yuán wén
【原文】
gōng sūn jiē tián kāi jiāng gǔ yě zi tóng shì jǐng gōng, shì qí yǒng lì ér wú lǐ, yàn zǐ qǐng chú zhī, gōng yuē: sān zi zhě bó zhī bù dé, cì zhī kǒng bù zhōng yě. yàn zǐ qǐng gōng shǐ rén kuì zhī èr táo, yuē: sān zi hé bù jì gōng ér shí táo? gōng sūn jiē yuē: jiē yī bó xī, ér zài bó rǔ hǔ, ruò jiē zhī gōng, kě yǐ shí táo ér wú yǔ rén tóng yǐ. yuán táo ér qǐ. tián kāi jiāng yuē: wú fú bīng ér què sān jūn zhě zài, ruò kāi jiāng zhī gōng, yì kě yǐ shí táo ér wú yǔ rén tóng yǐ. yuán táo ér qǐ. gǔ yě zǐ yuē: wú cháng cóng jūn jì yú hé, yuán xián zuǒ cān, yǐ rù dǐ zhù zhī liú. dāng shì shí yě, yě shǎo bù néng yóu, qián xíng nì liú bǎi bù, shùn liú jiǔ lǐ, dé yuán ér shā zhī. zuǒ cāo cān wěi, yòu qiè yuán tóu, hè yuè ér chū, jīn rén xiāng jīng, yǐ wèi hé bó. ruò yě zhī gōng, yì kě yǐ shí táo ér wú yǔ rén tóng yǐ, èr zi hé bù fǎn táo? chōu jiàn ér qǐ. gōng sūn jiē tián kāi jiāng yuē: wú yǒng bù zǐ ruò, gōng bù zǐ dǎi, qǔ táo bù ràng, shì tān yě rán ér bù sǐ, wú yǒng yě. jiē fǎn qí táo, qiè lǐng ér sǐ. gǔ yě zǐ yuē: èr zi sǐ zhī, yě dú shēng zhī, bù rén chǐ rén yǐ yán ér kuā qí shēng, bù yì hèn hū suǒ xíng bù sǐ, wú yǒng. yì fǎn qí táo, qiè lǐng ér sǐ. shǐ zhě fù mìng, gōng zàng zhī yǐ shì lǐ. qí hòu zhū gé liàng zuò liáng fǔ yín yǐ āi zhī.
公孫接、田開疆、古冶子同事景公,恃其勇力而無禮,晏子請除之,公曰:「三子者搏之不得,刺之恐不中也。」晏子請公使人饋之二桃,曰:「三子何不計功而食桃?」公孫接曰:「接一搏豨,而再搏乳虎,若接之功,可以食桃而無與人同矣。」援桃而起。田開疆曰:「吾伏兵而卻三軍者再,若開疆之功,亦可以食桃而無與人同矣。」援桃而起。古冶子曰:「吾嘗從君濟於河,黿銜左驂①,以入砥柱之流。當是時也,冶少不能游,潛行逆流百步,順流九里,得黿而殺之。左操驂尾,右挈黿頭,鶴躍而出,津人相驚,以為河伯。若冶之功,亦可以食桃而無與人同矣,二子何不反桃?」抽劍而起。公孫接、田開疆曰:「吾勇不子若,功不子逮,取桃不讓,是貪也;然而不死,無勇也。」皆反其桃,挈領②而死。古冶子曰:「二子死之,冶獨生之,不仁;恥人以言而夸其聲,不義;恨乎所行不死,無勇。」亦反其桃,挈領而死。使者復命,公葬之以士禮。其後諸葛亮作《梁甫吟》以哀之。