xīn shù, zì huái zhé, shǎo míng mǐn, yǒu shí dù. jiě hè sī kōng zhòu cáo cān jūn, yǔ pú shè gāo lóng zhī gòng diǎn yíng gòu yè dōu gōng shì, shù yǒu sī lǐ, bǎi gōng kè jì. zài qiān shàng shū yòu chéng. chū wèi qīng hé tài shǒu, zhèng yǒu néng míng. zhuī shòu zhōu zhǎng shǐ, zāo fù yōu qù zhí. qīng hé fù lǎo shù bǎi rén yì què qǐng lì bēi sòng dé. wén xiāng sì shì, yǔ shàng shū zuǒ chéng sòng yóu dào zhōng shū shì láng lǐ huì děng bìng zhuī yì jìn yáng, jù wèi shàng kè. lèi qiān sàn qí cháng shì.
辛術，字懷哲，少明敏，有識度。解褐司空冑曹參軍，與僕射高隆之共典營構鄴都宮室，術有思理，百工克濟。再遷尚書右丞。出為清河太守，政有能名。追授□州長史，遭父憂去職。清河父老數百人詣闕請立碑頌德。文襄嗣事，與尚書左丞宋游道、中書侍郎李繪等並追詣晉陽，俱為上客。累遷散騎常侍。

wǔ dìng bā nián, hóu jǐng pàn, èr chú dōng nán dào héng tái shàng shū, fēng jiāng xià xiàn nán, yǔ gāo yuè děng pò hóu jǐng, qín xiāo míng. qiān dōng xú zhōu cì shǐ, wèi huái nán jīng lüè shǐ. qí tiān bǎo yuán nián, hóu jǐng zhēng jiāng xī zū shuì, shù lǜ zhū jūn dù huái duàn zhī, shāo qí dào shù bǎi wàn shí. hái zhèn xià pī, rén suí shù běi dù huái zhě sān qiān yú jiā. dōng xú zhōu cì shǐ guō zhì shā jùn shǒu. wén xuān wén zhī, shù zì jīn suǒ tǒng shí yú zhōu dì zhū yǒu fàn fǎ zhě, cì shǐ xiān qǐ tīng bào, yǐ xià xiān duàn hòu biǎo wén. qí dài xíng tái jiān zǒng rén shì, zì shù shǐ yě. ān zhōu cì shǐ lín qīng tài shǒu xū yí qí chéng èr zhèn jiāng fàn fǎ, shù jiē àn zòu shā zhī. suī zhōu cì shǐ jí suǒ bù jùn shǒu jù fàn dà pì, cháo tíng yǐ qí nú bì bǎi kǒu jí zī cái jǐn cì shù, sān cí bù jiàn xǔ, shù nǎi sòng yì suǒ sī, bù fù yǐ wén. xíng shào wén zhī, yí shù shū yuē:" xī zhōng lí yì yún kǒng zǐ rěn kě yú dào quán, biàn yǐ zhū jī wěi dì, zú xià jīn néng rú cǐ, kě wèi yì dài yī shí." jí wáng sēng biàn pò hóu jǐng, shù zhāo xié ān fǔ, chéng zhèn xiāng jì kuǎn fù, qián hòu èr shí yú zhōu. yú shì yí zhèn guǎng líng. huò chuán guó xǐ sòng yè, wén xuān yǐ xǐ gào yú tài miào. cǐ xǐ jí qín suǒ zhì, fāng sì cùn, shàng niǔ jiāo pán lóng, qí wén yuē:" shòu mìng yú tiān, jì shòu yǒng chāng." èr hàn xiāng chuán, yòu chuán wèi jìn. huái dì bài, méi yú liú cōng. cōng bài, méi yú shí shì. shí shì bài, jìn mù dì yǒng hé zhōng, pú yáng tài shǒu dài sēng shī dé zhī, qiǎn dū hù hé róng sòng yú jiàn yè. lì sòng qí liáng, liáng bài, hóu jǐng dé zhī. jǐng bài, shì zhōng zhào sī xián yǐ xǐ tóu jǐng nán yǎn zhōu cì shǐ guō yuán jiàn, sòng yú shù, gù shù yǐ jìn yān. xún zhēng wèi diàn zhōng shàng shū, lǐng tài cháng qīng, réng yǔ cháo xián yì dìng lǜ lìng. qiān lì bù shàng shū, shí nán yǎn zhōu liáng jùn gàn.
武定八年，侯景叛，[二]除東南道行台尚書，封江夏縣男，與高岳等破侯景，擒蕭明。遷東徐州刺史，為淮南經略使。齊天保元年，侯景征江西租稅，術率諸軍渡淮斷之，燒其稻數百萬石。還鎮下邳，人隨術北渡淮者三千餘家。東徐州刺史郭志殺郡守。文宣聞之，□術自今所統十餘州地諸有犯法者，刺史先啟聽報，以下先斷後表聞。齊代行台兼總人事，自術始也。安州刺史、臨清太守、盱眙蘄城二鎮將犯法，術皆案奏殺之。睢州刺史及所部郡守俱犯大辟，朝廷以其奴婢百口及資財盡賜術，三辭不見許，術乃送詣所司，不復以聞。邢卲聞之，遺術書曰："昔鍾離意雲『孔子忍渴於盜泉』，便以珠璣委地，足下今能如此，可謂異代一時。"及王僧辯破侯景，術招攜安撫，城鎮相繼款附，前後二十餘州。於是移鎮廣陵。獲傳國璽送鄴，文宣以璽告於太廟。此璽即秦所制，方四寸，上紐交盤龍，其文曰："受命於天，既壽永昌。"二漢相傳，又傳魏、晉。懷帝敗，沒於劉聰。聰敗，沒於石氏。石氏敗，晉穆帝永和中，濮陽太守戴僧施得之，遣督護何融送於建鄴。歷宋、齊、梁，梁敗，侯景得之。景敗，侍中趙思賢以璽投景南兗州刺史郭元建，送於術，故術以進焉。尋征為殿中尚書，領太常卿，仍與朝賢議定律令。遷吏部尚書，食南兗州梁郡干。

qiān yè yǐ hòu, dà xuǎn zhī zhí, zhī míng zhě shù sì, hù yǒu de shī, wèi néng jǐn měi. wén xiāng dì shào nián gāo lǎng, suǒ bì zhě shū yuán shū dé chén mì jǐn hòu, suǒ shāng zhě xì yáng yīn fēng liú biàn gěi, qǔ shì shī yú fú huá. wéi shù xìng shàng zhēn míng, qǔ shì yǐ cái qì, xún míng zé shí, xīn jiù cān jǔ, guǎn kù bì zhuó, mén fá bù yí. kǎo zhī qián hòu quán héng, zài shù zuì wèi shé zhōng, shén wèi dāng shí suǒ chēng jǔ. tiān bǎo mò, wén xuān cháng lìng shù xuǎn bǎi yuán guān, cān xuǎn zhě èr sān qiān rén, shù tí mù shì zǐ, rén wú bàng dú, qí suǒ jīng zhuó, hòu yì jiē zhì tōng xiǎn.
遷鄴以後，大選之職，知名者數四，互有得失，未能盡美。文襄帝少年高朗，所弊者疏；袁叔德沉密謹厚，所傷者細；楊愔風流辨給，取士失於浮華。唯術性尚貞明，取士以才器，循名責實，新舊參舉，管庫必擢，門閥不遺。考之前後銓衡，在術最為折衷，甚為當時所稱舉。天保末，文宣嘗令術選百員官，參選者二三千人，術題目士子，人無謗讟，其所旌擢，後亦皆致通顯。

shù qīng jiǎn, guǎ shì yù. qín yú suǒ zhí, wèi cháng zàn xiè. lín jūn yǐ wēi yán, mù rén yǒu huì zhèng. shǎo ài wén shǐ, wǎn gèng xiū xué, suī zài róng lǚ, shǒu bù shì juǎn. jí dìng huái nán, fán zhū zī wù yī háo wú fàn, wéi dà shōu diǎn jí, duō shì sòng qí liáng shí jiā běn, jiū jí wàn yú juǎn, gù lù zhī tú míng huà, èr wáng yǐ xià fǎ shū shù yì bù shǎo, sān jù bù shàng wáng fǔ, wéi rù sī mén. jí hái cháo, pō yǐ kuì yí quán yào, wù yì yǐ cǐ shǎo zhī. shí nián zú, nián liù shí. huáng jiàn èr nián, zèng kāi fǔ yí tóng sān sī zhōng shū jiān qīng zhōu cì shǐ. zi gé qīng, shàng shū láng. gé qīng dì héng qīng, yǒu shí xué, kāi fǔ cān jūn shì. suí dà yè chū, zú yú tài cháng chéng.
術清儉，寡嗜欲。勤於所職，未嘗暫懈。臨軍以威嚴，牧人有惠政。少愛文史，晚更修學，雖在戎旅，手不釋卷。及定淮南，凡諸資物一毫無犯，唯大收典籍，多是宋、齊、梁時佳本，鳩集萬餘卷，□顧、陸之徒名畫，二王已下法書數亦不少，[三]俱不上王府，唯入私門。及還朝，頗以饋遺權要，物議以此少之。十年卒，年六十。皇建二年，贈開府儀同三司、中書監、青州刺史。子閣卿，尚書郎。閣卿弟衡卿，有識學，開府參軍事。隋大業初，卒於太常丞。

yuán wén yáo, zì dé yuǎn, hé nán luò yáng rén, wèi zhāo chéng huáng dì liù shì sūn yě. wǔ shì zǔ cháng shān wáng zūn. sì fù xī, yǒu xiào xíng, fù zú, lú yú mù cè ér zhōng. wén yáo guì, zèng tè jìn kāi fǔ yí tóng sān sī zhōng shū jiān, shì yuē xiào. wén yáo mǐn huì sù chéng, jì yīn wáng huī yè měi yún:" cǐ zi wáng zuǒ cái yě." huī yè cháng dà huì bīn kè, yǒu rén jiāng hé xùn jí chū rù luò, zhū xián jiē zàn shǎng zhī. hé jiān xíng shào shì mìng wén yáo, sòng zhī jǐ biàn kě dé? wén yáo yī lǎn biàn sòng, shí nián shí yú suì. jì yīn wáng yuē:" wǒ jiā qiān lǐ jū, jīn dìng rú hé?" xíng yún:" cǐ dài gǔ lái wèi yǒu."
元文遙，字德遠，河南洛陽人，魏昭成皇帝六世孫也。五世祖常山王遵。[四]父晞，有孝行，父卒，廬於墓側而終。文遙貴，贈特進、開府儀同三司、中書監，諡曰孝。文遙敏慧夙成，濟陰王暉業每云："此子王佐才也。"暉業嘗大會賓客，有人將何遜集初入洛，諸賢皆讚賞之。河間邢卲試命文遙，誦之幾遍可得？文遙一覽便誦，時年十餘歲。濟陰王曰："我家千里駒，今定如何？"邢云："此殆古來未有。"

qǐ jiā yuán wài sàn qí cháng shì. zāo fù sàng, fú què, chú tài wèi dōng hé jì jiǔ. yǐ tiān xià fāng luàn, suì jiě guān shì yǎng, yǐn yú lín lǜ shān.
起家員外散騎常侍。遭父喪，服闋，除太尉東合祭酒。以天下方亂，遂解官侍養，隱於林慮山。

wǔ dìng zhōng, wén xiāng zhēng wèi dà jiāng jūn fǔ gōng cáo. qí shòu chán, yú dēng tán suǒ shòu zhōng shū shè rén, xuān chuán wén wǔ hào lìng. yáng zūn yàn měi yún:" kān jiě ráng hóu yìn zhě, bì zài sī rén." hòu hū bèi zhōng zhǐ yōu zhí, jìng bù zhī suǒ yóu. rú cǐ jī nián. wén xuān hòu zì xìng jìn yù, zhí shǒu kuì xiè, qīn jiě suǒ zhe jīn dài jí yù fú cì zhī, jí rì qǐ wèi shàng shū cí bù láng zhōng. xiào zhāo shè zhèng, chú dà chéng xiàng fǔ gōng cáo cān jūn, diǎn jī mì. jí jiàn zuò, chú zhōng shū shì láng, fēng yǒng lè xiàn bó, cān jūn guó dà shì. jí dì dà jiàn, yǔ píng qín wáng guī yàn zhào jùn wáng ruì děng tóng shòu gù tuō, yíng lì wǔ chéng. jí wèi, rèn yù zhuǎn lóng, lì gěi shì huáng mén shì láng sàn qí cháng shì shì zhōng zhōng shū jiān. tiān tǒng èr nián, zhào tè cì xìng gāo shì, jí shǔ zōng zhèng, zǐ dì yī lì suì shí rù cháo. zài qiān shàng shū zuǒ pú shè, jìn fēng níng dōu jùn gōng, shì zhōng.
武定中，文襄征為大將軍府功曹。齊受禪，於登壇所受中書舍人，宣傳文武號令。楊遵彥每云："堪解穰侯印者，必在斯人。"後忽被中旨幽執，竟不知所由。如此積年。文宣後自幸禁獄，執手愧謝，親解所著金帶及御服賜之，即日起為尚書祠部郎中。孝昭攝政，除大丞相府功曹參軍，典機密。及踐祚，除中書侍郎，封永樂縣伯，參軍國大事。及帝大漸，與平秦王歸彥、趙郡王叡等同受顧托，迎立武成。即位，任遇轉隆，歷給事黃門侍郎、散騎常侍、侍中、中書監。天統二年，詔特賜姓高氏，籍屬宗正，子弟依例歲時入朝。再遷尚書左僕射，進封寧都郡公，侍中。

wén yáo lì shì sān zhǔ, míng dá shì wù, měi lín xuān, duō mìng xuān, hào lìng wén wǔ, shēng yùn gāo lǎng, fā tǔ wú zhì. rán tàn cè shàng zhǐ, shí yǒu wěi xiàng zhī yán, gù bù wèi zhī yīn suǒ zhòng. qí yīn wèi cháo, zǎi xiàn duō yòng làn, zhì yú shì liú chǐ jū bǎi lǐ. wén yáo yǐ xiàn lìng wèi zì rén zhī qiè, suì qǐng gé xuǎn. yú shì mì lìng sōu yáng guì yóu zǐ dì, fā yòng zhī. yóu kǒng qí pī sù, zǒng zhào jí shén wǔ mén, lìng zhào jùn wáng ruì xuān zhǐ chàng míng, hòu jiā wèi yù. shì rén wèi xiàn, zì cǐ shǐ yě. jì yǔ zhào yàn shēn hé shì kāi tóng bèi rèn yù, suī bù rú yàn shēn qīng zhēn shǒu dào, yòu bù wèi shì kāi tān yín luàn zhèng, zài yú jì mèng zhī jiān. rán xìng hé hòu, yǔ wù wú jìng, gù shí lùn bù zài yàn shēn zhī xià. chū wén yáo zì luò qiān yè, wéi yǒu dì shí qǐng, jiā pín, suǒ zī yī shí ér yǐ. wèi zhī jiāng jì, zōng xìng bèi wǔ, yǒu rén mào xiāng qīn duó, wén yáo jí yǐ yǔ zhī. jí guì, cǐ rén shàng zài, nǎi jiāng jiā táo cuàn. wén yáo dà jīng, zhuī jiā wèi fǔ, hái yǐ yǔ zhī, bǐ rén kuì ér bù shòu, bǐ cǐ jù ràng, suì wèi xián tián.
文遙歷事三主，明達世務，每臨軒，多命宣□，號令文武，聲韻高朗，發吐無滯。然探測上旨，時有委巷之言，故不為知音所重。齊因魏朝，宰縣多用□濫，至於士流恥居百里。文遙以縣令為字人之切，遂請革選。於是密令搜揚貴遊子弟，發□用之。猶恐其披訴，總召集神武門，令趙郡王叡宣旨唱名，厚加慰喻。士人為縣，自此始也。既與趙彥深、和士開同被任遇，雖不如彥深清貞守道，又不為士開貪淫亂政，在於季、孟之間。然性和厚，與物無競，故時論不在彥深之下。初文遙自洛遷鄴，惟有地十頃，家貧，所資衣食而已。魏之將季，宗姓被侮，有人冒相侵奪，文遙即以與之。及貴，此人尚在，乃將家逃竄。文遙大驚，追加慰撫，還以與之，彼人愧而不受，彼此俱讓，遂為閒田。

zhì hòu zhǔ sì wèi, zhào jùn wáng ruì lóu dìng yuǎn děng móu chū hé shì kāi, wén yáo yì cān qí yì. ruì jiàn shā, wén yáo yóu shì chū wèi xī yǎn zhōu cì shǐ. yì shì kāi bié, shì kāi yuē:" chù dé yán dì, shǐ yuán jiā ér zuò lìng pū, shēn kuì cháo tíng." jì yán ér huǐ, nǎi zhí shǒu wèi miǎn zhī. yóu lǜ wén yáo zì yí, yòng qí zi xíng gōng wèi shàng shū láng, yǐ wèi qí xīn. shì kāi sǐ, zì dōng xú zhōu cì shǐ zhēng rù cháo, jìng bù yòng, zú.
至後主嗣位，趙郡王叡、婁定遠等謀出和士開，文遙亦參其議。叡見殺，文遙由是出為西兗州刺史。詣士開別，士開曰："處得言地，使元家兒作令仆，深愧朝廷。"既言而悔，乃執手慰勉之。猶慮文遙自疑，用其子行恭為尚書郎，以慰其心。士開死，自東徐州刺史征入朝，竟不用，卒。

xíng gōng měi zī mào, yǒu fù fēng, jiān jùn cái, wèi zhōng shū shè rén, dài zhào wén lín guǎn. qí wáng, yáng xiū zhī děng shí bā rén tóng rù guān, shāo qiān sī xūn xià dài fū. suí kāi huáng zhōng, wèi shàng shū láng, zuò shì xǐ guā zhōu ér zú. xíng gōng shǎo pō jiāo zì, wén yáo lìng yǔ fàn yáng lú sī dào jiāo yóu. wén yáo cháng wèi sī dào yún:" xiǎo ér bǐ rì wēi yǒu suǒ zhī, shì dà dì zhī lì, rán bái zhì jù yǐn, shén dé shī fēng." sī dào dá yún:" láng cí qíng jùn mài, zì shì kè hé táng gòu, ér bái zhì jù yǐn, yì tiān xìng suǒ de." xíng gōng dì xíng rú, yì cōng huì zǎo chéng, wǔ píng mò, rèn zhù zuò zuǒ láng.
行恭美姿貌，有父風，兼俊才，位中書舍人，待詔文林館。齊亡，陽休之等十八人同入關，稍遷司勛下大夫。隋開皇中，位尚書郎，坐事徙瓜州而卒。行恭少頗驕恣，文遙令與范陽盧思道交遊。文遙嘗謂思道云："小兒比日微有所知，是大弟之力，然白擲劇飲，甚得師風。"思道答云："郎辭情俊邁，自是克荷堂構，而白擲劇飲，亦天性所得。"行恭弟行如，亦聰慧早成，武平末，任著作佐郎。

zhào yàn shēn, zì yún nán yáng wǎn rén, hàn tài fù zhī hòu. gāo zǔ fù nán, wèi qīng hé tài shǒu, yǒu huì zhèng, suì jiā yān, qīng hé hòu gǎi wèi píng yuán, gù wèi píng yuán rén yě. běn míng yǐn, bì qí miào huì, gǎi yǐ zì xíng. fù fèng bó, shì wèi wèi zhōng shū shè rén xíng luò yáng lìng. yàn shēn guì, zèng sī kōng. yàn shēn yòu gū pín, shì mǔ shén xiào. nián shí suì, céng hòu sī tú cuī guāng. guāng wèi bīn kè yuē:" gǔ rén guān móu zǐ yǐ zhī rén, cǐ rén dāng bì yuǎn zhì." xìng cōng mǐn, shàn shū jì, ān xián lè dào, bù zá jiāo yóu, wèi yǎ lùn suǒ guī fú. mèi shuǎng, zì sǎo mén wài, bù shǐ rén jiàn, lǜ yǐ wèi cháng.
趙彥深，自雲南陽宛人，漢太傅□之後。高祖父難，為清河太守，有惠政，遂家焉，清河後改為平原，故為平原人也。本名隱，避齊廟諱，改以字行。父奉伯，仕魏位中書舍人、行洛陽令。彥深貴，贈司空。彥深幼孤貧，事母甚孝。年十歲，曾候司徒崔光。光謂賓客曰："古人觀眸子以知人，此人當必遠至。"性聰敏，善書計，安閒樂道，不雜交遊，為雅論所歸服。昧爽，□自掃門外，不使人見，率以為常。

chū wèi shàng shū lìng sī mǎ zi rú jiàn kè, gōng xiě shū. zi rú shàn qí wú wù, yù jiāng rù guān shěng shě. yǐn xuē wú, yī mào chuān bì, zi rú gěi zhī. yòng wèi shū lìng shǐ, yuè yú, bǔ zhèng lìng shǐ. wǔ shén wǔ zài jìn yáng, suǒ èr shǐ, zi rú jǔ yàn shēn. hòu bài zi rú kāi fǔ cān jūn, chāo bài shuǐ bù láng. jí wén xiāng wèi shàng shū lìng shè xuǎn, liù shā tài zhū cáo láng, yǐn yǐ dì hán bèi chū wèi cāng zhōu bié jià, cí bù xíng. zi rú yán yú shén wǔ, zhēng bǔ dà chéng xiàng gōng cáo cān jūn, zhuān zhǎng jī mì, wén hàn duō chū qí shǒu, chēng wèi mǐn gěi. shén wǔ céng yǔ duì zuò, qiǎn zào jūn lìng, yǐ shǒu mén qí é yuē:" ruò tiān jiǎ qīng nián, bì dà yǒu suǒ zhì." měi wèi sī tú sūn téng yuē" yàn shēn xiǎo xīn gōng shèn, kuàng gǔ jué lún."
初為尚書令司馬子如賤客，供寫書。子如善其無誤，欲將入觀省舍。隱靴無□，衣帽穿弊，子如給之。用為書令史，月余，補正令史。[五]神武在晉陽，索二史，子如舉彥深。後拜子如開府參軍，超拜水部郎。及文襄為尚書令攝選，[六]沙汰諸曹郎，隱以地寒被出為滄州別駕，辭不行。子如言於神武，征補大丞相功曹參軍，專掌機密，文翰多出其手，稱為敏給。神武曾與對坐，遣造軍令，以手捫其額曰："若天假卿年，必大有所至。"每謂司徒孫騰曰；"彥深小心恭慎，曠古絕倫。"

jí shén wǔ bēng, mì sàng shì, wén xiāng lǜ hé nán yǒu biàn, réng zì xún fǔ, nǎi wěi yàn shēn hòu shì, zhuǎn dà xíng tái dōu guān láng zhōng. lín fā, wò shǒu qì yuē:" yǐ mǔ dì xiāng tuō, xìng de cǐ xīn." jì ér nèi wài níng jìng, yàn shēn zhī lì. jí hái fā sàng, shēn jiā bāo měi, nǎi pī jùn xiàn bù wèi xuǎn fēng ān guó xiàn bó. cóng zhēng yǐng chuān, shí yǐn shuǐ guàn chéng, chéng zhì jiāng méi, xī wèi jiāng wáng sī zhèng yóu yù sǐ zhàn. wén xiāng lìng yàn shēn dān shēn rù chéng gào yù, jí rì jiàng zhī, biàn shǒu qiān sī zhèng chū chéng. xiān shì, wén xiāng wèi yàn shēn yuē: qī" wú zuó yè mèng liè, yù yī shǐ, wú shè jǐn huò zhī, dú yī dà shǐ bù kě dé. qīng yán dāng wèi wú qǔ, xū yú huò shǐ ér jìn." zhì shì, wén xiāng xiào yuē:" mèng yàn yǐ." jí jiě sī zhèng pèi dāo yǔ yàn shēn yuē:" shǐ qīng cháng huò cǐ lì."
及神武崩，秘喪事，文襄慮河南有變，仍自巡撫，乃委彥深後事，轉大行台都官郎中。臨發，握手泣曰："以母弟相托，幸得此心。"既而內外寧靜，彥深之力。及還發喪，深加褒美，乃披郡縣簿為選封安國縣伯。從征潁川，時引水灌城，城雉將沒，西魏將王思政猶欲死戰。文襄令彥深單身入城告喻，即日降之，便手牽思政出城。先是，文襄謂彥深曰：[七]"吾昨夜夢獵，遇一□豕，吾射盡獲之，獨一大豕不可得。卿言當為吾取，須臾獲豕而進。"至是，文襄笑曰："夢驗矣。"即解思政佩刀與彥深曰："使卿常獲此利。"

wén xuān sì wèi, réng diǎn jī mì, jìn jué wèi hóu. tiān bǎo chū, lèi qiān mì shū jiān, yǐ wèi zhōng jǐn, měi jiāo miào, bì lìng jiān tài pú qīng, zhí yù péi chéng. zhuǎn dà sī nóng. dì huò xún xìng, jí fǔ zàn tài zǐ, zhī hòu shì. chū wèi dōng nán dào héng tái shàng shū xú zhōu cì shǐ, wèi zhèng shàng ēn xìn, wèi lì rén suǒ huái, duō suǒ jiàng xià. suǒ yíng jūn chù, shì shù zhuī sī, hào zhào xíng tái dùn. wén xuān xǐ shū láo miǎn, zhēng wèi shì zhōng, réng zhǎng jī mì. hé qīng yuán nián, jìn jué ān lè gōng, lèi qiān shàng shū zuǒ pú shè qí zhōu dà zhōng zhèng jiān guó shǐ, qiān shàng shū lìng, wèi tè jìn, fēng yí yáng wáng. wǔ píng èr nián bài sī kōng, wèi zǔ tǐng suǒ jiān, chū wèi xī yǎn zhōu cì shǐ. sì nián, zhēng wèi sī kōng, zhuǎn sī tú. dīng mǔ yōu, xún qǐ wèi běn guān. qī nián liù yuè bào jí hōng, shí nián qī shí.
文宣嗣位，仍典機密，進爵為侯。天保初，累遷秘書監，以為忠謹，每郊廟，必令兼太僕卿，執御陪乘。轉大司農。帝或巡幸，即輔贊太子，知後事。出為東南道行台尚書、徐州刺史，為政尚恩信，為吏人所懷，多所降下。所營軍處，士庶追思，號趙行台頓。文宣璽書勞勉，征為侍中，仍掌機密。河清元年，進爵安樂公，累遷尚書左僕射、齊州大中正、監國史，遷尚書令，為特進，封宜陽王。武平二年拜司空，為祖珽所間，出為西兗州刺史。四年，征為司空，轉司徒。丁母憂，尋起為本官。七年六月暴疾薨，時年七十。

yàn shēn lì shì lèi cháo, cháng cān jī jìn, wēn róu jǐn shèn, xǐ nù bù xíng yú sè. zì huáng jiàn yǐ hái, lǐ yù shāo zhòng, měi yǒu yǐn jiàn, huò shēng yù tà, cháng hū guān hào ér bù míng yě. fán zhū xuǎn jǔ, xiān lìng quán dìng, tí rén wù, jiē xíng yè wèi xiān, qīng báo zhī tú, fú zhī chǐ yě. xiào zhāo jì zhí cháo quán, chén mì duō quàn jìn, yàn shēn dú bù zhì yán. xiào zhāo cháng wèi wáng xī yún:" ruò yán xīn jiē wèi tiān xià yǒu guī, hé bù jiàn yàn shēn yǒu yǔ." xī yǐ gào, yàn shēn bù huò yǐ, chén qǐng, qí wèi shí zhòng rú cǐ. cháng xùn yán gōng jǐ, wèi cháng yǐ jiāo jīn dài wù, suǒ yǐ huò chū huò chù, qù ér fù hái. mǔ fù shì, yǎ yǒu cāo shí. yàn shēn sān suì, fù biàn shuāng jū, jiā rén yù yǐ gǎi shì, zì shì yǐ sǐ. yàn shēn wǔ suì, fù wèi zhī yuē:" jiā pín ér xiǎo, hé yǐ néng jì?" yàn shēn qì ér yán yuē:" ruò tiān āi jīn, ér dà dāng yǎng bào." fù gǎn qí yì, duì zhī liú tì. jí yàn shēn bài tài cháng qīng, hái, bù tuō cháo fú, xiān rù jiàn mǔ, guì chén yòu xiǎo gū lù, méng xùn dé zhì yú cǐ. mǔ zǐ xiāng qì jiǔ zhī, rán hòu gǎi fú. hòu wèi yí yáng guó tài fēi. yàn shēn yǒu qī zǐ, zhòng jiāng zhī míng.
彥深歷事累朝，常參機近，溫柔謹慎，喜怒不形於色。自皇建以還，禮遇稍重，每有引見，或升御榻，常呼官號而不名也。凡諸選舉，先令銓定，提□人物，皆行業為先，輕薄之徒，弗之齒也。孝昭既執朝權，□臣密多勸進，彥深獨不致言。孝昭嘗謂王晞云："若言□心皆謂天下有歸，何不見彥深有語。"晞以告，彥深不獲已，陳請，其為時重如此。常遜言恭己，未嘗以驕矜待物，所以或出或處，去而復還。母傅氏，雅有操識。彥深三歲，傅便孀居，家人慾以改適，自誓以死。彥深五歲，傅謂之曰："家貧兒小，何以能濟？"彥深泣而言曰："若天哀矜，兒大當仰報。"傅感其意，對之流涕。及彥深拜太常卿，還，不脫朝服，先入見母，跪陳幼小孤露，蒙訓得至於此。母子相泣久之，然後改服。後為宜陽國太妃。彥深有七子，仲將知名。

zhòng jiāng, chén mǐn yǒu fù fēng. wēn liáng gōng jiǎn, suī duì qī zǐ, yì wèi cháng dài màn, zhōng rì yǎn rán. xué shè shū, shàn cǎo lì. suī yǔ dì shū, shū zì kǎi zhèng, yún cǎo bù kě bù jiě, ruò shī zhī yú rén, jí shì xiāng qīng yì, ruò yǔ dāng jiā zhōng bēi yòu, yòu kǒng qí yí suǒ zài yí ěr, shì yǐ bì xū lì bǐ. yàn shēn qǐ zhuǎn yǐ wàn nián xiàn zi shòu zhī. wèi gěi shì huáng mén shì láng sàn qí cháng shì. suí kāi huáng zhōng, wèi lì bù láng, zhōng yú ān zhōu cì shǐ
仲將，沉敏有父風。溫良恭儉，雖對妻子，亦未嘗怠慢，終日儼然。學涉□書，善草隸。雖與弟書，書字楷正，雲草不可不解，若施之於人，即似相輕易，若與當家中卑幼，又恐其疑所在宜爾，是以必須隸筆。彥深乞轉以萬年縣子授之。位給事黃門侍郎、散騎常侍。隋開皇中，位吏部郎，終於安州刺史

qí cháo zǎi xiàng, shàn shǐ lìng zhōng wéi yàn shēn yī rén. rán fěng cháo tíng yǐ zi shū jiān wèi zhōng shū shì láng, pō zhāo wù yì. shí féng zi cóng zi cí míng zǔ tǐng zi jūn xìn bìng xiāng jì jū zhōng shū, gù shí yǔ yún:" féng zǔ jí zhào, huì wǒ fèng chí." rán shū jiān shēn cái zuì liè.
齊朝宰相，善始令終唯彥深一人。然諷朝廷以子叔堅為中書侍郎，頗招物議。時馮子琮子慈明、祖珽子君信並相繼居中書，故時語云："馮、祖及趙，穢我鳳池。"然叔堅身材最劣。

jiào kān jì
校勘記

yī　 běi qí shū juǎn sān shí bā　 àn cǐ juǎn yuán quē, hòu rén yǐ běi shǐ juǎn wǔ xīn shù chuán juǎn wǔ wǔ yuán wén yáo chuán zhào yàn shēn chuán bǔ. sòng běn sān cháo běn juàn mò yǒu sòng rén xiào yǔ yún:" cǐ juǎn yǔ běi shǐ tóng."
[一]　北齊書卷三十八　按此卷原缺，後人以北史卷五○辛術傳、卷五五元文遙傳、趙彥深傳補。宋本、三朝本卷末有宋人校語云："此卷與北史同。"

èr　 wǔ dìng bā nián hóu jǐng pàn　 diàn běn yī běi shǐ juǎn wǔ xīn shù chuán" bā" gǎi" liù", tā běn dōu zuò" bā". àn wèi shū juǎn yī èr xiào jìng dì jì, shì zài wǔ dìng wǔ nián wǔ sì qī. cǐ chuán xià wén gāo yuè pò hóu jǐng, qín xiāo míng yě dōu shì wǔ nián de shì, zuò" bā" zuò" liù" jūn wù.
[二]　武定八年侯景叛　殿本依北史卷五○辛術傳"八"改"六"，他本都作"八"。按魏書卷一二孝靜帝紀，事在武定五年五四七。此傳下文□高岳破侯景，擒蕭明也都是五年的事，作"八"作"六"均誤。

sān　 èr wáng yǐ xià fǎ shū shù yì bù shǎo　 zhū běn" fǎ shū" dào zuò" shū fǎ", jīn jù běi shǐ juǎn wǔ yǐ zhèng.
[三]　二王已下法書數亦不少　諸本"法書"倒作"書法"，今據北史卷五○乙正。

sì　 wèi zhāo chéng huáng dì liù shì sūn yě wǔ shì zǔ cháng shān wáng zūn　 zhāng sēn kǎi yún:" àn wèi shū zhāo chéng zi sūn chuán juǎn yī wǔ, yán zūn shì zhāo chéng zi shòu jiū zhī zǐ, zé shì zhāo chéng sūn yě. zūn jì wèi wǔ shì zǔ, qǐ dé wèi zhāo chéng liù shì sūn. liù dāng wèi qī zhī wù."
[四]　魏昭成皇帝六世孫也五世祖常山王遵　張森楷云："按魏書昭成子孫傳卷一五，言遵是昭成子壽鳩之子，則是昭成孫也。遵既為五世祖，豈得為昭成六世孫。『六』當為『七』之誤。"

wǔ　 yòng wèi shū lìng shǐ yuè yú bǔ zhèng lìng shǐ　 zhū běn" shū" shàng yǒu" shàng" zì, běi shǐ juǎn wǔ wǔ wú. àn tōng diǎn juǎn èr èr lì dài dōu shì zhǔ shì lìng shǐ tiáo yún:" běi qí shàng shū láng pàn shì, zhèng lìng shǐ cè zuò, shū lìng shǐ guò shì", tóng shū shàng wén jìn sòng lán tái shì, yǐ yǒu zhèng shū lìng shǐ de míng mù. zhī cǐ chuán" shàng" zì nǎi hòu rén wàng jiā, jīn jù běi shǐ shān.
[五]　用為書令史月余補正令史　諸本"書"上有"尚"字，北史卷五五無。按通典卷二二歷代都事、主事、令史條云："北齊尚書郎判事，正令史側坐，書令史過事"，同書上文□晉、宋蘭台事，已有正、書令史的名目。知此傳"尚"字乃後人妄加，今據北史刪。

liù　 jí wén xiāng wèi shàng shū lìng shè xuǎn　 zhū běn" shè" zuò" lìng", nán běn jí běi shǐ juǎn wǔ wǔ zuò" shè lìng xuǎn". àn běn shū juǎn sān wén xiāng jì bǔ chēng" yuán xiàng yuán nián, shè lì bù shàng shū", gāo chéng yǐ shàng shū lìng shè lì bù shàng shū jí shì shè xuǎn. běn shū juǎn sì wèi jǐn chuán bǔ féng zi cóng chuán bǔ dōu yǒu yǐ pú shè shè xuǎn de jì zài. zhū běn zuò" lìng" wù, nán běn cóng běi shǐ yě yǎn yī" lìng" zì, jīn gǎi zhèng.
[六]　及文襄為尚書令攝選　諸本"攝"作"令"，南本及北史卷五五作"攝令選"。按本書卷三文襄紀補稱"元象元年，攝吏部尚書"，高澄以尚書令攝吏部尚書即是攝選。本書卷四○尉瑾傳補、馮子琮傳補都有以僕射攝選的記載。諸本作"令"誤，南本從北史也衍一"令"字，今改正。

qī　 xiān shì wén xiāng wèi yàn shēn yuē　 zhū běn wú" xiān shì" èr zì, běi shǐ yǒu. àn zhè shì zhuī de huà, suǒ yǐ xià wén chēng" zhì shì, wén xiāng xiào yuē: mèng yàn yǐ". cǐ èr zì bù yí shěng, jīn jù běi shǐ bǔ.
[七]　先是文襄謂彥深曰　諸本無"先是"二字，北史有。按這是追□的話，所以下文稱"至是，文襄笑曰：夢驗矣"。此二字不宜省，今據北史補。