strong dǒng sān lǎo zhē dào shuō hàn strong
董三老遮道說漢
què shuō hàn wáng dà bīng xíng zhì hé nán, yǒu luò yáng wáng shēn yáng lǜ lǐng wén wǔ jiāng zuǒ, chū guō yíng jiē. hàn wáng yí lù kàn luò yáng xíng shèng, zuǒ jù chéng gāo, yòu zǔ hé chí, qián xiàng sōng gāo, hòu jiè dà hé, dōng lián shān, xī jiē tóng jīn, wǔ yuè zhōng wèi zhōng yuè, gǔ rén wèi hé nán wèi tiān dì zhī zhōng, fēng jǐng huá měi, shān chuān míng xiù, bù néng biàn guān jǐn shí yě, hū qián qū lái bào: yǒu shù shí xiāng lǎo, wàng chén zhē dào, yù lái jiàn wáng. wáng yuē: zhào lái xiāng jiàn. qí zhōng yǒu yī xiāng lǎo, nián jí gāo dà, xìng dǒng, rén chēng dǒng gōng sān lǎo, xī rì céng zài dà jiāng zhōng jiù yì dì shī, fú zàng yú hán zhōu, jīn wén hàn wáng bīng dào luò yáng, lǐng zhòng xiāng lǎo lái jiàn, yīn jìn gào yuē: chén děng zhòng xiāng lǎo, hóu dài wáng rì jiǔ, yù yǒu yī yán shàng jiàn. wáng yuē: rǔ yǒu hé shuō? dǒng gōng xiàng qián yuē: shùn dé zhě chāng, nì dé zhě wáng, bīng chū wú míng, shì gù bù chéng, gù yuē míng qí wèi zéi, dí nǎi kě pò, xiàng yǔ wú dào, fàng shì qí zhǔ, tiān xià zhī zéi yě. rén bù yǐ yǒng, yì bù yǐ lì, dài wáng yí lǜ yī jūn, wèi zhī sù fú, yǐ gào zhū hóu ér fá zhī, zé sì hǎi zhī nèi, mò bù yǎng dé, cǐ sān wáng zhī jǔ yě, wáng jīn shī chū wú míng, bù guò tú zhēng yǐ cùn zhī tǔ ěr, suī yī zhàn shèng chǔ, tiān xià zhōng bù fú yě. hàn wáng yīn fǔ zhī yuē: ěr xiāng lǎo zhī yán, chéng wèi yǒu lǐ, guǎ rén jí fā shǒu shū, bù gào tiān xià, rán hòu hé bīng dōng zhēng. yòu zhào dǒng gōng yuē: ěr děng yì yù shì jìn hū? dǒng gōng yuē: chén nián bā shí yǒu yú, sǐ qī jiāng xìng, zhì jiàn dài wáng rén ài jí yú tiān xià, yuē fǎ sān zhāng, chú qín kē zhèng, jù xìng mò bù yǐn xū ér lái, yù dài wáng wèi tiān xià zhǔ yě, chén děng bù cí yuǎn lái, kòu mǎ ér jiàn, yǐ shēn cǐ dà yì, fēi wèi shì lù ér lái yě. hàn wáng dà xǐ, gè shǎng bái mǐ yī shí, juàn yī pǐ, zhòng xiāng lǎo lǐng shòu bài xiè ér qù. yú shì hàn wáng jìn luò yáng chéng. jí wèi yì dì fā sàng, jǔ āi sān rì, nǎi xià shǒu shū bù gào tiān xià, shū yuē:
卻說漢王大兵行至河南,有洛陽王申陽率領文武將佐,出郭迎接。漢王一路看洛陽形勝,左據成皋,右阻河池,前向嵩高,後介大河,東聯■山,西接潼津,五嶽中為中嶽,古人謂河南為天地之中,風景華美,山川明秀,不能遍觀盡識也,忽前驅來報:「有數十鄉老,望塵遮道,欲來見王。」王曰:「召來相見。」其中有一鄉老,年極高大,姓董,人稱董公三老,昔日曾在大江中救義帝屍,扶葬於邯州,今聞漢王兵到洛陽,領眾鄉老來見,因進告曰:「臣等眾鄉老,侯大王日久,欲有一言上諫。」王曰:「汝有何說?」董公向前曰:「順德者昌,逆德者亡,兵出無名,事故不成,故曰名其為賊,敵乃可破,項羽無道,放弒其主,天下之賊也。仁不以勇,義不以力,大王宜率一軍,為之素服,以告諸侯而伐之,則四海之內,莫不仰德,此三王之舉也,王今師出無名,不過徒爭已寸之土耳,雖一戰勝楚,天下終不服也。」漢王因撫之曰:「爾鄉老之言,誠為有理,寡人即發手書,布告天下,然後合兵東征。」又召董公曰:「爾等亦欲仕進乎?」董公曰:「臣年八十有餘,死期將幸,至見大王仁愛及於天下,約法三章,除秦苛政,巨姓莫不引須而來,欲大王為天下主也,臣等不辭遠來,扣馬而諫,以伸此大義,非為仕祿而來也。」漢王大喜,各賞白米一石,絹一匹,眾鄉老領受拜謝而去。於是漢王進洛陽城。即為義帝發喪,舉哀三日,乃下手書布告天下,書曰:
tiān xià gòng lì yì dì, běi miàn shì zhī jīn xiàng yǔ shì zhī. dà nì wú dào! guǎ rén xī fā guān zhōng bīng, shōu sān hé tǔ, yuàn cóng zhū hòu wáng jī chǔ zhī shā yì dì zhě.
天下共立義帝,北面事之;今項羽弒之。大逆無道!寡人悉發關中兵,收三河土,願從諸候王擊楚之殺義帝者。
gè chù jiāng shǒu sǎo fēn tóu fà xíng, cǐ shí hán xìn rén mǎ jù huì hé yī chù. bù yuè yú, zhū lù bīng mǎ wén shǒu shū dào rì, bù qī ér hé bīng zhě wǔ shí liù wàn zhòng.
各處將手掃分頭髮行,此時韓信人馬俱會合一處。不月余,諸路兵馬聞手書到日,不期而合兵者五十六萬眾。
hàn wáng qí jí dà xiǎo zhū jiāng, yīn yǔ hán xìn yì yuē: jīn zhū hóu huì bīng, jù huì yú luò yáng, jiǎ shì wǔ shí liù wàn. kě yǐ pò chǔ hū? hán xìn yuē: xíng bīng zhī dào, xiān àn tiān shí, cì chá dì lǐ, yòu kàn suì xīng zhī xiàng bèi, fāng kě xíng shī, gài bīng, xiōng qì yě: zhàn, wēi shì yě. sān jūn zhī sǐ shēng, guó jiā zhī xiū qī, shí xì yú cǐ, qǐ kě qīng jǔ zhī hū? chén yè guān gān xiàng, yòu tuī suàn dài wáng nián mìng, jù shàng wèi lì. bù ruò xiū yǎng shì mǎ, xùn liàn jiǎ bīng, shǎo dài míng nián. chén bǎo bì pò chǔ yǐ, ruò shì jīn nián jǔ bīng, chén jué bù gǎn fèng mìng. wáng yuē: qián rì jǔ yòng jiāng jūn zhī shí, wèi jí liǎng yuè, jiāng jūn jí quàn guǎ rén dōng zhēng jīn guān zhōng yǐ dé dà bàn, jiào zhī qián rì, bīng shì yòu zì bù tóng. jiāng jūn fǎn zī jū nán jìn zhě, hé yě? xìn yuē: dài wáng suī dé guān zhōng, wèi yǔ xiàng wáng huì zhàn, chén guān xiàng wáng shì lì, zhèng zài qiáng shèng zhī jì. jīn yǔ qí liáng zhēng héng. yàn zhào zuò gěng, xǐ gè guó fēn duó qí shì, yán zhì míng nián, dài wáng nǎi gǔ bīng ér dōng, chéng qí bì ér yǔ zhī dí, chén zhī qí bì shèng yǐ: wáng yuē: shí bù kě wéi, jī bù kě shī, jīn xiàng wáng chū zhēng zài wài, zhèng dāng lí pī zhī shí, wǒ chéng qí xiè dài ér qǔ zhī, qí bì shèng yǐ. jiāng jūn tīng jiàn bù tóng, gù nǎi tuì xùn rú cǐ, qiě dài lǐng běn bù rén mǎ, zhèn shǒu xī qín, guǎ rén qīn tǒng dà jūn, dōng xiàng fá chǔ tǎng yǒu bù lì, jiāng jūn jí lái jiù yuán, yì jiāng jūn zhī gōng yě! zhāng liáng děng jìn qián fù kǔ kǒu jí jiàn, hàn wáng yì bù tīng. xìn yuē: bà wáng yǒng guān tiān xià, suǒ xiàng wú dí, hàn jiāng zhōng kǒng wú qí duì. dài wáng dāng shěn shí liàng shì ér jìn, qiè bù kě qīng dí yě! lì shēng yuē: yuán shuài yǔ qí yù wèi móu huà rú cǐ, bù ruò suí dài wáng yī tóng dōng zhēng, jué chéng dà gōng. xìn yuē: bù rán! qín dì chū fù, hàn bīng jǐn shù dōng xíng, tǎng huò bù lì, rén xīn wèi bǎo, yī wén chuán bào, jué fù pàn luàn. xìn lǐng běn bù rén mǎ, zhèn shǒu sān qín, bù shī gēn běn, cǐ wàn quán zhī cè yě. hán xìn jiù jiāng dà jiāng yìn jiāo fù yǔ hàn wáng, lǐng běn bù rén mǎ, bài cí jìng fù chéng yáng zhù zā.
漢王齊集大小諸將,因與韓信議曰:「今諸侯會兵,俱會於洛陽,甲士五十六萬。可以破楚乎?」韓信曰:「行兵之道,先按天時,次察地理,又看歲星之向背,方可行師,蓋兵,兇器也:戰,危事也。三軍之死生,國家之休戚,實繫於此,豈可輕舉之乎?臣夜觀乾象,又推算大王年命,俱尚未利。不若休養士馬,訓練甲兵,少待明年。臣保必破楚矣,若是今年舉兵,臣決不敢奉命。」王曰:「前日舉用將軍之時,未及兩月,將軍即勸寡人東征;今關中已得大半,較之前日,兵勢又自不同。將軍反趑趄難進者,何也?」信曰:「大王雖得關中,未與項王會戰,臣觀項王勢力,正在強盛之際。今與齊梁爭橫。燕趙作梗,喜各國分奪其勢,延至明年,大王乃鼓兵而東,乘其敝而與之敵,臣知其必勝矣:」王曰:「時不可違,機不可失,今項王出征在外,正當離披之時,我乘其懈怠而取之,其必勝矣。將軍聽見不同,故乃退遜如此,且帶領本部人馬,鎮守西秦,寡人親統大軍,東向伐楚;倘有不利,將軍急來救援,亦將軍之功也!」張良等近前復苦口極諫,漢王益不聽。信曰:「霸王勇冠天下,所向無敵,漢將中恐無其對。大王當審時量勢而進,切不可輕敵也!」酈生曰:「元帥與其預為謀畫如此,不若隨大王一同東征,決成大功。」信曰:「不然!秦地初附,漢兵盡數東行,倘或不利,人心未保,一聞傳報,決復叛亂。信領本部人馬,鎮守三秦,不失根本,此萬全之策也。」韓信就將大將印交付與漢王,領本部人馬,拜辭徑赴成陽駐紮。
hàn wáng suì lǜ lǐng dà jūn dōng xíng, suǒ dào jùn xiàn, mò bù guī fù. jiāng jìn chén liú, zhāng liáng zòu yuē: chén gù zhǔ bèi chǔ suǒ miè, yǒu hán wáng sūn jī xìn, fǔ yǎng zhū gōng zǐ jiā, qǐ dài wáng chuán xí, lì wèi wáng yǐ shǒu chén liú, jí wáng zhī fān zhèn yě. wáng yuē: rán. jiù mìng zhāng liáng chí jié fēng hán wáng sūn jī xìn wèi hán wáng, zhū gōng zǐ zhōng yǒu xián néng rú jī kāng zhě, fēng wèi chén liú jūn, shǐ fǔ hán wáng, zhāng liáng chí jié bài cí, wáng yuē: xiān shēng dào chén liú, fēng hán wáng bì, kě jiān chéng gǎn lái, guǎ rén yù zhāo xī yǔ xiān shēng shāng yì fá chǔ. liáng yuē: dài wáng fán shì dāng zhēn zhuó kě fǒu, nǎi xū yú zhū jiāng zhōng lì yī dà jiāng, yǐ yuē shù sān jūn, chén dào chén liú, liào yī yuè yú jí fù péng chéng yě. zhāng liáng fù chén liú bù tí.
漢王遂率領大軍東行,所到郡縣,莫不歸附。將近陳留,張良奏曰:「臣故主被楚所滅,有韓王孫姬信,撫養諸公子家,乞大王傳檄,立為王以守陳留,即王之藩鎮也。」王曰:「然。」就命張良持節封韓王孫姬信為韓王,諸公子中有賢能如姬康者,封為陳留君,使輔韓王,張良持節拜辭,王曰:「先生到陳留,封韓王畢,可兼程趕來,寡人慾朝夕與先生商議伐楚。」良曰:「大王凡事當斟酌可否,乃須於諸將中立一大將,以約束三軍,臣到陳留,料一月余即赴彭城也。」張良赴陳留不題。
hàn wáng guò biàn hé, sān jūn gè xiāng zhēng dù, tuī yī jūn shì luò shuǐ, zhòng rén xuān huá gāo hū, lüè wú jì dàn, zhū jiāng mò néng jìn zhǐ. hàn wáng zhào lù jiǎ lì shēng yì yuē: jūn wú jì lǜ, yǐ qí wú dà jiāng tǒng zhī yě, guǎ rén yú zhòng zhū mín zhōng, zé qí sù yǒu zhòng wàng zhě, wéi wèi bào nǎi wèi wáng dí sūn, shí rén chēng wèi sài tài gōng, qí rén kě wèi dà jiāng, guǎ rén yù yǐ yuán shuài yìn fù bào zhí zhǎng, ěr yǐ wèi rú hé? jiǎ yuē: wèi bào yán guò qí shí, kǒng fēi dà jiāng cái. lì shēng yuē: zhāng liáng yì cháng qīng bào, bào yǔ zhū jiāng yì bù xiāng de, kǒng nán fú zhòng yě. chén píng yuē: bào suī yǒu cái ér fēi dà qì, zhōng bù zú jì dà shì. wáng yuē: wèi bào mén dì sù zhòng, wǔ shì jiāng zhǒng, jiào zhī hán xìn qǐ shí shòu rǔ, jiǒng rán bù tóng, bài wèi dà jiāng, qǐ yǒu bù fú zhòng zhī lǐ yé? shì rì suì bài wèi bào wèi dà jiāng, bào xīn rán lǐng shòu, diǎn yuè sān jūn, diào qiǎn zhū jiāng rén mǎ qǐ xíng, fù péng chéng jìn fā.
漢王過汴河,三軍各相爭渡,推一軍士落水,眾人喧譁高呼,略無忌憚,諸將莫能禁止。漢王召陸賈、酈生議曰:「軍無紀律,以其無大將統之也,寡人於眾諸民中,擇其素有重望者,惟魏豹乃魏王嫡孫,時人稱為「賽太公」,其人可為大將,寡人慾以元帥印付豹執掌,爾以為如何?」賈曰:「魏豹言過其實,恐非大將才。」酈生曰:「張良亦嘗輕豹,豹與諸將亦不相得,恐難服眾也。」陳平曰:「豹雖有才而非大器,終不足濟大事。」王曰:「魏豹門第素重,五世將種,較之韓信乞食受辱,迥然不同,拜為大將,豈有不服眾之理耶?」是日遂拜魏豹為大將,豹欣然領受,點閱三軍,調遣諸將人馬啟行,赴彭城進發。
bà wáng zhēng qí liáng yàn zhào wèi huí, péng chéng nǎi péng yuè zhèn shǒu, hàn wáng qiǎn lù jiǎ lài shǒu shū wǎng shuō péng yuè jiàng hàn, shū yuē:
霸王征齊梁燕趙未回,彭城乃彭越鎮守,漢王遣陸賈賚手書往說彭越降漢,書曰:
hàn wáng shǒu shū fù péng jiāng jūn zú xià: xiàng yǔ fàng shì yì dì, dà nì bù dào, yǐ fā shū bù gào tiān xià, bīng jiē gǎo sù, wèi yì dì fā sàng. zhū hóu wén yǒu cǐ jǔ, mò bù tóng shēng chēng kuài, jiāng jūn fù yīng yáng zhī yǒng, sù yǒu dà zhì, ér nǎi yǔ nì zéi wèi chén, shí wèi jiāng jūn chǐ yě. jiāng jūn kěn cóng yì jǔ shuài, yǔ hàn hé bīng, gòng fá dà nì, chéng gōng zhī hòu, chuí míng zhú bó, wèi wàn dài yuán xūn, zi sūn mián yán, shì xiǎng wáng jué, dà zhàng fū zhī suǒ wèi, zì yǔ xún cháng wàn wàn bù tóng yě! zú xià qí chá zhī.
漢王手書付彭將軍足下:項羽放弒義帝,大逆不道,已發書布告天下,兵皆縞素,為義帝發喪。諸侯聞有此舉,莫不同聲稱快,將軍負鷹揚之勇,夙有大志,而乃與逆賊為臣,實為將軍恥也。將軍肯從義舉帥,與漢合兵,共伐大逆,成功之後,垂名竹帛,為萬代元勛,子孫綿延,世享王爵,大丈夫之所為,自與尋常萬萬不同也!足下其察之。」
lù jiǎ lài hàn wáng shū jiàn péng yuè, yuè jiàn shū dà xǐ yuē: yuè wén hàn wáng nǎi zhǎng zhě. jí kāi chéng yíng jiē hàn wáng jìn chéng.
陸賈賚漢王書見彭越,越見書大喜曰:「越聞漢王乃長者。」即開城迎接漢王進城。
hàn wáng ān fǔ péng yuè bì, zhào wèi bào diào bá zhū jiāng, yù bèi yǔ chǔ jiāo zhàn. jí rù hòu gōng, shōu qí bǎo huò měi nǚ, jǐn rì zhì jiǔ gāo huì, yú zǐ qī jí jiù yú jī tóu běi biān zǒu, hàn wáng yì bù zhuī gǎn, zhū wén wǔ jiāng zuǒ xīn zhì yì xiè, bù tīng bào yuē shù. bào xìng zào wú hán róng, biān dá shì zú, líng rǔ zhū jiāng shì, rén xīn duō bù fú.
漢王安撫彭越畢,召魏豹調拔諸將,預備與楚交戰。即入後宮,收其寶貨美女,盡日置酒高會,虞子期急救虞姬投北邊走,漢王亦不追趕,諸文武將佐心志益懈,不聽豹約束。豹性躁無涵容,鞭韃士卒,凌辱諸將士,人心多不服。
xiàng wáng jiàn yú zǐ qī hù sòng yú jī zhòng jiā juàn dào chǔ yíng, bèi shuō péng yuè jiàng hàn, hàn wáng dà bīng tún zhù péng chéng, jiāng hòu gōng bǎo huò měi nǚ jǐn bèi lǔ yǐ. xiàng wáng wén shuō dà nù yuē: liú bāng nǎi gǎn duó wǒ péng chéng, lǔ wǒ hòu gōng, shì bù yǔ bāng bìng lì! nǎi mìng lóng qiě zhōng lí mèi lǐng bīng gōng qí, qīn lǐng jīng bīng sān wàn rén, zhòu yè jiān xíng qū péng chéng. lí chéng sān shí lǐ xià yíng, chāi rén xià zhàn shū yǔ hàn wáng. hàn wáng zhé shū guān kàn, shū yuē:
項王見虞子期護送虞姬眾家眷到楚營,備說彭越降漢,漢王大兵屯住彭城,將後宮寶貨美女盡被虜矣。項王聞說大怒曰:「劉邦乃敢奪我彭城,虜我後宮,誓不與邦並立!」乃命龍且、鍾離昧領兵攻齊,親領精兵三萬人,晝夜兼行趨彭城。離城三十里下營,差人下戰書與漢王。漢王折書觀看,書曰:
xī chǔ bà wáng shū fù liú bāng yuē: zhèn fēng ěr wèi hàn wáng, zuò shǒu xī tǔ, dài jiǎ shí wàn, ān xiǎng tiān lù, yì dāng zhī zhǐ bù zì chuāi jiū, zì sì chāng kuáng, qīn rǎo guān nèi, suǒ jiàng zhū hóu, jiē wěi cái yōng shí, bù zú wèi hàn yù, nǎi ěr jiě gē. zhèn jīn yǔ ěr huì zhàn, ěr dāng yán jǐng yǐ shì wǒ jiàn, shǐ ěr piàn jiǎ bù guī, yú yóu fǔ zhōng ěr! sù lái chū dí, wù zì tuì huǐ!
西楚霸王書付劉邦曰:朕封爾為漢王,坐守西土,帶甲十萬,安享天祿,亦當知止;不自揣究,恣肆猖狂,侵擾關內,所降諸侯,皆猥才庸識,不足為捍禦,乃爾解戈。朕今與爾會戰,爾當延頸以試我劍,使爾片甲不歸,魚游釜中耳!速來出敵,勿自退悔!
hàn wáng guān shū bì, zhào wèi bào, bào yuē: wáng dāng pī huí, lái rì huì zhàn. bù zhī chǔ hàn rú hé jiāo bīng, qiě kàn xià huí fēn jiě.
漢王觀書畢,召魏豹,豹曰:「王當批回,來日會戰。」不知楚漢如何交兵,且看下回分解。