strong bù wéi fēng jiàn shí yì rén strong
不韦风鉴识异人
què shuō jiàn yì rén zhě hé rén? nǎi shì yáng dí dà jiǎ, xìng lǚ, míng bù wéi, jiǎ yú hán dān. qí rén tiān zī yǐng wù, shí jiàn jīng míng. yòu nián céng cóng guǐ gǔ zi, shòu yǐ xiāng fǎ, shàn néng xiāng rén. jiàn le yì rén, biàn lián shēng zàn dào:" qí huò kě jū yě!" dāng shí yì rén tóng gōng sūn gān guī zhái.
却说见异人者何人?乃是阳翟大贾,姓吕,名不韦,贾于邯郸。其人天资颖悟,识见精明。幼年曾从鬼谷子,授以相法,善能相人。见了异人,便连声赞道:“奇货可居也!”当时异人同公孙乾归宅。
què shuō bù wéi jiàn le yì rén, huí dào sī jiā, jiàn fù wèn yuē:" gēng tián zhī lì jǐ bèi?" fù yuē:" shí bèi."" zhū wáng zhī yíng jǐ bèi?" fù yuē:" bǎi bèi."" lì zhǔ dìng guó zhī yíng jǐ bèi?" fù yuē:" zé wú shù yǐ." bù wéi yuē:" shāng gǔ láo xīn, gēng tián láo lì, qí lì yǒu suàn. jīn qín huáng sūn yì rén xiàng mào fēng yǎ, cǐ rén hòu bì dà guì. jiàn jīn jū zhì yú cǐ, bù dé hái guó, yuàn yǐ qiān jīn lù zhào shì chén, tǎo jiù hái guó, yǐ tú fù guì. cǐ wú qióng zhī lì yě." fù yuē:" cǐ shì wèi zhī bù yì. rú chéng, zé kě yǐ wéi wáng hóu rú xià chéng, pò jiā zhī dào yě! rǔ yí zhēn zhuó wèi zhī." bù wéi yuē:" ér zhī xiāng fǎ, bǎi fā bǎi zhòng. liào yì rén hòu lái bì guì, ér mìng yì dāng fā dá. cǐ jǔ shén lì, fù bù bì yōu yǐ."
却说不韦见了异人,回到私家,见父问曰:“耕田之利几倍?”父曰:“十倍。”“珠王之赢几倍?”父曰:“百倍。”“立主定国之赢几倍?”父曰:“则无数矣。”不韦曰:“商贾劳心,耕田劳力,其利有算。今秦皇孙异人相貌丰雅,此人后必大贵。见今拘质于此,不得还国,愿以千金赂赵侍臣,讨救还国,以图富贵。此无穷之利也。”父曰:“此事为之不易。如成,则可以为王侯;如下成,破家之道也!汝宜斟酌为之。”不韦曰:“儿之相法,百发百中。料异人后来必贵,儿命亦当发达。此举甚利,父不必忧矣。”
yú shì bù wéi biàn fǎng gōng sūn gān qīn shí. chéng dōng yǒu yī rén xìng jì, míng mò, yǔ gān yīn hǎo, sù tōng guān jié. bù wéi bèi lǐ wǎng jiàn, yǐ fàn jiǎ yú cǐ, wú suǒ yǐ tuō, yù yǐ yù bó zhī lǐ, qiú jiàn gōng sūn yī miàn, yǐ wéi guāng chǒng, zài wú tā tú yě. mò suì yǔn nuò. cì rì jiàn gān, bèi dào bù wéi xíng cáng, jiù yǔ mò jiāo hòu, yù zhuǎn tuō yī jiàn, yǐ guāng péng bì bù gǎn zhòu jiàn, jiè mǒu yǐ wéi xiān róng, bù zhī kěn róng nà fǒu? gōng sūn gān yī yǔn. dāng rì mò yǐn bù wéi tóu jiàn. bù wéi bèi huáng jīn shí dìng, bái bì yī shuāng jìn xiàn, gān xǐ nà, suì liú yǐn jìng rì, xiāng yǔ jiē tán. bù wéi yǔ yán biàn lì, yìng dá rú liú, gān yǐ wéi xiāng jiàn zhī wǎn yě. zì cǐ, bù wéi yǔ gān wǎng wèi qíng qià, bù wéi měi yǒu hǎo shí, huò shí wù, biàn yǐ sòng gān. gān yǐ cǐ tǎn rán bù yí, suì wèi qì yǒu.
于是不韦遍访公孙乾亲识。城东有一人姓季,名默,与乾姻好,素通关节。不韦备礼往见,以贩贾于此,无所倚托,欲以玉帛之礼,求见公孙一面,以为光宠,再无他图也。默遂允诺。次日见乾,备道不韦行藏,旧与默交厚,欲转托一见,以光蓬荜;不敢骤见,借某以为先容,不知肯容纳否?公孙乾依允。当日默引不韦投见。不韦备黄金十锭,白壁一双进献,乾喜纳,遂留饮竟日,相与接谈。不韦语言便利,应答如流,乾以为相见之晚也。自此,不韦与乾往未情洽,不韦每有好食,或时物,便以送乾。乾以此坦然不疑,遂为契友。
yī rì zhí duān yáng jié, gōng sūn gān hòu yuán shè jiǔ, yāo qǐng bù wéi jì mò xù yǐn, suì qǐng yì rén chū, yǔ bù wéi xiāng jiàn. bù wéi yáng wèn:" cǐ hé rén yě?" gān yuē:" cǐ qín huáng sūn yì rén yě, děng xián bù yǔ tā rén jiē jiàn, gōng nǎi qì jiāo, qǐng chū tóng zuò." bù wéi zài sān qiān ràng yuē:" huáng sūn nǎi qín guì rén yě, qǐ gǎn lián xí?" gān yuē:" jù shì yí yàng, bù bì guò qiān." bù wéi suì yǔ yì rén lián xí, gān yǔ mò duì zuò. yǐn zhì bàn hān, qíng shén huān qià. bǐ cǐ jù wú xián yí. qí rì shén lè. zhì wǎn, bù wéi cí guī.
一日值端阳节,公孙乾后园设酒,邀请不韦、季默叙饮,遂请异人出,与不韦相见。不韦佯问:“此何人也?”乾曰:“此秦皇孙异人也,等闲不与他人接见,公乃契交,请出同坐。”不韦再三谦让曰:“皇孙乃秦贵人也,岂敢连席?”乾曰:“俱是一样,不必过谦。”不韦遂与异人连席,乾与默对坐。饮至半酣,情甚欢洽。彼此俱无嫌疑。其日甚乐。至晚,不韦辞归。
cì rì bù wéi jù cǎi bì qiú jiàn yì rén, jiān yǐ xiè jiǔ wèi yóu, lái dào gōng sūn gān zhái nèi. zhèng zhí gōng sūn gān jìn cháo wèi chū, bù wéi jiù yǔ yì rén xiāng jiàn, xiàn yǐ cǎi bì. yì rén yuē:" wǒ qín guó qì rén yě, zi hé xiāng dài zhī shēn yé?" bù wéi yīn jiàn wú rén, suì mì gào yuē:" wú cǐ lái yù dà zi zhī mén, ér bù xī qiān jīn, yǐ jiàn gōng sūn gān, qí yì gài shēn yǒu zài yě." yì rén xiào yuē:" jūn bù dà jūn zhī mén, ér nǎi dà wú mén yě?" bù wéi yuē:" zi bù zhī yě, wú mén dài zi mén ér dà. suī yù dà zi zhī mén, shí yù dà wú mén yě." yì rén zhī qí xīn jī, suì yǐn zuò shēn yǔ. bù wéi yuē:" qín wáng lǎo yǐ, ān guó jūn yǐ wèi tài zǐ, wáng yè dà dìng, guó shì rì qiáng. ān guó jūn suī ài xìng huá yáng fū rén ér wú zi, ruò néng lì dí sì zhě, dú huá yáng fū rén ěr. kuàng zi xiōng dì èr shí yú rén, zi wèi zhōng zǐ, yòu jū zhì zài zhào, rì yuǎn rì shū, qíng jiān yì jiǔ, kǔ qín wáng hōng, bì lì ān guó jūn wèi wáng, zhū zǐ dàn mù zài qián zhě, dìng zhēng lì tài zǐ yǐ. fù guì tā rén dé zhī, wú zi tú lǎo sǐ zhào guó, hé néng guī qín?" yì rén bèi bù wéi shuō dào shāng xīn zhī chù, suì tì qì yǔ yuē:" zi zhī shuō, zhēn jīn yù zhī lùn, fèi fǔ zhī yán yě! wèi jīn zhī jì nài hé?" bù wéi yuē:" zi pín kùn rú cǐ, wú yǐ fèng xiàn yú qīn jí jié hǎo bīn kè. bù wéi suī pín, qǐng pò jiā wèi qiān jīn, yǔ zi xī yóu, shì ān guó jūn jí huá yáng fū rén, chén shuō diān mò, dào zǐ zhōng ài. liào ān guó jūn huá yáng fū rén bì xǐ qí shuō, lì zi wèi dí. dé guī qín guó, jiāng lái bì wèi tài zǐ. cǐ jì rú hé?" yì rén nǎi dùn shǒu xiè yuē:" wú fù mǔ bāng guó, jiǔ wèi guī xǐng, zhōng rì yù yù, shēng bù rú sǐ. zi néng juān jīn wèi wǒ tú zhī, tā rì hái guó, zài jiàn tiān rì, dàn yǒu de dì zhī shí, fù guì yǔ zi gòng zhī. zi kě sù xíng, zǎo cì jiā yīn. wǒ zài cǐ, qū zhǐ xuán wàng yě."
次日不韦具彩币求见异人,兼以谢酒为由,来到公孙乾宅内。正值公孙乾进朝未出,不韦就与异人相见,献以彩币。异人曰:“我秦国弃人也,子何相待之深耶?”不韦因见无人,遂密告曰:“吾此来欲大子之门,而不惜千金,以见公孙乾,其意盖深有在也。”异人笑曰:“君不大君之门,而乃大吾门也?”不韦曰:“子不知也,吾门待子门而大。虽欲大子之门,实欲大吾门也。”异人知其心迹,遂引坐深语。不韦曰:“秦王老矣,安国君已为太子,王业大定,国势日强。安国君虽爱幸华阳夫人而无子,若能立嫡嗣者,独华阳夫人耳。况子兄弟二十余人,子为中子,又拘质在赵,日远日疏,情间益久,苦秦王薨,必立安国君为王,诸子旦暮在前者,定争力太子矣。富贵他人得之,吾子徒老死赵国,何能归秦?”异人被不韦说到伤心之处,遂涕泣语曰:“子之说,真金玉之论,肺腑之言也!为今之计奈何?”不韦曰:“子贫困如此,无以奉献于亲及结好宾客。不韦虽贫,请破家为千金,与子西游,事安国君及华阳夫人,陈说颠末,道子忠爱。料安国君、华阳夫人必喜其说,立子为嫡。得归秦国,将来必为太子。此计如何?”异人乃顿首谢曰:“吾父母邦国,久未归省,终日郁郁,生不如死。子能捐金为我图之,他日还国,再见天日,但有得地之时,富贵与子共之。子可速行,早赐佳音。我在此,屈指悬望也。”
bù wéi nǎi yǐ wǔ bǎi jīn yǔ yì rén, yǐ wéi rì yòng jiāo jié bīn kè zhī xū. fù yǐ qiān jīn mài qí wù wán hǎo, bìng jīn zhū bǎo bèi jí suí shēn xíng lǐ, zhǔn bèi qǐ xíng.
不韦乃以五百金与异人,以为日用交结宾客之需。复以千金卖奇物玩好,并金珠宝贝及随身行李,准备起行。
shù rì wán bèi, suì fù gōng sūn gān zhái nèi gào cí yuē:" bù wéi yī xiàng zài cǐ mào yì, huò wù jiāng jǐn, yù chū xìng fàn yī liǎng yuè fāng guī, zàn cí mén xià." gān suì zhì jiǔ xiāng bié, liàn liàn xià shě, zhǔ bù wéi yuē:" zi yuǎn shè fēng shuāng, zì yí bǎo zhòng. jí qù zǎo guī, bù kě jiǔ liàn huā liǔ, zhì wǒ huái niàn yě." bù wéi yuē:" jǐn lǐng zūn mìng." suí cí chū mén, zhǔn bèi xíng lǐ qǐ chéng. wèi zhī shuō qín rú cì? qiě kàn xià huí fēn jiě.
数日完备,遂赴公孙乾宅内告辞曰:“不韦一向在此贸易,货物将尽,欲出兴贩一两月方归,暂辞门下。”乾遂置酒相别,恋恋下舍,嘱不韦曰:“子远涉风霜,自宜保重。即去早归,不可久恋花柳,致我怀念也。”不韦曰:“谨领尊命。”随辞出门,准备行李起程。未知说秦如伺?且看下回分解。