yuán wén
【原文】
dōng yáng shào nián qǐ bīng, yù lì lìng shǐ chén yīng wèi wáng. yīng mǔ yuē: bào dé dà míng bù xiáng, bù rú yǒu suǒ shǔ, shì chéng fēng hóu bù chéng, fēi shì suǒ zhǐ míng yě. yīng nǎi tuī xiàng liáng.
東陽少年起兵,欲立令史陳嬰為王。嬰母曰:「暴得大名不祥,不如有所屬,事成封侯;不成,非世所指名也。」嬰乃推項梁。
wáng líng yǐ bīng shǔ hàn, xiàng yǔ qǔ líng mǔ zhì jūn zhōng. líng shǐ zhì, zé dōng xiàng zuò líng mǔ, yù yǐ zhāo líng. líng mǔ sī sòng shǐ zhě, qì yuē: yuàn wèi qiè yǔ líng, shàn shì hàn wáng, hàn wáng zhǎng zhě, wú yǐ lǎo qiè gù chí èr xīn. suì fú jiàn ér sǐ. biān pī: gān jìng.
王陵以兵屬漢,項羽取陵母置軍中。陵使至,則東向坐陵母,欲以招陵。陵母私送使者,泣曰:「願為妾語陵,善事漢王,漢王長者,毋以老妾故持二心。」遂伏劍而死。(邊批:乾淨。)
píng yīng mǔ zhī fèi, shèng yú chén shè hán guǎng tián héng yīng bù chén xī zhū rén líng mǔ zhī xìng, shèng yú yà fù kuǎi tōng guàn gāo zhū rén. jiāng xù tǎo zéi, qí mǔ sù zhī, mǎ chāo pàn, shā cì shǐ tài shǒu, xù yì tǎo zhī, mǔ yuē: dāng sù fā, wù gù wǒ. chāo xí zhí xù mǔ, mǔ mà chāo ér sǐ, míng dà yì yě nǎi chǔ xiàng zhēng héng, cí xióng wèi dìng, ér líng mǔ yù shí tiān xià bì shǔ zhǎng zhě, ér wéi kǒng líng shī zhī, qiě fú jiàn yǐ jué qí niàn, sǐ shēng zhī jì, néng duàn jué rú cǐ, nǚ zǐ zhōng wěi zhàng fū zāi! xú shù zhī bù zhōng yú zhāo liè yě, qí mǔ cún yě, líng mǔ bù fú jiàn, líng yì shù yě.
〔評〕嬰母知廢,勝於陳涉、韓廣、田橫、英布、陳豨諸人;陵母知興,勝於亞父、蒯通、貫高諸人。姜敘討賊,其母速之,馬超叛,殺刺史、太守,敘議討之,母曰:「當速發,勿顧我。」超襲執敘母,母罵超而死,明大義也;乃楚項爭衡,雌雄未定,而陵母預識天下必屬長者,而唯恐陵失之,且伏劍以絕其念,死生之際,能斷決如此,女子中偉丈夫哉!徐庶之不終於昭烈也,其母存也,陵母不伏劍,陵亦庶也。