fán yòng bīng zhī dào, yǐ jì wèi shǒu. wèi zhàn zhī shí, xiān liào jiāng zhī xián yú, dí zhī qiáng ruò, bīng zhī zhòng guǎ, dì zhī xiǎn yì, liáng zhī xū shí. jì liào yǐ shěn, rán hòu chū bīng, wú yǒu bù shèng. fǎ yuē: liào dí zhì shèng, jì xiǎn è yuǎn jìn, shàng jiāng zhī dào yě.
凡用兵之道,以計為首。未戰之時,先料將之賢愚,敵之強弱,兵之眾寡,地之險易,糧之虛實。計料已審,然後出兵,無有不勝。法曰:「料敵制勝,計險厄遠近,上將之道也。」
hàn mò, liú xiān zhǔ zài xiāng yáng, sān wǎng qiú jì yú zhū gé liàng. liàng yuē: zì dǒng zhuō zào nì yǐ lái, tiān xià háo jié bìng qǐ, kuà zhōu lián jùn zhě bù kě shèng shù. cáo cāo bǐ yú yuán shào, zé míng wēi ér zhòng guǎ, rán cāo suì néng kè shào, yǐ ruò wèi qiáng zhě, fēi wéi tiān shí, yì yì rén móu yě. jīn cāo yǐ yōng bǎi wàn zhī zhòng, xié tiān zǐ ér lìng zhū hóu, cǐ chéng bù kě yǔ zhēng fēng. sūn quán jù yǒu jiāng dōng, yǐ lì sān shì, guó xiǎn ér mín fù, xián néng wèi zhī yòng, cǐ kě yǐ wèi yuán ér bù kě tú yě. jīng zhōu běi jù hàn miǎn, lì jǐn nán hǎi, dōng lián wú huì, xī tōng bā shǔ, cǐ yòng wǔ zhī guó, ér qí zhǔ bù néng shǒu. cǐ dài tiān suǒ yǐ zī jiāng jūn, jiāng jūn qǐ yǒu yì hū? yì zhōu xiǎn sāi, wò yě qiān lǐ, tiān fǔ zhī tǔ, gāo zǔ yīn zhī yǐ chéng dì yè. liú zhāng àn ruò, zhāng lǔ zài běi, mín yīn guó fù ér bù zhī cún xù, zhì néng zhī shì sī dé míng jūn. jiāng jūn jì dì shì zhī zhòu, xìn yì zhe yú sì hǎi, zǒng lǎn yīng xióng, sī xián rú kě, ruò kuà yǒu jīng yì, bǎo qí yán zǔ, xī hé zhū róng, nán fǔ yí yuè, wài jié hǎo sūn quán, nèi xiū zhèng lǐ tiān xià yǒu biàn, zé mìng yī shàng jiāng jiāng jīng zhōu zhī jūn yǐ xiàng wǎn luò, jiāng jūn shēn shuài yì zhōu zhī zhòng chū yú qín chuān, bǎi xìng shú gǎn bù dān shí hú jiāng yǐ yíng jiāng jūn zhě hū? chéng rú shì, bà yè kě chéng, hàn shì kě xìng yǐ. xiān zhǔ yuē: shàn. hòu guǒ rú qí jì.
漢末,劉先主在襄陽,三往求計於諸葛亮。亮曰:「自董卓造逆以來,天下豪傑並起,跨州連郡者不可勝數。曹操比於袁紹,則名微而眾寡,然操遂能克紹,以弱為強者,非惟天時,抑亦人謀也。今操已擁百萬之眾,挾天子而令諸侯,此誠不可與爭鋒。孫權據有江東,已歷三世,國險而民附,賢能為之用,此可以為援而不可圖也。荊州北據漢、沔,利盡南海,東連吳、會,西通巴、蜀,此用武之國,而其主不能守。此殆天所以資將軍,將軍豈有意乎?益州險塞,沃野千里,天府之土,高祖因之以成帝業。劉璋暗弱,張魯在北,民殷國富而不知存恤,智能之士思得明君。將軍既帝室之冑,信義着於四海,總攬英雄,思賢如渴,若跨有荊、益,保其岩阻,西和諸戎,南撫夷越,外結好孫權,內修政理;天下有變,則命一上將將荊州之軍以向宛、洛,將軍身帥益州之眾出於秦川,百姓孰敢不簞食壺漿以迎將軍者乎?誠如是,霸業可成,漢室可興矣。」先主曰:「善。」後果如其計。