bào zhú yī shēng chú jiù, táo fú wàn hù gēng xīn.
爆竹一聲除舊,桃符萬戶更新。
lǚ duān shì chū yī yuán rì, rén rì shì chū qī líng chén.
履端是初一元日,人日是初七靈辰。
yuán rì xiàn jūn yǐ jiāo huā sòng, wèi zhù xiá líng yuán rì yǐn rén yǐ tú sū jiǔ, kě chú lì yì.
元日獻君以《椒花頌》,為祝遐齡;元日飲人以屠蘇酒,可除癘疫。
xīn suì yuē wáng chūn, qù nián yuē kè suì.
新歲曰王春,去年曰客歲。
huǒ shù yín huā hé, wèi yuán xiāo dēng huǒ zhī huī huáng xīng qiáo tiě suǒ kāi, diào yuán xī jīn wú zhī bù jīn.
火樹銀花合,謂元宵燈火之輝煌;星橋鐵鎖開,調元夕金吾之不禁。
èr yuè shuò wèi zhōng hé jié, sān yuè sān wèi shàng sì chén.
二月朔為中和節,三月三為上巳辰。
dōng zhì bǎi liù shì qīng míng, lì chūn wǔ wù wèi chūn shè.
冬至百六是清明,立春五戊為春社。
hán shí jié shì qīng míng qián yī rì, chū fú rì shì xià zhì dì sān gēng.
寒食節是清明前一日,初伏日是夏至第三庚。
sì yuè nǎi shì mài qiū, duān wǔ què wèi pú jié.
四月乃是麥秋,端午卻為蒲節。
liù yuè liù rì, jié míng tiān kuàng wǔ yuè wǔ rì, xù hào tiān zhōng.
六月六日,節名天貺;五月五日,序號天中。
duān yáng jìng dù, diào qū yuán zhī nì shuǐ chóng jiǔ dēng gāo, xiào huán jǐng zhī bì zāi.
端陽競渡,吊屈原之溺水;重九登高,效桓景之避災。
wǔ wù jī tún yàn shè, chù chù yǐn zhì lóng zhī jiǔ qī xī niú nǚ dù hé, jiā jiā chuān qǐ qiǎo zhī zhēn.
五戊雞豚宴社,處處飲治聾之酒;七夕牛女渡河,家家穿乞巧之針。
zhōng qiū yuè lǎng, míng huáng qīn yóu yú yuè diàn jiǔ rì fēng gāo, mèng jiā mào luò yú lóng shān.
中秋月朗,明皇親游於月殿;九日風高,孟嘉帽落於龍山。
qín rén suì zhōng jì shén yuē là, gù zhì jīn yǐ shí èr yuè wèi là shǐ huáng dāng nián yù huì yuē zhèng, gù zhì jīn dú zhēng yuè wèi zhēng.
秦人歲終祭神曰臘,故至今以十二月為臘;始皇當年御諱曰政,故至今讀正月為征。
dōng fāng zhī shén yuē tài hào, chéng zhèn ér sī chūn, jiǎ yǐ shǔ mù, mù zé wàng yú chūn, qí sè qīng, gù chūn dì yuē qīng dì.
東方之神曰太皞,乘震而司春,甲乙屬木,木則旺於春,其色青,故春帝曰青帝。
nán fāng zhī shén yuē zhù róng, jū lí ér sī xià, bǐng dīng shǔ huǒ, huǒ zé wàng yú xià, qí sè chì, gù xià dì yuē chì dì.
南方之神曰祝融,居離而司夏,丙丁屬火,火則旺於夏,其色赤,故夏帝曰赤帝。
xī fāng zhī shén yuē rù shōu, dāng duì ér sī qiū, gēng xīn shǔ jīn, jīn zé wàng yú qiū, qí sè bái, gù qiū dì yuē bái dì.
西方之神曰蓐收,當兌而司秋,庚辛屬金,金則旺於秋,其色白,故秋帝曰白帝。
běi fāng zhī shén yuē xuán míng, chéng kǎn ér sī dōng, rén guǐ shǔ shuǐ, shuǐ zé wàng yú dōng, qí sè hēi, gù dōng dì yuē hēi dì.
北方之神曰玄冥,乘坎而司冬,壬癸屬水,水則旺於冬,其色黑,故冬帝曰黑帝。
zhōng yāng wù jǐ shǔ tǔ, qí sè huáng, gù zhōng yāng dì yuē huáng dì.
中央戊己屬土,其色黃,故中央帝曰黃帝。
xià zhì yī yīn shēng, shì yǐ tiān shí jiàn duǎn dōng zhì yī yáng shēng, shì yǐ rì guǐ chū zhǎng.
夏至一陰生,是以天時漸短;冬至一陽生,是以日晷初長。
dōng zhì dào ér jiā huī fēi, lì qiū zhì ér wú yè luò.
冬至到而葭灰飛,立秋至而梧葉落。
shàng xián wèi yuè yuán qí bàn, xì chū bā jiǔ xià xián wèi yuè quē qí bàn, xì niàn èr sān.
上弦謂月圓其半,系初八、九;下弦謂月缺其半,系廿二、三。
yuè guāng dōu jǐn wèi zhī huì, sān shí rì zhī míng yuè guāng fù sū wèi zhī shuò, chū yī rì zhī hào yuè yǔ rì duì wèi zhī wàng, shí wǔ rì zhī chēng.
月光都盡謂之晦,三十日之名;月光復甦謂之朔,初一日之號;月與日對謂之望,十五日之稱。
chū yī shì sǐ pò, chū èr páng sǐ pò, chū sān zāi shēng míng, shí liù shǐ shēng pò.
初一是死魄,初二旁死魄,初三哉生明,十六始生魄。
yì rì jié cháo, yán jiē míng rì gǔ dàn jí dàn, xī shì liáng chén.
翌日、詰朝,言皆明日;榖旦、吉旦,悉是良辰。
piàn shǎng jí wèi piàn shí, rì xūn nǎi yún rì mù.
片晌即謂片時,日曛乃雲日暮。
chóu xī nǎng zhě, jù qián rì zhī wèi lí míng mèi shuǎng, jiē jiāng shǔ zhī shí.
疇昔、曩者,俱前日之謂;黎明、昧爽,皆將曙之時。
yuè yǒu sān huàn: chū xún shí rì wèi shàng huàn, zhōng xún shí rì wèi zhōng huàn, xià xún shí rì wèi xià huàn xué zú sān yú: yè zhě rì zhī yú, dōng zhě suì zhī yú, yǔ zhě jīng zhī yú.
月有三浣:初旬十日為上浣,中旬十日為中浣,下旬十日為下浣;學足三餘:夜者日之餘,冬者歲之餘,雨者睛之餘。
yǐ shù yú rén, yuē zhāo sān mù sì wèi xué qiú yì, yuē rì jiù yuè jiāng.
以術愚人,曰朝三暮四;為學求益,曰日就月將。
fén gāo jì guǐ, rì yè xīn qín bǐ zhòu zuò yè, chén hūn diān dào.
焚膏繼晷,日夜辛勤;俾晝作夜,晨昏顛倒。
zì kuì wú chéng, yuē xū yán suì yuè yǔ rén gòng yǔ, yuē shǎo xù hán xuān.
自愧無成,曰虛延歲月;與人共語,曰少敘寒暄。
kě zēng zhě, rén qíng lěng nuǎn kě yàn zhě, shì tài yán liáng.
可憎者,人情冷暖;可厭者,世態炎涼。
zhōu mò wú hán nián, yīn dōng zhōu zhī nuò ruò qín wáng wú yù suì, yóu yíng shì zhī xiōng cán.
周末無寒年,因東周之懦弱;秦亡無燠歲,由嬴氏之兇殘。
tài jiē xīng píng yuē tài píng, shí xù diào hé yuē yù zhú.
泰階星平曰泰平,時序調和曰玉燭。
suì qiàn yuē jī jǐn zhī suì, nián fēng yuē dà yǒu zhī nián.
歲歉曰饑饉之歲,年豐曰大有之年。
táng dé zōng zhī jī nián, zuì rén wèi ruì liáng huì wáng zhī xiōng suì, yě fú kān lián.
唐德宗之飢年,醉人為瑞;梁惠王之凶歲,野莩堪憐。
fēng nián yù, huāng nián gǔ, yán rén pǐn zhī kě zhēn xīn rú guì, shí rú yù, yán xīn mǐ zhī téng guì.
豐年玉,荒年穀,言人品之可珍;薪如桂,食如玉,言薪米之騰貴。
chūn qí qiū bào, nóng fū zhī cháng guī yè mèi sù xìng, wú rén zhī qín shì.
春祈秋報,農夫之常規;夜寐夙興,吾人之勤事。
sháo huá bù zài, wú bèi xū dāng xī yīn rì yuè qí chú, zhì shì zhèng yí dài dàn.
韶華不再,吾輩須當惜陰;日月其除,志士正宜待旦。