strong xiàng yǔ shā yīng tú xián yáng strong
項羽殺嬰屠咸陽
què shuō zhāng liáng jiàn zuò gē zhī rén, yǔ yán chū zhòng, kān jiàn jǔ guī fù pèi gōng, zhèng yù qǐng wèn xìng míng, zhǐ jiàn rén bào lǔ gōng jiǔ xǐng, yào xún pèi gōng, zhāng liáng jí jí zhuǎn dào zhàng qián yuē: pèi gōng lì bù shèng jiǔ, yǐ gào guò dài wáng, méng fēn fù zhe huí bà shǎng qù, liú zhāng liáng zài cǐ xiè jiǔ, yǔ dà nù yuē: liú bāng bù cí ér qù, rǔ shàng qiǎo shuō! fàn zēng tīng dé yǔ fā nù, jí lái jiàn lǔ gōng yuē: liú bāng yán suī róu hé, shí hán jiān zhà, qián xiàn sān jì, míng gōng tǒng bù jiàn xìn, jīn guān bù cí ér qù, shí shì qī wǔ! fàng pèi gōng huí bà shàng, jiē shì zhāng liáng zhī jì, gōng bù kě tīng zhē shì zhī cí. yǔ wén zēng yán, yù jiā bào nù, fēn fù zuǒ yòu jiāng zhāng liáng zhǎn qì bào lái, zhǐ jiàn zhāng liáng dà jiào yuē: yuān zāi yuān zāi! dài wáng wù nù, chén nǎi pèi gōng zhàng xià yī jiè shì, chén běn hán guó rén, pèi gōng yuán fēi zhǔ yě, chén hé gù yǔ tā zhē shì? dài wáng wēi zhèn tiān xià, shuí rén bù jù? ruò shā pèi gōng, fǎn zhǎng zhī yì ěr, hé bì yǐ shè yán wèi yóu? yán qián shā rén, shén fēi zhǎng cè, shǐ tiān xià zhū hóu wén zhī, jiē yǐ dài wáng bù gǎn yǔ pèi gōng wèi dí, què zhuàn lái hóng mén shā zhī, zòng dé tiān xià, bù néng míng zhèng yán shùn, bǎi shì chǐ xiào yě. yuàn dài wáng shè chén huí bà shàng, jiāng chuán guó yù xǐ, bìng gè yàng zhēn bǎo, qǔ lái xiàn yǔ dài wáng, nà shí jí wèi tiān xià zhī zhǔ, míng fēn zì zhèng, tiān xià guī fú ruò jīn rì shā chén, shǐ pèi gōng wén zhī, jué táo zǒu tā guó, jiāng wáng xǐ huò xiàn yǔ tā rén, huò qì huǐ bù cún, dài wáng shī cǐ zhòng bǎo, qǐ bù suǒ jiàn zhī wù yé? lǔ gōng wén zhāng liáng zhī yán, jí zhe fàng le, biàn yuē: zǐ fáng zhī yán shì yě! bù rán, shǐ tiān xià zhī rén xiào wǒ zhī qiè, kuàng wǒ gān gē yǐ dìng, sì hǎi guī xīn, liàng liú bāng cǎo jiè ěr, qǐ zú yǔ wǒ wèi dí? ruò tīng fàn lǎo zhī yán, jǐ huài wǒ shì! suì lìng zhāng liáng huí bà shàng: kuài jiāng yù xǐ zhēn bǎo xiàn lái, ruò fù kàng wéi, jué tǒng bǎi wàn xióng bīng, jiāng bà shàng tà suì, rǔ nán yǐ bǎo mìng yǐ! zhāng liáng yuē: jǐn zūn dài wáng zhī mìng. biàn bài cí huí bà shàng, lái jiàn pèi gōng. pèi gōng zài sān chēng xiè: ruò fēi xiān shēng, liú bāng zhī mìng xiū yǐ! jí jiāng cáo wú shāng ná chū, zhǎn shǒu shì zhòng.
卻說張良見作歌之人,語言出眾,堪薦舉歸附沛公,正欲請問姓名,只見人報魯公酒醒,要尋沛公,張良急急轉到帳前曰:「沛公力不勝酒,已告過大王,蒙分付着回灞上去,留張良在此謝酒,」羽大怒曰:「劉邦不辭而去,汝尚巧說!」范增聽得羽發怒,急來見魯公曰:「劉邦言雖柔和,實含奸詐,前獻三計,明公統不見信,今觀不辭而去,實是欺侮!放沛公回灞上,皆是張良之計,公不可聽遮飾之詞。」羽聞增言,愈加暴怒,分付左右將張良斬訖報來,只見張良大叫曰:「冤哉冤哉!大王勿怒,臣乃沛公帳下一借士,臣本韓國人,沛公原非主也,臣何故與他遮飾?大王威鎮天下,誰人不懼?若殺沛公,反掌之易耳,何必以設筵為由?筵前殺人,甚非長策,使天下諸侯聞之,皆以大王不敢與沛公為敵,卻賺來鴻門殺之,縱得天下,不能名正言順,百世恥笑也。願大王赦臣回灞上,將傳國玉璽,並各樣珍寶,取來獻與大王,那時即位天下之主,名分自正,天下歸服;若今日殺臣,使沛公聞之,決逃走他國,將王璽或獻與他人,或棄毀不存,大王失此重寶,豈不所見之誤耶?」魯公聞張良之言,急着放了,便曰:「子房之言是也!不然,使天下之人笑我之怯,況我干戈已定,四海歸心,量劉邦草芥耳,豈足與我為敵?若聽范老之言,幾壞我事!」遂令張良回灞上:「快將玉璽珍寶獻來,若復抗違,決統百萬雄兵,將灞上踏碎,汝難以保命矣!」張良曰:「謹遵大王之命。」便拜辭回灞上,來見沛公。沛公再三稱謝:「若非先生,劉邦之命休矣!」即將曹無傷拿出,斬首示眾。
pèi gōng yīn wèn zhāng liáng: lǔ gōng yǒu hé huà shuō? liáng yuē: bǐ yīn míng gōng huí bà shàng, jìng yù shā wǒ, bèi wǒ yī piān yán yǔ shuō guò, yào wǒ míng rì xiàn yù xǐ zhēn bǎo, bù kě shī xìn, xū dāng yǔ tā. pèi gōng yuē: yù xǐ nǎi chuán guó zhī zhǔ, kǒng bù kě yǔ rén. liáng yuē: bù rán, dé tiān xià zhě zài dé bù zài bǎo: ruò míng gōng lìn ér bù yǔ, bì rě dāo bīng, zhōng wèi tā suǒ de yǐ. bù ruò zuò gè rén qíng, míng zǎo wǒ chí qù xiàn yǔ tā, tā jiàn le jué xǐ, fán shì jiē bù jì jiào, wǒ què dé yǐ cóng róng tú dà shì, cǐ suǒ wèi shě xiǎo yǐ qǔ dà yě. pèi gōng yuē: shàn.
沛公因問張良:「魯公有何話說?」良曰:「彼因明公回灞上,竟欲殺我,被我一篇言語說過,要我明日獻玉璽珍寶,不可失信,須當與他。」沛公曰:「玉璽乃傳國之主,恐不可與人。」良曰:「不然,得天下者在德不在寶:若明公吝而不與,必惹刀兵,終為他所得矣。不若做個人情,明早我持去獻與他,他見了決喜,凡事皆不計較,我卻得以從容圖大事,此所謂舍小以取大也。」沛公曰:「善。」
cì rì, zhāng liáng chí yù xǐ bìng zhēn bǎo fù hóng mén lái jiàn, lǔ gōng lìng rén chuán rù, suì bài jiàn, jiāng yù xǐ bìng zhēn bǎo xiàn shàng yuē: pèi gōng zuó rì méng cì jiǔ, jīn rì shàng bìng wèi qǐ, kǒng shī xìn, shǐ xiǎo chén xiàn shàng, qǐ cì shōu lù. lǔ gōng jiàn wáng xǐ bìng gè yàng zhēn bǎo, chén liè jǐ shàng, guāng rùn wú xiá, zhēn tiān xià zhī qí bǎo yě, xīn zhōng shén xǐ. nèi yǒu yī bǎo, nǎi zhào xīng yù dòu, suì mìng fàn zēng yuē: cǐ bǎo shèn jiā, yǔ xiān shēng zhēn wán. zēng jiē yù dòu zài shǒu, zhì yú dì shàng, yǐ jiàn jī suì, yuē: tiān xià shì qù yǐ! wǒ bèi jiē wèi pèi gōng lǔ yě, cǐ wù xī yòng yān? lǔ gōng nù yuē: wèi chén zhī dào, bù gǎn chǐ jūn zhī hé yān, gǔ rén yún: jūn cì shí, bì xiān cháng jūn cì shēng, bì chù zhī. kuàng yù bǎo hū? wǒ fāng cì ěr, ěr jí jī suì, shì hé dào lǐ? zēng yuē: qí wēi wáng chǐ wèi huì wáng bǎo zhào chē zhī zhū, yán: bù guò zhào bǎi chéng wǒ yǒu sì xián chén, kě yǐ zhào qiān lǐ. shì gǔ rén zhòng xián bù zhòng bǎo yě. chén jīn suǒ zhòng zhě, pèi gōng zhī shǒu, nǎi tiān xià zhī bǎo, nài míng gōng bù tīng lǎo chén zhī yán, suì shī cǐ jī huì, jīn què shòu cǐ wú yòng zhī wù. cǐ yǒu jī yú zhōng, suǒ yǐ jī suì, fēi xū jūn zhī cì yě. lǔ gōng yuē: pèi gōng qiè ruò, zhōng bù néng chéng dà shì. zēng yuē xī zhě dèng hóu bù shā chǔ wén wáng, ér chǔ zú miè dèng chǔ zi bù shā jìn wén gōng, ér jìn zú miè chǔ zi. jīn míng gōng bù shā liú bāng, cǐ rén bì yǔ gōng zhēng tiān xià yǐ! jīn ruò fàng zhī shēng, rú fàng lóng guī hǎi, zòng hǔ rù shān, yù zài jū luán, bù yì nán hū? liáng yuē: bù rán! dài wáng wēi wǔ, tiān xià mò dí, lì néng gāng dǐng, shì néng bá shān, jiǔ zhàn zhāng hán, lì jiàng zǐ dì, gè guó zhū hóu, zhǒu xī ér jiàn, jiào zhī dèng hóu chǔ zi, tiān rǎng xuán jué. kuàng pèi gōng rù guān, fán shì bù gǎn zì zhuān, děng hòu dài wáng, kě jiàn wú yuǎn dà zhī zhì. jīn jūn bǐ wén gōng jìn hóu. yì yòu guò yǐ! lǔ gōng yuē: liào pèi gōng wú néng wèi yě! zhāng liáng, ěr qiě suí wǒ yì shì, pèi gōng chù yòng nǐ bù zháo. zēng yuē: dài wáng qián rì yào shā zhāng liáng, bèi tā yǎn chì guò jīn yòu liú zài zuǒ yòu, kǒng fēi xīn fù. míng gōng chá zhī. yǔ xiào yuē: xiān shēng guò lǜ! zhāng liáng bù guò yī rú shì ěr, zài wǒ cè yǒu hé qī kuáng? zēng yuē: míng hài zhě kě fáng, àn sǔn zhě nán cè, míng gōng gèng sī zhī. yǔ yuē: xiá yǒu bǎo jiàn, shuí dāng wǒ zāi? suì bù tīng fàn zēng zhī jiàn. zhāng liáng zhǐ shì lěng xiào.
次日,張良持玉璽並珍寶赴鴻門來見,魯公令人傳入,遂拜見,將玉璽並珍寶獻上曰:「沛公昨日蒙賜酒,今日尚病未起,恐失信,使小臣獻上,乞賜收錄。」魯公見王璽並各樣珍寶,陳列几上,光潤無暇,真天下之奇寶也,心中甚喜。內有一寶,乃照星玉斗,遂命范增曰:「此寶甚佳,與先生珍玩。」增接玉斗在手,擲於地上,以劍擊碎,曰:「天下事去矣!我輩皆為沛公虜也,此物奚用焉?」魯公怒曰:「為臣之道,不敢齒君之輅焉,古人云:『君賜食,必先嘗;君賜生,必畜之。』況玉寶乎?我方賜爾,爾即擊碎,是何道理?」增曰:「齊威王恥魏惠王寶照車之珠,言:『不過照百乘;我有四賢臣,可以照千里。』是古人重賢不重寶也。臣今所重者,沛公之首,乃天下之寶,奈明公不聽老臣之言,遂失此機會,今卻受此無用之物。此有激於中,所以擊碎,非虛君之賜也。」魯公曰:「沛公怯弱,終不能成大事。」增曰;「昔者鄧侯不殺楚文王,而楚卒滅鄧;楚子不殺晉文公,而晉卒滅楚子。今明公不殺劉邦,此人必與公爭天下矣!今若放之生,如放龍歸海,縱虎入山,欲再拘攣,不亦難乎?」良曰:「不然!大王威武,天下莫敵,力能扛鼎,勢能拔山,九戰章邯,力降子弟,各國諸侯,肘膝而見,較之鄧侯楚子,天壤懸絕。況沛公入關,凡事不敢自專,等候大王,可見無遠大之志。今君比文公晉侯。抑又過矣!」魯公曰:「料沛公無能為也!張良,爾且隨我議事,沛公處用你不着。」增曰:「大王前日要殺張良,被他掩飭過;今又留在左右,恐非心腹。明公察之。」羽笑曰:「先生過慮!張良不過一儒士耳,在我側有何欺誑?」增曰:「明害者可防,暗損者難測,明公更思之。」羽曰:「匣有寶劍,誰當我哉?」遂不聽范增之諫。張良只是冷笑。
què shuō lǔ gōng zhào zhòng jiāng jì yì yuē: guān nèi yǐ pò, yù xǐ yǐ dé, dàn jiàng wáng zǐ yīng shàng wèi lái jiàn, zhū hóu rú hé bīn fú, kě chāi rén xiě shū yǔ liú bāng, tǎo zi yīng lái zhū zhī, zé dà shì dìng yǐ. suì xiū shū yī fēng, chāi rén fù bà shàng tǎo zi yīng.
卻說魯公召眾將計議曰:「關內已破,玉璽已得,但降王子嬰尚未來見,諸侯如何賓服,可差人寫書與劉邦,討子嬰來誅之,則大事定矣。」遂修書一封,差人赴灞上討子嬰。
pèi gōng jiàn shū yuē:
沛公見書曰:
wǒ yǔ ěr gòng fá bào qín, sǎo qián lí, zhěng mín tú tàn. wú jīn rù guān yǐ shí yú rì yǐ, sān shì zǐ yīng, jiǔ bù lái jiàn, cǐ bì ěr zhàn xī bù fā, yì huò tā tú. wǒ tǒng dà bīng, yǔ ěr bǐ wǔ, yǐ wèi hé rú?
我與爾共伐暴秦,掃黔黎,拯民塗炭。吾今入關已十餘日矣,三世子嬰,久不來見,此必爾占晞不發,意或他圖。我統大兵,與爾比武,以為何如?
pèi gōng guān bà shū, zhào zhū jiāng yì yuē: xiàng yǔ jīn yǐ wéi yuē, jìng wáng guān zhōng, shū qǔ zi yīng, zhà wèi jiàng chǔ, sāi zhū hóu zhī kǒu, fù huái wáng zhī mìng. yì yù bù yǔ, yòu kǒng dòng bīng yì yù yǔ zhī, shén shī chū yì. zhū jiāng yuē: yǔ shì bù kě dí, dāng yǐ zi yīng yǔ zhī. tǎng qí zhū lù, yù jiàn míng gōng kuān dé, tiān xià zì yǒu gōng lùn. pèi gōng zhào zi yīng chū, yù zhī yuē: ěr qián rì guī jiàng, niàn yī guó wáng jué, shùn tiān tóu shǒu, bù rěn jiā zhū, jí shí shì fàng. bù yì lǔ gōng wéi yuē, yù wáng guān zhōng, jīn rì chí shū lái qǔ. ěr dāng bèi bǎo huò fù nǚ tóu xiàn, bǐ tān ér hǎo shā. ruò dé jīn bǎo, bǐ bì xǐ yuè ér quán rǔ zhī mìng. ěr yí yī wǎng, bù kě zì wù! zi yīng dà kū yuē: jì jiàng pèi gōng, yǐ dé shēng yǐ, jīn fù tóu jiàn lǔ gōng, xìng mìng jué rán nán bǎo. zhū qí lǎo gōng zǐ yuē: pèi gōng zhǎng zhě, kuān rén róng zhòng, jué bù kě shī yě! fǔ fú zài dì, pèi gōng yuē: lǔ gōng wēi wǔ jiǎ tiān xià, bù kě kàng wéi, ruò huò chí yán, dìng zāo dú shǒu. zhòng gōng zǐ qí lǎo yuē: bù kě jiàng! bù kě jiàng! bù rú qì xián yáng ér zǒu, shàng kě yǐ yán cán mìng ěr! zi yīng yuē: wǒ ruò táo qù, bǎi xìng jué zāo cán nüè. wǒ wèi jūn bù guò shù rì, yòu wú ēn zé jí mín, shǐ mín bèi hài, wú bù rěn yě! zhòng rén wén zi yīng zhī yán, mò bù xià qì.
沛公觀罷書,召諸將議曰:「項羽今已違約,竟王關中,書取子嬰,詐為降楚,塞諸侯之口,復懷王之命。意欲不與,又恐動兵;意欲與之,甚失初意。」諸將曰:「羽勢不可敵,當以子嬰與之。倘其誅戮,愈見明公寬德,天下自有公論。」沛公召子嬰出,諭之曰:「爾前日歸降,念一國王爵,順天投首,不忍加誅,即時釋放。不意魯公違約,欲王關中,今日持書來取。爾當備寶貨婦女投獻,彼貪而好殺。若得金寶,彼必喜悅而全汝之命。爾宜一往,不可自誤!」子嬰大哭曰:「既降沛公,已得生矣,今復投見魯公,性命決然難保。」諸耆老公子曰:「沛公長者,寬仁容眾,決不可失也!」俯伏在地,沛公曰:「魯公威武甲天下,不可抗違,若或遲延,定遭毒手。」眾公子耆老曰:「不可降!不可降!不如棄咸陽而走,尚可以延殘命耳!」子嬰曰:「我若逃去,百姓決遭殘虐。我為君不過數日,又無恩澤及民,使民被害,吾不忍也!」眾人聞子嬰之言,莫不下泣。
zi yīng réng lái zhǐ dào bàng qǐng jiàn. zhǐ jiàn céng céng jiǎ shì, càn càn yú gē, wàn lǚ zhēng chén, yì tiān shā qì. lǔ gōng yī mǎ dāng xiān, kàn nà zi yīng shí, sù liàn xì jǐng, gǎo yī tuō shēn, èr shéng xì bèi, kǒu xián kuǎn biǎo, lǔ gōng jiē guò biǎo lái guān kàn, biǎo yuē:
子嬰仍來軹道傍請見。只見層層甲士,燦燦於戈,萬縷征塵,一天殺氣。魯公一馬當先,看那子嬰時,素練系頸,縞衣拖身,二繩系背,口銜款表,魯公接過表來觀看,表曰:
shǐ huáng zhī sūn fú sū zhī zǐ sān shì zǐ yīng shàng yán: fú yǐ qín zuò zhōng jué, yíng tú shī suǒ, qī miào wáng sì xiǎng zhī lǐ, sì hǎi dǎo tú tàn zhī zāi, dà sàng rén xīn, suì zhì wǎ jiě. yù fú xī zhǐ, liù guó cóng fēng, huáng yuè xià lín, qún ér shù shǒu. wēi lìng xíng bù sù zhī mìng, shén wǔ zhāo bù shā zhī ēn. chén yīng děng fēi gǎn wàng zōng miào yǐ chéng zōng, wéi qiú shǒu fén mù ér yán rì, bǎi rì hé zài shēng zhī fú, yī mén zhān zhòng jiàn zhī guāng, zǎo cì shēng quán, yuàn tóu gān dǎn, zhōu fēng bù duàn, jī xī yǒu gēn. tāng wáng cún xià hòu zhī zōng, suì chéng liù bǎi zhī tǒng wǔ wáng shù yīn zhòu zhī hòu, nǎi kāi bā bǎi zhī jī. dài wáng jì yīn zhōu ér wáng guān zhōng, cún yíng shì ér hóng chǔ yìn, chén yīng děng xià qíng, wú rèn zhàn lì kǒng pò zhī zhì.
始皇之孫扶蘇之子三世子嬰上言:伏以秦祚中絕,贏圖失所,七廟亡祀享之禮,四海蹈塗炭之災,大喪人心,遂至瓦解。玉符西指,六國從風,黃鉞下臨,群兒束手。威令行不速之命,神武昭不殺之恩。臣嬰等非敢望宗廟以承宗,惟求守墳墓而延日,百日荷再生之福,一門沾重見之光,早賜生全,願投肝膽,周封不斷,姬錫有根。湯王存夏後之宗,遂成六百之統;武王樹殷胄之後,乃開八百之基。大王繼殷周而王關中,存贏氏而宏楚胤,臣嬰等下情,無任戰慄恐迫之至。
lǔ gōng kàn bà biǎo wén yuē: ěr zǔ lǔ liù guó zhī zǐ sūn, hài tiān xià zhī bǎi xìng, yí huàn yú rǔ, rǔ yǒu hé shuō? yú yīng yuē: fèi guān dōng liù guó zhě, nǎi xiān zǔ shǐ huáng zhī suǒ wèi, fēi chén zhī zuì yě. yù bì yù shā chén, chén yì bù gǎn yuàn. dàn xián yáng zāo èr shì cán bào, bǎi xìng wèi dé ān shēng yī rì, jīn rì dài wáng rù guān, bǎi xìng yǐ zài jiàn tiān rì yǐ, yuàn shā chén yǐ xuě tiān xià zhī hèn, wéi wàng cún bǎi xìng yǐ fú tiān xià zhī xīn. chén suī sǐ yóu shēng, dài wáng dé wēi jiān xū yǐ. yīng yán wèi jǐn, lǔ gōng jí hē yīng bù xià shǒu, zhǐ jiàn yīng bù yī jiàn, shù bài chǔ bīng.
魯公看罷表文曰:「爾祖虜六國之子孫,害天下之百姓,遺患於汝,汝有何說?」於嬰曰:「廢關東六國者,乃先祖始皇之所為,非臣之罪也。玉必欲殺臣,臣亦不敢怨。但咸陽遭二世殘暴,百姓未得安生一日,今日大王入關,百姓已再見天日矣,願殺臣以雪天下之恨,惟望存百姓以服天下之心。臣雖死猶生,大王德威兼虛矣。」嬰言未盡,魯公急喝英布下手,只見英布一劍,數敗楚兵。
jiāng zi yīng shā le, shà shí jiān chóu yún shēng dà, hēi wù màn màn, sì xià bēi āi bù jué.
將子嬰殺了,霎時間愁雲生大,黑霧漫漫,四下悲哀不絕。
què shuō qín mín jiàn shā le zi yīng, yòu jiàn tiān rì hūn àn, yī qí nà hǎn, zhèn dòng tiān dì, jǐn dào pèi gōng yǒu dé, wàn dài zhì jūn lǔ jūn bù rén, miè mén jué hù. nà lǔ gōng tīng dé zhè huà, dà nù, biàn chuán lìng zhe dà xiǎo jiāng xiào, jǐn jiāng xián yáng bǎi xìng shā sǐ, fàn zēng jí xià mǎ lái jiàn, wèi zhī rú hé? qiě kàn xià huí fēn jiě.
卻說秦民見殺了子嬰,又見天日昏暗,一齊吶喊,振動天地,盡道沛公有德,萬代至君;魯君不仁,滅門絕戶。那魯公聽得這話,大怒,便傳令着大小將校,盡將咸陽百姓殺死,范增急下馬來諫,未知如何?且看下回分解。