bào zhú yī shēng chú jiù, táo fú wàn hù gēng xīn.
爆竹一声除旧,桃符万户更新。
lǚ duān shì chū yī yuán rì, rén rì shì chū qī líng chén.
履端是初一元日,人日是初七灵辰。
yuán rì xiàn jūn yǐ jiāo huā sòng, wèi zhù xiá líng yuán rì yǐn rén yǐ tú sū jiǔ, kě chú lì yì.
元日献君以《椒花颂》,为祝遐龄;元日饮人以屠苏酒,可除疠疫。
xīn suì yuē wáng chūn, qù nián yuē kè suì.
新岁曰王春,去年曰客岁。
huǒ shù yín huā hé, wèi yuán xiāo dēng huǒ zhī huī huáng xīng qiáo tiě suǒ kāi, diào yuán xī jīn wú zhī bù jīn.
火树银花合,谓元宵灯火之辉煌;星桥铁锁开,调元夕金吾之不禁。
èr yuè shuò wèi zhōng hé jié, sān yuè sān wèi shàng sì chén.
二月朔为中和节,三月三为上巳辰。
dōng zhì bǎi liù shì qīng míng, lì chūn wǔ wù wèi chūn shè.
冬至百六是清明,立春五戊为春社。
hán shí jié shì qīng míng qián yī rì, chū fú rì shì xià zhì dì sān gēng.
寒食节是清明前一日,初伏日是夏至第三庚。
sì yuè nǎi shì mài qiū, duān wǔ què wèi pú jié.
四月乃是麦秋,端午却为蒲节。
liù yuè liù rì, jié míng tiān kuàng wǔ yuè wǔ rì, xù hào tiān zhōng.
六月六日,节名天贶;五月五日,序号天中。
duān yáng jìng dù, diào qū yuán zhī nì shuǐ chóng jiǔ dēng gāo, xiào huán jǐng zhī bì zāi.
端阳竞渡,吊屈原之溺水;重九登高,效桓景之避灾。
wǔ wù jī tún yàn shè, chǔ chù yǐn zhì lóng zhī jiǔ qī xī niú nǚ dù hé, jiā jiā chuān qǐ qiǎo zhī zhēn.
五戊鸡豚宴社,处处饮治聋之酒;七夕牛女渡河,家家穿乞巧之针。
zhōng qiū yuè lǎng, míng huáng qīn yóu yú yuè diàn jiǔ rì fēng gāo, mèng jiā mào luò yú lóng shān.
中秋月朗,明皇亲游于月殿;九日风高,孟嘉帽落于龙山。
qín rén suì zhōng jì shén yuē là, gù zhì jīn yǐ shí èr yuè wèi là shǐ huáng dāng nián yù huì yuē zhèng, gù zhì jīn dú zhēng yuè wèi zhēng.
秦人岁终祭神曰腊,故至今以十二月为腊;始皇当年御讳曰政,故至今读正月为征。
dōng fāng zhī shén yuē tài hào, chéng zhèn ér sī chūn, jiǎ yǐ shǔ mù, mù zé wàng yú chūn, qí sè qīng, gù chūn dì yuē qīng dì.
东方之神曰太皞,乘震而司春,甲乙属木,木则旺于春,其色青,故春帝曰青帝。
nán fāng zhī shén yuē zhù róng, jū lí ér sī xià, bǐng dīng shǔ huǒ, huǒ zé wàng yú xià, qí sè chì, gù xià dì yuē chì dì.
南方之神曰祝融,居离而司夏,丙丁属火,火则旺于夏,其色赤,故夏帝曰赤帝。
xī fāng zhī shén yuē rù shōu, dāng duì ér sī qiū, gēng xīn shǔ jīn, jīn zé wàng yú qiū, qí sè bái, gù qiū dì yuē bái dì.
西方之神曰蓐收,当兑而司秋,庚辛属金,金则旺于秋,其色白,故秋帝曰白帝。
běi fāng zhī shén yuē xuán míng, chéng kǎn ér sī dōng, rén guǐ shǔ shuǐ, shuǐ zé wàng yú dōng, qí sè hēi, gù dōng dì yuē hēi dì.
北方之神曰玄冥,乘坎而司冬,壬癸属水,水则旺于冬,其色黑,故冬帝曰黑帝。
zhōng yāng wù jǐ shǔ tǔ, qí sè huáng, gù zhōng yāng dì yuē huáng dì.
中央戊己属土,其色黄,故中央帝曰黄帝。
xià zhì yī yīn shēng, shì yǐ tiān shí jiàn duǎn dōng zhì yī yáng shēng, shì yǐ rì guǐ chū zhǎng.
夏至一阴生,是以天时渐短;冬至一阳生,是以日晷初长。
dōng zhì dào ér jiā huī fēi, lì qiū zhì ér wú yè luò.
冬至到而葭灰飞,立秋至而梧叶落。
shàng xián wèi yuè yuán qí bàn, xì chū bā jiǔ xià xián wèi yuè quē qí bàn, xì niàn èr sān.
上弦谓月圆其半,系初八、九;下弦谓月缺其半,系廿二、三。
yuè guāng dōu jǐn wèi zhī huì, sān shí rì zhī míng yuè guāng fù sū wèi zhī shuò, chū yī rì zhī hào yuè yǔ rì duì wèi zhī wàng, shí wǔ rì zhī chēng.
月光都尽谓之晦,三十日之名;月光复苏谓之朔,初一日之号;月与日对谓之望,十五日之称。
chū yī shì sǐ pò, chū èr páng sǐ pò, chū sān zāi shēng míng, shí liù shǐ shēng pò.
初一是死魄,初二旁死魄,初三哉生明,十六始生魄。
yì rì jí cháo, yán jiē míng rì gǔ dàn jí dàn, xī shì liáng chén.
翌日、诘朝,言皆明日;榖旦、吉旦,悉是良辰。
piàn shǎng jí wèi piàn shí, rì xūn nǎi yún rì mù.
片晌即谓片时,日曛乃云日暮。
chóu xī nǎng zhě, jù qián rì zhī wèi lí míng mèi shuǎng, jiē jiāng shǔ zhī shí.
畴昔、曩者,俱前日之谓;黎明、昧爽,皆将曙之时。
yuè yǒu sān huàn: chū xún shí rì wèi shàng huàn, zhōng xún shí rì wèi zhōng huàn, xià xún shí rì wéi xià huàn xué zú sān yú: yè zhě rì zhī yú, dōng zhě suì zhī yú, yǔ zhě jīng zhī yú.
月有三浣:初旬十日为上浣,中旬十日为中浣,下旬十日为下浣;学足三馀:夜者日之馀,冬者岁之馀,雨者睛之馀。
yǐ shù yú rén, yuē zhāo sān mù sì wéi xué qiú yì, yuē rì jiù yuè jiāng.
以术愚人,曰朝三暮四;为学求益,曰日就月将。
fén gāo jì guǐ, rì yè xīn qín bǐ zhòu zuò yè, chén hūn diān dǎo.
焚膏继晷,日夜辛勤;俾昼作夜,晨昏颠倒。
zì kuì wú chéng, yuē xū yán suì yuè yú rén gòng yǔ, yuē shǎo xù hán xuān.
自愧无成,曰虚延岁月;与人共语,曰少叙寒暄。
kě zēng zhě, rén qíng lěng nuǎn kě yàn zhě, shì tài yán liáng.
可憎者,人情冷暖;可厌者,世态炎凉。
zhōu mò wú hán nián, yīn dōng zhōu zhī nuò ruò qín wáng wú yù suì, yóu yíng shì zhī xiōng cán.
周末无寒年,因东周之懦弱;秦亡无燠岁,由嬴氏之凶残。
tài jiē xīng píng yuē tài píng, shí xù tiáo hé yuē yù zhú.
泰阶星平曰泰平,时序调和曰玉烛。
suì qiàn yuē jī jǐn zhī suì, nián fēng yuē dà yǒu zhī nián.
岁歉曰饥馑之岁,年丰曰大有之年。
táng dé zōng zhī jī nián, zuì rén wéi ruì liáng huì wáng zhī xiōng suì, yě fú kān lián.
唐德宗之饥年,醉人为瑞;梁惠王之凶岁,野莩堪怜。
fēng nián yù, huāng nián gǔ, yán rén pǐn zhī kě zhēn xīn rú guì, shí rú yù, yán xīn mǐ zhī téng guì.
丰年玉,荒年谷,言人品之可珍;薪如桂,食如玉,言薪米之腾贵。
chūn qí qiū bào, nóng fū zhī cháng guī yè mèi sù xìng, wú rén zhī qín shì.
春祈秋报,农夫之常规;夜寐夙兴,吾人之勤事。
sháo huá bù zài, wú bèi xū dāng xī yīn rì yuè qí chú, zhì shì zhèng yí dài dàn.
韶华不再,吾辈须当惜阴;日月其除,志士正宜待旦。