jīng
【经】
èr shí yǒu qī nián chūn, qí hóu shǐ qìng fēng lái pìn.
二十有七年春,齐侯使庆封来聘。
xià, shū sūn bào huì jìn zhào wǔ chǔ qū jiàn cài gōng sūn guī shēng wèi shí è chén kǒng huàn zhèng liáng xiāo xǔ rén cáo rén yú sòng.
夏,叔孙豹会晋赵武、楚屈建、蔡公孙归生、卫石恶、陈孔奂、郑良霄、许人、曹人于宋。
wèi shā qí dài fū níng xǐ.
卫杀其大夫甯喜。
wèi hóu zhī dì zhuān chū bēn jìn.
卫侯之弟鱄出奔晋。
qiū qī yuè xīn sì, bào jí zhū hóu zhī dài fū méng yú sòng.
秋七月辛巳,豹及诸侯之大夫盟于宋。
dōng shí yǒu èr yuè yǐ mǎo shuò, rì yǒu shí zhī.
冬十有二月乙卯朔,日有食之。
chuán
【传】
èr shí qī nián chūn, xū liáng dài shǐ zhū sàng yì zhě jù chē tú yǐ shòu dì, bì zhōu. shǐ wū yú jù chē tú yǐ shòu fēng, wū yú yǐ qí zhòng chū. shǐ zhū hóu wěi xiào wū yú zhī fēng zhě, ér suì zhí zhī, jǐn huò zhī. jiē qǔ qí yì ér guī zhū hóu, zhū hóu shì yǐ mù yú jìn.
二十七年春,胥梁带使诸丧邑者具车徒以受地,必周。使乌馀具车徒以受封,乌馀以其众出。使诸侯伪效乌馀之封者,而遂执之,尽获之。皆取其邑而归诸侯,诸侯是以睦于晋。
qí qìng fēng lái pìn, qí chē měi. mèng sūn wèi shū sūn yuē:" qìng jì zhī chē, bù yì měi hū?" shū sūn yuē:" bào wén zhī: ' fú měi bù chēng, bì yǐ è zhōng.' měi chē hé wéi?" shū sūn yǔ qìng fēng shí, bù jìng. wèi fù xiāng shǔ, yì bù zhī yě.
齐庆封来聘,其车美。孟孙谓叔孙曰:“庆季之车,不亦美乎?”叔孙曰:“豹闻之: ‘服美不称,必以恶终。’美车何为?”叔孙与庆封食,不敬。为赋《相鼠》,亦不知也。
wèi níng xǐ zhuān, gōng huàn zhī. gōng sūn miǎn yú qǐng shā zhī. gōng yuē:" wēi níng zi, bù jí cǐ, wú yǔ zhī yán yǐ. shì wèi kě zhī, qí chéng è míng, zhǐ yě." duì yuē:" chén shā zhī, jūn wù yǔ zhī." nǎi yǔ gōng sūn wú dì gōng sūn chén móu, shǐ gōng níng shì. fú kè, jiē sǐ. gōng yuē:" chén yě wú zuì, fù zǐ sǐ yú yǐ." xià, miǎn yú fù gōng níng shì, shā níng xǐ jí yòu zǎi gǔ, shī zhū cháo. shí è jiāng huì sòng zhī méng, shòu mìng ér chū. yī qí shī, zhěn zhī gǔ ér kū zhī. yù liǎn yǐ wáng, jù bù miǎn, qiě yuē:" shòu mìng yǐ." nǎi xíng.
卫甯喜专,公患之。公孙免馀请杀之。公曰:“微甯子,不及此,吾与之言矣。事未可知,祇成恶名,止也。”对曰:“臣杀之,君勿与知。”乃与公孙无地、公孙臣谋,使攻甯氏。弗克,皆死。公曰:“臣也无罪,父子死余矣。”夏,免馀复攻甯氏,杀甯喜及右宰穀,尸诸朝。石恶将会宋之盟,受命而出。衣其尸,枕之股而哭之。欲敛以亡,惧不免,且曰:“受命矣。”乃行。
zi xiān yuē:" zhú wǒ zhě chū, nà wǒ zhě sǐ, shǎng fá wú zhāng, hé yǐ jǔ quàn? jūn shī qí xìn, ér guó wú xíng, bù yì nán hū! qiě chā tú shí shǐ zhī." suì chū bēn jìn. gōng shǐ zhǐ zhī, bù kě. jí hé, yòu shǐ zhǐ zhī. zhǐ shǐ zhě ér méng yú hé. tuō yú mù mén, bù xiāng wèi guó ér zuò. mù mén dài fū quàn zhī shì. bù kě. yuē:" shì ér fèi qí shì, zuì yě. cóng zhī, zhāo wú suǒ yǐ chū yě. jiāng shuí sù hū? wú bù kě yǐ lì yú rén zhī cháo yǐ." zhōng shēn bù shì. gōng sàng zhī, rú shuì fú, zhōng shēn.
子鲜曰:“逐我者出,纳我者死,赏罚无章,何以沮劝?君失其信,而国无刑,不亦难乎!且 [插图]实使之。”遂出奔晋。公使止之,不可。及河,又使止之。止使者而盟于河。托于木门,不乡卫国而坐。木门大夫劝之仕。不可。曰:“仕而废其事,罪也。从之,昭吾所以出也。将谁愬乎?吾不可以立于人之朝矣。”终身不仕。公丧之,如税服,终身。
gōng yǔ miǎn yú yì liù shí, cí yuē:" wéi qīng bèi bǎi yì, chén liù shí yǐ, xià yǒu shàng lù, luàn yě. chén fú gǎn wén. qiě níng zi wéi duō yì, gù sǐ. chén jù sǐ zhī sù jí yě." gōng gù yǔ zhī, shòu qí bàn. yǐ wéi shǎo shī. gōng shǐ wèi qīng, cí yuē:" dà shū yí bù èr, néng zàn dà shì. jūn qí mìng zhī!" nǎi shǐ wén zi wèi qīng.
公与免馀邑六十,辞曰:“唯卿备百邑,臣六十矣,下有上禄,乱也。臣弗敢闻。且甯子唯多邑,故死。臣惧死之速及也。”公固与之,受其半。以为少师。公使为卿,辞曰:“大叔仪不贰,能赞大事。君其命之!”乃使文子为卿。
sòng xiàng xū shàn yú zhào wén zi, yòu shàn yú lìng yǐn zi mù, yù mǐ zhū hóu zhī bīng yǐ wéi míng. rú jìn, gào zhào mèng. zhào mèng móu yú zhū dài fū. hán xuān zǐ yuē:" bīng, mín zhī cán yě, cái yòng zhī dù, xiǎo guó zhī dà zāi yě. jiāng huò mǐ zhī, suī yuē bù kě, bì jiāng xǔ zhī. fú xǔ, chǔ jiāng xǔ zhī, yǐ zhào zhū hóu, zé wǒ shī wèi méng zhǔ yǐ." jìn rén xǔ zhī. rú chǔ, chǔ yì xǔ zhī. rú qí, qí rén nán zhī. chén wén zǐ yuē:" jìn chǔ xǔ zhī, wǒ yān dé yǐ. qiě rén yuē' mǐ bīng', ér wǒ fú xǔ, zé gù xié wú mín yǐ! jiāng yān yòng zhī?" qí rén xǔ zhī. gào yú qín, qín yì xǔ zhī. jiē gào yú xiǎo guó, wèi huì yú sòng.
宋向戌善于赵文子,又善于令尹子木,欲弭诸侯之兵以为名。如晋,告赵孟。赵孟谋于诸大夫。韩宣子曰:“兵,民之残也,财用之蠹,小国之大菑也。将或弭之,虽曰不可,必将许之。弗许,楚将许之,以召诸侯,则我失为盟主矣。”晋人许之。如楚,楚亦许之。如齐,齐人难之。陈文子曰:“晋、楚许之,我焉得已。且人曰‘弭兵’,而我弗许,则固携吾民矣!将焉用之?”齐人许之。告于秦,秦亦许之。皆告于小国,为会于宋。
wǔ yuè jiǎ chén, jìn zhào wǔ zhì yú sòng. bǐng wǔ, zhèng liáng xiāo zhì. liù yuè dīng wèi shuò, sòng rén xiǎng zhào wén zi, shū xiàng wèi jiè. sī mǎ zhì zhé zǔ, lǐ yě. zhòng ní shǐ jǔ shì lǐ yě, yǐ wéi duō wén cí. wù shēn, shū sūn bào qí qìng fēng chén xū wú wèi shí è zhì. jiǎ yín, jìn xún yíng cóng zhào wǔ zhì. bǐng chén, zhū dào gōng zhì. rén xū, chǔ gōng zǐ hēi gōng xiān zhì, chéng yán yú jìn. dīng mǎo, sòng xiàng xū rú chén, cóng zǐ mù chéng yán yú chǔ. wù chén, téng chéng gōng zhì. zi mù wèi xiàng xū:" qǐng jìn chǔ zhī cóng, jiāo xiāng jiàn yě." gēng wǔ, xiàng xū fù yú zhào mèng. zhào mèng yuē:" jìn chǔ qí qín, pǐ yě. jìn zhī bù néng yú qí, yóu chǔ zhī bù néng yú qín yě. chǔ jūn ruò néng shǐ qín jūn rǔ yú bì yì, guǎ jūn gǎn bù gù qǐng yú qí." rén shēn, zuǒ shī fù yán yú zi mù. zi mù shǐ rì yè zhū wáng. wáng yuē:" shì qí qín, tā guó qǐng xiāng jiàn yě." qiū qī yuè wù yín, zuǒ shī zhì. shì yè yě, zhào mèng jí zi xī méng yǐ qí yán. gēng chén, zi mù zhì zì chén. chén kǒng huàn cài gōng sūn guī shēng zhì. cáo xǔ zhī dài fū jiē zhì. yǐ fān wèi jūn, jìn chǔ gè chù qí piān. bó sù wèi zhào mèng yuē:" chǔ fēn shén è, jù nán." zhào mèng yuē:" wú zuǒ hái rù yú sòng, ruò wǒ hé?"
五月甲辰,晋赵武至于宋。丙午,郑良霄至。六月丁未朔,宋人享赵文子,叔向为介。司马置折俎,礼也。仲尼使举是礼也,以为多文辞。戊申,叔孙豹、齐庆封、陈须无、卫石恶至。甲寅,晋荀盈从赵武至。丙辰,邾悼公至。壬戌,楚公子黑肱先至,成言于晋。丁卯,宋向戌如陈,从子木成言于楚。戊辰,滕成公至。子木谓向戌:“请晋、楚之从,交相见也。”庚午,向戌复于赵孟。赵孟曰:“晋、楚、齐、秦,匹也。晋之不能于齐,犹楚之不能于秦也。楚君若能使秦君辱于敝邑,寡君敢不固请于齐。”壬申,左师复言于子木。子木使驲谒诸王。王曰:“释齐、秦,他国请相见也。”秋七月戊寅,左师至。是夜也,赵孟及子晳盟以齐言。庚辰,子木至自陈。陈孔奂、蔡公孙归生至。曹、许之大夫皆至。以藩为军,晋、楚各处其偏。伯夙谓赵孟曰:“楚氛甚恶,惧难。”赵孟曰:“吾左还入于宋,若我何?”
xīn sì, jiāng méng yú sòng xī mén zhī wài, chǔ rén zhōng jiǎ. bó zhōu lí yuē:" hé zhū hóu zhī shī, yǐ wéi bù xìn, wú nǎi bù kě hū? fū zhū hóu wàng xìn yú chǔ, shì yǐ lái fú. ruò bù xìn, shì qì qí suǒ yǐ fú zhū hóu yě." gù qǐng shì jiǎ. zi mù yuē:" jìn chǔ wú xìn jiǔ yǐ, shì lì ér yǐ. gǒu dé zhì yān, yān yòng yǒu xìn?" dà zǎi tuì, gào rén yuē:" lìng yǐn jiāng sǐ yǐ, bù jí sān nián. qiú chěng zhì ér qì xìn, zhì jiāng chěng hū? zhì yǐ fā yán, yán yǐ chū xìn, xìn yǐ lì zhì, cān yǐ dìng zhī. xìn wáng, hé yǐ jí sān?" zhào mèng huàn chǔ zhōng jiǎ, yǐ gào shū xiàng. shū xiàng yuē:" hé hài yě. pǐ fū yī wèi bù xìn, yóu bù kě, dān bì qí sǐ. ruò hé zhū hóu zhī qīng, yǐ wéi bù xìn, bì bù jié yǐ. shí yán zhě bù bìng, fēi zi zhī huàn yě. fū yǐ xìn zhào rén, ér yǐ jiàn jì zhī, bì mò zhī yǔ yě, ān néng hài wǒ? qiě wú yīn sòng yǐ shǒu bìng, zé fū néng zhì sǐ. yǔ sòng zhì sǐ, suī bèi chǔ kě yě. zi hé jù yān? yòu bù jí shì. yuē' mǐ bīng' yǐ zhào zhū hóu, ér chēng bīng yǐ hài wǒ, wú yōng duō yǐ, fēi suǒ huàn yě."
辛巳,将盟于宋西门之外,楚人衷甲。伯州犁曰:“合诸侯之师,以为不信,无乃不可乎?夫诸侯望信于楚,是以来服。若不信,是弃其所以服诸侯也。”固请释甲。子木曰:“晋、楚无信久矣,事利而已。苟得志焉,焉用有信?”大宰退,告人曰:“令尹将死矣,不及三年。求逞志而弃信,志将逞乎?志以发言,言以出信,信以立志,参以定之。信亡,何以及三?”赵孟患楚衷甲,以告叔向。叔向曰:“何害也。匹夫一为不信,犹不可,单毙其死。若合诸侯之卿,以为不信,必不捷矣。食言者不病,非子之患也。夫以信召人,而以僭济之,必莫之与也,安能害我?且吾因宋以守病,则夫能致死。与宋致死,虽倍楚可也。子何惧焉?又不及是。曰‘弭兵’以召诸侯,而称兵以害我,吾庸多矣,非所患也。”
jì wǔ zi shǐ wèi shū sūn yǐ gōng mìng, yuē:" shì zhū téng." jì ér qí rén qǐng zhū, sòng rén qǐng téng, jiē bù yǔ méng. shū sūn yuē:" zhū téng, rén zhī sī yě. wǒ liè guó yě, hé gù shì zhī? sòng wèi, wú pǐ yě." nǎi méng. gù bù shū qí zú, yán wéi mìng yě.
季武子使谓叔孙以公命,曰:“视邾、滕。”既而齐人请邾,宋人请滕,皆不与盟。叔孙曰:“邾、滕,人之私也。我列国也,何故视之?宋、卫,吾匹也。”乃盟。故不书其族,言违命也。
jìn chǔ zhēng xiān. jìn rén yuē:" jìn gù wèi zhū hóu méng zhǔ, wèi yǒu xiān jìn zhě yě." chǔ rén yuē:" zi yán jìn chǔ pǐ yě, ruò jìn cháng xiān, shì chǔ ruò yě. qiě jìn chǔ xiá zhǔ zhū hóu zhī méng yě jiǔ yǐ! qǐ zhuān zài jìn?" shū xiàng wèi zhào mèng yuē:" zhū hóu guī jìn zhī dé zhǐ, fēi guī qí shī méng yě. zi wù dé, wú zhēng xiān! qiě zhū hóu méng, xiǎo guó gù bì yǒu shī méng zhě. chǔ wèi jìn xì, bù yì kě hū?" nǎi xiān chǔ rén. shū xiān jìn, jìn yǒu xìn yě.
晋、楚争先。晋人曰:“晋固为诸侯盟主,未有先晋者也。”楚人曰:“子言晋、楚匹也,若晋常先,是楚弱也。且晋、楚狎主诸侯之盟也久矣!岂专在晋?”叔向谓赵孟曰:“诸侯归晋之德只,非归其尸盟也。子务德,无争先!且诸侯盟,小国固必有尸盟者。楚为晋细,不亦可乎?”乃先楚人。书先晋,晋有信也。
rén wǔ, sòng gōng jiān xiǎng jìn chǔ zhī dài fū, zhào mèng wèi kè. zi mù yǔ zhī yán, fú néng duì. shǐ shū xiàng shì yán yān, zi mù yì bù néng duì yě. yǐ yǒu, sòng gōng jí zhū hóu zhī dài fū méng yú méng mén zhī wài. zi mù wèn yú zhào mèng yuē:" fàn wǔ zi zhī dé hé rú?" duì yuē:" fū zǐ zhī jiā shì zhì, yán yú jìn guó wú yǐn qíng. qí zhù shǐ chén xìn yú guǐ shén, wú kuì cí." zi mù guī, yǐ yǔ wáng. wáng yuē:" shàng yǐ zāi! néng xīn shén rén, yí qí guāng fǔ wǔ jūn yǐ wéi méng zhǔ yě." zi mù yòu yǔ wáng yuē:" yí jìn zhī bó yě! yǒu shū xiàng yǐ zuǒ qí qīng, chǔ wú yǐ dāng zhī, bù kě yǔ zhēng." jìn xún yíng suì rú chǔ lì méng.
壬午,宋公兼享晋、楚之大夫,赵孟为客。子木与之言,弗能对。使叔向侍言焉,子木亦不能对也。乙酉,宋公及诸侯之大夫盟于蒙门之外。子木问于赵孟曰:“范武子之德何如?”对曰:“夫子之家事治,言于晋国无隐情。其祝史陈信于鬼神,无愧辞。”子木归,以语王。王曰:“尚矣哉!能歆神人,宜其光辅五君以为盟主也。”子木又语王曰:“宜晋之伯也!有叔向以佐其卿,楚无以当之,不可与争。”晋荀盈遂如楚涖盟。
zhèng bó xiǎng zhào mèng yú chuí lǒng, zi zhǎn bó yǒu zi xī zǐ chǎn zǐ dà shū èr zi shí cóng. zhào mèng yuē:" qī zǐ cóng jūn, yǐ chǒng wǔ yě. qǐng jiē fù yǐ zú jūn kuàng, wǔ yì yǐ guān qī zǐ zhī zhì." zi zhǎn fù cǎo chóng, zhào mèng yuē:" shàn zāi! mín zhī zhǔ yě. yì wǔ yě bù zú yǐ dāng zhī." bó yǒu fù chún zhī bēn bēn, zhào mèng yuē:" chuáng zǐ zhī yán bù yú yù, kuàng zài yě hū? fēi shǐ rén zhī suǒ de wén yě." zi xī fù shǔ miáo zhī sì zhāng, zhào mèng yuē:" guǎ jūn zài, wǔ hé néng yān!" zǐ chǎn fù xí sāng, zhào mèng yuē:" wǔ qǐng shòu qí zú zhāng." zi dà shū fù yě yǒu màn cǎo, zhào mèng yuē:" wú zi zhī huì yě." yìn duàn fù xī shuài, zhào mèng yuē:" shàn zāi! bǎo jiā zhī zhǔ yě. wú yǒu wàng yǐ." gōng sūn duàn fù sāng hù, zhào mèng yuē:" fěi jiāo fěi áo, fú jiāng yān wǎng? ruò bǎo shì yán yě, yù cí fú lù dé hū?" zú xiǎng. wén zi gào shū xiàng yuē:" bó yǒu jiāng wèi lù yǐ! shī yǐ yán zhì, zhì wū qí shàng, ér gōng yuàn zhī, yǐ wéi bīn róng, qí néng jiǔ hū? xìng ér hòu wáng." shū xiàng yuē:" rán. yǐ chǐ! suǒ wèi bù jí wǔ rěn zhě, fū zǐ zhī wèi yǐ." wén zǐ yuē:" qí yú jiē shù shì zhī zhǔ yě. zi zhǎn qí hòu wáng zhě yě, zài shàng bù wàng jiàng. yìn shì qí cì yě, lè ér bù huāng. lè yǐ ān mín, bù yín yǐ shǐ zhī, hòu wáng, bù yì kě hū?"
郑伯享赵孟于垂陇,子展、伯有、子西、子产、子大叔、二子石从。赵孟曰:“七子从君,以宠武也。请皆赋以卒君贶,武亦以观七子之志。”子展赋《草虫》,赵孟曰:“善哉!民之主也。抑武也不足以当之。”伯有赋《鹑之贲贲》,赵孟曰:“床笫之言不逾阈,况在野乎?非使人之所得闻也。”子西赋《黍苗》之四章,赵孟曰:“寡君在,武何能焉!”子产赋《隰桑》,赵孟曰:“武请受其卒章。”子大叔赋《野有蔓草》,赵孟曰:“吾子之惠也。”印段赋《蟋蟀》,赵孟曰:“善哉!保家之主也。吾有望矣。”公孙段赋《桑扈》,赵孟曰:“匪交匪敖,福将焉往?若保是言也,欲辞福禄得乎?”卒享。文子告叔向曰:“伯有将为戮矣!诗以言志,志诬其上,而公怨之,以为宾荣,其能久乎?幸而后亡。”叔向曰:“然。已侈!所谓不及五稔者,夫子之谓矣。”文子曰:“其馀皆数世之主也。子展其后亡者也,在上不忘降。印氏其次也,乐而不荒。乐以安民,不淫以使之,后亡,不亦可乎?”
sòng zuǒ shī qǐng shǎng, yuē:" qǐng miǎn sǐ zhī yì." gōng yǔ zhī yì liù shí. yǐ shì zi hǎn, zi hǎn yuē:" fán zhū hóu xiǎo guó, jìn chǔ suǒ yǐ bīng wēi zhī. wèi ér hòu shàng xià cí hé, cí hé ér hòu néng ān jìng qí guó jiā, yǐ shì dà guó, suǒ yǐ cún yě. wú wēi zé jiāo, jiāo zé luàn shēng, luàn shēng bì miè, suǒ yǐ wáng yě. tiān shēng wǔ cái, mín bìng yòng zhī, fèi yī bù kě, shuí néng qù bīng. bīng zhī shè jiǔ yǐ, suǒ yǐ wēi bù guǐ ér zhāo wén dé yě. shèng rén yǐ xìng, luàn rén yǐ fèi, fèi xìng cún wáng hūn míng zhī shù, jiē bīng zhī yóu yě. ér zi qiú qù zhī, bù yì wū hū? yǐ wū dào bì zhū hóu, zuì mò dà yān. zòng wú dà tǎo, ér yòu qiú shǎng, wú yàn zhī shén yě!" xuē ér tóu zhī. zuǒ shī cí yì. xiàng shì yù gōng sī chéng, zuǒ shī yuē:" wǒ jiāng wáng, fū zǐ cún wǒ, dé mò dà yān, yòu kě gōng hū?" jūn zǐ yuē:"' bǐ jǐ zhī zǐ, bāng zhī sī zhí.' lè xǐ zhī wèi hū?' hé yǐ xù wǒ, wǒ qí shōu zhī.' xiàng xū zhī wèi hū?"
宋左师请赏,曰:“请免死之邑。”公与之邑六十。以示子罕,子罕曰:“凡诸侯小国,晋、楚所以兵威之。畏而后上下慈和,慈和而后能安靖其国家,以事大国,所以存也。无威则骄,骄则乱生,乱生必灭,所以亡也。天生五材,民并用之,废一不可,谁能去兵。兵之设久矣,所以威不轨而昭文德也。圣人以兴,乱人以废,废兴存亡昏明之术,皆兵之由也。而子求去之,不亦诬乎?以诬道蔽诸侯,罪莫大焉。纵无大讨,而又求赏,无厌之甚也!”削而投之。左师辞邑。向氏欲攻司城,左师曰:“我将亡,夫子存我,德莫大焉,又可攻乎?”君子曰:“‘彼己之子,邦之司直。’乐喜之谓乎?‘何以恤我,我其收之。’向戌之谓乎?”
qí cuī zhù shēng chéng jí jiàng ér guǎ. qǔ dōng guō yǎn, shēng míng. dōng guō jiāng yǐ gū rù, yuē táng wú jiù, yǔ dōng guō yǎn xiāng cuī shì. cuī chéng yǒu bìng ér fèi zhī, ér lì míng. chéng qǐng lǎo yú cuī, cuī zi xǔ zhī. yǎn yǔ wú jiù fú yǔ, yuē:" cuī, zōng yì yě, bì zài zōng zhǔ." chéng yǔ jiàng nù, jiāng shā zhī. gào qìng fēng yuē:" fū zǐ zhī shēn yì zi suǒ zhī yě, wéi wú jiù yǔ yǎn shì cóng, fù xiōng mò de jìn yǐ. dà kǒng hài fū zǐ, gǎn yǐ gào." qìng fēng yuē:" zi gū tuì, wú tú zhī." gào lú pú piè. lú pú piè yuē:" bǐ, jūn zhī chóu yě. tiān huò zhě jiāng qì bǐ yǐ. bǐ shí jiā luàn, zi hé bìng yān? cuī zhī báo, qìng zhī hòu yě." tā rì yòu gào. qìng fēng yuē:" gǒu lì fū zǐ, bì qù zhī! nán, wú zhù nǚ."
齐崔杼生成及彊而寡。娶东郭偃,生明。东郭姜以孤入,曰棠無咎,与东郭偃相崔氏。崔成有病而废之,而立明。成请老于崔,崔子许之。偃与無咎弗予,曰:“崔,宗邑也,必在宗主。”成与彊怒,将杀之。告庆封曰:“夫子之身亦子所知也,唯無咎与偃是从,父兄莫得进矣。大恐害夫子,敢以告。”庆封曰:“子姑退,吾图之。”告卢蒲嫳。卢蒲嫳曰:“彼,君之仇也。天或者将弃彼矣。彼实家乱,子何病焉?崔之薄,庆之厚也。”他日又告。庆封曰:“苟利夫子,必去之!难,吾助女。”
jiǔ yuè gēng chén, cuī chéng cuī jiàng shā dōng guō yǎn táng wú jiù yú cuī shì zhī cháo. cuī zi nù ér chū, qí zhòng jiē táo, qiú rén shǐ jià, bù dé. shǐ yǔ rén jià, sì rén yù ér chū. qiě yuē:" cuī shì yǒu fú, zhǐ yú yóu kě." suì jiàn qìng fēng. qìng fēng yuē:" cuī qìng yī yě. shì hé gǎn rán? qǐng wèi zi tǎo zhī." shǐ lú pú piè shuài jiǎ yǐ gōng cuī shì. cuī shì dié qí gōng ér shǒu zhī, fú kè. shǐ guó rén zhù zhī, suì miè cuī shì, shā chéng yǔ jiàng, ér jǐn fú qí jiā. qí qī yì. piè fù mìng yú cuī zi, qiě yù ér guī zhī. zhì, zé wú guī yǐ, nǎi yì. cuī míng yè pì zhū dà mù. xīn sì, cuī míng lái bēn, qìng fēng dāng guó.
九月庚辰,崔成、崔彊杀东郭偃、棠無咎于崔氏之朝。崔子怒而出,其众皆逃,求人使驾,不得。使圉人驾,寺人御而出。且曰:“崔氏有福,止余犹可。”遂见庆封。庆封曰:“崔、庆一也。是何敢然?请为子讨之。”使卢蒲嫳帅甲以攻崔氏。崔氏堞其宫而守之,弗克。使国人助之,遂灭崔氏,杀成与彊,而尽俘其家。其妻缢。嫳复命于崔子,且御而归之。至,则无归矣,乃缢。崔明夜辟诸大墓。辛巳,崔明来奔,庆封当国。
chǔ wěi bà rú jìn lì méng, jìn hóu xiǎng zhī. jiāng chū, fù jì zuì. shū xiàng yuē:" wěi shì zhī yǒu hòu yú chǔ guó yě, yí zāi! chéng jūn mìng, bù wàng mǐn. zi dàng jiāng zhī zhèng yǐ. mǐn yǐ shì jūn, bì néng yǎng mín. zhèng qí yān wǎng?"
楚薳罢如晋涖盟,晋侯享之。将出,赋《既醉》。叔向曰:“薳氏之有后于楚国也,宜哉!承君命,不忘敏。子荡将知政矣。敏以事君,必能养民。政其焉往?”
cuī shì zhī luàn, shēn xiān yú lái bēn, pū lìn yú yě, yǐ sàng zhuāng gōng. dōng, chǔ rén zhào zhī, suì rú chǔ wèi yòu yǐn.
崔氏之乱,申鲜虞来奔,仆赁于野,以丧庄公。冬,楚人召之,遂如楚为右尹。
shí yī yuè yǐ hài shuò, rì yǒu shí zhī. chén zài shēn, sī lì guò yě, zài shī rùn yǐ.
十一月乙亥朔,日有食之。辰在申,司历过也,再失闰矣。