féng zǐ yuē: zhì wú cháng jú, yǐ qià xiào qí jú zhě wèi shàng. gù yú fū huò xiàn qí yī de, ér xiǎo rén fǎn shī zhū qiān lǜ. hé zé? shàng zhì wú xīn ér hé, fēi qiān lǜ suǒ zhēn yě. rén qǔ xiǎo, wǒ qǔ dà rén shì jìn, wǒ shì yuǎn rén dòng ér yù fēn, wǒ jìng ér zì zhèng rén shù shǒu wú cè, wǒ yóu rèn yǒu yú. fū shì gù, nán shì yù zhī ér jiē yì, jù shì yù zhī ér jiē xì qí wò xuán rù yú wú shēng chòu zhī wēi, ér qí jǔ dòng chū rén yì xiǎng sī suǒ zhī wài huò xiān wǔ ér hòu hé, huò shì nì ér shí shùn fāng qí xián xián, háo jié suǒ yí, qì hū duàn duàn, shèng rén bù yì. wū hū! zhì ruò cǐ, qǐ fēi shàng zāi! shàng zhì bù kě xué, yì zhě fǎ shàng ér dé zhòng hū? yì yǔ yún xià xià rén yǒu shàng shàng zhì, shù jǐ yǒu chù ér xiàn yān? yú tiáo liè qí gài, shāo fēn sì zé, yuē jiàn dà yuē yuǎn yóu yuē tōng jiǎn yuē yíng rèn, ér tǒng míng zhī yuē shàng zhì.
馮子曰:智無常局,以恰肖其局者為上。故愚夫或現其一得,而曉人反失諸千慮。何則?上智無心而合,非千慮所臻也。人取小,我取大;人視近,我視遠;人動而愈紛,我靜而自正;人束手無策,我遊刃有餘。夫是故,難事遇之而皆易,巨事遇之而皆細;其斡旋入於無聲臭之微,而其舉動出人意想思索之外;或先忤而後合,或似逆而實順;方其閒閒,豪傑所疑,迄乎斷斷, 聖人不易。嗚呼!智若此,豈非上哉!上智不可學,意者法上而得中乎?抑語云「下下人有上上智」,庶幾有觸而現焉?余條列其概,稍分四則,曰「見大」、曰「遠猶」、曰「通簡」、曰「迎刃」,而統名之曰「上智」。