jīng
【經】
sì nián chūn, wáng sān yuè jǐ yǒu, chén hóu wǔ zú.
四年春，王三月己酉，陳侯午卒。
xià, shū sūn bào rú jìn.
夏，叔孫豹如晉。
qiū qī yuè wù zǐ, fū rén sì shì hōng.
秋七月戊子，夫人姒氏薨。
zàng chén chéng gōng.
葬陳成公。
bā yuè xīn hài, zàng wǒ xiǎo jūn dìng sì.
八月辛亥，葬我小君定姒。
dōng, gōng rú jìn.
冬，公如晉。
chén rén wéi dùn.
陳人圍頓。
chuán
【傳】
sì nián chūn, chǔ shī wèi chén pàn gù, yóu zài fán yáng. hán xiàn zi huàn zhī, yán yú cháo yuē: wén wáng shuài yīn zhī pàn guó yǐ shì zhòu, wéi zhī shí yě. jīn wǒ yì zhī, nán zāi!
四年春，楚師為陳叛故，猶在繁陽。韓獻子患之，言於朝曰：「文王帥殷之叛國以事紂，唯知時也。今我易之，難哉！」
sān yuè, chén chéng gōng zú. chǔ rén jiāng fá chén, wén sàng nǎi zhǐ. chén rén bù tīng mìng. zāng wǔ zhòng wén zhī, yuē: chén bù fú yú chǔ, bì wáng. dà guó xíng lǐ yān ér bù fú, zài dà yóu yǒu jiù, ér kuàng xiǎo hū?
三月，陳成公卒。楚人將伐陳，聞喪乃止。陳人不聽命。臧武仲聞之，曰：「陳不服於楚，必亡。大國行禮焉而不服，在大猶有咎，而況小乎？」
xià, chǔ péng míng qīn chén, chén wú lǐ gù yě.
夏，楚彭名侵陳，陳無禮故也。
mù shū rú jìn, bào zhī wǔ zi zhī pìn yě, jìn hóu xiǎng zhī. jīn zòu sì xià zhī sān, bù bài. gōng gē wén wáng zhī sān, yòu bù bài. gē lù míng zhī sān, sān bài. hán xiàn zi shǐ xíng rén zǐ yuán wèn zhī, yuē: zi yǐ jūn mìng, rǔ yú bì yì. xiān jūn zhī lǐ, jí zhī yǐ lè, yǐ rǔ wú zi. wú zi shě qí dà, ér zhòng bài qí xì, gǎn wèn hé lǐ yě? duì yuē: sān xià, tiān zǐ suǒ yǐ xiǎng yuán hóu yě, shǐ chén fú gǎn yǔ wén. wén wáng, liǎng jūn xiāng jiàn zhī lè yě, chén bù gǎn jí. lù míng, jūn suǒ yǐ jiā guǎ jūn yě, gǎn bù bài jiā. sì mǔ, jūn suǒ yǐ láo shǐ chén yě, gǎn bù zhòng bài. huáng huáng zhě huá, jūn jiào shǐ chén yuē: bì zī yú zhōu. chén wén zhī, fǎng wèn yú shàn wèi zī, zī qīn wèi xún, zī lǐ wèi dù, zī shì wèi zōu, zī nán wèi móu. chén huò wǔ shàn, gǎn bù zhòng bài.
穆叔如晉，報知武子之聘也，晉侯享之。金奏《肆夏》之三，不拜。工歌《文王》之三，又不拜。歌《鹿鳴》之三，三拜。韓獻子使行人《子員》問之，曰：「子以君命，辱於敝邑。先君之禮，藉之以樂，以辱吾子。吾子舍其大，而重拜其細，敢問何禮也？」對曰：「三《夏》，天子所以享元侯也，使臣弗敢與聞。《文王》，兩君相見之樂也，臣不敢及。《鹿鳴》，君所以嘉寡君也，敢不拜嘉。《四牡》，君所以勞使臣也，敢不重拜。《皇皇者華》，君教使臣曰：『必諮於周。』臣聞之，訪問於善為咨，咨親為詢，咨禮為度，咨事為諏，咨難為謀。臣獲五善，敢不重拜。」
qiū, dìng sì hōng. bù bìn yú miào, wú chèn, bù yú. jiàng qìng wèi jì wén zǐ yuē: zi wèi zhèng qīng, ér xiǎo jūn zhī sàng bù chéng, bù zhōng jūn yě. jūn zhǎng, shuí shòu qí jiù?
秋，定姒薨。不殯於廟，無櫬，不虞。匠慶謂季文子曰：「子為正卿，而小君之喪不成，不終君也。君長，誰受其咎？」
chū, jì sūn wèi jǐ shù liù jiǎ yú pú pǔ dōng mén zhī wài. jiàng qìng qǐng mù, jì sūn yuē: lüè. jiàng qìng yòng pú pǔ zhī jiǎ, jì sūn bù yù. jūn zǐ yuē: zhì suǒ wèi duō xíng wú lǐ, bì zì jí yě, qí shì zhī wèi hū.
初，季孫為己樹六檟於蒲圃東門之外。匠慶請木，季孫曰：「略。」匠慶用蒲圃之檟，季孫不御。君子曰：「《志》所謂『多行無禮，必自及也』，其是之謂乎。」
dōng, gōng rú jìn tīng zhèng, jìn hóu xiǎng gōng. gōng qǐng shǔ zēng, jìn hóu bù xǔ. mèng xiàn zǐ yuē: yǐ guǎ jūn zhī mì ěr yú chóu chóu, ér yuàn gù shì jūn, wú shī guān mìng. zēng wú fù yú sī mǎ. wèi zhí shì zhāo xī zhī mìng bì yì, bì yì biǎn xiǎo, què ér wèi zuì, guǎ jūn shì yǐ yuàn jí zhù yān! jìn hóu xǔ zhī.
冬，公如晉聽政，晉侯享公。公請屬鄫，晉侯不許。孟獻子曰：「以寡君之密邇於仇讎，而願固事君，無失官命。鄫無賦於司馬。為執事朝夕之命敝邑，敝邑褊小，闕而為罪，寡君是以願藉助焉！」晉侯許之。
chǔ rén shǐ dùn jiān chén ér qīn fá zhī, gù chén rén wéi dùn.
楚人使頓間陳而侵伐之，故陳人圍頓。
wú zhōng zi jiā fù shǐ mèng lè rú jìn, yīn wèi zhuāng zi nà hǔ bào zhī pí, yǐ qǐng hé zhū róng.
無終子嘉父使孟樂如晉，因魏莊子納虎豹之皮，以請和諸戎。
jìn hóu yuē: róng dí wú qīn ér tān, bù rú fá zhī. wèi jiàng yuē: zhū hóu xīn fú, chén xīn lái hé, jiāng guān yú wǒ, wǒ dé zé mù, fǒu zé xié èr. láo shī yú róng, ér chǔ fá chén, bì fú néng jiù, shì qì chén yě, zhū huá bì pàn. róng, qín shòu yě, huò róng shī huá, wú nǎi bù kě hū? xià xùn yǒu zhī yuē: yǒu qióng hòu yì. gōng yuē: hòu yì hé rú? duì yuē: xī yǒu xià zhī fāng shuāi yě, hòu yì zì chú qiān yú qióng shí, yīn xià mín yǐ dài xià zhèng. shì qí shè yě, bù xiū mín shì ér yín yú yuán shòu. qì wǔ luó bó yīn xióng kūn máng yǔ ér yòng hán zhuó. hán zhuó, bó míng shì zhī chán zǐ dì yě. bó míng hòu hán qì zhī, yí yì shōu zhī, xìn ér shǐ zhī, yǐ wèi jǐ xiāng. zhuó xíng mèi yú nèi ér shī lù yú wài, yú nòng qí mín ér yú yì yú tián, shù zhī zhà tè yǐ qǔ qí guó jiā, wài nèi xián fú. yì yóu bù quān, jiāng guī zì tián, jiā zhòng shā ér hēng zhī, yǐ shí qí zi. qí zi bù rěn shí zhū, sǐ yú qióng mén. mí bēn yǒu gé shì. zhuó yīn yì shì, shēng jiāo jí yì, shì qí chán tè zhà wěi ér bù dé yú mín. shǐ jiāo yòng shī, miè zhēn guàn jí zhēn xún shì. chù jiāo yú guò, wài yì yú gē. mí zì yǒu gé shì, shōu èr guó zhī jìn, yǐ miè zhuó ér lì shào kāng. shào kāng miè jiāo yú guò, hòu zhù miè yì yú gē. yǒu qióng yóu shì suì wáng, shī rén gù yě. xī zhōu xīn jiǎ zhī wèi dà shǐ yě, mìng bǎi guān, guān zhēn wáng què. yú yú rén zhī zhēn yuē: máng máng yǔ jī, huà wèi jiǔ zhōu. jīng qǐ jiǔ dào, mín yǒu qǐn miào, shòu yǒu mào cǎo, gè yǒu yōu chù, dé yòng bù rǎo. zài dì yí yì, mào yú yuán shòu, wàng qí guó xù, ér sī qí yōu mǔ. wǔ bù kě zhòng, yòng bù huī yú xià jiā. shòu chén sī yuán, gǎn gào pú fū. yú zhēn rú shì, kě bù chéng hū? yú shì jìn hóu hǎo tián, gù wèi jiàng jí zhī. gōng yuē: rán zé mò rú hé róng hū? duì yuē: hé róng yǒu wǔ lì yān: róng dí jiàn jū, guì huá yì tǔ, tǔ kě jiǎ yān, yī yě. biān bǐ bù sǒng, mín xiá qí yě, sè rén chéng gōng, èr yě. róng dí shì jìn, sì lín zhèn dòng, zhū hóu wēi huái, sān yě. yǐ dé suī róng, shī tú bù qín, jiǎ bīng bù dùn, sì yě. jiàn yú hòu yì, ér yòng dé dù, yuǎn zhì ěr ān, wǔ yě. jūn qí tú zhī! gōng shuō, shǐ wèi jiàng méng zhū róng, xiū mín shì, tián yǐ shí.
晉侯曰：「戎狄無親而貪，不如伐之。」魏絳曰：「諸侯新服，陳新來和，將觀於我，我德則睦，否則攜貳。勞師於戎，而楚伐陳，必弗能救，是棄陳也，諸華必叛。戎，禽獸也，獲戎失華，無乃不可乎？《夏訓》有之曰：『有窮后羿。』」公曰：「后羿何如？」對曰：「昔有夏之方衰也，后羿自鉏遷於窮石，因夏民以代夏政。恃其射也，不修民事而淫於原獸。棄武羅、伯因、熊髡、尨圉而用寒浞。寒浞，伯明氏之讒子弟也。伯明後寒棄之，夷羿收之，信而使之，以為己相。浞行媚於內而施賂於外，愚弄其民而虞羿于田，樹之詐慝以取其國家，外內咸服。羿猶不悛，將歸自田，家眾殺而亨之，以食其子。其子不忍食諸，死於窮門。靡奔有鬲氏。浞因羿室，生澆及豷，恃其讒慝詐偽而不德於民。使澆用師，滅斟灌及斟尋氏。處澆於過，外豷於戈。靡自有鬲氏，收二國之燼，以滅浞而立少康。少康滅澆於過，後杼滅豷於戈。有窮由是遂亡，失人故也。昔周辛甲之為大史也，命百官，官箴王闕。於《虞人之箴》曰：『芒芒禹跡，畫為九州。經啟九道，民有寢廟，獸有茂草，各有攸處，德用不擾。在帝夷羿，冒於原獸，忘其國恤，而思其麀牡。武不可重，用不恢於夏家。獸臣司原，敢告僕夫。』《虞箴》如是，可不懲乎？」於是晉侯好田，故魏絳及之。公曰：「然則莫如和戎乎？」對曰：「和戎有五利焉：戎狄荐居，貴華易土，土可賈焉，一也。邊鄙不聳，民狎其野，穡人成功，二也。戎狄事晉，四鄰振動，諸侯威懷，三也。以德綏戎，師徒不勤，甲兵不頓，四也。鑑於后羿，而用德度，遠至邇安，五也。君其圖之！」公說，使魏絳盟諸戎，修民事，田以時。
dōng shí yuè, zhū rén jǔ rén fá zēng. zāng hé jiù zēng, qīn zhū, bài yú hú tái. guó rén nì sàng zhě jiē zhuā. lǔ yú shì hū shǐ zhuā. guó rén sòng zhī yuē: zāng zhī hú qiú, bài wǒ yú hú tái. wǒ jūn xiǎo zi, zhū rú shì shǐ. zhū rú! zhū rú! shǐ wǒ bài yú zhū.
冬十月，邾人、莒人伐鄫。臧紇救鄫，侵邾，敗於狐駘。國人逆喪者皆髽。魯於是乎始髽。國人誦之曰：「臧之狐裘，敗我於狐駘。我君小子，朱儒是使。朱儒！朱儒！使我敗於邾。」
