dà sī tú zhī zhí, zhǎng jiàn bāng zhī tǔ dì zhī tú yǔ qí rén mín zhī shù, yǐ zuǒ wáng ān rǎo bāng guó. yǐ tiān xià tǔ dì zhī tú, zhōu zhī jiǔ zhōu zhī dì yù guǎng lún zhī shù, biàn qí shān lín chuān zé qiū líng fén yǎn yuán xí zhī míng wù. ér biàn qí bāng guó dōu bǐ zhī shù, zhì qí jī jiāng ér gōu fēng zhī, shè qí shè jì zhī wěi, ér shù zhī tián zhǔ, gè yǐ qí yě zhī suǒ yí mù, suì yǐ míng qí shè yǔ yuē yī. yǐ tǔ huì zhī fǎ, biàn wǔ dì zhī wù shēng: yī yuē shān lín, qí dòng wù yí máo wù, qí zhí wù yí zào lín. qí mín máo ér fāng. èr yuē chuān zé, qí dòng wù yí lín wù, qí zhí wù yí gāo wù, qí mín hēi ér jīn. sān yuē qiū líng, qí dòng wù yí yǔ wù, qí zhí wù yí hé wù, qí mín zhuān ér zhǎng. sì yuē fén yǎn, qí dòng wù yí jiè wù, qí zhí wù yí jiá wù, qí mín xī ér jí. wǔ yuē yuán xí, qí dòng wù yí léi wù, qí zhí wù yí cóng wù, qí mín fēng ròu ér bì. yīn cǐ wǔ wù zhě mín zhī cháng. ér shī shí yǒu èr jiào yān: yī dàn yǐ sì lǐ jiào jìng, zé mín bù gǒu. èr yuē yǐ yáng lǐ jiào ràng, zé mín bù zhēng. sān rì yǐ yīn lǐ jiào qīn, zé mín bù yuàn. sì yuē, yǐ lè lǐ jiào hé, hé mín bù guāi. wǔ yuē yǐ yí biàn děng, zé mín bù yuè. liù yuē yǐ sú jiào ān, zé mín bù yú. qī yuē yǐ xíng jiào zhōng, zé mín bù bào. bā yuē yǐ shì jiào xù, zé mín bù dài. jiǔ yuē yǐ dù jiào jié, zé mín zhī zú. shí yuē yǐ shì shì jiào néng, zé mín bù shī zhí. shí yǒu yī yuē yǐ xián zhì jué, zé mín shèn dé. shí yǒu èr yuē, yǐ yōng zhì lù, zé mín xìng gōng. yǐ tǔ yí zhī fǎ, biàn shí yǒu èr tǔ zhī míng wù, yǐ xiāng mín zhái ér zhī qí lì hài, yǐ fù rén mín, yǐ fān niǎo shòu, yǐ yù cǎo mù, yǐ rèn tǔ shì. biàn shí yǒu èr rǎng zhī wù ér zhī qí zhǒng, yǐ jiào jià sè shù yì, yǐ tǔ jūn zhī fǎ biàn wǔ wù jiǔ děng, zhì tiān xià zhī dì zhēng, yǐ zuò mín zhí, yǐ lìng dì gòng, yǐ liǎn cái fù, yǐ jūn qí tiān xià zhī zhèng. yǐ tǔ guī zhī fǎ cè tǔ shēn. zhèng rì jǐng, yǐ qiú dì zhōng. rì nán zé jǐng duǎn, duō shǔ rì běi zé jǐng zhǎng, duō hán rì dōng zé jǐng xī, duō fēng rì xī zé jǐng cháo, duō yīn. rì zhì zhī jǐng, chǐ yǒu wǔ cùn, wèi zhī dì zhōng, tiān dì zhī suǒ hé yě, sì shí zhī suǒ jiāo yě, fēng yǔ zhè suǒ huì yě, yīn yáng zhī suǒ hé yě. rán zé bǎi wù fù ān, nǎi jiàn wáng guó yān, zhì qí jī fāng qiān lǐ ér fēng shù zhī. fán jiàn bāng guó, yǐ tǔ guī tǔ qí dì ér zhì qí yù. zhū gōng zhī dì, fēng jiāng fāng wǔ bǎi lǐ, qí shí zhě bàn zhū hóu zhī dì fēng jiāng fāng sì bǎi lǐ, qí shí zhě sān zhī yī zhū bó zhī dì, fēng jiāng fāng sān bǎi lǐ, qí shí zhě cān zhī yī zhū zi zhī dì, fēng jiāng fāng èr bǎi lǐ, qí shí zhě sì zhī yī zhū nán zhī dì, fēng jiāng fāng bǎi lǐ, qí shí zhě sì zhī yī. fán zào dōu bǐ, zhì qí dì yù ér fēng gōu zhī yǐ qí shì shù zhì zhī. bù yì zhī dì, jiā bǎi yī yì zhī dì, jiā èr bǎi zài yì zhī dì, jiā sān bǎi. nǎi fēn dì zhí, diàn dì shǒu, zhì dì gòng, ér bān zhí shì yān. yǐ wèi dì fǎ ér dài zhèng lìng, yǐ huāng zhèng shí yǒu èr jù wàn mín: yī yuē sàn lì, èr yuē báo zhēng, sān yuē huǎn xíng, sì yuē chí lì, wǔ yuē shě jìn, liù yuē qù jǐ, qī yuē shěng lǐ, bā yuē shā āi, jiǔ yuē fān lè, shí yuē duō hūn, shí yǒu yī yuē suǒ guǐ shén, shí yǒu èr yuē chú dào zéi. yǐ bǎo xī liù yǎng wàn mín: yī yuē cí yòu, èr yuē yǎng lǎo, sān yuē zhèn qióng, sì yuē xù pín, wǔ yuē kuān jí, liù yuē ān fù. yǐ běn sú lù ān wàn mín: yī yuē měi gōng shì, èr yuē zú fén mù, sān yuē lián xiōng dì, sì yuē lián shī rú, wǔ yuē lián péng yǒu, liù yuē tóng yī fú. zhēng yuè zhī jí, shǐ hé, bù jiào yú bāng guó dōu bǐ, nǎi xiàn jiào xiàng zhī fǎ yú xiàng wèi, shǐ wàn mín guān jiào xiàng. xié rì ér liǎn zhī, nǎi shī jiào fǎ yú bāng guó dōu bǐ, shǐ zhī gè yǐ jiào qí suǒ zhì mín. lìng wǔ jiā wèi bǐ, shǐ zhī xiāng bǎo wǔ bǐ wèi lǘ, shǐ zhī xiāng ài sì lǘ wèi zú, shǐ zhī xiāng zàng wǔ zú wèi dǎng, shǐ zhī xiāng jiù wǔ dǎng wèi zhōu, shǐ zhī xiāng zhōu wǔ zhōu wèi xiāng, shǐ zhī xiāng bīn. bān zhí shì shí yǒu èr yú bāng guó dōu bǐ. shǐ yǐ dēng wàn mín: yī yuē jià sè, èr yuē shù yì, sān yuē zuò cái, sì yuē fù fān, wǔ yuē chì cái, liù yuē tōng cái, qī yuē huà cái, bā yuē liǎn cái, jiǔ yuē shēng cái, shí rì xué yì, shí yǒu yī yuē shì shì, shí yǒu èr yuē fú shi. yǐ xiāng sān wù jiào wàn mín ér bīn xìng zhī: yī yuē liù dé: zhī rén shèng yì zhōng hé. èr yuē liù háng: jiào yǒu mù yīn rèn xù. sān rì liù yì: lǐ lè shè yù shū shù. yǐ xiāng bā xíng jiū wàn mín: yī yuē bù xiào zhī xíng, èr yuē bù mù zhī xíng, sān yuē bù yīn zhī xíng, sì yuē bù dì zhī xíng, wǔ yuē bù rèn zhī xíng, liù yuē bù xù zhī xíng, qī yuē zào yán zhī xíng, bā yuē luàn mín zhī xíng. yǐ wǔ sì fáng wàn mín zhī wěi ér jiào zhī zhōng, yǐ liù lè fáng wàn mín zhī qíng ér jiào zhī hé. fán wàn mín zhī bù fú jiào ér yǒu yù sòng zhě, yǔ yǒu dì zhì zhě tīng ér duàn zhī, qí fù yú xíng zhě, guī yú shì. sì wǔ dì, fèng niú shēng, xiū qí sì. xiǎng xiān wáng, yì rú zhī. dà bīn kè, lìng yě xiū dào wěi jī. dà sàng, shuài liù xiāng zhī zhòng shù, shǔ qí liù yǐn, ér zhì qí zhèng lìng. dà jūn lǚ dà tián yì, yǐ qí zhì wàn mín, ér zhì qí tú shù zhī zhèng lìng. ruò guó yǒu dà gù, zé zhì wàn mín yú wáng mén, lìng wú jié zhě bù xíng yú tiān xià. dà huāng dà zhá, zé lìng bāng guó yí mín tōng cái shě jìn chí lì báo zhēng huǎn xíng. suì zhōng, zé lìng jiào guān zhèng zhì ér zhì shì. zhèng suì, lìng yú jiào guān yuē: gè gòng ěr zhí, xiū nǎi shì, yǐ tīng wáng mìng. qí yǒu bù zhèng, zé guó yǒu cháng xíng.
大司徒之職，掌建邦之土地之圖與其人民之數，以佐王安擾邦國。以天下土地之圖，周知九州之地域廣輪之數，辨其山林、川澤、丘陵、墳衍原隰之名物。而辨其邦國、都鄙之數，制其畿疆而溝封之，設其社稷之壝，而樹之田主，各以其野之所宜木，遂以名其社與曰醫。以土會之法，辨五地之物生：一曰山林，其動物宜毛物，其植物宜皂鱗。其民毛而方。二曰川澤，其動物宜鱗物，其植物宜膏物，其民黑而津。三曰丘陵，其動物宜羽物，其植物宜核物，其民專而長。四曰墳衍，其動物宜介物，其植物宜莢物，其民皙而瘠。五曰原隰，其動物宜羸物，其植物宜叢物，其民豐肉而庳。因此五物者民之常。而施十有二教焉：一旦以祀禮教敬，則民不苟。二曰以陽禮教讓，則民不爭。三日以陰禮教親，則民不怨。四曰，以樂禮教和，和民不乖。五曰以儀辨等，則民不越。六曰以俗教安，則民不愉。七曰以刑教中，則民不虣。八曰以誓教恤，則民不怠。九曰以度教節，則民知足。十曰以世事教能，則民不失職。十有一曰以賢制爵，則民慎德。十有二曰，以庸制祿，則民興功。以土宜之法，辨十有二土之名物，以相民宅而知其利害，以阜人民，以蕃鳥獸，以毓草木，以任土事。辨十有二壤之物而知其種，以教稼穡樹藝，以土均之法辨五物九等，制天下之地征，以作民職，以令地貢，以斂財賦，以均齊天下之政。以土圭之法測土深。正日景，以求地中。日南則景短，多暑；日北則景長，多寒；日東則景夕，多風；日西則景朝，多陰。日至之景，尺有五寸，謂之地中，天地之所合也，四時之所交也，風雨這所會也，陰陽之所和也。然則百物阜安，乃建王國焉，制其畿方千里而封樹之。凡建邦國，以土圭土其地而制其域。諸公之地，封疆方五百里，其食者半；諸侯之地封疆方四百里，其食者三之一；諸伯之地，封疆方三百里，其食者參之一；諸子之地，封疆方二百里，其食者四之一；諸男之地，封疆方百里，其食者四之一。凡造都鄙，制其地域而封溝之；以其室數制之。不易之地，家百□；一易之地，家二百□；再易之地，家三百□。乃分地職，奠地守，制地貢，而頒職事焉。以為地法而待政令，以荒政十有二聚萬民：一曰散利，二曰薄征，三曰緩刑，四曰弛力，五曰舍禁，六曰去幾，七曰眚禮，八曰殺哀，九曰蕃樂，十曰多昏，十有一曰索鬼神，十有二曰除盜賊。以保息六養萬民：一曰慈幼，二曰養老，三曰振窮，四曰恤貧，五曰寬疾，六曰安富。以本俗六安萬民：一曰媺宮室，二曰族墳墓，三曰聯兄弟，四曰聯師儒，五曰聯朋友，六曰同衣服。正月之吉，始和，布教於邦國、都鄙，乃縣教象之法於象魏，使萬民觀教象。挾日而斂之，乃施教法於邦國、都鄙，使之各以教其所治民。令五家為比，使之相保；五比為閭，使之相愛；四閭為族，使之相葬；五族為黨，使之相救；五黨為州，使之相賙；五州為鄉，使之相賓。頒職事十有二於邦國、都鄙。使以登萬民：一曰稼穡，二曰樹藝，三曰作材，四曰阜藩，五曰飭材，六曰通財，七曰化材，八曰斂材，九曰生材，十日學藝，十有一曰世事，十有二曰服事。以鄉三物教萬民而賓興之：一曰六德：知、仁、聖、義、忠、和。二曰六行：教、友、睦、姻、任、恤。三日六藝：禮、樂、射、御、書、數。以鄉八刑糾萬民：一曰不孝之刑，二曰不睦之刑，三曰不姻之刑，四曰不弟之刑，五曰不任之刑，六曰不恤之刑，七曰造言之刑，八曰亂民之刑。以五祀防萬民之偽而教之中，以六樂防萬民之情而教之和。凡萬民之不服教而有獄訟者，與有地治者聽而斷之，其附於刑者，歸於士。祀五帝，奉牛牲，羞其肆。享先王，亦如之。大賓客，令野修道、委積。大喪，帥六鄉之眾庶，屬其六引，而治其政令。大軍旅、大田役，以旗致萬民，而治其徒庶之政令。若國有大故，則致萬民於王門，令無節者不行於天下。大荒、大札，則令邦國移民、通財、舍禁、弛力、薄征、緩刑。歲終，則令教官正治而致事。正歲，令於教官曰：「各貢爾職，修乃事，以聽王命。其有不正，則國有常刑。」