zhēn guān chū, tài zōng wèi jiān xiū guó shǐ fáng xuán líng yuē: bǐ jiàn qián hòu hàn shǐ zài lù yáng xióng gān quán yǔ liè, sī mǎ xiàng rú zi xū shàng lín, bān gù liǎng dōu děng fù, cǐ jì wén tǐ fú huá, wú yì quàn jiè, hé jiǎ shū zhī shǐ cè? qí yǒu shàng shū lùn shì, cí lǐ qiè zhí, kě bì yú zhèng lǐ zhě, zhèn cóng yǔ bù cóng jiē xū bèi zài.
貞觀初，太宗謂監修國史房玄齡曰：「比見前、後《漢史》載錄揚雄《甘泉》、《羽獵》，司馬相如《子虛》、《上林》，班固《兩都》等賦，此既文體浮華，無益勸誡，何假書之史策？其有上書論事，詞理切直，可裨於政理者，朕從與不從皆須備載。」

zhēn guān shí yī nián, zhù zuò zuǒ láng dèng lóng biǎo qǐng biān cì tài zōng wén zhāng wèi jí. tài zōng wèi yuē: zhèn ruò zhì shì chū lìng, yǒu yì yú rén zhě, shǐ zé shū zhī, zú wèi bù xiǔ. ruò shì bù shī gǔ, luàn zhèng hài wù, suī yǒu cí zǎo, zhōng yí hòu dài xiào, fēi suǒ xū yě. zhī rú liáng wǔ dì fù zǐ jí chén hòu zhǔ suí yáng dì, yì dà yǒu wén jí, ér suǒ wèi duō bù fǎ, zōng shè jiē xū yú qīng fù. fán rén zhǔ wéi zài dé xíng, hé bì yào shì wén zhāng yé? jìng bù xǔ.
貞觀十一年，著作佐郎鄧隆表請編次太宗文章為集。太宗謂曰：「朕若制事出令，有益於人者，史則書之，足為不朽。若事不師古，亂政害物，雖有詞藻，終貽後代笑，非所須也。只如梁武帝父子及陳後主、隋煬帝，亦大有文集，而所為多不法，宗社皆須臾傾覆。凡人主惟在德行，何必要事文章耶？」竟不許。

zhēn guān shí sān nián, chǔ suì liáng wèi jiàn yì dài fū, jiān zhī qǐ jū zhù. tài zōng wèn yuē: qīng bǐ zhī qǐ jū, shū hé děng shì? dà dǐ yú rén jūn dé guān jiàn fǒu? zhèn yù jiàn cǐ zhù jì zhě, jiāng què guān suǒ wèi dé shī yǐ zì jǐng jiè ěr. suì liáng yuē: jīn zhī qǐ jū, gǔ zhī zuǒ yòu shǐ, yǐ jì rén jūn yán xíng, shàn è bì shū, shù jǐ rén zhǔ bù wèi fēi fǎ, bù wén dì wáng gōng zì guān shǐ. tài zōng yuē: zhèn yǒu bù shàn, qīng bì jì yé? suì liáng yuē: chén wén shǒu dào bù rú shǒu guān, chén zhí dāng zài bǐ, hé bù shū zhī? huáng mén shì láng liú jì jìn yuē: rén jūn yǒu guò shī, rú rì yuè zhī shí, rén jiē jiàn zhī. shè lìng suì liáng bù jì, tiān xià zhī rén jiē jì zhī yǐ.
貞觀十三年，褚遂良為諫議大夫，兼知起居注。太宗問曰：「卿比知起居，書何等事？大抵於人君得觀見否？朕欲見此註記者，將卻觀所為得失以自警戒耳。」遂良曰：「今之起居，古之左、右史，以記人君言行，善惡畢書，庶幾人主不為非法，不聞帝王躬自觀史。」太宗曰：「朕有不善，卿必記耶？」遂良曰：「臣聞守道不如守官，臣職當載筆，何不書之？」黃門侍郎劉洎進曰：「人君有過失，如日月之蝕，人皆見之。設令遂良不記，天下之人皆記之矣。」

zhēn guān shí sì nián, tài zōng wèi fáng xuán líng yuē: zhèn měi guān qián dài shǐ shū, zhāng shàn dān è, zú wèi jiāng lái guī jiè. bù zhī zì gǔ dāng dài guó shǐ, hé yīn bù lìng dì wáng qīn jiàn zhī? duì yuē: guó shǐ jì shàn è bì shū, shù jǐ rén zhǔ bù wèi fēi fǎ. zhǐ yīng wèi yǒu wǔ zhǐ, gù bù dé jiàn yě. tài zōng yuē: zhèn yì shū bù tóng gǔ rén. jīn yù zì kàn guó shǐ zhě, gài yǒu shàn shì, gù bù xū lùn ruò yǒu bù shàn, yì yù yǐ wèi jiàn jiè, shǐ de zì xiū gǎi ěr. qīng kě zhuàn lù jìn lái. xuán líng děng suì shān lüè guó shǐ wèi biān nián tǐ, zhuàn gāo zǔ tài zōng shí lù gè èr shí juǎn, biǎo shàng zhī. tài zōng jiàn liù yuè sì rì shì, yǔ duō wēi wén, nǎi wèi xuán líng yuē: xī zhōu gōng zhū guǎn cài ér zhōu shì ān, jì yǒu zhèn shū yá ér lǔ guó níng. zhèn zhī suǒ wèi, yì tóng cǐ lèi, gài suǒ yǐ ān shè jì, lì wàn mín ěr. shǐ guān zhí bǐ, hé fán yǒu yǐn? yí jí gǎi xuē fú cí, zhí shū qí shì. shì zhōng wèi zhēng zòu yuē: chén wén rén zhǔ wèi jū zūn jí, wú suǒ jì dàn. wéi yǒu guó shǐ, yòng wèi chéng è quàn shàn, shū bù yǐ shí, hòu sì hé guān? bì xià jīn qiǎn shǐ guān zhèng qí cí, yǎ hé zhì gōng zhī dào.
貞觀十四年，太宗謂房玄齡曰：「朕每觀前代史書，彰善癉惡，足為將來規誡。不知自古當代國史，何因不令帝王親見之？」對曰：「國史既善惡必書，庶幾人主不為非法。止應畏有忤旨，故不得見也。」太宗曰：「朕意殊不同古人。今欲自看國史者，蓋有善事，固不須論；若有不善，亦欲以為鑑誡，使得自修改耳。卿可撰錄進來。」玄齡等遂刪略國史為編年體，撰高祖、太宗實錄各二十卷，表上之。太宗見六月四日事，語多微文，乃謂玄齡曰：「昔周公誅管、蔡而周室安，季友鴆叔牙而魯國寧。朕之所為，義同此類，蓋所以安社稷，利萬民耳。史官執筆，何煩有隱？宜即改削浮詞，直書其事。」侍中魏徵奏曰：「臣聞人主位居尊極，無所忌憚。惟有國史，用為懲惡勸善，書不以實，後嗣何觀？陛下今遣史官正其辭，雅合至公之道。」