běi míng yǒu yú, qí míng wèi kūn. kūn zhī dà, bù zhī qí jǐ qiān lǐ yě. huà ér wèi niǎo, qí míng wèi péng. péng zhī bèi, bù zhī qí jǐ qiān lǐ yě. nù ér fēi, qí yì ruò chuí tiān zhī yún. shì niǎo yě , hǎi yùn zé jiāng xǐ yú nán míng. nán míng zhě, tiān chí yě.
北冥有魚，其名為鯤。鯤之大，不知其幾千里也。化而為鳥，其名 為鵬。鵬之背，不知其幾千里也。怒而飛，其翼若垂天之雲。是鳥也 ，海運則將徙於南冥。南冥者，天池也。

qí xié zhě, zhì guài zhě yě. xié zhī yán yuē: péng zhī xǐ yú nán míng yě, shuǐ jī sān qiān lǐ, tuán fú yáo ér shàng zhě jiǔ wàn lǐ, qù yǐ liù yuè xī zhě yě. yě mǎ yě, chén āi yě , shēng wù zhī yǐ xī xiāng chuī yě. tiān zhī cāng cāng, qí zhèng sè xié? qí yuǎn ér wú suǒ zhì jí xié? qí shì xià yě, yì ruò shì zé yǐ yǐ.
《齊諧》者，志怪者也。《諧》之言曰：「鵬之徙於南冥也，水擊 三千里，摶扶搖而上者九萬里，去以六月息者也。」野馬也，塵埃也 ，生物之以息相吹也。天之蒼蒼，其正色邪？其遠而無所至極邪？其 視下也，亦若是則已矣。

qiě fú shuǐ zhī jī yě bù hòu, zé qí fù dà zhōu yě wú lì. fù bēi shuǐ yú ào táng zhī shàng, zé jiè wèi zhī zhōu. zhì bēi yān zé jiāo, shuǐ qiǎn ér zhōu dà yě. fēng zhī jī yě bù hòu, zé qí fù dà yì yě wú lì. gù jiǔ wàn lǐ zé fēng sī zài xià yǐ, ér hòu nǎi jīn péi fēng bèi fù qīng tiān ér mò zhī yāo è zhě, ér hòu nǎi jīn jiāng tú nán.
且夫水之積也不厚，則其負大舟也無力。覆杯水於坳堂之上，則芥 為之舟。置杯焉則膠，水淺而舟大也。風之積也不厚，則其負大翼也 無力。故九萬里則風斯在下矣，而後乃今培風；背負青天而莫之夭閼 者，而後乃今將圖南。

tiáo yǔ xué jiū xiào zhī yuē: wǒ jué qǐ ér fēi, qiǎng yú fāng ér zhǐ, shí zé bù zhì, ér kòng yú dì ér yǐ yǐ, xī yǐ zhī jiǔ wàn lǐ ér nán wèi? shì mǎng cāng zhě, sān cān ér fǎn, fù yóu guǒ rán shì bǎi lǐ zhě, sù chōng liáng shì qiān lǐ zhě, sān yuè jù liáng. zhī èr chóng yòu hé zhī!
蜩與學鳩笑之曰：「我決起而飛，搶榆枋而止，時則不至，而控於地而已矣，奚以之九萬里而南為？」適莽蒼者，三餐而反，腹猶果然；適百 里者，宿舂糧；適千里者，三月聚糧。之二蟲又何知！

xiǎo zhī bù jí dà zhī, xiǎo nián bù jí dà nián. xī yǐ zhī qí rán yě? cháo jūn bù zhī huì shuò, huì gū bù zhī chūn qiū, cǐ xiǎo nián yě. chǔ zhī nán yǒu míng líng zhě, yǐ wǔ bǎi suì wèi chūn, wǔ bǎi suì wèi qiū shàng gǔ yǒu dà chūn zhě, yǐ bā qiān suì wèi chūn, bā qiān suì wèi qiū, cǐ dà nián yě. ér péng zǔ nǎi jīn yǐ jiǔ tè wén, zhòng rén pǐ zhī, bù yì bēi hū!
小知不及大知，小年不及大年。奚以知其然也？朝菌不知晦朔，蟪 蛄不知春秋，此小年也。楚之南有冥靈者，以五百歲為春，五百歲為 秋；上古有大椿者，以八千歲為春，八千歲為秋，此大年也。而彭祖乃今以久特 聞，眾人匹之，不亦悲乎！

tāng zhī wèn jí yě shì yǐ: qióng fà zhī běi, yǒu míng hǎi zhě, tiān chí yě. yǒu yú yān, qí guǎng shù qiān lǐ, wèi yǒu zhī qí xiū zhě, qí míng wèi kūn. yǒu niǎo yān, qí míng wèi péng, bèi ruò tài shān, yì ruò chuí tiān zhī yún, tuán fú yáo yáng jiǎo ér shàng zhě jiǔ wàn lǐ, jué yún qì, fù qīng tiān, rán hòu tú nán , qiě shì nán míng yě.
湯之問棘也是已：窮髮之北，有冥海者，天池也。有魚焉，其廣數 千里，未有知其修者，其名為鯤。有鳥焉，其名為鵬，背若泰山，翼 若垂天之雲，摶扶搖羊角而上者九萬里，絕雲氣，負青天，然後圖南 ，且適南冥也。

chì yàn xiào zhī yuē: bǐ qiě xī shì yě? wǒ téng yuè ér shàng, bù guò shù rèn ér xià, áo xiáng péng hāo zhī jiān, cǐ yì fēi zhī zhì yě, ér bǐ qiě xī shì yě? cǐ xiǎo dà zhī biàn yě.
斥鴳笑之曰：「彼且奚適也？我騰躍而上，不過數仞而下，翱翔蓬 蒿之間，此亦飛之至也，而彼且奚適也？」此小大之辯也。

gù fū zhī xiào yī guān, xíng bǐ yī xiāng, dé hé yī jūn, ér zhēng yī guó zhě, qí zì shì yě, yì ruò cǐ yǐ. ér sòng róng zi yóu rán xiào zhī. qiě jǔ shì ér yù zhī ér bù jiā quàn, jǔ shì ér fēi zhī ér bù jiā jǔ, dìng hū nèi wài zhī fēn, biàn hū róng rǔ zhī jìng, sī yǐ yǐ. bǐ qí yú shì, wèi shù shù rán yě. suī rán, yóu yǒu wèi shù yě.
故夫知效一官，行比一鄉，德合一君，而征一國者，其自視也，亦 若此矣。而宋榮子猶然笑之。且舉世而譽之而不加勸，舉世而非之而 不加沮，定乎內外之分，辯乎榮辱之境，斯已矣。彼其於世，未數數 然也。雖然，猶有未樹也。

fū liè zǐ yù fēng ér xíng, líng rán shàn yě, xún yǒu wǔ rì ér hòu fǎn. bǐ yú zhì fú zhě, wèi shù shù rán yě. cǐ suī miǎn hū xíng, yóu yǒu suǒ dài zhě yě.
夫列子御風而行，泠然善也，旬有五日而後反。彼於致福者，未數 數然也。此雖免乎行，猶有所待者也。

ruò fú chéng tiān dì zhī zhèng, ér yù liù qì zhī biàn, yǐ yóu wú qióng zhě, bǐ qiě è hū dài zāi! gù yuē: zhì rén wú jǐ, shén rén wú gōng, shèng rén wú míng.
若夫乘天地之正，而御六氣之辯，以游無窮者，彼且惡乎待哉！故 曰：至人無己，神人無功，聖人無名。

yáo ràng tiān xià yú xǔ yóu, yuē: rì yuè chū yǐ, ér jué huǒ bù xī, qí yú guāng yě, bù yì nán hū! shí yǔ jiàng yǐ, ér yóu jìn guàn, qí yú zé yě, bù yì láo hū! fū zǐ lì ér tiān xià zhì , ér wǒ yóu shī zhī, wú zì shì quē rán. qǐng zhì tiān xià. xǔ yóu yuē: zi zhì tiān xià, tiān xià jì yǐ zhì yě, ér wǒ yóu dài zi, wú jiāng wèi míng hū? míng zhě, shí zhī bīn yě, wú jiāng wèi bīn hū? jiāo liáo cháo yú shēn lín, bù guò yī zhī yǎn shǔ yǐn hé, bù guò mǎn fù. guī xiū hū jūn, yǔ wú suǒ yòng tiān xià wèi! páo rén suī bù zhì páo, shī zhù bù yuè zūn zǔ ér dài zhī yǐ.
堯讓天下於許由，曰：「日月出矣，而爝火不息，其於光也，不亦 難乎！時雨降矣，而猶浸灌，其於澤也，不亦勞乎！夫子立而天下治 ，而我猶屍之，吾自視缺然。請致天下。」許由曰：「子治天下，天 下既已治也，而我猶代子，吾將為名乎？名者，實之賓也，吾將為賓 乎？鷦鷯巢於深林，不過一枝；偃鼠飲河，不過滿腹。歸休乎君，予 無所用天下為！庖人雖不治庖，尸祝不越樽俎而代之矣。」

jiān wú wèn yú lián shū yuē: wú wén yán yú jiē yú, dà ér wú dāng, wǎng ér bù fǎn. wú jīng bù qí yán yóu hé hàn ér wú jí yě, dà yǒu jìng tíng, bù jìn rén qíng yān. lián shū yuē: qí yán wèi hé zāi? yuē miǎo gū shè zhī shān, yǒu shén rén jū yān. jī fū ruò bīng xuě, chuò yuē ruò chù zi bù shí wǔ gǔ, xī fēng yǐn lù chéng yún qì, yù fēi lóng, ér yóu hū sì hǎi zhī wài qí shén níng , shǐ wù bù cī lì ér nián gǔ shú. wú yǐ shì kuáng ér bù xìn yě. lián shū yuē: rán, gǔ zhě wú yǐ yǔ hū wén zhāng zhī guān, lóng zhě wú yǐ yǔ hū zhōng gǔ zhī shēng. qǐ wéi xíng hái yǒu lóng máng zāi? fū zhī yì yǒu zhī. shì qí yán yě, yóu shí nǚ yě. zhī rén yě, zhī dé yě, jiāng páng bó wàn wù yǐ wèi yī, shì qí hū luàn, shú bì bì yān yǐ tiān xià wèi shì! zhī rén yě, wù mò zhī shāng, dà jìn jī tiān ér bù nì, dà hàn jīn shí liú tǔ shān jiāo ér bù rè. shì qí chén gòu bǐ kāng, jiāng yóu táo zhù yáo shùn zhě yě, shú kěn yǐ wù wèi shì!
肩吾問於連叔曰：「吾聞言於接輿，大而無當，往而不返。吾驚怖 其言猶河漢而無極也，大有徑庭，不近人情焉。」連叔曰：「其言謂 何哉？」「曰『藐姑射之山，有神人居焉。肌膚若冰雪，綽約若處子；不食五穀，吸風飲露；乘雲氣，御飛龍，而游乎四海之外；其神凝 ，使物不疵癘而年穀熟。』吾以是狂而不信也。」連叔曰：「然，瞽 者無以與乎文章之觀，聾者無以與乎鐘鼓之聲。豈唯形骸有聾盲哉？ 夫知亦有之。是其言也，猶時女也。之人也，之德也，將旁礴萬物以 為一，世蘄乎亂，孰弊弊焉以天下為事！之人也，物莫之傷，大浸稽 天而不溺，大旱金石流、土山焦而不熱。是其塵垢粃糠，將猶陶鑄堯舜 者也，孰肯以物為事！」

sòng rén zī zhāng fǔ ér shì yuè, yuè rén duàn fà wén shēn, wú suǒ yòng zhī.
宋人資章甫而適越，越人斷髮文身，無所用之。

yáo zhì tiān xià zhī mín, píng hǎi nèi zhī zhèng. wǎng jiàn sì zǐ miǎo gū shè zhī shān, fén shuǐ zhī yáng, yǎo rán sàng qí tiān xià yān.
堯治天下之民，平海內之政。往見四子藐姑射之山，汾水之陽，窅然喪其天下焉。

huì zi wèi zhuāng zǐ yuē: wèi wáng yí wǒ dà hù zhī zhǒng, wǒ shù zhī chéng ér shí wǔ shí. yǐ shèng shuǐ jiāng, qí jiān bù néng zì jǔ yě. pōu zhī yǐ wèi piáo, zé hù luò wú suǒ róng. fēi bù xiāo rán dà yě, wú wèi qí wú yòng ér póu zhī. zhuāng zǐ yuē: fū zǐ gù zhuō yú yòng dà yǐ. sòng rén yǒu shàn wèi bù guī shǒu zhī yào zhě, shì shì yǐ píng pì kuàng wèi shì. kè wén zhī, qǐng mǎi qí fāng bǎi jīn. jù zú ér móu zhī yuē: wǒ shì shì wèi pì kuàng, bù guò shù jīn. jīn yī zhāo ér yù jì bǎi jīn, qǐng yǔ zhī. kè dé zhī, yǐ shuō wú wáng. yuè yǒu nán, wú wáng shǐ zhī jiāng. dōng, yǔ yuè rén shuǐ zhàn, dà bài yuè rén, liè dì ér fēng zhī. néng bù guī shǒu yī yě, huò yǐ fēng, huò bù miǎn yú pì kuàng, zé suǒ yòng zhī yì yě. jīn zi yǒu wǔ shí zhī hù, hé bù lǜ yǐ wèi dà zūn ér fú hū jiāng hú, ér yōu qí hù luò wú suǒ róng? zé fū zǐ yóu yǒu péng zhī xīn yě fū!
惠子謂莊子曰：「魏王貽我大瓠之種，我樹之成而實五石。以盛水 漿，其堅不能自舉也。剖之以為瓢，則瓠落無所容。非不呺然大也， 吾為其無用而掊之。」莊子曰：「夫子固拙於用大矣。宋人有善為不 龜手之藥者，世世以洴澼絖為事。客聞之，請買其方百金。聚族而謀 之曰：『我世世為澼絖，不過數金。今一朝而鬻技百金，請與之。』 客得之，以說吳王。越有難，吳王使之將。冬，與越人水戰，大敗越 人，裂地而封之。能不龜手一也，或以封，或不免於澼絖，則所用之 異也。今子有五石之瓠，何不慮以為大樽而浮乎江湖，而憂其瓠落無 所容？則夫子猶有蓬之心也夫！」

huì zi wèi zhuāng zǐ yuē: wú yǒu dà shù, rén wèi zhī chū. qí dà běn yōng zhǒng ér bù zhōng shéng mò, qí xiǎo zhī juǎn qū ér bù zhōng guī jǔ. lì zhī tú, jiàng zhě bù gù. jīn zi zhī yán, dà ér wú yòng, zhòng suǒ tóng qù yě. zhuāng zǐ yuē: zi dú bù jiàn lí shēng hū? bēi shēn ér fú, yǐ hòu áo zhě dōng xī tiào liáng, bù bì gāo xià zhōng yú jī pì, sǐ yú wǎng gǔ. jīn fū lí niú, qí dà ruò chuí tiān zhī yún. cǐ néng wèi dà yǐ, ér bù néng zhí shǔ. jīn zi yǒu dà shù, huàn qí wú yòng, hé bù shù zhī yú wú hé yǒu zhī xiāng, guǎng mò zhī yě, páng huáng hū wú wèi qí cè, xiāo yáo hū qǐn wò qí xià. bù yāo jīn fǔ, wù wú hài zhě, wú suǒ kě yòng, ān suǒ kùn kǔ zāi!
惠子謂莊子曰：「吾有大樹，人謂之樗。其大本臃腫而不中繩墨， 其小枝捲曲而不中規矩。立之塗，匠者不顧。今子之言，大而無用， 眾所同去也。」莊子曰：「子獨不見狸狌乎？卑身而伏，以候敖者； 東西跳梁，不避高下；中於機辟，死於罔罟。今夫斄牛，其大若垂天 之雲。此能為大矣，而不能執鼠。今子有大樹，患其無用，何不樹之 於無何有之鄉，廣莫之野，彷徨乎無為其側，逍遙乎寢臥其下。不夭 斤斧，物無害者，無所可用，安所困苦哉！」