strong jí zhū xiān dòng zhōng yì dào huà tián wēng guō wài tán xuánstrong
　　集諸仙洞中議道　化田翁郭外談玄

shì shí, líng zhái zi chá dé sān jiān jiǔ jué qiú dào xīn niàn, yī shān bàng shuǐ, xuǎn dì ér jū, zhū shǒu tíng wéi, shì qīn yǔ gēng tián gòng lè. yīn fā tàn yuē:" wǎng láo qún xiān yì jí, xū wú lín fán tuō huà shù nián zhī jiǔ, qián yōu guān, hòu mìng mén, shàng huáng tíng, xià guān yuán, yī háo bù jiě, ān wàng yù chí zhī shuǐ guàn jí líng gēn zāi! zǐ xiá dāng rì bù mìng gēn shēn dì gù zhě jiān cǐ jù rèn, ér piān xuǎn jí xū wú zi, jì shū zuǒ yǐ. tǎng jiǔ rèn qí yōu yóu dào wài, yī dàn wèi cái sè suǒ mí, bù wéi chǎn dào nán qī, ér qiě huài dào fú shǎo. wú bù yù wèi zhěng dùn, yǒu fù dào zǔ yī piàn cí rén." suì mìng shǒu dòng tóng ér yuē jí zhū xiān, zài yì wèn dào zhī shì. tóng ér lǐng mìng, sì chù dòng fǔ bài qǐng xiān zhēn.
　　是時，靈宅子查得三緘久絕求道心念，依山傍水，選地而居，株守庭幃，事親與耕田共樂。因發嘆曰：「枉勞群仙議及，虛無臨凡脫化數年之久，前幽關，後命門，上黃庭，下關元，一毫不解，安望玉池之水灌及靈根哉！紫霞當日不命根深蒂固者肩此巨任，而偏選及虛無子，計殊左矣。倘久任其悠遊道外，一旦為財色所迷，不惟闡道難期，而且壞道弗少。吾不預為整頓，有負道祖一片慈仁。」遂命守洞童兒約集諸仙，再議問道之士。童兒領命，四處洞府拜請仙真。

yī shí hǔ xiào lóng yín, luán fēi fèng wǔ, tóng jí líng zhái zi dòng nèi, liè zuò qí jiān.
　　一時虎嘯龍吟，鸞飛鳳舞，同集靈宅子洞內，列坐其間。

zhōng yǒu dān fǎ zǐ fǎ hǎi zǐ jīn tāi zi zi dān zi shén shì zi yáng shén zǐ yǐ jí zhì děng zǐ zhì kòng zi, tóng shēng wèn yuē:" líng zhái zhēn rén mìng dé tóng ér lái dòng xiāng yāo, huò lùn dào yú sān guān, huò jiǎng xuán zhōng kūn lún, wú děng yuàn lǐng lüè zhī." líng zhái zǐ yuē:" míng xìng jiào rén, líng tōng zài gǒng zhī qiào, zhū zhēn shēn zào, guò yú wú zhě duō yǐ, hé gǎn bān mén nòng fǔ, yí xiào dà fāng? wú zhī yuē jí zhū zhēn lái wú bì dòng zhě, tè wèi dà dào jì ěr." zi dān zǐ yuē:" suǒ jì wèi hé?" líng zhái zǐ yuē:" qián suì wáng mǔ jiàn shì zhī qiú dào zhě bù zhī qián jiàng hòu shēng, nǎi zì rán tǎn dào, jǐn yǐ zuǒ shàng yòu xià, zhèng guǐ bù zūn, shǐ qǐng dào zǔ chǎn míng, guī yú huà yī. dào zǔ chuán mìng qún zhēn, què yì chǎn dào zhī xiān, gòng tuī zǐ xiá. zǐ xiá xuǎn jí mén rén xū wú zi tuō tāi rù shì, yǐn yòu xué dào zhě yǐ cóng zhèng guǐ, miè què xié zōng. yì zì xū wú lín fán niàn yú zài yǐ, yóu rán yī tuán wán shí, háo dào wèi zhī, ér jīn zhū shǒu zài jiā, fǎng dào zhī xīn yǐ miè. wú yù lìng qiǎn gè jiā dì zǐ huà shēn chǎn fā, bǐ dào sù míng, bù shí zhū zhēn yǐ wéi kě fǒu?" yáng shén zǐ yuē:" tǎng lìng qiǎn dì zǐ, réng shì xū wú qì dào bù qiú, yòu jiāng hé shuō?" zhì kòng zi yuē:" chén shì xiàn rén, shēn yǒu wàn zhàng, yǐ xū wú zi xiān gēn kǒng gù shàng qiě rú cǐ, ér ěr wǒ zhī mén rén kě zhī yǐ. bù rú qǐng jí zǐ xiá, tóng cuī chǎn dào, bǐ bì yǒu fǎ yǐ dū sān jiān zhī wèi yù yān." dān fǎ zǐ jì zhū zhēn yuē:" zhì kòng zi zhī jì shén miào." jí mìng tóng ér jià dòng fēi chē, wǎng qǐng zǐ xiá.
　　中有丹法子、法海子、金胎子、子丹子、神室子、陽神子以及至等子、至空子，同聲問曰：「靈宅真人命得童兒來洞相邀，或論道於三關，或講玄中崑崙，吾等願領略之。」靈宅子曰：「明性教人，靈通在汞之竅，諸真深造，過於吾者多矣，何敢班門弄斧，貽笑大方？吾之約集諸真來吾敝洞者，特為大道計耳。」子丹子曰：「所計為何？」靈宅子曰：「前歲王母見世之求道者不知前降後升，乃自然坦道，盡以左上右下，正軌不遵，始請道祖闡明，歸於畫一。道祖傳命群真，確議闡道之仙，共推紫霞。紫霞選及門人虛無子脫胎入世，引誘學道者以從正軌，滅卻邪宗。憶自虛無臨凡廿余載矣，猶然一團頑石，毫道未知，而今株守在家，訪道之心已滅。吾欲另遣各家弟子化身闡發，俾道速明，不識諸真以為可否？」陽神子曰：「倘另遣弟子，仍似虛無棄道不求，又將何說？」至空子曰：「塵世陷人，深有萬丈，以虛無子仙根孔固尚且如此，而爾我之門人可知矣。不如請及紫霞，同催闡道，彼必有法以督三緘之為愈焉。」丹法子暨諸真曰：「至空子之計甚妙。」即命童兒駕動飛車，往請紫霞。

zǐ xiá wén zhū zhēn xiàng zhāo, zhī wèi chǎn dào zhī shuō, suì jià xiáng guāng lái líng zhái zi dòng fǔ.
　　紫霞聞諸真相招，知為闡道之說，遂駕祥光來靈宅子洞府。

zhū zhēn yà rù zuò dìng, zhì qīng zǐ yuē:" nǎng zhě zhēn rén lǐng zhǐ, dú rèn chǎn dào zhī láo, qiǎn dé xū wú huàn gǔ lín chén, yǐ niàn yǒu yú suì, dào zhōng dǐ yùn, dà yuē jīng xí, kě yǐ yǐn rén rù shèng, néng miè páng wù zhī mén yǐ." zǐ xiá yuē:" zì lǐng zhǐ hòu, jù xiān tái qián zhòng zhēn yì jí xū wú, gè yǐ cǐ zi xiān gēn shēn hòu, lín fán rù dào bù nán. shú zhī yǐ zhì shēn zhì hòu zhī gēn, piān yì xiàn yú míng lì. dì zǐ shǐ bǐ shòu rǔ xiōng nú, jīn suī míng lì dàn rán, ér qiú dào wú xīn, hèn bù néng huà jí yī shí, huǎn huǎn bǐ yī fù mǔ cí chén, rán hòu yǐn rù dào mén, liàng zì yì ěr." zhì kòng zi yuē:" cǐ rèn fěi qīng, yí jí jiào ěr mén tú shí bǐ tāi jīn, yǐ dé dào miào, shǐ zhī chǎn yú rén shì, fāng bù fù dào zǔ yǎ yì yǔ zhòng zhēn tuī zūn." zǐ xiá yuē:" jǐn lǐng yǎ jiào. qí sān jiān jiǎo gēn lì dìng, dì shǐ yī xū wú quān zi gù bǐ líng gēn, zì rán yùn jié tāi yīng, jiè wài gōng yǐ wéi chǎn dào jì. wú rú shì zài huǎn ér bù zài jí, wèi kě yǐ yī cù ér qǐ yě." zhū zhēn yuē:" zǐ xiá zhī yán gù shì, zǒng yí fàng zhū xiōng cì, bù kě yǐ dù wài zhì zhī." yán yǐ, fēn fēn sàn qù.
　　諸真迓入坐定，至清子曰：「曩者真人領旨，獨任闡道之勞，遣得虛無換骨臨塵，已廿有餘歲，道中底蘊，大約精習，可以引人入勝，能滅旁迕之門矣。」紫霞曰：「自領旨後，聚仙台前眾真議及虛無，各以此子仙根深厚，臨凡入道不難。孰知以至深至厚之根，偏易陷於名利。弟子使彼受辱匈奴，今雖名利淡然，而求道無心，恨不能化及一時，緩緩俾伊父母辭塵，然後引入道門，諒自易耳。」至空子曰：「此任匪輕，宜急教爾門徒食彼胎津，以得道妙，使之闡於人世，方不負道祖雅意與眾真推尊。」紫霞曰：「謹領雅教。俟三緘腳跟立定，弟使一虛無圈子固彼靈根，自然蘊結胎嬰，借外功以為闡道計。無如事在緩而不在急，未可以一蹴而企也。」諸真曰：「紫霞之言固是，總宜放諸胸次，不可以度外置之。」言已，紛紛散去。

zǐ xiá zhī shì líng zhái zi jǔ cǐ yī fān yì yì, yīn wèi zhī yuē:" wú dì zǐ jí ěr dì zǐ, ěr yì yí dài wéi shè cè, yǐn yǐ rù dào, xī yǐ xiù shǒu zuò guān chéng bài hū?" líng zhái zǐ yuē:" ěr dì zǐ zhī jiào zhī zì ěr, yìng shì dào gāo gēn gù, bù rǎn ní tú. wú bèi hé rén, gǎn xùn ěr zhī jiā dì?" zǐ xiá yuē:" ěr bù gǎn jiào, hé qǐ yì yì yǐ yuē zhū zhēn? tuī ěr zhī xīn, jì yuē zhū zhēn, liàng bì yù duó chǎn dào zhī rèn. wú jí fù dào zǔ mìng, jiāng xū wú zi chè huí, ràng ěr yòu qiǎn mén rén tuō tāi chén shì." líng zhái zǐ yuē:" cǐ xīn wú gù yǒu zhī, nài zhū zhēn bù cóng, tóng zòu dào zǔ ěr." zǐ xiá yuē:" hé bì qún zhēn, ěr wǒ yì kě." jí xié qí shǒu, jìng tóu bā jìng gōng zhōng. qún xiān dé zhī, xiāng zǔ yún tóu, jiě quàn ér bà. zǐ xiá guī dòng, àn sī líng zhái zi yǒu cǐ yì yì, yòu shì yī huài dào zhī gēn yě, zī jiē tài xī zhě jiǔ zhī.
　　紫霞知是靈宅子舉此一番異議，因謂之曰：「吾弟子即爾弟子，爾亦宜代為設策，引以入道，奚以袖手坐觀成敗乎？」靈宅子曰：「爾弟子之教之自爾，應是道高根固，不染泥塗。吾輩何人，敢訓爾之佳弟？」紫霞曰：「爾不敢教，何起異議以約諸真？推爾之心，既約諸真，諒必欲奪闡道之任。吾即復道祖命，將虛無子撤回，讓爾又遣門人脫胎塵世。」靈宅子曰：「此心吾固有之，奈諸真不從，同奏道祖耳。」紫霞曰：「何必群真，爾我亦可。」即攜其手，竟投八境宮中。群仙得知，相阻雲頭，解勸而罷。紫霞歸洞，暗思靈宅子有此異議，又是一壞道之根也，咨嗟太息者久之。

què shuō líng zhái zi xīn bìng jì bèi zǐ xiá zhǐ chū, fù jiàn zhū zhēn jǐ yì fú cóng, jìng zuò dòng zhōng, mèn mèn bù lè. shì yǒu mén tú zǒng zhēn tóng zǐ wài chū guī lái, xún jí líng zhái zǐ yuē:" wú shī jīn rì xiāng yuē qún zhēn, ruò hé jì yì?" líng zhái zǐ yuē:" zhū zhēn bù cóng wú yán, fǎn shòu zǐ xiá yī fān chì zé." zǒng zhēn tóng zǐ yuē:" qián yǒu xū xīn zǐ, bù fú xū wú zi jiān cǐ dà rèn, gù tuō shēng qī qiào yǐ huài dào mén. shī yù chóu fù zǐ xiá, bù ruò mí nòng cǐ rén ér jiào yǐ huài dào zhī cè." líng zhái zǐ yuē:" ěr yán shén hé wú yì, dàn bù zhī qī qiào cǐ kè zuò hé shì gù?" zǒng zhēn tóng zǐ yuē:" wú yuàn sì chù fǎng zhī." líng zhái zǐ yuē:" ěr rú fǎng dé, jí huí dòng fǔ gào wú, wú zì yǒu yǐ jiào qī qiào yān." zǒng zhēn tóng zǐ suì zhàn shàng yún tóu, xīn rán ér qù.
　　卻說靈宅子心病既被紫霞指出，復見諸真己議弗從，靜坐洞中，悶悶不樂。適有門徒總真童子外出歸來，詢及靈宅子曰：「吾師今日相約群真，若何計議？」靈宅子曰：「諸真不從吾言，反受紫霞一番斥責。」總真童子曰：「前有虛心子，不服虛無子肩此大任，故脫生七竅以壞道門。師欲仇復紫霞，不若迷弄此人而教以壞道之策。」靈宅子曰：「爾言甚合吾意，但不知七竅此刻作何事故？」總真童子曰：「吾願四處訪之。」靈宅子曰：「爾如訪得，急回洞府告吾，吾自有以教七竅焉。」總真童子遂站上雲頭，欣然而去。

qī qiào zì jiǔ bǎi zhuāng guī hòu, fù jí yǐ yù, yòu bié xuān tíng, yóu dōng ér xī, yǐ fǎng liáng yǒu. zhēng tú nèi fán yù míng shān gǔ shā, bì pán huán wán shǎng, huò yī èr rì sān wǔ rì bù děng. shí dāng èr yuè xià xún, jìn huǒ zhī tiān, jiā jiā bài sǎo. qī qiào dé cǐ chūn qì hé nuǎn, cè mǎ huǎn xíng, bù jué wǔ yān chuī yú, rì yǐng xī shì. zhèng mì xī jiān zhī suǒ, qián xíng liù qī lǐ, piē jiàn cóng lín gāo sǒng, jìng jiè bù tóng. xún zhī lǎo nóng yuē:" qián miàn cóng lín, shā yé, guān yé?" lǎo nóng yuē:" guān yě." qī qiào yuē:" hé míng?" lǎo nóng yuē:" shì guān míng' xīn shén', guān nèi zhī mén yǒu sān: shǒu zhòng mén yuē guān yuán, cì zhòng mén yuē zhōng jí, sān chóng mén yuē huì yīn. sān chóng néng dào, nèi yǒu chí wèi zhōng chí, yǒu tīng wèi shén tīng. tīng jí jié jìng, yuán wú zhā zǐ, wài rén bù zhǔn rù zhī." qī qiào yuē:" shì guān yǒu cǐ jiā jìng, kě yǐ yóu lǎn shù cháo yǐ." lǎo nóng yuē:" bù tè cǐ yě, zhōng yī lǎo dào hào zǐ jīng zǐ, néng yǎng shén huǒ, néng jī kǎn shuǐ, yǐ shòu jīng fú, bù bǐ fán tāi.
　　七竅自九柏莊歸後，負疾已愈，又別萱庭，由東而西，以訪良友。征途內凡遇名山古剎，必盤桓玩賞，或一二日、三五日不等。時當二月下旬，禁火之天，家家拜掃。七竅得此春氣和暖，策馬緩行，不覺午煙炊余，日影西逝。正覓息肩之所，前行六七里，瞥見叢林高聳，境界不同。詢之老農曰：「前面叢林，剎耶，觀耶？」老農曰：「觀也。」七竅曰：「何名？」老農曰：「是觀名『心神』，觀內之門有三：首重門曰關元，次重門曰中極，三重門曰會陰。三重能到，內有池為中池，有廳為神廳。廳極潔淨，原無渣滓，外人不准入之。」七竅曰：「是觀有此佳境，可以遊覽數朝矣。」老農曰：「不特此也，中一老道號子精子，能養神火，能積坎水，以受精符，不比凡胎。

rú rù shì guān ér dé wù, kě yǐ yán líng yì shòu, cháng shēng wèi lǎo yān." qī qiào yuē:" cǐ dào shòu suàn jǐ hé?" lǎo nóng yuē:" zì yǒu tiān dì, cǐ dào yǐ zài, wū dé jì qí shòu suàn zāi!" qī qiào wén lǎo nóng yán, jí yù rù guān yǐ chān qí yì, yú shì jiā biān cè mǎ, jìng bēn cóng lín.
　　如入是觀而得晤，可以延齡益壽，長生為老焉。」七竅曰：「此道壽算幾何？」老農曰：「自有天地，此道已在，烏得計其壽算哉！」七竅聞老農言，急欲入觀以覘其異，於是加鞭策馬，竟奔叢林。

gāng dào shān lù, zhōng shēng yī chǔ, zhí yǔ tiān wài hóng xiá ér bìng luò. qī qiào rù yú ěr ér xǐng yú xīn, yuē:" shēng cóng kōng chù lái, réng cóng kōng chù sàn shì mén le kōng kōng, dào yóu kōng jì liàn. shì kōng yòu fēi kōng, yù jiàn bù dé jiàn cǐ lǐ jiū rú hé, zǒng zài xīn tóu yuàn." qí zài qī qiào suī xìn kǒu gē zhī, ér bù zhī dào jí yù hū qí zhōng yě. gē shēng fǔ bì, shè jí ér dēng, yǐ dào guān qián. mén wài yī fāng, shàng juān èr dà jīn zì yuē" yōu guān".
　　剛到山麓，鐘聲一杵，直與天外紅霞而並落。七竅入於耳而醒於心，曰：「聲從空處來，仍從空處散；釋門了空空，道由空際煉。是空又非空，欲見不得見；此理究如何，總在心頭願。」其在七竅雖信口歌之，而不知道即寓乎其中也。歌聲甫畢，拾級而登，已到觀前。門外一坊，上鎸二大金字曰「幽關」。

guò fāng huí shì, fāng hòu yòu juān èr zì yuē" mìng mén". yóu fāng zhí jìn, jiē jí fù shàng, jí shì guān zhī shǒu mén, é yuē" xiān hòu fēn tiān". cóng shǒu mén ér rù, zé zhèng guān zài yān.
　　過坊回視，坊後又鎸二字曰「命門」。由坊直進，階級赴上，即是觀之首門，額曰「先後分天」。從首門而入，則正觀在焉。

jí mù shì qù, liǎng páng chuāng líng pái liè, zhī wèi zuǒ yòu xiāng fáng. qī qiào lái zhì zhèng guān zhī zhōng, rén yǐng miǎo wú, dà shēng hū zhī. zuǒ xiāng lái yī lǎo dào, huáng fà ér chǐ, jìn ér xún yuē:" zi wèi shuí? hū wú hé shì?" qī qiào yuē:" wú zú cháng shì, mào yì guī lái, mí què tú chéng, jiān zhī tiān wǎn nán xíng, yù yú cǐ jiè sù yī xiāo, qí dào cháng róng nà." lǎo dào yuē:" bì guān shén kuò, jiè sù hé fáng." yán qì, zhuǎn shēn rù nèi, pěng míng chū xiàn.
　　極目視去，兩旁窗欞排列，知為左右廂房。七竅來至正觀之中，人影渺無，大聲呼之。左廂來一老道，黃髮兒齒，近而詢曰：「子為誰？呼吾何事？」七竅曰：「吾族常氏，貿易歸來，迷卻途程，兼之天晚難行，欲於此借宿一宵，祈道長容納。」老道曰：「敝觀甚闊，借宿何妨。」言訖，轉身入內，捧茗出獻。

míng hòu, xún yuē:" xíng rén shí hū?" qī qiào yuē:" wèi yě." lǎo dào shì yǐ xiān zhī, jí tái shǔ chū.
　　茗後，詢曰：「行人食乎？」七竅曰：「未也。」老道似已先知，即抬黍出。

qī qiào shí bì, xián zuò xiāng nèi, lǎo dào péi zhī. qī qiào yuē:" wén de guì guān yǒu cháng shēng lǎo dào, qí xìn rán yú?" lǎo dào yuē:" wú guān běn yǒu cǐ dào, zhù yú diàn hòu shén lú, cóng bù yú rén qīng xiāng wù duì." qī qiào yuē:" gǎn fán dào cháng xiān wèi zhì yì, bǐ wú yī wù, kě hū?" lǎo dào yuē:" cǐ dào xìng qíng qí gǔ, yào wù bǐ zhě, zì qù wù zhī, dàn shén lú wài yǒu mén sān yān, néng rù guān yuán mén, zé zhōng jí mén nán tōng, néng rù zhōng jí mén, zé huì yīn mén nán jìn rú sān mén néng rù, zhì yú huì yīn, lì shén lú bù yuǎn yǐ." qī qiào yuē:" cháng shēng lǎo dào hào zǐ jīng zǐ hū?" lǎo dào sǎo:" ěr hé zhī?" qī qiào yuē:" wén zhī lǎo nóng ěr." lǎo dào yuē:" zǐ jīng zi cháng tán sì yǔ, ěr rú néng jiě, bì pì mén yǐ dài." qī qiào yuē:" sì yǔ rú hé?" lǎo dào yuē:" wú zhōng shēng yǒu yǒu shēng wú, yǒu yǒu wú wú yī bǐ tú yǒu ruò wú shí wú ruò yǒu, dà dào chuán lái wèi yǒu chū." qī qiào yín yǒng shù shí biàn, bù jiě suǒ shuō hé shì, fǔ shǒu chén sī.
　　七竅食畢，閒坐廂內，老道陪之。七竅曰：「聞得貴觀有長生老道，其信然歟？」老道曰：「吾觀本有此道，住於殿後神廬，從不與人輕相晤對。」七竅曰：「敢煩道長先為致意，俾吾一晤，可乎？」老道曰：「此道性情奇古，要晤彼者，自去晤之，但神廬外有門三焉，能入關元門，則中極門難通，能入中極門，則會陰門難進；如三門能入，至於會陰，歷神廬不遠矣。」七竅曰：「長生老道號子精子乎？」老道掃：「爾何知？」七竅曰：「聞之老農耳。」老道曰：「子精子常談四語，爾如能解，必辟門以待。」七竅曰：「四語如何？」老道曰：「無中生有有生無，有有無無一筆塗；有若無時無若有，大道傳來未有初。」七竅吟詠數十遍，不解所說何事，俯首沉思。

lǎo dào yuē:" zi néng jiě hū?" qī qiào yuē:" bù néng." lǎo dào yuē:" rú bù néng jiě, xiū wàng wù bǐ yě. yè shēn yǐ, zi shòu kuàng cuì zhī láo, kě jiù qǐn yǐ." suì chí hóng jù, dǎo rù mì shì, chuáng tà zhàng bèi, jí qí jié jìng. lǎo dào jiāng jù zhì yú àn shàng, piāo rán jìng chū. qī qiào yì dào tà ér mián.
　　老道曰：「子能解乎？」七竅曰：「不能。」老道曰：「如不能解，休望晤彼也。夜深矣，子受況瘁之勞，可就寢矣。」遂持紅炬，導入密室，牀榻帳被，極其潔淨。老道將炬置於案上，飄然竟出。七竅亦倒榻而眠。

zhì chén zhōng chū zhuàng, qī qiào fāng xǐng, lǎo dào pěng shuǐ jìng miàn, xuán yòu hū cān. qī qiào yuē:" dào cháng wú tú hū?" hé chuī yān zì rèn, rú sī zhī láo yě." lǎo dào yuē:" ér jīn nián yòu zǐ dì, guàn yú yì lè, bù guàn láo kǔ. wú qián lù xù zhāo tú, yǐ zhì sì wǔ zhī duō, bù wéi bù nài kǔ láo, jiān yàn dào jiā dàn bó, céng bù jǐ zài, yòu yì dào fú wèi sú fú yān. suǒ yǐ wú zhì lǎo jìng, shàng shǔ yī rén." qī qiào yuē:" guān zhōng shàng qīng xián zì zài, yǒu hé láo kǔ yé?" lǎo dào yuē:" zi wú yán qīng xián èr zì. fán xué dào rén rù cǐ guān nèi, cǎi xīn jí shuǐ, jiē yào yī shēn rèn zhī." qī qiào yuē:" wú yù zài guān xiāo xián shù rì, mù dǔ dào cháng láo láo lù lù, xīn shí bù ān." lǎo dào yuē:" yù zài guān yóu wán, zhǐ guǎn rèn yì. rú yán wú láo, ěr bù lái zī, yì yóu shì yě." qī qiào zì cǐ zài guān jiǔ zhù. zǐ xiá yǐ zhī zǒng zhēn tóng zǐ fèng líng zhái zi mìng, yù chuán qī qiào huài dào zhī fāng, suì huà yī tián shè lǎo wēng yǐ qí qī qiào, rú qí zài guān bì yǒu yóu jí cūn guō zhī shí.
　　至晨鐘初撞，七竅方醒，老道捧水淨面，旋又呼餐。七竅曰：「道長無徒乎？」何炊煙自任，如斯之勞也。」老道曰：「而今年幼子弟，慣於逸樂，不慣勞苦。吾前陸續招徒，已至四五之多，不惟不耐苦勞，兼厭道家淡泊，曾不幾載，又易道服為俗服焉。所以吾至老境，尚屬一人。」七竅曰：「觀中尚清閒自在，有何勞苦耶？」老道曰：「子毋言清閒二字。凡學道人入此觀內，採薪汲水，皆要一身任之。」七竅曰：「吾欲在觀消閒數日，目睹道長勞勞碌碌，心實不安。」老道曰：「欲在觀遊玩，只管任意。如言吾勞，爾不來茲，亦猶是也。」七竅自此在觀久住。紫霞已知總真童子奉靈宅子命，欲傳七竅壞道之方，遂化一田舍老翁以俟七竅，如其在觀必有游及村郭之時。

yī rì, qī qiào dú rù guān hòu cóng lín, yì yù tōu kuī sān mén yǐ jí shén lú děng chù.
　　一日，七竅獨入觀後叢林，意欲偷窺三門以及神廬等處。

shū jí mù guān wàng, yě wù méng méng, shén lú zài ruò yǐn ruò xiàn jiān, bù néng míng shì. wàng zhī yǐ jiǔ, zhuǎn guò guān zuǒ, lín wài xiàn chū wàn qǐng liáng tián, jī quǎn sāng má, yǎn rán nóng jiā fēng jǐng. yú shì qiě xíng qiě zhǐ, jìng lái cūn guō. dàn jiàn xīng luó qí bù, jū mín sàn chù, bù duàn chuī yān. qī qiào àn zì sī yuē:" tián jiā yǒu zhì lè, shèng guò yóu rén duō yǐ. ér qiě mò tóu gāo chù, fēng yáo nèn liǔ, xiào dài shān huā, xiǎo bù píng yuán, cǎo lǜ rú rù, mù zi héng qí niú bèi, chuī dí shēng shēng, gèng zú lìng rén shǎng wán bù zhì." qī qiào xìn bù gāng dào mò tóu, hū yī tián wēng zhuàn zhàng ér lái, jiàn qī qiào sàn bù jiāo yuán, tián wēng zhù lì níng shì. qī qiào yóu xíng yǐ juàn, zhèng shǔ wú liáo, sī yù yǔ zhī xián tán shì gù, suì shàng qián ér yī yuē:" lǎo wēng wàn fú." tián wēng yì gǒng shǒu, xún yuē:" xiàng gōng hé lái?" qī qiào yuē:" xián yóu zhì cǐ." tián wēng yuē:" nián shàng qīng qīng, hǎo cǐ xián yóu, bì bù liàn hóng chén fù guì ér xīn mù dà dào zhě, kě jìng kě jìng." qī qiào yuē:" lùn dào zé yī wú suǒ zhī, bù guò dàn yú míng lì, tàn fǎng liáng yǒu, yǐ dìng qū xiàng ěr." tián wēng yuē:" líng xiān shēng yán, guǒ fēi yōng liú. dàn ěr cǐ xíng qī shēn hé dì?"
　　殊極目觀望，野霧蒙蒙，神廬在若隱若現間，不能明視。望之已久，轉過觀左，林外現出萬頃良田，雞犬桑麻，儼然農家風景。於是且行且止，竟來村郭。但見星羅棋布，居民散處，不斷炊煙。七竅暗自思曰：「田家有至樂，勝過遊人多矣。而且陌頭高處，風搖嫩柳，笑帶山花，小埠平原，草綠如縟，牧子橫騎牛背，吹笛聲聲，更足令人賞玩不置。」七竅信步剛到陌頭，忽一田翁撰杖而來，見七竅散步郊原，田翁佇立凝視。七竅遊行已倦，正屬無聊，思欲與之閒談世故，遂上前而揖曰：「老翁萬福。」田翁亦拱手，詢曰：「相公何來？」七竅曰：「閒遊至此。」田翁曰：「年尚輕輕，好此閒遊，必不戀紅塵富貴而心慕大道者，可敬可敬。」七竅曰：「論道則一無所知，不過淡於名利，探訪良友，以定趨向耳。」田翁曰：「聆先生言，果非庸流。但爾此行棲身何地？」

qī qiào yuē:" xiàn yú xīn shén guān zàn zhǐ zhēng chē." tián wēng yuē:" shì guān xiān zǐ cháng yóu, fēi fán jìng yě." qī qiào yuē:" wú chū lái shí, xún jí lǎo nóng, yán yǒu zǐ jīng zi yǐ chéng xiān pǐn, wú yù jiàn zhī, qí zhǐ qián chéng, ér guān zhōng lǎo dào yòu yán nán yú wù miàn, gù chí chí wèi qù, yǐ jì xiāng jiàn yǒu qī. nài cǐ guān zhōng bù kān jì mò, shì yǐ jīn rì sàn bù cūn jiāo kàn kàn fēng sú rú hé. zī yī jí mù, zhēn suǒ wèi fēng chún sú měi, rén hòu zhī xiāng yě." tián wēng yuē:" dì sú cū bǐ, jiàn xiào gāo rén. rán jūn jì lín bì cūn, wú zhī máo shè lì cǐ bù yuǎn, rú fú xián chén gòu wū tǐ, shān yáo báo lǔ, kě yǐ yán huān." qī qiào yuē:" wēng rú jiàn róng, guì shě xiān jū, zhèng yù dēng táng yī bài." tián wēng yuē:" jì ěr kǎi rán yuàn rù wú mén, wú dāng shè yán yǐ dài." suì xié zhàng qián dǎo, yóu cūn zhuǎn guō, xíng yuē lǐ xǔ, shù chuán máo wū yǐ zài jí yān. tián wēng dǎo rù, hòu shè yán xí, kuǎn dài yīn qín, bēi jiǔ zhī jiān, yǔ yǔ xiāng qià.
　　七竅曰：「現於心神觀暫止徵車。」田翁曰：「是觀仙子常游，非凡境也。」七竅曰：「吾初來時，詢及老農，言有子精子已成仙品，吾欲見之，祈指前程，而觀中老道又言難於晤面，故遲遲未去，以冀相見有期。奈此觀中不堪寂寞，是以今日散步村郊看看風俗如何。茲一極目，真所謂風淳俗美，仁厚之鄉也。」田翁曰：「地俗粗鄙，見笑高人。然君既臨敝村，吾之茅舍歷此不遠，如弗嫌塵垢污體，山餚薄鹵，可以言歡。」七竅曰：「翁如見容，貴舍仙居，正欲登堂一拜。」田翁曰：「既爾慨然願入吾門，吾當設筵以待。」遂攜杖前導，由村轉郭，行約里許，數椽茅屋已在即焉。田翁導入，厚設筵席，款待殷懃，杯酒之間，語語相洽。

xí jiāng zhōng yǐ, tián wēng yuē:" wú yǔ xiàng gōng yī miàn chū jiāo, tán lùn rú gù. cháng jiàn hóng chén shì jiè, tān míng hǎo lì, zuò chū wú suàn jiān móu, jí dé míng lì rú xīn, zhuǎn yǎn xiāo huà. chéng fú ruò xiū shēn liàn dào, chāo fán rù shèng, bù shēng bù miè, kuài lè wú qióng yě. xī wú lǎo yǐ, cǐ zhì bù néng suì ěr." qī qiào yuē:" dà dào zhī shuō, ěr wén shú yǐ, jiū bù zhī jìng cóng hé rù?" tián wēng yuē:" wú yú dà dào shāo shí yī èr, jīn rì dé yù zhī yīn, bù fáng kǎn kǎn ér tán. yǐ xiàng gōng tiān shòu zhī cōng, rú huò jiě dé, yóu zī shàng dá, yì wèi kě zhī." qī qiào yuē:" wēng shì yán zhī." tián wēng yuē:" qīng xīn yǎng qì rù xū wú, jīng gù shén níng zài běn chū yǒu ruò wú shí wú ruò yǒu, dì yī gōng fū zài cǐ hū." qī qiào yuē:" dì yī gōng fū zhě, bì zǒu rù mén yào jué, ér dì èr bù yòu rú zhī hé?" tián wēng yuē:" qì jù shén níng zǐ jīng gù, líng gēn jiān wěn fáng yì wù chú dé páng wù rù yōu guān, qí zhōng fāng bù zhú xiāng zhú." qī qiào yuē:" wēng zhī tán xuán, ào miào shēn wēi, kǒng nán de jìng ér rù yě." tián wēng yuē:" xīn rú zài dào, dào jí zài xīn xīn bù liàn dào, dào ruò hǎi shēn. rú dé yī jìng, xún xù yǐ dēng shùn tiān zhī qì, suí dì ér xíng jiǔ jiǔ zì shú, néng jié tāi yīng." qī qiào yuē:" wēng fēi dào zhōng rén, néng zhī dào zhōng miào jì zhī dào zhōng miào, jí shǔ dào zhōng rén. gǎn qiú lüè zhǐ fǎ mén, bǐ wú dé yǐ xiū chí. tǎng yǒu cùn jìn zhī gōng, wēng cì bù shǎo." tián wēng yuē:" ěr qí yù de zhèng guǐ hū? yù de páng wù hū?" qī qiào yuē:" páng wù hé yòng, xū de zhèng guǐ, fāng suì wú huái." tián wēng yuē:" ěr yě qiè yù qiú wú zhǐ shì, wú suī bù cái, gǎn lìn suǒ zhī? dàn yǐ xiàng gōng qì sè ér lùn, bù jiǔ jí yǒu páng wù huài ěr zhèng guǐ yě, ěr yí fáng zhī." qī qiào yuē:" rèn bǐ páng wù xiāng yǐn, wú xīn bù rù, bǐ yòu qí nài wǒ hé?" tián wēng yuē:" páng wù zhī dào zài dào nèi zhě, ěr huò zhī dé, zài dào wài zhě, ěr yòu wū hū zhī zhī?" qī qiào yuē:" rú shì shǔ dào wài, gèng nán yǐ yòu wú yǐ." tián wēng yuē:" dào zhōng yǐn rén rén bù rù, dào wài mí rén yì rù gǔ mò shuō míng chǎng lì sǒu kōng, qí zhōng cháng bǎ xiān zǐ wù. cǐ sì yǔ xiàng gōng jǐn jì wù wàng." qī qiào wěi wěi.
　　席將終矣，田翁曰：「吾與相公一面初交，談論如故。嘗見紅塵世界，貪名好利，作出無算奸謀，即得名利如心，轉眼消化。誠弗若修身煉道，超凡入聖，不生不滅，快樂無窮也。惜吾老矣，此志不能遂耳。」七竅曰：「大道之說，耳聞熟矣，究不知徑從何入？」田翁曰：「吾於大道稍識一二，今日得遇知音，不妨侃侃而談。以相公天授之聰，如或解得，由茲上達，亦未可知。」七竅曰：「翁試言之。」田翁曰：「清心養氣入虛無，精固神凝在本初；有若無時無若有，第一功夫在此乎。」七竅曰：「第一功夫者，必走入門要訣，而第二步又如之何？」田翁曰：「氣聚神凝子精固，靈根堅穩防異誤；除得旁迕入幽關，其中方步逐相逐。」七竅曰：「翁之談玄，奧妙深微，恐難得徑而入也。」田翁曰：「心如在道，道即在心；心不煉道，道若海深。如得一徑，循序以登；順天之氣，隨地而行；久久自熟，能結胎嬰。」七竅曰：「翁非道中人，能知道中妙；既知道中妙，即屬道中人。敢求略指法門，俾吾得以修持。倘有寸進之功，翁賜不少。」田翁曰：「爾其欲得正軌乎？欲得旁迕乎？」七竅曰：「旁迕何用，須得正軌，方遂吾懷。」田翁曰：「爾也切欲求吾指示，吾雖不才，敢吝所知？但以相公氣色而論，不久即有旁迕壞爾正軌也，爾宜防之。」七竅曰：「任彼旁迕相引，吾心不入，彼又其奈我何？」田翁曰：「旁迕之道在道內者，爾或知得，在道外者，爾又烏乎知之？」七竅曰：「如事屬道外，更難以誘吾矣。」田翁曰：「道中引人人不入，道外迷人易入骨；莫說名場利藪空，其中常把仙子誤。此四語相公謹記勿忘。」七竅唯唯。

tián wēng yuē:" rì jiāng xī zhuì, zi yù guī guān, shì qí shí yǐ." qī qiào suì cí, xiàng guān ér qù. àn sī tián wēng yán yǔ, zhī wèi bù fán, yù zhuǎn ér zài kòu zhī, xī hū rì zhī xī yǐ, máng máng cù cù, jìng rù guān zhōng.
　　田翁曰：「日將西墜，子欲歸觀，是其時矣。」七竅遂辭，向觀而去。暗思田翁言語，知為不凡，欲轉而再叩之，惜乎日之夕矣，忙忙促促，竟入觀中。

lǎo dào jiàn bǐ guī lái, jìn yǐ jiǔ shí. qī qiào yuē:" jīn rì dé yù tián wēng, shēn xiè hòu yì, yǐ zuì bǎo yǐ." suì rù jìng shì, jiě yī jiù qǐn. hún lí qū qiào, sì hū shàng zài cūn jiāo, yì yù fù rù tián wēng zhī jiā, nài lù jìng wǎn rán, ér máo wū bú jiàn. zhèng pán huán mò shàng, huǎng wén tián wēng xū fàn shēng shēng, xún shēng ér zhì, jí mù shěn shì, guǒ tián wēng yě. yáo ér hū zhī, tián wēng zhù lì dài zhī. qī qiào qū jìn shēn páng, tián wēng xié shǒu, fù ěr yán yuē:" jiǎ mào sān jiān xiū shí rèn, jiào rù míng chǎng suì nǎi xīn ěr shì dào mén xiān zǐ gǔ, xiū qù zhuì luò xiàn rén kēng." yán bà, zhǎng tuī qī qiào, dǎo dì ér xǐng, máng rán qǐ tà, xì xì sī cǔn, bù jiě qí gù, réng fù wò zhī.
　　老道見彼歸來，進以酒食。七竅曰：「今日得遇田翁，深謝厚意，已醉飽矣。」遂入淨室，解衣就寢。魂離軀殼，似乎尚在村郊，意欲復入田翁之家，奈路徑宛然，而茅屋不見。正盤桓陌上，恍聞田翁吁飯聲聲，尋聲而至，極目審視，果田翁也。遙而呼之，田翁佇立待之。七竅趨近身旁，田翁攜手，附耳言曰：「假冒三緘休識認，教入名場遂乃心；爾是道門仙子骨，休去墜落陷人坑。」言罷，掌推七竅，倒地而醒，忙然起榻，細細思忖，不解其故，仍復臥之。