strong qián xiù cái cuò zhàn fèng huáng chóu strong
錢秀才錯占鳳凰儔
yú chuán zài jiǔ rì xiāng suí, duǎn dí lú huā shēn chù chuī.
漁船載酒日相隨,短笛盧花深處吹。
hú miàn fēng shōu yún yǐng sàn, shuǐ tiān guāng zhào bì liú lí.
湖面風收雲影散,水天光照碧琉璃。
zhè shǒu shī shì wèi shí yáng bèi yóu tài hú suǒ zuò. zhè tài hú zài wú jùn xī nán sān shí yú lǐ zhī wài. nǐ dào yǒu duō shǎo dà? dōng xī èr bǎi lǐ, nán běi yī bǎi èr shí lǐ, zhōu wéi wǔ bǎi lǐ, guǎng sān wàn liù qiān qǐng, zhōng yǒu shān qī shí èr fēng, jīn dài sān zhōu. nǎ sān zhōu? sū zhōu hú zhōu cháng zhōu. dōng nán zhū shuǐ jiē guī. yī míng zhèn zé, yī míng jù qū, yī míng lì zé, yī míng wǔ hú. hé yǐ wèi zhī wǔ hú? dōng tōng zhǎng zhōu sōng jiāng, nán tōng wū chéng xī, xī tōng yì xìng jīng xī, běi tōng jìn líng hú, dōng tōng jiā xìng jiǔ xī, shuǐ fán wǔ dào, gù wèi zhī wǔ hú. nà wǔ hú zhī shuǐ, zǒng shì zhèn zé fēn liú, suǒ yǐ wèi zhī tài hú. jiù tài hú zhōng, yì yǒu wǔ hú míng sè, yuē: líng hú yóu hú mò hú gòng hú xū hú. wǔ hú zhī wài, yòu yǒu sān xiǎo hú: fú jiāo shān dōng rì méi liáng hú, dù qí zhī xī yú chá zhī dōng rì jīn dǐng hú, lín wū zhī dōng rì dōng gāo lǐ hú: wú rén zhǐ chēng zuò tài hú. nà tài hú zhōng qī shí èr fēng, wéi yǒu dòng tíng liǎng shān zuì dà: dōng dòng tíng yuē xī shān, liǎng shān fēn zhì hú zhōng. qí yú zhū shān, huò yuǎn huò jìn, ruò fú huò chén, yǐn jiàn chū méi yú bō tāo zhī jiān. yǒu yuán rén jì qiān shī wèi zhèng:
這首詩是未時楊備游太湖所作。這太湖在吳郡西南三十餘里之外。你道有多少大?東西二百里,南北一百二十里,周圍五百里,廣三萬六千頃,中有山七十二峰,襟帶三州。哪三州?蘇州、湖州、常州。東南諸水皆歸。一名震澤,一名具區,一名笠澤,一名五湖。何以謂之五湖?東通長洲松江,南通烏程溪,西通義興荊溪,北通晉陵湖,東通嘉興韭溪,水凡五道,故謂之五湖。那五湖之水,總是震澤分流,所以謂之太湖。就太湖中,亦有五湖名色,曰:菱湖、游湖、莫湖、貢湖、胥湖。五湖之外,又有三小湖:扶椒山東日梅梁湖,杜圻之西、魚查之東日金鼎湖,林屋之東日東皋里湖:吳人只稱做太湖。那太湖中七十二峰,惟有洞庭兩山最大:東洞庭曰西山,兩山分峙湖中。其餘諸山,或遠或近,若浮或沉,隱見出沒于波濤之間。有元人計謙詩為證:
zhōu huí wàn shuǐ rù, yuǎn jìn shù zhōu huán.
周回萬水入,遠近數州環。
nán jí yí wú dì, xī fú zhí jì shān.
南極疑無地,西浮直際山。
sān jiāng guī hǎi biǎo, yī jìng jiè hé jiān.
三江歸海表,一徑界河間。
bái làng qiū fēng jí, yú zhōu yì shàng xián.
白浪秋風疾,漁舟意尚閒。
nà dōng xī liǎng shān zài tài hú zhōng jiān, sì miàn jiē shuǐ, chē mǎ bù tōng. yù yóu liǎng shān zhě, bì jiǎ zhōu yī, wǎng wǎng yǒu fēng bō zhī xiǎn. xī sòng shí zǎi xiàng fàn chéng dà zài hú zhōng yù fēng, céng zuò shī yī shǒu:
那東西兩山在太湖中間,四面皆水,車馬不通。欲游兩山者,必假舟揖,往往有風波之險。昔宋時宰相范成大在湖中遇風,曾作詩一首:
bái wù màn kòng bái làng, zhōu rú zhú yè xìn fú chén.
白霧漫空白浪,舟如竹葉信浮沉。
kē tóu yàn qǐ wú hé gǎn, zì yǒu shān chuān yìn cǐ xīn.
科頭宴起吾何敢,自有山川印此心。
huà shuō liǎng shān zhī rén, shàn yú huò zhí, bā miàn sì lù, qù wèi shāng wèi jiǎ, suǒ yǐ jiāng hú shàng yǒu gè kǒu hào, jiào zuò zuān tiān dòng tíng. nèi zhōng dān biǎo xī dòng tíng yǒu gè fù jiā, xìng gāo míng zàn, shào nián guàn zǒu hú guǎng, fàn mài liáng shí. hòu lái jiā dào yīn shí le, kāi qǐ liǎng gè jiě kù, tuō zhe sì gè huǒ jì zhǎng guǎn, zì jǐ zhī zài jiā zhōng shòu yòng. hún jiā jīn shì, shēng le nán nǚ èr rén, nán míng gāo biāo, nǚ míng qiū fāng. nà qiū fāng fǎn zhǎng shì gāo biāo èr suì. gāo zàn qǐng gè jī nián lǎo jiào shòu zài jiā guǎn gǔ, jiào zhe liǎng gè nǚ ér dú shū. nà qiū fāng zī xìng cōng míng, zì qī suì, zhì èr shí suì, shū shǐ jiē tōng, xiě zuò jù miào. jiāo shí sān suì, jiù bù jìn xué táng, zhī zài fáng zhōng xí xué nǚ gōng, miáo luán cì fèng. kàn kàn zhǎng chéng shí liù suì, chū là dé hǎo gè nǚ ér, měi yàn fēi cháng, yǒu shī wèi zhèng:
話說兩山之人,善於貨殖,八面四路,去為商為賈,所以江湖上有個口號,叫做「鑽天洞庭」。內中單表西洞庭有個富家,姓高名贊,少年慣走湖廣,販賣糧食。後來家道殷實了,開起兩個解庫,托著四個夥計掌管,自己只在家中受用。渾家金氏,生了男女二人,男名高標,女名秋芳。那秋芳反長似高標二歲。高贊請個積年老教授在家館穀,教著兩個女兒讀書。那秋芳資性聰明,自七歲,至二十歲,書史皆通,寫作俱妙。交十三歲,就不進學堂,只在房中習學女工,描鸞刺鳳。看看長成十六歲,出落得好個女兒,美艷非常,有詩為證:
miàn shì táo huā hán lù, tǐ rú bái xuě tuán chéng. yǎn héng qiū shuǐ dài méi qīng, shí zhǐ jiān jiān chūn sǔn. niǎo nà xiū yán xī zǐ, fēng liú bù ràng cuī yīng. jīn lián zhǎi zhǎi bàn ér qīng, xíng dòng yì tiān fēng yùn.
面似桃花含露,體如白雪團成。眼橫秋水黛眉清,十指尖尖春筍。裊娜休言西子,風流不讓崔鶯。金蓮窄窄瓣兒輕,行動一天丰韻。
gāo zàn jiàn nǚ ér rén wù zhěng qí, qiě yòu cōng míng, bù kěn jiāng tā pèi gè píng děng zhī, dìng yào jiǎn gè dú shū jūn zǐ cái mào jiān quán de pèi tā, pìn lǐ hòu bó dào yě bù lùn. ruò duì tóu hǎo shí, jiù péi xiē zhuāng qū jià qù, yě zì yuàn qíng yuàn. yǒu duō shǎo háo mén fù shì, rì lái qiú qīn de. gāo zàn fǎng dé tā zǐ dì cái bù yā zhòng, mào bù chāo qún, suǒ yǐ bù céng xǔ yǔn. suī zé dòng tíng zài shuǐ zhōng yāng, sān zhōu tōng dào, kuàng gāo zàn yòu shì gè fù jiā. zhè xiē zuò méi de sì chù chuán yáng, shuō gāo jiā nǚ zǐ měi mào cōng míng, qíng yuàn péi qián chū jià, zhǐ yào zé gè fēng liú jiā xù. dàn yǒu yī èr fēn cái mào de, nǎ yī gè bù āi fēng jī fèng, duì nèi xiē méi rén shuō dào: jīn hòu bù xū yán sān yǔ sì. ruò guǒ yǒu rén cái chū zhòng de, biàn yǔ tā tóng lái jiàn wǒ. hé yì de wǒ yì, yī yán liǎng jué, kě bù kuài dāng! zì gāo zàn chū le zhè jù yán yǔ, nèi xiē méi rén jiù bù gǎn qīng yì shàng mén. zhèng shì:
高贊見女兒人物整齊,且又聰明,不肯將他配個平等之,定要揀個讀書君子、才貌兼全的配他,聘禮厚薄到也不論。若對頭好時,就賠些妝區嫁去,也自願情願。有多少豪門富室,日來求親的。高贊訪得他子弟才不壓眾,貌不超群,所以不曾許允。雖則洞庭在水中央,三州通道,況高贊又是個富家。這些做媒的四處傳揚,說高家女子美貌聰明,情願賠錢出嫁,只要擇個風流佳婿。但有一二分才貌的,哪一個不挨風緝縫,對那些媒人說道:「今後不須言三語四。若果有人才出眾的,便與他同來見我。合意得我意,一言兩決,可不快當!」自高贊出了這句言語,那些媒人就不敢輕易上門。正是:
yǎn jiàn fāng wèi shì, chuán yán wèi bì zhēn.
眼見方為是,傳言未必真。
shì jīn jīn yǒu shí, jīng pò jiǎ yín rén.
試金今有石,驚破假銀人。
huà fēn liǎng tóu. què shuō sū zhōu fǔ wú jiāng xiàn píng wàng dì fāng, yǒu yī xiù shì, xìng qián míng qīng, zì wàn xuǎn. cǐ rén bǎo dú shī shū, guǎng zhī jīn gǔ, gèng jiān yī biǎo rén cái. yě yǒu shī wèi zhèng:
話分兩頭。卻說蘇州府吳江縣平望地方,有一秀士,姓錢名青,字萬選。此人飽讀詩書,廣知今古,更兼一表人才。也有詩為證:
chū là chún hóng chǐ bái, shēng chéng yǎn xiù méi qīng.
出落唇紅齒白,生成眼秀眉清。
fēng liú bù zài zhe yī xīn, jùn qiào xíng zhōng shǒu lǐng.
風流不在著衣新,俊俏行中首領。
xià bǐ qiān yán lì jiù, huī háo sì zuò jiē jīng.
下筆千言立就,揮毫四坐皆驚。
qīng qián wàn xuǎn hǎo shēng míng, yī jiàn rén rén qǐ jìng.
青錢萬選好聲名,一見人人起敬。
qián chū jiā shì shū xiāng, chǎn wēi yè báo, bù xìng fù mǔ zǎo sàng, yù jiā líng tì, suǒ yǐ nián dāng ruò guàn, wú lì qǔ qī, zhǐ yǔ lǎo pú qián xìng xiāng yī tóng zhù. qián xìng zhú rì zuò xiē xiǎo jīng jì gōng gěi jiā zhǔ, měi měi bù fū, yī jī liǎng bǎo. xìng de qí nián yóu xiáng, tóng xiàn yǒu gè biǎo xiōng, zhù zài běi mén zhī wài, jiā dào pō fù, jiù yán tā zài jiā dú shū. nà biǎo xiōng xìng yán míng jùn, zì bó yǎ, yǔ qián shēng tóng gēng shēng, dōu zé yī shí bā suì, yán jùn zhǐ zhǎng dé sān gè yuè, gù cǐ qián shēng hū zhī wèi xiōng. fù qīn yǐ shì, zhǐ yǒu lǎo mǔ zài táng, yì wèi cháng dìng qīn. shuō huà de, nà qián qīng yīn jiā pín wèi qǔ, yán jùn shì fù jiā zhī zǐ, rú hé yī shí bā suì, hái méi lǎo pó? qí zhōng yǒu gè yuán gù: nà yán jùn yǒu gè hào gāo zhī bìng, lì shì yào jiǎn gè jué měi dí nǚ zǐ, fāng yǔ dì yīn, suǒ yǐ jí qiè bù néng chéng jiù, kuàng qiě yán jùn zì jǐ yòu shēng de shí fēn chǒu lòu. zěn jiàn dé? yì yǒu shī wèi zhèng:
錢出家世書香,產微業薄,不幸父母早喪,愈加零替,所以年當弱冠,無力娶妻,止與老僕錢興相依同住。錢興逐日做些小經紀供給家主,每每不敷,一飢兩飽。幸得其年游庠,同縣有個表兄,住在北門之外,家道頗富,就延他在家讀書。那表兄姓顏名俊,字伯雅,與錢生同庚生,都則一十八歲,顏俊只長得三個月,故此錢生呼之為兄。父親已逝,止有老母在堂,亦未嘗定親。說話的,那錢青因家貧未娶,顏俊是富家之子,如何一十八歲,還沒老婆?其中有個緣故:那顏俊有個好高之病,立誓要揀個絕美的女子,方與締姻,所以急切不能成就,況且顏俊自己又生得十分醜陋。怎見得?亦有詩為證:
miàn hēi hún rú guō dǐ, yǎn yuán què shì tóng líng.
面黑渾如鍋底,眼圓卻似銅鈴。
dòu bā mì bǎi pào tóu dīng, huáng fà fēng sōng liǎng bìn.
痘疤密擺泡頭釘,黃髮鋒松兩鬢。
yá chǐ zhēn jīn dù jiù, shēn qū wán tiě qiāo chéng.
牙齒真金鍍就,身軀頑鐵敲成。
zhā kāi wǔ zhǐ gǔ chuí néng, wǎng le míng hū yán jùn.
楂開五指鼓錘能,枉了名呼顏俊。
nà yán jùn suī zé chǒu lòu, zuì hǎo zhuāng bàn, chuān hóng zhe lǜ, dī shēng qiáng xiào, zì yǐ wèi měi. gèng jiān tā fù zhōng quán wú dī mò, zhǐ shàng nán chéng piàn yǔ, piān hǎo pān jīn diào gǔ, mài nòng cái xué. qián qīng suī zhī bú shì tóng diào, què yě jiè tā guǎn dì, wèi dú shū zhī zī, měi shì zuǒ còu zhe tā. gù cǐ yán jùn shèn shì xǐ huān, shì shì shāng yì ér xíng, shén shuō dé zhe. huà xiū xù fán. yī rì, zhèng shì shí yuè chū xún tiān qì, yán jùn yǒu gè mén fáng yuǎn qīn, xìng yóu míng chén, hào shǎo méi, wèi rén shēng yì xíng zhōng, pō pō líng lì, yě lǐng jiè yán jùn xiē běn qián, zài jiā kāi gè guǒ zǐ diàn yíng yùn guò huó. qí rì zài dòng tíng shān fàn le jǐ dān chéng jú huí lái, zhuāng zuò yī pán, dào yán jiā sòng xīn. tā zài shān shàng wén dé gāo jiā xuǎn xù zhī shì, shuō huà zhōng jiān ǒu rán duì yán jùn xù shù, yě shì wú xīn zhī tán. shuí zhī yán jùn dào yǒu yì le. xiǎng dào: wǒ yī xiàng yào mì yī tóu hǎo qīn shì, dōu bù zhòng yì. bù xiǎng zhè duàn yīn yuán què luò zài nà lǐ! píng zhe wǒ nèn bān cái mào, yòu yǒu jiā sī, ruò yāng méi qù shuō, zài zēng tiān jǐ jù hǎo huà, pà dào bù chéng? nà rì yī yè shuì bù zhe, tiān míng qǐ lái, jí jí shū xǐ le, dào yóu chén jiā lǐ.
那顏俊雖則醜陋,最好妝扮,穿紅著綠,低聲強笑,自以為美。更兼他腹中全無滴墨,紙上難成片語,偏好攀今掉古,賣弄才學。錢青雖知不是同調,卻也借他館地,為讀書之資,每事左湊著他。故此顏俊甚是喜歡,事事商議而行,甚說得著。話休絮煩。一日,正是十月初旬天氣,顏俊有個門房遠親,姓尤名辰,號少梅,為人生意行中,頗頗伶俐,也領借顏俊些本錢,在家開個果子店營運過活。其日在洞庭山販了幾擔橙橘回來,裝做一盤,到顏家送新。他在山上聞得高家選婿之事,說話中間偶然對顏俊敘述,也是無心之談。誰知顏俊到有意了。想道:「我一向要覓一頭好親事,都不中意。不想這段姻緣卻落在那裡!憑著我恁般才貌,又有家私,若央媒去說,再增添幾句好話,怕道不成?」那日一夜睡不著,天明起來,急急梳洗了,到尤辰家裡。
yóu chén gāng gāng kāi mén chū lái, jiàn le yán jùn, biàn dào: dà guān rén wèi hé jīn rì qǐ dé nèn zǎo? yán jùn dào: biàn shì yǒu xiē zhèng shì, yù dài xiāng fán. kǒng lǎo xiōng chū qù le, tè tè zǎo lái. yóu chén dào: bù zhī dà guān rén yǒu hé shì jiàn wěi? qǐng lǐ miàn zuò le lǐng jiào. yán jùn zuò zuò qǐ xià, zuò le yī, fēn bīn ér zuò, yóu chén yòu dào: dà guān rén dàn yǒu suǒ wěi, bì dāng xiào lì, zhǐ pà yòng xiǎo zi bù zhe. yán jùn dào: cǐ lái fēi wèi bié shì, tè qiú shǎo méi zuò fá. yóu chén dào: dà guān rén zuò chéng xiǎo zi zhuàn huā hóng qián, zuì gǎn hòu yì, bù zhī shuō de shì nà yī tóu qīn shì? yán jùn dào: jiù shì lǎo xiōng zuó rì shuō de dòng tíng xī shān gāo jiā zhè tóu qīn shì, yú jiā xià shèn shì xiāng yí, qiú lǎo xiōng zuò chéng xiǎo zi zé gè. yóu chén gé de xiào de yī shēng dào: dà guān rén mò guài xiǎo zi zhí yán! ruò shì dì èr jiā, xiǎo zi yě jiù yǔ nǐ qù shuō le ruò shì gāo jiā, dà guān rén zuò chéng bié rén zuò méi bà. yán jùn dào: lǎo xiōng wèi hé tuī tuō? zhè shì nǐ shuō qǐ de, zěn me yòu jiào wǒ qù xún bié rén? yóu chén dào: bú shì xiǎo zi tuī tuō. zhǐ wèi gāo lǎo yǒu xiē gǔ guài, bù róng yì shuō huà, suǒ yǐ chí yí. yán jùn dào: bié jiàn shì, huò zhě yǒu xiē dōng chě xī zhuāi, dōng yǎn xī zhē, dōng sān xī sì, bù róng yì shuō huà. zhè zuò méi nǎi shì bīng rén cuō hé, yì tiān hǎo shì, chú fēi tā nǚ ér bú yào jià rén biàn bà xiū bù rán, shǎo bu dé nán méi nǚ yuē. suí tā gǔ guài shā, xū zhī méi rén bù kě dài màn. nǐ pà tā zěn de! hái shì nǐ gù yì zuò nán, bù kěn zǒng chéng wǒ zhè zhuāng měi shì. zhè yě bù nán, wǒ jiù yāng bié rén què shuō. shuō chéng le shí, xiū xiǎng chī wǒ le xǐ jiǔ! shuō bà, lián máng qǐ shēn.
尤辰剛剛開門出來,見了顏俊,便道:「大官人為何今日起得恁早?」顏俊道:「便是有些正事,欲待相煩。恐老兄出去了,特特早來。」尤辰道:「不知大官人有何事見委?請裡面坐了領教。」顏俊坐座啟下,作了揖,分賓而坐,尤辰又道:「大官人但有所委,必當效力,只怕用小子不著。」顏俊道:「此來非為別事,特求少梅作伐。」尤辰道:「大官人作成小子賺花紅錢,最感厚意,不知說的是那一頭親事?」顏俊道:「就是老兄昨日說的洞庭西山高家這頭親事,於家下甚是相宜,求老兄作成小子則個。」尤辰格的笑的一聲道:「大官人莫怪小子直言!若是第二家,小子也就與你去說了;若是高家,大官人作成別人做媒罷。」顏俊道:「老兄為何推託?這是你說起的,怎麼又叫我去尋別人?」尤辰道:「不是小子推託。只為高老有些古怪,不容易說話,所以遲疑。」顏俊道:「別件事,或者有些東扯西拽,東掩西遮,東三西四,不容易說話。這做媒乃是冰人撮合,一天好事,除非他女兒不要嫁人便罷休;不然,少不得男媒女約。隨他古怪煞,須知媒人不可怠慢。你怕他怎的!還是你故意作難,不肯總成我這樁美事。這也不難,我就央別人卻說。說成了時,休想吃我了喜酒!」說罷,連忙起身。
nà yóu chén lǐng jiè le yán jùn jiā běn qián, píng rì fèng chéng tā de, jiàn tā yǒu rán bù yuè zhī yì, jí máng huí chuán zhuǎn duò dào: kěn qù jiù qù, bù kěn qù jiù bà le, yǒu shèn huà shāng liáng dé! kǒu lǐ suī zé shì nèn bān shuō le, shēn zi què yòu zhuǎn lái zuò xià, yóu chén dào: bú shì wǒ gù yì zuò nán, nà lǎo ér zhēn gè gǔ guài, bié jiā xiāng xí fù, tā piān yào xiàng nǚ xù. dàn dé tā dāng miàn jiàn dé zhòng yì, cái jiāng nǚ ér xǔ tā. yǒu zhè xiē nán chù, zhǐ pà láo ér wú gōng, gù cǐ bù gǎn bǎ zhè gè nán tí bāo lǎn zài shēn shàng. yán jùn dào: yī nǐ shuō, yě jí róng yì. tā yào dāng miàn kàn wǒ shí, jiù děng tā kàn gè yǎn bǎo. wǒ yòu bù cán jí, pà tā zěn dì! yóu chén bù jué hē hē dà xiào dào: dà guān rén, bú shì chōng zhuàng nǐ shuō. dà guān rén suī zé bù chǒu, gèng yǒu bǐ dà guān rén shèng guò jǐ bèi de, tā hái kàn bù shàng yǎn lī. dà guān rén ruò bú shì bǎ yǔ tā jiàn miàn, zhè shì zòng méi yī fēn èr fēn, hái yǒu yī lí èr lí ruò shì dāng miàn yī kàn, biàn wàn fēn nán chéng le. yán jùn dào: cháng yán wú huǎng bù chéng méi., nǐ yǔ wǒ bāo huǎng, zhǐ shuō shí èr fēn rén cái, huò zhě gāi shì wǒ de yīn yuán, yī shuō biàn jiù, bú yào miàn kàn, yě bù kě zhī, yóu chén dào: tǎng ruò yào kàn shí, què zěn dì? yán jùn dào: qiě dào nà shí, zài yǒu shāng liáng, zhǐ qiú lǎo xiōng sù qù yī yán. yóu chén dào: jì méng fēn fù, xiǎo zi hǎo dǎi zǒu yī zāo biàn liǎo.
那尤辰領借了顏俊家本錢,平日奉承他的,見他有然不悅之意,即忙回船轉舵道:「肯去就去,不肯去就罷了,有甚話商量得!口裡雖則是恁般說了,身子卻又轉來坐下,尤辰道:「不是我故意作難,那老兒真箇古怪,別家相媳婦,他偏要向女婿。但得他當面見得中意,才將女兒許他。有這些難處,只怕勞而無功,故此不敢把這個難題包攬在身上。」顏俊道:「依你說,也極容易。他要當面看我時,就等他看個眼飽。我又不殘疾,怕他怎地!」尤辰不覺呵呵大笑道:「大官人,不是衝撞你說。大官人雖則不醜,更有比大官人勝過幾倍的,他還看不上眼哩。大關人若不是把與他見面,這事縱沒一分二分,還有一厘二厘;若是當面一看,便萬分難成了。」顏俊道:「常言『無謊不成媒。』,你與我包謊,只說十二分人才,或者該是我的姻緣,一說便就,不要面看,也不可知,」尤辰道:「倘若要看時,卻怎地?」顏俊道:「且到那時,再有商量,只求老兄速去一言。」尤辰道:「既蒙吩咐,小子好歹走一遭便了。」
yán jùn lín qǐ shēn, yòu dīng níng dào: qiān wàn, qiān wàn! shuō dé chéng shí, bǎ nǐ èr shí wǔ zhè zhǐ jiè qì, xiān fèng hái le, méi lǐ huā hóng zài wài. yóu chén dào: dāng dé, dāng dé! yán jùn bié qù. bù duō shí, jiù jiào rén fēng shàng wǔ qián yín zi, sòng yǔ yóu chén, wèi míng rì mǎi zhōu zhī fèi. yán jùn nà yī yè zài chuáng shàng yòu shuì bù zhe, xiǎng dào: tǎng tā qù shí bù jǐn qí xīn, hú lú tí huí fù le wǒ, kě bù wǎng zǒu yī zāo! zài chà yī gè líng lì jiā rén gēn suí tā qù, tīng tā jiǎng shén yán yǔ. hǎo jì, hǎo jì! děng dài tiān míng, biàn huàn jiā tóng xiǎo yǐ lái, gēn suí yóu quǎn shě wǎng shān shǎng qù shuō qīn. xiǎo yǐ qù le. yán jùn xīn zhōng qiān guà, jí máng shū xǐ, wǎng jìn chù yī gè guān shèng miào zhōng qiú qiān, bo qí shì zhī chéng fǒu. dāng xià fén xiāng zài bài, bǎ qiān tǒng yáo le jǐ yáo, pū de tiào chū yī qiān, shí qǐ kàn shí, què shì dì qī shí sān qiān. qiān shàng xiě de yǒu qiān jué sì jù, yún:
言俊臨起身,又叮嚀道:「千萬,千萬!說得成時,把你二十五這紙借契,先奉還了,媒禮花紅在外。」尤辰道:「當得,當得!」顏俊別去。不多時,就教人封上五錢銀子,送與尤辰,為明日買舟之費。顏俊那一夜在床上又睡不著,想道:「倘他去時不盡其心,葫蘆提回覆了我,可不枉走一遭!再差一個伶俐家人跟隨他去,聽他講甚言語。好計,好計!」等待天明,便喚家童小乙來,跟隨尤犬舍往山上去說親。小乙去了。顏俊心中牽掛,即忙梳洗,往近處一個關聖廟中求籤,卜其事之成否。當下焚香再拜,把簽筒搖了幾搖,撲的跳出一簽,拾起看時,卻是第七十三簽。簽上寫的有簽訣四句,云:
yì xī lán fáng fēn bàn chāi, ér jīn hū bǎ xìn yīn guāi.
憶昔蘭房分半釵,而今忽把信音乖。
chī xīn zhǐ wàng chéng lián lǐ, dào dǐ shuí shì bù xié.
痴心指望成連理,到底誰事不諧。
yán jùn cái xué suī zé bù jì, zhè jǐ jù qiān jué wén yì xiǎn qiǎn, nán dào hǎo dǎi bù zhī. qiú dé cǐ qiān, xīn zhōng dà nù, lián shēng dào: bù zhǔn, bù zhǔn! sā xiù chū miào mén ér qù. huí jiā zhōng zuò le yī huì, xiǎng dào: cǐ shì yǒu shèn bù xié! nán dào zhēn gè xián wǒ chǒu lòu, bù zhōng qí yì? nán zǐ hàn xū bǐ bù dé fù rén, zhǐ shì chū dé rén qián bà le. yí dìng yào xuǎn gè chén píng pān ān bù chéng? yī tóu xiǎng, yī tóu qǔ jìng zi zì zhào. cè tóu cè nǎo de kàn le yī huí, liáng xīn bù mèi, zì jǐ yě kàn bù guò le. bǎ jìng zi xiàng zhuō shàng yī piě, tàn le yī kǒu guǎ qì, dāi dāi ér jiā, zhǔn zhǔn de mèn le yī rì. bù tí. qiě shuō yóu chén shì rì tóng xiǎo yǐ jià le yī zhī sān lǔ kuài chuán, chèn zhe wú fēng jìng làng, yī yā de yáo dào xī shān gāo jiā mén shǒu tíng bó, gāng gāng shì wèi pái shí fēn. xiǎo yǐ jiāng míng tiě dì le. gāo gōng chū yíng, wèn qí lái yì. shuō shì yǔ lìng ài zuò fá. gāo zàn wèn shì hé zhái, yóu chén dào: jiù shì bì xiàn yī gè shě qīn, jiā yè yě bù báo, yǔ zhái shàng mén hù xiāng dāng. cǐ zi diàn fāng shí bā, dú shū bǎo xué. gāo zàn dào: rén pǐn shēng de rú hé? lǎo hàn yǒu yán zài qián, dìng yào dāng miàn kàn guò, fāng gǎn yīng chéng. yóu chén jiàn xiǎo yǐ jǐn jǐn kào zài yǐ zi hòu biān, zhǐ de bù lǎo shí chě gè dà huǎng, biàn dào: ruò lùn rén pǐn, gèng bù bì yán. táng táng yī qū, shí quán zhī xiāng kuàng qiě yī dù wén cái, shí sì suì chū qù kǎo tóng shēng, xiàn lǐ jiù gāo gāo qǔ shàng yī míng, zhè jǐ nián wèi dīng le fù yōu, bù céng jìn yuàn, suǒ yǐ wèi dé yóu xiáng. yǒu jǐ gè lǎo xué, kàn le shě qīn de wén zì, dōu xǔ tā jīng jiě zhī cái. jiù shì zài xià, yě fēi guàn yú wèi méi de. yīn nián cháng zài guì shān mǎi, yīn ǒu wén lìng ài cái mào shuāng quán, lǎo wēng yòu shèn yú zé xù, yīn sī shě qīn zhèng hé qí xuǎn, gù cǐ dòu dǎn qīng zào.
顏俊才學雖則不濟,這幾句簽訣文義顯淺,難道好歹不知。求得此簽,心中大怒,連聲道:「不准,不准!」撒袖出廟門而去。回家中坐了一會,想道:「此事有甚不諧!難道真箇嫌我醜陋,不中其意?男子漢須比不得婦人,只是出得人前罷了。一定要選個陳平、潘安不成?」一頭想,一頭取鏡子自照。側頭側腦的看了一回,良心不昧,自己也看不過了。把鏡子向桌上一撇,嘆了一口寡氣,呆呆而佳,准準的悶了一日。不題。且說尤辰是日同小乙駕了一隻三櫓快船,趁著無風靜浪,咿呀的搖到西山高家門首停舶,剛剛是未牌時分。小乙將名帖遞了。高公出迎,問其來意。說是與令愛作伐。高贊問是何宅,尤辰道:「就是敝縣一個舍親,家業也不薄,與宅上門戶相當。此子佃方十八,讀書飽學。」高贊道:「人品生得如何?老漢有言在前,定要當面看過,方敢應承。」尤辰見小乙緊緊靠在椅子後邊,只得不老實扯個大謊,便道:「若論人品,更不必言。堂堂一軀,十全之相;況且一肚文才,十四歲出去考童生,縣裡就高高取上一名,這幾年為丁了父憂,不曾進院,所以未得游庠。有幾個老學,看了舍親的文字,都許他京解之才。就是在下,也非慣於為媒的。因年常在貴山買,因偶聞令愛才貌雙全,老翁又慎於擇婿,因思舍親正合其選,故此斗膽輕造。」
gāo zàn wén yán, xīn zhōng shén xǐ, biàn dào: lìng qīn guǒ rán yǒu cái yǒu mào, lǎo hàn gǎn bù cóng mìng! dàn lǎo hàn wèi zēng jīng mù, zhōng bù yú xīn. ruò shì zú xià yǐn lìng qīn guò hán jiā yī huì, gèng wú bié shuō. yóu chén dào: xiǎo zi bìng fēi miù yán, lǎo wēng tā rì zì zhī. zhǐ shì shě qīn shì gè bù chū shū fáng de xiǎo guān rén, huò zhě wèi bì kěn dào zhái shàng. jiù shì xiǎo zi cuān duō lái shí, ruò chéng dé qīn shì hái hǎo, wàn yī bù chéng, shě qīn hé miàn mù huí zhuǎn! xiǎo zi bì rán tǎo tā bào yuàn le. gāo zàn dào: jì rán rén pǐn shí quán, qǐ yǒu bù chéng zhī lǐ? lǎo fū shēng xìng shì zhè bān xiǎo xīn guò dù de rén, suǒ yǐ bì yào zhe yǎn. ruò shì lìng qīn bù xiè bù gù, dài lǎo hàn dào zhái, zú xià bù yì zhī zhōng, yǐn lìng qīn lái yī guān, què bù tuǒ tiē? yóu chén kǒng pà gāo zàn shēn dào wú jiāng, fǎng chū yán jùn zhī chǒu, jí máng zhuǎn kǒu dào: jì rán zūn yì jué yào huì miàn, xiǎo zi hái tóng shě qīn fèng bài, bù gǎn fán zūn jià dòng dìng. shuō bà, gào bié. gāo gōng nǎ lǐ kěn fàng, máng jiào zhěng jiǔ yáo xiāng kuǎn. chī dào gèng yú, gāo gōng liú sù. yóu chén dào: xiǎo zhōu dài yǒu pù chén, míng rì yào zǎo xíng, jí jīn fèng bié. děng shě qīn dēng mén, què yòu xiāng rǎo. gāo gōng qǔ zhōu jīn yī fēng xiāng sòng.
高贊聞言,心中甚喜,便道:「令親果然有才有貌,老漢敢不從命!但老漢未曾經目,終不於心。若是足下引令親過寒家一會,更無別說。」尤辰道:「小子並非謬言,老翁他日自知。只是舍親是個不出書房的小官人,或者未必肯到宅上。就是小子攛掇來時,若成得親事還好,萬一不成,舍親何面目迴轉!小子必然討他抱怨了。」高贊道:「既然人品十全,豈有不成之理?老夫生性是這般小心過度的人,所以必要著眼。若是令親不屑不顧,待老漢到宅,足下不意之中,引令親來一觀,卻不妥貼?」尤辰恐怕高贊身到吳江,訪出顏俊之丑,即忙轉口道:「既然尊意決要會面,小子還同舍親奉拜,不敢煩尊駕動定。」說罷,告別。高公哪裡肯放,忙教整酒肴相款。吃到更余,高公留宿。尤辰道:「小舟帶有鋪陳,明日要早行,即今奉別。等舍親登門,卻又相擾。」高公取舟金一封相送。
yóu chén zuò xiè xià chuán. cì zǎo shùn fēng, zhuāi qǐ bǎo fān, bù gōu dà bàn rì jiù dào le wú jiāng. yán jùn zhèng dāi dāi de zhàn zài mén qián wàng xìn, yī jiàn yóu chén huí jiā, biàn yíng zhù wèn dào: yǒu láo lǎo xiōng wǎng fǎn, shì tǐ rú hé? yóu chén bǎ wèn dá zhī yán, xì shù yī biàn. tā bì yào miàn huì, dà guān rén rú hé chù zhì? yán jùn hēi rán wú yán. yóu chén biàn dào: zàn bié zài huì. zì huí jiā qù le. pín jùn dào lǐ miàn, huàn guò xiǎo yǐ lái wèn qí bèi xì, zhǐ kǒng yóu chén suǒ yán bù shí. xiǎo yǐ shuō lái guǒ shì yì bān. yán jùn chén yín le bàn shǎng, xīn shēng yī jì, zài zǒu dào yóu chén jiā, yǔ tā shāng yì. bù zhī shuō de shì shèn me jì cè, zhèng shì:
尤辰作謝下船。次早順風,拽起飽帆,不勾大半日就到了吳江。顏俊正呆呆的站在門前望信,一見尤辰回家,便迎住問道:「有勞老兄往返,事體如何?」尤辰把問答之言,細述一遍。「他必要面會,大官人如何處置?」顏俊嘿然無言。尤辰便道:「暫別再會。」自回家去了。頻俊到裡面,喚過小乙來問其備細,只恐尤辰所言不實。小乙說來果是一般。顏俊沉吟了半晌,心生一計,再走到尤辰家,與他商議。不知說的是甚麼計策,正是:
wèi sī jiā ǒu qíng rú huǒ, suǒ jǐn kū cháng yè bù mián.
為思佳偶情如火,索盡枯腸夜不眠。
zì gǔ yīn yuán jiē fēn dìng, hóng sī qǐ shì yǒu xīn qiān.
自古姻緣皆分定,紅絲豈是有心牽。
yán jùn duì yóu chén dào: shì cái lǎo xiōng suǒ yán, wǒ yǒu yī jì zài, cǐ yě bù dǎ. jǐn yóu chén dào: yǒu hé hǎo jì? yán jùn dào: biǎo dì qián wàn xuǎn, xiàng zài shè xià tóng chuāng dú shū, tā de cái mào bǐ wǒ shèng jǐ fēn ér. míng rì wǒ yāng jí tā tóng nǐ qù zǒu yī zāo, bǎ tā zhǐ shuō shì wǒ, hōng guò yī shí. de xíng guò le pìn, bù pà tā lài wǒ de yīn shì. yóu chén dào: ruò kàn le qián guān rén, wàn wú bù chéng zhī lǐ, zhǐ pà qián guān rén bù kěn. yán jùn dào: tā yǔ wǒ zhì qīn, yòu xiāng chù dé jí hǎo. zhǐ yāng tā diǎn yī biàn míng ér, yǒu shèn kuī tā chù! liào tā jué rán wú cí. shuō bà, zuò bié huí jiā.
顏俊對尤辰道:「適才老兄所言,我有一計在,此也不打。」緊尤辰道:「有何好計?」顏俊道:「表弟錢萬選,向在舍下同窗讀書,他的才貌比我勝幾分兒。明日我央及他同你去走一遭,把他只說是我,哄過一時。得行過了聘,不怕他賴我的姻事。」尤辰道:「若看了錢官人,萬無不成之理,只怕錢官人不肯。」顏俊道:「他與我至親,又相處得極好。只央他點一遍名兒,有甚虧他處!料他決然無辭。」說罷,作別回家。
qí yè, jiù dào shū fáng zhōng péi qián wàn xuǎn yè fàn, jiǔ yáo bǐ cháng fèn wài zhěng qí. qián wàn xuǎn è rán dào: rì rì xiāng rǎo, jīn rì hé láo shèng shè? yán jùn dào: qiě chī sān bēi, yǒu xiǎo shì xiāng fán xián dì zé gè, zhǐ shì mò yào tuī gù. qián wàn xuǎn dào: xiǎo dì dàn kě láo zhī chù, wú bù cóng mìng, zhǐ bù zhī shén me yàng shì? yán jùn dào: bù mán xián dì shuō, duì mén kāi guǒ zǐ diàn de yóu shǎo méi, yǔ shī zuò fá, shuō de nǚ jiā, shì dòng tíng xī shān gāo jiā. yī shí jiān kuā le dà kǒu, shuō wǒ shí fēn cái mào. bù xiǎng shuō dé tè gāo xìng le, nà gāo lǎo dìng yào xiān qǐng wǒ qù miàn huì yī huì, rán hòu xíng pìn. zuó rì shāng yì, ruò wǒ zì qù, kǒng pà bù yīng le qián yán. yī lái shǎo méi méi qù, èr lái zhè qīn shì jiù nán chéng le. gù cǐ yào láo xián dì rèn le wǒ de míng sè, tóng shǎo méi yī xíng, mán guò nà gāo lǎo, yù chéng zhè tóu qīn shì. gǎn ēn bù qiǎn, yú xiōng zì dāng zhòng bào. qián wàn xuǎn xiǎng le yī xiǎng, dào: bié shì yóu kě, zhè shì zhǐ pà xíng bù dé. yī shí biàn hōng guò le, hòu lái zhī dào, nǐ wǒ dōu bù hǎo kàn xiàng. yán jùn dào: yuán zhǐ yào hōng guò zhè yī shí. ruò xíng pìn guò le, jiù xiǎo de yě hé pà. tā tā yòu bù rèn dé nǐ shì shèn me rén. jiù guài yě zhǐ guài de méi rén, yǔ nǐ shén me xiāng gān! kuàng qiě tā jiā zài dòng tíng xī shān, bǎi lǐ zhī gé, yī shí yě wèi bì zhī dào. nǐ dàn fàng xīn qián qù, dào bú yào wèi suō. qián wàn zàn tīng le, chén yín bù yǔ. yù dài cóng tā, bú shì jūn zǐ suǒ wèi yù dài bù cóng, bì rán qǔ guài, zhè guǎn jiù chù bù chéng le, shì zài liǎng nán. yán jùn jiàn tā chén yín bù jué, biàn dào: xián dì, cháng yán dào: tiān tān xià lái, zì yǒu zhǎng de chēng zhù. fán shì yǒu yú xiōng zài qián, xián dì xiū de guò lǜ. qián wàn xuǎn dào: suī rán rú cǐ, zhǐ shì yú dì yī shān lán lǚ, bù chēng rén xiōng zhī xiāng. yán jùn dào: cǐ shì yú xiōng zǎo yǐ bàn xià le. shì yè wú huà.
其夜,就到書房中陪錢萬選夜飯,酒肴比常分外整齊。錢萬選愕然道:「日日相擾,今日何勞盛設?」顏俊道:「且吃三杯,有小事相煩賢弟則個,只是莫要推故。」錢萬選道:「小弟但可勞之處,無不從命,只不知甚麼樣事?」顏俊道:「不瞞賢弟說,對門開果子店的尤少梅,與失作伐,說的女家,是洞庭西山高家。一時間誇了大口,說我十分才貌。不想說得忒高興了,那高老定要先請我去面會一會,然後行聘。昨日商議,若我自去,恐怕不應了前言。一來少梅沒趣,二來這親事就難成了。故此要勞賢弟認了我的名色,同少梅一行,瞞過那高老,玉成這頭親事。感恩不淺,愚兄自當重報。」錢萬選想了一想,道:「別事猶可,這事只怕行不得。一時便哄過了,後來知道,你我都不好看相。」顏俊道:「原只要哄過這一時。若行聘過了,就曉得也何怕。他他又不認得你是甚麼人。就怪也只怪得媒人,與你甚麼相干!況且他家在洞庭西山,百里之隔,一時也未必知道。你但放心前去,到不要畏縮。」錢萬贊聽了,沉吟不語。欲待從他,不是君子所為;欲待不從,必然取怪,這館就處不成了,事在兩難。顏俊見他沉吟不決,便道:「賢弟,常言道:『天攤下來,自有長的撐住。』凡事有愚兄在前,賢弟休得過慮。」錢萬選道:「雖然如此,只是愚弟衣衫襤褸,不稱仁兄之相。」顏俊道:「此事愚兄早已辦下了。」是夜無話。
cì rì, yán jùn zǎo qǐ, biàn dào shū fáng zhōng, huàn jiā tóng qǔ chū yī pí xiāng yī fú, dōu shì líng luó chóu juàn shí xīn huā yàng de cuì yán sè, shí cháng yòng lóng xián qìng zhēn bǐng xūn dé pū bí zhī xiāng, jiāo fù qián qīng xíng shí gèng huàn, xià miàn zhēng wà sī xié. zhǐ yǒu tóu jīn bù duì, shí yǔ tā zhé le yī dǐng xīn de. yòu fēng zhe èr liǎng yín zi sòng yǔ qián qīng dào: báo yì quán chōng zhǐ bǐ zhī yòng, hòu lái hái yǒu xiāng chóu. zhè yī tào yī fú, jiù sòng yǔ xián dì chuān le. rì hòu zhǐ qiú xián dì xiū xiàng rén shuō, xiè lòu qí shì. jīn rì yuē dìng le yóu shǎo méi, míng rì zǎo xíng. qián qīng dào: yī yī zūn mìng. zhè yī xiǎo dì jiè chuān, huí shí yī jiù nà. hái zhè yín zi yī fā bù gǎn lǐng le. yán jùn dào: gǔ rén chē mǎ qīng qiú, yǔ péng yǒu gòng, jiù méi yǒu cǐ shì xiāng láo, nà jǐ jiàn cū yī fèng yǔ xián dì chuān le, bù wèi dà shì. zhè xiē xū báo yì, bù guò biǎo qíng, cí shí fǎn jiào yú xiōng cán kuì. qián qīng dào: jì shì rén xiōng shèng qíng, yī fú biàn miǎn qiáng lǐng xià, nà yín zi duàn rán bù gǎn lǐng. yán jùn dào: ruò shì xián dì gù cí, biàn shì tuī tuō le. qián qīng fāng cái shòu le.
次日,顏俊早起,便到書房中,喚家童取出一皮箱衣服,都是綾羅綢絹時新花樣的翠顏色,時常用龍涎慶真餅薰得撲鼻之香,交付錢青行時更換,下面掙襪絲鞋。只有頭巾不對,時與他折了一頂新的。又封著二兩銀子送與錢青道:「薄意權充紙筆之用,後來還有相酬。這一套衣服,就送與賢弟穿了。日後只求賢弟休向人說,泄漏其事。今日約定了尤少梅,明日早行。」錢青道:「一依尊命。這衣小弟借穿,回時依舊納。還這銀子一發不敢領了。」顏俊道:「古人車馬輕裘,與朋友共,就沒有此事相勞,那幾件粗衣奉與賢弟穿了,不為大事。這些須薄意,不過表情,辭時反教愚兄慚愧。」錢青道:「既是仁兄盛情,衣服便勉強領下,那銀子斷然不敢領。」顏俊道:「若是賢弟固辭,便是推託了。」錢青方才受了。
yán jùn shì rì yuē huì yóu shǎo méi. yóu chén běn bù kěn dān zhè gàn jì, zhǐ wèi bù gǎn dé zuì yú yán jùn, miǎn qiáng yīng chéng. yán jùn yù xiān bèi xià chuán zhī, jí chuán zhōng gōng yīng shí wù, hé pù chén zhī lèi, yòu bō liǎng gè ān tóng fú shì, lián qián fān gēn qù de xiǎo yǐ, gòng shì sān rén. juàn shān zhān bāo, jí qí huá zhěng. gé yè jù yǐ tíng dāng. yòu fēn fù xiǎo yǐ hé ān tóng dào bǐ, zhǐ dāng zì jiā dà guān rén chēng hū, bù xǔ lòu chū gè qián zì. guò le yī yè, qīn zǎo jiù qǐ lái cuī cù qián qīng shū xǐ chuān zhe. qián qīng tiē lǐ tiē wài, dōu huàn le shí xīn huá lì yī fú, xíng dòng xiāng fēng fú fú, bǐ qián gèng jué biāo zhì.
顏俊是日約會尤少梅。尤辰本不肯擔這干紀,只為不敢得罪於顏俊,勉強應承。顏俊預先備下船隻,及船中供應食物,和鋪陳之類,又撥兩個安童服侍,連前番跟去的小乙,共是三人。絹衫氈包,極其華整。隔夜俱已停當。又吩咐小乙和安童到彼,只當自家大官人稱呼,不許露出個「錢」字。過了一夜,侵早就起來催促錢青梳洗穿著。錢青貼里貼外,都換了時新華麗衣服,行動香風拂拂,比前更覺標緻。
fēn míng xún lìng liú xiāng qù, yí shì pān láng zhì guǒ huí.
分明荀令留香去,疑是潘郎擲果回。
yán jùn qǐng yóu chén dào jiā, tóng qián qīng chī le zǎo fàn, xiǎo yǐ hé ān tóng gēn suí xià chuán. yòu yù le shùn fēng, piàn fān zhí chuī dào dòng tíng xī shān, tiān sè yǐ wǎn, zhōu zhōng guò sù. cì rì zǎo fàn guò hòu, yuē mò gāo zàn qǐ shēn, qián qīng quán jiǎn xiě yán jùn míng zì bài tiē, qiān xùn xiē, jiā gè wǎn zì. xiǎo yǐ pěng tiē, dào gāo jiā mén shǒu tóu xià, shuō: yóu dà shě yǐn yán zhái xiǎo guān rén tè lái bài jiàn! gāo jiā pú rén rèn dé xiǎo yǐ de, huāng máng tōng bào. gāo zàn chuán yán kuài qǐng. jiǎ yán jùn zài qián, yóu chén zài hòu, bù rù zhōng táng, gāo zàn yī yǎn kàn jiàn nà gè xiǎo hòu shēng, rén wù xuān áng, yì guān jì chǔ, xīn xià yǐ zì sān fēn huān xǐ. xù lǐ yǐ bì, gāo zàn kàn yǐ shàng zuò. qián qīng zì qiān yòu bèi, zài sān bù kěn, zhǐ de dōng xī zhāo mù zuò xià. gāo zàn dù lǐ àn àn xǐ huān: guǒ rán shì gè qiān qiān jūn zǐ. zuò dìng, xiān shì yóu chén kāi kǒu, chēng shuō qián rì xiāng rǎo. gāo wēng dá yán duō màn, jiē kǒu jiù wèn shuō: cǐ wèi jiù shì lìng qīn yán dà guān rén? qián rì bù céng wèn dé guì biǎo. qián qīng dào: nián yòu wú biǎo. yóu chén dài yán: shě qīn biǎo bó yǎ. bó zhòng zhī bó, yǎ sú zhī yǎ. gāo zàn dào: zūn míng zūn zì, jù chēng qí shí. qián qīng dào: bù gǎn! gāo zàn yòu wèn qǐ jiā shì, qián qīng yī yī duì dá, chū cí tǔ qì, shí fēn wēn yǎ. gāo zàn xiǎng dào: wài cái yǐ shì měi le, bù zhī tā xué wèn rú hé? qiě qǐng xiān shēng hé ér chū lái xiāng jiàn, pán tā yī pán, biàn jiàn yǒu xué wú xué. xiàn chá èr dào, fēn fù jiā rén: shū guǎn zhōng qǐng xiān shēng hé xiǎo shě chū lái jiàn kè.
顏俊請尤辰到家,同錢青吃了早飯,小乙和安童跟隨下船。又遇了順風,片帆直吹到洞庭西山,天色已晚,舟中過宿。次日早飯過後,約莫高贊起身,錢青全柬寫顏俊名字拜帖,謙遜些,加個「晚」字。小乙捧帖,到高家門首投下,說:「尤大舍引顏宅小官人特來拜見!」高家僕人認得小乙的,慌忙通報。高贊傳言快請。假顏俊在前,尤辰在後,步入中堂,高贊一眼看見那個小後生,人物軒昂,衣冠濟楚,心下已自三分歡喜。敘禮已畢,高贊看椅上坐。錢青自謙幼輩,再三不肯,只得東西昭穆坐下。高贊肚裡暗暗喜歡:「果然是個謙謙君子。」坐定,先是尤辰開口,稱說前日相擾。高翁答言多慢,接口就問說:「此位就是令親顏大官人?前日不曾問得貴表。」錢青道:「年幼無表。」尤辰代言:「舍親表伯雅。伯仲之伯,雅俗之雅。」高贊道:「尊名尊字,俱稱其實。」錢青道:「不敢!」高贊又問起家世,錢青一一對答,出詞吐氣,十分溫雅。高贊想道:「外才已是美了,不知他學問如何?且請先生和兒出來相見,盤他一盤,便見有學無學。」獻茶二道,吩咐家人:「書館中請先生和小捨出來見客。」
qù bù duō shí, zhǐ jiàn wǔ shí duō suì yī gè rú zhě, yǐn zhe yī gè chuí tiáo xué shēng chū lái. zhòng rén yī qí qǐ shēn zuō yī. gāo zàn yī yī tòng míng: zhè wèi shì xiǎo ér de yè shī, xìng chén, jiàn zài fǔ xiáng: zhè jiù shì xiǎo ér gāo biāo. qián qīng kàn nà xué shēng, shēng de méi qīng mù xiù, shí fēn jùn yǎ, xīn zhōng xiǎng zhe: cǐ zi rú cǐ, qí zǐ kě zhī. yán xiōng hǎo zào huà lī! yòu xiàn le yī dào chá. gāo zàn biàn duì xiān shēng dào: cǐ wèi zūn kè shì wú jiāng yán bó yǎ, nián shào gāo cái. nà chén xiān shēng yǐ huì le zhǔ rén zhī yì, biàn dào: wú jiāng shì rén cái zhī dì, jiàn gāo shí guǎng, dìng rán bù tóng. qǐng wèn guì yì yǒu sān gāo cí, hái shì nǎ sān gè? qián qīng dá yán: fàn lǐ zhāng hàn lù guī méng. yòu wèn: cǐ sān rén hé yǐ jiàn dé tā gāo chù? qián qīng yī yī fēn shū chū lái. liǎng gè suì hù xiāng pán wèn le yī huí. qián qīng jiàn nà xiān shēng xué wèn píng cháng, gù yì tán tiān shuō dì, jiǎng gǔ lùn jīn, jīng dé xiān shēng yī zì jù wú, lián chēng dào: qí cái, qí cái! bǎ yī gè gāo zàn jiù xǐ de shǒu wǔ zú dǎo, máng huàn jiā rén, qiāo qiāo fēn fù bèi fàn, xī zhěng qí xiē. jiā rén wén yán, jí shí zhuāi kāi zhuō zi, pái xià wǔ sè guǒ pǐn. gāo zàn qǔ bēi zhù ān xí. qián qīng dá jìng qiān ràng le yī huí, zhào qián zhāo mù zuò xià. sān tāng shí cài, tiàn àn xiǎo chī, qǐng kè jiān, bǎi mǎn le zhuō zi, zhēn gè duō jiē ér bàn.
去不多時,只見五十多歲一個儒者,引著一個垂髫學生出來。眾人一齊起身作揖。高贊一一通名:「這位是小兒的業師,姓陳,見在府庠:這就是小兒高標。」錢青看那學生,生得眉清目秀,十分俊雅,心中想著:「此子如此,其姊可知。顏兄好造化哩!」又獻了一道茶。高贊便對先生道:「此位尊客是吳江顏伯雅,年少高才。」那陳先生已會了主人之意,便道:「吳江是人才之地,見高識廣,定然不同。請問貴邑有三高祠,還是哪三個?」錢青答言:「范蠡、張翰、陸龜蒙。」又問:「此三人何以見得他高處?」錢青一一分疏出來。兩個遂互相盤問了一回。錢青見那先生學問平常,故意譚天說地,講古論今,驚得先生一字俱無,連稱道:「奇才,奇才!」把一個高贊就喜得手舞足蹈,忙喚家人,悄悄吩咐備飯,西整齊些。家人聞言,即時拽開桌子,排下五色果品。高贊取杯箸安席。錢青答敬謙讓了一回,照前昭穆坐下。三湯十菜,掭案小吃,頃刻間,擺滿了桌子,真箇咄嗟而辦。
nǐ dào wèi hé rú cǐ biàn dāng, yuán lái gāo zàn de mā mā jīn shì, zuì ài qí nǚ, wén dé méi rén yǐn yán xiǎo guān rén dào lái, yě fú zài zhē táng bèi hòu diào kàn. kàn jiàn yī biǎo rén cái, yǔ yán xiǎng liàng, zì jiā xiān zhòng yì, liào gāo lǎo bì rán tóng xīn, gù cǐ yù xiān zhǔn bèi yán xí, yī děng fēn fù, liú xiǎo de jiù bān chū lái. bīn zhǔ gòng shì wǔ wèi. jiǔ hòu fàn, fàn hòu jiǔ, zhí chī dào hóng rì xián shān. qián qīng hé yóu chén qǐ shēn gào cí. gāo zàn xīn zhōng shén bù rěn bié, yì yù pān liú rì. qián qīng nà lǐ kěn zhù? gāo zàn liú le jǐ cì, zhǐ de fàng tā qǐ shēn. qián qīng bài bié le chén xiān shēng, kǒu chēng chéng jiào, cì yǔ gāo gōng zuò xiè dào: míng rì zǎo xíng, bù dé zài lái gào bié! gāo zàn dào: cāng zú dài màn, wù dé jiàn zuì. xiǎo xué shēng yě zuō yī guò le. jīn shì yǐ bèi xià jǐ sè chéng xiāng sòng, wú fēi shì jiǔ mǐ yú ròu zhī lèi, yòu yǒu yī fēng zhōu jīn, gāo zàn chě yóu chén dào bèi chù, shuō dào: yán xiǎo guān rén cái mào, gèng wú tā shuō. ruò dé shǎo méi jū jiān chéng jiù, wàn fēn zhī xìng. yóu chén dào: xiǎo zi lǐng mìng. gāo zàn zhí sòng shàng chuán, fāng cái fèn bié. dāng yè fū qī liǎng kǒu, shuō le yán xiǎo guān rén yī yè, zhèng shì:
你道為何如此便當,原來高贊的媽媽金氏,最愛其女,聞得媒人引顏小官人到來,也伏在遮堂背後吊看。看見一表人才,語言響亮,自家先中意,料高老必然同心,故此預先準備筵席,一等吩咐,流小的就搬出來。賓主共是五位。酒後飯,飯後酒,直吃到紅日銜山。錢青和尤辰起身告辭。高贊心中甚不忍別,意欲攀留日。錢青那裡肯住?高贊留了幾次,只得放他起身。錢青拜別了陳先生,口稱承教,次與高公作謝道:「明日早行,不得再來告別!」高贊道:「倉卒怠慢,勿得見罪。」小學生也作揖過了。金氏已備下幾色程相送,無非是酒米魚肉之類,又有一封舟金,高贊扯尤辰到背處,說道:「顏小官人才貌,更無他說。若得少梅居間成就,萬分之幸。」尤辰道:「小子領命。」高贊直送上船,方才分別。當夜夫妻兩口,說了顏小官人一夜,正是:
bù xū yù chǔ qiān jīn pìn, yǐ xǔ hóng shéng liǎng zú chán.
不須玉杵千金聘,已許紅繩兩足纏。
zài shuō qián qīng hé yóu chén, cì rì kāi chuán, fēng shuǐ bù shùn, zhēn dào gēng shēn, fāng cái dǐ jiā, yán jùn wū zì bǐng zhú yè zuò, zhuān tīng hǎo yīn. èr rén kòu mén ér rù, bèi shù zuó cháo zhī shì. yán jùn jiàn qīn shì yǐ chéng, bù shèng zhī xǐ, máng máng de jiù běn yuè zhōng zé gè jí rì xíng pìn. guǒ rán bǎ nà èr shí liǎng jiè qì sòng hái le yóu chén, yǐ wèi xiè lǐ. jiù zé le shí èr yuè chū sān rì chéng qīn. gāo zàn dé yì le nǚ xù, kuàng qiě zhuāng lián jiǔ yǐ wán bèi, bìng bù tuī zǔ.
再說錢青和尤辰,次日開船,風水不順,真到更深,方才抵家,顏俊兀自秉燭夜坐,專聽好音。二人叩門而入,備述昨朝之事。顏俊見親事已成,不勝之喜,忙忙的就本月中擇個吉日行聘。果然把那二十兩借契送還了尤辰,以為謝禮。就擇了十二月初三日成親。高贊得意了女婿,況且妝奩久已完備,並不推阻。
rì wǎng yuè lái, bù jué shí yī yuè xià xún, jí qī jiāng jìn. yuán lái jiāng nán dì fāng qǔ qīn, bù xíng gǔ shí qīn yíng zhī lǐ, dōu shì nǚ qīn jiā hé ā jiù zì sòng shàng mén. nǚ qīn jiā wèi zhī sòng niáng, ā jiù wèi zhī bào jià. gāo zàn wèi xuǎn zhōng le chéng lóng jiā xù, dào chù kuā yáng, jīn rì dìng yào nǚ xù shàng mén qīn yíng, zhǔn bèi dà kāi yán yàn, biàn qǐng yuǎn jìn qīn lín chī xǐ jiǔ, xiān qiǎn rén duì yóu chén shuō zhī. yóu chén chī le yī jīng, máng lái duì yán jùn shuō le, yán jùn dào: zhè fān qīn yíng, shǎo bu dé wǒ zì qù zǒu zāo. yóu chén diē zú dào: qián rì nǚ xù shàng mén, tā jǔ jiā dōu kàn gè gōu, xíng lè tú yě huà dé chū zài nà lǐ. jīn fān yòu huàn le yī gè miàn mào, jiào zuò méi de rú hé cuò cí? hǎo shì dìng rán zhōng biàn! lián lèi xiǎo zi bì rán shòu rǔ! yán jùn tīng shuō, fǎn bào yuàn qǐ méi rén lái dào: dāng chū wǒ yuán shuō guò lái, gāi shì wǒ yīn yuán, zì rán chéng jiù. ruò dì yī cì shàng mén shí, zì jiā qù le, nǎ jiàn dé jīn rì jìn tuì liǎng nán! dōu shì nǐ zhuō nòng wǒ, gù yì shuō dé gāo lǎo shí fēn gǔ guài, bú yào wǒ qù, jiào qián jiā biǎo dì tì le. shuí zhī gāo lǎo shèn shì hǎo qíng, yī shuō jiù chéng, bìng bù zuò nán. zhè shì wǒ mìng zhòng zhù dìng, gāi zuò tā jiā de nǚ xù, qǐ yīn jiàn le qián biǎo dì fāng cái kěn chéng! kuàng qiě tā jiā yǐ shòu le pìn lǐ, tā de nǚ ér jiù shì wǒ de rén le, gǎn dào gè bù zì me? nǐ jiǎo wǒ jīn fān zì qù, tā zěn shēng fā fù wǒ? nán dào lài wǒ de qīn shì bù chéng? yóu chén yáo zhe tóu dào: chéng bù dé! rén yě hái zài tā jiā! nǐ hěn dào nǎ lǐ qù? ruò bù kěn bǎ sòng shàng jiào, nǐ yě méi nài hé tā! yán jùn dào: duō dài xiē rén cóng qù, kěn biàn kěn, bù kěn shí dǎ jìn qù, qiǎng jiāng huí lái, gào dào guān sī, yǒu shēng chén jí tiē wèi zhèng, zhǐ shì lài hūn de bú shì, wǒ bìng méi chà chù. yóu chén dào: dà guān rén xiū shuō mǎn huà! cháng yán dào: è lóng bù dòu dì tóu shé. nǐ de cóng rén suī duō, zěn bǐ dé zuò dì de, yǒu zēng wú jiǎn. wàn yī nòng chū shì lái, chán dào guān sī, nà lǎo ér sù shuō, qiú qīn de yī gè, qǔ qīn de yòu shì yī gè. guān fǔ miǎn bù dé yǔ méi rén jié wèn. xíng fá zhī xià, xiǎo zi zhǐ de shí shuō. lián lèi qián dà guān rén qián chéng gàn xì, bú shì shuǎ chù.
日往月來,不覺十一月下旬,吉期將近。原來江南地方娶親,不行古時親迎之禮,都是女親家和阿舅自送上門。女親家謂之送娘,阿舅謂之抱嫁。高贊為選中了乘龍佳婿,到處夸揚,今日定要女婿上門親迎,準備大開筵宴,遍請遠近親鄰吃喜酒,先遣人對尤辰說知。尤辰吃了一驚,忙來對顏俊說了,顏俊道:「這番親迎,少不得我自去走遭。」尤辰跌足道:「前日女婿上門,他舉家都看個勾,行樂圖也畫得出在那裡。今番又換了一個面貌,教做媒的如何措辭?好事定然中變!連累小子必然受辱!」顏俊聽說,反抱怨起媒人來道:「當初我原說過來,該是我姻緣,自然成就。若第一次上門時,自家去了,哪見得今日進退兩難!都是你捉弄我,故意說得高老十分古怪,不要我去,教錢家表弟替了。誰知高老甚是好情,一說就成,並不作難。這是我命中注定,該做他家的女婿,豈因見了錢表弟方才肯成!況且他家已受了聘禮,他的女兒就是我的人了,敢道個不字麼?你攪我今番自去,他怎生發付我?難道賴我的親事不成?」尤辰搖著頭道:「成不得!人也還在他家!你狠到哪裡去?若不肯把送上轎,你也沒奈何他!」顏俊道:「多帶些人從去,肯便肯,不肯時打進去,搶將回來,告到官司,有生辰吉帖為證,只是賴婚的不是,我並沒差處。」尤辰道:「大官人休說滿話!常言道:『惡龍不鬥地頭蛇。』你的從人雖多,怎比得坐地的,有增無減。萬一弄出事來,纏到官司,那老兒訴說,求親的一個,娶親的又是一個。官府免不得與媒人詰問。刑罰之下,小子只得實說。連累錢大官人前程干係,不是耍處。」
yán jùn xiǎng le yī xiǎng dào: jì rú cǐ, suǒ xìng bù qù le, láo nǐ míng rì qù huí tā yī shēng, zhǐ shuō qián rì yǐ céng huì guò le, bì xiàn méi yǒu yíng de cháng guī, hái shì cóng sú sòng qīn bà. yóu chén dào: yī fā chéng bù dé. gāo lǎo yīn kàn shàng le jiā xù, dào chù kuā qí cái mào. nèi xiē qīn lín zhuān děng qīn yíng zhī shí, dōu yào lái sī rèn. zhè shì duàn rán yào qù de. yán jùn dào: rú cǐ, zěn me hǎo? yóu chén dào: yī xiǎo zi yú jiàn, gèng wú bié cè, zhǐ shì zài yāng lìng biǎo dì qián dà guān rén zǒu zāo. suǒ xìng hōng tā dào dǐ. hōng dé xīn rén jìn mén, nǐ jiù kào jiā dà le, bù pà tā yòu duó le qù. jié hūn zhī hòu, zòng rán yǒu huà, yě bù pà tā le. yán jùn dùn le yī dùn kǒu dào: huà dào yǒu lǐ! zhǐ shì wǒ de qīn shì, dào zuò chéng bié rén qù fēng guāng. yāng jí tā shí, hái yǒu xǔ duō zuò nán lī. yóu chén dào: shì dào qí jiān, bù dé bù rú cǐ le. fēng guāng zhī zài yī shí, zěn jí dé dà guān rén zhōng shēn shòu yòng! yán jùn yòu xǐ yòu nǎo.
顏俊想了一想道:「既如此,索性不去了,勞你明日去回他一聲,只說前日已曾會過了,敝縣沒有迎的常規,還是從俗送親罷。」尤辰道:「一發成不得。高老因看上了佳婿,到處夸其才貌。那些親鄰專等親迎之時,都要來廝認。這是斷然要去的。」顏俊道:「如此,怎麼好?」尤辰道:「依小子愚見,更無別策,只是再央令表弟錢大官人走遭。索性哄他到底。哄得新人進門,你就靠家大了,不怕他又奪了去。結婚之後,縱然有話,也不怕他了。」顏俊頓了一頓口道:「話到有理!只是我的親事,到作成別人去風光。央及他時,還有許多作難哩。」尤辰道:「事到其間,不得不如此了。風光只在一時,怎及得大官人終身受用!」顏俊又喜又惱。
dāng xià bié le yóu chén, huí dào shū fáng, duì qián qīng shuō dào: xián dì, yòu yào xiāng fán yī shì. qián qīng dào: bù zhī xiōng yòu yǒu hé shì? yán jùn dào: chū yuè chū sān, shì yú xiōng bì yīn zhī qī, chū èr rì jiù yào qù qīn yíng. yuán yào láo xián dì yī xíng, fāng cái tuǒ dāng. qián qīng dào: qián rì dài láo, bù guò fàn rán zhī shì. jīn fān qīn yíng, shì gè dà lǐ, qǐ shì xiǎo dì dài dé de? zhè gè duàn rán bù kě! yán jùn dào: xián dì suǒ yán suī dāng, dàn yīn chū fān huì miàn, tā jiā yǐ rèn dé liǎo rú jīn hū huàn wǒ qù, bì rán yí xīn, cǐ shì kǒng yǒu biàn guà. bù dàn qīn shì bù chéng, zhǐ kǒng hái yào chéng sòng. nà shí lián xián dì yě yǒu gàn xì, què bú shì wèi xiǎo fáng dà, bǎ yì tiān hǎo shì zì jiā nòng huài le? ruò dé xián dì yíng huí lái, chéng jiù zhī hòu, bù pà tā xián yán xián yǔ, zhè shì gè quán yí zhī shù. xián dì xū zhī: tǎ jiān shàng gōng dé, xiū de gù cí. qián qīng jiàn tā shuō dé qíng cí kěn qiè, zhǐ suǒ yī yǔn.
當下別了尤辰,回到書房,對錢青說道:「賢弟,又要相煩一事。」錢青道:「不知兄又有何事?」顏俊道:「出月初三,是愚兄畢姻之期,初二日就要去親迎。原要勞賢弟一行,方才妥當。」錢青道:「前日代勞,不過泛然之事。今番親迎,是個大禮,豈是小弟代得的?這個斷然不可!」顏俊道:「賢弟所言雖當,但因初番會面,他家已認得了;如今忽換我去,必然疑心,此事恐有變卦。不但親事不成,只恐還要成訟。那時連賢弟也有干係,卻不是為小妨大,把一天好事自家弄壞了?若得賢弟迎回來,成就之後,不怕他閒言閒語,這是個權宜之術。賢弟須知:塔尖上功德,休得固辭。」錢青見他說得情辭懇切,只索依允。
yán jùn yòu huàn guò chuī shǒu jí yī yīng jiē qīn rén cóng, dōu fēn fù le shuō huà, bù xǔ lòu xiè fēng shēng, qǔ de qīn huí, dōu yǒu zhòng shǎng. zhòng rén shuí gǎn yī. dào le chū èr rì qīn chén, yóu chén biàn dào yán jiā xiāng bāng ān pái qīn yíng lǐ wù, jí shàng mén gè xiàng shǎng cì, dōu fēng dé tíng tíng dāng dāng. qí qián qīng suǒ yòng, jí rú jīn yuán lǐng sī zào xuē, bìng jiē qí bèi. yòu fēn pài gè chuán shí yòng, dà chuán èr zhī, yī zhī zuò xīn rén, yī zhī méi rén gòng xīn láng tóng zuò zhōng chuán sì zhī, sàn zài zhòng rén xiǎo chuán sì zhī, yī zhě hù sòng, èr zhě yǐ bèi zá chà. shí yú zhǐ chuán, shāi luó zhǎng hào, yī qí kāi chū hú qù. yí lù liú xīng pào zhàng, hǎo bù xìng tóu. zhèng shì:
顏俊又喚過吹手及一應接親人從,都吩咐了說話,不許漏泄風聲,取得親回,都有重賞。眾人誰敢依。到了初二日侵晨,尤辰便到顏家相幫安排親迎禮物,及上門各項賞賜,都封得停停當當。其錢青所用,及儒巾圓領絲皂靴,並皆齊備。又分派各船食用,大船二隻,一隻坐新人,一隻媒人共新郎同坐;中船四隻,散載眾人;小船四隻,一者護送,二者以備雜差。十餘只船,篩鑼掌號,一齊開出湖去。一路流星炮杖,好不興頭。正是:
mén lán duō xǐ qì, nǚ xù jìn chéng lóng.
門闌多喜氣,女婿近乘龍。
chuán dào xī shān. yǐ shì xià wǔ. yuē mò lí gāo jiā bàn lǐ tíng bó, yóu chén xiān dào gāo jiā bào xìn. yī miàn ān pái qīn yíng lǐ wù, jí xīn rén chéng zuò bǎi huā cǎi jiào, dēng lóng huǒ bǎ, gòng yǒu shù bǎi. qián qīng dǎ bàn zhěng qí, lìng yǒu qīng juàn nuǎn jiào, sì tái sì chuò, shēng xiāo gǔ lè, jìng wàng gāo jiā ér lái. nà shān zhōng yuǎn jìn rén jiā, dōu xiǎo dé gāo jiā xīn nǚ xù cái mào shuāng quán, jìng lái guān kàn, āi jiān bìng zú, rú kàn shén huì gù shì de bān rè nào. qián qīng duān zuò jiào zhōng, měi rú guān yù, wú bù hè cǎi. yǒu fù nǚ céng jiàn guò qiū fāng de, biàn dào: zhè bān yī duì fū qī, zhēn gè láng cái nǚ mào! gāo jiā jiǎn le xǔ duō nǚ xù, jīn rì guǒ rán bèi tā jiǎn zhe le. bù tí zhòng rén.
船到西山。已是下午。約莫離高家半里停泊,尤辰先到高家報信。一面安排親迎禮物,及新人乘坐百花彩轎,燈籠火把,共有數百。錢青打扮整齊,另有青絹暖轎,四抬四綽,生簫鼓樂,逕望高家而來。那山中遠近人家,都曉得高家新女婿才貌雙全,競來觀看,挨肩並足,如看神會故事的般熱鬧。錢青端坐轎中,美如冠玉,無不喝采。有婦女曾見過秋芳的,便道:「這般一對夫妻,真箇郎才女貌!高家揀了許多女婿,今日果然被他揀著了。」不題眾人。
qiě shuō gāo zàn jiā zhōng, dà pái yán xí, qīn péng mǎn zuò, wèi jí tiān wǎn, táng zhōng diǎn dé huà zhú tōng hóng. zhǐ tīng dé lè shēng guā ěr, mén shàng rén bào dào: jiāo kè jiào zi dào mén le. bīn xiāng pī hóng chā huā, máng dào jiào qián zuō yī, niàn le shī fù, qǐng chū jiào lái. zhòng rén qiān gōng yī ràng, yán zhì zhōng táng diàn yàn. xíng lǐ yǐ bì, rán hòu zhū qīn yī yī xiāng jiàn. zhòng rén jiàn xīn láng biāo zhì, yī gè gè àn àn chēng xiàn. xiàn chá hòu, chī le chá guǒ diǎn xīn, rán hòu dìng xí ān wèi. cǐ rì xīn nǚ xù yǔ xún cháng bù tóng, miàn nán zhuān xí, zhū qīn yǒu huán zuò xiāng péi, dà chuī dà léi de yǐn. jiǔ suí cóng rén děng, wài xiāng lìng yǒu kuǎn dài.
且說高贊家中,大排筵席,親朋滿坐,未及天晚,堂中點得畫燭通紅。只聽得樂聲聒耳,門上人報道:「嬌客轎子到門了。」儐相披紅插花,忙到轎前作揖,念了詩賦,請出轎來。眾人謙恭揖讓,延至中堂奠雁。行禮已畢,然後諸親一一相見。眾人見新郎標緻,一個個暗暗稱羨。獻茶後,吃了茶果點心,然後定席安位。此日新女婿與尋常不同,面南專席,諸親友環坐相陪,大吹大擂的飲。酒隨從人等,外廂另有款待。
qiě shuō qián qīng zuò yú xí shàng, zhǐ tīng dé zhòng rén bú zhù shēng de zàn tā cái mào, hè gāo lǎo xuǎn xù dé rén. qián qīng dù lǐ àn xiào dào: tā men hǎo sì jiàn guǐ yì bān! wǒ hǎo xiàng zuò mèng yì bān! zuò mèng de xǐng le, yě zhǐ chě dàn nèi xiē jiàn shén jiàn guǐ de, bù zhī rú hé jié mò lī? wǒ jīn rì qiě luò de shòu yòng. yòu xiǎng dào: wǒ jīn rì zuò tì shēn, dān le xū míng, bù zhī shí shòu hái zài jǐ shí? liào xiǎng bù néng rú cǐ fù guì. zhuǎn le zhè yī niàn, fǎn jué dé méi xìng qǐ lái. jiǔ yě lǎn chī le. gāo zàn fù zǐ, lún liú jìng jiǔ, shèn shì yīn. qián qīng pà dān wù le biǎo xiōng de zhèng shì, jí yù chōu shēn. gāo zàn gù liú, yòu zuò le yī huí. yòng le tāng fàn, pú cóng de jiǔ dōu chī wán le.
且說錢青坐於席上,只聽得眾人不住聲的贊他才貌,賀高老選婿得人。錢青肚裡暗笑道:「他們好似見鬼一般!我好像做夢一般!做夢的醒了,也只扯淡;那些見神見鬼的,不知如何結末哩?我今日且落得受用。」又想道:「我今日做替身,擔了虛名,不知實受還在幾時?料想不能如此富貴。」轉了這一念,反覺得沒興起來。酒也懶吃了。高贊父子,輪流敬酒,甚是殷。錢青怕擔誤了表兄的正事,急欲抽身。高贊固留,又坐了一回。用了湯飯,僕從的酒都吃完了。
yuē mò sì gǔ, xiǎo yǐ zǒu zài qián qīng xí biān, cuī cù qǐ shēn. qián qīng jiào xiǎo yǐ bǎ shǎng fēng gěi sàn, qǐ shēn zuò bié. gāo zàn liáng dù yǐ shì wǔ gǔ shí fēn, péi jià zhuāng lián jù yǐ diǎn jiǎn xià chuán, zhǐ dài shōu shí xīn rén shàng jiào. zhǐ jiàn chuán shàng rén dōu zǒu lái shuō: wài biān fēng dà, nán yǐ xíng chuán, qiě xiāo tíng yī shí, děng fēng tóu huǎn le hǎo zǒu. yuán lái bàn yè lǐ biàn fā dà le fēng. nà fēng guā dé hǎo lì hài! zhǐ jiàn: shān jiān bá mù yáng chén, hú nèi téng bō qǐ làng. zhǐ wèi táng zhōng gǔ lè xuān tián, quán bù jué dé. gāo zàn jiào lè rén zhù le chuī dǎ, tīng shí, yī piàn fēng shēng, chuī dé guài xiǎng, zhòng jiē è rán, jí dé yóu chén zhǐ bǎ jiǎo tiào, gāo zàn xīn zhōng dà shì bù lè, zhǐ de chóng xīn rù xí, yī miàn chāi rén zài wài zhuān kàn fēng sè, kàn kàn tiān xiǎo, nà fēng yuè kuáng qǐ lái, guā dé tóng yún mì bù, xuě huā fēi wǔ. zhòng rén dōu qǐ shēn kàn zhe tiān, zuò yī kuài ér shāng yì. yī gè dào: zhè fēng hái bù xiàng jiù zhù de. yī gè dào: bàn yè qǐ de fēng, yuán yào bàn yè lǐ zhàn. yòu yī gè dào: zhè děng xuě tiān, jiù shì méi fēng yě pà xíng bù dé. yòu yī gè dào: zhǐ pà zhè xuě hái yào dà lī! yòu yī gè dào: fēng tài jí le, zhù le fēng, zhǐ pà hú jiāo. yòu yī gè dào: zhè tài hú bù chóu tā jiāo duàn, hái pà de shì fēng xuě. zhòng rén shì nèn bān xián jiǎng, gāo lǎo hé yóu chén hǎo shēng qì mèn! yòu ái yī huì, chī le zǎo fàn, fēng yù kuáng, xuě yù dà, liào xiǎng jīn rì guò hú bù chéng. cuò guò le jí rì liáng shí, cán dōng là yuè, wèi bì yǒu hǎo rì le. kuàng qiě shēng xiāo gǔ lè, chéng xìng ér lái, zěn hǎo jiào tā kōng qù?
約莫四鼓,小乙走在錢青席邊,催促起身。錢青教小乙把賞封給散,起身作別。高贊量度已是五鼓時分,陪嫁妝奩俱已點檢下船,只待收拾新人上轎。只見船上人都走來說:「外邊風大,難以行船,且消停一時,等風頭緩了好走。」原來半夜裡便發大了風。那風颳得好利害!只見:山間拔木揚塵,湖內騰波起浪。只為堂中鼓樂喧闐,全不覺得。高贊叫樂人住了吹打,聽時,一片風聲,吹得怪響,眾皆愕然,急得尤辰只把腳跳,高贊心中大是不樂,只得重新入席,一面差人在外專看風色,看看天曉,那風越狂起來,颳得彤雲密布,雪花飛舞。眾人都起身看著天,做一塊兒商議。一個道:「這風還不像就住的。」一個道:「半夜起的風,原要半夜裡占。」又一個道:「這等雪天,就是沒風也怕行不得。」又一個道:「只怕這雪還要大哩!」又一個道:「風太急了,住了風,只怕湖膠。」又一個道:「這太湖不愁他膠斷,還怕的是風雪。」眾人是恁般閒講,高老和尤辰好生氣悶!又捱一會,吃了早飯,風愈狂,雪愈大,料想今日過湖不成。錯過了吉日良時,殘冬臘月,未必有好日了。況且笙簫鼓樂,乘興而來,怎好教他空去?
shì zài qiān nán wàn nán zhī jì, zuò jiān yǒu gè lǎo zhě, huàn zuò zhōu quán, shì gāo zàn lǎo lín, píng rì zuì shàn chù fēn xiāng lǐ zhī shì, jiàn gāo zàn chén yín wú jì, biàn dào: yī lǎo hàn yú jiàn, zhè shì yī xiē bù nán. gāo zàn dào: zú xià jì jiāng ān zài? zhōu quán dào: jì shì xuǎn dìng rì qī, qǐ kě cuò guò! lìng xù jì yǐ dào zhái, hé jiù cǐ jié qīn? chèn zhè yán xí, zuò le huā zhú. děng fēng xī, cóng kè huí qù, qǐ fēi quán měi! zhòng rén qí shēng dào: zuì hǎo! gāo zàn zhèng yǒu cǐ niàn, què xǐ de zhōu lǎo shuō huà tóu jī. dāng xià biàn fēn fù jiā rén, zhǔn bèi dòng fáng huā zhú zhī shì.
事在千難萬難之際,坐間有個老者,喚做周全,是高贊老鄰,平日最善處分鄉里之事,見高贊沉吟無計,便道:「依老漢愚見,這事一些不難。」高贊道:「足下計將安在?」周全道:「既是選定日期,豈可錯過!令婿既已到宅,何就此結親?趁這筵席,做了花燭。等風息,從客回去,豈非全美!」眾人齊聲道:「最好!」高贊正有此念,卻喜得周老說話投機。當下便吩咐家人,準備洞房花燭之事。
què shuō qián qīng suī rán shēn zi zài cǐ, běn shì gè jú wài zhī rén, qǐ chū fēng dà fēng xiǎo, yě hái bù zài tā xīn shàng. hū jiàn zhōu quán fā cǐ yì lùn, àn àn xīn jīng, hái dào gāo lǎo wèi bì tīng tā, bù xiǎng gāo lǎo xīn rán yīng yǔn, lǎo zhe máng, àn àn jiào kǔ. yù yāng yóu shǎo méi dài yán, shuí xiǎng yóu chén píng xī hǎo jiǔ, yī lái tiān qì hán lěng, èr lái xīn xù bù jiā, zhēn zhe dà bēi, zhǐ gù chī. chī dé làn zuì rú ní, zài yī bì xiāng kōng yǐ zi shàng, dǎ hān qù le. qián qīng zhǐ de zì jiā kāi kǒu dào: cǐ bǎi nián dà shì, bù kě cǎo cǎo, bù fáng lìng zé gè rì zi, zài lái fèng yíng. gāo zàn nǎ lǐ kěn yī, biàn dào: wēng xù yī jiā, hé fēn bǐ cǐ! kuàng xián xù zūn rén yǐ bù zài táng, kě yǐ zì zhuān. shuō bà, gāo zàn rù nèi qù le. qián qīng yòu duì gè wèi qīn lín, zài sān yāng jí, bù yuàn zài cǐ jié qīn. zhòng rén dōu shì fèng chéng gāo lǎo de, nǎ yī gè bù jí kǒu zàn chéng.
卻說錢青雖然身子在此,本是個局外之人,起初風大風小,也還不在他心上。忽見周全發此議論,暗暗心驚,還道高老未必聽他,不想高老欣然應允,老著忙,暗暗叫苦。欲央尤少梅代言,誰想尤辰平昔好酒,一來天氣寒冷,二來心緒不佳,斟著大杯,只顧吃。吃得爛醉如泥,在一壁廂空椅子上,打鼾去了。錢青只得自家開口道:「此百年大事,不可草草,不妨另擇個日子,再來奉迎。」高贊哪裡肯依,便道:「翁婿一家,何分彼此!況賢婿尊人已不在堂,可以自專。」說罷,高贊入內去了。錢青又對各位親鄰,再三央及,不願在此結親。眾人都是奉承高老的,哪一個不極口贊成。
qián qīng cǐ shí wú kě nài hé, zhǐ tuī chū gōng, dào wài miàn shí, què jiào yán xiǎo yǐ yǔ tā shāng yì. xiǎo yǐ xīn shàng yě dào bù gāi, zhǐ jiào jiào qián xiù cái tuī cí, cǐ wài bié wú liáng cè. qián qīng dào: wǒ cí zhī zài sì, qí nài gāo lǎo cóng! ruò zhí yì tuī cí, fǎn qǐ qí yí. wǒ zhǐ yào wěi qǔ zhōu quán nǐ jiā zhǔ yī zhuāng dà shì, bìng wú qī xīn. ruò yǒu gǒu qiě, tiān dì bù róng. zhǔ pú èr rén zhèng zài jiǎng huà, zhòng rén dōu zǎn lǒng lái dào: cǐ shì měi shì, lìng yuè yì yǐ jué yǐ, dà guān rén bù xū yí lǜ! qián qīng hēi rán wú yǔ. zhòng rén yī qián qīng qǐng jìn. shén fàn yǐ bì, zhòng pái xǐ yán. bīn xiāng pī hóng hē lǐ, liǎng wèi xīn rén dǎ bàn dēng táng, zhào yī táng guī xíng lǐ, jié le huā zhú. zhèng shì:
錢青此時無可奈何,只推出恭,到外面時,卻叫顏小乙與他商議。小乙心上也道不該,只教教錢秀才推辭,此外別無良策。錢青道:「我辭之再四,其奈高老從!若執意推辭,反起其疑。我只要委曲周全你家主一樁大事,並無欺心。若有苟且,天地不容。」主僕二人正在講話,眾人都攢攏來道:「此是美事,令岳意已決矣,大官人不須疑慮!」錢青嘿然無語。眾人揖錢青請進。什飯已畢,重排喜筵。儐相披紅喝禮,兩位新人打扮登堂,照依堂規行禮,結了花燭。正是:
bǎi nián yīn juàn jīn xiāo jiù, yī duì fū qī cǐ yè xīn.
百年姻眷今宵就,一對夫妻此夜新。
dé yì shì chéng shī yì shì, yǒu xīn rén yù méi xīn rén.
得意事成失意事,有心人遇沒心人。
qí yè jiǔ lán rén sàn, gāo zàn lǎo fū fù qīn sòng xīn láng jìn fáng, bàn niáng tì xīn niáng xiè le tóu miàn. jǐ biàn cuī xīn láng ān zhì, qián qīng zhǐ bù dá yīng. zhèng bù zhī shén me yì gù. zhǐ de fú shì xīn niáng xiān shuì, zì jǐ chū fáng qù le. yā huán jiāng fáng mén yǎn shàng, yòu cuī cù guān rén shàng chuáng. qián qīng xīn shàng rú xiǎo lù luàn zhuàng, miǎn qiáng dá yīng yī jù dào: nǐ men xiān shuì. yā huán men luàn le yī yè, gè zì dào dōng wāi xī qù dǎ kē shuì. qián qīng běn dài bǐng dēng dá dàn, yī shí bù céng tǎo dé jǐ zhī là zhú, dào zhú jǐn shí, yòu bù hǎo shēng huàn, rěn zhe yī dǔ zi mèn qì, hé yī zài chuáng wài cè shēn ér wò, yě bù zhī nǚ hái ér tóu dōng tóu xī. cì zǎo qīng qīng tiān liàng, biàn qǐ shēn chū wài, dào jiù zǐ shū guǎn zhōng qù shū liú. gāo zàn fū qī zhī dào tā shào nián hài xiū, yì bù wèi guài. shì rì xuě suī zhù le, fēng shàng bù xī, gāo zàn qiě zuò qìng hè yán xí, qián qīng chī dé mǐng dǐng dà zuì, zuò dào gēng shēn jìn fáng. nǚ hái ér yòu xiān shuì le. qián qīng dǎ áo bù guò, yī jiù hé yī ér shuì, lián xiǎo niáng zǐ de bèi wō ér yě bù gǎn chù zhe. yòu guò yī wǎn, zǎo qǐ shí, jiàn fēng shì shāo huǎn, biàn yào qǐ shēn. gāo zàn dìng yào liú guò sān cháo, fāng cái kěn fàng. qián qīng ǎo bù guò, zhǐ de yòu chī le yī rì jiǔ. zuò jiān bèi dì lǐ hé yóu chén shuō qǐ yè jiān hé yī ér wò zhī shì, yóu chén kǒu suī dá yīng, xīn xià wèi bì zhǔn xìn. shì yǐ rú cǐ, zhǐ suǒ yóu tā.
其夜酒闌人散,高贊老夫婦親送新郎進房,伴娘替新娘卸了頭面。幾遍催新郎安置,錢青只不答應。正不知甚麼意故。只得服侍新娘先睡,自己出房去了。丫鬟將房門掩上,又催促官人上床。錢青心上如小鹿亂撞,勉強答應一句道:「你們先睡。」丫鬟們亂了一夜,各自倒東歪西去打瞌睡。錢青本待秉燈達旦,一時不曾討得幾支蠟燭,到燭盡時,又不好聲喚,忍著一肚子悶氣,和衣在床外側身而臥,也不知女孩兒頭東頭西。次早清清天亮,便起身出外,到舅子書館中去梳流。高贊夫妻只道他少年害羞,亦不為怪。是日雪雖住了,風尚不息,高贊且做慶賀筵席,錢青吃得酩酊大醉,坐到更深進房。女孩兒又先睡了。錢青打熬不過,依舊和衣而睡,連小娘子的被窩兒也不敢觸著。又過一晚,早起時,見風勢稍緩,便要起身。高贊定要留過三朝,方才肯放。錢青拗不過,只得又吃了一日酒。坐間背地裡和尤辰說起夜間和衣而臥之事,尤辰口雖答應,心下未必准信。事已如此,只索由他。
què shuō nǚ hái ér qiū fāng zì jié qīn zhī yè, tōu yǎn kàn nà xīn láng, shēng de guǒ rán qí zhěng, xīn zhōng àn àn huān xǐ. yī lián liǎng yè, dōu zé yī bù jiě dài, bù jiě qí gù. mò fēi guài wǒ xiān shuì le, bù céng děng dài de tā? cǐ shì dì sān yè le, nǚ hái ér yù xiān fēn fù yā huán, zhǐ děng guān rén jìn fáng, xiān qǐng tā ān xī. yā huán fèng mìng, zhǐ děng xīn láng jìn lái, biàn tì tā jiě yī kē mào. qián qīng jiàn bú shì tóu, chú le tóu jīn, jí jí de tiào shàng chuáng qù, tiē zhe chuáng lǐ zì shuì, réng bù tuō yī. nǚ hái ér mǎn huái bù lè, zhǐ yě hé yī shuì le, yòu bù hǎo gào sù diē niáng. dào dì sì rì, tiān qì qíng hé, gāo zàn yù xiān bèi xià sòng qīn chuán zhī, zì jǐ hé lǎo pó qīn sòng nǚ hái ér guò hú. niáng nǚ gòng shì yī chuán, gāo zàn yǔ qián qīng yóu chén yòu shì yī chuán. chuán tóu jù guà le zá cǎi, gǔ lè zhèn tiān, hǎo shēng rè nào. zhǐ yǒu xiǎo yǐ shòu le jiā zhǔ zhī tuō, xīn zhōng shén bù kuài yì. jià gè xiǎo xiǎo kuài chuán, gǎn lù xiān xíng.
卻說女孩兒秋芳自結親之夜,偷眼看那新郎,生得果然齊整,心中暗暗歡喜。一連兩夜,都則衣不解帶,不解其故。「莫非怪我先睡了,不曾等待得他?」此是第三夜了,女孩兒預先吩咐丫鬟,只等官人進房,先請他安息。丫鬟奉命,只等新郎進來,便替他解衣科帽。錢青見不是頭,除了頭巾,急急的跳上床去,貼著床里自睡,仍不脫衣。女孩兒滿懷不樂,只也和衣睡了,又不好告訴爹娘。到第四日,天氣晴和,高贊預先備下送親船隻,自己和老婆親送女孩兒過湖。娘女共是一船,高贊與錢青、尤辰又是一船。船頭俱掛了雜彩,鼓樂振天,好生熱鬧。只有小乙受了家主之託,心中甚不快意。駕個小小快船,趕路先行。
huà fēn liǎng tóu. qiě shuō yán jùn zì cóng dǎ fā zhòng rén yíng qīn qù hòu, xuán xuán ér wàng, dào chū èr rì bàn yè, tīng dé guā qǐ dà fēng dà xuě, xīn shàng hǎo bù zhe máng. yě zhī dào fēng xuě zhōng chuán xíng dé chí, zhǐ pà cuò le shí chén, nǎ xiǎng dào guò bù dé hú! yī yīng zhú yán xí, zhǔn bèi shí quán. děng le yī yè, bù jiàn dòng jìng, xīn xià hǎo mèn, xiǎng dào: zhè děng dà fēng, dào shì bù céng xià chuán hái hǎo ruò zài hú zhōng xíng dòng, lǎo dà dān yōu lī. yòu xiǎng dào: ruò shì bù céng xià chuán, wǒ yuè fù zhī dào cuò guò jí qī, qǐ kěn hú luàn bǎ nǚ ér sòng lái, dìng rán yào lìng xuǎn gè rì zi. yòu bù zhī jǐ shí jí lì? kě bù mèn shā le rén! yòu xiǎng dào: ruò shì yóu shǎo méi néng shì shí, zài yuè zhàng qián duō, quán qiě yíng lái, nà shí wǒ nǎ guǎn shí rì lì yǔ bù lì, qiě luò de zǎo xiē shòu yòng. rú cǐ hú sī luàn xiǎng, zuò bù ān xí, bú zhù de zài mén qián zhāng wàng.
話分兩頭。且說顏俊自從打發眾人迎親去後,懸懸而望,到初二日半夜,聽得颳起大風大雪,心上好不著忙。也只道風雪中船行得遲,只怕挫了時辰,哪想道過不得湖!一應燭筵席,準備十全。等了一夜,不見動靜,心下好悶,想道:「這等大風,到是不曾下船還好;若在湖中行動,老大擔憂哩。」又想道:「若是不曾下船,我岳父知道錯過吉期,豈肯胡亂把女兒送來,定然要另選個日子。又不知幾時吉利?可不悶殺了人!」又想道:「若是尤少梅能事時,在岳丈前掇,權且迎來,那時我哪管時日利與不利,且落得早些受用。」如此胡思亂想,坐不安席,不住的在門前張望。
dào dì sì rì fēng xī, liào dào jué yǒu jiā xī. děng dào wǔ hòu, zhǐ xiǎo yǐ xiān huí bào dào: xīn niáng yǐ qǔ lái le, bù guò shí lǐ zhī yáo. yán jùn wèn dào: jí qī cuò guò, tā jiā rú hé kěn fàng xīn rén xià chuán? xiǎo yǐ dào: gāo jiā zhǐ pà cuò guò hǎo rì, dìng yào jié qīn. qián dà guān rén tì dōng rén quán zuò xīn láng sān rì le. yán jùn dào: jì jié le qīn, zhè èr yè qián dà guān rén nán dào jìng zài xīn rén fáng lǐ shuì de? xiǎo yǐ dào: shuì shì tóng chuáng de, què bù céng dòng dàn. nà qián dà guān rén shì kàn de shú yā dàn bàn dé xiǎo niáng mián de. yán jùn mà dào: fàng pì! nǎ yǒu cǐ lǐ! wǒ tuō nǐ hé shì? nǐ rú hé bù jiào tā tuī cí què zuò xià zhè děng gōu dāng? xiǎo yǐ dào: jiā rén yě shuō guò lái, qián dà guān rén dào: wǒ zhǐ yào zhōu quán nǐ jiā zhī shì, ruò yǒu bàn diǎn qī xīn, tiān shén jiān chá. yán jùn cǐ shí: nù cóng xīn shàng qǐ, è xiàng dǎn biān shēng. yī bǎ zhǎng jiāng xiǎo yǐ dǎ zài yī biān, qì fèn fèn de bēn chū mén wài, zhuān děng qián qīng lái sī nào.
到第四日風息,料道決有佳昔。等到午後,只小乙先回報道:「新娘已取來了,不過十里之遙。」顏俊問道:「吉期挫過,他家如何肯放新人下船?」小乙道:「高家只怕挫過好日,定要結親。錢大官人替東人權做新郎三日了。」顏俊道:「既結了親,這二夜錢大官人難道竟在新人房裡睡的?」小乙道:「睡是同床的,卻不曾動彈。那錢大官人是看得熟鴨蛋伴得小娘眠的。」顏俊罵道:「放屁!哪有此理!我托你何事?你如何不叫他推辭;卻做下這等勾當?」小乙道:「家人也說過來,錢大官人道:『我只要周全你家之事,若有半點欺心,天神監察。』」顏俊此時:怒從心上起,惡向膽邊生。一把掌將小乙打在一邊,氣忿忿的奔出門外,專等錢青來廝鬧。
qià hǎo chuán yǐ lǒng àn. qián qīng zhōng yǒu xì nì, yù xiān zhǔ fù yóu chén bàn zhù gāo lǎo, zì jǐ xiān tiào shàng àn. zhǐ wèi zì fǎn wú kuì, lǐ zhí qì zhuàng, áng áng de bù dào pín jiā mén shǒu, wàng jiàn pín jùn, xiào xī xī de zhèng yào shàng qián zuō yī, gào sù zhōng qíng. shuí zhī yán jùn yǐ xiǎo rén zhī xīn, dù jūn zǐ zhī fù, cǐ jì biàn shì chóu rén xiāng jiàn, fèn wài yǎn zhēng, bù děng kāi yán, biàn pū de yī tóu zhuàng qù. yǎo dìng yá gēn, hěn hěn de mà dào tiān shā de! nǐ hǎo kuài huó! shuō shēng wèi bì, mú huán wǔ zhǐ, jiāng qián qīng hé jīn hé fā, chě zuò yī bǎ, luàn tī luàn dǎ, kǒu lǐ bù jué shēng de dào: tiān shā de! hǎo qī xīn! bié rén fèi le qián cái, bǎ yǔ nǐ jiàn chéng shòu yòng! qián qīng kǒu zhōng yě zì fēn biàn. pín jùn dǎ mà máng le, nǎ lǐ tīng tā bàn gè zì ér. jiā rén yě bù gǎn shàng qián xiāng quàn. qián qīng chī dǎ huāng le, dàn hū jiù mìng. chuán shàng rén tīng dé nào chǎo, dōu shàng àn lái kàn. zhǐ jiàn yī gè chǒu hàn, jiāng xīn láng tòng dǎ, zhèng bù zhī shén me yì gù. dōu zǒu lǒng lái jiě quàn, nǎ lǐ quàn dé tā kāi? gāo zàn pán wèn tā jiā rén, nà jiā rén liào mán bù guò, zhǐ de shí shuō le. gāo zàn bù wén yóu kě, yī wén zhī shí, xīn tóu huǒ qǐ, dà mà yóu chén wú lǐ, zuò zhè děng qī sān mán sì de méi rén, shuō piàn rén jiā nǚ ér. yě niǔ zhe yóu chén luàn dǎ qǐ lái. gāo jiā sòng qīn de rén, yě zì xīn huái bù píng, yī qí dòng shǒu yào dǎ nà chǒu hàn. yán jiā de jiā rén huí hù jiā zhǔ, jiù yǔ gāo jiā cóng rén duì dǎ. xiān qián yán jùn hé qián qīng shì duì sī dǎ, yǐ hòu gāo zàn hé yóu chén shì liǎng duì sī dǎ, jié wèi liǎng jiā jiā rén, niǔ zuò yī tuán sī dǎ. kàn de chóng chóng dié dié, yuè fā duō le, jiē dào yōng sāi nán xíng, què shì:
恰好船已攏岸。錢青終有細膩,預先囑咐尤辰伴住高老,自己先跳上岸。只為自反無愧,理直氣壯,昂昂的步到頻家門首,望見頻俊,笑嘻嘻的正要上前作揖,告訴衷情。誰知顏俊以小人之心,度君子之腹,此際便是仇人相見,分外眼睜,不等開言,便撲的一頭撞去。咬定牙根,狠狠的罵道;「天殺的!你好快活!」說聲未畢,氁貆五指,將錢青和巾和發,扯做一把,亂踢亂打,口裡不絕聲的道:「天殺的!好欺心!別人費了錢財,把與你見成受用!」錢青口中也自分辯。頻俊打罵忙了,哪裡聽他半個字兒。家人也不敢上前相勸。錢青吃打慌了,但呼救命。船上人聽得鬧吵,都上岸來看。只見一個丑漢,將新郎痛打,正不知甚麼意故。都走攏來解勸,哪裡勸得他開?高贊盤問他家人,那家人料瞞不過,只得實說了。高贊不聞猶可,一聞之時,心頭火起,大罵尤辰無理,做這等欺三瞞四的媒人,說騙人家女兒。也扭著尤辰亂打起來。高家送親的人,也自心懷不平,一齊動手要打那丑漢。顏家的家人回護家主,就與高家從人對打。先前顏俊和錢青是對廝打,以後高贊和尤辰是兩對廝打,結未兩家家人,扭做一團廝打。看的重重疊疊,越發多了,街道擁塞難行,卻似:
jiǔ lǐ shān qián bǎi zhèn shì, kūn yáng chéng xià dǔ shū yíng.
九里山前擺陣勢,昆陽城下賭輸贏。
shì yǒu còu qiǎo, qí shí běn xiàn dà yǐn qià hǎo sòng le shàng sī huí jiào, zhì yú běi mén, jiàn jiē shàng zhèn tiān xuān rǎng, què shì sī dǎ de, tíng le jiào zi, hē jiào ná xià. zhòng rén jiàn zhī xiàn xiàng gōng ná rén, dōu zé sàn le. zhǐ yǒu yán jùn wū zì niǔ zhù qián qīng, gāo zàn wū zì niǔ zhù yóu chén, fēn fēn gào sù, yī shí bù dé qí xiáng. dà yǐn dōu jiào dài dào gōng tíng, zhú yī xì shěn, bù xǔ chān kǒu. jiàn gāo zàn nián zhǎng, xiān jiào tā shàng táng jié wèn. gāo zàn dào: xiǎo rén shì dòng tíng shān bǎi xìng, jiào zuò gāo zàn, wèi nǚ zé xù, xiāng zhòng le nǚ xù cái mào, jiāng nǚ xǔ pèi. chū sān rì, nǚ xù shàng mén qīn yíng, yīn bèi fēng xuě suǒ zǔ. xiǎo rén liú nǚ xù zài jiā, wán le qīn shì. jīn rì sòng nǚ dào cǐ, bù qī yù le zhè gè chǒu hàn, jiāng xiǎo rén de nǚ xù dú dǎ. xiǎo rén wèn qí yuán gù, què shì nà chǒu hàn mǎi zhǔ méi rén, yào hōng piàn xiǎo rén de nǚ ér wèi hūn, què jiāng nà xìng jiān de hòu shēng, mào míng dào xiǎo rén jiā lǐ. lǎo yé zhǐ wèn méi rén, biàn zhī jiān bì. dà yǐn dào: méi rén jiào zuò shén míng zì? kě zài zhè lǐ me? gāo zàn dào: jiào zuò yóu chén, jiàn zài tái xià.
事有湊巧,其時本縣大尹恰好送了上司回轎,至於北門,見街上震天喧嚷,卻是廝打的,停了轎子,喝教拿下。眾人見知縣相公拿人,都則散了。只有顏俊兀自扭住錢青,高贊兀自扭住尤辰,紛紛告訴,一時不得其詳。大尹都教帶到公庭,逐一細審,不許攙口。見高贊年長,先叫他上堂詰問。高贊道:「小人是洞庭山百姓,叫做高贊,為女擇婿,相中了女婿才貌,將女許配。初三日,女婿上門親迎,因被風雪所阻。小人留女婿在家,完了親事。今日送女到此,不期遇了這個丑漢,將小人的女婿毒打。小人問其緣故,卻是那丑漢買囑媒人,要哄騙小人的女兒為婚,卻將那姓戔的後生,冒名到小人家裡。老爺只問媒人,便知奸弊。」大尹道:「媒人叫做甚名字?可在這裡麼?」高贊道:「叫做尤辰,見在台下。」
dà yǐn hē tuì gāo zàn, huàn yóu chén shàng lái, mà dào: nòng jiǎ chéng zhēn, yǐ fēi wèi shì, dōu shì nǐ nòng chū zhè gè jì liǎ! nǐ kě shí shí gōng chū, miǎn shòu zhòng xíng. yóu chén chū shí hái zhǐ hán hu dǐ lài. dà yǐn fā nù, hē jiào qǔ jiā gùn cì hou. yóu chén suī rán shì jǐng, cóng wèi áo xíng, zhǐ de shí shuō: qǐ chū yán jùn rú hé yāng xiǎo rén qù shuō qīn, gāo zàn rú hé zuò nán, yào xuǎn cái mào, hòu lái rú hé yāng qián xiù cái mào míng qù bài wàng, zhí dào jié qīn shǐ mò, xì xì shù le yī biàn. dà yǐn diǎn tóu dào: shàng shì shí qíng le. yán jùn zhè sī fèi le xǔ duō shì, què bèi bié rén duó le tóu chóu, mù guài bù dé fā nǎo. zhǐ shì qǐ xiān shè xīn hōng piàn de bú shì. biàn jiào yán jùn, shěn qí kǒu cí, yán jùn yǐ tīng yóu chén shuō le shí huà, yòu jiàn zhī xiàn xiàng gōng cí qì wēn hé, zhǐ de yě xù le yī biàn, liǎng kǒu xiāng tóng.
大尹喝退高贊,喚尤辰上來,罵道:「弄假成真,以非為是,都是你弄出這個伎倆!你可實實供出,免受重刑。」尤辰初時還只含糊抵賴。大尹發怒,喝教取夾棍伺候。尤辰雖然市井,從未熬刑,只得實說:起初顏俊如何央小人去說親,高贊如何作難,要選才貌,後來如何央錢秀才冒名去拜望,直到結親始末,細細述了一遍。大尹點頭道:「上是實情了。顏俊這廝費了許多事,卻被別人奪了頭籌,木怪不得發惱。只是起先設心哄騙的不是。」便教顏俊,審其口詞,顏俊已聽尤辰說了實話,又見知縣相公詞氣溫和,只得也敘了一遍,兩口相同。
dà yǐn jié wèi huàn qián qīng shàng lái, yī jiàn qián qīng qīng nián měi mào, qiě bèi dǎ shāng, biàn yǒu jǐ fēn ài tā lián tā zhī yì, wèn dào: nǐ gè xiù cái, dú kǒng zǐ zhī shū, dá zhōu gōng zhī lǐ, rú hé tì rén qù bài wàng yíng qīn, tóng móu hōng piàn, yǒu guāi xíng zhǐ? qián qīng dào: cǐ shì yuán fēi shēng yuán suǒ, yuàn zhǐ wèi yán jùn shì shēng yuán biǎo xiōng, shēng yuán jiā pín, yòu guǎn gǔ yú tā jiā, bèi biǎo xiōng zài sì yāng qiú bù guò, miǎn qiáng yīng chéng. zhī dào yī shí quán yí, yù chéng qí shì. dà yǐn dào: zhù le! nǐ jì wèi qīn qíng ér wǎng, jiù bù gāi yǔ nà nǚ ér jié qīn qīn le. qián qīng dào: shēng yuán yuán zhǐ dài tā qīn yíng. zhǐ wèi yī lián sān rì dà fēng, tài hú zhī gé, bù néng xíng zhōu, gù cǐ gāo zàn pà wù le hūn qī, yào shēng yuán jiù bǐ huā zhú. dà yǐn dào: nǐ zì zhī tì shēn, jiù gāi tuī cí le. yán jùn cóng bàng kē tóu dào: qīng tiān lǎo yé! zhǐ kàn tā yīng chéng huā zhú, biàn shì qī xīn. dà yǐn hè dào: bú yào duō zuǐ, zuǒ yòu chě tā xià qù. zài wèn qián qīng: nǐ nà shí yīng chéng zuò qīn, nán dào méi yǒu gè sī xīn? qián qīng dào: zhǐ wèn gāo zàn biàn zhī. shēng yuán zài sān tuī cí, gāo zàn bù yǔn. shēng yuán ruò zài cí shí, kǒng bǐ shēng yí, wù le biǎo xiōng de dà shì, gù cǐ quán chéng dà lǐ. suī zé sān yè tóng chuáng, shēng yuán hé yī ér shuì, bìng bù xiāng fàn. dà yǐn hē hē dà xiào dào: zì gǔ yǐ lái, zhǐ yǒu yī gè liǔ xià huì zuò huái bù luàn. nà lǔ nán zǐ jiù zì zhī bù jí, fēng xuě zhī zhōng, jiù bù kěn fàng fù rén jìn mén le. nǐ shào nián zǐ dì, xuè qì wèi dìng, qǐ yǒu sān yè tóng chuáng, bìng bù xiāng fàn zhī lǐ? zhè huà hōng dé nǎ yī gè! qián qīng dào: shēng yuán jīn rì zì chén xīn jī, fù mǔ lǎo yé wèi bì xiāng xìn, zhǐ jiào gāo zàn qù wèn zì jǐ zào yuè ér, biàn zhī zhēn jiǎ. dà yǐn xiǎng dào nà nǚ ér ruò yǒu sī qíng, rú hé kěn shuō shí huà? dāng xià xiǎng chū gè zhǔ yì lái, biàn jiào zuǒ yòu huàn dào lǎo shí wěn pó yī míng, dào zhōu zhōng shì yàn gāo shì shì fǒu chù, sù lái huí huà.
大尹結未喚錢青上來,一見錢青青年美貌,且被打傷,便有幾分愛他憐他之意,問道:「你個秀才,讀孔子之書,達周公之禮,如何替人去拜望迎親,同謀哄騙,有乖行止?」錢青道:「此事原非生員所,願只為顏俊是生員表兄,生員家貧,又館穀於他家,被表兄再四央求不過,勉強應承。只道一時權宜,玉成其事。」大尹道:「住了!你既為親情而往,就不該與那女兒結親親了。」錢青道:「生員原只代他親迎。只為一連三日大風,太湖之隔,不能行舟,故此高贊怕誤了婚期,要生員就彼花燭。」大尹道:「你自知替身,就該推辭了。」顏俊從傍磕頭道:「青天老爺!只看他應承花燭,便是欺心。」大尹喝道:「不要多嘴,左右扯他下去。」再問錢青:「你那時應承做親,難道沒有個私心?」錢青道:「只問高贊便知。生員再三推辭,高贊不允。生員若再辭時,恐彼生疑,誤了表兄的大事,故此權成大禮。雖則三夜同床,生員和衣而睡,並不相犯。」大尹呵呵大笑道:「自古以來,只有一個柳下惠坐懷不亂。那魯男子就自知不及,風雪之中,就不肯放婦人進門了。你少年子弟,血氣未定,豈有三夜同床,並不相犯之理?這話哄得哪一個!」錢青道:「生員今日自陳心跡,父母老爺未必相信,只教高贊去問自己皂鉞兒,便知真假。」大尹想道;「那女兒若有私情,如何肯說實話?」當下想出個主意來,便教左右喚到老實穩婆一名,到舟中試驗高氏是否處,速來回話。
bù yī shí, wěn pó lái fù zhī xiàn xiàng gōng, nà gāo shì guǒ shì chù zi, wèi zēng pò shēn. yán jùn zài jiē xià tīng shuō gāo shì hái shì chù zi, biàn jiào hǎn dào: jì shì xiǎo de qī zǐ bù céng pò huài, xiǎo de qíng yuàn chéng jiù. dà yǐn yòu dào: bù xǔ duō zuǐ! zài jiào gāo zàn dào: nǐ xīn xià yuàn jiāng nǚ ér pèi nǎ yī gè? gāo zàn dào: xiǎo rén chū shí yuán kàn zhòng le qián xiù cái, hòu lái nǚ ér yòu yǔ tā zuò guò huā zhú. suī rán qián xiù cái bù qī àn shì, yǔ xiǎo nǚ jí wú fū fù zhī qíng, yǐ dìng le fū fù zhī yì. ruò jiào nǚ ér lìng jià yán jùn, bù wéi xiǎo rén bù yuàn, jiù shì nǚ ér yě bù yuàn. dà yǐn dào: cǐ yán zhèng hé wú yì. qián qīng xīn xià dào bù kěn, biàn dào: shēng yuán cǐ xíng, shí shì wèi gōng bù wèi sī. ruò jiāng cǐ nǚ guī le shēng yuán, bǎ shēng yuán sān yè yī bù jiě dài zhī yì quán rán méi xià. níng kě lìng cǐ nǚ bié jià. shēng yuán jué bù gǎn mào cǐ xián yí, rě rén tán lùn. dà yǐn dào: cǐ nǚ ruò guī tā rén, nǐ guò hú zhè liǎng fān tì rén kuāng piàn, biàn shì xíng zhǐ yǒu kuī, gàn ài qián chéng le. jīn rì yǔ nǐ chéng jiù qīn shì, nǎi shì zhē yǎn nǐ de guò shī. kuàng nǐ de xīn jī yǐ zì dòng rán, nǚ jiā liǎng xiāng qíng yuàn, yǒu hé xián yí? xiū de guò ràng, wǒ zì yǒu míng duàn. suì jǔ bǐ pàn yún:
不一時,穩婆來覆知縣相公,那高氏果是處子,未曾破身。顏俊在階下聽說高氏還是處子,便叫喊道:「既是小的妻子不曾破壞,小的情願成就。」大尹又道:「不許多嘴!」再叫高贊道:「你心下願將女兒配哪一個?」高贊道:「小人初時原看中了錢秀才,後來女兒又與他做過花燭。雖然錢秀才不欺暗室,與小女即無夫婦之情,已定了夫婦之義。若教女兒另嫁顏俊,不惟小人不願,就是女兒也不願。」大尹道:「此言正合吾意。」錢青心下到不肯,便道:「生員此行,實是為公不為私。若將此女歸了生員,把生員三夜衣不解帶之意全然沒下。寧可令此女別嫁。生員決不敢冒此嫌疑,惹人談論。」大尹道:「此女若歸他人,你過湖這兩番替人誆騙,便是行止有虧,干礙前程了。今日與你成就親事,乃是遮掩你的過失。況你的心跡已自洞然,女家兩相情願,有何嫌疑?休得過讓,我自有明斷。」遂舉筆判云:
gāo zàn xiàng nǚ pèi fū, nǎi qí cháng lǐ yán jùn jiè rén shì jǐ, shí chū qí wén. dōng chuáng yǐ zhāo, hé cán bǐng zhú yún zhǎng. fēng bó wèi méi, tiān gōng zuò hé. jiā nán pèi le jiā fù, liǎng dé qí yí qiú qī dào dǐ wú qī, zì zuò zhī niè. gāo shì duàn guī qián qīng, bù lìng zuò huā zhú. yán jùn jì bù hé shè piàn jú yú qián, yòu bù hé fèn lǎo quán yú hòu. shì yǐ bù xié, gū miǎn zuì zé. suǒ fèi pìn yí, hé zhù qián qīng, yǐ shú yī jī zhī zuì. yóu chén wǎng lái shān yòu, shí qǐ xìn duān, zhòng chéng shì jǐng.
高贊相女配夫,乃其常理;顏俊借人飾己,實出奇聞。東床已招,何慚秉燭雲長。風伯為媒,天公作合。佳男配了佳婦,兩得其宜;求妻到底無妻,自作之孽。高氏斷歸錢青,不另作花燭。顏俊既不合設騙局於前,又不合奮老拳於後。事已不諧,姑免罪責。所費聘儀,合助錢青,以贖一擊之罪。尤辰往來煽誘,實啟釁端,重懲示儆。
pàn qì, hē jiào zuǒ yòu, jiāng yóu chén zhòng zé sān shí bǎn, miǎn qí huà gōng, jìng xíng zhú chū, gài bù yù shǐ qián qīng mào míng yī shì zhāng wén yú rén yě. gāo zàn hé qián qīng bài xiè. yī gān rén chū le xiàn mén, yán jùn mǎn miàn xiū cán, gǎn nù ér bù gǎn yán, bào tóu shǔ cuàn ér qù, yǒu hǎo jǐ yuè bù gǎn chū mén. yóu chén zì huí jiā jiāng xī bàng chuāng bù tí.
判訖,喝教左右,將尤辰重責三十板,免其畫供,竟行逐出,蓋不欲使錢青冒名一事彰聞於人也。高贊和錢青拜謝。一干人出了縣門,顏俊滿面羞慚,敢怒而不敢言,抱頭鼠竄而去,有好幾月不敢出門。尤辰自回家將息棒瘡不題。
què shuō gāo zàn yāo qián qīng dào zhōu zhōng, fǎn yīn zhì xiè dào: ruò fēi xián xù cái xíng jù quán, shàng guān qǐ jìng, xiǎo nǚ jǐ hū cuò pèi fěi rén. jīn rì dào yào jǐ xián xù tóng xiǎo nǚ dào shè xià shǎo zhù jǐ shí, bù zhī xián xù zhái shàng hái yǒu hé rén? qián qīng dào: xiǎo xù fù mǔ jù wáng, bié wú qīn rén zài jiā. gāo zàn dào: jì rú cǐ, yī fā gāi zài shè xià zhù le, lǎo fū gōng gěi dú shū, xián xù yì xià rú hé? qián qīng dào: ruò dé yuè fù fú chí, zú gǎn shèng dé. shì yè kāi chuán lí le wú jiāng, suí lù sù xiē. cì rì zǎo dào xī shān. yī shān zhī rén wén zhī cǐ shì, jiē dāng xīn wén chuán shuō. yòu zhī qián qīng cún xīn zhōng hòu, wú bù qīn yǎng. hòu lái qián qīng yī jǔ chéng míng, fū qī xié lǎo. yǒu shī wèi zhèng:
卻說高贊邀錢青到舟中,反殷致謝道:「若非賢婿才行俱全,上官起敬,小女幾乎錯配匪人。今日到要己賢婿同小女到舍下少住幾時,不知賢婿宅上還有何人?」錢青道:「小婿父母俱亡,別無親人在家。」高贊道:「既如此,一發該在舍下住了,老夫供給讀書,賢婿意下如何?」錢青道:「若得岳父扶持,足感盛德。」是夜開船離了吳江,隨路宿歇。次日早到西山。一山之人聞知此事,皆當新聞傳說。又知錢青存心忠厚,無不欽仰。後來錢青一舉成名,夫妻偕老。有詩為證:
chǒu liǎn rú hé piàn měi qī, zuò chéng biǎo dì dé pián yí.
醜臉如何騙美妻,作成表弟得便宜。
kě lián yī piàn wú jiāng yuè, lěng zhào yuān yāng hú shàng fēi.
可憐一片吳江月,冷照鴛鴦湖上飛。