gǔ bì zhāng lí liú jié qiū duī é qīng yī yǐ guī zhōu jǐ dòu dài tián chē yī luò wáng luò ér chē lù tóu lú lǔ yuán chén jiàn lái dà gàn sù shí wàn ān guó zhōu guān wèi bō lù zhēn lǚ luò bá xuē biāo zi zi chù wèi yuán mù róng bái yào hé qí nú gǒu tuí yǔ wén fú
古弼 张黎 刘洁 丘堆 娥清 伊 乙瑰 周几 豆代田 车伊洛 王洛兒 车路头 卢鲁元 陈建来大干 宿石 万安国 周观 尉拨 陆真 吕洛拔 薛彪 子子琡 尉元 慕容白曜 和其奴 苟颓 宇文福
gǔ bì, dài rén yě. shǎo zhōng jǐn, shàn qí shè. chū wèi liè láng, mén xià zòu shì, yǐ mǐn zhèng chēng. míng yuán jiā qí zhí ér yǒu yòng, cì míng yuē bǐ. hòu gǎi míng bì, yán qí yǒu fǔ zuǒ cái yě. lìng diǎn xī bù, yǔ liú jié děng fēn wǎn jī yào, fū zòu bǎi kuí. tài wǔ jí wèi, yǐ gōng bài lì jié jiāng jūn, cì jué líng shòu hóu. lì wèi shì zhōng lì bù shàng shū, diǎn nán bù zòu shì. hòu zhēng féng hóng. hóng jiāng bēn gāo lí, gāo lí jiù jūn zhì, hóng nǎi suí zhī, lìng fù rén bèi jiǎ jū zhōng, qí jīng zú jí gāo lí chén bīng yú wài. bì bù jiàng gāo gǒu zi jī zéi jūn. bì jiǔ zuì, bá dāo zhǐ zhī, gù hóng dé dōng bēn. tài wǔ dà nù, chù wèi guǎng xià mén zú. xún fù wèi shì zhōng, yǔ shàng shū lǐ shùn shǐ liáng zhōu. cì jué jiàn xìng gōng, zhèn cháng ān, shén yǒu wēi míng. jí yì zhēng liáng zhōu, bì yǔ shùn xián yán liáng zhōu fá shuǐ cǎo, bù yí xíng, dì bù cóng. jì kè gū zāng, wēi xián zhī, yǐ qí yǒu jiāng lüè, fú zhī zé.
古弼,代人也。少忠谨,善骑射。初为猎郎,门下奏事,以敏正称。明元嘉其 直而有用,赐名曰笔。后改名弼,言其有辅佐才也。令典西部,与刘洁等分绾机要, 敷奏百揆。太武即位,以功拜立节将军,赐爵灵寿侯。历位侍中、吏部尚书,典南 部奏事。后征冯弘。弘将奔高丽,高丽救军至,弘乃随之,令妇人被甲居中,其精 卒及高丽陈兵于外。弼部将高苟子击贼军。弼酒醉,拔刀止之,故弘得东奔。太武 大怒,黜为广夏门卒。寻复为侍中,与尚书李顺使凉州。赐爵建兴公,镇长安,甚 有威名。及议征凉州,弼与顺咸言凉州乏水草,不宜行,帝不从。既克姑臧,微嫌 之,以其有将略,弗之责。
sòng jiāng péi fāng míng kè chóu chí, lì yáng xuán shù zǐ bǎo chì. yú shì jiǎ bì jié, dū lǒng yòu zhū jūn tǎo chóu chí, píng zhī. wèi jǐ, zhū dī fù tuī yáng wén dé wéi zhǔ, wéi chóu chí. bì gōng jiě qí wéi, wén dé zǒu hàn chuān. shí dōng dào jiāng pí bào zi wén chóu chí wéi jiě, yì yù hái jūn. bì shǐ wèi yuē:" ruò qí bān shī, kòu zhòng fù zhì, hòu jǔ wéi nán. bù chū qiū dōng, nán kòu bì lái, yǐ yì dài láo, bǎi shèng zhī cè yě." bào zi nǎi zhǐ. tài wǔ wén zhī yuē:" bì yán cháng cè yě. zhì yǒu nán qín, bì móu duō yǐ." jǐng mù zǒng shè wàn jī, zhēng wèi dōng gōng sì fǔ, yǔ yí dū wáng mù shòu bìng cān zhèng shì. qiān shàng shū lìng. bì suī shì wù yīn còu, ér dú shū bù chuò. duān jǐn shèn mì, kǒu bù yán jìn zhōng shì. gōng míng děng yú zhāng lí, ér lián bù jí yě.
宋将裴方明克仇池,立杨玄庶子保炽。于是假弼节,督陇右诸军讨仇池,平之。 未几,诸氐复推杨文德为主,围仇池。弼攻解其围,文德走汉川。时东道将皮豹子 闻仇池围解,议欲还军。弼使谓曰:“若其班师,寇众复至,后举为难。不出秋冬, 南寇必来,以逸待劳,百胜之策也。”豹子乃止。太武闻之曰:“弼言长策也。制 有南秦,弼谋多矣。”景穆总摄万机,征为东宫四辅,与宜都王穆寿并参政事。迁 尚书令。弼虽事务殷凑,而读书不辍。端谨慎密,口不言禁中事。功名等于张黎, 而廉不及也。
shàng gǔ rén shàng shū, yán yuàn yòu guò dù, rén wú tián yè, yí jiǎn dà bàn, yǐ cì pín zhě. bì rù yù chén zòu, yù dì yǔ jǐ shì zhōng liú shù qí, zhì bù tīng shì. bì shì zuò liáng jiǔ, bù huò shēn wén. nǎi qǐ, yú dì qián zuó shù tóu, chè xià chuáng, yǐ shǒu bó qí ěr, yǐ quán ōu qí bèi, yuē:" cháo tíng bù lǐ, shí ěr zhī zuì!" dì shī róng, fàng qí yuē: " bù tīng zòu shì, guò zài zhèn, shù hé zuì? zhì zhī!" bì jù zhuàng yǐ wén. dì qí bì gōng zhí, jiē kě qí zòu, yǐ yǔ bǎi xìng. bì yuē:" wèi chén chěng zhì yú jūn qián zhě, fēi wú zuì yě." nǎi yì gōng chē, miǎn guān tú xiǎn, zì hé qǐng zuì. dì zhào zhī, wèi yuē:" qīng qí guān lǚ. wú wén zhù shè zhī yì, jiǎn jué ér zhù zhī, duān miǎn ér shì zhī, shén yǔ zhī fú. rán zé qīng yǒu hé zuì? zì jīn yǐ hòu, gǒu lì shè jì, yì guó pián rén zhě, suī fù diān pèi zào cì, qīng zé wèi zhī, wú suǒ gù yě."
上谷人上书,言苑囿过度,人无田业,宜减大半,以赐贫者。弼入欲陈奏,遇 帝与给事中刘树棋,志不听事。弼侍坐良久,不获申闻。乃起,于帝前捽树头,掣 下床,以手搏棋耳,以拳殴其背,曰:“朝廷不理,实尔之罪!”帝失容,放棋曰: “不听奏事,过在朕,树何罪?置之!”弼具状以闻。帝奇弼公直,皆可其奏,以 与百姓。弼曰:“为臣逞志于君前者,非无罪也。”乃诣公车,免冠徒跣,自劾请 罪。帝召之,谓曰:“卿其冠履。吾闻筑社之役,蹇蹶而筑之,端冕而事之,神与 之福。然则卿有何罪?自今以后,苟利社稷,益国便人者,虽复颠沛造次,卿则为 之,无所顾也。”
tài wǔ dà yuè, jiàng xiào liè yú hé xī, bì liú shǒu. zhào yǐ féi mǎ gěi qí rén, bì mìng gěi ruò zhě. tài wǔ dà nù yuē:" jiān tóu nú gǎn cái liàng zhèn yě! zhèn hái tái, xiān zhǎn cǐ nú!" bì tóu jiān, dì cháng míng zhī yuē:" bǐ tóu", shí rén hū wèi" bǐ gōng". shǔ guān jù zhū. bì gào zhī yuē:" wú wèi shì jūn shǐ tián liè bù guò pán yóu, qí zuì xiǎo yě. bù bèi bù yú, shǐ róng guān zì yì, qí zuì dà yě. jīn běi dí kǒng chì, nán lǔ wèi miè, jiǎo yān zhī zhì, kuī sì biān jìng, shì wú yōu yě. gù xuǎn féi mǎ bèi jūn shí, wèi bù yú zhī yuǎn lǜ. gǒu shǐ guó jiā yǒu lì, wú níng bì sǐ hū? míng zhǔ kě yǐ lǐ gàn, cǐ zì wú zuì." dì wén ér tàn yuē:" yǒu chén rú cǐ, guó zhī bǎo yě." cì yī yī xí, mǎ èr pǐ, lù shí tóu. hòu chē jià tián yú shān běi, huò mí lù shù qiān tóu, zhào shàng shū fā chē niú wǔ shí chéng yùn zhī. dì xún wèi cóng zhě yuē:" bǐ gōng bì bù yǔ wǒ, rǔ bèi bù rú mǎ yùn zhī sù." suì hái. xíng bǎi yú lǐ ér bì biǎo zhì, yuē:" jīn qiū gǔ xuán huáng, má shū bù yě, zhū lù qiè shí, niǎo yàn qīn fèi, fēng bō suǒ hào, zhāo xī cān bèi. qǐ cì jīn huǎn, shǐ dé shōu zǎi." dì wèi zuǒ yòu yuē:" bǐ gōng guǒ rú zhèn bo, kě wèi shè jì zhī chén." chū, yáng nán dāng zhī lái yě, zhào bì xī sòng qí zǐ dì yú jīng shī. yáng xuán shǎo zǐ wén dé, yǐ huáng jīn sān shí jīn lù bì. bì shòu jīn liú wén dé, ér yù zhī wú lǐ, wén dé wáng rù sòng. tài wǔ yǐ qí zhèng zhí, yǒu zhàn gōng, fú jiā zuì zé. tài wǔ bēng, wú wáng lì, yǐ bì wèi sī tú. wén chéng jí wèi, yǔ zhāng lí bìng zuò yì bù hé zhǐ, jù miǎn. yǒu yuàn bàng zhī yán, qí jiā rén gào wū gǔ, jù fú fǎ. shí rén yuān zhī.
太武大阅,将校猎于河西,弼留守。诏以肥马给骑人,弼命给弱者。太武大怒 曰:“尖头奴敢裁量朕也!朕还台,先斩此奴!”弼头尖,帝常名之曰:“笔头”, 时人呼为“笔公”。属官惧诛。弼告之曰:“吾谓事君使田猎不过盘游,其罪小也。 不备不虞,使戎冠恣逸,其罪大也。今北狄孔炽,南虏未灭,狡焉之志,窥伺边境, 是吾忧也。故选肥马备军实,为不虞之远虑。苟使国家有利,吾宁避死乎?明主可 以理干,此自吾罪。”帝闻而叹曰:“有臣如此,国之宝也。”赐衣一袭,马二疋, 鹿十头。后车驾田于山北,获麋鹿数千头,诏尚书发车牛五十乘运之。帝寻谓从者 曰:“笔公必不与我,汝辈不如马运之速。”遂还。行百余里而弼表至,曰:“今 秋谷悬黄,麻菽布野,猪鹿窃食,鸟雁侵费,风波所耗,朝夕参倍。乞赐矜缓,使 得收载。”帝谓左右曰:“笔公果如朕卜,可谓社稷之臣。”初,杨难当之来也, 诏弼悉送其子弟于京师。杨玄少子文德,以黄金三十斤赂弼。弼受金留文德,而遇 之无礼,文德亡入宋。太武以其正直,有战功,弗加罪责。太武崩,吴王立,以弼 为司徒。文成即位,与张黎并坐议不合旨,俱免。有怨谤之言,其家人告巫蛊,俱 伏法。时人冤之。
zhāng lí, yàn mén píng yuán rén yě. shàn shū jì, dào wǔ zhī dài zhī. míng yuán qì qí zhōng liàng, cì jué guǎng píng gōng, guǎn zōng jī yào. tài wǔ yǐ qí gōng jiù, rèn yǐ fǔ bì, chú dà sī nóng qīng. jūn guó dà yì, lí cháng yǔ yān. yǐ zhēng hè lián dìng gōng, jìn hào zhēng běi dà jiàng jūn. yǔ lè ān wáng fàn jǐ nán gōng cuī huī zhèn cháng ān. qīng yuē gōng píng, shén zhe shēng chēng, dài xià zhī rì, jiā wú yú cái. tài wǔ zhēng liáng zhōu, rú rú wú tí chéng xū rù kòu, lí yǔ sī kōng zhǎng sūn dào shēng jù jī zǒu zhī. jǐng mù chū zǒng bǎi kuí, lí yǔ cuī hào děng fǔ zhèng, zhōng yú fèng shàng, fēi gōng shì bù yán. zhào cì hào lí bù bó gè qiān pǐ, yǐ bāo jiù xūn. wú wáng yú lì, yǐ lí wèi tài wèi. hòu wén chéng jí wèi, yǔ gǔ bì jù zhū.
张黎,雁门平原人也。善书计,道武知待之。明元器其忠亮,赐爵广平公,管 综机要。太武以其功旧,任以辅弼,除大司农卿。军国大议,黎常与焉。以征赫连 定功,进号征北大将军。与乐安王范、济南公崔徽镇长安。清约公平,甚著声称, 代下之日,家无余财。太武征凉州,蠕蠕吴提乘虚入寇,黎与司空长孙道生拒击走 之。景穆初总百揆,黎与崔浩等辅政,忠于奉上,非公事不言。诏赐浩、黎布帛各 千疋,以褒旧勋。吴王余立,以黎为太尉。后文成即位,与古弼俱诛。
liú jié, cháng lè xìn dōu rén yě. zhāo chéng shí, mù róng shì xiàn nǚ, jié zǔ fù shēng wèi gōng zhǔ jiā chén, nǎi suí rù wèi. cì yǐ qī qiè, shēng zǐ dī, wèi lè líng tài shǒu, fēng xìn dōu nán. zú. jié xí dī jué. shù cóng zhēng tǎo, jìn jué kuài jī gōng. hòu yǔ yǒng ān hóu wèi qín jí gōng láo jiāng jūn yuán qū děng jī tǔ jīng pàn hú, wèi qí suǒ zhí, sòng hè lián qū gài. jié shēng qì bù náo, hū qí zì ér yǔ zhī yán, shén sè zì ruò. qū gài zhuàng ér shì zhī. hòu dé hái guó, diǎn dōng bù shì. míng yuán qǐn jí, tài wǔ jiān guó, jié yǔ gǔ bì děng xuǎn shì dōng gōng, duì zōng jī yào.
刘洁,长乐信都人也。昭成时,慕容氏献女,洁祖父生为公主家臣,乃随入魏。 赐以妻妾,生子堤,位乐陵太守,封信都男。卒。洁袭堤爵。数从征讨,进爵会稽 公。后与永安侯魏勤及功劳将军元屈等击吐京叛胡,为其所执,送赫连屈丐。洁声 气不挠,呼其字而与之言,神色自若。屈丐壮而释之。后得还国,典东部事。明元 寝疾,太武监国,洁与古弼等选侍东宫,对综机要。
tài wǔ jí wèi, qí qí yǒu zhù shí yòng, wěi yǐ dà rèn. jí yì jūn guó, cháo chén xián tuī qí néng. qiān shàng shū lìng, gǎi wéi jù lù gōng. chē jià xī fá, jié wèi qián fēng. jǔ qú mù jiān dì dǒng lái jù zhàn yú chéng nán, jié xìn bo zhě zhī yán, yǐ rì chén bù xié, jī gǔ què zhèn, gù dǒng lái de rù chéng. tài wǔ wēi xián zhī. jié jiǔ zài shū mì, shì chǒng zì zhuān, dì xīn shāo bù píng. shí yì fá rú rú, jié yán bù rú guǎng nóng jī gǔ. yǐ dài qí lái, qún chén jiē cóng qí yì. dì jué xíng, nǎi cóng cuī hào yì. jì chū, yǔ zhū jiàng qī huì lù hún gǔ. ér jié hèn qí jì bù yòng, yù jǔ zhū jiàng, nǎi jiǎo zhào gèng qī, zhū jiàng bù zhì. shí lǔ zhòng dà luàn, jǐng mù yù jī zhī, jié zhí bù kě. tíng lù hún gǔ liù rì, zhū jiàng yóu bù jí, zéi yǐ yuǎn dùn, zhuī zhì shí shuǐ, bù jí ér hái. shī cì mò zhōng, liáng jǐn, shì zú duō sǐ. jié yīn shǐ rén jīng jūn, quàn dì qì jūn qīng hái, dì bù cóng. jié yǐ jūn xíng wú gōng, zòu guī zuì yú cuī hào. dì yuē:" zhū jiàng hòu qī, jí zéi bù jī, zuì zài zhū jiàng, qǐ zài yú hào?" yòu jié jiǎo zhào shì suì fā, yú jià zhì wǔ yuán, shōu jié yōu zhī.
太武即位,奇其有柱石用,委以大任。及议军国,朝臣咸推其能。迁尚书令, 改为钜鹿公。车驾西伐,洁为前锋。沮渠牧犍弟董来距战于城南,洁信卜者之言, 以日辰不协,击鼓却阵,故董来得入城。太武微嫌之。洁久在枢密,恃宠自专,帝 心稍不平。时议伐蠕蠕,洁言不如广农积谷。以待其来,群臣皆从其议。帝决行, 乃从崔浩议。既出,与诸将期会鹿浑谷。而洁恨其计不用,欲沮诸将,乃矫诏更期, 诸将不至。时虏众大乱,景穆欲击之,洁执不可。停鹿浑谷六日,诸将犹不集,贼 已远遁,追至石水,不及而还。师次漠中,粮尽,士卒多死。洁阴使人惊军,劝帝 弃军轻还,帝不从。洁以军行无功,奏归罪于崔浩。帝曰:“诸将后期,及贼不击, 罪在诸将,岂在于浩?”又洁矫诏事遂发,舆驾至五原,收洁幽之。
tài wǔ zhī zhēng yě, jié sī wèi qīn rén yuē:" ruò jūn chū wú gōng, chē jià bù fǎn, jí wú dāng lì lè píng wáng." jié yòu shǐ yòu chéng zhāng sōng qiú tú chèn, wèn:" liú shì yīng wáng, jì guó jiā hòu, wǒ shěn yǒu míng xìng bù?" sōng duì yuē: " yǒu xìng ér wú míng." qióng yàn kuǎn yǐn, sōu sōng jiā, guǒ dé chèn shū. jié yǔ nán kāng gōng qiū lín jí sōng děng jiē yí sān zú, sǐ zhě bǎi yú rén. jié jì jū shì yào, nèi wài dàn zhī, cè mù ér shì. jí qí jiā, cái chǎn jù wàn. tài wǔ zhuī fèn, yán zé qiè chǐ.
太武之征也,洁私谓亲人曰:“若军出无功,车驾不返,即吾当立乐平王。” 洁又使右丞张嵩求图谶,问:“刘氏应王,继国家后,我审有名姓不?”嵩对曰: “有姓而无名。”穷验款引,搜嵩家,果得谶书。洁与南康公秋邻及嵩等皆夷三族, 死者百余人。洁既居势要,内外惮之,侧目而视。籍其家,财产钜万。太武追忿, 言则切齿。
qiū duī, dài rén yě. měi róng yí. chū yǐ zhōng jǐn rù shì. míng yuán jí wèi, shí yí zuǒ yòu, shāo qiān sàn qí cháng shì. tài wǔ jiān guó lín cháo, duī yǔ tài wèi mù guān děng wéi yòu bì. jí jí wèi, cì jué lín huái gōng, wèi tài pú. yǔ zōng zhèng é qīng lüè dì guān yòu, ér yí chéng wáng xī jīn biǎo liú duī, hé jūn yǔ hè lián chāng xiāng jù. jīn jìn jī hè lián dìng, liú duī shǒu zī zhòng. jīn wèi dìng qín, duī wén ér qì jiǎ zǒu cháng ān. dì dà nù, qiǎn xī píng gōng ān jié zhǎn duī.
丘堆,代人也。美容仪。初以忠谨入侍。明元即位,拾遗左右,稍迁散骑常侍。 太武监国临朝,堆与太尉穆观等为右弼。及即位,赐爵临淮公,位太仆。与宗正娥 清略地关右,而宜城王奚斤表留堆,合军与赫连昌相拒。斤进击赫连定,留堆守辎 重。斤为定禽,堆闻而弃甲走长安。帝大怒,遣西平公安颉斩堆。
é qīng, dài rén yě. shǎo yǒu jiāng lüè, lèi zhe zhàn gōng, shāo qiān jǐ shì huáng mén shì láng. míng yuán nán xún, xìng yè, yǐ qīng wèi zhōng lǐng jūn jiāng jūn. yǔ sòng bīng jiāng jūn zhōu jǐ děng dù hé, lüè dì zhì hú lù, yǐ gōng cì jué xū chāng hóu. yǔ jǐ děng suì zhèn fāng tóu. tài wǔ chū, nǎi hái jīng shī, jìn wèi dōng píng gōng. hòu cóng píng tǒng wàn, suì yǔ xī jīn tǎo hè lián chāng, zhì ān dìng. jí chāng dì dìng xī zǒu, jīn zhuī zhī. qīng yù xún shuǐ wǎng, jīn bù cóng, suì yǔ jīn jù wèi dìng qín. kè píng liáng, nǎi dé hái. hòu yǔ gǔ bì děng dōng tǎo féng hóng, yǐ bù jí zhàn, hóng bēn gāo lí. jiàn chē zhēng, chù wèi mén zú ér zú yú jiā. zi yán, cì jué nán píng gōng.
娥清,代人也。少有将略,累著战功,稍迁给事黄门侍郎。明元南巡,幸鄴, 以清为中领军将军。与宋兵将军周几等度河,略地至湖陆,以功赐爵须昌侯。与几 等遂镇枋头。太武初,乃还京师,进为东平公。后从平统万,遂与奚斤讨赫连昌, 至安定。及昌弟定西走,斤追之。清欲寻水往,斤不从,遂与斤俱为定禽。克平凉, 乃得还。后与古弼等东讨冯弘,以不急战,弘奔高丽。槛车征,黜为门卒而卒于家。 子延,赐爵南平公。
yī xǔ, dài rén yě. shǎo yǒng jiàn, zǒu jí bēn mǎ, shàn shè, lì yè niú què xíng. shén chū, zhuó wèi shì láng. zhuǎn sān láng, cì jué fén yáng zǐ. tài wǔ jiàng tǎo liáng zhōu, yì zhě xián yǐ wú shuǐ cǎo jiàn, wéi sī tú cuī hào quàn xíng. qún chén chū hòu, xǔ yuē:" liáng zhōu ruò wú shuǐ cǎo, hé dé wèi guó? yí cóng hào yán." dì shàn zhī. jí kè liáng zhōu, dà huì yú gū zāng. dì wèi qún chén yuē:" cuī gōng zhì jì yǒu yú, wú yì bù fù qí zhī. zhèng qí xǔ gōng mǎ shì, suǒ jiàn néng yǔ cuī tóng ěr." gù wèi hào yuē:" xǔ zhì lì rú cǐ, zhōng zhì gōng xiāng." hào yuē:" hé bì dú shū, rán hòu wéi xué. wèi qīng huò qù bìng yì bù dú shū ér zhì gōng fǔ." dì yù yǐ xǔ wèi shàng shū, fēng jùn gōng. xǔ yǐ shàng shū wù yīn, gōng jué zhì zhòng, cí zhī zhōng mì èr shěng, duō zhū wén shì, qǐng cān qí cì. dì xián zhī, suì bài mì shū jiān, cì jué hé nán gōng. bài sī kōng. qīng yuē zì shǒu, wéi zhèng jǔ dà gāng ér yǐ, bù wéi kē suì. dà ān èr nián, lǐng tài zǐ tài bǎo. sān nián, yǔ sī tú lù lì děng bìng píng shàng shū shì. hōng. zi lán xí jué, wèi kù bù shàng shū. zú.
伊珝,代人也。少勇健,走及奔马,善射,力曳牛却行。神初,擢为侍郎。 转三郎,赐爵汾阳子。太武将讨凉州,议者咸以无水草谏,唯司徒崔浩劝行。群臣 出后,珝曰:“凉州若无水草,何得为国?宜从浩言。”帝善之。及克凉州,大会 于姑臧。帝谓群臣曰:“崔公智计有余,吾亦不复奇之。正奇珝弓马士,所见能与 崔同耳。”顾谓浩曰:“珝智力如此,终至公相。”浩曰:“何必读书,然后为学。 卫青、霍去病亦不读书而致公辅。”帝欲以珝为尚书,封郡公。珝以尚书务殷,公 爵至重,辞之;中、秘二省,多诸文士,请参其次。帝贤之,遂拜秘书监,赐爵河 南公。拜司空。清约自守,为政举大纲而已,不为苛碎。大安二年,领太子太保。 三年,与司徒陆丽等并平尚书事。薨。子兰袭爵,位库部尚书。卒。
zi pén shēng, xiāo yǒng yǒu dǎn qì, lèi yǒu zhàn gōng, suì wéi míng jiāng. yǐ xūn cì jué píng chéng zi. wèi xī dào dū du, zhàn mò. zèng yōng zhōu cì shǐ.
子盆生,骁勇有胆气,累有战功,遂为名将。以勋赐爵平城子。为西道都督, 战殁。赠雍州刺史。
yǐ guī, dài rén yě. qí xiān shì tǒng bù luò. tài wǔ shí, guī fù pǐ zhī qiǎn guī rù gòng, dì liú zhī. guī shàn qí shè, shǒu gé měng shòu. shàng tài wǔ nǚ shàng gǔ gōng zhǔ, chú fù mǎ dū wèi, cì jué xī píng gōng. cóng jià nán zhēng, dū du qián fēng zhū jūn shì, yǒng guàn sān jūn. hòu jìn jué wèi wáng, yòu wèi xī dào dōu jiāng. hōng, nián èr shí jiǔ, zèng tài wèi gōng, shì yuē gōng. zi gān guī xí jué.
乙瑰,代人也。其先世统部落。太武时,瑰父匹知遣瑰入贡,帝留之。瑰善骑 射,手格猛兽。尚太武女上谷公主,除驸马都尉,赐爵西平公。从驾南征,都督前 锋诸军事,勇冠三军。后进爵为王,又为西道都将。薨,年二十九,赠太尉公,谥 曰恭。子乾归袭爵。
gān guī yǒu qì gàn, pō xí shū shū, yóu hǎo bīng fǎ. shàng jǐng mù nǚ ān lè gōng zhǔ, chú fù mǎ dū wèi shì zhōng. xiàn wén chū, wèi qín zhōu cì shǐ, yǒu huì zhèng. xiào wén jí wèi, wèi zhōng dào dōu jiāng. zú, shì yuē kāng. zi hǎi, zì huái rén, wèi sàn qí shì láng. zú, shì yuē xiào.
乾归有气干,颇习书疏,尤好兵法。尚景穆女安乐公主,除驸马都尉、侍中。 献文初,为秦州刺史,有惠政。孝文即位,为中道都将。卒,谥曰康。子海,字怀 仁,位散骑侍郎。卒,谥曰孝。
hǎi zǐ yuàn, zì yǎ zhēn, shàng xiào wén nǚ huái yáng gōng zhǔ, chú fù mǎ dū wèi, lèi qiān xī yǎn zhōu cì shǐ. tiān píng yuán nián, jǔ bīng yīng fán zi gǔ, zhàn bài sǐ.
海子瑗,字雅珍,尚孝文女淮阳公主,除驸马都尉,累迁西兗州刺史。天平元 年,举兵应樊子鹄,战败死。
zhōu jǐ, dài rén yě. shǎo yǐ shàn shè wèi liè láng. míng yuán jí wèi, wèi zuǒ bù shàng shū, yǐ jūn gōng fēng jiāo zhǐ hóu. tài wǔ yǐ jǐ yǒu zhì yǒng, qiǎn zhèn hé nán, wēi xìn zhe yú wài jìng. jǐ cháng xián xī jīn děng suí fǔ guān zhōng shī hé, měi zhì yán lùn, xíng yú shēng sè, jīn děng dàn yān. jìn hào sòng bīng jiāng jūn, lǜ luò zhōu cì shǐ yú lì dī yǐ wàn rén xí shǎn chéng, zú yú jūn, jūn rén wú bù tàn xī zhī. guī zàng jīng shī. shì yuē huán. zi bù xí jué.
周几,代人也。少以善射为猎郎。明元即位,为左部尚书,以军功封交趾侯。 太武以几有智勇,遣镇河南,威信著于外境。几常嫌奚斤等绥抚关中失和,每至言 论,形于声色,斤等惮焉。进号宋兵将军,率洛州刺史于栗磾以万人袭陕城,卒于 军,军人无不叹惜之。归葬京师。谥曰桓。子步袭爵。
dòu dài tián, dài rén yě. míng yuán shí, yǐ shàn qí shè wèi nèi xì shè. cóng gōng wǔ láo, zhào dài tián dēng lóu shè zéi, shǐ bù xū fā. yǐ gōng qiān nèi sān láng. cóng tǎo hè lián chāng, chéng shèng zhuī zéi, rù qí gōng mén. mén bì, dài tián yú gōng ér chū. tài wǔ zhuàng zhī, bài yǒng wǔ jiàng jūn. hòu cóng tǎo píng liáng, pò hè lián dìng, dé xī jīn děng, yǐ dìng qī cì zhī. zhào jīn xī xíng shòu jiǔ yú dài tián. chì jīn yuē:" quán ěr shēn mìng zhě, dài tián gōng yě." yǐ cóng tǎo hé lóng zhàn gōng, fēng zhǎng guǎng gōng. zú yú tǒng wàn zhèn dà jiàng. zèng zhǎng guǎng wáng, shì yuē gōng. zi zhōu qiú xí jué.
豆代田,代人也。明元时,以善骑射为内细射。从攻武牢,诏代田登楼射贼, 矢不虚发。以功迁内三郎。从讨赫连昌,乘胜追贼,入其宫门。门闭,代田逾宫而 出。太武壮之,拜勇武将军。后从讨平凉,破赫连定,得奚斤等,以定妻赐之。诏 斤膝行授酒于代田。敕斤曰:“全尔身命者,代田功也。”以从讨和龙战功,封长 广公。卒于统万镇大将。赠长广王,谥曰恭。子周求袭爵。
chē yī luò, yān qí hú yě. shì wèi dōng jìng bù luò shuài, héng xiū zhí gòng. yán hé zhōng, shòu píng xī jiāng jūn, fēng qián bù wáng. yī luò guī yù guī quē, wèi jǔ qú wú huì duàn lù, yī luò lián zhàn pò zhī. wú huì zú. yī luò qián hòu qiǎn shǐ zhāo yù qí zi gān shòu děng, jí qí hù wǔ bǎi yú jiā, sòng zhī jīng shī. yòu lǜ bù zhòng èr qiān yú rén fá gāo chāng, tǎo pò yān qí dōng guān qī chéng. zhèng píng èr nián, yī luò cháo jīng shī, bài dōu guān shàng shū, jiāng jūn wáng rú gù. zú, shì kāng wáng, zàng lǐ yī lú lǔ yuán gù shì. zi xiē xí jué.
车伊洛,焉耆胡也。世为东境部落帅,恆修职贡。延和中,授平西将军,封前 部王。伊洛规欲归阙,为沮渠无讳断路,伊洛连战破之。无讳卒。伊洛前后遣使招 喻其子乾寿等,及其户五百余家,送之京师。又率部众二千余人伐高昌,讨破焉耆 东关七城。正平二年,伊洛朝京师,拜都官尚书,将军、王如故。卒,谥康王,葬 礼依卢鲁元故事。子歇袭爵。
wáng luò ér, jīng zhào rén yě. míng yuán zài dōng gōng, yǐ shàn qí shè jǐ shì zhàng xià, jǐn yuàn wèi cháng yǒu guò. míng yuán cháng liè yú shui lěi nán, bīng xiàn méi mǎ. luò ér tóu shuǐ fèng dì chū, dài jiāng dòng sǐ. dì jiě yī cì zhī, zì shì ēn chǒng rì lóng. tiān cì mò, dì bì nàn jū wài, luò ér chén yè shì wèi, gōng qín fā yú zhì chéng. yuán shào zhī nì, dì zuǒ yòu wéi luò ér yǔ chē lù tóu. zhòu jū shān lǐng, yè hái luò ér jiā. luò ér lín rén lǐ dào qián xiāng fèng gěi, chén fù huán shān. zhòng shù pō zhī, xǐ ér xiāng gào. shào wén, shōu dào zhǎn zhī. luò ér yóu mào nán wǎng fǎn jīng dū, tōng wèn yú dà chén, dà chén suì chū fèng yíng, bǎi xìng bēn fù. míng yuán hái gōng, shè jì huò quán, luò ér yǒu gōng yān. míng yuán jí wèi, bài sàn qí cháng shì, cì jué xīn xī gōng, jiā zhí yì jiāng jūn. yòu zhuī zèng qí fù wèi liè hóu, cì tóng lì wǔ shí hù. zú. zèng tài wèi jiàn píng wáng. cì wēn míng mì qì, zài yǐ chán liáng chē, shǐ diàn zhōng wèi shì wèi zhī dǎo cóng, qīn lín āi tòng zhě sì yān. nǎi zhèn qí qī zhōu shì, yǔ hé zàng. zǐ cháng chéng xí jué.
王洛兒,京兆人也。明元在东宫,以善骑射给事帐下,谨愿未尝有过。明元尝 猎于氵垒南,冰陷没马。洛兒投水奉帝出,殆将冻死。帝解衣赐之,自是恩宠日隆。 天赐末,帝避难居外,洛兒晨夜侍卫,恭勤发于至诚。元绍之逆,帝左右唯洛兒与 车路头。昼居山岭,夜还洛兒家。洛兒邻人李道潜相奉给,晨复还山。众庶颇知, 喜而相告。绍闻,收道斩之。洛兒犹冒难往返京都,通问于大臣,大臣遂出奉迎, 百姓奔赴。明元还宫,社稷获全,洛兒有功焉。明元即位,拜散骑常侍,赐爵新息 公,加直意将军。又追赠其父为列侯,赐僮隶五十户。卒。赠太尉、建平王。赐温 明秘器,载以巉辌车,使殿中卫士为之导从,亲临哀恸者四焉。乃鸩其妻周氏,与 合葬。子长城袭爵。
chē lù tóu, dài rén yě. shǎo yǐ zhōng hòu xuǎn gěi dōng gōng, wèi zhàng xià shuài. tiān cì mò, míng yuán chū yú wài, lù tóu suí shì jié lì. jí jí wèi, fēng xuān chéng gōng zhōng yì jiāng jūn. dì xìng míng chá, qún chén duō yǐ zhí shì yù qiǎn, zhì yǒu zhàng fá, gù lù tóu yōu yóu bù rèn shì. xìng wú hài, měi píng yù chǔ lǐ, cháng xiàn kuān shù zhī yì, yǐ cǐ jiàn zhòng yú cháo, dì yì jìng nà zhī. zú, míng yuán qīn lín āi tòng, zèng tài bǎo xuān chéng wáng, shì yuē zhōng zhēn. sāng lǐ yī yī ān chéng wáng shū sūn jùn gù shì. péi zàng jīn líng. zi juàn xí jué.
车路头,代人也。少以忠厚选给东宫,为帐下帅。天赐末,明元出于外,路头 随侍竭力。及即位,封宣城公、忠意将军。帝性明察,群臣多以职事遇谴,至有杖 罚,故路头优游不任事。性无害,每评狱处理,常献宽恕之议,以此见重于朝,帝 亦敬纳之。卒,明元亲临哀恸,赠太保、宣城王,谥曰忠贞。丧礼一依安城王叔孙 俊故事。陪葬金陵。子眷袭爵。
lú lǔ yuán, chāng lí tú hé rén yě. zēng zǔ fù jiū, shì mù róng shì, wèi shàng shū lìng lín zé gōng. zǔ fù bìng zhì dà guān. lǔ yuán kuān hé yǒu yǎ dù. míng yuán shí, xuǎn wèi tōng zhí láng, yǐ zhōng jǐn gěi shì dōng gōng, tài wǔ qīn ài zhī. jí wèi, yǐ wéi zhōng shū shì láng, chǒng dài mí wò. ér lǔ yuán yì jiā jǐn sù, dì yù qīn dài zhī. nèi wài dà chén, mò bù jìng dàn. xìng duō róng nà, shàn yú rén jiāo, hǎo yǎn rén guò yáng rén měi, yóu shì gōng qīng xián qīn fù zhī. yǐ gōng shū yǒu wén cái, lèi qiān zhōng shū jiān, lǐng mì shū shì. cì jué xiāng chéng gōng, zèng qí fù wèi xìn dōu hóu. cóng zhēng hè lián chāng, tài wǔ qīn zhuī jī, rù qí chéng mén, lǔ yuán suí dì chū rù. shì rì wēi lǔ yuán, jī zhì wēi dài. hòu qiān tài bǎo lù shàng shū shì. dì guì yì zhī, lín xìng qí dì, bù chū xún rì. yù qí jū jìn, yì wǎng lái, nǎi cì jiǎ dì yú gōng mén nán. yī shí chē mǎ jiē chéng yú zhī fù. zhēn jūn sān nián, jià xìng yīn shān, lǔ yuán yǐ jí bù cóng. shì chén wèn jí, yī yào chuán yì, xiāng shǔ yú lù. jí hōng, dì shén dào xī zhī, hái lín qí sàng, kū zhī āi tòng. dōng xī èr gōng, mìng dà guān rì sòng diàn. chén hūn kū lín, qì zé bèi zòu zhōng gǔ jì lè. yú jià bǐ zàng sān lín zhī. sāng lǐ yī ān chéng wáng shū sūn jùn gù shì ér fèng sòng yǒu jiā. zèng xiāng chéng wáng, shì yuē xiào. zàng yú guō shān, wèi jiàn bēi quē. zì wèi xìng, guì chén ēn chǒng, wú yǔ wéi bǐ.
卢鲁元,昌黎徒河人也。曾祖副鸠,仕慕容氏,为尚书令、临泽公。祖、父并 至大官。鲁元宽和有雅度。明元时,选为通直郎,以忠谨给侍东宫,太武亲爱之。 即位,以为中书侍郎,宠待弥渥。而鲁元益加谨肃,帝愈亲待之。内外大臣,莫不 敬惮。性多容纳,善与人交,好掩人过扬人美,由是公卿咸亲附之。以工书有文才, 累迁中书监,领秘书事。赐爵襄城公,赠其父为信都侯。从征赫连昌,太武亲追击, 入其城门,鲁元随帝出入。是日微鲁元,几至危殆。后迁太保、录尚书事。帝贵异 之,临幸其第,不出旬日。欲其居近,易往来,乃赐甲第于宫门南。衣食车马皆乘 舆之副。真君三年,驾幸阴山,鲁元以疾不从。侍臣问疾,医药传驿,相属于路。 及薨,帝甚悼惜之,还临其丧,哭之哀恸。东西二宫,命大官日送奠。晨昏哭临, 讫则备奏钟鼓伎乐。舆驾比葬三临之。丧礼依安城王叔孙俊故事而赗送有加。赠襄 城王,谥曰孝。葬于崞山,为建碑阙。自魏兴,贵臣恩宠,无与为比。
zi tǒng xí jué, yǐ fù rèn, shì dōng gōng. tài wǔ yǐ yuán jiù yáng píng wáng dù chāo nǚ nán ān cháng gōng zhǔ suǒ shēng qī zhī. chē jià qīn zì lín sòng, tài guān shè gōng jù, shǎng lài qiān jì. wén chéng jí wèi, diǎn xuǎn bù zhǔ kè èr cáo. zú, zèng xiāng chéng wáng, shì yuē jǐng. wú zi. dì mí é xí. zú, zèng xiāng chéng wáng, shì yuē gōng.
子统袭爵,以父任,侍东宫。太武以元舅阳平王杜超女南安长公主所生妻之。 车驾亲自临送,太官设供具,赏赉千计。文成即位,典选部、主客二曹。卒,赠襄 城王,谥曰景。无子。弟弥娥袭。卒,赠襄城王,谥曰恭。
lǔ yuán shǎo zǐ nèi, gěi shì dōng gōng. jǐng mù shēn nì zhī, cháng yǔ wò qǐ, tóng yī shí. fù zǐ yǒu chǒng liǎng gōng, shì qīng tiān xià. nèi xìng kuān hòu, yǒu fù fēng, ér gōng shèn bù jí. zhèng píng chū, gōng chén fú zhū. tài wǔ yǐ lǔ yuán gù, wéi shā nèi ér hòu fǔ qí xiōng dì.
鲁元少子内,给侍东宫。景穆深昵之,常与卧起,同衣食。父子有宠两宫,势 倾天下。内性宽厚,有父风,而恭慎不及。正平初,宫臣伏诛。太武以鲁元故,唯 杀内而厚抚其兄弟。
chén jiàn, dài rén yě. yǐ shàn qí shè zhuó wèi sān láng, qiān xià dài fū nèi háng zhǎng. tài wǔ tǎo shān hú bái lóng, qīng zhī, dān jiāng qí shù shí, měi zì dēng shān. bái lóng fú zhuàng shì, chū bù yì dì zhuì mǎ, jī zhì bù cè. jiàn yǐ shēn hàn zéi, fèn jī, shā shù rén, bèi shí yú chuāng. dì zhuàng zhī, cì bié hù èr shí. wén chéng chū, chū wèi yōu zhōu cì shǐ, jiǎ qín jùn gōng. dì yǐ jiàn tān bào nuò ruò, qiǎn shǐ jiù zhōu fá zhàng wǔ shí. xiào wén chū, zhēng wèi shàng shū yòu pú yè, jiā shì zhōng, jìn jué zhào jùn gōng. jiàn yǔ jìn yáng hóu yuán xiān dé cháng lè wáng mù liàng píng yuán wáng lù ruì mì biǎo qǐ nán fá, dì jiā zhī. qiān sī tú, jìn jué wèi jùn wáng. dì yǔ wén míng tài hòu pín xìng jiàn dì, cì jiàn qī yàn yú hòu tíng. hōng, zi niàn shēng xí. yǒu zuì, jué chú.
陈建,代人也。以善骑射擢为三郎,迁下大夫、内行长。太武讨山胡白龙,轻 之,单将骑数十,每自登山。白龙伏壮士,出不意;帝坠马,几至不测。建以身捍 贼,奋击,杀数人,被十余疮。帝壮之,赐别户二十。文成初,出为幽州刺史,假 秦郡公。帝以建贪暴懦弱,遣使就州罚杖五十。孝文初,征为尚书右仆射,加侍中, 进爵赵郡公。建与晋阳侯元仙德、长乐王穆亮、平原王陆睿密表启南伐,帝嘉之。 迁司徒,进爵魏郡王。帝与文明太后频幸建第,赐建妻宴于后庭。薨,子念生袭。 有罪,爵除。
lái dà gàn, dài rén yě. fù chū zhēn, cóng dào wǔ bì nàn chì hòu shān, cān chuàng yè gōng. guān zhì hòu jiāng jūn, wǔ yuán hóu, yǔ zài bā yì. dà gàn xiāo guǒ shàn qí shè. yǒng xīng chū, xí jué, wèi zhōng sàn. zhì yú cháo hè zhī rì, dà gàn cháng zhe yù kǎi, pán mǎ diàn tíng, cháo chén mò bù jiē tàn. qiān nèi sān láng chuáng jiāng, diǎn sù wèi jìn lǚ. dà gàn yòng fǎ yán míng, shàng xià qí sù. cháng cóng míng yuán xiào liè, jiàn shòu zài gāo yán shàng, chí shuò zhí qián cì zhī, yìng shǒu ér sǐ, dì jiā qí yǒng zhuàng. tài wǔ jiàn zuò, yǔ xiāng chéng gōng lú lǔ yuán děng qī rén jù wèi cháng shì, cháng chí zhàng shì wèi, zhòu yè bù lí zuǒ yòu. lèi cóng zhēng fá, yǐ zhàn gōng cì jué lú líng gōng, zhèn yún zhōng, jiān tǒng bái dào jūn shì. tài wǔ yǐ qí zhuàng yǒng, shù yǒu zhàn gōng, jiān xī běi jìng xiǎn yào, zhào shǐ xún fǔ liù zhèn, yǐ fáng kòu lǔ. jīng lüè bù zhì, shén dé shì yí. hòu tǔ jīng hú fǎn, yǐ dà gàn wèi dōu jiāng, tǎo píng zhī. zài tǔ jīng zú. sàng hái, tíng yú píng chéng nán. tài wǔ chū yóu hái, jiàn ér wèn zhī, zuǒ yòu yǐ duì, dì dào tàn zhě liáng jiǔ. zhào tīng qí sàng rù bìn chéng nèi. zèng sī kōng, shì zhuāng gōng. zi qiū tuí xí jué, jiàng wèi jìn xìng hóu.
来大干,代人也。父初真,从道武避难叱候山,参创业功。官至后将军,武原 侯,与在八议。大干骁果善骑射。永兴初,袭爵,位中散。至于朝贺之日,大干常 著御铠,盘马殿庭,朝臣莫不嗟叹。迁内三郎、幢将,典宿卫禁旅。大干用法严明, 上下齐肃。尝从明元校猎,见兽在高岩上,持槊直前刺之,应手而死,帝嘉其勇壮。 太武践阼,与襄城公卢鲁元等七人俱为常侍,常持仗侍卫,昼夜不离左右。累从征 伐,以战功赐爵庐陵公,镇云中,兼统白道军事。太武以其壮勇,数有战功,兼悉 北境险要,诏使巡抚六镇,以防寇虏。经略布置,甚得事宜。后吐京胡反,以大干 为都将,讨平之。在吐京卒。丧还,停于平城南。太武出游还,见而问之,左右以 对,帝悼叹者良久。诏听其丧入殡城内。赠司空,谥庄公。子丘颓袭爵,降为晋兴 侯。
sù shí, shuò fāng rén, hè lián qū gài dì wén chén zhī zēng sūn yě. tiān xìng zhōng, wén chén fù zǐ guī wèi, dào wǔ jiā zhī, yǐ zōng nǚ qī yān, bài shàng jiàng jūn. zǔ ruò dòu gēn, míng yuán shí cì xìng sù shì, xí shàng jiàng jūn. fù dá gàn, cóng tài wǔ zhēng píng liáng yǒu gōng, cì jué hàn ān nán. hòu cóng tǎo rú rú, zhàn méi. shí nián shí sān xí jué, zhuó wèi zhōng sàn, qiān nèi háng lìng. cóng yú yuàn zhōng yóu liè, shí zǒu mǎ yǐn qián, dào jùn mǎ dào, yǔn jué, jiǔ zhī nǎi sū. yóu shì yù mǎ dé zhì. wén chéng jiā zhī, cì yǐ mián bó jùn mǎ, gǎi jué yì yáng zǐ. yòu cháng cóng liè, wén chéng qīn yù shè měng shòu. shí kòu mǎ jiàn, yǐn dì zhì gāo yuán shàng. hòu měng shòu téng yuè shā rén. bāo měi qí zhōng, xǔ hòu yǒu fàn zuì, yòu ér wù zuò, cì jùn mǎ yī pǐ. shàng shàng gǔ gōng zhǔ, bài fù mǎ dū wèi. wèi lì bù shàng shū, jìn jué tài shān gōng, wèi běi zhēng zhōng dào dōu dà jiàng. zú, zhuī zèng tài yuán wáng, shì kāng, zàng lǐ yī lú lǔ yuán gù shì. tài hé chū, zi ní xí jué.
宿石,朔方人,赫连屈丐弟文陈之曾孙也。天兴中,文陈父子归魏,道武嘉之, 以宗女妻焉,拜上将军。祖若豆根,明元时赐姓宿氏,袭上将军。父沓干,从太武 征平凉有功,赐爵汉安男。后从讨蠕蠕,战没。石年十三袭爵,擢为中散,迁内行 令。从于苑中游猎,石走马引前,道峻马倒,殒绝,久之乃苏。由是御马得制。文 成嘉之,赐以绵帛、骏马,改爵义阳子。又常从猎,文成亲欲射猛兽。石叩马谏, 引帝至高原上。后猛兽腾跃杀人。褒美其忠,许后有犯罪,宥而勿坐,赐骏马一疋。 尚上谷公主,拜驸马都尉。位吏部尚书,进爵太山公,为北征中道都大将。卒,追 赠太原王,谥康,葬礼依卢鲁元故事。太和初,子倪袭爵。
wàn ān guó, dài rén yě. shì wèi qiú shuài. fù zhèn, shàng gāo yáng cháng gōng zhǔ, bài fù mǎ dū wèi, wèi cháng ān zhèn jiāng, jué féng yì gōng. ān guó shǎo míng mǐn, yǐ guó shēng fù shàng hé nán gōng zhǔ, bài fù mǎ dū wèi. xiàn wén tè qīn chǒng zhī, yǔ tóng wò qǐ. bài dà sī mǎ dà jiàng jūn, fēng ān chéng wáng. ān guó xiān yǔ shén bù zhǎng xī mǎi nú bù píng, chéng míng chū, jiǎo zhào shā mǎi nú yú yuàn zhōng. xiào wén wén zhī, dà nù, suì cì sǐ, nián èr shí sān. zi yì xí wáng jué. yǒu jī gēn zhě, shì wèi gē xī bù shuài. huáng shǐ chū, lǜ bù guī wèi, shàng zhāo chéng nǚ. shēng zǐ bá, wèi shàng shū lìng. bá shàng huá yīn gōng zhǔ, shēng zǐ jìng. yuán shào zhī nì yě, zhǔ yǒu gōng, chāo shòu jìng dà sī mǎ, fēng cháng lè wáng. hōng, zi hù xí, bài wài dōu dà guān. gēn shì jī yí luò, gù lüè fù yún.
万安国,代人也。世为酋帅。父振,尚高阳长公主,拜驸马都尉,位长安镇将, 爵冯翊公。安国少明敏,以国甥复尚河南公主,拜驸马都尉。献文特亲宠之,与同 卧起。拜大司马、大将军,封安城王。安国先与神部长奚买奴不平,承明初,矫诏 杀买奴于苑中。孝文闻之,大怒,遂赐死,年二十三。子翼袭王爵。有嵇根者,世 为纥奚部帅。皇始初,率部归魏,尚昭成女。生子拔,位尚书令。拔尚华阴公主, 生子敬。元绍之逆也,主有功,超授敬大司马,封长乐王。薨,子护袭,拜外都大 官。根事迹遗落,故略附云。
zhōu guān, dài rén yě, xiāo yǒng yǒu lǚ lì. tài wǔ yǐ jūn gōng cì jué jīn chéng gōng, wèi gāo píng zhèn jiāng. shàn fǔ shì zú, hào yǒu wēi míng. hòu bài nèi dōu dà guān, chū wèi qín zhōu cì shǐ. fǔ yù shī hé, bù rén xuē yǒng zōng jù zhòng fén qū yǐ pàn. guān tǎo yǒng zōng, wèi liú shǐ suǒ zhōng. tài wǔ xìng pú bǎn, guān wén dì zhì, jīng bù ér qǐ, chuāng zhòng suì zú. dì nù, jué qí jué yún.
周观,代人也,骁勇有膂力。太武以军功赐爵金城公,位高平镇将。善抚士卒, 号有威名。后拜内都大官,出为秦州刺史。抚驭失和,部人薛永宗聚众汾曲以叛。 观讨永宗,为流矢所中。太武幸蒲坂,观闻帝至,惊怖而起,疮重遂卒。帝怒,绝 其爵云。
wèi bō, dài rén yě. fù nà, pú yáng tài shǒu. bō wèi tài xué shēng, mù cóng yǎn zhōu cì shǐ luó niǔ jī zéi yú chén rǔ, yǒu gōng, cì jué jiè xiū nán. tǎo hé lóng, jī tǔ yù hún, jiē yǒu jūn gōng, jìn jué wèi zi. lèi qiān xìng chéng zhèn jiāng, dà dé rén hé. wén chéng yǐ bō qīng píng yǒu huì jī, cì yǐ yī fú. xiàn wén jí wèi, wèi běi zhēng dōu jiāng. nán gōng xuán hù. jìn jué ān chéng hóu, wèi běi yù zhōu cì shǐ. zú, shì jìng hóu.
尉拨,代人也。父那,濮阳太守。拨为太学生,募从兗州刺史罗忸击贼于陈、 汝,有功,赐爵介休男。讨和龙,击吐谷浑,皆有军功,进爵为子。累迁杏城镇将, 大得人和。文成以拨清平有惠绩,赐以衣服。献文即位,为北征都将。南攻悬瓠。 进爵安城侯,位北豫州刺史。卒,谥敬侯。
lù zhēn, dài rén yě. fù luò hóu, qín zhōu cì shǐ. zhēn shǎo shàn qí shè. tài wǔ yǐ zhēn lǚ lì guò rén, bài nèi sān láng. zhēn jūn zhōng, cóng tǎo rú rú, yǐ gōng cì jué guān nèi hóu. hòu gōng xuán hù, dēng lóu lín shè chéng zhōng, xián bù xū fā. cóng tài wǔ zhì jiāng, hái gōng xū yí, zhēn gōng jū duō. wén chéng jí wèi, jìn jué dū chāng hóu, wèi xuǎn bù shàng shū. hòu bài zhǎng ān píng zhèn jiāng. shí chū zhì cháng shé zhèn, zhēn shuài zhòng zhù chéng wèi qì, ér dī háo chóu nù tán děng fǎn pàn. zhēn jī píng zhī, zú chéng cháng shé ér hái. dōng píng wáng dào fú fǎn yú cháng ān, yǐ zhēn wèi cháng ān zhèn jiāng, cì jué hé nán gōng. cháng ān píng bīng rén sù fú qí wēi xìn, jí zhì, jiē tiē rán ān jìng. zài zhèn shù nián, shén zhe wēi chēng. zú, shì yuē liè.
陆真,代人也。父洛侯,秦州刺史。真少善骑射。太武以真膂力过人,拜内三 郎。真君中,从讨蠕蠕,以功赐爵关内侯。后攻悬瓠,登楼临射城中,弦不虚发。 从太武至江,还攻盱眙,真功居多。文成即位,进爵都昌侯,位选部尚书。后拜长 安平镇将。时初置长蛇镇,真率众筑城未讫,而氐豪仇傉檀等反叛。真击平之,卒 城长蛇而还。东平王道符反于长安,以真为长安镇将,赐爵河南公。长安平兵人素 伏其威信,及至,皆怗然安静。在镇数年,甚著威称。卒,谥曰烈。
zi yán, zì qì hú tí, pō yǒu qì gàn. xí jué hé nán gōng, lì jiàng, gǎi fēng rǔ yáng hóu. wèi huái shuò zhèn dà jiàng tài pú qīng. shòu shǐ suí wèi xiù róng, wèi mù zi suǒ hài
子延,字契胡提,颇有气干。袭爵河南公,例降,改封汝阳侯。位怀朔镇大将、 太仆卿。受使绥慰秀容,为牧子所害
lǚ luò bá, dài rén yě. zēng zǔ kě hóu, zhāo chéng shí lǜ hù wǔ qiān guī wèi. fù pǐ zhī, tài wǔ shí wéi xī bù zhǎng, fēng róng yáng gōng. luò bá yǐ zhuàng yǒng zhī míng. wén chéng mò, wèi píng yuán zhèn dōu jiāng. suí wèi yuán gōng sòng jiāng zhāng yǒng, dà bài zhī, cì jué chéng wǔ hòu. zú.
吕洛拔,代人也。曾祖渴侯,昭成时率户五千归魏。父匹知,太武时为西部长, 封荣阳公。洛拔以壮勇知名。文成末,为平原镇都将。随尉元攻宋将张永,大败之, 赐爵成武侯。卒。
zhǎng zǐ wén zǔ, xiàn wén yǐ qí xūn chén zǐ, bǔ lóng mù cáo zòu shì zhōng sàn. yǐ mù chǎn bù zī, zuò xǐ wǔ chuān zhèn. hòu wén zǔ yǐ jiù yǔ yì zhù huáng gào, cí yì tōng biàn, wèi wài dōu cáo zòu shì zhōng sàn. hòu zuò shì fú fǎ.
长子文祖,献文以其勋臣子,补龙牧曹奏事中散。以牧产不滋,坐徙武川镇。 后文祖以旧语译注皇诰,辞义通辩,为外都曹奏事中散。后坐事伏法。
xuē biāo zi, dài rén yě. zǔ dá tóu, zì yáo cháng shí lǜ bù luò guī wèi. dào wǔ cì jué liáo chéng hóu, dài yǐ shàng kè lǐ, cì qī zhèng shì. zú, zèng jì zhōu cì shǐ, shì yuē dào. fù yě zhě, bìng tài èr zhōu cì shǐ, fēng hé dōng gōng, yǒu shēng chēng. zú, shì yuē jiǎn. biāo zi zī mào zhuàng wěi, míng duàn yǒu fù fēng. wèi nèi háng zhǎng, diǎn zòu zhū cáo shì. dāng guān zhèng zhí, nèi wài dàn zhī. jí wén míng tài hòu lín cháo, chū wèi fāng tóu zhèn jiāng. sù gāng jiǎn, wèi jìn chén suǒ jí yīn xiǎo guò, chù wèi zhèn mén shì. jí xiàn wén nán xún, cì shān yáng, biāo zi bài sù yú lù, fù chú fāng tóu zhèn jiāng. lèi qiān kāi fǔ xú zhōu cì shǐ. zài zhōu shén duō huì zhèng, bǎi xìng biàn zhī. pèi jùn tài shǒu shào ān xià pī tài shǒu zhāng pān, xián yǐ zāng wū, biāo zi àn zhī yú fǎ. ān děng qiǎn zǐ dì shàng shū, wū biāo zi nán tōng zéi lǔ. xiào wén yuē:" cǐ wàng yǐ." tuī àn guǒ xū. zú, shì yuē wén. zi chù.
薛彪子,代人也。祖达头,自姚苌时率部落归魏。道武赐爵聊城侯,待以上客 礼,赐妻郑氏。卒,赠冀州刺史,谥曰悼。父野者,并、太二州刺史,封河东公, 有声称。卒,谥曰简。彪子姿貌壮伟,明断有父风。为内行长,典奏诸曹事。当官 正直,内外惮之。及文明太后临朝,出为枋头镇将。素刚简,为近臣所嫉;因小过, 黜为镇门士。及献文南巡,次山阳,彪子拜诉于路,复除枋头镇将。累迁开府、徐 州刺史。在州甚多惠政,百姓便之。沛郡太守邵安、下邳太守张攀,咸以赃污,彪 子案之于法。安等遣子弟上书,诬彪子南通贼虏。孝文曰:“此妄矣。”推案果虚。 卒,谥曰文。子琡。
chù zì tán zhēn, xíng mào guī wěi. shǎo yǐ gàn yòng wèi diǎn kè lìng. měi yǐn jiàn, yí wàng shén měi. xuān wǔ wèi yuē: " qīng fēng dù jùn zhěng, zī mào xiù yì, hòu dāng shēng jìn, hé yǐ chù guān?" chù dá yuē:" zōng miào zhī lǐ, bù gǎn bù jìng cháo tíng zhī shì, bù gǎn bù zhōng. zì cǐ zhī wài, fēi yōng chén suǒ jí." zhèng guāng zhōng, xíng luò yáng lìng, bù nèi sù rán. shí yǐ jiǔ hàn, jīng shī jiàn qiú xī zhào jí yú dū tíng, lǐ wèn yuān zhì. luò yáng yù wéi yǒu sān rén. xiào míng jiā zhī, cì jiān bǎi pǐ. chù běn fù yuán chā, chā fèi, yōu jù, yóu shì zhèng jiào fèi chí, zuò miǎn guān. lǐ shén guǐ yǒu chǒng yú líng tài hòu, chù fù shì zhī. lèi qiān lì bù láng zhōng.
琡字昙珍,形貌瑰伟。少以干用为典客令。每引见,仪望甚美。宣武谓曰: “卿风度峻整,姿貌秀异,后当升进,何以处官?”琡答曰:“宗庙之礼,不敢不 敬;朝廷之事,不敢不忠。自此之外,非庸臣所及。”正光中,行洛阳令,部内肃 然。时以久旱,京师见囚悉召集于都亭,理问冤滞。洛阳狱唯有三人。孝明嘉之, 赐缣百疋。琡本附元叉,叉废,忧惧,由是政教废弛,坐免官。李神轨有宠于灵太 后,琡复事之。累迁吏部郎中。
xiān shì, lì bù shàng shū cuī liàng zòu lì tíng nián gé, bù jiǎn rén cái, zhuān wèn láo jiù. chù nǎi shàng shū yuē:" chén wén jǐn hú suī qīng, bù wěi zhī yǐ xué gē hú liǎn rèn zhòng, qǐ jì zhī yǐ ruò lì. ruò shǐ xuǎn cáo wéi qǔ nián láo, bù jiǎn xián fǒu, shǐ yì jūn xíng yàn. cì ruò guàn yú, kān bù hū míng, yī lì zú yǐ. shù rén ér yòng, hé wèi quán héng? jīn lí yuán zhī mìng xì yú shǒu zhǎng. ruò qí dé rén, zé sū xī yǒu dì rèn fēi qí qì, wéi huàn gēng shēn. qǐng jùn xiàn zhī zhí, lì bù xiān jǐn zé cái, bìng xué tōng gǔ jīn xiǎo dá zhèng zhí zhě, yǐ yīng qí xuǎn. bù jū rù zhí yuǎn jìn, nián xūn duō shǎo, qí jī láo zhī zhōng, yǒu cái kān mù rén zhě, zì zài xiān yòng zhī xiàn. qí yú bù kān zhě, jì zhuàng jí qí lì, qǐ róng lǎo ér qì zhī. jiàng zuǒ chéng wèi qù rén shāo yuǎn, xiǎo xiǎo dāng fǒu, wèi wèi duō shī, yí yī cì bǔ xù, yǐ chóu qí láo." shū zòu, bù bào. hòu yīn yǐn jiàn, fù chén zhī yuē:" jīn sì fāng chū dìng, wù zài yǎng rén. chén qǐng yī hàn shì gèng lì sì kē, lìng sān gōng zǎi guì gè jiàn shí xián, yǐ bǔ jùn xiàn. míng lì tiáo gé, fáng qí ā dǎng zhī duān. shù lìng tú tàn zhī yú, dài yǎng yǒu dì." zhào xià gōng qīng yì zhī, shì yì qǐn.
先是,吏部尚书崔亮奏立停年格,不简人才,专问劳旧。琡乃上书曰:“臣闻 锦縠虽轻,不委之以学割;瑚琏任重,岂寄之以弱力。若使选曹唯取年劳,不简贤 否,使义均行雁。次若贯鱼,勘簿呼名,一吏足矣。数人而用,何谓铨衡?今黎元 之命系于守长。若其得人,则苏息有地;任非其器,为患更深。请郡县之职,吏部 先尽择才,并学通古今晓达政职者,以应其选。不拘入职远近,年勋多少,其积劳 之中,有才堪牧人者,自在先用之限。其余不堪者,既壮藉其力,岂容老而弃之。 将佐丞尉去人稍远,小小当否,未为多失,宜依次补叙,以酬其劳。”书奏,不报。 后因引见,复陈之曰:“今四方初定,务在养人。臣请依汉氏更立四科,令三公宰 贵各荐时贤,以补郡县。明立条格,防其阿党之端。庶令涂炭之余,戴仰有地。” 诏下公卿议之,事亦寝。
yuán tiān mù tǎo xíng gǎo, yǐ chù wèi xíng tái shàng shū. jūn cì dōng jùn, shí yuán hào yǐ jù zàn fù chéng, xíng gǎo yòu bī lì xià, tiān mù yì qí suǒ xiān. yì zhě xián yǐ gǎo shèng, yí xiān jīng lüè. wéi chù yǐ gǎo wèi jù zhòng wú míng, suī qiáng yóu zéi. yuán hào huáng shì nì qīn, lái chēng yì jǔ. zì hé yīn zhī yì, rén qíng hài yuàn, jīn yǒu jì huì, yì shēng gǎn dòng. dài hào shì jué, rán hòu huí shī. tiān mù yǐ qún qíng suǒ yuàn, suì xiān tǎo gǎo. gǎo jiàng, jūn hái zhì dìng táo, tiān mù liú chù xíng xī yǎn zhōu shì. xún wèi yuán hào suǒ xiàn. hào zhí chù zì suí. ěr zhū róng pò hào, tiān mù wèi chù yuē:" bù yòng jūn yán, nǎi zhì yú cǐ!"
元天穆讨邢杲,以琡为行台尚书。军次东郡,时元颢已据赞阝城,邢杲又逼历 下,天穆议其所先。议者咸以杲盛,宜先经略。唯琡以杲为聚众无名,虽强犹贼。 元颢皇室昵亲,来称义举。自河阴之役,人情骇怨,今有际会,易生感动。待颢事 决,然后回师。天穆以群情所愿,遂先讨杲。杲降,军还至定陶,天穆留琡行西兗 州事。寻为元颢所陷。颢执琡自随。尔硃荣破颢,天穆谓琡曰:“不用君言,乃至 于此!”
tiān píng chū, bài qī bīng shàng shū. qí shén wǔ yǐn wèi chéng xiàng fǔ zhǎng shǐ, jūn guó zhī shì, duō suǒ guān zhī. shū yì tuī chéng jǐn jié, lǚ jìn zhōng dǎng. shén wǔ dà jǔ xī fá, jiāng dù pú jīn. chù jiàn yuē:" xī zéi lián nián jī jǐn, gù mào sǐ lái rù shǎn zhōu. dàn yí zhì bīng zhū dào, wù yǔ yě zhàn. bǐ jí lái nián mài qiū, rén yīng è sǐ, bǎo jù hēi tǎ zì rán guī xiáng. yuàn wú dù hé." hóu jǐng yì yuē:" jīn jǔ bīng jí dà, wàn bù yī jié, zú nán shōu liǎn. bù rú fēn wéi èr jūn, xiāng jì ér jìn, qián jūn ruò shèng, hòu jūn hé lì qián jūn ruò bài, hòu jūn chéng zhī." shén wǔ jiē fú nà, suì yǒu shā yuàn zhī bài.
天平初,拜七兵尚书。齐神武引为丞相府长史,军国之事,多所关知。叔亦推 诚尽节,屡进忠谠。神武大举西伐,将度蒲津。琡谏曰:“西贼连年饥馑,故冒死 来入陕州。但宜置兵诸道,勿与野战。比及来年麦秋,人应饿死,宝炬、黑獭自然 归降。愿无渡河。”侯景亦曰:“今举兵极大,万不一捷,卒难收敛。不如分为二 军,相继而进,前军若胜,后军合力;前军若败,后军承之。”神武皆弗纳,遂有 沙苑之败。
hòu fàn yáng lú zhòng lǐ fǎn, chù yǔ zhū jūn tǎo píng zhī. zhuǎn yīn zhōu cì shǐ. wéi zhèng yán kù, lì rén kǔ zhī. hòu lì wèi dù zhī diàn zhōng èr shàng shū. tiān bǎo yuán nián, zú yú jiān shàng shū yòu pú yè. lín zhōng, chì qí zi liǎn yǐ shí fú. yú yuè biàn zàng, bù tīng gàn qiú zèng guān. zì zhì sàng chē, bù jiā diāo shì, dàn yòng má wèi liú sū, shéng wǎng luò ér yǐ. míng qì děng wù, bìng bù lìng zhì.
后范阳卢仲礼反,琡与诸军讨平之。转殷州刺史。为政严酷,吏人苦之。后历 位度支、殿中二尚书。天保元年,卒于兼尚书右仆射。临终,敕其子敛以时服。逾 月便葬,不听干求赠官。自制丧车,不加雕饰,但用麻为旒苏,绳网络而已。明器 等物,并不令置。
chù jiǔ zài shěng tà, míng xián bù lǐng, dāng guān pōu duàn, mǐn sù rú liú. rán tiān xìng xiǎn jì, qíng yì bù dǔ. wài ruò fāng gé, nèi shí fú dòng. shòu nà huò huì, qū lǐ wǔ fǎ, shēn wén kè bó, duō suǒ shāng hài. rén shì wèi è zhī. wèi dōng píng wáng yuán kuāng qiè zhāng shì, yín yì fàng zì. chù chū yǔ jiān tōng, hòu nà yǐ wéi fù. huò qí chán yán, suì qì qián qī yú shì, bù rěn qí zi yǔn. jiā rén nèi fèn, jìng xiāng gào liè, shēn wèi shì suǒ jī bǐ. zèng kāi fǔ yí tóng sān sī shàng shū zuǒ pú yè qīng zhōu cì shǐ. shì yuē wēi gōng. zi yǔn sì.
琡久在省闼,明闲簿领,当官剖断,敏速如流。然天性险忌,情义不笃。外若 方格,内实浮动。受纳货贿,曲理舞法,深文刻薄,多所伤害。人士畏恶之。魏东 平王元匡妾张氏,淫逸放恣。琡初与奸通,后纳以为妇。惑其谗言,遂弃前妻于氏, 不忍其子允。家人内忿,竞相告列,深为世所讥鄙。赠开府仪同三司、尚书左仆射、 青州刺史。谥曰威恭。子允嗣。
wèi yuán, zì gǒu rén, dài rén yě. shì wèi háo zōng. fù mù jīn, yǒng lüè wén yú dāng shí, wèi zhōng shān tài shǒu. yuán yǐ shàn shè chēng, wèi yǔ lín zhōng láng, yǐ fěi xiè jiàn zhī. shāo qiān jià bù jǐ shì zhōng, cì jué fù chéng nán. hé píng zhōng, qiān běi bù shàng shū, jìn jué tài chāng hóu.
尉元,字苟仁,代人也。世为豪宗。父目斤,勇略闻于当时,位中山太守。元 以善射称,为羽林中郎,以匪懈见知。稍迁驾部给事中,赐爵富城男。和平中,迁 北部尚书,进爵太昌侯。
tiān ān yuán nián, xuē ān dōu yǐ xú zhōu nèi fù, xiàn wén yǐ yuán wèi chí jié dū du dōng dào zhū jūn shì, yǔ chéng yáng gōng kǒng bó gōng fù zhī. sòng yǎn zhōu cì shǐ bì zhòng jìng qiǎn dōng píng tài shǒu zhāng chóu guī kuǎn, yuán bìng nà zhī, suì cháng qū ér jìn. sòng qiǎn jiàng zhāng yǒng shěn yōu zhī děng tún yú xià gài. ān dōu chū chéng jiàn yuán. yuán yī cháo zhǐ, shòu qí xú zhōu cì shǐ, qiǎn zhōng shū shì láng gāo lǘ lǐ càn děng yǔ ān dōu jù hái rù chéng. bié lìng kǒng bó gōng fǔ ān nèi wài, rán hòu yuán rù péng chéng. yuán yǐ yǒng réng jù xiǎn yào, nǎi mìng ān dōu yǔ càn děng tóng shǒu. shēn lǜ jīng ruì, yáng bīng yú wài, fēn jī lǚ liáng, jué qí liáng yùn. yǒng suì juān chéng yè dùn. yú shì qiǎn gāo lǘ yǔ zhāng dǎng duì wèi dōng xú zhōu cì shǐ lǐ càn yǔ bì zhòng jìng duì wèi dōng yǎn zhōu cì shǐ. bài yuán kāi fǔ dū du xú zhōu cì shǐ huái yáng gōng. tài hé chū, zhēng wèi nèi dōu dà guān. jì ér chū wèi shǐ chí jié zhèn xī dà jiàng jūn kāi fǔ tǒng wàn zhèn dōu jiāng, shén dé yí rén zhī xīn. sān nián, jìn jué huái yáng wáng, yǐ jiù lǎo jiàn lǐ, tīng chéng bù wǎn, zhàng yú cháo. qí gāo dì jì lì, duō qiǎn jiàn dié, shān dòng xīn rén bù chěng zhī tú, suǒ zài fēng qǐ. yǐ yuán wēi míng sù zhèn, shǐ zǒng lǜ zhū jūn yǐ tǎo zhī. dōng nán qīng yàn, yuǎn jìn tiē rán. rù wèi shì zhōng dōu cáo shàng shū, qiān shàng shū lìng, jìn wèi sī tú.
天安元年,薛安都以徐州内附,献文以元为持节、都督东道诸军事,与城阳公 孔伯恭赴之。宋兗州刺史毕众敬遣东平太守章仇归款,元并纳之,遂长驱而进。 宋遣将张永、沈攸之等屯于下盖。安都出城见元。元依朝旨,授其徐州刺史,遣 中书侍郎高闾、李璨等与安都俱还入城。别令孔伯恭抚安内外,然后元入彭城。元 以永仍据险要,乃命安都与璨等同守。身率精锐,扬兵于外,分击吕梁,绝其粮运。 永遂捐城夜遁。于是遣高闾与张谠对为东徐州刺史;李璨与毕众敬对为东兗州刺史。 拜元开府、都督、徐州刺史、淮阳公。太和初,征为内都大官。既而出为使持节、 镇西大将军、开府、统万镇都将,甚得夷人之心。三年,进爵淮阳王,以旧老见礼, 听乘步挽,杖于朝。齐高帝既立,多遣间谍,扇动新人;不逞之徒,所在蜂起。以 元威名夙振,使总率诸军以讨之。东南清晏,远近帖然。入为侍中、都曹尚书,迁 尚书令,进位司徒。
shí nián, lì jiàng shù xìng wáng jué, fēng shān yáng jùn gōng. qí nián, pín biǎo yǐ lǎo qǐ shēn, zhào xǔ zhī. yuán yì quē xiè lǎo, yǐn jiàn yú tíng mìng shēng diàn láo yàn, cì xuán guān sù fú. yòu zhào yuē:" qián sī tú shān yáng jùn gōng wèi yuán qián dà hóng lú qīng xīn tài bó yóu míng gēn, bìng yuán hēng lì zhēn, míng yǔn chéng sù, wèi xiǎn tái sù, guī lǎo sī dì. kě wèi zhī shǐ zhī zú, xī shì zhī xián yě. gōng yǐ bā shí zhī nián, yí chù sān lǎo zhī zhòng qīng yǐ qī shí zhī líng, kě chōng wǔ gēng zhī xuǎn." yú shì yǎng sān lǎo wǔ gēng yú míng táng, guó lǎo shù lǎo yú jiē xià. xiào wén zài bài sān lǎo, qīn tǎn gē shēng, zhí jué ér kuì yú wǔ gēng xíng sù bài zhī lǐ cì guó lǎo shù lǎo yī fú yǒu chà. jì ér yuán yán yuē:" zì tiān dì fēn pàn, wǔ xíng shī zé, rén zhī suǒ chóng, mò zhòng yú xiào shùn. rán wǔ xiào liù shùn, tiān xià zhī suǒ xiān, yuàn bì xià zhòng zhī, yǐ huà sì fāng. chén jì nián shuāi, bù jiù yuǎn qù, xīn ěr suǒ jí, gǎn bù jìn chéng." dì yuē:" xiào shùn zhī dào, tiān dì zhī jīng. jīn chéng sān lǎo míng yán, míng zhī yú huái." míng gēn yán yuē:" fū zhì xiào tōng líng, zhì shùn gǎn yōu, gù shī yún: ' xiào tì zhī zhì, tōng yú shén míng, guāng yú sì hǎi.' rú cǐ zé xiào shùn zhī dào, wú suǒ bù gé. yuàn bì xià niàn zhī, yǐ jì lí shù. chén nián zhì xiǔ bì, shí jiàn mèi rán, zài yú yú lǜ, bù gǎn bù jìn." dì yuē:" wǔ gēng zhù sān lǎo yǐ yán zhì fàn, fū zhǎn dé yīn. dāng kè jǐ fù lǐ, yǐ xíng lái shòu." lǐ bì, nǎi cì bù wǎn yī chéng. zhào yuē: " fū zūn lǎo shàng gèng, liè shèng tóng zhì, qīn nián jìng dé, mián zhé qí guǐ. zhèn suī dào xiè xuán fēng, shí mèi ruì zé, rán yǎng bǐng xiān huì, qǐ zūn yóu zhǐ. gù tuī lǎo yǐ dé, lì gèng yǐ yuán fù yān sī zhāng, xiōng yān sī xiǎn yǐ. qián sī tú gōng yuán qián hóng lú qīng míng gēn, bìng yǐ chōng dé xuán chē, yì liàng guī lǎo, gù zūn lǎo yǐ sān, shì gèng yǐ wǔ. suī lǎo gèng fēi guān, mào dié wǎng lù, rán kuàng shì jì gāo, yí jiā shū yǎng. sān lǎo kě gěi shàng gōng lù, wǔ gēng kě shí yuán qīng fèng. gōng shí zhī wèi, yì tóng qí lì." shí qī nián, yuán jí dǔ, dì qīn shěng jí. hōng, shì jǐng huán gōng, zàng yǐ shū lǐ, gěi yǔ bǎo gǔ chuī, jiǎ huáng yuè, bān jiàn sì shí rén.
十年,例降庶姓王爵,封山阳郡公。其年,频表以老乞身,诏许之。元诣阙谢 老,引见于庭;命升殿劳宴,赐玄冠、素服。又诏曰:“前司徒山阳郡公尉元、前 大鸿胪卿新泰伯游明根,并元亨利贞,明允诚素,位显台宿,归老私第。可谓知始 知卒,希世之贤也。公以八十之年,宜处三老之重;卿以七十之龄,可充五更之选。” 于是养三老、五更于明堂,国老、庶老于阶下。孝文再拜三老,亲袒割牲,执爵而 馈;于五更行肃拜之礼;赐国老、庶老衣服有差。既而元言曰:“自天地分判,五 行施则,人之所崇,莫重于孝顺。然五孝六顺,天下之所先,愿陛下重之,以化四 方。臣既年衰,不究远趣,心耳所及,敢不尽诚。”帝曰:“孝顺之道,天地之经。 今承三老明言,铭之于怀。”明根言曰:“夫至孝通灵,至顺感幽,故《诗》云: ‘孝悌之至,通于神明,光于四海。’如此则孝顺之道,无所不格。愿陛下念之, 以济黎庶。臣年志朽弊,识见昧然,在于愚虑,不敢不尽。”帝曰:“五更助三老 以言至范,敷展德音。当克己复礼,以行来授。”礼毕,乃赐步挽一乘。诏曰: “夫尊老尚更,列圣同致,钦年敬德,绵哲齐轨。朕虽道谢玄风,识昧睿则,然仰 禀先诲,企遵猷旨。故推老以德,立更以元;父焉斯彰,兄焉斯显矣。前司徒公元、 前鸿胪卿明根,并以冲德悬车,懿量归老,故尊老以三,事更以五。虽老、更非官, 耄耋罔禄,然况事既高,宜加殊养。三老可给上公禄,五更可食元卿俸。供食之味, 亦同其例。”十七年,元疾笃,帝亲省疾。薨,谥景桓公,葬以殊礼,给羽葆鼓吹, 假黄钺,班剑四十人。
zi yì xí jué. qiān luò, yǐ shān yáng zài jī nèi, gǎi wéi bó líng jùn gōng. zú yú héng zhōu cì shǐ, shì yuē shùn.
子翊袭爵。迁洛,以山阳在畿内,改为博陵郡公。卒于恆州刺史,谥曰顺。
mù róng bái yào, mù róng huǎng zhī xuán sūn yě. fù jū, lì guān yǐ lián qīng zhù chēng, cì jué gāo dōu hóu. zhōng shàng shū zuǒ chéng, shì yuē jiǎn. bái yào shǎo wèi zhōng shū lì, yǐ dūn zhí jǐ shì gōng zhōng. xí jué, shāo qiān běi bù shàng shū. wén chéng bēng, yǔ yǐ hún gòng zhí cháo zhèng, qiān shàng shū yòu pú yè, jìn jué nán xiāng gōng.
慕容白曜,慕容晃之玄孙也。父琚,历官以廉清著称,赐爵高都侯。终尚书左 丞,谥曰简。白曜少为中书吏,以敦直给事宫中。袭爵,稍迁北部尚书。文成崩, 与乙浑共执朝政,迁尚书右仆射,进爵南乡公。
sòng xú zhōu cì shǐ xuē ān dōu yǎn zhōu cì shǐ bì zhòng jìng bìng yǐ chéng nèi fù, zhào zhèn nán dà jiàng jūn wèi yuán zhèn dōng jiāng jūn kǒng bó gōng fù zhī. ér sòng dōng píng tài shǒu shēn zuǎn tún wú yán, bīng zhōu cì shǐ fáng chóng jí tún dòu chéng, è jué wáng shǐ. huáng xìng chū, jiā bái yào shǐ chí jié dū du jūn shì zhēng nán dà jiàng jūn, jìn jué shàng dǎng gōng. tún què áo, wèi zhū jūn hòu jì. bái yào gōng zuǎn yú wú yán, bá qí dōng guō. zuǎn dùn, qiǎn bīng zhuī zhí zhī. huí gōng dòu chéng. féi chéng shù zhǔ wén jūn zhì, qì chéng dùn zǒu, huò sù sān shí wàn dàn. yòu xià xí pò mí gōu yuán miáo èr shù, dé sù shí yú wàn hú. yóu shì jūn liáng chōng zú. xiān shì, huái yáng gōng pí bào zi zài zhēng yuán miáo bù kè, bái yào yī xún nèi pín bá sì chéng, wēi zhèn qí tǔ. xiàn wén xià zhào bāo měi zhī. dòu chéng bù jiàng, bái yào zòng bīng líng chéng, shā shù bǎi rén, chóng jí yè dùn. bái yào fǔ qí rén, bǎi xìng huái zhī. huò chóng jí mǔ qī, dài zhī yǐ lǐ. sòng qiǎn jiàng wú xǐ gōng yù guān péng chéng, zhèn nán dà jiàng jūn wèi yuán qǐng jì shī, xiàn wén zhào bái yào fù zhī. bái yào dào xiá qiū, yù huàn, yīn tíng. huì chóng jí yǔ cóng dì fǎ shòu dào sòng pán yáng chéng yǐ shú mǔ qī. bái yào qiǎn jiàng jūn zhǎng sūn guān děng lǜ qí rù zì mǎ ěr guān fù zhī. guān zhì pán yáng, zhū xiàn xī jiàng. bái yào zì xiá qiū jìn gōng lì chéng. èr nián, cuī dào gù jí yǎn zhōu cì shǐ liáng zōu shǒu jiāng liú xiū bīn bìng miàn fù ér jiàng. bái yào jiē shì zhī. sòng dào gù xiū bīn jí qí liáo shǔ yú jīng shī. hòu nǎi xǐ èr chéng rén wàng yú xià guǎn, cháo tíng zhì píng qí jùn huái níng guī ān èr xiàn yǐ jū zhī. zì yú xī wèi nú bì, fēn cì bǎi guān. bái yào suī zài jūn lǚ, ér jiē dài rén wù, kuān hé yǒu lǐ. suǒ huò chóng jí mǔ qī shēn zuǎn fù nǚ, jiē bié yíng ān zhì, bù lìng shì zú xuān zá. jí jìn kè dōng yáng, qín shěn wén xiù. fán huò cāng sù bā shí wǔ wàn hú. shǐ mò sān nián, zhù wéi gōng jī, suī shì zú sǐ shāng, wú duō yuàn pàn. sān qí xīn rán, ān dǔ lè yè. kè chéng zhī rì, yǐ shěn wén xiù kàng jù bù wéi zhī bài, fèn ér wō tà, wéi yǐ cǐ jiàn jī. yǐ gōng bài kāi fǔ yí tóng sān sī dū du qīng zhōu cì shǐ, jìn jué jǐ nán wáng. chū, yǐ hún zhuān quán, bái yào pō suǒ xié fù, hòu yuán cǐ yǐ wéi zé. sì nián, jiàn zhū, yún móu fǎn pàn, shí lùn yuān zhī.
宋徐州刺史薛安都、兗州刺史毕众敬并以城内附,诏镇南大将军尉元、镇东将 军孔伯恭赴之。而宋东平太守申纂屯无盐,并州刺史房崇吉屯斗城,遏绝王使。皇 兴初,加白曜使持节、都督军事、征南大将军,进爵上党公。屯碻磝,为诸军后继。 白曜攻纂于无盐,拔其东郭。纂遁,遣兵追执之。回攻斗城。肥城戍主闻军至,弃 城遁走,获粟三十万石。又下袭破麋沟、垣苗二戍,得粟十余万斛。由是军粮充足。 先是,淮阳公皮豹子再征垣苗不克,白曜一旬内频拔四城,威震齐土。献文下诏褒 美之。斗城不降,白曜纵兵陵城,杀数百人,崇吉夜遁。白曜抚其人,百姓怀之。 获崇吉母妻,待之以礼。宋遣将吴喜公欲冠彭城,镇南大将军尉元请济师,献文诏 白曜赴之。白曜到瑕丘,遇患,因停。会崇吉与从弟法寿盗宋盘阳城以赎母妻。白 曜遣将军长孙观等率骑入自马耳关赴之。观至盘阳,诸县悉降。白曜自瑕丘进攻历 城。二年,崔道固及兗州刺史梁邹守将刘休宾并面缚而降。白曜皆释之。送道固、 休宾及其僚属于京师。后乃徙二城人望于下馆,朝廷置平齐郡怀宁、归安二县以居 之。自余悉为奴婢,分赐百官。白曜虽在军旅,而接待人物,宽和有礼。所获崇吉 母妻、申纂妇女,皆别营安置,不令士卒喧杂。及进克东阳,擒沈文秀。凡获仓粟 八十五万斛。始末三年,筑围攻击,虽士卒死伤,无多怨叛。三齐欣然,安堵乐业。 克城之日,以沈文秀抗倨不为之拜,忿而挝挞,唯以此见讥。以功拜开府仪同三司、 都督、青州刺史,进爵济南王。初,乙浑专权,白曜颇所挟附,后缘此以为责。四 年,见诛,云谋反叛,时论冤之。
bái yào shǎo zǐ zhēn ān, nián shí yī, wén fù bèi zhí, jiāng zì shā. jiā rén zhǐ zhī yuē:" qīng zhòng wèi kě zhī." zhēn ān yuē:" wáng wèi gāo gōng zhòng, ruò xiǎo zuì, zhōng bù zhì cǐ. wǒ bù rěn jiàn fù zhī sǐ." suì zì yì. tài hé zhōng, zhù zuò zuǒ láng chéng yān shàng biǎo lǐ bái yào, xiào wén lǎn biǎo jiā mǐn zhī.
白曜少子真安,年十一,闻父被执,将自杀。家人止之曰:“轻重未可知。” 真安曰:“王位高功重,若小罪,终不至此。我不忍见父之死。”遂自缢。太和中, 著作佐郎成淹上表理白曜,孝文览表嘉愍之。
bái yào dì zǐ qì, qīng bó wú jiǎn. tài hé chū, yǐ míng jiā zǐ zhuó wèi zhōng sàn, qiān zǎi guān zhōng sàn. nán ān wáng zhēn yǒu tān bào zhī xiǎng, qiǎn zhōng sàn lǘ wén zǔ yì cháng ān chá zhī. wén zǔ shòu zhēn jīn bǎo zhī lù, wèi zhēn yǐn ér bù yán. shì fā, tài hòu yǐn jiàn qún chén, wèi yuē:" qián lùn tān qīng, jiē yún kè xiū. wén zǔ shí yì zài zhōng, hòu jìng fàn fǎ. yǐ cǐ yán zhī, rén xīn xìn bù kě zhī." xiào wén yuē:" qīng děng zì shěn bù shèng tān xīn zhě, tīng cí wèi guī dì." qì jìn yuē: " xiǎo rén zhī xīn wú dìng, ér dì wáng zhī fǎ yǒu cháng. yǐ wú héng zhī xīn fèng yǒu cháng zhī fǎ, fēi suǒ kè kān. qǐ chuí tuì miǎn." dì yuē:" qì ruò zhī xīn bù kě cháng, jí zhī tān zhī è yǐ, hé wéi qiú tuì?" qiān zǎi guān lìng, cì jué dìng táo nán. hòu zú yú dū dū shuò zhōu cì shǐ, shì yuē kè. chū, mù róng shì pò hòu, zhǒng zú réng fán. tiān cì mò, pō jì ér zhū zhī. shí yǒu miǎn zhě, bù gǎn fù xìng, jiē yǐ yú wèi shì. yán chāng mò, zhào fù jiù xìng. ér qí zǐ nǚ xiān rù yè tíng zhě, yóu hào mù róng, tè duō yú tā zú.
白曜弟子契,轻薄无检。太和初,以名家子擢为中散,迁宰官中散。南安王桢 有贪暴之响,遣中散闾文祖诣长安察之。文祖受桢金宝之赂,为桢隐而不言。事发, 太后引见群臣,谓曰:“前论贪清,皆云克修。文祖时亦在中,后竟犯法。以此言 之,人心信不可知。”孝文曰:“卿等自审不胜贪心者,听辞位归第。”契进曰: “小人之心无定,而帝王之法有常。以无恆之心奉有常之法,非所克堪。乞垂退免。” 帝曰:“契若知心不可常,即知贪之恶矣,何为求退?”迁宰官令,赐爵定陶男。 后卒于都督、朔州刺史,谥曰克。初,慕容氏破后,种族仍繁。天赐末,颇忌而诛 之。时有免者,不敢复姓,皆以舆为氏。延昌末,诏复旧姓。而其子女先入掖庭者, 犹号慕容,特多于他族。
hé qí nú, dài rén yě. shǎo yǒu cāo xíng, shàn shè yù. chū wèi sān láng. wén chéng chū, fēng píng chāng gōng, lèi qiān shàng shū zuǒ pú yè. yòu yǔ hé dōng wáng lǘ pí tài zǎi cháng yīng děng bìng píng shàng shū shì. zài guān shèn fǎ, bù shòu sī qǐng. qiān sī kōng, jiā shì zhōng. wén chéng bēng, yǐ hún yǔ lín jīn lǘ shàn shā shàng shū yáng bǎo nián děng. shí diàn zhōng shàng shū yuán yù lǜ diàn zhōng sù wèi shì yù jiā bīng yú hún. hún jù, guī jiù yú jīn lǘ, zhí yǐ fù yù. shí qí nú yǐ jīn lǘ zuì è wèi fēn, chū zhī wèi dìng zhōu cì shǐ. huáng xìng yuán nián, cháng ān zhèn jiāng dōng píng wáng dào fú fǎn, zhào qí nú tǎo zhī, wèi zhì ér dào fú bài. jūn hái, hōng, nèi wài tàn xī zhī. zèng píng chāng wáng, shì yuē xuān. zi shòu xí jué.
和其奴,代人也。少有操行,善射御。初为三郎。文成初,封平昌公,累迁尚 书左仆射。又与河东王闾毗、太宰常英等并平尚书事。在官慎法,不受私请。迁司 空,加侍中。文成崩,乙浑与林金闾擅杀尚书杨保年等。时殿中尚书元郁率殿中宿 卫士欲加兵于浑。浑惧,归咎于金闾,执以付郁。时其奴以金闾罪恶未分,出之为 定州刺史。皇兴元年,长安镇将东平王道符反,诏其奴讨之,未至而道符败。军还, 薨,内外叹惜之。赠平昌王,谥曰宣。子受袭爵。
gǒu tuí, dài rén yě. běn xìng ruò gān. fù luò bá, nèi háng zhǎng. tuí hòu zhòng guǎ yán, shǎo yán yì qīng zhí, wǔ lì guò rén. zhuó wèi zhōng sàn, xiǎo xīn jǐn jìng. tài wǔ zhì jiāng, cì jué jiàn dé nán. lèi qiān sī wèi jiān luò zhōu cì shǐ. yì qiáng fú ruò, shān mán wèi wēi, bù gǎn wéi kòu. tài hé zhōng, lì wèi shì zhōng dōu cáo shàng shū, jìn jué hé nán gōng. tuí fāng zhèng hǎo zhí yán, suī wén míng tài hòu shēng shā bù yǔn, tuí yì yán zhì kěn qiè. lǐ huì lǐ zhī zhū, tuí bìng zhì jiàn. qiān sī kōng, jìn jué hé dōng wáng. yǐ jiù lǎo, tīng chéng bù wǎn, zhàng yú cháo. dà jià xíng xìng sān chuān, tuí liú shǒu jīng shī. shā mén fǎ xiù móu fǎn, tuí lǜ jìn lǚ shōu yǎn bì huò, nèi wài yàn rán. hōng, shì xī wáng. zhǎng zǐ kǎi xí jué hé dōng wáng, lì jiàng wèi gōng.
苟颓,代人也。本姓若干。父洛拔,内行长。颓厚重寡言,少严毅清直,武力 过人。擢为中散,小心谨敬。太武至江,赐爵建德男。累迁司卫监、洛州刺史。抑 强扶弱,山蛮畏威,不敢为寇。太和中,历位侍中、都曹尚书,进爵河南公。颓方 正好直言,虽文明太后生杀不允,颓亦言至恳切。李惠、李之诛,颓并致谏。迁 司空,进爵河东王。以旧老,听乘步挽,杖于朝。大驾行幸三川,颓留守京师。沙 门法秀谋反,颓率禁旅收掩毕获,内外晏然。薨,谥僖王。长子恺袭爵河东王,例 降为公。
yǔ wén fú, qí xiān nán chán yú zhī yuǎn shǔ yě. shì wèi yōng bù dà rén. zǔ huó bō, shì mù róng chuí wèi táng jùn nèi shǐ liáo dōng gōng. dào wǔ zhī píng mù róng shì, huó bō rù wèi, wèi dì yī kè. fú shǎo xiāo guǒ, yǒu lǚ lì. tài hé zhōng, lèi qiān dū mù jǐ shì. jí qiān luò, chì fú jiǎn mù mǎ suǒ. fú guī shí jì yǐ xī, hé nèi yǐ dōng, jù huáng hé nán běi qiān lǐ wèi mù dì, jīn zhī mǎ chǎng shì yě. jí xǐ dài yí zá xù mù yú qí suǒ, fú shàn yú jiāng yǎng, bìng wú sǔn hào. xiào wén jiā zhī. xún bǔ sī wèi jiān. hòu yǐ xūn fēng xiāng lè xiàn nán, lì wèi tài pú qīng dōu guān shàng shū yíng zhōu dà zhōng zhèng yíng zhōu cì shǐ. xìng zhōng qīng, zài gōng yán yì, yǐ xìn yù rén, shén dé shēng yù. hòu chú dū du huái shuò wò yě wǔ chuān sān zhèn zhū jūn shì huái shuò zhèn jiāng. zhì zhèn zú, shì yuē zhēn huì.
宇文福,其先南单于之远属也。世为拥部大人。祖活拨,仕慕容垂为唐郡内史、 辽东公。道武之平慕容氏,活拨入魏,为第一客。福少骁果,有膂力。太和中,累 迁都牧给事。及迁洛,敕福检牧马所。福规石济以西,河内以东,拒黄河南北千里 为牧地,今之马场是也。及徙代移杂畜牧于其所,福善于将养,并无损耗。孝文嘉 之。寻补司卫监。后以勋封襄乐县男,历位太仆卿、都官尚书、营州大中正、瀛州 刺史。性忠清,在公严毅,以信御人,甚得声誉。后除都督怀朔、沃野、武川三镇 诸军事、怀朔镇将。至镇卒,谥曰贞惠。
zi yán, zì qìng shòu, tǐ mào kuí àn, méi mù shū lǎng. wèi yuán wài sàn qí shì láng. yǐ fù lǎo, zhào tīng suí shì zài yíng zhōu. shǔ dà chéng yāo dǎng tū rù zhōu chéng, yán lǜ nú kè nì zhàn, shēn bèi zhòng chuāng. zéi zòng huǒ shāo zhāi gé, fú shí zài nèi. yán tū huǒ rù, bào fú chū wài, zhī tǐ zhuó làn, bìn fà jǐn jiāo. yú shì lēi zhòng yǔ zéi kǔ zhàn, zéi nǎi sàn zǒu, yǐ cǐ jiàn chēng. lèi qiān zhí qǐn. yǔ mò qí guǐ nú zhàn, méi.
子延,字庆寿,体貌魁岸,眉目疏朗。位员外散骑侍郎。以父老,诏听随侍在 瀛州。属大乘妖党突入州城,延率奴客逆战,身被重疮。贼纵火烧斋阁,福时在内。 延突火入,抱福出外,支体灼烂,鬓发尽焦。于是勒众与贼苦战,贼乃散走,以此 见称。累迁直寝。与万俟鬼奴战,没。
lùn yuē: gǔ bì jūn móu jīng guó, yǒu zhù shí zhī liàng zhāng lí chéng jǐn lián fāng, yǐ xūn jiù jiàn zhòng. bìng xiān jiè zhī jiān, yī zhāo yǔn fù. yòu jí shí shì, nǎi tú yán ěr. liú jié jiù zhī tú yě qiū duī bài yǐ wáng shēn. é qīng yī xǔ jù yǐ cái lì jiàn yòng, ér xǔ yǐ móu yóu qǔ yì, qí dài yōu hū. yǐ guī zhī xiāo měng, zhōu jǐ zhī zhì yǒng, dài tián zhī qí shè, qí wèi yù qǐ tú rán yě. chē yī luò zhái xīn zì yuǎn, qǐ cháng róng hū. wáng luò ér chē lù tóu lú lǔ yuán chén jiàn lái dà gàn sù shí, huò chéng fā yú zhōng, jié jié wēi nàn huò zhōng cún wèi zhǔ, yì zú gǎn rén. gǒu fēi zhì liè, yì hé néng ruò cǐ. yí qí shēng shòu ēn yù, mò jǐn āi róng. zhì rú ān guó, yǐ zhì fù wáng, hài yíng zhī yì yě. zhōu guān wèi bō lù zhēn lǚ luò bá děng, xián yǐ yǒng yì zì jìn, ér guān jìng zhì biǎn chù, yì fū shù zi zhě yǐ. xuē biāo zi shì zài qiáng zhèng, tán zhēn kè shèng jiā shēng, měi yǐ hū! wèi zhī zhū jiàng, hǎn fāng miàn zhī jī. wèi yuán yǐ kuān yǎ zhī fēng, yīng jiàng shuài zhī rèn, wēi míng yuǎn bèi, wèi jí gōng lǎo, zì zhì qǐ yán zhī dì, wú nǎi jìn dài zhī yī rén yú! bái yào chū zhuān báo fá, xí juǎn sān qí, kǎo jī tú láo, gù bù xì yǐ. ér gōng míng nán chǔ, zhuī cāi yīng lù. yòu xián yì qín, wèi wén yú sī rì yě. hé qí nú zhī zhēn zhèng, gǒu tuí zhī gāng zhí, yǔ wén fú zhī qì gàn, xián yì yǒu yòng zhī shì hū!
论曰:古弼军谋经国,有柱石之量;张黎诚谨廉方,以勋旧见重。并纤介之间, 一朝陨覆。宥及十世,乃徒言耳。刘洁咎之徒也;丘堆败以亡身。娥清、伊珝俱以 材力见用,而珝以谋猷取异,其殆优乎。乙瑰之骁猛,周几之智勇,代田之骑射, 其位遇岂徒然也。车伊洛宅心自远,岂常戎乎。王洛兒、车路头、卢鲁元、陈建、 来大干、宿石,或诚发于衷,竭节危难;或忠存卫主,义足感人。苟非志烈,亦何 能若此。宜其生受恩遇,殁尽哀荣。至如安国,以至覆亡,害盈之义也。周观、尉 拨、陆真、吕洛拔等,咸以勇毅自进,而观竟致贬黜,异夫数子者矣。薛彪子世载 强正,昙珍克盛家声,美矣乎!魏之诸将,罕方面之绩。尉元以宽雅之风,膺将帅 之任,威名远被,位极公老,自致乞言之地,无乃近代之一人欤!白曜出专薄伐, 席卷三齐,考绩图劳,固不细矣。而功名难处,追猜婴戮。宥贤议勤,未闻于斯日 也。和其奴之贞正,苟颓之刚直,宇文福之气干,咸亦有用之士乎!