zhēn guān chū, tài zōng wèi shì chén yuē: rén yǒu míng zhū, mò bù guì zhòng. ruò yǐ dàn què, qǐ fēi kě xī? kuàng rén zhī xìng mìng shén yú míng zhū, jiàn jīn qián cái bó bù jù xíng wǎng, jìng jí shòu nà, nǎi shì bù xī xìng mìng. míng zhū shì shēn wài zhī wù, shàng bù kě dàn què, hé kuàng xìng mìng zhī zhòng, nǎi yǐ bó cái wù yé? qún chén ruò néng bèi jǐn zhōng zhí, yì guó lì rén, zé guān jué lì zhì. jiē bù néng yǐ cǐ dào qiú róng, suì wàng shòu cái wù, zāng huì jì lù, qí shēn yì yǔn, shí kě wèi xiào. dì wáng yì rán. zì qíng fàng yì, láo yì wú dù, xìn rèn qún xiǎo, shū yuǎn zhōng zhèng, yǒu yī yú cǐ, qǐ bù miè wáng? suí yáng dì shē chǐ zì xián, shēn sǐ pǐ fū zhī shǒu, yì wèi kě xiào.
貞觀初，太宗謂侍臣曰：「人有明珠，莫不貴重。若以彈雀，豈非可惜？況人之性命甚於明珠，見金錢財帛不懼刑網，徑即受納，乃是不惜性命。明珠是身外之物，尚不可彈雀，何況性命之重，乃以博財物耶？群臣若能備盡忠直，益國利人，則官爵立至。皆不能以此道求榮，遂妄受財物，贓賄既露，其身亦殞，實可為笑。帝王亦然。恣情放逸，勞役無度，信任群小，疏遠忠正，有一於此，豈不滅亡？隋煬帝奢侈自賢，身死匹夫之手，亦為可笑。」

zhēn guān èr nián, tài zōng wèi shì chén yuē: zhèn cháng wèi tān rén bù jiě ài cái yě. zhì rú nèi wài guān wǔ pǐn yǐ shàng, lù zhì yōu hòu, yī nián suǒ de, qí shù zì duō. ruò shòu rén cái huì, bù guò shù wàn. yī zhāo zhāng lù, lù zhì xuē duó, cǐ qǐ shì jiě ài cái wù? guī xiǎo dé ér dà shī zhě yě. xī gōng yí xiū xìng shì yú, ér bù shòu rén yú, qí yú zhǎng cún. qiě wèi zhǔ tān, bì sàng qí guó wèi chén tān, bì wáng qí shēn. shī yún: dà fēng yǒu suì, tān rén bài lèi. gù fēi miù yán yě. xī qín huì wáng yù fá shǔ, bù zhī qí jìng, nǎi kè wǔ shí niú, zhì jīn qí hòu, shǔ rén jiàn zhī, yǐ wèi niú néng biàn jīn. shǔ wáng shǐ wǔ dīng lì shì tuō niú rù shǔ, dào chéng. qín shī suí ér fá zhī, shǔ guó suì wáng. hàn dà sī nóng tián yán nián zāng huì sān qiān wàn, shì jué zì sǐ. rú cǐ zhī liú, hé kě shèng jì! zhèn jīn yǐ shǔ wáng wèi yuán guī, qīng děng yì xū yǐ yán nián wèi fù zhé yě.
貞觀二年，太宗謂侍臣曰：「朕嘗謂貪人不解愛財也。至如內外官五品以上，祿秩優厚，一年所得，其數自多。若受人財賄，不過數萬。一朝彰露，祿秩削奪，此豈是解愛財物？規小得而大失者也。昔公儀休性嗜魚，而不受人魚，其魚長存。且為主貪，必喪其國；為臣貪，必亡其身。《詩》云：『大風有隧，貪人敗類。』固非謬言也。昔秦惠王欲伐蜀，不知其徑，乃刻五石牛，置金其後，蜀人見之，以為牛能便金。蜀王使五丁力士拖牛入蜀，道成。秦師隨而伐之，蜀國遂亡。漢大司農田延年贓賄三千萬，事覺自死。如此之流，何可勝記！朕今以蜀王為元龜，卿等亦須以延年為覆轍也。

zhēn guān sì nián, tài zōng wèi gōng qīng yuē: zhèn zhōng rì zī zī, fēi dàn yōu lián bǎi xìng, yì yù shǐ qīng děng zhǎng shǒu fù guì. tiān fēi bù gāo, dì fēi bù hòu, zhèn cháng jīng jīng yè yè, yǐ wèi tiān dì. qīng děng ruò néng xiǎo xīn fèng fǎ, cháng rú zhèn wèi tiān dì, fēi dàn bǎi xìng ān níng, zì shēn cháng dé huān lè. gǔ rén yún: xián zhě duō cái sǔn qí zhì, yú zhě duō cái shēng qí guò. cǐ yán kě wèi shēn jiè. ruò xùn sī tān zhuó, fēi zhǐ huài gōng fǎ, sǔn bǎi xìng, zòng shì wèi fā wén, zhōng xīn qǐ bù cháng jù? kǒng jù jì duō, yì yǒu yīn ér zhì sǐ. dà zhàng fū qǐ dé gǒu tān cái wù, yǐ hài jí shēn mìng, shǐ zi sūn měi huái kuì chǐ yé? qīng děng yí shēn sī cǐ yán.
貞觀四年，太宗謂公卿曰：「朕終日孜孜，非但憂憐百姓，亦欲使卿等長守富貴。天非不高，地非不厚，朕常兢兢業業，以畏天地。卿等若能小心奉法，常如朕畏天地，非但百姓安寧，自身常得歡樂。古人云：『賢者多財損其志，愚者多財生其過。』此言可為深誡。若徇私貪濁，非止壞公法，損百姓，縱事未發聞，中心豈不常懼？恐懼既多，亦有因而致死。大丈夫豈得苟貪財物，以害及身命，使子孫每懷愧恥耶？卿等宜深思此言。」

zhēn guān liù nián, yòu wèi jiāng jūn chén wàn fú zì jiǔ chéng gōng fù jīng, wéi fǎ qǔ yì jiā fū shù shí. tài zōng cì qí fū, lìng zì fù chū yǐ chǐ zhī.
貞觀六年，右衛將軍陳萬福自九成宮赴京，違法取驛家麩數石。太宗賜其麩，令自負出以恥之。

zhēn guān shí nián, zhì shū shì yù shǐ quán wàn jì shàng yán: xuān ráo èr zhōu zhū shān dà yǒu yín kēng, cǎi zhī jí shì lì yì, měi suì kě dé qián shù bǎi wàn guàn. tài zōng yuē: zhèn guì wèi tiān zǐ, shì shì wú suǒ shǎo zhī. wéi xū nà jiā yán, jìn shàn shì, yǒu yì yú bǎi xìng zhě. qiě guó jiā shèng dé shù bǎi wàn guàn qián, hé rú dé yī yǒu cái xíng rén? bù jiàn qīng tuī xián jìn shàn zhī shì, yòu bù néng àn jǔ bù fǎ, zhèn sù quán háo, wéi dào shuì yù yín kēng yǐ wèi lì yì. xī yáo shùn dǐ bì yú shān lín, tóu zhū yú yuān gǔ, yóu shì chóng míng měi hào, jiàn chēng qiān zài. hòu hàn huán líng èr dì hǎo lì jiàn yì, wèi jìn dài yōng àn zhī zhǔ. qīng suì yù jiāng wǒ bǐ huán líng yé? shì rì chì fàng lìng wàn jì hái dì.
貞觀十年，治書侍御史權萬紀上言：「宣、饒二州諸山大有銀坑，采之極是利益，每歲可得錢數百萬貫。」太宗曰：「朕貴為天子，是事無所少之。惟須納嘉言，進善事，有益於百姓者。且國家剩得數百萬貫錢，何如得一有才行人？不見卿推賢進善之事，又不能按舉不法，震肅權豪，惟道稅鬻銀坑以為利益。昔堯、舜抵璧於山林，投珠於淵谷，由是崇名美號，見稱千載。後漢桓、靈二帝好利賤義，為近代庸暗之主。卿遂欲將我比桓、靈耶？」是日敕放令萬紀還第。

zhēn guān shí liù nián, tài zōng wèi shì chén yuē: gǔ rén yún niǎo qī yú lín, yóu kǒng qí bù gāo, fù cháo yú mù mò yú cáng yú shuǐ, yóu kǒng qí bù shēn, fù xué yú kū xià. rán ér wèi rén suǒ huò zhě, jiē yóu tān ěr gù yě. jīn rén chén shòu rèn, jū gāo wèi, shí hòu lù, dāng xū lǚ zhōng zhèng, dǎo gōng qīng, zé wú zāi hài, zhǎng shǒu fù guì yǐ. gǔ rén yún: huò fú wú mén, wéi rén suǒ zhào. rán xiàn qí shēn zhě, jiē wèi tān mào cái lì, yǔ fū yú niǎo hé yǐ yì zāi? qīng děng yí sī cǐ yǔ wèi jiàn jiè.
貞觀十六年，太宗謂侍臣曰：「古人云『鳥棲於林，猶恐其不高，復巢於木末；魚藏於水，猶恐其不深，復穴於窟下。然而為人所獲者，皆由貪餌故也。』今人臣受任，居高位，食厚祿，當須履忠正，蹈公清，則無災害，長守富貴矣。古人云：『禍福無門，惟人所召。』然陷其身者，皆為貪冒財利，與夫魚鳥何以異哉？卿等宜思此語為鑑誡。」