū fú yì cháng xīn wú xíng xiāng, qí tǐ yì rán." zūn zhě yuē:" rǔ dāng dà wù, xīn zì tōng dá. yí yī fó fǎ sēng, shào lóng shèng zhǒng." jí wéi tì dù, shòu jù zú jiè. réng gào zhī yuē:" rǔ fù cháng mèng jīn rì ér shēng rǔ, kě míng tí duō jiā." fù wèi yuē:" rú lái yǐ dà fǎ yǎn cáng, cì dì chuán shòu, yǐ zhì yú wǒ. jīn fù fù rǔ, tīng wú jì yán: xīn zì běn lái xīn, běn xīn fēi yǒu fǎ. yǒu fǎ yǒu běn xīn, fēi xīn fēi běn fǎ."" fù fǎ yǐ, nǎi yǒng shēn xū kōng, chéng shí bā biàn, què fù běn zuò, jiā fū ér shì. tí duō jiā yǐ shì nèi chóu yòng fén shī qū, shōu shè lì, jiàn tǎ gōng yǎng. jí píng wáng sān shí nián gēng zǐ suì yě.
诸佛亦常心无形相,其体亦然。”尊者曰:“汝当大悟,心自通达。宜依佛法僧,绍隆圣种。”即为剃度,授具足戒。仍告之曰:“汝父尝梦金日而生汝,可名提多迦。”复谓曰:“如来以大法眼藏,次第传授,以至于我。今复付汝,听吾偈言:心自本来心,本心非有法。有法有本心,非心非本法。””付法已,乃踊身虚空,呈十八变,却复本座,跏趺而逝。提多迦以室内筹用焚师躯,收舍利,建塔供养。即平王三十年庚子岁也。
wǔ zǔ tí duō jiā zūn zhě wǔ zǔ tí duō jiā zūn zhě, mó jiā tuó guó rén yě. fàn yǔ tí duō jiā, cǐ yún tōng zhēn liàng. chū shēng zhī shí, fù mèng jīn rì zì wū ér chū, zhào yào tiān dì. qián yǒu dà shān, zhū bǎo yán shì. shān dǐng quán yǒng, pāng tuó sì liú. hòu yù jū duō zūn zhě, wèi jiě zhī yuē:" bǎo shān zhě, wú shēn yě. quán yǒng zhě, fǎ wú jìn yě. rì cóng wū chū zhě, rǔ jīn rù dào zhī xiāng yě. zhào yào tiān dì zhě, rǔ zhì huì chāo yuè yě." zūn zhě wén shī shuō yǐ, huān xǐ yǒng yuè, ér chàng jì yán:" wēi wēi qī bǎo shān, cháng chū zhì huì quán. huí wéi zhēn fǎ wèi, néng dù zhū yǒu yuán." jū duō zūn zhě yì shuō jì yuē:" wǒ fǎ chuán yú rǔ, dāng xiàn dà zhì huì. jīn rì cóng wū chū, zhào yào yú tiān dì." tí duō jiā wén shī miào jì, shè lǐ fèng chí. hòu zhì zhōng yìn dù, bǐ guó yǒu bā qiān dà xiān, mí zhē jiā wéi shǒu. wén zūn zhě zhì, lǜ zhòng zhān lǐ. wèi zūn zhě yuē:" xī yǔ shī tóng shēng fàn tiān, wǒ yù ā sī tuó xiān shòu wǒ xiān fǎ, shī féng shí lì dì zǐ, xiū xí chán nà, zì cǐ bào fēn shū tú, yǐ jīng liù jié." zhě yuē:" zhī lí lèi jié, chéng zāi bù xū. jīn kě shě xié guī zhèng, yǐ rù fú chéng." mí zhē jiā yuē:" xī ā sī tuó xiān rén shòu wǒ jì yún: rǔ què hòu liù jié, dāng yù tóng xué, huò wú lòu guǒ." jīn yě xiāng yù, fēi sù yuán xié? yuàn shī cí bēi, lìng wǒ jiě tuō." zhě jí dù chū jiā, mìng zhū shèng shòu jiè. qí yú xiān zhòng, shǐ shēng wǒ màn. zūn zhě shì dà shén tōng, yú shì jù fā pú tí xīn, yī shí chū jiā.
五祖提多迦尊者五祖提多迦尊者,摩伽陀国人也。梵语提多迦,此云通真量。初生之时,父梦金日自屋而出,照耀天地。前有大山,诸宝严饰。山顶泉涌,滂沱四流。后遇鞠多尊者,为解之曰:“宝山者,吾身也。泉涌者,法无尽也。日从屋出者,汝今入道之相也。照耀天地者,汝智慧超越也。”尊者闻师说已,欢喜踊跃,而唱偈言:“巍巍七宝山,常出智慧泉。回为真法味,能度诸有缘。”鞠多尊者亦说偈曰:“我法传于汝,当现大智慧。金日从屋出,照耀于天地。”提多迦闻师妙偈,设礼奉持。后至中印度,彼国有八千大仙,弥遮迦为首。闻尊者至,率众瞻礼。谓尊者曰:“昔与师同生梵天,我遇阿私陀仙授我仙法,师逢十力弟子,修习禅那,自此报分殊涂,已经六劫。”者曰:“支离累劫,诚哉不虚。今可舍邪归正,以入佛乘。”弥遮迦曰:“昔阿私陀仙人授我记云:汝却后六劫,当遇同学,获无漏果。”今也相遇,非宿缘邪?愿师慈悲,令我解脱。”者即度出家,命诸圣授戒。其余仙众,始生我慢。尊者示大神通,于是俱发菩提心,一时出家。
zhě nǎi gào mí zhē jiā yuē:" xī rú lái yǐ dà fǎ yǎn cáng mì fù jiā yè, zhǎn zhuǎn xiāng shòu, ér zhì yú wǒ. wǒ jīn fù rǔ, dāng hù niàn zhī." nǎi shuō jì yuē:" tōng dá běn fǎ xīn, wú fǎ wú fēi fǎ. wù le tóng wèi wù, wú xīn yì wú fǎ." shuō jì yǐ, yǒng shēn xū kōng zuò shí bā biàn, huǒ guāng sān mèi, zì fén qí qū. mí zhē jiā yǔ bā qiān bǐ qiū tóng shōu shè lì, yú bān tú shān zhōng qǐ tǎ gōng yǎng. jí zhuāng wáng wǔ nián jǐ chǒu suì yě. liù zǔ mí zhē jiā zūn zhě liù zǔ mí zhē jiā zūn zhě, zhōng yìn dù rén yě. jì chuán fǎ yǐ, yóu huà zhì běi tiān zhú guó, jiàn zhì dié zhī shàng yǒu jīn sè xiáng yún, tàn yuē:" sī dào rén qì yě, bì yǒu dà shì wèi wú sì." nǎi rù chéng, yú huán huì jiān yǒu yī rén shǒu chí jiǔ qì, nì ér wèn yuē:" shī hé fāng lái? yù wǎng hé suǒ?" zǔ yuē:" cóng zì xīn lái, yù wǎng wú chǔ." yuē:" shí wǒ shǒu zhōng wù fǒu?" zǔ yuē:" cǐ shì chù qì ér fù jìng zhě." yuē:" shī shí wǒ fǒu?" zǔ yuē:" wǒ jí bù shí, shí jí fēi wǒ." fù wèi zhī yuē:" rǔ shì zì chēng míng shì, wú dāng hòu shì běn yīn." bǐ shuō jì dá yuē:" wǒ cóng wú liàng jié, zhì yú shēng cǐ guó, běn xìng pō luó duò, míng zì pó xū mì."
者乃告弥遮迦曰:“昔如来以大法眼藏密付迦叶,展转相授,而至于我。我今付汝,当护念之。”乃说偈曰:“通达本法心,无法无非法。悟了同未悟,无心亦无法。”说偈已,踊身虚空作十八变,火光三昧,自焚其躯。弥遮迦与八千比丘同收舍利,于班荼山中起塔供养。即庄王五年己丑岁也。六祖弥遮迦尊者六祖弥遮迦尊者,中印度人也。既传法已,游化至北天竺国,见雉堞之上有金色祥云,叹曰:“斯道人气也,必有大士为吾嗣。”乃入城,于阛阓间有一人手持酒器,逆而问曰:“师何方来?欲往何所?”祖曰:“从自心来,欲往无处。”曰:“识我手中物否?”祖曰:“此是触器而负净者。”曰:“师识我否?”祖曰:“我即不识,识即非我。”复谓之曰:“汝试自称名氏,吾当后示本因。”彼说偈答曰:“我从无量劫,至于生此国,本姓颇罗堕,名字婆须蜜。”
zǔ yuē:" wǒ shī tí duō jiā shuō, shì zūn xī yóu běi yìn dù, yǔ ā nán yán:" cǐ guó zhōng wú miè hòu sān bǎi nián, yǒu yī shèng rén xìng pō luó duò, míng pó xū mì, ér yú chán zǔ, dāng huò dì qī." shì zūn jì rǔ, rǔ yīng chū jiā."
祖曰:“我师提多迦说,世尊昔游北印度,语阿难言:“此国中吾灭后三百年,有一圣人姓颇罗堕,名婆须蜜,而于禅祖,当获第七。”世尊记汝,汝应出家。”
bǐ nǎi zhì qì lǐ shī. cè lì ér yán yuē:" wǒ sī wǎng jié, cháng zuò tán nà, xiàn yī rú lái bǎo zuò, bǐ fú jì wǒ yuē: rǔ yú xián jié shì jiā fǎ zhōng, xuān chuán zhì jiào." jīn fú shī shuō, yuàn jiā dù tuō." zǔ jí yǔ pī tì, fù yuán jiè xiāng, nǎi gào zhī yuē:" zhèng fǎ yǎn cáng, jīn fù yú rǔ, wù lìng duàn jué." nǎi shuō jì yuē:" wú xīn wú kě dé, shuō de bù míng fǎ. ruò le xīn fēi xīn, shǐ jiě xīn xīn fǎ."
彼乃置器礼师。侧立而言曰:“我思往劫,尝作檀那,献一如来宝座,彼佛记我曰:汝于贤劫释迦法中,宣传至教。”今符师说,愿加度脱。”祖即与披剃,复圆戒相,乃告之曰:“正法眼藏,今付于汝,勿令断绝。”乃说偈曰:“无心无可得,说得不名法。若了心非心,始解心心法。”
zǔ shuō jì yǐ, rù shī zi fèn xùn sān mèi, yǒng shēn xū kōng, gāo qī duō luó shù, què fù běn zuò, huà huǒ zì fén.
祖说偈已,入师子奋迅三昧,踊身虚空,高七多罗树,却复本座,化火自焚。
pó xū mì shōu líng gǔ, zhù qī bǎo hán, jiàn fú tú zhì yú shàng jí. jí xiāng wáng shí wǔ nián jiǎ shēn suì yě.
婆须蜜收灵骨,贮七宝函,建浮图置于上级。即襄王十五年甲申岁也。
qī zǔ pó xū mì zūn zhě qī zǔ pó xū mì zhě, běi tiān zhú guó rén yě. xìng pō luó duò, cháng fú jìng yī, zhí jiǔ qì, yóu xíng lǐ hàn, huò yín huò xiào, rén wèi zhī kuáng. jí yù mí zhē jiā zūn zhě, xuān rú lái wǎng zhì, zì xǐng qián yuán, tóu qì chū jiā, shòu fǎ xíng huà. zhì jiā mó luó guó, guǎng yǔ fó shì. yú fǎ zuò qián, hū yǒu zhì zhě zì chēng:" wǒ míng fó tuó nán tí, jīn yǔ shī lùn yì." zǔ yuē:" rén zhě lùn jí bú yì, yì jí bù lùn. ruò nǐ lùn yì, zhōng fēi yì lùn." nán tí zhī shī yì shèng, xīn jí qīn fú. yuē:" wǒ yuàn qiú dào, zhān gān lù wèi." zǔ suì yǔ tì dù, ér shòu jù jiè.
七祖婆须蜜尊者七祖婆须蜜者,北天竺国人也。姓颇罗堕,常服净衣,执酒器,游行里闬,或吟或啸,人谓之狂。及遇弥遮迦尊者,宣如来往志,自省前缘,投器出家,受法行化。至迦摩罗国,广与佛事。于法座前,忽有智者自称:“我名佛陀难提,今与师论义。”祖曰:“仁者论即不义,义即不论。若拟论义,终非义论。”难提知师义胜,心即钦服。曰:“我愿求道,沾甘露味。”祖遂与剃度,而授具戒。
fù gào zhī yuē:" rú lái zhèng fǎ yǎn cáng, wǒ jīn fù rǔ, rǔ dāng hù chí." nǎi shuō jì yuē:" xīn tóng xū kōng jiè, shì děng xū kōng fǎ. zhèng dé xū kōng shí, wú shì wú fēi fǎ." jí rù cí xīn sān mèi. shí fàn wáng dì shì jí zhū tiān zhòng jù lái zuò lǐ, ér shuō jì yán:" xián jié zhòng shèng zǔ, ér dāng dì qī wèi. zūn zhě āi niàn wǒ, qǐng wèi xuān fú dì."
复告之曰:“如来正法眼藏,我今付汝,汝当护持。”乃说偈曰:“心同虚空界,示等虚空法。证得虚空时,无是无非法。”即入慈心三昧。时梵王帝释及诸天众俱来作礼,而说偈言:“贤劫众圣祖,而当第七位。尊者哀念我,请为宣佛地。”
zūn zhě cóng sān mèi qǐ, shì zhòng yuē:" wǒ suǒ de fǎ, ér fēi yǒu gù, ruò shí fú dì, lí yǒu wú gù." yǔ yǐ, hái rù sān mèi, shì niè pán xiāng. nán tí jí yú běn zuò qǐ qī bǎo tǎ, yǐ zàng quán shēn. jí dìng wáng shí qī nián xīn wèi suì yě.
尊者从三昧起,示众曰:“我所得法,而非有故,若识佛地,离有无故。”语已,还入三昧,示涅槃相。难提即于本座起七宝塔,以葬全身。即定王十七年辛未岁也。
bā zǔ fó tuó nán tí zūn zhě bā zǔ fó tuó nán tí zūn zhě, jiā mó luó guó rén yě. xìng qú tán shì, dǐng yǒu ròu jì, biàn jié wú ài. chū yù pó xū mì, chū jiā shòu jiào. jì ér lǐng tú xíng huà, zhì tí jiā guó pí shě luó jiā, jiàn shě shàng yǒu bái guāng shàng shèng, wèi qí tú yuē:" cǐ jiā yǒu shèng rén, kǒu wú yán shuō, zhēn dà chéng qì. bù xíng sì qú, zhī chù huì ěr." yán qì, zhǎng zhě chū zhì lǐ, wèn:" hé suǒ xū?" zǔ yuē:" wǒ qiú shì zhě." zhǎng zhě yuē:" wǒ yǒu yī zi, míng fú tuó mì duō, nián yǐ wǔ shí, kǒu wèi zēng yán, zú wèi zēng lǚ." zǔ yuē:" rú rǔ suǒ shuō, zhēn wú dì zǐ."
八祖佛陀难提尊者八祖佛陀难提尊者,迦摩罗国人也。姓瞿昙氏,顶有肉髻,辩捷无碍。初遇婆须蜜,出家受教。既而领徒行化,至提伽国毗舍罗家,见舍上有白光上胜,谓其徒曰:“此家有圣人,口无言说,真大乘器。不行四衢,知触秽耳。”言讫,长者出致礼,问:“何所须?”祖曰:“我求侍者。”长者曰:“我有一子,名伏驮蜜多,年已五十,口未曾言,足未曾履。”祖曰:“如汝所说,真吾弟子。”
fú tuó wén zhī, jù qǐ lǐ bài, ér shuō jì yuē:" fù mǔ fēi wǒ qīn, shuí shì zuì qīn zhě? zhū fú fēi wǒ dào, shuí wèi zuì dào zhě?" zǔ yǐ jì dá yuē:" rǔ yán yǔ xīn qīn, fù mǔ fēi kě bǐ rǔ xíng yǔ dào hé, zhū fó xīn jí shì. wài qiú yǒu xiāng fú, yǔ rǔ bù xiāng sì. yù shí rǔ běn xīn, fēi hé yì fēi lí." fú tuó wén jì yǐ, biàn xíng qī bù. zǔ yuē:" cǐ zi xī céng zhí fú, bēi yuàn guǎng dà, lǜ fù mǔ shòu qíng nán shè, gù bù yán bù lǚ ěr."
伏驮闻之,遽起礼拜,而说偈曰:“父母非我亲,谁是最亲者?诸佛非我道,谁为最道者?”祖以偈答曰:“汝言与心亲,父母非可比;汝行与道合,诸佛心即是。外求有相佛,与汝不相似。欲识汝本心,非合亦非离。”伏驮闻偈已,便行七步。祖曰:“此子昔曾值佛,悲愿广大,虑父母受情难舍,故不言不履耳。”
zhǎng zhě suì shě lìng chū jiā. zǔ xún shòu jù jiè, fù gào zhī yuē:" wǒ jīn yǐ rú lái zhèng fǎ yǎn cáng fù zhǔ yú rǔ, wù lìng duàn jué." nǎi shuō jì yuē:" xū kōng wú nèi wài, xīn fǎ yì rú cǐ. ruò le xū kōng gù, shì dá zhēn rú lǐ."
长者遂舍令出家。祖寻授具戒,复告之曰:“我今以如来正法眼藏付嘱于汝,勿令断绝。”乃说偈曰:“虚空无内外,心法亦如此。若了虚空故,是达真如理。”
fú tuó chéng shī fù zhǔ, yǐ jì zàn yuē:" wǒ shī chán zǔ zhōng, dāng de wèi dì bā. fǎ huà zhòng wú liàng, xī huò ā luó hàn." ěr shí fó tuó nán tí jí xiàn shén biàn, què fù běn zuò, yǎn rán jì miè. zhòng yǔ bǎo tǎ, zàng qí quán shēn. jí jǐng wáng shí nián yín suì yě.
伏驮承师付嘱,以偈赞曰:“我师禅祖中,当得为第八。法化众无量,悉获阿罗汉。”尔时佛陀难提即现神变,却复本座,俨然寂灭。众与宝塔,葬其全身。即景王十年寅岁也。
jiǔ zǔ fú tuó mì zūn zhě jiǔ zǔ fú tuó mì duō zūn zhě, tí jiā guó rén yě. xìng pí shě luó. jì shòu bā zǔ fù zhǔ, hòu zhì zhōng yìn dù xíng huà. shí yǒu zhǎng zhě xiāng gài, xié yī zi ér lái, zhān lǐ zǔ yuē:" cǐ zi chù tāi liù shí suì, yīn hào nán shēng. cháng huì yī xiān zhě, wèi cǐ ér fēi fán, dāng wèi fǎ qì. jīn yù zūn zhě, kě lìng chū jiā." zǔ jí yǔ luò fà shòu jiè, jié mó zhī jì, xiáng guāng zhú zuò, réng gǎn shè lì sān qī lì xiàn qián, zì cǐ jīng jìn wàng pí. jì ér zǔ gào zhī yuē:" rú lái dà fǎ yǎn cáng, jīn fù yú rǔ. rǔ hù niàn zhī." nǎi shuō jì yuē:" zhēn lǐ běn wú míng, yīn míng xiǎn zhēn lǐ. shòu dé zhēn shí fǎ, fēi zhēn yì fēi wěi." zǔ fù fǎ yǐ, jí rù jǐn sān mèi ér bān niè pán. zhòng yǐ xiāng yóu zhān tán dū wéi, shōu shè lì, jiàn tǎ yú nà làn tuó sì. jí jìng wáng sān shí sān nián jiǎ yín suì yě.
九祖伏驮蜜尊者九祖伏驮蜜多尊者,提伽国人也。姓毗舍罗。既受八祖付嘱,后至中印度行化。时有长者香盖,携一子而来,瞻礼祖曰:“此子处胎六十岁,因号难生。尝会一仙者,谓此儿非凡,当为法器。今遇尊者,可令出家。”祖即与落发授戒,羯磨之际,祥光烛座,仍感舍利三七粒现前,自此精进忘疲。既而祖告之曰:“如来大法眼藏,今付于汝。汝护念之。”乃说偈曰:“真理本无名,因名显真理。受得真实法,非真亦非伪。”祖付法已,即入尽三昧而般涅槃。众以香油旃檀阇维,收舍利,建塔于那烂陀寺。即敬王三十三年甲寅岁也。
shí zǔ xié zūn zhě shí zǔ xié zūn zhě, zhōng yìn dù rén yě. běn míng nán shēng.
十祖胁尊者十祖胁尊者,中印度人也。本名难生。
chū jiāng dàn shí, fù mèng yī bái xiàng, bèi yǒu bǎo zuò, zuò shàng ān yī míng zhū, cóng mén ér rù, guāng zhào sì zhòng, jì jué suì shēng. cóng zhí jiǔ zǔ, zhí shì zuǒ yòu, wèi cháng shuì mián, wèi qí xié bù zhì xí, suì hào xié zūn zhě yān. chū zhì huá shì guó, qì yī shù xià. yòu shǒu zhǐ dì ér gào zhòng yuē:" cǐ dì biàn jīn sè, dāng yǒu shèng rén rù huì." yán qì, jí biàn jīn sè. shí yǒu zhǎng zhě zi fù nà yè shē, hé zhǎng qián lì. zǔ wèn yuē:" rǔ cóng hé lái?" dá yuē:
初将诞时,父梦一白象,背有宝座,座上安一明珠,从门而入,光照四众,既觉遂生。从值九祖,执侍左右,未尝睡眠,谓其胁不至席,遂号胁尊者焉。初至华氏国,憩一树下。右手指地而告众曰:“此地变金色,当有圣人入会。”言讫,即变金色。时有长者子富那夜奢,合掌前立。祖问曰:“汝从何来?”答曰:
" wǒ xīn fēi wǎng." zǔ yuē:" rǔ hé chǔ zhù?" dá yuē:" wǒ xīn fēi zhǐ." zǔ yuē:" rǔ bù dìng xié?" yuē:" zhū fú yì rán." zǔ yuē:" rǔ fēi zhū fú." yuē:" zhū fú yì fēi." zǔ yīn shuō jì yuē:" cǐ dì biàn jīn sè, yù zhī yǒu shèng zhì. dāng zuò pú tí shù, jué huá ér chéng yǐ." yè shē fù shuō jì yuē:
“我心非往。”祖曰:“汝何处住?”答曰:“我心非止。”祖曰:“汝不定邪?”曰:“诸佛亦然。”祖曰:“汝非诸佛。”曰:“诸佛亦非。”祖因说偈曰:“此地变金色,预知有圣至。当坐菩提树,觉华而成已。”夜奢复说偈曰:
" shī zuò jīn sè dì, cháng shuō zhēn shí yì. huí guāng ér zhào wǒ, lìng rù sān mó dì." zǔ zhī qí yì, jí dù chū jiā, fù jù jiè pǐn, nǎi gào zhī yuē:" rú lái dà fǎ cáng, jīn fù yú rǔ, rǔ hù niàn zhī." nǎi shuō jì yuē:" zhēn tǐ zì rán zhēn, yīn zhēn shuō yǒu lǐ. lǐng dé zhēn zhēn fǎ, wú xíng yì wú zhǐ." zǔ fù fǎ yǐ, jí xiàn shén biàn ér rù niè pán, huà huǒ zì fén. sì zhòng gè yǐ yī gāi shèng shè lì, suí chù yǔ tǎ ér gōng yǎng zhī. jí zhēn wáng èr shí qī nián jǐ hài suì yě.
“师坐金色地,常说真实义。回光而照我,令入三摩谛。”祖知其意,即度出家,复具戒品,乃告之曰:“如来大法藏,今付于汝,汝护念之。”乃说偈曰:“真体自然真,因真说有理。领得真真法,无行亦无止。”祖付法已,即现神变而入涅槃,化火自焚。四众各以衣祴盛舍利,随处与塔而供养之。即贞王二十七年己亥岁也。
shí yī zǔ fù nà yè shē zūn zhě shí yī zǔ fù nà yè shē zūn zhě, huá shì guó rén yě. xìng qú tán shì, fù bǎo shēn. jì dé fǎ yú xié zūn zhě, xún yì bō luó nài guó, yǒu mǎ míng dà shì yíng ér zuò lǐ. wèn yuē:" wǒ yù shí fú, hé zhě jí shì?" zǔ yuē:
十一祖富那夜奢尊者十一祖富那夜奢尊者,华氏国人也。姓瞿昙氏,父宝身。既得法于胁尊者,寻诣波罗奈国,有马鸣大士迎而作礼。问曰:“我欲识佛,何者即是?”祖曰:
" rǔ yù shí fú, bù shí zhě shì." yuē:" fú jì bù shí, yān zhī shì hū?" zǔ yuē:" jì bù shí fú, yān zhī bú shì?" yuē:" cǐ shì jù yì." zǔ yuē:" bǐ shì mù yì." zǔ wèn:" jù yì zhě hé?"
“汝欲识佛,不识者是。”曰:“佛既不识,焉知是乎?”祖曰:“既不识佛,焉知不是?”曰:“此是锯义。”祖曰:“彼是木义。”祖问:“锯义者何?”
yuē:" yǔ shī píng chū." mǎ míng què wèn:" mù yì zhě hé?" zǔ yuē:" rǔ bèi wǒ jiě." mǎ míng huò rán xǐng wù, qǐ shǒu guī yī, suì qiú tì dù. zǔ wèi zhòng yuē:" cǐ dà shì zhě, xī wèi pí shè lì guó wáng. qí guó, yǒu yī lèi rén rú mǎ luǒ lù, wáng yùn shén lì fēn shēn wéi cán, bǐ nǎi dé yī. wáng hòu fù shēng zhōng yìn dù, mǎ rén gǎn liàn bēi míng, yīn hào mǎ míng yān. rú lái jì yún: wú miè dù hòu liù bǎi nián, dāng yǒu xián zhě mǎ míng yú bō luó nài guó, cuī fú yì dào, dù rén wú liàng, jì wú chuán huà." jīn zhèng shì shí." jí gào zhī yuē:" rú lái dà fǎ yǎn cáng, jīn fù yú rǔ." jí shuō jì yuē:" mí wù rú yǐn xiǎn, míng àn bù xiāng lí. jīn fù yǐn xiǎn fǎ, fēi yī yì fēi èr."
曰:“与师平出。”马鸣却问:“木义者何?”祖曰:“汝被我解。”马鸣豁然省悟,稽首皈依,遂求剃度。祖谓众曰:“此大士者,昔为毗舍利国王。其国,有一类人如马裸露,王运神力分身为蚕,彼乃得衣。王后复生中印度,马人感恋悲鸣,因号马鸣焉。如来记云:吾灭度后六百年,当有贤者马鸣于波罗奈国,摧伏异道,度人无量,继吾传化。”今正是时。”即告之曰:“如来大法眼藏,今付于汝。”即说偈曰:“迷悟如隐显,明暗不相离。今付隐显法,非一亦非二。”
zūn zhě fù fǎ yǐ, jí xiàn shén biàn, zhàn rán yuán jì. zhòng xìng bǎo tǎ, yǐ bì quán shēn. jí ān wáng shí jiǔ nián wù xū suì yě. shí èr zǔ mǎ míng zūn zhě shí èr zǔ mǎ míng dà shì zhě, bō luó nài guó rén yě. yì míng gōng shèng, yǐ yǒu zuò wú zuò zhū gōng dé zuì wéi shū shèng, gù míng yān. jì shòu fǎ yú yè shē zūn zhě, hòu yú huá shì guó zhuǎn miào fǎ lún. hū yǒu lǎo rén, zuò qián pū dì, zǔ wèi zhòng yuē:" cǐ fēi yōng liú, dāng yǒu yì xiāng." yán qì bú jiàn. é cóng dì yǒng chū yī jīn sè rén, fù huà wéi nǚ zǐ, yòu shǒu zhǐ zǔ ér shuō jì yuē:" qǐ shǒu zhǎng lǎo zūn, dāng shòu rú lái jì. jīn yú cǐ dì shàng, xuān tōng dì yī yì." shuō jì yǐ, piē rán bú jiàn. zǔ yuē:" jiāng yǒu mó lái, yǔ wú jiào yīn jué lì." yǒu qǐng, fēng yǔ bào zhì, tiān dì huì míng. zǔ yuē:" mó zhī lái xìn yǐ, wú dāng chú zhī." jí zhǐ kōng zhōng, xiàn yī dà jīn lóng, fèn fā wēi shén, zhèn dòng shān yuè. zǔ yǎn rán yú zuò, mó shì suí miè. jīng qī rì, yǒu yī xiǎo chóng, dà ruò jiāo míng, qián xíng zuò xià. zǔ yǐ shǒu qǔ zhī, shì zhòng yuē:" sī nǎi mó zhī suǒ biàn, dào tīng wú fǎ ěr." nǎi fàng zhī lìng qù, mó bù néng dòng. zǔ gào zhī yuē:" rǔ dàn guī yī sān bǎo, jí de shén tōng." suì fù běn xíng, zuò lǐ chàn huǐ. zǔ wèn yuē:
尊者付法已,即现神变,湛然圆寂。众兴宝塔,以閟全身。即安王十九年戊戌岁也。十二祖马鸣尊者十二祖马鸣大士者,波罗奈国人也。亦名功胜,以有作无作诸功德最为殊胜,故名焉。既受法于夜奢尊者,后于华氏国转妙法轮。忽有老人,座前仆地,祖谓众曰:“此非庸流,当有异相。”言讫不见。俄从地涌出一金色人,复化为女子,右手指祖而说偈曰:“稽首长老尊,当受如来记。今于此地上,宣通第一义。”说偈已,瞥然不见。祖曰:“将有魔来,与吾较﹝音角﹞力。”有顷,风雨暴至,天地晦冥。祖曰:“魔之来信矣,吾当除之。”即指空中,现一大金龙,奋发威神,震动山岳。祖俨然于座,魔事随灭。经七日,有一小虫,大若蟭螟,潜形座下。祖以手取之,示众曰:“斯乃魔之所变,盗听吾法耳。”乃放之令去,魔不能动。祖告之曰:“汝但归依三宝,即得神通。”遂复本形,作礼忏悔。祖问曰:
" rǔ míng shuí xié? juàn shǔ duō shǎo?" yuē:" wǒ míng jiā pí mó luó, yǒu sān qiān juàn shǔ." zǔ yuē:" jǐn rǔ shén lì, biàn huà ruò hé?" yuē:" wǒ huà jù hǎi jí wéi xiǎo shì." zǔ yuē:" rǔ huà xìng hǎi dé fǒu?" yuē:
“汝名谁邪?眷属多少?”曰:“我名迦毗摩罗,有三千眷属。”祖曰:“尽汝神力,变化若何?”曰:“我化巨海极为小事。”祖曰:“汝化性海得否?”曰:
" hé wèi xìng hǎi, wǒ wèi cháng zhī." zǔ jí wéi shuō xìng hǎi yuē:" shān hé dà dì, jiē yī jiàn lì. sān mèi liù tōng, yóu zī fā xiàn." jiā pí mó luó wén yán, suì fā xìn xīn, yǔ tú zhòng sān qiān, jù qiú tì dù. zǔ nǎi zhào wǔ bǎi luó hàn, yǔ shòu jù jiè. fù gào zhī yuē:" rú lái dà fǎ yǎn cáng, jīn dāng fù rǔ. rǔ tīng jì yán: yǐn xiǎn jí běn fǎ, míng àn yuán bù èr. jīn fù wù le fǎ, fēi qǔ yì fēi lí."" fù zhǔ yǐ, jí rù lóng fèn xùn sān mèi, tǐng shēn kōng zhōng, rú rì lún xiāng, rán hòu shì miè. sì zhòng yǐ zhēn tǐ cáng zhī lóng kān. jí xiǎn wáng sì shí èr nián jiǎ wǔ suì yě.
“何谓性海,我未尝知。”祖即为说性海曰:“山河大地,皆依建立。三昧六通,由兹发现。”迦毗摩罗闻言,遂发信心,与徒众三千,俱求剃度。祖乃召五百罗汉,与授具戒。复告之曰:“如来大法眼藏,今当付汝。汝听偈言:隐显即本法,明暗元不二。今付悟了法,非取亦非离。””付嘱已,即入龙奋迅三昧,挺身空中,如日轮相,然后示灭。四众以真体藏之龙龛。即显王四十二年甲午岁也。
shí sān zǔ jiā pí mó luó zūn zhě shí sān zǔ jiā pí mó luó zūn zhě, huá shì guó rén yě. chū wèi wài dào, yǒu tú sān qiān, tōng zhū yì lùn. hòu yú mǎ míng zūn zhě dé fǎ, lǐng tú zhì xī yìn dù. bǐ yǒu tài zǐ, míng yún zì zài. yǎng zūn zhě míng, qǐng yú gōng zhōng gōng yǎng.
十三祖迦毗摩罗尊者十三祖迦毗摩罗尊者,华氏国人也。初为外道,有徒三千,通诸异论。后于马鸣尊者得法,领徒至西印度。彼有太子,名云自在。仰尊者名,请于宫中供养。
zǔ yuē:" rú lái yǒu jiào, shā mén bù dé qīn jìn guó wáng dà chén quán shì zhī jiā." tài zǐ yuē:" jīn wǒ guó chéng zhī běi, yǒu dà shān yān. shān yǒu yī shí kū, kě chán jì yú cǐ fǒu?" zǔ yuē:" nuò." jí rù bǐ shān. xíng shù lǐ, féng yī dà mǎng, zǔ zhí qián bù gù, pán rào zǔ shēn, zǔ yīn yǔ shòu sān guī yī, mǎng tīng qì ér qù. zǔ jiāng zhì shí kū, fù yǒu yī lǎo rén sù fú ér chū, hé zhǎng wèn xùn. zǔ yuē:" rǔ hé suǒ zhǐ?" dá yuē:" wǒ xī cháng wèi bǐ qiū, duō lè jì jìng, yǒu chū xué bǐ qiū shù lái qǐng yì, ér wǒ fán yú yìng dá, qǐ chēn hèn xiǎng, mìng zhōng duò wèi mǎng shēn, zhù shì kū zhōng, jīn yǐ qiān zǎi. shì yù zūn zhě, huò wén jiè fǎ, gù lái xiè ěr." zǔ wèn yuē:" cǐ shān gèng yǒu hé rén jū zhǐ?" yuē:" běi qù shí lǐ, yǒu dà shù yīn fù wǔ bǎi dà lóng, qí shù wáng míng lóng shù, cháng wèi lóng zhòng shuō fǎ, wǒ yì tīng shòu ěr." zǔ suì yǔ tú zhòng yì bǐ, lóng shù chū yíng yuē:" shēn shān gū jì, lóng mǎng suǒ jū. dà dé zhì zūn, hé wǎng shén zú?" zǔ yuē:" wú fēi zhì zūn, lái fǎng xián zhě." lóng shù mò niàn yuē:
祖曰:“如来有教,沙门不得亲近国王、大臣权势之家。”太子曰:“今我国城之北,有大山焉。山有一石窟,可禅寂于此否?”祖曰:“诺。”即入彼山。行数里,逢一大蟒,祖直前不顾,盘绕祖身,祖因与授三皈依,蟒听讫而去。祖将至石窟,复有一老人素服而出,合掌问讯。祖曰:“汝何所止?”答曰:“我昔尝为比丘,多乐寂静,有初学比丘数来请益,而我烦于应答,起嗔恨想,命终堕为蟒身,住是窟中,今已千载。适遇尊者,获闻戒法,故来谢尔。”祖问曰:“此山更有何人居止?”曰:“北去十里,有大树荫覆五百大龙,其树王名龙树,常为龙众说法,我亦听受耳。”祖遂与徒众诣彼,龙树出迎曰:“深山孤寂,龙蟒所居。大德至尊,何枉神足?”祖曰:“吾非至尊,来访贤者。”龙树默念曰:
" cǐ shī dé jué dìng xìng míng dào yǎn fǒu? shì dà shèng jì zhēn chéng fǒu?" zǔ yuē:" rǔ suī xīn yǔ, wǒ yǐ yì zhī.
“此师得决定性明道眼否?是大圣继真乘否?”祖曰:“汝虽心语,我已意知。
dàn bàn chū jiā, hé lǜ wú zhī bù shèng?" lóng shù wén yǐ, huǐ xiè. zǔ jí yǔ dù tuō, jí wǔ bǎi lóng zhòng jù shòu jù jiè. fù gào zhī yuē:" jīn yǐ rú lái dà fǎ yǎn cáng, fù zhǔ yú rǔ. dì tīng jì yán: fēi yǐn fēi xiǎn fǎ, shuō shì zhēn shí jì. wù cǐ yǐn xiǎn fǎ, fēi yú yì fēi zhì"" fù fǎ yǐ, jí xiàn shén biàn, huà huǒ fén shēn. lóng shù shōu wǔ sè shè lì, jiàn tǎ yān. jí nǎn wáng sì shí liù nián rén chén suì yě.
但办出家,何虑吾之不圣?”龙树闻已,悔谢。祖即与度脱,及五百龙众俱授具戒。复告之曰:“今以如来大法眼藏,付嘱于汝。谛听偈言:非隐非显法,说是真实际。悟此隐显法,非愚亦非智””付法已,即现神变,化火焚身。龙树收五色舍利,建塔焉。即赧王四十六年壬辰岁也。
shí sì zǔ lóng shù zūn zhě shí sì zǔ lóng shù zūn zhě, xī tiān zhú guó rén yě, yì míng lóng shèng. shǐ yú mó luó zūn zhě dé fǎ, hòu zhì nán yìn dù. bǐ guó zhī rén, duō xìn fú yè. zǔ wèi shuō fǎ, dì xiāng wèi yuē:" rén yǒu fú yè, shì jiān dì yī. tú yán fó xìng, shuí néng dǔ zhī?" zǔ yuē:" rǔ yù jiàn fó xìng, xiān xū chú wǒ màn." bǐ rén yuē:" fó xìng dà xiǎo?" zǔ yuē:" fēi dà fēi xiǎo, fēi guǎng fēi xiá. wú fú wú bào, bù sǐ bù shēng." bǐ wén lǐ shèng, xī huí chū xīn. zǔ fù yú zuò shàng, xiàn zì zài shēn, rú mǎn yuè lún. yī qiè zhòng wéi wén fǎ yīn, bù dǔ zǔ xiāng. bǐ zhòng zhōng yǒu zhǎng zhě zi, míng jiā nà tí pó, wèi zhòng yuē:" shí cǐ xiāng fǒu?" zhòng yuē:" mù suǒ wèi dǔ, ān néng biàn shí?" tí pó yuē:" cǐ shì zūn zhě xiàn fó xìng tǐ xiāng, yǐ shì wǒ děng. hé yǐ zhī zhī? gài yǐ wú xiāng sān mèi, xíng rú mǎn yuè. fó xìng zhī yì, kuò rán xū míng." yán qì, lún xiāng jí yǐn, fù jū běn zuò, ér shuō jì yán:" shēn xiàn yuán yuè xiàng, yǐ biǎo zhū fú tǐ. shuō fǎ wú qí xíng, yòng biàn fēi shēng sè." bǐ zhòng wén jì, dùn wù wú shēng, xián yuàn chū jiā, yǐ qiú jiě tuō. zǔ jí wéi tì fà, mìng zhū shèng shòu jù. qí guó xiān yǒu wài dào wǔ qiān yú zhòng, zuò dà huàn shù, zhòng jiē zōng yǎng. zǔ xī wèi huà zhī, lìng guī sān bǎo. fù zào dà zhì dù lùn zhōng lùn shí èr mén lùn, chuí zhī yú shì. hòu gào shàng shǒu dì zǐ jiā nà tí pó yuē:" rú lái dà fǎ yǎn cáng jīn dāng fù rǔ. tīng wú jì yán: wèi míng yǐn xiǎn fǎ, fāng shuō jiě tuō lǐ. yú fǎ xīn bù zhèng, wú chēn yì wú xǐ."" fù fǎ qì, rù yuè lún sān mèi, guǎng xiàn shén biàn, fù jiù běn zuò, níng rán chán jì. jiā nà tí pó yǔ zhū sì zhòng, gòng jiàn bǎo tǎ yǐ zàng yān. jí qín shǐ huáng sān shí wǔ nián jǐ chǒu suì yě. shí wǔ zǔ jiā nà tí pó zūn zhě shí wǔ zǔ jiā nà tí pó zūn zhě, nán tiān zhú guó rén yě, xìng pí shě luó. chū qiú fú yè, jiān lè biàn lùn. hòu yè lóng shù dà shì. jiāng jí mén, lóng shù zhī shì zhì rén, xiān qiǎn shì zhě yǐ mǎn bō shuǐ zhì yú zuò qián. zūn zhě dǔ zhī, jí yǐ yī zhēn tóu zhī ér jìn, xīn rán qì huì. lóng shù jí wéi shuō fǎ, bù qǐ yú zuò, xiàn yuè lún xiāng, wéi wén qí shēng, bú jiàn qí xíng. zǔ yǔ zhòng yuē:" jīn cǐ ruì zhě, shī xiàn fó xìng. biǎo shuō fǎ fēi shēng sè yě." zǔ jì dé fǎ, hòu zhì jiā pí luó guó. bǐ yǒu zhǎng zhě, yuē fàn mó jìng dé yī rì, yuán shù shēng ěr rú jūn, wèi shén měi. wéi zhǎng zhě yǔ dì èr zi luó hóu luó duō qǔ ér shí zhī. qǔ yǐ suí zhǎng, jǐn ér fù shēng. zì yú qīn shǔ, jiē bù néng jiàn. zǔ zhī qí sù yīn, suì zhì qí jiā. zhǎng zhě nǎi wèn qí gù. zǔ yuē:" rǔ jiā xī céng gōng yǎng yī bǐ qiū, rán cǐ bǐ qiū dào yǎn wèi míng, yǐ xū zhān xìn shī, gù bào wèi mù jūn. wéi rǔ yǔ zǐ jīng chéng gōng yǎng, dé yǐ xiǎng zhī, yú jí fǒu yǐ."
十四祖龙树尊者十四祖龙树尊者,西天竺国人也,亦名龙胜。始于摩罗尊者得法,后至南印度。彼国之人,多信福业。祖为说法,递相谓曰:“人有福业,世间第一。徒言佛性,谁能睹之?”祖曰:“汝欲见佛性,先须除我慢。”彼人曰:“佛性大小?”祖曰:“非大非小,非广非狭。无福无报,不死不生。”彼闻理胜,悉回初心。祖复于座上,现自在身,如满月轮。一切众唯闻法音,不睹祖相。彼众中有长者子,名迦那提婆,谓众曰:“识此相否?”众曰:“目所未睹,安能辨识?”提婆曰:“此是尊者现佛性体相,以示我等。何以知之?盖以无相三昧,形如满月。佛性之义,廓然虚明。”言讫,轮相即隐,复居本座,而说偈言:“身现圆月相,以表诸佛体。说法无其形,用辨非声色。”彼众闻偈,顿悟无生,咸愿出家,以求解脱。祖即为剃发,命诸圣授具。其国先有外道五千余众,作大幻术,众皆宗仰。祖悉为化之,令归三宝。复造大智度论、中论、十二门论,垂之于世。后告上首弟子迦那提婆曰:“如来大法眼藏今当付汝。听吾偈言:为明隐显法,方说解脱理。于法心不证,无瞋亦无喜。””付法讫,入月轮三昧,广现神变,复就本座,凝然禅寂。迦那提婆与诸四众,共建宝塔以葬焉。即秦始皇三十五年己丑岁也。十五祖迦那提婆尊者十五祖迦那提婆尊者,南天竺国人也,姓毗舍罗。初求福业,兼乐辩论。后谒龙树大士。将及门,龙树知是智人,先遣侍者以满钵水置于座前。尊者睹之,即以一针投之而进,欣然契会。龙树即为说法,不起于座,现月轮相,唯闻其声,不见其形。祖语众曰:“今此瑞者,师现佛性。表说法非声色也。”祖既得法,后至迦毗罗国。彼有长者,曰梵摩净德一日,园树生耳如菌,味甚美。唯长者与第二子罗睺罗多取而食之。取已随长,尽而复生。自余亲属,皆不能见。祖知其宿因,遂至其家。长者乃问其故。祖曰:“汝家昔曾供养一比丘,然此比丘道眼未明,以虚沾信施,故报为木菌。唯汝与子精诚供养,得以享之,余即否矣。”
yòu wèn zhǎng zhě:" nián duō shǎo?" dá yuē:" qī shí yǒu jiǔ." zǔ nǎi shuō jì yuē:" rù dào bù tōng lǐ, fù shēn hái xìn shī. rǔ nián bā shí yī, cǐ shù bù shēng ěr." zhǎng zhě wén jì yǐ, mí jiā tàn fú. qiě yuē:" dì zǐ shuāi lǎo, bù néng shì shī, yuàn shě cì zǐ, suí shī chū jiā." zǔ yuē:" xī rú lái jì cǐ zi, dāng dì èr wǔ bǎi nián wèi dà jiào zhǔ. jīn zhī xiāng yù, gài fú sù yīn." jí yǔ tì fà zhí shì. zhì bā lián fú chéng, wén zhū wài dào yù zhàng fó fǎ. jì zhī jì jiǔ, zǔ nǎi zhí zhǎng fān rù bǐ zhòng zhōng. bǐ wèn zǔ yuē:" rǔ hé bù qián?" zǔ yuē:
又问长者:“年多少?”答曰:“七十有九。”祖乃说偈曰:“入道不通理,复身还信施。汝年八十一,此树不生耳。”长者闻偈已,弥加叹伏。且曰:“弟子衰老,不能事师,愿舍次子,随师出家。”祖曰:“昔如来记此子,当第二五百年为大教主。今之相遇,盖符宿因。”即与剃发执侍。至巴连弗城,闻诸外道欲障佛法。计之既久,祖乃执长旛入彼众中。彼问祖曰:“汝何不前?”祖曰:
" rǔ hé bù hòu?" bǐ yuē:" rǔ shì jiàn rén." zǔ yuē:" rǔ shì liáng rén." bǐ yuē:" rǔ jiě hé fǎ?" zǔ yuē:" rǔ bǎi bù jiě." bǐ yuē:" wǒ yù de fú." zǔ yuē:" wǒ zhuó rán dé fú." bǐ yuē:" rǔ bù hé dé." zǔ yuē:" yuán dào wǒ dé, rǔ shí bù dé." bǐ yuē:" rǔ jì bù dé, yún hé yán dé?" zǔ yuē:" rǔ yǒu wǒ gù, suǒ yǐ bù dé. wǒ wú wǒ wǒ, gù zì dāng de." bǐ cí jì qū, nǎi wèn zǔ yuē:" rǔ míng hé děng?" zǔ yuē" wǒ míng jiā nà tí pó." bǐ jì sù wén zǔ míng, nǎi huǐ guò zhì xiè.
“汝何不后?”彼曰:“汝似贱人。”祖曰:“汝似良人。”彼曰:“汝解何法?”祖曰:“汝百不解。”彼曰:“我欲得佛。”祖曰:“我灼然得佛。”彼曰:“汝不合得。”祖曰:“元道我得,汝实不得。”彼曰:“汝既不得,云何言得?”祖曰:“汝有我故,所以不得。我无我我,故自当得。”彼辞既屈,乃问祖曰:“汝名何等?”祖曰“我名迦那提婆。”彼既夙闻祖名,乃悔过致谢。
shí zhòng zhōng yóu hù xìng wèn nàn, zǔ zhé yǐ wú ài zhī biàn, yóu shì guī fú. nǎi gào shàng zú luó hóu luó duō ér fù fǎ yǎn.
时众中犹互兴问难,祖折以无碍之辩,由是归伏。乃告上足罗睺罗多而付法眼。
jì yuē:" běn duì chuán fǎ rén, wèi shuō jiě tuō lǐ. yú fǎ shí wú zhèng, wú zhōng yì wú shǐ." zǔ shuō jì yǐ, rù fèn xùn dìng, shēn fàng bā guāng, ér guī jì miè. xué zhòng xìng tǎ ér gōng yǎng zhī. jí qián hàn wén dì shí jiǔ nián gēng chén suì yě.
偈曰:“本对传法人,为说解脱理。于法实无证,无终亦无始。”祖说偈已,入奋迅定,身放八光,而归寂灭。学众兴塔而供养之。即前汉文帝十九年庚辰岁也。
shí liù zǔ luó hóu luó duō zūn zhě shí liù zǔ luó hóu luó duō zūn zhě, jiā pí luó guó rén yě.
十六祖罗睺罗多尊者十六祖罗睺罗多尊者,迦毗罗国人也。
xíng huà zhì shì luó fá chéng, yǒu hé míng yuē jīn shuǐ, qí wèi shū měi, zhōng liú fù xiàn wǔ fú yǐng. zǔ gào zhòng yuē:" cǐ hé zhī yuán, fán wǔ bǎi lǐ, yǒu shèng zhě sēng jiā nán tí jū yú bǐ chù. fú zhì: yī qiān nián hòu, dāng shào shèng wèi."" yǔ yǐ, lǐng zhū xué zhòng, sù liú ér shàng. zhì bǐ, jiàn sēng jiā nán tí ān zuò rù dìng. zǔ yǔ zhòng cì zhī. jīng sān qī rì, fāng cóng dìng qǐ. zǔ wèn yuē:" rǔ shēn dìng xié, xīn dìng xié?" tí yuē:" shēn xīn jù dìng." zǔ yuē:" shēn xīn jù dìng, hé yǒu chū rù?" tí yuē:" suī yǒu chū rù, bù shī dìng xiāng. rú jīn zài jǐng, jīn tǐ cháng jì." zǔ yuē:" ruò jīn zài jǐng, ruò jīn chū jǐng, jīn wú dòng jìng, hé wù chū rù?" tí yuē:" yán jīn dòng jìng, hé wù chū rù? yán jīn chū rù, jīn fēi dòng jìng." zǔ yuē:" ruò jīn zài jǐng, chū zhě hé jīn? ruò jīn chū jǐng, zài zhě hé wù?" tí yuē:" jīn ruò chū jǐng, zài zhě fēi jīn. jīn ruò zài jǐng, chū zhě fēi wù." zǔ yuē:" cǐ yì bù rán." tí yuē:" bǐ yì fēi zhe." zǔ yuē:" cǐ yì dāng duò." tí yuē:" bǐ yì bù chéng." zǔ yuē:" bǐ yì bù chéng, wǒ yì chéng yǐ." tí yuē:" wǒ yì suī chéng, fǎ fēi wǒ gù."
行化至室罗筏城,有河名曰金水,其味殊美,中流复现五佛影。祖告众曰:“此河之源,凡五百里,有圣者僧伽难提居于彼处。佛志:一千年后,当绍圣位。””语已,领诸学众,溯流而上。至彼,见僧伽难提安坐入定。祖与众伺之。经三七日,方从定起。祖问曰:“汝身定邪,心定邪?”提曰:“身心俱定。”祖曰:“身心俱定,何有出入?”提曰:“虽有出入,不失定相。如金在井,金体常寂。”祖曰:“若金在井,若金出井,金无动静,何物出入?”提曰:“言金动静,何物出入?言金出入,金非动静。”祖曰:“若金在井,出者何金?若金出井,在者何物?”提曰:“金若出井,在者非金。金若在井,出者非物。”祖曰:“此义不然。”提曰:“彼义非著。”祖曰:“此义当堕。”提曰:“彼义不成。”祖曰:“彼义不成,我义成矣。”提曰:“我义虽成,法非我故。”
zǔ yuē:" wǒ yì yǐ chéng, wǒ wú wǒ gù." tí yuē:" wǒ wú wǒ gù, fù chéng hé yì?" zǔ yuē:" wǒ wú wǒ gù, gù chéng rǔ yì." tí yuē:" rén zhě shī shuí, dé shì wú wǒ?" zǔ yuē:" wǒ shī jiā nà tí pó, zhèng shì wú wǒ." nán tí yǐ jì zàn yuē:" qǐ shǒu tí pó shī, ér chū yú rén zhě. rén zhě wú wǒ gù, wǒ yù shī rén zhě." zǔ yǐ jì dá yuē:" wǒ yǐ wú wǒ gù, rǔ xū jiàn wǒ wǒ. rǔ ruò shī wǒ gù, zhī wǒ fēi wǒ wǒ."
祖曰:“我义已成,我无我故。”提曰:“我无我故,复成何义?”祖曰:“我无我故,故成汝义。”提曰:“仁者师谁,得是无我?”祖曰:“我师迦那提婆,证是无我。”难提以偈赞曰:“稽首提婆师,而出于仁者。仁者无我故,我欲师仁者。”祖以偈答曰:“我已无我故,汝须见我我。汝若师我故,知我非我我。”
nán tí xīn yì huò rán, jí qiú dù tuō. zǔ yuē:" rǔ xīn zì zài, fēi wǒ suǒ xì." yǔ yǐ, jí yǐ yòu shǒu qíng jīn bō, jǔ zhì fàn gōng, qǔ bǐ xiāng fàn, jiāng zhāi dà zhòng, ér dà zhòng hū shēng yàn wù zhī xīn. zǔ yuē:" fēi wǒ zhī jiù, rǔ děng zì yè." jí mìng nán tí fēn zuò tóng shí, zhòng fù yà zhī. zǔ yuē:" rǔ bù dé shí, jiē yóu cǐ gù.
难提心意豁然,即求度脱。祖曰:“汝心自在,非我所系。”语已,即以右手擎金钵,举至梵宫,取彼香饭,将斋大众,而大众忽生厌恶之心。祖曰:“非我之咎,汝等自业。”即命难提分座同食,众复讶之。祖曰:“汝不得食,皆由此故。
dāng zhī yǔ wú fēn zuò zhě, jí guò qù suō luó shù wáng rú lái yě. mǐn wù jiàng jī, rǔ bèi yì zhuāng yán jié zhōng yǐ zhì sān guǒ ér wèi zhèng wú lòu zhě yě." zhòng yuē:" wǒ shī shén lì, sī kě xìn yǐ. bǐ yún guò qù fó zhě, jí qiè yí yān."
当知与吾分座者,即过去娑罗树王如来也。愍物降迹,汝辈亦庄严劫中已至三果而未证无漏者也。”众曰:“我师神力,斯可信矣。彼云过去佛者,即窃疑焉。”
nán tí zhī zhòng shēng màn, nǎi yuē:" shì zūn zài rì, shì jiè píng zhèng, wú yǒu qiū líng, jiāng hé gōu xù, shuǐ xī gān měi, cǎo mù zī mào, guó tǔ fēng yíng. wú bā kǔ xíng shí shàn, zì shuāng shù shì miè bā bǎi yú nián, shì jiè qiū xū, shù mù kū cuì, rén wú zhì xìn, zhèng niàn qīng wēi, bù xìn zhēn rú, wéi ài shén lì." yán qì, yǐ yòu shǒu jiàn zhǎn rù dì, zhì jīn gāng lún jì, qǔ gān lù shuǐ, yǐ liú lí qì chí zhì huì suǒ. dà zhòng jiàn zhī, jí shí qīn mù, huǐ guò zuò lǐ.
难提知众生慢,乃曰:“世尊在日,世界平正,无有丘陵,江河沟洫,水悉甘美,草木滋茂,国土丰盈。无八苦、行十善,自双树示灭八百余年,世界丘墟,树木枯悴,人无至信,正念轻微,不信真如,唯爱神力。”言讫,以右手渐展入地,至金刚轮际,取甘露水,以琉璃器持至会所。大众见之,即时钦慕,悔过作礼。
yú shì, zǔ mìng sēng jiā nán tí ér fù fǎ yǎn. jì yuē:" yú fǎ shí wú zhèng, bù qǔ yì bù lí. fǎ fēi yǒu wú xiāng, nèi wài yún hé qǐ?" zǔ fù fǎ yǐ, ān zuò guī jì. sì zhòng jiàn tǎ. dāng qián hàn wǔ dì èr shí bā nián wù chén suì yě.
于是,祖命僧伽难提而付法眼。偈曰:“于法实无证,不取亦不离。法非有无相,内外云何起?”祖付法已,安坐归寂。四众建塔。当前汉武帝二十八年戊辰岁也。
shí qī zǔ sēng jiā nán tí zūn zhě shí qī zǔ sēng jiā nán tí zūn zhě, shì luó fá chéng bǎo zhuāng yán wáng zhī zǐ yě. shēng ér néng yán, cháng zàn fó shì. qī suì jí yàn shì lè, yǐ jì gào qí fù mǔ yuē:" qǐ shǒu dà cí fù, hé nán gǔ xuè mǔ. wǒ jīn yù chū jiā, xìng yuàn āi mǐn gù." fù mǔ gù zhǐ zhī, suì zhōng rì bù shí. nǎi xǔ qí zài jiā chū jiā, hào sēng jiā nán tí. fù mìng shā mén chán lì duō wèi zhī shī. jī shí jiǔ zài, mò cháng tuì juàn. měi zì niàn yán:" shēn jū wáng gōng, hú wéi chū jiā?" yī xī, tiān guāng xià shǔ, jiàn yí lù tǎn píng, bù jué xú xíng. yuē shí lǐ xǔ, zhì dà yán qián, yǒu shí kū yān, nǎi yàn jì yú zhōng. fù jì shī zi, jí bìn chán lì duō chū guó, fǎng xún qí zi, bù zhī suǒ zài.
十七祖僧伽难提尊者十七祖僧伽难提尊者,室罗筏城宝庄严王之子也。生而能言,常赞佛事。七岁即厌世乐,以偈告其父母曰:“稽首大慈父,和南骨血母。我今欲出家,幸愿哀愍故。”父母固止之,遂终日不食。乃许其在家出家,号僧伽难提。复命沙门禅利多为之师。积十九载,末尝退倦。每自念言:“身居王宫,胡为出家?”一夕,天光下属,见一路坦平,不觉徐行。约十里许,至大岩前,有石窟焉,乃燕寂于中。父既失子,即摈禅利多出国,访寻其子,不知所在。
jīng shí nián, zǔ dé fǎ shòu jì yǐ, xíng huà zhì mó tí guó, hū yǒu liáng fēng xí zhòng, shēn xīn yuè shì fēi cháng, ér bù zhī qí rán. zǔ yuē:" cǐ dào dé zhī fēng yě. dāng yǒu shèng zhě chū shì, sì xù zǔ dēng hū?" yán qì, yǐ shén lì shè zhū dà zhòng, yóu lì shān gǔ. shí qǐng, zhì yī fēng xià, wèi zhòng yuē:" cǐ fēng dǐng yǒu zǐ yún rú gài, shèng rén jū cǐ yǐ." jí yǔ dà zhòng pái huái jiǔ zhī. jiàn shān shě yī tóng zǐ, chí yuán jiàn zhí zào zǔ qián. zǔ wèn:" rǔ jǐ suì xié?" yuē:" bǎi suì." zǔ yuē:" rǔ nián shàng yòu, hé yán bǎi suì?" tóng yuē:" wǒ bú huì lǐ, zhèng bǎi suì ěr." zǔ yuē:" rǔ shàn jī xié?" tóng yuē:" fú yán: ruò rén shēng bǎi suì, bú huì zhū fú jī, wèi ruò shēng yī rì, ér dé jué le zhī." zǔ yuē:" rǔ shǒu zhōng zhě, dāng hé suǒ biǎo?" tóng yuē:" zhū fú dà yuán jiàn, nèi wài wú xiá yì. liǎng rén tóng dé jiàn, xīn yǎn jiē xiāng sì." bǐ fù mǔ wén zi yǔ, jí shě lìng chū jiā. zǔ xié zhì běn chǔ, shòu jù jiè qì, míng jiā yé shě duō. tā shí wén fēng chuī diàn líng shēng, zǔ wèn yuē:" líng míng xié? fēng míng xié?" shě duō yuē:" fēi fēng líng míng, wǒ xīn míng ěr." zǔ yuē:" xīn fù shuí hū?" shě duō yuē:
经十年,祖得法受记已,行化至摩提国,忽有凉风袭众,身心悦适非常,而不知其然。祖曰:“此道德之风也。当有圣者出世,嗣续祖灯乎?”言讫,以神力摄诸大众,游历山谷。食顷,至一峰下,谓众曰:“此峰顶有紫云如盖,圣人居此矣。”即与大众徘徊久之。见山舍一童子,持圆鉴直造祖前。祖问:“汝几岁邪?”曰:“百岁。”祖曰:“汝年尚幼,何言百岁?”童曰:“我不会理,正百岁耳。”祖曰:“汝善机邪?”童曰:“佛言:若人生百岁,不会诸佛机,未若生一日,而得决了之。”祖曰:“汝手中者,当何所表?”童曰:“诸佛大圆鉴,内外无瑕翳。两人同得见,心眼皆相似。”彼父母闻子语,即舍令出家。祖携至本处,授具戒讫,名伽耶舍多。他时闻风吹殿铃声,祖问曰:“铃鸣邪?风鸣邪?”舍多曰:“非风铃鸣,我心鸣耳。”祖曰:“心复谁乎?”舍多曰:
" jù jì jìng gù." zǔ yuē:" shàn zāi! shàn zāi! jì wú dào zhě, fēi zi ér shuí?" jí fù fǎ yǎn. jì yuē:
“俱寂静故。”祖曰:“善哉!善哉!继吾道者,非子而谁?”即付法眼。偈曰:
" xīn dì běn wú shēng, yīn dì cóng yuán qǐ. yuán zhǒng bù xiāng fáng, huá guǒ yì fù ěr." zǔ fù fǎ yǐ, yòu shǒu pān shù ér huà. dà zhòng yì yuē:" zūn zhě shù xià guī jì, qí chuí yīn hòu yì hū!" jiāng fèng quán shēn yú gāo yuán jiàn tǎ, zhòng lì bù néng jǔ, jí jiù shù xià qǐ tǎ. dāng qián hàn zhāo dì shí sān nián dīng wèi suì yě.
“心地本无生,因地从缘起。缘种不相妨,华果亦复尔。”祖付法已,右手攀树而化。大众议曰:“尊者树下归寂,其垂荫后裔乎!”将奉全身于高原建塔,众力不能举,即就树下起塔。当前汉昭帝十三年丁未岁也。
shí bā zǔ jiā yé shě duō zūn zhě shí bā zǔ jiā yé shě duō zūn zhě, mó tí guó rén yě. xìng yù tóu lán, fù tiān gài, mǔ fāng shèng. cháng mèng dà shén chí jiàn, yīn ér yǒu shēn. fán qī rì ér dàn, jī tǐ yíng rú liú lí, wèi cháng xǐ mù, zì rán xiāng jié. yòu hào xián jìng, yǔ fēi cháng tóng. chí jiàn chū yóu, yù nàn tí zūn zhě. de dù hòu, lǐng tú zhì dà ròu zhī guó. jiàn yī pó luó mén shě yǒu yì qì, zǔ jiāng rù bǐ shě, shě zhǔ jiū mó luó duō wèn yuē:" shì hé tú zhòng?" zǔ yuē:" shì fú dì zǐ."
十八祖伽耶舍多尊者十八祖伽耶舍多尊者,摩提国人也。姓郁头蓝,父天盖,母方圣。尝梦大神持鉴,因而有娠。凡七日而诞,肌体莹如琉璃,未尝洗沐,自然香洁。幼好闲静,语非常童。持鉴出游,遇难提尊者。得度后,领徒至大月氏国。见一婆罗门舍有异气,祖将入彼舍,舍主鸠摩罗多问曰:“是何徒众?”祖曰:“是佛弟子。”
bǐ wén fó hào, xīn shén sǒng rán, jí shí bì hù. zǔ liáng jiǔ kòu qí mén, luó duō yuē:" cǐ shě wú rén." zǔ yuē:
彼闻佛号,心神竦然,即时闭户。祖良久扣其门,罗多曰:“此舍无人。”祖曰:
" dá wú zhě shuí?" luó duō wén yǔ, zhī shì yì rén, jù kāi guān yán jiē. zǔ yuē:" xī shì zūn jì yuē: wú miè hòu yī qiān nián, yǒu dà shì chū xiàn yú ròu zhī guó, shào lóng xuán huà." jīn rǔ zhí wú, yīng sī jiā yùn." yú shì jiū mó luó duō fā sù mìng zhì, tóu chéng chū jiā. shòu jù qì, fù fǎ jì yuē:" yǒu zhǒng yǒu xīn dì, yīn yuán néng fā méng.
“答无者谁?”罗多闻语,知是异人,遽开关延接。祖曰:“昔世尊记曰:吾灭后一千年,有大士出现于月氏国,绍隆玄化。”今汝值吾,应斯嘉运。”于是鸠摩罗多发宿命智,投诚出家。授具讫,付法偈曰:“有种有心地,因缘能发萌。
yú yuán bù xiāng ài, dāng shēng shēng bù shēng." zǔ fù fǎ yǐ, yǒng shēn xū kōng, xiàn shí bā zhǒng shén biàn, huà huǒ guāng sān mèi, zì fén qí shēn. zhòng yǐ shè lì qǐ tǎ. dāng qián hàn chéng dì èr shí nián wù shēn suì yě.
于缘不相碍,当生生不生。”祖付法已,踊身虚空,现十八种神变,化火光三昧,自焚其身。众以舍利起塔。当前汉成帝二十年戊申岁也。
shí jiǔ zǔ jiū mó luó duō zūn zhě shí jiǔ zǔ jiū mó luó duō zūn zhě, dà ròu zhī guó pó luó mén zhī zǐ yě. xī wèi zì zài tiān rén. yù jiè dì liù tiān. jiàn pú sà yīng luò, hū qǐ ài xīn, duò shēng dāo lì. yù jiè dì èr tiān. wén jiāo shī jiā shuō bō rě bō luó mì duō, yǐ fǎ shèng gù, shēng yú fàn tiān sè jiè. yǐ gēn lì gù, shàn shuō fǎ yào, zhū tiān zūn wèi dǎo shī. yǐ jì zǔ shí zhì, suì jiàng ròu zhī. hòu zhì zhōng tiān zhú guó, yǒu dà shì míng dū yè duō, wèn yuē:" wǒ jiā fù mǔ sù xìn sān bǎo, ér cháng yíng jí zhài, fán suǒ yíng zuò, jiē bù rú yì ér wǒ lín jiā jiǔ wèi zhān tuó luó xíng, ér shēn cháng yǒng jiàn, suǒ zuò hé hé. bǐ hé xìng, ér wǒ hé gū?" zǔ yuē:" hé zú yí hū! qiě shàn è zhī bào yǒu sān shí yān: fán rén dàn jiàn rén yāo bào shòu nì jí yì xiōng, biàn wèi wáng yīn guǒ xū zuì fú, shū bù zhī yǐng xiǎng xiāng suí, háo lí mí tè.
十九祖鸠摩罗多尊者十九祖鸠摩罗多尊者,大月氏国婆罗门之子也。昔为自在天人。﹝欲界第六天。﹞见菩萨璎珞,忽起爱心,堕生忉利。﹝欲界第二天。﹞闻憍尸迦说般若波罗蜜多,以法胜故,升于梵天色界。以根利故,善说法要,诸天尊为导师。以继祖时至,遂降月氏。后至中天竺国,有大士名阇夜多,问曰:“我家父母素信三宝,而常萦疾瘵,凡所营作,皆不如意;而我邻家久为旃陀罗行,而身常勇健,所作和合。彼何幸,而我何辜?”祖曰:“何足疑乎!且善恶之报有三时焉:凡人但见仁夭暴寿、逆吉义凶,便谓亡因果、虚罪福,殊不知影响相随,毫釐靡忒。
zòng jīng bǎi qiān wàn jié, yì bù mó miè." shí dū yè duō wén shì yǔ yǐ, dùn shì suǒ yí. zǔ yuē:" rǔ suī yǐ xìn sān yè, ér wèi míng yè cóng huò shēng, huò yīn shí yǒu, shí yī bù jué, bù jué yī xīn.
纵经百千万劫,亦不磨灭。”时阇夜多闻是语已,顿释所疑。祖曰:“汝虽已信三业,而未明业从惑生,惑因识有,识依不觉,不觉依心。
xīn běn qīng jìng, wú shēng miè, wú zào zuò, wú bào yìng, wú shèng fù, jì jì rán, líng líng rán. rǔ ruò rù cǐ fǎ mén, kě yǔ zhū fú tóng yǐ. yī qiè shàn è yǒu wéi wú wéi, jiē rú mèng huàn." dū yè duō chéng yán lǐng zhǐ, jí fā sù huì, kěn qiú chū jiā. jì shòu jù, zǔ gào yuē:" wú jīn jì miè shí zhì, rǔ dāng shào xíng huà jī." nǎi fù fǎ yǎn, jì yuē:" xìng shàng běn wú shēng, wèi duì qiú rén shuō. yú fǎ jì wú de, hé huái jué bù jué." yòu yún:
心本清净,无生灭,无造作,无报应,无胜负,寂寂然,灵灵然。汝若入此法门,可与诸佛同矣。一切善恶、有为无为,皆如梦幻。”阇夜多承言领旨,即发宿慧,恳求出家。既受具,祖告曰:“吾今寂灭时至,汝当绍行化迹。”乃付法眼,偈曰:“性上本无生,为对求人说。于法既无得,何怀决不决。”又云:
" cǐ shì miào yīn rú lái jiàn xìng qīng jìng zhī jù, rǔ yí chuán bù hòu xué." yán qì, jí yú zuò shàng, yǐ zhǐ zhǎo lí miàn, rú hóng lián kāi chū, dà guāng míng zhào yào sì zhòng, ér rù jì miè. dū yè duō qǐ tǎ. dāng xīn shì shí sì nián rén wǔ suì yě.
“此是妙音如来见性清净之句,汝宜传布后学。”言讫,即于座上,以指爪剺面,如红莲开出,大光明照耀四众,而入寂灭。阇夜多起塔。当新室十四年壬午岁也。
èr shí zǔ dū yè duō zūn zhě èr shí zǔ dū yè duō zūn zhě, běi tiān zhú guó rén yě. zhì huì yuān chōng, huà dǎo wú liàng. hòu zhì luó yuè chéng, fū yáng dùn jiào. bǐ yǒu xué zhòng, wéi shàng biàn lùn. wèi zhī shǒu zhě, míng pó xiū pán tóu. cǐ yún biàn xíng. cháng yī shí bù wò, liù shí lǐ fó, qīng jìng wú yù, wèi zhòng suǒ guī. zǔ jiāng yù dù zhī, xiān wèn bǐ zhòng yuē:" cǐ biàn xíng tou tuó, néng xiū fàn xíng, kě dé fú dào hū?" zhòng yuē:" wǒ shī jīng jìn, hé gù bù kě." zǔ yuē:" rǔ shī yǔ dào yuǎn yǐ. shè kǔ xíng lì yú chén jié, jiē xū wàng zhī běn yě." zhòng yuē:" zūn zhě yùn hé dé xíng ér jī wǒ shī?" zǔ yuē:" wǒ bù qiú dào, yì bù diān dǎo. wǒ bù lǐ fó, yì bù qīng màn. wǒ bù zhǎng zuò, yì bù xiè dài. wǒ bù yī shí, yì bù zá shí. wǒ bù zhī zú, yì bù tān yù. xīn wú suǒ xī, míng zhī yuē dào." shí biàn xíng wén yǐ, fā wú lòu zhì, huān xǐ zàn tàn. zǔ yòu yǔ bǐ zhòng yuē:" huì wú yǔ fǒu? wú suǒ yǐ rán zhě, wèi qí qiú dào xīn qiè. fū xián jí jí duàn, gù wú bù zàn. lìng qí zhù ān lè dì, rù zhū fú zhì." fù gào biàn xíng yuē:" wú shì duì zhòng, yì cuò rén zhě, dé wú nǎo yú zhōng hū?" biàn xíng yuē:" wǒ yì niàn qī jié qián, shēng cháng ān lè guó, shī yú zhì zhě yuè jìng, jì wǒ fēi jiǔ dāng zhèng sī tuó hán guǒ. shí yǒu dà guāng míng pú sà chū shì, wǒ yǐ lǎo gù, cè zhàng lǐ yè. shī chì wǒ yuē:" zhòng zǐ qīng fù, yī hé bǐ zāi!" shí wǒ zì wèi wú guò, qǐng shī shì zhī. shī yuē:" rǔ lǐ dà guāng míng pú sà, yǐ zhàng yǐ bì huà fú miàn, yǐ cǐ guò màn, suì shī èr guǒ."
二十祖阇夜多尊者二十祖阇夜多尊者,北天竺国人也。智慧渊冲,化导无量。后至罗阅城,敷扬顿教。彼有学众,唯尚辩论。为之首者,名婆修盘头。﹝此云遍行。﹞常一食不卧,六时礼佛,清净无欲,为众所归。祖将欲度之,先问彼众曰:“此遍行头陀,能修梵行,可得佛道乎?”众曰:“我师精进,何故不可。”祖曰:“汝师与道远矣。设苦行历于尘劫,皆虚妄之本也。”众曰:“尊者蕴何德行而讥我师?”祖曰:“我不求道,亦不颠倒。我不礼佛,亦不轻慢。我不长坐,亦不懈怠。我不一食,亦不杂食。我不知足,亦不贪欲。心无所希,名之曰道。”时遍行闻已,发无漏智,欢喜赞叹。祖又语彼众曰:“会吾语否?吾所以然者,为其求道心切。夫弦急即断,故吾不赞。令其住安乐地,入诸佛智。”复告遍行曰:“吾适对众,抑挫仁者,得无恼于衷乎?”遍行曰:“我忆念七劫前,生常安乐国,师于智者月净,记我非久当证斯陀含果。时有大光明菩萨出世,我以老故,策杖礼谒。师叱我曰:“重子轻父,一何鄙哉!”时我自谓无过,请师示之。师曰:“汝礼大光明菩萨,以杖倚壁画佛面,以此过慢,遂失二果。”
wǒ zé gōng huǐ guò yǐ lái, wén zhū è yán, rú fēng rú xiǎng, kuàng jīn huò yǐn wú shàng gān lù, ér fǎn shēng rè nǎo xié? wéi yuàn dà cí, yǐ miào dào chuí huì." zǔ yuē:" rǔ jiǔ zhí zhòng dé, dāng jì wú zōng. tīng wú jì yuē: yán bù hé wú shēng, tóng yú fǎ jiè xìng. ruò néng rú shì jiě, tōng dá shì lǐ jìng."" zǔ fù fǎ yǐ, bù qǐ yú zuò, yǎn rán guī jì. dū wéi, shōu shè lì jiàn tǎ, dāng hòu hàn míng dì shí qī nián jiǎ xū suì yě.
我责躬悔过以来,闻诸恶言,如风如响,况今获饮无上甘露,而反生热恼邪?惟愿大慈,以妙道垂诲。”祖曰:“汝久植众德,当继吾宗。听吾偈曰:言不合无生,同于法界性。若能如是解,通达事理竟。””祖付法已,不起于座,奄然归寂。阇维,收舍利建塔,当后汉明帝十七年甲戌岁也。
èr shí yī zǔ pó xiū pán tóu zūn zhě èr shí yī zǔ pó xiū pán tóu zūn zhě, luó yuè chéng rén yě. xìng pí shě qū, fù guāng gài, mǔ yán yī. jiā fù ér wú zi, fù mǔ dǎo yú fó tǎ ér qiú sì yān. yī xī, mǔ mèng tūn míng àn èr zhū, jué ér yǒu yùn. jīng qī rì, yǒu yī luó hàn míng xián zhòng zhì qí jiā, guāng gài shè lǐ, xián zhòng duān zuò shòu zhī. yán yī chū bài, xián zhòng bì xí, yún:
二十一祖婆修盘头尊者二十一祖婆修盘头尊者,罗阅城人也。姓毗舍佉,父光盖,母严一。家富而无子,父母祷于佛塔而求嗣焉。一夕,母梦吞明暗二珠,觉而有孕。经七日,有一罗汉名贤众至其家,光盖设礼,贤众端坐受之。严一出拜,贤众避席,云:
" huí lǐ fǎ shēn dà shì." guāng gài wǎng cè qí yóu, suì qǔ yī bǎo zhū guì xiàn, shì qí zhēn wěi. xián zhòng jí shòu zhī, shū wú xùn xiè. guāng gài bù néng rěn, wèn yuē:" wǒ shì zhàng fū, zhì lǐ bù gù wǒ qī hé dé, zūn zhě bì zhī." xián zhòng yuē:" wǒ shòu lǐ nà zhū, guì fú rǔ ěr. rǔ fù huái shèng zǐ, shēng dāng wèi shì dēng huì rì, gù wú bì zhī, fēi zhòng nǚ rén yě." xián zhòng yòu yuē:" rǔ fù dāng shēng èr zi, yī míng pó xiū pán tóu, zé wú suǒ zūn zhě yě. èr míng chú ní. cǐ yún yě què zi. xī rú lái zài xuě shān xiū dào, chú ní cháo yú dǐng shàng, fú jì chéng dào, chú ní shòu bào wèi nà tí guó wáng. fú jì yún: rǔ zhì dì èr wǔ bǎi nián, shēng luó yuè chéng pí shě qū jiā, yǔ shèng tóng bāo."
“回礼法身大士。”光盖罔测其由,遂取一宝珠跪献,试其真伪。贤众即受之,殊无逊谢。光盖不能忍,问曰:“我是丈夫,致礼不顾;我妻何德,尊者避之。”贤众曰:“我受礼纳珠,贵福汝耳。汝妇怀圣子,生当为世灯慧日,故吾避之,非重女人也。”贤众又曰:“汝妇当生二子,一名婆修盘头,则吾所尊者也。二名刍尼。﹝此云野鹊子﹞。昔如来在雪山修道,刍尼巢于顶上,佛既成道,刍尼受报为那提国王。佛记云:汝至第二五百年,生罗阅城毗舍佉家,与圣同胞。”
jīn wú shuǎng yǐ." hòu yī yuè, guǒ chǎn èr zi. zūn zhě pó xiū pán tóu nián zhì shí wǔ, lǐ guāng dù luó hàn chū jiā, gǎn pí pó hē pú sà yǔ zhī shòu jiè. xíng huà zhì nà tí guó, bǐ wáng míng cháng zì zài, yǒu èr zi: yī míng mó hē luó, cì míng mó ná luó. wáng wèn zǔ rì:" luó yuè chéng tǔ fēng, yǔ cǐ hé yì?" zǔ yuē:" bǐ tǔ céng sān fó chū shì, jīn wáng guó yǒu èr shī huà dǎo." wáng yuē:" èr shī zhě shuí?" zǔ yuē:" fú jì dì èr wǔ bǎi nián, yǒu èr shén lì dà shì chū jiā jì shèng, jí wáng zhī cì zǐ mó ná luó, shì qí yī yě. wú suī dé báo, gǎn dāng qí yī." wáng yuē:
今无爽矣。”后一月,果产二子。尊者婆修盘头年至十五,礼光度罗汉出家,感毗婆诃菩萨与之授戒。行化至那提国,彼王名常自在,有二子:一名摩诃罗,次名摩拏罗。王问祖日:“罗阅城土风,与此何异?”祖曰:“彼土曾三佛出世,今王国有二师化导。”王曰:“二师者谁?”祖曰:“佛记第二五百年,有二神力大士出家继圣,即王之次子摩拏罗,是其一也。吾虽德薄,敢当其一。”王曰:
" chéng rú zūn zhě suǒ yán, dāng shě cǐ zi zuò shā mén." zǔ yuē:" shàn zāi! dài wáng néng zūn fú zhǐ." jí yǔ shòu jù, fù fǎ. jì yuē:" pào huàn tóng wú ài, rú hé bù liǎo wù, dá fǎ zài qí zhōng, fēi jīn yì fēi gǔ." zǔ fù fǎ yǐ, yǒng shēn gāo bàn yóu xún, yì rán ér zhù. sì zhòng yǎng zhān qián qǐng, fù zuò jiā fū ér shì. tú pí dé shè lì, jiàn tǎ. dāng hòu hàn shāng dì shí èr nián dīng sì suì yě. èr shí èr zǔ mó ná luó zūn zhě èr shí èr zǔ mó ná luó zūn zhě, nà tí guó cháng zì zài wáng zhī zǐ yě. nián sān shí, yù pó xiū zǔ shī chū jiā chuán fǎ zhì xī yìn dù. bǐ guó wáng míng de dù, jí qú tán zhǒng zú, guī yī fú chéng, qín xíng jīng jìn. yī rì, yú háng dào chù, xiàn yī xiǎo tǎ, yù qǔ gōng yǎng, zhòng mò néng jǔ. wáng jí dà huì fàn xíng chán guān zhòu shù děng sān zhòng, yù wèn suǒ yí. shí zǔ yì fù cǐ huì, shì sān zhòng jiē mò néng biàn. zǔ jí wéi wáng guǎng shuō tǎ zhī suǒ yīn, tǎ, ā yù wáng zào zhě, cǐ bù fán lù. jīn zhī chū xiàn, wáng fú lì zhī suǒ zhì yě. wáng wén shì shuō, nǎi yuē:" zhì shèng nán féng, shì lè fēi jiǔ." jí chuán wèi tài zǐ, tóu zǔ chū jiā, qī rì ér zhèng sì guǒ. zǔ shēn jiā wèi huì yuē:" rǔ jū cǐ guó, shàn zì dù rén. jīn yì yù yǒu dà fǎ qì, wú dāng wǎng huà." de dù yuē:" shī yīng jī shí fāng, dòng niàn dāng zhì, níng láo wǎng xié?" zǔ yuē:" rán." yú shì fén xiāng, yáo yǔ ròu zhī guó hè lēi nà bǐ qiū yuē:" rǔ zài bǐ guó, jiào dǎo hè zhòng, dào guǒ jiāng zhèng, yí zì zhī zhī."
“诚如尊者所言,当舍此子作沙门。”祖曰:“善哉!大王能遵佛旨。”即与授具,付法。偈曰:“泡幻同无碍,如何不了悟,达法在其中,非今亦非古。”祖付法已,踊身高半由旬,屹然而住。四众仰瞻虔请,复坐跏趺而逝。荼毗得舍利,建塔。当后汉殇帝十二年丁巳岁也。二十二祖摩拏罗尊者二十二祖摩拏罗尊者,那提国常自在王之子也。年三十,遇婆修祖师出家传法至西印度。彼国王名得度,即瞿昙种族,归依佛乘,勤行精进。一日,于行道处,现一小塔,欲取供养,众莫能举。王即大会梵行、禅观、咒术等三众,欲问所疑。时祖亦赴此会,是三众皆莫能辨。祖即为王广说塔之所因,﹝塔,阿育王造者,此不繁录。﹞今之出现,王福力之所致也。王闻是说,乃曰:“至圣难逢,世乐非久。”即传位太子,投祖出家,七日而证四果。祖深加慰诲曰:“汝居此国,善自度人。今异域有大法器,吾当往化。”得度曰:“师应迹十方,动念当至,宁劳往邪?”祖曰:“然。”于是焚香,遥语月氏国鹤勒那比丘曰:“汝在彼国,教导鹤众,道果将证,宜自知之。”
shí hè lēi nà wèi bǐ guó wáng bǎo yìn shuō xiū duō luó jì, hū dǔ yì xiāng chéng suì, wáng yuē:" shì hé xiáng yě?" yuē:" cǐ shì xī yìn tǔ chuán fó xīn yìn zǔ shī mó ná luó jiāng zhì, xiān jiàng xìn xiāng ěr." yuē:" cǐ shī shén lì hé rú?" yuē:" cǐ shī yuǎn chéng fú jì, dāng yú cǐ tǔ guǎng xuān xuán huà." shí wáng yǔ hè lēi nà jù yáo zuò lǐ.
时鹤勒那为彼国王宝印说修多罗偈,忽睹异香成穗,王曰:“是何祥也?”曰:“此是西印土传佛心印祖师摩拏罗将至,先降信香耳。”曰:“此师神力何如?”曰:“此师远承佛记,当于此土广宣玄化。”时王与鹤勒那俱遥作礼。
zǔ zhī yǐ, jí cí de dù bǐ qiū, wǎng ròu zhī guó, shòu wáng yǔ hè lēi nà gōng yǎng. hòu hè lēi nà wèn zǔ yuē:
祖知已,即辞得度比丘,往月氏国,受王与鹤勒那供养。后鹤勒那问祖曰:
" wǒ zhǐ lín jiān, yǐ jīng jiǔ bái. yìn dù yǐ yī nián wèi yī bái. yǒu dì zǐ lóng zǐ zhě, yòu ér cōng huì, wǒ yú sān shì tuī qióng, mò zhī qí běn." zǔ yuē:" cǐ zi yú dì wǔ jié zhōng, shēng miào xǐ guó pó luó mén jiā, céng yǐ zhān tán shī yú fú yǔ, zuò chuí zhuàng zhōng, shòu bào cōng mǐn, wèi zhòng qīn yǎng." yòu wèn:" wǒ yǒu hé yuán ér gǎn hè zhòng?" zǔ yuē:" rǔ dì sì jié zhōng, cháng wèi bǐ qiū, dāng fù huì lóng gōng. rǔ zhū dì zǐ xián yù suí cóng, rǔ guān wǔ bǎi zhòng zhōng, wú yǒu yī rén kān rèn miào gōng. shí zhū dì zǐ yuē:" shī cháng shuō fǎ, yú shí děng zhě, yú fǎ yì děng.
“我止林间,已经九白。﹝印度以一年为一白。﹞有弟子龙子者,幼而聪慧,我于三世推穷,莫知其本。”祖曰:“此子于第五劫中,生妙喜国婆罗门家,曾以旃檀施于佛宇,作槌撞钟,受报聪敏,为众钦仰。”又问:“我有何缘而感鹤众?”祖曰:“汝第四劫中,尝为比丘,当赴会龙宫。汝诸弟子咸欲随从,汝观五百众中,无有一人堪任妙供。时诸弟子曰:“师常说法,于食等者,于法亦等。
jīn jì bù rán, hé shèng zhī yǒu!" rǔ jí lìng fù huì. zì rǔ shě shēng qù shēng zhuǎn huà zhū guó, qí wǔ bǎi dì zǐ yǐ fú wēi dé báo, shēng yú yǔ zú. jīn gǎn rǔ zhī huì, gù wèi hè zhòng xiāng suí." hè lēi nà wèn yuē:" yǐ hé fāng biàn, lìng bǐ jiě tuō?" zǔ yuē:" wǒ yǒu wú shàng fǎ bǎo, rǔ dāng tīng shòu, huà wèi lái jì." ér shuō jì yuē:
今既不然,何圣之有!”汝即令赴会。自汝舍生、趣生、转化诸国,其五百弟子以福微德薄,生于羽族。今感汝之惠,故为鹤众相随。”鹤勒那问曰:“以何方便,令彼解脱?”祖曰:“我有无上法宝,汝当听受,化未来际。”而说偈曰:
" xīn suí wàn jìng zhuǎn, zhuǎn chù shí néng yōu. suí liú rèn de xìng, wú xǐ fù wú yōu." shí hè zhòng wén jì, fēi míng ér qù. zǔ jiā fū, jì rán yǎn huà. hè lēi nà yǔ bǎo yìn wáng qǐ tǎ. dāng hòu hàn huán dì shí jiǔ nián yǐ sì suì yě. èr shí sān zǔ hè lēi nà zūn zhě èr shí sān zǔ hè lēi nà zūn zhě, lēi nà fàn yǔ, hè jí huá yán, yǐ cháng gǎn qún hè liàn mù gù míng ěr. ròu zhī guó rén yě. xìng pó luó mén, fù qiān shèng, mǔ jīn guāng. yǐ wú zi gù, dǎo yú qī fó jīn chuáng. jí mèng xū mí shān dǐng yī shén tóng, chí jīn huán yún:" wǒ lái yě." jué ér yǒu yùn. nián qī suì, yóu xíng jù luò, dǔ mín jiān yín sì, nǎi rù miào chì zhī yuē:" rǔ wàng xìng huò fú, huàn huò yú rén, suì fèi shēng láo, shāng hài sī shén." yán qì, miào hū rán ér huài. yóu shì xiāng dǎng wèi zhī shèng zǐ. nián èr shí èr chū jiā. sān shí yù mó ná luó zūn zhě, fù fǎ yǎn cáng.
“心随万境转,转处实能幽。随流认得性,无喜复无忧。”时鹤众闻偈,飞鸣而去。祖跏趺,寂然奄化。鹤勒那与宝印王起塔。当后汉桓帝十九年乙巳岁也。二十三祖鹤勒那尊者二十三祖鹤勒那尊者,﹝勒那梵语,鹤即华言,以常感群鹤恋慕故名耳。﹞月氏国人也。姓婆罗门,父千胜,母金光。以无子故,祷于七佛金幢。即梦须弥山顶一神童,持金环云:“我来也。”觉而有孕。年七岁,游行聚落,睹民间淫祀,乃入庙叱之曰:“汝妄兴祸福,幻惑于人,岁费牲牢,伤害斯甚。”言讫,庙忽然而坏。由是乡党谓之圣子。年二十二出家。三十遇摩拏罗尊者,付法眼藏。
xíng huà zhì zhōng yìn dù. bǐ guó wáng míng wú wèi hǎi, chóng xìn fó dào. zǔ wèi shuō zhèng fǎ cì, wáng hū jiàn èr rén fēi sù fú bài zǔ. wáng wèn yuē:" cǐ hé rén yě?" zǔ yuē:" cǐ shì rì yuè tiān zǐ, wú xī céng wèi shuō fǎ, gù lái lǐ bài." liáng jiǔ bú jiàn, wéi wén yì xiāng. wáng yuē:" rì yuè guó tǔ, zǒng yǒu duō shǎo?" zǔ yuē:" qiān shì jiā fó suǒ huà shì jiè, gè yǒu bǎi yì mí lú rì yuè, wǒ ruò guǎng shuō, jí bù néng jǐn." wáng wén xīn rán. shí zǔ yǎn wú shàng dào, dù yǒu yuán zhòng, yǐ shàng zú lóng zǐ zǎo yāo, yǒu xiōng shī zi, bó tōng qiáng jì, shì pó luó mén. jué shī jì shì, dì fù yún wáng, nǎi guī yī zūn zhě ér wèn yuē:" wǒ yù qiú dào, dāng hé yòng xīn?" zǔ yuē:" rǔ yù qiú dào, wú suǒ yòng xīn." yuē:" jì wú yòng xīn, shuí zuò fó shì?" zǔ yuē:" rǔ ruò yǒu yòng, jí fēi gōng dé. rǔ ruò wú zuò, jí shì fó shì. jīng yún: wǒ suǒ zuò gōng dé, ér wú wǒ suǒ gù."" shī zi wén shì yǔ yǐ, jí rù fú huì. shí zǔ hū zhǐ dōng běi wèn yuē:" shì hé qì xiàng?" shī zǐ yuē:" wǒ jiàn qì rú bái hóng, guàn hū tiān dì.
行化至中印度。彼国王名无畏海,崇信佛道。祖为说正法次,王忽见二人绯素服拜祖。王问曰:“此何人也?”祖曰:“此是日月天子,吾昔曾为说法,故来礼拜。”良久不见,唯闻异香。王曰:“日月国土,总有多少?”祖曰:“千释迦佛所化世界,各有百亿迷卢日月,我若广说,即不能尽。”王闻忻然。时祖演无上道,度有缘众,以上足龙子早夭,有兄师子,博通强记,事婆罗门。厥师既逝,弟复云亡,乃归依尊者而问曰:“我欲求道,当何用心?”祖曰:“汝欲求道,无所用心。”曰:“既无用心,谁作佛事?”祖曰:“汝若有用,即非功德。汝若无作,即是佛事。经云:我所作功德,而无我所故。””师子闻是语已,即入佛慧。时祖忽指东北问曰:“是何气象?”师子曰:“我见气如白虹,贯乎天地。
fù yǒu hēi qì wǔ dào, héng gèn qí zhōng." zǔ yuē:" qí zhào yún hé?" yuē:" mò kě zhī yǐ." zǔ yuē:
复有黑气五道,横亘其中。”祖曰:“其兆云何?”曰:“莫可知矣。”祖曰:
" wú miè hòu wǔ shí nián, běi tiān zhú guó dāng yǒu nán qǐ, yīng zài rǔ shēn. wú jiāng miè yǐ, jīn yǐ fǎ yǎn fù zhǔ yú rǔ, shàn zì hù chí." nǎi shuō jì yuē:" rèn de xīn xìng shí, kě shuō bù sī yì. liǎo liǎo wú kě dé, de shí bù shuō zhī."
“吾灭后五十年,北天竺国当有难起,婴在汝身。吾将灭矣,今以法眼付嘱于汝,善自护持。”乃说偈曰:“认得心性时,可说不思议。了了无可得,得时不说知。”
shī zi bǐ qiū wén jì xīn qiè, rán wèi xiǎo jiāng lí hé nán, zǔ nǎi mì shì zhī. yán qì, xiàn shí bā biàn, miàn guī jì. dū wéi bì, fēn shè lì, gè yù xìng tǎ. zǔ fù xiàn kōng zhōng ér shuō jì yuē:" yī fǎ yī qiè fǎ, yī qiè yī fǎ shè. wú shēn fēi yǒu wú, hé fēn yī qiè tǎ?" dà zhòng wén jì, suì bù fù fēn, jiù tuó dōu chǎng ér jiàn tǎ yān. jí hòu hàn xiàn dì èr shí nián jǐ chǒu suì yě.
师子比丘闻偈欣惬,然未晓将罹何难,祖乃密示之。言讫,现十八变,面归寂。阇维毕,分舍利,各欲兴塔。祖复现空中而说偈曰:“一法一切法,一切一法摄。吾身非有无,何分一切塔?”大众闻偈,遂不复分,就驮都场而建塔焉。即后汉献帝二十年己丑岁也。
èr shí sì zǔ shī zi zūn zhě èr shí sì zǔ shī zi bǐ qiū zhě, zhōng yìn dù rén yě. xìng pó luó mén. dé fǎ yóu fāng, zhì jì bīn guó. yǒu bō lì jiā zhě, běn xí chán guān, gù yǒu chán dìng zhī jiàn zhí xiāng shě xiāng bù yǔ zhī wǔ zhòng. zǔ jí ér huà zhī, sì zhòng jiē mò rán xīn fú. wéi chán dìng shī dá mó dá zhě, wén sì zhòng bèi zé, fèn fěi ér lái. zǔ yuē:" rén zhě xí dìng, hé dāng lái cǐ? jì zhì yú cǐ, hú yún xí dìng?" bǐ yuē:" wǒ suī lái cǐ, xīn yì bù luàn. dìng suí rén xí, qǐ zài chù suǒ?" zǔ yuē:" rén zhě jì lái, qí xí yì zhì. jì wú chǔ suǒ, qǐ zài rén xí?" bǐ yuē:
二十四祖师子尊者二十四祖师子比丘者,中印度人也。姓婆罗门。得法游方,至罽宾国。有波利迦者,本习禅观,故有禅定、知见、执相、舍相、不语之五众。祖诘而化之,四众皆默然心服。唯禅定师达磨达者,闻四众被责,愤悱而来。祖曰:“仁者习定,何当来此?既至于此,胡云习定?”彼曰:“我虽来此,心亦不乱。定随人习,岂在处所?”祖曰:“仁者既来,其习亦至。既无处所,岂在人习?”彼曰:
" dìng xí rén gù, fēi rén xí dìng. wǒ dāng lái cǐ, qí dìng cháng xí." zǔ yuē:" rén fēi xí dìng, dìng xí rén gù.
“定习人故,非人习定。我当来此,其定常习。”祖曰:“人非习定,定习人故。
dāng zì lái shí, qí dìng shuí xí?" bǐ yuē:" rú jìng míng zhū, nèi wài wú yì. dìng ruò tōng dá, bì dāng rú cǐ."
当自来时,其定谁习?”彼曰:“如净明珠,内外无翳。定若通达,必当如此。”
zǔ yuē:" dìng ruò tōng dá, yī sì míng zhū. jīn jiàn rén zhě, fēi zhū zhī tú." bǐ yuē:" qí zhū míng chè, nèi wài xī dìng. wǒ xīn bù luàn, yóu ruò cǐ jìng." zǔ yuē:" qí zhū wú nèi wài, rén zhě hé néng dìng? huì wù fēi dòng yáo, cǐ dìng bú shì jìng." dá mó dá méng zǔ kāi wù, xīn dì lǎng rán. zǔ jì shè wǔ zhòng, míng wén xiá ěr. fāng qiú fǎ sì, yù yī cháng zhě, yǐn qí zi wèn zǔ yuē:" cǐ zi míng sī duō, dāng shēng biàn quán zuǒ shǒu, jīn jì zhǎng yǐ, zhōng wèi néng shū, yuàn zūn zhě shì qí sù yīn." zǔ dǔ zhī, jí yǐ shǒu jiē yuē:" kě hái wǒ zhū!" tóng zǐ jù kāi shǒu fèng zhū, zhòng jiē jīng yì. zǔ yuē:" wú qián bào wèi sēng, yǒu tóng zǐ míng pó shě, wú cháng fù xī hǎi zhāi, shòu chèn zhū fù zhī, jīn hái wú zhū, lǐ gù rán yǐ." zhǎng zhě suì shě qí zi chū jiā, zǔ jí yǔ shòu jù. yǐ qián yuán gù míng pó shě sī duō. zǔ jí wèi zhī yuē:" wú shī mì yǒu xuán jì, lí nàn fēi jiǔ, rú lái zhèng fǎ yǎn cáng jīn zhuǎn fù rǔ, rǔ yīng bǎo hù, pǔ rùn lái jì." jì yuē:" zhèng shuō zhī jiàn shí, zhī jiàn jù shì xīn. dāng xīn jí zhī jiàn, zhī jiàn jí yú jīn." zǔ shuō jì yǐ, yǐ sēng jiā lí mì fù sī duō, bǐ zhī tā guó, suí jī yǎn huà. sī duō shòu jiào, zhí dǐ nán tiān. zǔ wèi nán bù kě yǐ gǒu miǎn, dú liú jì bīn. shí běn guó yǒu wài dào èr rén: yī míng mó mù duō, èr míng dōu luò zhē, xué zhū huàn fǎ, yù gòng móu luàn. nǎi dào wèi shì zǐ xíng xiàng, qián rù wáng gōng. qiě yuē:" bù chéng jí zuì guī fó zǐ." yāo jì zì zuò, huò yì xuán zhǒng. wáng guǒ nù yuē:" wú sù guī xīn sān bǎo, hé nǎi gòu hài, yī zhì yú sī!" jí mìng pò huǐ qié lán, qū chú shì zhòng. yòu zì bǐng jiàn, zhì zūn zhě suǒ, wèn yuē:" shī dé yùn kōng fǒu?"
祖曰:“定若通达,一似明珠。今见仁者,非珠之徒。”彼曰:“其珠明彻,内外悉定。我心不乱,犹若此净。”祖曰:“其珠无内外,仁者何能定?秽物非动摇,此定不是净。”达磨达蒙祖开悟,心地朗然。祖既摄五众,名闻遐迩。方求法嗣,遇一长者,引其子问祖曰:“此子名斯多,当生便拳左手,今既长矣,终未能舒,愿尊者示其宿因。”祖睹之,即以手接曰:“可还我珠!”童子遽开手奉珠,众皆惊异。祖曰:“吾前报为僧,有童子名婆舍,吾尝赴西海斋,受嚫珠付之,今还吾珠,理固然矣。”长者遂舍其子出家,祖即与授具。以前缘故名婆舍斯多。祖即谓之曰:“吾师密有悬记,罹难非久,如来正法眼藏今转付汝,汝应保护,普润来际。”偈曰:“正说知见时,知见俱是心。当心即知见,知见即于今。”祖说偈已,以僧伽梨密付斯多,俾之他国,随机演化。斯多受教,直抵南天。祖谓难不可以苟免,独留罽宾。时本国有外道二人:一名摩目多,二名都落遮,学诸幻法,欲共谋乱。乃盗为释子形象,潜入王宫。且曰:“不成即罪归佛子。”妖既自作,祸亦旋踵。王果怒曰:“吾素归心三宝,何乃构害,一至于斯!”即命破毁伽蓝,袪除释众。又自秉剑,至尊者所,问曰:“师得蕴空否?”
zǔ yuē:" yǐ dé yùn kōng." wáng yuē:" lí shēng sǐ fǒu?" zǔ yuē:" yǐ lí shēng sǐ." wáng yuē:" jì lí shēng sǐ, kě shī wǒ tóu." zǔ yuē:" shēn fēi wǒ yǒu, hé lìn yú tóu!" wáng jí huī rèn, duàn zūn zhě shǒu. bái rǔ yǒng gāo shù chǐ, wáng zhī yòu bì xuán yì duò dì, qī rì ér zhōng. tài zǐ guāng shǒu tàn yuē:" wǒ fù hé gù zì qǔ qí huò?" shí yǒu xiàng bái shān xiān rén zhě, shēn míng yīn guǒ, jí wéi guāng shǒu guǎng xuān sù yīn, jiě qí yí wǎng. shì jù shèng zhòu jí jí bǎo lín chuán. suì yǐ shī zi zūn zhě bào tǐ ér jiàn tǎ yān. dāng wèi qí wáng èr shí nián jǐ mǎo suì yě.
祖曰:“已得蕴空。”王曰:“离生死否?”祖曰:“已离生死。”王曰:“既离生死,可施我头。”祖曰:“身非我有,何吝于头!”王即挥刃,断尊者首。白乳涌高数尺,王之右臂旋亦堕地,七日而终。太子光首叹曰:“我父何故自取其祸?”时有象白山仙人者,深明因果,即为光首广宣宿因,解其疑网。﹝事具圣胄集及宝林传。﹞遂以师子尊者报体而建塔焉。当魏齐王二十年己卯岁也。
èr shí wǔ zǔ pó shě sī duō zūn zhě èr shí wǔ zǔ pó shě sī duō zūn zhě, jì bīn guó rén yě. xìng pó luó mén, fù jì xíng, mǔ cháng ān lè. chū, mǔ mèng de shén jiàn, yīn ér yǒu yùn jì dàn, quán zuǒ shǒu. yù shī zi zūn zhě xiǎn fā sù yīn, mì shòu xīn yìn. hòu shì nán tiān, zhì zhōng yìn dù. bǐ guó wáng míng jiā shèng, shè lǐ gōng yǎng. shí yǒu wài dào, hào wú wǒ zūn. xiān wèi wáng lǐ zhòng, jí zǔ zhī zhì, yù yǔ lùn yì, xìng ér shèng zhī, yǐ gù qí shì. nǎi yú wáng qián wèi zǔ yuē:" wǒ jiě mò lùn, bù jiǎ yán shuō." zǔ yuē:" shú zhī shèng fù?" bǐ yuē:" bù zhēng shèng fù, dàn qǔ qí yì." zǔ yuē:" rǔ yǐ hé wéi yì?" bǐ yuē:" wú xīn wèi yì." zǔ yuē:" rǔ jì wú xīn, qǐ dé yì hū?" bǐ yuē:
二十五祖婆舍斯多尊者二十五祖婆舍斯多尊者,罽宾国人也。姓婆罗门,父寂行,母常安乐。初,母梦得神剑,因而有孕既诞,拳左手。遇师子尊者显发宿因,密授心印。后适南天,至中印度。彼国王名迦胜,设礼供养。时有外道,号无我尊。先为王礼重,嫉祖之至,欲与论义,幸而胜之,以固其事。乃于王前谓祖曰:“我解默论,不假言说。”祖曰:“孰知胜负?”彼曰:“不争胜负,但取其义。”祖曰:“汝以何为义?”彼曰:“无心为义。”祖曰:“汝既无心,岂得义乎?”彼曰:
" wǒ shuō wú xīn, dāng míng fēi yì." zǔ yuē:" rǔ shuō wú xīn, dāng míng fēi yì. wǒ shuō fēi xīn, dāng yì fēi míng." bǐ yuē:" dāng yì fēi míng, shuí néng biàn yì?" zǔ yuē:" rǔ míng fēi yì, cǐ míng hé míng?" bǐ yuē:
“我说无心,当名非义。”祖曰:“汝说无心,当名非义。我说非心,当义非名。”彼曰:“当义非名,谁能辨义?”祖曰:“汝名非义,此名何名?”彼曰:
" wèi biàn fēi yì, shì míng wú míng." zǔ yuē:" míng jì fēi míng, yì yì fēi yì, biàn zhě shì shuí, dāng biàn hé wù?" rú shì wǎng fǎn wǔ shí jiǔ fān, wài dào dù kǒu xìn fú. yú shí zǔ hū miàn běi, hé zhǎng cháng xū yuē:" wǒ shī shī zi zūn zhě, jīn rì yù nàn, sī kě yān." jí cí wáng nán mài, dá yú nán tiān, qián yǐn shān gǔ. shí bǐ guó wáng míng tiān dé, yíng qǐng gōng yǎng. wáng yǒu èr zi: yī míng dé shèng, xiōng bào ér sè lì chōng shèng. yī míng bù rú mì duō, hé róu ér zhǎng yīng jí kǔ. zǔ nǎi wèi chén yīn guǒ, wáng jí dùn shì suǒ yí. yòu yǒu zhòu shù shī, jì zǔ zhī dào, nǎi qián zhì dú yào yú yǐn shí zhōng, zǔ zhī ér shí zhī, bǐ fǎn shòu huò, suì tóu zǔ chū jiā. zǔ jí yǔ shòu jù. hòu liù shí zài, dé shèng jí wèi, fù xìn wài dào, zhì nán yú zǔ. bù rú mì duō yǐ jìn jiàn bèi qiú. wáng jù wèn zǔ yuē:" yǔ guó sù jué yāo é, shī suǒ chuán zhě dàng shì hé zōng?" zǔ yuē:" wáng guó xī lái, shí wú xié fǎ. wǒ suǒ de zhě, jí shì fú zōng." wáng yuē:" fú miè yǐ qiān èr bǎi zài, shī cóng shuí dé xié?" zǔ yuē:" yǐn guāng dà shì, qīn shòu fó yìn, zhǎn zhuǎn zhì èr shí sì shì shī zi zūn zhě, wǒ cóng bǐ dé."
“为辨非义,是名无名。”祖曰:“名既非名,义亦非义,辨者是谁,当辨何物?”如是往返五十九番,外道杜口信伏。于时祖忽面北,合掌长吁曰:“我师师子尊者,今日遇难,斯可焉。”即辞王南迈,达于南天,潜隐山谷。时彼国王名天德,迎请供养。王有二子:一名德胜,凶暴而色力充盛。一名不如密多,和柔而长婴疾苦。祖乃为陈因果,王即顿释所疑。又有咒术师,忌祖之道,乃潜置毒药于饮食中,祖知而食之,彼返受祸,遂投祖出家。祖即与授具。后六十载,德胜即位,复信外道,致难于祖。不如密多以进谏被囚。王遽问祖曰:“予国素绝妖讹,师所传者当是何宗?”祖曰:“王国昔来,实无邪法。我所得者,即是佛宗。”王曰:“佛灭已千二百载,师从谁得邪?”祖曰:“饮光大士,亲受佛印,展转至二十四世师子尊者,我从彼得。”
wáng yuē:" yǔ wén shī zi bǐ qiū bù néng miǎn yú xíng lù, hé néng chuán fǎ hòu rén?" zǔ yuē:" wǒ shī nán wèi qǐ shí, mì shòu wǒ xìn yī fǎ jì, yǐ xiǎn shī chéng." wáng yuē:" qí yī hé zài?" zǔ jí yú náng zhōng chū yī shì wáng. wáng mìng fén zhī, wǔ sè xiàng xiān, xīn jǐn rú gù. wáng jí zhuī huǐ zhì lǐ. shī zǐ zhēn sì jì míng, nǎi shè mì duō. mì duō suì qiú chū jiā. zǔ wèn yuē:" rǔ yù chū jiā, dāng wèi hé shì?" mì duō yuē:" wǒ ruò chū jiā, bù wéi qí shì." zǔ yuē:" bù wéi hé shì?" mì duō yuē:" bù wéi sú shì." zǔ yuē:" dāng wèi hé shì?" mì duō yuē:" dāng wèi fó shì." zǔ yuē:" tài zǐ zhì huì tiān zhì, bì zhū shèng jiàng jī." jí xǔ chū jiā. liù nián shì fèng, hòu yú wáng gōng shòu jù. jié mó zhī jì, dà dì zhèn dòng, pō duō líng yì. zǔ nǎi mìng zhī yuē:" wú yǐ shuāi xiǔ, ān kě jiǔ liú? rǔ dāng shàn hù zhèng fǎ yǎn cáng, pǔ jì qún yǒu.
王曰:“予闻师子比丘不能免于刑戮,何能传法后人?”祖曰:“我师难未起时,密授我信衣法偈,以显师承。”王曰:“其衣何在?”祖即于囊中出衣示王。王命焚之,五色相鲜,薪尽如故。王即追悔致礼。师子真嗣既明,乃赦密多。密多遂求出家。祖问曰:“汝欲出家,当为何事?”密多曰:“我若出家,不为其事。”祖曰:“不为何事?”密多曰:“不为俗事。”祖曰:“当为何事?”密多曰:“当为佛事。”祖曰:“太子智慧天至,必诸圣降迹。”即许出家。六年侍奉,后于王宫受具。羯磨之际,大地震动,颇多灵异。祖乃命之曰:“吾已衰朽,安可久留?汝当善护正法眼藏,普济群有。