jìng zōng xiào zhuāng huáng dì huì zi yōu, péng chéng wáng xié zhī dì sān zi yě. mǔ yuē lǐ fēi. míng dì chū, yǐ xié yǒu lǔ yáng yì wèi zhī xūn, fēng dì wǔ chéng xiàn gōng. yòu shì míng dì shū yú jìn zhōng jí zhǎng, fēng shén xiù huì, zī mào shén měi, yǎ wèi míng dì qīn dài. xiào chāng èr nián bā yuè, jìn fēng zhǎng lè wáng, lì wèi shì zhōng zhōng jūn jiāng jūn. yǐ xiōng péng chéng wáng shào shì, zhuǎn wèi wèi jiāng jūn zuǒ guāng lù dài fū zhōng shū jiān, shí jiàn chū yě. wǔ tài yuán nián èr yuè, míng dì bēng. dà dū dū ěr zhū róng móu fèi lì. yǐ dì jiā yǒu zhōng xūn, qiě jiān rén wàng, yīn yǔ dì tōng, lǜ zhòng lái fù. dì yǔ xiōng dì yè běi dù hé, huì róng yú hé yáng.
敬宗孝莊皇帝諱子攸,彭城王勰之第三子也。母曰李妃。明帝初,以勰有魯陽 翼衛之勛,封帝武城縣公。幼侍明帝書于禁中;及長,風神秀慧,姿貌甚美,雅為 明帝親待。孝昌二年八月,進封長樂王,歷位侍中、中軍將軍。以兄彭城王劭事, 轉為衛將軍、左光祿大夫、中書監,實見出也。武泰元年二月,明帝崩。大都督爾 硃榮謀廢立。以帝家有忠勛,且兼人望,陰與帝通,率眾來赴。帝與兄弟夜北度河, 會榮於河陽。
yǒng ān yuán nián xià sì yuè wù xū, dì nán jì hé, jí huáng dì wèi. yǐ huáng xiōng péng chéng wáng shào wèi wú shàng wáng, huáng dì bà chéng gōng zǐ zhèng wèi shǐ píng wáng. yǐ ěr zhū róng wèi shǐ chí jié shì zhōng dū du zhōng wài zhū jūn shì dà jiāng jūn shàng shū lìng lǐng jūn jiāng jūn lǐng zuǒ yòu, fēng tài yuán wáng. jǐ hài, bǎi liáo xiāng shuài, yǒu sī fèng xǐ shòu, bèi fǎ jià, fèng yíng yú hé liáng. xī zhì táo zhǔ, róng yǐ bīng quán zài jǐ, suì yǒu yì zhì. nǎi hài líng tài hòu jí yòu zhǔ, cì hài wú shàng wáng shào shǐ píng wáng zǐ zhèng, yòu hài chéng xiàng gāo yáng wáng yōng yǐ xià wáng gōng qīng shì èr qiān rén, liè qí wèi dì, qiān yú biàn mù. róng xún huǐ, jī sǎng xiè zuì.
永安元年夏四月戊戌,帝南濟河,即皇帝位。以皇兄彭城王劭為無上王,皇弟 霸城公子正為始平王。以爾硃榮為使持節、侍中、都督中外諸軍事、大將軍、尚書 令、領軍將軍、領左右,封太原王。己亥,百僚相率,有司奉璽綬,備法駕,奉迎 於河梁。西至陶渚,榮以兵權在己,遂有異志。乃害靈太后及幼主,次害無上王劭、 始平王子正,又害丞相、高陽王雍已下王公卿士二千人,列騎衛帝,遷於便幕。榮 尋悔,稽顙謝罪。
xīn chǒu, chē jià rù gōng, yù tài jí diàn. dà shè, gǎi wǔ tài wèi jiàn yì yuán nián. rén yín, róng biǎo qǐng zhuī shì wú shàng wáng wèi huáng dì. yú sǐ hé yīn zhě, zhū wáng cì shǐ zèng sān sī, sān pǐn zhě lìng pū, wǔ pǐn zhě cì shǐ, qī pǐn yǐ xià jí shù rén, jùn zhèn. zhū sǐ zhě zi sūn, tīng lì hòu, shòu fēng jué. zhào cóng zhī. guǐ mǎo, yǐ qián tài wèi jiāng yáng wáng jì wèi tài shī sī zhōu mù. xiāng zhōu cì shǐ běi hǎi wáng hào wèi tài fù kāi fǔ, réng cì shǐ. fēng guāng lù dài fū qīng quán xiàn hóu lǐ yán shí wèi yáng píng wáng, wèi tài bǎo, qiān tài fù yǐ bīng zhōu cì shǐ yuán tiān mù wèi tài wèi, fēng shàng dǎng wáng. yǐ yí tóng sān sī yáng chūn wèi sī tú. yǐ yí tóng sān sī dùn qiū jùn gōng mù shào wèi sī kōng, lǐng shàng shū lìng, jìn jué wèi wáng. yǐ yōng zhōu cì shǐ zhǎng sūn chéng yè wèi kāi fǔ yí tóng sān sī, jìn fēng féng yì wáng. yǐ diàn zhōng shàng shū yuán chén wèi shàng shū yòu pú shè, fēng wèi jùn wáng. yǐ gěi shì huáng mén shì láng yuán tián wèi dōng hǎi wáng. jiǎ chén, yǐ fū chéng wáng tǎn wèi xián yáng wáng. yǐ jiàn yì dà fū yuán guì píng wèi dōng lái wáng. yǐ zhí gé jiāng jūn yuán sù wèi lǔ jùn wáng. yǐ mì shū láng zhōng yuán yè wèi zhǎng guǎng wáng. yǐ féng yì jùn gōng yuán shào jǐng fù xiān jué lǒng xī wáng. fú fēng jùn gōng féng jiǒng dōng jùn gōng lù zi zhāng běi píng gōng zhǎng sūn yuè bìng fù xiān wáng jué. yǐ běi píng wáng chāo hái fù wèi ān dìng wáng. dīng wèi, zhào zhōng wài jiě yán. gēng xū, fēng dà jiāng jūn ěr zhū róng cì zǐ yì luó wèi liáng jùn wáng. zhào rú rú wáng ā nà guī zàn bài bù míng, shàng shū bù chēng chén. shì yuè, rǔ nán wáng yuè běi hǎi wáng hào lín huái wáng yù qián hòu bēn liáng. wǔ yuè dīng sì shuò, yǐ yòu pú shè yuán luó wèi dōng dào dà shǐ, guāng lù xūn yuán xīn fù zhī. xún fāng chù zhì, xiān xíng hòu wén. xīn yǒu, dà jiāng jūn ěr zhū róng hái jìn yáng, dì jiàn yú máng yīn. liù yuè guǐ mǎo, yǐ gāo chāng wáng shì zǐ guāng wèi píng xī jiāng jūn guā zhōu cì shǐ, xí jué tài lín xiàn bó gāo chāng wáng. dì yǐ kòu nán wèi yí, bì zhèng diàn, zé gōng chè shàn. yòu bān mù gé, shōu jí zhōng yǒng. yǒu zhí yán zhèng jiàn zhī shì zhě, jí huá lín yuán, miàn lùn shí shì. yōu zhōu píng běi fǔ zhǔ bù hé jiān xíng gǎo lǜ hé běi liú yí rén wàn yú hù, fǎn yú běi hǎi, zì shǔ hàn wáng, nián hào tiān tǒng. qiū qī yuè yǐ chǒu, jiā dà jiāng jūn ěr zhū róng zhù guó dà jiāng jūn lù shàng shū shì. rén zǐ, guāng zhōu rén liú jǔ jù zhòng fǎn yú pú yáng, zì chēng huáng wǔ dà jiāng. shì yuè, gāo píng zhèn rén mò qí chǒu nú jiàn chēng dà wèi. lín huái wáng yù zì jiāng nán hái cháo. bā yuè, tài shān tài shǒu yáng kǎn jù jùn fǎn. jiǎ chén, zhào dà dū dū zōng zhèng zhēn sūn tǎo liú jǔ. píng zhī. jiǔ yuè jǐ sì, yǐ qí zhōu cì shǐ yuán xīn wèi pèi jùn wáng. rén shēn, zhù guó dà jiāng jūn ěr zhū róng lǜ qí qī qiān tǎo gé róng yú fǔ kǒu, pò qín zhī. jì dìng cāng yíng yīn wǔ zhōu píng. yǐ hài, yǐ gé róng píng, dà shè, gǎi yuán wèi yǒng ān. xīn sì, yǐ ěr zhū róng wèi dà chéng xiàng, jìn róng zǐ píng chāng jùn gōng wén shū chāng lè jùn gōng wén chàng jué bìng wèi wáng. yǐ sī tú yáng chūn wèi tài bǎo, chéng yáng wáng huī wèi sī tú. dōng shí yuè dīng hài, ěr zhū róng kǎn sòng gé róng yú jīng shī. dì lín chāng hé mén, róng jī sǎng xiè zuì, zhǎn yú dū shì. wù xū, jiāng yáng wáng jì hōng. guǐ chǒu, fù jiāo dōng xiàn hóu lǐ kǎn xī zǔ jué nán jùn wáng. shì yuè, dà dū dū fèi mù dà pò liáng jūn. qín qí jiāng cáo yì zōng, kǎn sòng jīng shī. liáng yǐ běi hǎi wáng hào wèi wèi zhǔ, nián hào xiào jī, rù jù nán yǎn zhī zhì chéng. shí yī yuè wù wǔ, yǐ wú shàng wáng shì zǐ sháo wèi péng chéng wáng chén liú wáng zǐ kuān wèi chén liú wáng kuān dì gāng wèi fú yáng wáng gāng dì zhì wèi lín lǜ wáng. guǐ hài, xíng tái yú huī děng dà pò yáng kǎn yú xiá qiū. kǎn bēn liáng. wù yín, fēng qián jūn yuán níng wèi dōng ān wáng. shì suì, gé róng yú dǎng hán lóu fù jù yōu zhōu fǎn.
辛丑,車駕入宮,御太極殿。大赦,改武泰為建義元年。壬寅,榮表請追諡無 上王為皇帝。余死河陰者,諸王、刺史贈三司,三品者令仆,五品者刺史,七品已 下及庶人,郡、鎮。諸死者子孫,聽立後,授封爵。詔從之。癸卯,以前太尉、江 陽王繼為太師、司州牧。相州刺史、北海王顥為太傅、開府,仍刺史。封光祿大夫、 清泉縣侯李延實為陽平王,位太保,遷太傅;以并州刺史元天穆為太尉,封上黨王。 以儀同三司楊椿為司徒。以儀同三司、頓丘郡公穆紹為司空,領尚書令,進爵為王。 以雍州刺史長孫承業為開府儀同三司,進封馮翊王。以殿中尚書元諶為尚書右僕射, 封魏郡王。以給事黃門侍郎元填為東海王。甲辰,以敷城王坦為咸陽王。以諫議大 夫元貴平為東萊王。以直閣將軍元肅為魯郡王。以秘書郎中元曄為長廣王。以馮翊 郡公源紹景復先爵隴西王。扶風郡公馮冏、東郡公陸子彰、北平公長孫悅並復先王 爵。以北平王超還復為安定王。丁未,詔中外解嚴。庚戌,封大將軍爾硃榮次子義 羅為梁郡王。詔蠕蠕王阿那瑰贊拜不名,上書不稱臣。是月,汝南王悅、北海王顥、 臨淮王彧前後奔梁。五月丁巳朔,以右僕射元羅為東道大使,光祿勛元欣副之。循 方黜陟,先行後聞。辛酉,大將軍爾硃榮還晉陽,帝餞於邙陰。六月癸卯,以高昌 王世子光為平西將軍、瓜州刺史,襲爵泰臨縣伯、高昌王。帝以寇難未夷,避正殿, 責躬撤膳。又班募格,收集忠勇。有直言正諫之士者,集華林園,面論時事。幽州 平北府主簿河間邢杲率河北流移人萬餘戶,反於北海,自署漢王,年號天統。秋七 月乙丑,加大將軍爾硃榮柱國大將軍、錄尚書事。壬子,光州人劉舉聚眾反於濮陽, 自稱皇武大將。是月,高平鎮人万俟丑奴僭稱大位。臨淮王彧自江南還朝。八月, 太山太守羊侃據郡反。甲辰,詔大都督宗正珍孫討劉舉。平之。九月己巳,以齊州 刺史元欣為沛郡王。壬申,柱國大將軍爾硃榮率騎七千討葛榮於滏口,破禽之。冀、 定、滄、瀛、殷五州平。乙亥,以葛榮平,大赦,改元為永安。辛巳,以爾硃榮為 大丞相,進榮子平昌郡公文殊、昌樂郡公文暢爵並為王。以司徒楊椿為太保,城陽 王徽為司徒。冬十月丁亥,爾硃榮檻送葛榮於京師。帝臨閶闔門,榮稽顙謝罪,斬 於都市。戊戌,江陽王繼薨。癸丑,復膠東縣侯李侃希祖爵南郡王。是月,大都督 費穆大破梁軍。禽其將曹義宗,檻送京師。梁以北海王顥為魏主,年號孝基,入據 南兗之銍城。十一月戊午,以無上王世子韶為彭城王;陳留王子寬為陳留王;寬弟 剛為浮陽王;剛弟質為林慮王。癸亥,行台於暉等大破羊侃於瑕丘。侃奔梁。戊寅, 封前軍元凝為東安王。是歲,葛榮餘黨韓樓復據幽州反。
èr nián chūn èr yuè jiǎ wǔ, zhuī zūn huáng kǎo wèi wén mù huáng dì, miào hào sù zǔ. huáng bǐ wèi wén mù huáng hòu. xià sì yuè guǐ wèi, qiān wén mù huáng dì jí wén mù huáng hòu shén zhǔ yú tài miào, jiàng jī nèi sǐ zuì yǐ xià xíng. xīn chǒu, shàng dǎng wáng tiān mù dà pò xíng gǎo yú jì nán. gǎo jiàng, sòng yú jīng shī, zhǎn yú dū shì. wǔ yuè rén zǐ shuò, yuán hào kè liáng guó. yǐ chǒu, nèi wài jiè yán. guǐ yǒu, yuán hào xiàn xíng yáng. jiǎ xū yè, chē jià běi xún. yǐ hài, xìng hé nèi. bǐng zǐ, yuán hào rù luò. dīng chǒu, jìn fēng chéng yáng xiàn gōng yuán zhǐ wèi píng yuán wáng ān chāng xiàn gōng yuán zhì wèi huá shān wáng. wù yín, tài yuán wáng ěr zhū róng huì chē jià yú zhǎng zi, jí rì fǎn pèi. shàng dǎng wáng tiān mù běi dù, huì chē jià yú hé nèi. qiū qī yuè wù chén, dōu dū ěr zhū zhào hè bá shèng cóng xiá shí yè jì. pò hào zi guān shòu jí ān fēng wáng yán míng jūn. yuán hào bài zǒu. gēng wǔ, chē jià rù jū huá lín yuán, shēng dà xià mén dà shè. rén shēn, yǐ zhù guó dà jiāng jūn tài yuán wáng ěr zhū róng wèi tiān zhù dà jiāng jūn. guǐ yǒu, lín yǐng xiàn zú jiāng fēng zhǎn yuán hào, chuán shǒu jīng shī. jiǎ xū, yǐ dà jiāng jūn shàng dǎng wáng tiān mù wèi tài zǎi, yǐ sī tú chéng yáng wáng huī wèi dà sī mǎ tài wèi. jǐ mǎo, yǐ nán qīng zhōu cì shǐ yuán xù wèi xiāng chéng wáng nán yǎn zhōu cì shǐ yuán xiān wèi rǔ yáng wáng. rùn yuè xīn sì, dì shǐ jū gōng nèi. xīn mǎo, yǐ jiān lì bù shàng shū yáng jīn wèi sī kōng. bā yuè jǐ wèi, yǐ tài fù lǐ yán shí wèi sī tú. dīng mǎo, fēng guā zhōu cì shǐ yuán tài zōng wèi dōng yáng wáng. jiǔ yuè, dà dū dū hóu shēn pò hán lóu yú jì, zhǎn zhī. yōu zhōu píng. dōng shí yuè jǐ yǒu shuò, rì yǒu shí zhī. dīng chǒu, yǐ qián sī kōng dān yáng wáng xiāo zàn wèi sī tú. shí yī yuè jǐ mǎo, jiù dé xìng zì róng zhōu qiǎn shǐ qǐng jiàng. bǐng wǔ, yǐ dà sī mǎ tài wèi chéng yáng wáng huī wèi tài bǎo, yǐ sī tú dān yáng wáng xiāo zàn wèi tài wèi, yǐ yōng zhōu cì shǐ zhǎng sūn chéng yè wèi sī tú.
二年春二月甲午,追尊皇考為文穆皇帝,廟號肅祖。皇妣為文穆皇后。夏四月 癸未,遷文穆皇帝及文穆皇后神主於太廟,降畿內死罪已下刑。辛丑,上黨王天穆 大破邢杲於濟南。杲降,送於京師,斬於都市。五月壬子朔,元顥克梁國。乙丑, 內外戒嚴。癸酉,元顥陷滎陽。甲戌夜,車駕北巡。乙亥,幸河內。丙子,元顥入 洛。丁丑,進封城陽縣公元祉為平原王;安昌縣公元鷙為華山王。戊寅,太原王爾 硃榮會車駕於長子,即日反旆。上黨王天穆北度,會車駕於河內。秋七月戊辰,都 督爾硃兆、賀拔勝從硤石夜濟。破顥子冠受及安豐王延明軍。元顥敗走。庚午,車 駕入居華林園,升大夏門大赦。壬申,以柱國大將軍、太原王爾硃榮為天柱大將軍。 癸酉,臨潁縣卒江豐斬元顥,傳首京師。甲戌,以大將軍、上黨王天穆為太宰,以 司徒、城陽王徽為大司馬、太尉。己卯,以南青州刺史元旭為襄城王;南兗州刺史 元暹為汝陽王。閏月辛巳,帝始居宮內。辛卯,以兼吏部尚書楊津為司空。八月己 未,以太傅李延實為司徒。丁卯,封瓜州刺史元太宗為東陽王。九月,大都督侯深 破韓樓於薊,斬之。幽州平。冬十月己酉朔,日有蝕之。丁丑,以前司空、丹楊王 蕭贊為司徒。十一月己卯,就德興自榮州遣使請降。丙午,以大司馬、太尉、城陽 王徽為太保,以司徒、丹楊王蕭贊為太尉,以雍州刺史長孫承業為司徒。
sān nián xià sì yuè dīng mǎo, yōng zhōu cì shǐ ěr zhū tiān guāng tǎo mò qí chǒu nú xiāo bǎo yín yú ān dìng. pò qín zhī, qiú sòng jīng shī. jiǎ xū, yǐ guān zhōng píng, dà shè. zhǎn chǒu nú yú dū shì, cì bǎo yín sǐ. liù yuè wù wǔ, yè dā guó xiàn shī zi yī. shì yuè, bái mǎ lóng sì hú wáng qìng yún jiàn chēng dì hào yú yǒng luò chéng. qiū qī yuè bǐng zǐ, ěr zhū tiān guāng píng shuǐ luò chéng, qín qìng yún. jiǔ yuè xīn mǎo, tiān zhù dà jiāng jūn ěr zhū róng shàng dǎng wáng tiān mù zì jìn yáng lái cháo. wù xū, dì shā róng tiān mù yú míng guāng diàn, jí róng zi pú tí. nǎi shēng chāng hé mén, dà shè. qiǎn wǔ wèi jiāng jūn xī yì qián yān zhōu cì shǐ hóu shēn lǜ zhòng zhèn běi zhōng. shì yè, zuǒ pú shè ěr zhū shì lóng róng qī xiāng jùn zhǎng gōng zhǔ lǜ róng bù qǔ, zì xī yáng mén chū tún hé yīn. jǐ hài, gōng hé qiáo, qín yì děng, tú hài zhī. jù běi zhōng chéng, nán bī jīng shī. dōng shí yuè guǐ mǎo shuò, fēng dà hóng lú qīng bǎo jù wèi nán yáng wáng, rǔ yáng xiàn gōng xiū wèi píng yáng wáng, xīn yáng bó dàn wèi chāng lè wáng, láng yá gōng chǎng wèi tài yuán wáng. jiǎ chén, xǐ fēng wèi jùn wáng chén wèi zhào jùn wáng, chén dì zǐ zhào jùn wáng xuān wèi píng chāng wáng. wù shēn, huáng zi shēng, dà shè. yǐ mǎo, tōng zhí sàn qí cháng shì lǐ miáo yǐ huǒ chuán fén hé qiáo, ěr zhū shì lóng tuì zǒu. rén shēn, shì lóng tíng jiàn xìng zhī gāo dōu, ěr zhū zhào zì jìn yáng lái huì zhī, gòng tuī zhǎng guǎng wáng yè wèi zhǔ. dà shè suǒ bù, nián hào jiàn míng. xú zhōu cì shǐ ěr zhū zhòng yuǎn fǎn, lǜ zhòng xiàng jīng shī. shí yī yuè yǐ hài, yǐ sī tú zhǎng sūn chéng yè wèi tài wèi, yǐ lín huái wáng yù wèi sī tú. bǐng zǐ, jìn yōng zhōu cì shǐ guǎng zōng jùn gōng ěr zhū tiān guāng jué wèi wáng. shí èr yuè jiǎ chén, ěr zhū zhào ěr zhū dù lǜ zì fù píng jīn shàng, lǜ qí shè dù yǐ xí jīng chéng. shì chū cāng zú, jìn wèi bù shǒu. dì bù chū yún lóng mén. zhào bī dì xìng yǒng níng sì, shā huáng zǐ. luàn bīng shā sī tú lín huái wáng yù zuǒ pú shè fàn yáng wáng huì. wù shēn, ěr zhū dù lǜ zì zhèn jīng shī. jiǎ yín, ěr zhū zhào qiān dì yú jìn yáng. jiǎ zǐ, dì yù shì yú chéng nèi sān jí fó sì, shí nián èr shí sì. bìng hài chén liú wáng kuān. zhōng xìng èr nián, fèi dì fèng shì wèi wǔ huái huáng dì. jí xiào wǔ lì, yòu yǐ miào huì gù, gǎi shì xiào zhuāng huáng dì, miào hào jìng zōng. zàng jìng líng.
三年夏四月丁卯,雍州刺史爾硃天光討万俟丑奴、蕭寶夤於安定。破禽之,囚 送京師。甲戌,以關中平,大赦。斬丑奴於都市,賜寶夤死。六月戊午,嚈噠國獻 師子一。是月,白馬龍泗胡王慶雲僭稱帝號於永洛城。秋七月丙子,爾硃天光平水 洛城,禽慶雲。九月辛卯,天柱大將軍爾硃榮、上黨王天穆自晉陽來朝。戊戌,帝 殺榮、天穆於明光殿,及榮子菩提。乃升閶闔門,大赦。遣武衛將軍奚毅、前燕州 刺史侯深率眾鎮北中。是夜,左僕射爾硃世隆、榮妻鄉郡長公主率榮部曲,自西陽 門出屯河陰。己亥,攻河橋,禽毅等,屠害之。據北中城,南逼京師。冬十月癸卯 朔,封大鴻臚卿寶炬為南陽王,汝陽縣公修為平陽王,新陽伯誕為昌樂王,琅邪公 昶為太原王。甲辰,徙封魏郡王諶為趙郡王,諶弟子趙郡王宣為平昌王。戊申,皇 子生,大赦。乙卯,通直散騎常侍李苗以火船焚河橋,爾硃世隆退走。壬申,世隆 停建興之高都,爾硃兆自晉陽來會之,共推長廣王曄為主。大赦所部,年號建明。 徐州刺史爾硃仲遠反,率眾向京師。十一月乙亥,以司徒長孫承業為太尉,以臨淮 王彧為司徒。丙子,進雍州刺史、廣宗郡公爾硃天光爵為王。十二月甲辰,爾硃兆、 爾硃度律自富平津上,率騎涉度以襲京城。事出倉卒,禁衛不守。帝步出雲龍門。 兆逼帝幸永寧寺,殺皇子。亂兵殺司徒臨淮王彧、左僕射范陽王誨。戊申,爾硃度 律自鎮京師。甲寅,爾硃兆遷帝於晉陽。甲子,帝遇弒於城內三級佛寺,時年二十 四。並害陳留王寬。中興二年,廢帝奉諡為武懷皇帝。及孝武立,又以廟諱故,改 諡孝莊皇帝,廟號敬宗。葬靜陵。
jié mǐn huáng dì huì gōng, zì xiū yè, guǎng líng huì wáng yǔ zhī zǐ yě. mǔ yuē wáng shì. dì shǎo yǒu zhì dù, shì zǔ mǔ dí mǔ yǐ xiào wén. zhèng shǐ zhōng, xí jué. wèi gěi shì huáng mén shì láng. dì yǐ yuán chā shàn quán, tuō chēng yīn bìng, jué yán chuí yī jì. jū yú lóng huā fó sì, wú suǒ jiāo tōng. yǒng ān mò, yǒu bái zhuāng dì, yán dì bù yǔ, jiāng yǒu yì tú. rén jiān yóu shēng, yòu yún cháng yǒu tiān zǐ qì. dì jù huò, suì táo nì shàng luò. xún jiàn zhuī niè, sòng jīng shī, jū jìn duō rì, yǐ wú zhuàng huò miǎn. jí zhuāng dì bēng, ěr zhū shì lóng děng yǐ yuán yè shū yuǎn, yòu fēi rén wàng suǒ tuī, yǐ dì yǒu guò rén zhī liàng, jiāng móu fèi lì. kǒng shí bù yǔ, nǎi lìng dì suǒ qīn shēn yì, jiān pò xié. dì yuē: tiān hé yán zāi. shì lóng děng dà yuè. jí yuán yè zhì máng nán, shì lóng děng fèng dì dōng guō wài, xíng chán ràng lǐ. tài wèi ěr zhū dù lǜ fèng lù chē, jìn xǐ fú. fú gǔn miǎn, bǎi guān shì wèi, rù zì jiàn chūn yún lóng mén.
節閔皇帝諱恭,字修業,廣陵惠王羽之子也。母曰王氏。帝少有志度,事祖母、 嫡母以孝聞。正始中,襲爵。位給事黃門侍郎。帝以元叉擅權,托稱喑病,絕言垂 一紀。居於龍花佛寺,無所交通。永安末,有白莊帝,言帝不語,將有異圖。人間 游聲,又雲常有天子氣。帝懼禍,遂逃匿上洛。尋見追躡,送京師,拘禁多日,以 無狀獲免。及莊帝崩,爾硃世隆等以元曄疏遠,又非人望所推,以帝有過人之量, 將謀廢立。恐實不語,乃令帝所親申意,兼迫脅。帝曰:「天何言哉。」世隆等大 悅。及元曄至邙南,世隆等奉帝東郭外,行禪讓禮。太尉爾硃度律奉路車,進璽紱。 服袞冕,百官侍衛,入自建春、雲龍門。
pǔ tài yuán nián chūn èr yuè jǐ sì, huáng dì jí wèi yú tài jí qián diàn, qún chén bài hè. lǐ huá, suì dēng chāng hé mén dà shè. yǐ wèi wèi dà wèi. gǎi jiàn míng èr nián wèi pǔ tài yuán nián. bà shuì shì jí shuì yán zhī guān. gēng wǔ, zhào yuē: zì qín zhī mò jìng wèi huáng dì, wàng fù chéng zhī shēn yāng, chuí tān bǐ yú wàn yè. yǔ jīn chēng dì, yǐ wèi bāo yǐ! kě pǔ gào lìng zhī. shì yuè, zhèn yuǎn jiāng jūn qīng hé cuī zǔ chī jù qīng zhōu qī jùn zhī zhòng wéi dōng yáng. yōu zhōu cì shǐ liú líng zhù qǐ bīng yú jì. hé běi dà shǐ gāo gān jí qí dì áng yè xí jì zhōu. zhí cì shǐ yuán yí, gòng tuī qián hé nèi tài shǒu fēng lóng zhī xíng zhōu shì. sān yuè guǐ yǒu, fēng zhǎng guǎng wáng yè wèi dōng hǎi wáng. yǐ qīng zhōu cì shǐ lǔ jùn wáng sù wèi tài shī. pèi jùn wáng xīn wèi tài fù sī zhōu mù, gǎi fēng huái yáng wáng. yǐ xú zhōu cì shǐ péng chéng wáng ěr zhū zhòng yuǎn yōng zhōu cì shǐ lǒng xī wáng ěr zhū tiān guāng bìng wèi dà jiāng jūn. yǐ zhù guó dà jiāng jūn. bīng zhōu cì shǐ yǐng chuān wáng ěr zhū zhào wèi tiān zhù dà jiāng jūn. fēng jìn zhōu cì shǐ píng yáng jùn gōng gāo huān wèi bó hǎi wáng. yǐ tè jìn qīng hé wáng dǎn wèi tài fù. yǐ shàng shū lìng lè píng wáng ěr zhū shì lóng wèi tài bǎo. yǐ zhào jùn wáng chén wèi sī kōng. bǐng shēn, dìng zhōu cì shǐ hóu shēn pò liú líng zhù yú ān guó chéng. zhǎn zhī, chuán shǒu jīng shī. xià sì yuè rén zǐ, xiǎng tài miào. guǐ hài, lǒng xī wáng ěr zhū tiān guāng pò sù qín míng dá. qín sòng jīng shī, zhǎn zhī. bǐng yín, yǐ shì zhōng ěr zhū yàn bó wèi sī tú. zhào yǒu sī bù dé fù chēng wěi liáng. bà xì zuò zhī tiáo, wú jìn lín guó hái wǎng. wǔ yuè bǐng zǐ, ěr zhū zhòng yuǎn shǐ qí dū du wèi sēng xù děng tǎo cuī zǔ chī yú dōng yáng, zhǎn zhī. liù yuè jǐ hài shuò, rì yǒu shí zhī. gēng shēn, bó hǎi wáng gāo huān qǐ bīng xìn dōu, yǐ zhū ěr zhū shì wèi míng. qiū qī yuè rén shēn, ěr zhū shì lóng děng hài qián tài bǎo yáng chūn qián sī kōng yáng jīn. bǐng xū, sī tú ěr zhū yàn bó yǐ hàn xùn wèi. jiǔ yuè, yǐ péng chéng wáng ěr zhū zhòng yuǎn wèi tài zǎi. gēng chén, yǐ lǒng xī wáng ěr zhū tiān guāng wèi dà sī mǎ. guǐ sì, zhuī zūn huáng kǎo wèi xiān dì, huáng bǐ wáng shì wèi xiān tài fēi. fēng huáng dì yǒng yè wèi gāo mì wáng, huáng zǐ zi shù wèi bó hǎi wáng. dōng shí yuè rén yín, gāo huān tuī bó hǎi tài shǒu yuán lǎng jí huáng dì wèi yú xìn dōu.
普泰元年春二月己巳,皇帝即位於太極前殿,群臣拜賀。禮華,遂登閶闔門大 赦。以魏為大魏。改建明二年為普泰元年。罷稅市及稅鹽之官。庚午,詔曰:「自 秦之末競為皇帝,忘負乘之深殃,垂貪鄙於萬葉。予今稱帝,已為褒矣!可普告令 知。」是月,鎮遠將軍清河崔祖螭聚青州七郡之眾圍東陽。幽州刺史劉靈助起兵於 薊。河北大使高乾及其弟昂夜襲冀州。執刺史元嶷,共推前河內太守封隆之行州事。 三月癸酉,封長廣王曄為東海王。以青州刺史、魯郡王肅為太師。沛郡王欣為太傅、 司州牧,改封淮陽王。以徐州刺史彭城王爾硃仲遠、雍州刺史隴西王爾硃天光並為 大將軍。以柱國大將軍。并州刺史、潁川王爾硃兆為天柱大將軍。封晉州刺史、平 陽郡公高歡為勃海王。以特進、清河王亶為太傅。以尚書令、樂平王爾硃世隆為太 保。以趙郡王諶為司空。丙申,定州刺史侯深破劉靈助於安國城。斬之,傳首京師。 夏四月壬子,享太廟。癸亥,隴西王爾硃天光破宿勤明達。禽送京師,斬之。丙寅, 以侍中爾硃彥伯為司徒。詔有司不得復稱偽梁。罷細作之條,無禁鄰國還往。五月 丙子,爾硃仲遠使其都督魏僧勖等討崔祖螭於東陽,斬之。六月己亥朔,日有蝕之。 庚申,勃海王高歡起兵信都,以誅爾硃氏為名。秋七月壬申,爾硃世隆等害前太保 楊椿、前司空楊津。丙戌,司徒爾硃彥伯以旱遜位。九月,以彭城王爾硃仲遠為太 宰。庚辰,以隴西王爾硃天光為大司馬。癸巳,追尊皇考為先帝,皇妣王氏為先太 妃。封皇弟永業為高密王,皇子子恕為勃海王。冬十月壬寅,高歡推勃海太守元朗 即皇帝位於信都。
èr nián chūn rùn èr yuè, gāo huān bài ěr zhū tiān guāng děng yú hán líng. xià sì yuè xīn sì, gāo huān yǔ fèi dì zhì máng shān. shǐ wèi lán gēn wèi yù luò yì, qiě guān dì zhī wèi rén. lán gēn jì dì yǎ dé, hái zhì huǐ bàng, jìng cóng cuī líng yì, fèi dì yú chóng xùn fó sì. ér lì píng yáng wáng xiū, shì wèi xiào wǔ dì. dì jì shī wèi, nǎi fù shī yuē: zhū mén jiǔ kě huàn, zǐ jí fēi qíng wán. diān fù lì kě dài, yī nián sān yì huàn. shí yùn zhèng rú cǐ, wéi yǒu xiū zhēn guān. wǔ yuè bǐng shēn, dì yù shì, cú yú mén xià wài shěng, shí nián sān shí wǔ. xiào wǔ dì zhào bǎi sī fù huì, zàng yòng wáng lǐ. jiā jiǔ liú luán hé huáng wū zuǒ dào, bān jiàn bǎi èr shí rén. hòu xī wèi zhuī shì jié mǐn huáng dì.
二年春閏二月,高歡敗爾硃天光等於韓陵。夏四月辛巳,高歡與廢帝至芒山。 使魏蘭根慰喻洛邑,且觀帝之為人。蘭根忌帝雅德,還致毀謗,竟從崔陵議,廢帝 於崇訓佛寺。而立平陽王修,是為孝武帝。帝既失位,乃賦詩曰:「硃門久可患, 紫極非情玩。顛覆立可待,一年三易換。時運正如此,唯有修真觀。」五月丙申, 帝遇弒,殂於門下外省,時年三十五。孝武帝詔百司赴會,葬用王禮。加九旒、鑾 輅、黃屋、左纛,班劍百二十人。後西魏追諡節閔皇帝。
fèi dì huì lǎng zì zhòng zhé, zhāng wǔ wáng róng dì sān zi yě. mǔ yuē chéng shì. dì shǎo chēng míng wù. yuán yè jiàn míng èr nián zhēng yuè wù zǐ, wèi bó hǎi tài shǒu. pǔ tài yuán nián shí yuè, bó hǎi wáng gāo huān fèng dì yǐ zhǔ hào lìng.
廢帝諱朗字仲哲,章武王融第三子也。母曰程氏。帝少稱明悟。元曄建明二年 正月戊子,為勃海太守。普泰元年十月,勃海王高歡奉帝以主號令。
zhōng xìng yuán nián dōng shí yuè rén yín, huáng dì jí wèi yú xìn dōu xī. dà shè, gǎi pǔ tài yuán nián wèi zhōng xìng. yǐ bó hǎi wáng gāo huān wèi chéng xiàng, dū du zhōng wài zhū jūn shì. yǐ hé běi dà shǐ gāo gān wèi sī kōng. xīn hài, gāo huān dà pò ěr zhū zhào yú guǎng ā. shí yī yuè, liáng jiāng yuán shù rù jù qiào chéng.
中興元年冬十月壬寅,皇帝即位於信都西。大赦,改普泰元年為中興。以勃海 王高歡為丞相,都督中外諸軍事。以河北大使高乾為司空。辛亥,高歡大破爾硃兆 於廣阿。十一月,梁將元樹入據譙城。
èr nián chūn èr yuè jiǎ zǐ, yǐ bó hǎi wáng gāo huān wèi dà chéng xiàng zhù guó dà jiāng jūn tài shī. jí huān bài ěr zhū shì yú hán líng, sì yuè xīn sì, dì yú hé yáng xùn wèi yú bié dǐ. wǔ yuè, xiào wǔ fēng dì wèi ān dìng jùn wáng. shí yī yuè, cú yú mén xià wài shěng. shí nián èr shí. yǒng xī èr nián, zàng yú yè xī nán yě mǎ gǎng.
二年春二月甲子,以勃海王高歡為大丞相、柱國大將軍、太師。及歡敗爾硃氏 於韓陵,四月辛巳,帝於河陽遜位於別邸。五月,孝武封帝為安定郡王。十一月, 殂於門下外省。時年二十。永熙二年,葬於鄴西南野馬崗。
xiào wǔ huáng dì huì xiū, zì xiào zé, guǎng píng wǔ mù wáng huái zhī dì sān zi yě. mǔ yuē lǐ shì. dì xìng shěn hòu, xué shè, hǎo wǔ shì, biàn tǐ yǒu lín wén. nián shí bā, fēng rǔ yáng xiàn gōng. mèng rén yǒu cóng huì wèi jǐ yuē: rǔ dāng dà guì, dé èr shí wǔ nián. yǒng ān sān nián, fēng píng yáng wáng. pǔ tài zhōng, wèi shì zhōng shàng shū zuǒ pú shè.
孝武皇帝諱修,字孝則,廣平武穆王懷之第三子也。母曰李氏。帝性沈厚,學 涉,好武事,遍體有鱗文。年十八,封汝陽縣公。夢人有從諱謂己曰:「汝當大貴, 得二十五年。」永安三年,封平陽王。普泰中,為侍中、尚書左僕射。
zhōng xìng èr nián, gāo huān jì bài ěr zhū shì, fèi dì zì yǐ shū yuǎn, qǐng xùn dà wèi. huān nǎi yǔ bǎi liáo yì. yǐ xiào wén bù kě wú hòu, shí zhào rǔ nán wáng yuè yú liáng. zhì, jiāng lì zhī, sù xī ér zhǐ. yòu zhū wáng jiē táo nì, dì zài tián shě. xiān shì, sōng shān dào shì pān mí wàng jiàn luò yáng chéng xī yǒu tiān zǐ qì, hòu zhī nǎi dì yě. yú shì zào dì mì yán zhī. jū wǔ xún ér gāo huān shǐ hú sī chūn qiú dì. chūn cóng dì suǒ qīn wáng sī zhèng jiàn dì. dì biàn sè yuē: fēi mài wǒ yé? chūn suì yǐ bái huān. huān qiǎn sì bǎi qí fèng yíng dì rù zhān zhàng, chén chéng, qì xià zhān jīn. ràng yǐ guǎ dé. huān zài bài, dì yì bài. huān chū, bèi fú yù, jìn tāng mù. dá yè yán jǐng. mèi shuǎng, wén wǔ zhí biān yǐ cháo. shǐ hú sī chūn fèng quàn jìn biǎo. chūn rù wéi mén, qìng zhé yán shǒu ér bù gǎn qián. dì lìng sī zhèng qǔ biǎo, yuē: shì, biàn bù dé bù chēng zhèn yǐ. yú shì jiǎ fèi dì ān dìng wáng zhào cè ér chán wèi yān. jí wèi yú dōng guō zhī wài. yòng dài dōu jiù zhì, yǐ hēi zhān méng qī rén, huān jū qí yī. dì yú zhān shàng xī xiàng bài tiān qì, zì dōng yáng yún lóng mén rù.
中興二年,高歡既敗爾硃氏,廢帝自以疏遠,請遜大位。歡乃與百寮議。以孝 文不可無後,時召汝南王悅於梁。至,將立之,宿昔而止。又諸王皆逃匿,帝在田 舍。先是,嵩山道士潘彌望見洛陽城西有天子氣,候之乃帝也。於是造第密言之。 居五旬而高歡使斛斯椿求帝。椿從帝所親王思政見帝。帝變色曰:「非賣我耶?」 椿遂以白歡。歡遣四百騎奉迎帝入氈帳,陳誠,泣下沾襟。讓以寡德。歡再拜,帝 亦拜。歡出,備服御,進湯沐。達夜嚴警。昧爽,文武執鞭以朝。使斛斯椿奉勸進 表。椿入帷門,罄折延首而不敢前。帝令思政取表,曰:「視,便不得不稱朕矣。」 於是假廢帝安定王詔策而禪位焉。即位於東郭之外。用代都舊制,以黑氈蒙七人, 歡居其一。帝於氈上西向拜天訖,自東陽、雲龍門入。
yǒng xī yuán nián xià sì yuè wù zǐ, huáng dì yù tài jí qián diàn, qún chén cháo hè. lǐ bì, shēng chāng hé mén dà shè. gǎi zhōng xìng èr nián wèi tài chāng yuán nián. rén chén, gāo huān hái yè. wǔ yuè bǐng shēn, jié mǐn dì cú. yǐ tài fù huái yáng wáng xīn wèi tài shī, gǎi fēng pèi jùn wáng. yǐ sī tú zhào jùn wáng chén wèi tài bǎo. yǐ sī kōng nán yáng wáng bǎo jù wèi tài wèi. yǐ tài bǎo zhǎng sūn chéng yè wèi tài fù. xīn chǒu, fù qián sī kōng gāo gān wèi. jǐ yǒu, yǐ yí tóng sān sī qīng hé wáng dǎn wèi sī tú. yǐ mǎo, nèi wài jiě yán. liù yuè guǐ hài shuò, dì yú huá lín yuán nà sòng. dīng mǎo, nán yáng wáng bǎo jù zuò shì, jiàng wèi biāo qí dà jiāng jūn, kāi fǔ, yǐ wáng guī dì. jǐ mǎo, lín xiǎn yáng diàn nà sòng. bǐng xū, zhào yuē: jiān zhě, xiōng quán dàn zì, fǎ lìng biàn cháng, suì lì yí mò qīng fù, jì shōu tiān xià zhī yì. suí yǐ jī liǎn zhī zhòng, zhōng nà shí bèi zhī zhēng, yǎn mù bǔ què, hé néng guò cǐ! jīn suì zū diào, qiě liǎng shōu yī gài, míng nián fù jiù. qiū qī yuè gēng zǐ, yǐ nán yáng wáng bǎo jù wèi tài wèi. yǐ mǎo, dì lín xiǎn yáng diàn, qīn lǐ yuān yù. shì yuè, dōng nán dào dà xíng tái fán zi hú dà pò liáng jūn yú qiào chéng, qín qí jiāng yuán shù. bā yuè dīng mǎo, fēng xī zhōng láng jiāng yuán níng wèi gāo píng wáng. jiǔ yuè guǐ mǎo, jìn yàn jùn gōng hè bá yǔn jué wèi wáng. guǐ chǒu, gǎi fēng pèi jùn wáng xīn wèi guǎng líng wáng jié mǐn zi bó hǎi wáng zǐ shù wèi pèi jùn wáng. dōng shí yuè xīn yǒu shuò, rì yǒu shí zhī. shí yī yuè dīng yǒu, sì yuán qiū. jiǎ chén, shā ān dìng wáng lǎng jí dōng hǎi wáng yè. jǐ yǒu, yǐ rǔ nán wáng yuè wèi shì zhōng dà sī mǎ, kāi fǔ. zàng tài hòu hú shì. shí èr yuè dīng hài, shā dà sī mǎ rǔ nán wáng yuè. dà shè, gǎi yuán wèi yǒng xìng. yǐ tóng míng yuán shí nián hào, xún gǎi wèi yǒng xī. shì suì, rú rú yè dā gāo lì qì dān kù mò xī gāo chāng děng guó bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
永熙元年夏四月戊子,皇帝御太極前殿,群臣朝賀。禮畢,升閶闔門大赦。改 中興二年為太昌元年。壬辰,高歡還鄴。五月丙申,節閔帝殂。以太傅、淮陽王欣 為太師,改封沛郡王。以司徒、趙郡王諶為太保。以司空、南陽王寶炬為太尉。以 太保長孫承業為太傅。辛丑,復前司空高乾位。己酉,以儀同三司、清河王亶為司 徒。乙卯,內外解嚴。六月癸亥朔,帝於華林園納訟。丁卯,南陽王寶炬坐事,降 為驃騎大將軍,開府,以王歸第。己卯,臨顯陽殿納訟。丙戌,詔曰:「間者,凶 權誕恣,法令變常,遂立夷貊輕賦,冀收天下之意。隨以箕斂之重,終納十倍之徵, 掩目捕雀,何能過此!今歲租調,且兩收一丐,明年復舊。」秋七月庚子,以南陽 王寶炬為太尉。乙卯,帝臨顯陽殿,親理冤獄。是月,東南道大行台樊子鵠大破梁 軍於譙城,禽其將元樹。八月丁卯,封西中郎將元寧為高平王。九月癸卯,進燕郡 公賀拔允爵為王。癸丑,改封沛郡王欣為廣陵王;節閔子勃海王子恕為沛郡王。冬 十月辛酉朔,日有蝕之。十一月丁酉,祀圓丘。甲辰,殺安定王朗及東海王曄。己 酉,以汝南王悅為侍中、大司馬,開府。葬太后胡氏。十二月丁亥,殺大司馬、汝 南王悅。大赦,改元為永興。以同明元時年號,尋改為永熙。是歲,蠕蠕、嚈噠、 高麗、契丹、庫莫奚、高昌等國並遣使朝貢。
èr nián chūn zhēng yuè gēng yín shuò, cháo xiǎng qún chén yú tài jí qián diàn. dīng yǒu, bó hǎi wáng gāo huān dà bài ěr zhū shì, shān dōng píng. bà zhū xíng tái. dīng sì, zhuī zūn huáng kǎo wèi wǔ mù huáng dì, tài fēi féng shì wèi wǔ mù huáng hòu, huáng bǐ lǐ shì yuē huáng tài fēi. èr yuè, yǐ xián yáng wáng tǎn wèi sī kōng. sān yuè jiǎ wǔ, tài shī lǔ jùn wáng sù hōng. dīng sì, yǐ tài bǎo zhào jùn wáng chén wèi tài wèi. yǐ tài wèi nán yáng wáng bǎo jù wèi shàng shū lìng tài bǎo, kāi fǔ. shì yuè, ā zhì luó shí wàn hù nèi fù. zhào fù yǐ bó hǎi wáng gāo huān wèi dà xíng tái, suí jī cái chù. xià sì yuè jǐ wèi shuò, rì yǒu shí zhī. qiū qī yuè rén chén, yǐ tài shī guǎng líng wáng xīn wèi dà sī mǎ, yǐ tài wèi zhào jùn wáng chén wèi tài shī, bìng kāi fǔ. gēng xū, yǐ qián sī tú yàn jùn wáng hè bá yǔn wèi tài wèi. dōng shí yuè guǐ wèi, yǐ wèi jiāng jūn guā zhōu cì shǐ tài lín xiàn bó gāo chāng wáng qū zi jiān wèi yí tóng sān sī, jìn jué jùn gōng. shí èr yuè dīng sì, shòu yú sōng yáng, shì zú hán kǔ. jǐ sì, suì xìng wēn tāng. dīng chǒu, hái gōng.
二年春正月庚寅朔,朝饗群臣於太極前殿。丁酉,勃海王高歡大敗爾硃氏,山 東平。罷諸行台。丁巳,追尊皇考為武穆皇帝,太妃馮氏為武穆皇后,皇妣李氏曰 皇太妃。二月,以咸陽王坦為司空。三月甲午,太師、魯郡王肅薨。丁巳,以太保、 趙郡王諶為太尉。以太尉、南陽王寶炬為尚書令、太保,開府。是月,阿至羅十萬 戶內附。詔復以勃海王高歡為大行台,隨機裁處。夏四月己未朔,日有蝕之。秋七 月壬辰,以太師、廣陵王欣為大司馬,以太尉、趙郡王諶為太師,並開府。庚戌, 以前司徒、燕郡王賀拔允為太尉。冬十月癸未,以衛將軍、瓜州刺史、泰臨縣伯、 高昌王麴子堅為儀同三司,進爵郡公。十二月丁巳,狩於嵩陽,士卒寒苦。己巳, 遂幸溫湯。丁丑,還宮。
sān nián chūn èr yuè rén xū, dà shè. rén wǔ, fēng zuǒ wèi jiāng jūn yuán bīn zhī wèi yǐng chuān wáng. xià sì yuè guǐ chǒu shuò, rì yǒu shí zhī. xīn wèi, gāo píng wáng níng zuò shì jiàng jué wèi gōng. wǔ yuè bǐng xū, zhì xūn fǔ shù zǐ, xiāng bié liù bǎi rén qí guān, xiāng bié èr bǎi rén gé nèi bù qǔ, shù qiān rén. dì nèi tú gāo huān, nǎi yǐ hú sī chūn wèi lǐng jūn, shǐ yǔ wáng sī zhèng děng tǒng zhī, yǐ wèi xīn lǚ. jūn móu cháo zhèng, xián jué yú chūn. fēn zhì dū jiāng jí hé nán guān xī zhū cì shǐ. xīn mǎo, xià zhào jiè yán, yáng shēng fá liáng, shí móu běi tǎo. shì xià, qì dān gāo lì tǔ gǔ hún bìng qiǎn shǐ cháo gòng. qiū qī yuè jǐ chǒu, dì qīn zǒng liù jūn shí yú wàn, cì hé qiáo. gāo huān yǐn jūn dōng dù. bǐng wǔ, dì lǜ nán yáng wáng bǎo jù qīng hé wáng dǎn guǎng yáng wáng zhàn hú sī chūn yǐ wǔ qiān qí sù yú chán xī yáng wáng bié shě. shā mén dōu wéi nà huì zhēn fù xǐ chí qiān niú dāo yǐ cóng. yǒu niú bǎi tóu, jǐn shā yǐ shí jūn shì. zhòng zhī dì jiāng chū, qí yè wáng zhě guò bàn. qīng hé guǎng yáng èr wáng yì táo guī. lüè yáng gōng yǔ wén tài qiǎn dū du luò chāo lǐ xián hé gè lǐng shù bǎi qí fù. luò chāo xiān zhì. jiǎ xū, xián hé huì dì yú xiáo zhōng. jǐ yǒu, gāo huān rù luò, qiǎn lóu zhāo jí hé nán yǐn yuán zǐ sī lǐng zuǒ yòu shì guān zhuī dì, qǐng huí jià. gāo áng lǜ jìn qí jí dì yú shǎn xī. dì biān mǎ zhǎng wù zhì hú chéng, jī kě shén, yǒu wáng sī cūn rén yǐ mài fàn hú jiāng xiàn dì. dì gān zhī, fù yī cūn shí nián. shì suì èr yuè, yíng huò rù nán dòu, zhòng xīng běi liú, qún shǔ fú hé xiàng yè. liáng wǔ xiǎn ér xià diàn, yǐ ráng xīng biàn. jí wén dì zhī xī, cán yuē: lǔ yì yīng tiān hū? dì zhì chóu sāng, tóng guān dà dū dū máo hóng bīn yíng xiàn shí. bā yuè, yǔ wén tài qiǎn dà dū dū zhào guì liáng yù jiǎ qí èr qiān lái fù, nǎi fèng yíng. dì guò hé wèi yù yuē: cǐ shuǐ dōng liú ér zhèn xī shàng, ruò dé zhòng yè luò yáng miào, shì qīng děng gōng yě. dì jí zuǒ yòu jiē liú tì. yǔ wén tài yíng dì yú dōng yáng, dì láo zhī, jiāng shì jiē hū wàn suì. suì rù zhǎng ān. yǐ yōng zhōu gōng xiè wèi gōng, dà shè. jiǎ yín, gāo huān tuī sī tú qīng hé wáng dǎn wèi dà sī mǎ, chéng zhì zǒng wàn jī, jū shàng shū shěng. huān zhuī chē jià zhì tóng guān. jiǔ yuè jǐ yǒu, huān dōng hái luò yáng. dì qīn dū zhòng gōng tóng guān, zhǎn qí xíng tái huá zhǎng yú, yòu kè huá zhōu. qí dōng shí yuè, gāo huān tuī qīng hé wáng dǎn zi shàn jiàn wèi zhǔ, xǐ dōu yè, shì wèi dōng wèi. wèi yú cǐ shǐ fēn wèi èr. dì zhī zài luò yě, cóng mèi bù jià zhě sān: yī yuē píng yuán gōng zhǔ míng yuè, nán yáng wáng tóng chǎn yě èr yuē ān dé gōng zhǔ, qīng hé wáng yì nǚ yě sān yuē jí lí, yì fēng gōng zhǔ. dì nèi yàn, mìng zhū fù rén yǒng shī. huò yǒng bào zhào lè fǔ yuē: zhū mén jiǔ zhòng mén jiǔ guī, yuàn zhú míng yuè rù jūn huái. dì jì yǐ míng yuè rù guān. jí lí zì yì. yǔ wén tài shǐ yuán shì zhū wáng qǔ míng yuè shā zhī. dì bù yuè, huò shí wān gōng, huò shí tuī àn, jūn chén yóu cǐ bù ān píng. rùn shí èr yuè guǐ sì, pān mí zòu yán: jīn rì dāng shèn yǒu jí bīng. qí yè, dì zài xiāo yáo yuán yàn ā zhì luó, gù shì chén yuē: cǐ chù fǎng fú huá lín yuán, shǐ rén liáo zēng qī yuàn. mìng qǔ suǒ chéng bō sī liú mǎ, shǐ nán yáng wáng yuè zhī. jiāng pān ān, jué ér sǐ, dì è zhī. rì yàn hái gōng, zhì hòu mén, mǎ jīng bù qián, biān dǎ rù. wèi pān mí yuē: jīn rì xìng wú tā bù? mí yuē: guò yè bàn zé dà jí, xū yú, dì yǐn jiǔ, yù zhèn ér bēng, shí nián èr shí wǔ. shì yuē xiào wǔ. bìn yú cǎo táng fó sì. shí yú nián nǎi zàng yún líng. shǐ xuān wǔ xiào míng jiān yáo yuē: hú fēi hú, háo fēi háo, jiāo lí gǒu zǐ niè duàn suǒ. shí zhě yǐ wèi suǒ wèi běn suǒ fā, jiāo lí gǒu zǐ zhǐ yǔ wén tài, sú wèi zhī hēi tǎ yě.
三年春二月壬戌,大赦。壬午,封左衛將軍元斌之為潁川王。夏四月癸丑朔, 日有蝕之。辛未,高平王寧坐事降爵為公。五月丙戌,置勛府庶子,箱別六百人; 騎官,箱別二百人;閣內部曲,數千人。帝內圖高歡,乃以斛斯椿為領軍,使與王 思政等統之,以為心膂。軍謀朝政,咸決於椿。分置督將及河南、關西諸刺史。辛 卯,下詔戒嚴,楊聲伐梁,實謀北討。是夏,契丹、高麗、吐谷渾並遣使朝貢。秋 七月己丑,帝親總六軍十餘萬,次河橋。高歡引軍東度。丙午,帝率南陽王寶炬、 清河王亶、廣陽王湛、斛斯椿以五千騎宿於瀍西楊王別舍。沙門都維那惠臻負璽持 千牛刀以從。有牛百頭,盡殺以食軍士。眾知帝將出,其夜亡者過半。清河、廣陽 二王亦逃歸。略陽公宇文泰遣都督駱超、李賢和各領數百騎赴。駱超先至。甲戌, 賢和會帝於崤中。己酉,高歡入洛,遣婁昭及河南尹元子思領左右侍官追帝,請回 駕。高昂率勁騎及帝於陝西。帝鞭馬長騖至湖城,饑渴甚,有王思村人以麥飯壺漿 獻帝。帝甘之,復一村十年。是歲二月,熒惑入南斗,眾星北流,群鼠浮河向鄴。 梁武跣而下殿,以禳星變。及聞帝之西,慚曰:「虜亦應天乎?」帝至稠桑,潼關 大都督毛洪賓迎獻食。八月,宇文泰遣大都督趙貴、梁御甲騎二千來赴,乃奉迎。 帝過河謂御曰:「此水東流而朕西上,若得重謁洛陽廟,是卿等功也。」帝及左右 皆流涕。宇文泰迎帝於東陽,帝勞之,將士皆呼萬歲。遂入長安。以雍州公廨為宮, 大赦。甲寅,高歡推司徒、清河王亶為大司馬,承制總萬機,居尚書省。歡追車駕 至潼關。九月己酉,歡東還洛陽。帝親督眾攻潼關,斬其行台華長瑜,又克華州。 其冬十月,高歡推清河王亶子善見為主,徙都鄴,是為東魏。魏於此始分為二。帝 之在洛也,從妹不嫁者三:一曰平原公主明月,南陽王同產也;二曰安德公主,清 河王懌女也;三曰蒺藜,亦封公主。帝內宴,命諸婦人詠詩。或詠鮑照樂府曰: 「硃門九重門九閨,願逐明月入君懷。」帝既以明月入關。蒺藜自縊。宇文泰使元 氏諸王取明月殺之。帝不悅,或時彎弓,或時推案,君臣由此不安平。閏十二月癸 巳,潘彌奏言:「今日當慎有急兵。」其夜,帝在逍遙園宴阿至羅,顧侍臣曰: 「此處仿佛華林園,使人聊增悽怨。」命取所乘波斯騮馬,使南陽王躍之。將攀鞍, 蹶而死,帝惡之。日晏還宮,至後門,馬驚不前,鞭打入。謂潘彌曰:「今日幸無 他不?」彌曰:「過夜半則大吉,」須臾,帝飲酒,遇鴆而崩,時年二十五。諡曰 孝武。殯於草堂佛寺。十餘年乃葬雲陵。始宣武、孝明間謠曰:「狐非狐,貉非貉, 焦梨狗子齧斷索。」識者以為索謂本索發,焦梨狗子指宇文泰,俗謂之黑獺也。
wén huáng dì huì bǎo jù, xiào wén huáng dì zhī sūn, jīng zhào wáng yú zhī zǐ yě. mǔ yuē yáng shì. dì zhèng shǐ chū zuò fù yú zuì, xiōng dì jiē yōu zōng zhèng sì. jí xuān wǔ bēng, nǎi dé xuě. zhèng guāng zhōng, bài zhí gé jiāng jūn. shí hú tài hòu duō bì chǒng, dì yǔ míng dì móu zhū zhī. shì xiè, miǎn guān. wǔ tài zhōng, fēng shào xiàn hóu. yǒng ān sān nián, jìn fēng nán yáng wáng. xiào wǔ jí wèi, bài tài wèi, jiā shì zhōng. yǒng xī èr nián, jìn wèi tài bǎo kāi fǔ shàng shū lìng. sān nián, xiào wǔ yǔ gāo huān gòu nán, yǐ dì wèi zhōng jūn sì miàn dà dū dū. jí cóng rù guān, bài tài zǎi lù shàng shū shì. xiào wǔ bēng, chéng xiàng lüè yáng gōng yǔ wén tài lǜ qún gōng qīng shì fèng biǎo quàn jìn, sān ràng nǎi xǔ yān.
文皇帝諱寶炬,孝文皇帝之孫,京兆王愉之子也。母曰楊氏。帝正始初坐父愉 罪,兄弟皆幽宗正寺。及宣武崩,乃得雪。正光中,拜直閣將軍。時胡太后多嬖寵, 帝與明帝謀誅之。事泄,免官。武泰中,封邵縣侯。永安三年,進封南陽王。孝武 即位,拜太尉,加侍中。永熙二年,進位太保、開府、尚書令。三年,孝武與高歡 構難,以帝為中軍四面大都督。及從入關,拜太宰、錄尚書事。孝武崩,丞相、略 陽公宇文泰率群公卿士奉表勸進,三讓乃許焉。
dà tǒng yuán nián chūn zhēng yuè wù shēn, huáng dì jí wèi yú chéng xī, dà shè, gǎi yuán. zhuī zūn huáng kǎo wèi wén jǐng huáng dì, huáng bǐ yáng shì wèi huáng hòu. jǐ yǒu, jìn chéng xiàng lüè yáng gōng yǔ wén tài dū du zhōng wài zhū jūn lù shàng shū shì dà xíng tái, gǎi fēng ān dìng jùn gōng. yǐ shàng shū lìng hú sī chūn wèi tài bǎo, guǎng píng wáng zàn wèi sī tú. yǐ mǎo, lì fēi yǐ shì wèi huáng hòu, lì huáng zǐ qīn wèi huáng tài zǐ. jiǎ zǐ, yǐ guǎng líng wáng xīn wèi tài fù, yǐ yí tóng sān sī mò qí shòu lè gàn wèi sī kōng. dōng wèi jiāng hóu jǐng gōng xiàn jīng zhōu. èr yuè, qián nán qīng zhōu cì shǐ dà yě bá zhǎn yǎn zhōu cì shǐ fán zi hú, yǐ zhōu jiàng dōng wèi. xià wǔ yuè, jiàng zuì rén. jiā ān dìng gōng yǔ wén tài wèi zhù guó. qiū qī yuè, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī niàn xián wèi tài wèi, yǐ sī kōng mò qí shòu lè gàn wèi sī tú yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī yuè lēi gōng wèi sī kōng. liáng zhōu cì shǐ yuán luó yǐ zhōu jiàng liáng. jiǔ yuè, yǒu sī zhào jiān yù xiāng zé, xū qián wàn guàn. dì yǐ jūn lǚ zài wài, tíng zhī. dōng shí yuè, tài shī shàng dǎng wáng zhǎng sūn chéng yè hōng. shí èr yuè, yǐ tài wèi niàn xián wèi tài fù, yǐ hé zhōu cì shǐ liáng jǐng ruì wèi tài wèi.
大統元年春正月戊申,皇帝即位於城西,大赦,改元。追尊皇考為文景皇帝, 皇妣楊氏為皇后。己酉,進丞相、略陽公宇文泰都督中外諸軍、錄尚書事、大行台, 改封安定郡公。以尚書令斛斯椿為太保,廣平王贊為司徒。乙卯,立妃乙氏為皇后, 立皇子欽為皇太子。甲子,以廣陵王欣為太傅,以儀同三司万俟壽樂干為司空。東 魏將侯景攻陷荊州。二月,前南青州刺史大野拔斬兗州刺史樊子鵠,以州降東魏。 夏五月,降罪人。加安定公宇文泰位柱國。秋七月,以開府儀同三司念賢為太尉, 以司空万俟壽樂干為司徒;以開府儀同三司越勒肱為司空。梁州刺史元羅以州降梁。 九月,有司詔煎御香澤,須錢萬貫。帝以軍旅在外,停之。冬十月,太師、上黨王 長孫承業薨。十二月,以太尉念賢為太傅,以河州刺史梁景睿為太尉。
èr nián chūn zhēng yuè xīn hài, sì nán jiāo, gǎi yǐ shén yuán huáng dì pèi. dōng wèi gōng xiàn xià zhōu. èr yuè, yí tóng sān sī duàn jìng tǎo pàn qiāng liáng dìng píng zhī. sān yuè, yǐ liáng zhōu cì shǐ lǐ shū rén wèi sī tú, yǐ sī tú mò qí shòu lè gàn wèi tài zǎi. xià wǔ yuè, sī kōng yuè lēi gōng hōng. qín zhōu cì shǐ jiàn zhōng wáng mò qí pǔ bō jí qí zi tài zǎi shòu lè gàn lǜ suǒ bù bēn dōng wèi. qiū jiǔ yuè, yǐ fú fēng wáng fú wèi sī kōng, yǐ tài bǎo hú sī chūn wèi tài fù. dōng shí yī yuè, zhuī gǎi shǐ zǔ shén yuán huáng dì wèi tài zǔ, dào wǔ huáng dì wèi liè zǔ. shì suì, guān zhōng dà jī, rén xiāng shí, sǐ zhě shí qī bā.
二年春正月辛亥,祀南郊,改以神元皇帝配。東魏攻陷夏州。二月,儀同三司 段敬討叛羌梁GC定平之。三月,以涼州刺史李叔仁為司徒,以司徒万俟壽樂干為 太宰。夏五月,司空越勒肱薨。秦州刺史、建忠王万俟普撥及其子太宰壽樂干率所 部奔東魏。秋九月,以扶風王孚為司空,以太保斛斯椿為太傅。冬十一月,追改始 祖神元皇帝為太祖,道武皇帝為烈祖。是歲,關中大飢,人相食,死者十七八。
sān nián chūn èr yuè, huái lǐ huò shén xǐ, dà shè. xià sì yuè, tài fù hú sī chūn hōng. wǔ yuè, yǐ guǎng líng wáng xīn wèi tài zǎi, hè bá shèng wèi tài shī. liù yuè, yǐ sī kōng fú fēng wáng fú wèi tài bǎo, yǐ tài wèi liáng jǐng ruì wèi tài fù, yǐ sī tú guǎng píng wáng zàn wèi tài wèi, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī wáng méng wèi sī kōng. dōng shí yuè, ān dìng gōng yǔ wén tài dà pò dōng wèi jūn yú shā yuàn, bài tài zhù guó dà jiāng jūn. shí èr yuè, sī tú lǐ shū rén zì liáng zhōu tōng shǐ yú dōng wèi, jiàn chāng tài shǒu hè lán zhí gōng zhǎn zhī.
三年春二月,槐里獲神璽,大赦。夏四月,太傅斛斯椿薨。五月,以廣陵王欣 為太宰,賀拔勝為太師。六月,以司空、扶風王孚為太保,以太尉梁景睿為太傅, 以司徒、廣平王贊為太尉,以開府儀同三司王盟為司空。冬十月,安定公宇文泰大 破東魏軍於沙苑,拜泰柱國大將軍。十二月,司徒李叔仁自涼州通使於東魏,建昌 太守賀蘭植攻斬之。
sì nián chūn zhēng yuè xīn yǒu, bài tiān yú qīng huī shì, zhōng dì shì suì wèi cháng. èr yuè, dōng wèi gōng xiàn nán fén yǐng yù guǎng sì zhōu. fèi huáng hòu yǐ shì. sān yuè, lì rú rú nǚ yù jiǔ lǘ shì wèi huáng hòu, dà shè. yǐ sī kōng wáng méng wèi sī tú. qiū qī yuè, dōng wèi jiāng hóu jǐng děng wéi luò yáng, dì yǔ ān dìng gōng yǔ wén tài dōng fá. jiǔ yuè, chē jià zhì zì dōng fá. yǐ fǔ jūn jiāng jūn liáng dìng wèi nán táo zhōu cì shǐ, ān xī fān.
四年春正月辛酉,拜天於清暉室,終帝世遂為常。二月,東魏攻陷南汾、潁、 豫、廣四州。廢皇后乙氏。三月,立蠕蠕女郁久閭氏為皇后,大赦。以司空王盟為 司徒。秋七月,東魏將侯景等圍洛陽,帝與安定公宇文泰東伐。九月,車駕至自東 伐。以撫軍將軍梁GC定為南洮州刺史,安西蕃。
wǔ nián chūn èr yuè, shè jīng chéng nèi. xià wǔ yuè, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī lǐ bì wèi sī kōng. miǎn jì lè zá yì zhī tú, jiē cóng biān hù. qiū qī yuè, zhào zì jīn héng yǐ shuò wàng qīn yuè jīng shī jiàn jìn qiú tú. yǐ sī kōng fú fēng wáng fú wèi tài wèi. dōng shí yuè, yú yáng wǔ mén wài xiàn gǔ, zhì zhǐ bǐ, yǐ qiú dé shī.
五年春二月,赦京城內。夏五月,以開府儀同三司李弼為司空。免妓樂雜役之 徒,皆從編戶。秋七月,詔自今恆以朔望親閱京師見禁囚徒。以司空、扶風王孚為 太尉。冬十月,於陽武門外縣鼓,置紙筆,以求得失。
liù nián chūn zhēng yuè gēng xū, cháo qún chén. zì xī qiān zhì cǐ, lǐ lè shǐ bèi. tài wèi fú fēng wáng fú hōng. èr yuè, zhù wǔ zhū qián. jiàng zuì rén. dōng shí yī yuè, tài shī niàn xián hōng.
六年春正月庚戌,朝群臣。自西遷至此,禮樂始備。太尉、扶風王孚薨。二月, 鑄五銖錢。降罪人。冬十一月,太師念賢薨。
qī nián chūn èr yuè, yōu zhōu cì shǐ shùn yáng wáng zhòng jǐng yǐ zuì cì sǐ. sān yuè, xià zhōu cì shǐ liú píng móu fǎn, dà dū du yú jǐn tǎo qín zhī. qiū jiǔ yuè, zhào bān zhèng shì zhī fǎ liù tiáo. dōng shí yī yuè, pàn qiāng liáng dìng tú dǎng tún yú chì shuǐ chéng, qín zhōu cì shǐ dú gū xìn jī píng zhī. shàng shū zòu bān shí èr tiáo zhì. shí èr yuè, yù píng yún guān. yǐn jiàn zhū wáng, xù jiā rén zhī lǐ. shǒu zhào wèi zōng jiè shí tiáo yǐ cì zhī.
七年春二月,幽州刺史、順陽王仲景以罪賜死。三月,夏州刺史劉平謀反,大 都督于謹討禽之。秋九月,詔班政事之法六條。冬十一月,叛羌梁GC定徒黨屯於 赤水城,秦州刺史獨孤信擊平之。尚書奏班十二條制。十二月,御憑雲觀。引見諸 王,敘家人之禮。手詔為宗誡十條以賜之。
bā nián chūn sān yuè, chū zhì liù jūn. xià sì yuè, shàn shàn wáng xiōng shàn zhū nà lǜ zhòng nèi fù. qiū bā yuè, yǐ tài wèi wáng méng wèi tài bǎo. dōng shí yuè, zhào huáng tài zǐ zhèn hé dōng. shí èr yuè, xíng xìng huá zhōu, qǐ wàn shòu diàn yú shā yuàn běi.
八年春三月,初置六軍。夏四月,鄯善王兄鄯硃那率眾內附。秋八月,以太尉 王盟為太保。冬十月,詔皇太子鎮河東。十二月,行幸華州,起萬壽殿於沙苑北。
jiǔ nián chūn zhēng yuè, jiàng zuì rén. jìn zhōng wài jí cóng mǔ xiōng dì zǐ mèi wèi hūn. rùn yuè, chē jià zhì zì huá zhōu. èr yuè, dōng wèi běi yù zhōu cì shǐ gāo zhòng mì jù wǔ láo nèi fù, yǐ zhòng mì wèi shì zhōng sī tú, fēng bó hǎi jùn gōng. qiū qī yuè, dà shè. yǐ tài bǎo wáng méng wèi tài fù, yǐ tài wèi guǎng píng wáng zàn wèi sī kōng. dōng shí èr yuè, yǐ sī kōng lǐ bì wèi tài wèi.
九年春正月,降罪人。禁中外及從母兄弟姊妹為婚。閏月,車駕至自華州。二 月,東魏北豫州刺史高仲密據武牢內附,以仲密為侍中、司徒,封勃海郡公。秋七 月,大赦。以太保王盟為太傅,以太尉、廣平王贊為司空。冬十二月,以司空李弼 為太尉。
shí nián chūn zhēng yuè jiǎ zǐ, zhào gōng qīng yǐ xià, měi yuè shàng fēng shì sān tiáo, jí yán dé shī. cì shǐ èr qiān dàn tóng mò yǐ shàng, yǒu dǎng yán jiā móu, wù yǒu suǒ huì. xià wǔ yuè, tài shī hè bá shèng hōng. qiū qī yuè, gèng quán héng dù liàng.
十年春正月甲子,詔公卿已下,每月上封事三條,極言得失。刺史二千石銅墨 已上,有讜言嘉謀,勿有所諱。夏五月,太師賀拔勝薨。秋七月,更權衡度量。
shí yī nián xià wǔ yuè, tài chuán wáng méng hōng. zhào zhū jū dà pì yù, jiē mìng sān gōng fù shěn, rán hòu jiā xíng. dōng, shǐ zhú yuán qiū yú chéng nán. fēng huáng zǐ jiǎn.
十一年夏五月,太傳王盟薨。詔諸鞫大辟獄,皆命三公覆審,然後加刑。冬, 始築圓丘於城南。封皇子儉。
shí èr nián chūn èr yuè, liáng zhōu cì shǐ yǔ wén zhòng hé fǎn, qín zhōu cì shǐ dú gū xìn tǎo píng zhī. sān yuè, zhù wǔ zhū qián. xià wǔ yuè, zhào nǚ nián bù mǎn shí sān yǐ shàng, wù dé yǐ jià. qiū jiǔ yuè, dōng wèi bó hǎi wáng gāo huān gōng yù bì, jìn zhōu cì shǐ wéi xiào kuān lì zhàn yù zhī. dōng shí èr yuè, huān shāo yíng ér tuì.
十二年春二月,涼州刺史宇文仲和反,秦州刺史獨孤信討平之。三月,鑄五銖 錢。夏五月,詔女年不滿十三以上,勿得以嫁。秋九月,東魏勃海王高歡攻玉壁, 晉州刺史韋孝寬力戰御之。冬十二月,歡燒營而退。
shí sān nián chūn zhēng yuè, kāi bái qú yǐ gài tián. èr yuè, zhào zì jīn yīng gōng xíng zhě, zhí méi guān, wù xíng. wáng nú bì yīng qíng zhě, zhǐ kē wáng zuì. yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī ruò gān huì wèi sī kōng. dōng wèi bó hǎi wáng huān hōng gāo. qí sī tú hóu jǐng jù yǐng chuān lǜ hé nán liù zhōu nèi fù. shòu jǐng tài fù hé nán dà xíng tái shàng gǔ jùn gōng. sān yuè, dà shè. xià wǔ yuè, yǐ tài fù hóu jǐng wèi dà jiāng jūn, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī dú gū xìn wèi dà sī mǎ. jìn wáng jǐn hōng. qiū qī yuè, sī kōng ruò gān huì hōng. dà jiāng jūn hóu jǐng jù yù zhōu pàn. fēng huáng zǐ níng wèi zhào wáng.
十三年春正月,開白渠以溉田。二月,詔自今應宮刑者,直沒官,勿刑。亡奴 婢應黥者,止科亡罪。以開府儀同三司若干惠為司空。東魏勃海王歡薨高。其司徒 侯景據潁川率河南六州內附。授景太傅、河南大行台、上谷郡公。三月,大赦。夏 五月,以太傅侯景為大將軍,以開府儀同三司獨孤信為大司馬。晉王謹薨。秋七月, 司空若干惠薨。大將軍侯景據豫州叛。封皇子寧為趙王。
shí sì nián chūn zhēng yuè, shè yǐng yù guǎng běi luò dōng jīng xiāng děng qī zhōu. yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī zhào guì wèi sī kōng. huáng sūn shēng, dà shè. xià wǔ yuè, yǐ ān dìng gōng yǔ wén tài wèi tài shī, guǎng líng wáng xīn wèi tài fù, tài wèi lǐ bì wèi dà zōng bó, qián tài wèi zhào guì wèi dà sī kòu, yǐ sī kōng yú jǐn wèi dà sī kōng.
十四年春正月,赦潁、豫、廣、北、洛、東荊、襄等七州。以開府儀同三司趙 貴為司空。皇孫生,大赦。夏五月,以安定公宇文泰為太師,廣陵王欣為太傅,太 尉李弼為大宗伯,前太尉趙貴為大司寇,以司空于謹為大司空。
shí wǔ nián jǐ sì wǔ yuè, hóu jǐng shā liáng wǔ dì. chū, zhào zhū dài rén tài hé zhōng gǎi xìng zhě, bìng lìng fù jiù. liù yuè, dōng wèi bó hǎi wáng gāo chéng gōng xiàn yǐng chuān. qiū bā yuè, dào shā dōng wèi bó hǎi wáng gāo chéng. dōng shí èr yuè, fēng liáng yōng zhōu lá shǐ yuè yáng wáng xiāo chá wèi liáng wáng.
十五年己巳五月,侯景殺梁武帝。初,詔諸代人太和中改姓者,並令復舊。六 月,東魏勃海王高澄攻陷潁川。秋八月,盜殺東魏勃海王高澄。冬十二月,封梁雍 州剌史、岳陽王蕭察為梁王。
shí liù nián xià sì yuè, fēng huáng zǐ rú wèi yàn wáng, gōng wèi wú wáng. wǔ yuè, dōng wèi jìng dì xùn wèi yú qí. qiū qī yuè, ān dìng gōng yǔ wén tài dōng fá, zhì héng nóng. qí shī bù chū, nǎi hái. jiǔ yuè, dà shè.
十六年夏四月,封皇子儒為燕王,公為吳王。五月,東魏靜帝遜位於齊。秋七 月,安定公宇文泰東伐,至恆農。齊師不出,乃還。九月,大赦。
shí qī nián chūn sān yuè gēng xū, dì bēng yú qián ān diàn, shí nián sì shí wǔ. xià sì yuè gēng chén, zàng yú yǒng líng, shàng shì yuē wén huáng dì.
十七年春三月庚戌,帝崩於乾安殿,時年四十五。夏四月庚辰,葬於永陵,上 諡曰文皇帝。
dì xìng qiáng guǒ, shǐ wèi tài wèi shí, shì zhōng gāo lóng zhī shì bó hǎi wáng gāo huān zhī dǎng, jiāo xiá gōng qīng. yīn gōng huì, dì quàn jiǔ bù yǐn, nù ér ōu zhī. mà yuē: zhèn bīng, hé gǎn ěr yě! xiào wǔ yǐ huān gù, miǎn dì tài wèi. guī dì, mìng yǔ lín shǒu wèi, yuè yú fù wèi. jí huān jiāng gǎi zàng qí fù, cháo tíng zhuī zèng tài shī, bǎi liáo huì diào zhě jǐn bài. dì dú bù qū, yuē: ān yǒu shēng sān gōng ér bài zèng tài shī yé! jí jī dà wèi, quán guī zhōu shì. cháng dēng xiāo yáo guān wàng cuó é shān, yīn wèi zuǒ yòu yuē: wàng cǐ, lìng rén yǒu tuō xǐ zhī yì. ruò shǐ zhèn nián wǔ shí, biàn wěi zhèng chǔ gōng, xún shān ěr yào, bù néng yī rì wàn jī yě. jì ér dà yùn wèi zhōng, jìng bǎo tiān lù yún.
帝性強果,始為太尉時,侍中高隆之恃勃海王高歡之黨,驕狎公卿。因公會, 帝勸酒不飲,怒而毆之。罵曰:「鎮兵,何敢爾也!」孝武以歡故,免帝太尉。歸 第,命羽林守衛,月余復位。及歡將改葬其父,朝廷追贈太師,百僚會弔者盡拜。 帝獨不屈,曰:「安有生三公而拜贈太師耶!」及躋大位,權歸周室。嘗登逍遙觀 望嵯峨山,因謂左右曰:「望此,令人有脫屣之意。若使朕年五十,便委政儲宮, 尋山餌藥,不能一日萬機也。」既而大運未終,竟保天祿雲。
fèi dì huì qīn, wén huáng dì zhī zhǎng zi yě. mǔ yuē yǐ huáng hòu. dà tǒng yuán nián zhēng yuè yǐ mǎo, lì wèi huáng tài zǐ. shí qī nián sān yuè, jí huáng dì wèi. shì yuè, liáng shào líng wáng xiāo lún qīn ān lù, dà jiāng jūn yáng zhōng tǎo qín zhī.
廢帝諱欽,文皇帝之長子也。母曰乙皇后。大統元年正月乙卯,立為皇太子。 十七年三月,即皇帝位。是月,梁邵陵王蕭綸侵安陸,大將軍楊忠討禽之。
yuán nián dōng shí yī yuè, liáng xiāng dōng wáng xiāo yì tǎo hóu jǐng, qín zhī. qiǎn qí shè rén wèi yàn lái gào, réng sì wèi yú jiāng líng.
元年冬十一月,梁湘東王蕭繹討侯景,禽之。遣其舍人魏彥來告,仍嗣位於江 陵。
èr nián qiū bā yuè, dà jiāng jūn wèi chí jiǒng kè chéng dū, jiàn nán píng. dōng shí yī yuè, ān dìng gōng yǔ wén tài shā shàng shū yuán liè.
二年秋八月,大將軍尉遲迥克成都,劍南平。冬十一月,安定公宇文泰殺尚書 元烈。
sān nián chūn zhēng yuè, ān dìng gōng yǔ wén tài fèi dì ér lì qí wáng kuò. dì zì yuán liè zhī zhū, yǒu yuàn yán. huái ān wáng yù guǎng píng wáng zàn děng bìng chuí qì jiàn, dì bù tīng, gù jí yú rǔ.
三年春正月,安定公宇文泰廢帝而立齊王廓。帝自元烈之誅,有怨言。淮安王 育、廣平王贊等並垂泣諫,帝不聽,故及於辱。
gōng huáng dì huì kuò, wén huáng zhī dì sì zǐ yě. dà tǒng shí sì nián, fēng wèi qí wáng. fèi dì sān nián zhēng yuè, jí huáng dì wèi, gǎi yuán.
恭皇帝諱廓,文皇之第四子也。大統十四年,封為齊王。廢帝三年正月,即皇 帝位,改元。
yuán nián xià sì yuè, rú rú yǐ zhān dá guān kòu guǎng wǔ. wǔ yuè, zhù guó lǐ bì zhuī jī zhī, zhǎn shǒu shù qiān jí, shōu zī zhòng ér hái. dōng shí yī yuè, wèi shī miè liáng, qiāng liáng yuán dì. liáng tài wèi wáng sēng biàn fèng yuán dì zi fāng zhì wèi wáng, chéng zhì, jū jiàn yè.
元年夏四月,蠕蠕乙旃達官寇廣武。五月,柱國李弼追擊之,斬首數千級,收 輜重而還。冬十一月,魏師滅梁,戕梁元帝。梁太尉王僧辯奉元帝子方智為王,承 制,居建業。
èr nián qiū qī yuè, liáng tài wèi wáng sēng biàn nà zhēn yáng hóu xiāo míng yú qí, fèng yǐ wèi zhǔ. liáng wáng fāng zhì wèi tài zǐ. jiǔ yuè, liáng sī kōng chén bà xiān shā sēng biàn, fèi xiāo míng, fù fèng fāng zhì wèi dì. shì suì, liáng guǎng zhōu cì shǐ wáng lín kòu biān, dà jiāng jūn dòu lú níng shuài shī tǎo zhī.
二年秋七月,梁太尉王僧辯納貞陽侯蕭明於齊,奉以為主。梁王方智為太子。 九月,梁司空陳霸先殺僧辯,廢蕭明,復奉方智為帝。是歲,梁廣州刺史王琳寇邊, 大將軍豆盧寧帥師討之。
sān nián chūn zhēng yuè dīng chǒu, chū xíng zhōu lǐ, jiàn liù guān, yǐ ān dìng gōng yǔ wén tài wèi tài shī zhǒng zǎi yǐ zhù guó lǐ bì wèi dà sī tú zhào guì wèi tài bǎo dà zōng bó yǐ shàng shū lìng dú gū xìn wèi dà sī mǎ yǐ yú jǐn wèi dà sī kòu yǐ hóu mò chén chóng wèi dà sī kōng. dōng shí yuè yǐ hài, ān dìng gōng yǔ wén tài hōng. shí èr yuè gēng zǐ, dì xùn wèi yú zhōu. zhōu mǐn dì yuán nián zhēng yuè, fēng dì wèi sòng gōng, xún cú.
三年春正月丁丑,初行《周禮》,建六官,以安定公宇文泰為太師、冢宰;以 柱國李弼為大司徒;趙貴為太保、大宗伯;以尚書令獨孤信為大司馬;以于謹為大 司寇;以侯莫陳崇為大司空。冬十月乙亥,安定公宇文泰薨。十二月庚子,帝遜位 於周。周閔帝元年正月,封帝為宋公,尋殂。
dōng wèi xiào jìng huáng dì huì shàn jiàn, qīng hé wén xuān wáng dǎn zhī shì zǐ yě. mǔ yuē hú fēi. yǒng xī sān nián bā yuè, bài kāi fǔ yí tóng sān sī. xiào wǔ dì jì rù guān, bó hǎi wáng gāo huān nǎi yǔ bǎi liáo huì yì, tuī dì yǐ fèng míng dì zhī hòu, shí nián shí yī.
東魏孝靜皇帝諱善見,清河文宣王亶之世子也。母曰胡妃。永熙三年八月,拜 開府儀同三司。孝武帝既入關,勃海王高歡乃與百僚會議,推帝以奉明帝之後,時 年十一。
tiān píng yuán nián dōng shí yuè bǐng yín, huáng dì jí wèi yú chéng dōng běi. dà shè, gǎi yuán. gēng wǔ, yǐ tài shī zhào jùn wáng chén wèi dà sī mǎ yǐ sī kōng xián yáng wáng tǎn wèi tài wèi yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī gāo shèng wèi sī tú yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī gāo áng wèi sī kōng. rén shēn, xiǎng tài miào. bǐng zǐ, chē jià běi qiān yú yè. zhào bó hǎi wáng gāo huān liú hòu bù fèn. gǎi sī zhōu wèi luò zhōu. yǐ shàng shū lìng yuán bì wèi yí tóng sān sī luò zhōu cì shǐ, zhèn luò yáng. shí yī yuè yǎn zhōu cì shǐ fán zi hú nán qīng zhōu cì shǐ dà yě bá jù xiá qiū fǎn. gēng yín, chē jià zhì yè, jū běi chéng xiāng zhōu zhī xiè. gǎi xiāng zhōu cì shǐ wèi sī zhōu mù, wèi jùn tài shǒu wèi wèi yǐn. xǐ yè jiù rén xī jìng bǎi lǐ, yǐ jū xīn qiān rén. fēn yè zhì lín zhāng xiàn. yǐ wèi jùn lín lǜ guǎng píng yáng qiū jí jùn lí yáng dōng pú yáng qīng hé guǎng zōng děng jùn wèi huáng jī. shí èr yuè dīng mǎo, yàn jùn wáng hè bá yǔn hōng. gēng wǔ, zhào nèi wài jiè yán, bǎi sī xī yī jiù zhāng, cóng róng yǎ fú, bù dé yǐ wù shān cóng shì. bǐng zǐ, jìn shì zhōng fēng lóng zhī děng wǔ rén wèi dà shǐ, xún yù tiān xià. dīng chǒu, shè jī nèi. rùn yuè, liáng yǐ yuán qìng hé wèi wèi wáng, rù jù píng lài xiāng. xiào wǔ bēng yú zhǎng ān. chū zhì sì zhōng láng jiāng, yú jiāng shí qiáo zhì dōng zhōng, pú quán zhì xī zhōng, jì běi zhì nán zhōng, míng shuǐ zhì běi zhōng.
天平元年冬十月丙寅,皇帝即位於城東北。大赦,改元。庚午,以太師、趙郡 王諶為大司馬;以司空、咸陽王坦為太尉;以開府儀同三司高盛為司徒;以開府儀 同三司高昂為司空。壬申,享太廟。丙子,車駕北遷於鄴。詔勃海王高歡留後部分。 改司州為洛州。以尚書令元弼為儀同三司、洛州刺史,鎮洛陽。十一月兗州刺史樊 子鵠、南青州刺史大野拔據瑕丘反。庚寅,車駕至鄴,居北城相州之廨。改相州刺 史為司州牧,魏郡太守為魏尹。徙鄴舊人西徑百里,以居新遷人。分鄴置臨漳縣。 以魏郡、林慮、廣平、陽丘、汲郡、黎陽、東濮陽、清河、廣宗等郡為皇畿。十二 月丁卯,燕郡王賀拔允薨。庚午,詔內外戒嚴,百司悉依舊章,從容雅服,不得以 務衫從事。丙子,進侍中封隆之等五人為大使,巡喻天下。丁丑,赦畿內。閏月, 梁以元慶和為魏王,入據平瀨鄉。孝武崩於長安。初置四中郎將,於礓石橋置東中, 蒲泉置西中,濟北置南中,洺水置北中。
èr nián chūn zhēng yuè yǐ hài, jiān shàng shū yòu pú shè dōng nán dào héng tái yuán yàn tǎo yuán qìng hé, pò zǒu zhī. èr yuè rén wǔ, yǐ tài wèi xián yáng wáng tǎn wèi tài fù, yǐ sī zhōu mù xī hé wáng xin qī wèi tài wèi. jǐ chǒu, qián nán qīng zhōu cì shǐ dà yě bá zhǎn fán zi hú yǐ jiàng, yǎn zhōu píng. wù xū, liáng sī zhōu cì shǐ chén qìng zhī kòu yù zhōu, cì shǐ yáo xióng jī zǒu zhī. sān yuè xīn yǒu, yǐ sī tú gāo shèng wèi tài wèi, yǐ sī kōng gāo áng wèi sī tú, jì yīn wáng huī yè wèi sī kōng. bó hǎi wáng gāo huān tǎo píng shān hú liú lí shēng. xīn wèi, yǐ hàn gù, zhào jīng yì jí zhū zhōu jùn xiàn shōu yì hái gǔ. shì chūn, gāo lì qì dān bìng qiǎn shǐ cháo gòng. xià sì yuè, qián qīng zhōu cì shǐ hóu liáng fǎn, gōng lüè qīng qí. guǐ wèi, jì zhōu cì shǐ cài jùn tǎo píng zhī. rén chén, jiàng jīng shī jiàn qiú. xià wǔ yuè, dà hàn. lēi chéng mén diàn mén jí shěng fǔ sì shǔ fāng mén jiāo rén, bù jiǎn wáng gōng, wú xiàn rì, dé yǔ nǎi zhǐ. liù yuè, yuán qìng hé kòu nán dùn, yù zhōu cì shǐ yáo xióng dà pò zhī. qiū qī yuè jiǎ xū, fēng rǔ nán wáng yuè sūn chuò wèi láng yá wáng. bā yuè xīn mǎo, sī kōng jì yīn wáng huī yè zuò shì miǎn. jiǎ wǔ, fā zhòng qī wàn liù qiān rén yíng xīn gōng. jiǔ yuè dīng sì, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī xiāng chéng wáng xù wèi sī kōng. dōng shí yī yuè dīng wèi, liáng liǔ zhòng lǐ kòu jīng zhōu, cì shǐ wáng yuán jī pò zhī. guǐ chǒu, sì yuán qiū. jiǎ yín, chāng hé mén zāi. lóng jiàn bìng zhōu rén jiā jǐng zhōng. shí èr yuè rén wǔ, chē jià shòu yú yè dōng. jiǎ wǔ, wén wǔ bǎi guān liàng shì gè gěi lù. shì suì, xī wèi wén dì dà tǒng yuán nián yě.
二年春正月乙亥,兼尚書右僕射、東南道行台元晏討元慶和,破走之。二月壬 午,以太尉、咸陽王坦為太傅,以司州牧、西河王忄妻為太尉。己丑,前南青州刺 史大野拔斬樊子鵠以降,兗州平。戊戌,梁司州刺史陳慶之寇豫州,刺史堯雄擊走 之。三月辛酉,以司徒高盛為太尉,以司空高昂為司徒,濟陰王暉業為司空。勃海 王高歡討平山胡劉蠡升。辛未,以旱故,詔京邑及諸州郡縣收瘞骸骨。是春,高麗、 契丹並遣使朝貢。夏四月,前青州刺史侯梁反,攻掠青、齊。癸未,濟州刺史蔡俊 討平之。壬辰,降京師見囚。夏五月,大旱。勒城門殿門及省府寺署坊門澆人,不 簡王公,無限日,得雨乃止。六月,元慶和寇南頓,豫州刺史堯雄大破之。秋七月 甲戌,封汝南王悅孫綽為琅邪王。八月辛卯,司空、濟陰王暉業坐事免。甲午,發 眾七萬六千人營新宮。九月丁巳,以開府儀同三司、襄城王旭為司空。冬十一月丁 未,梁柳仲禮寇荊州,刺史王元擊破之。癸丑,祀圓丘。甲寅,閶闔門災。龍見並 州人家井中。十二月壬午,車駕狩於鄴東。甲午,文武百官量事各給祿。是歲,西 魏文帝大統元年也。
sān nián chūn zhēng yuè guǐ mǎo shuò, xiǎng qún chén yú qián diàn. wù shēn, zhào bǎi guān jǔ shì. jǔ bù chēng cái zhě, liǎng miǎn zhī. èr yuè dīng wèi, liáng guāng zhōu cì shǐ hǎo shù yǐ zhōu nèi fù. dīng yǒu, jiā bó hǎi wáng shì zǐ chéng wèi shàng shū lìng dà xíng tái dà dū dū. sān yuè jiǎ yín, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī huá shān wáng zhì wèi dà sī mǎ. dīng mǎo, yáng xià tài shǒu lú gōng zuǎn jù jùn nán pàn, dà dū dū yuán zhěng pò zhī. xià sì yuè dīng yǒu, chāng lè wáng dàn hōng. wǔ yuè guǐ mǎo, cì guān guǎ gū dú pín qióng zhě yī wù gè yǒu chà. bǐng chén, yǐ lù shàng shū shì xī hé wáng xin qī wèi sī zhōu mù. wù chén, tài wèi gāo shèng hōng. liù yuè xīn sì. zhào jùn wáng chén hōng. qiū qī yuè gēng zǐ, dà shè. liáng xià zhōu cì shǐ tián dú bǐng yǐng chuān fáng chéng dū du liú luán qìng bìng yǐ zhōu nèi fù. bā yuè, bìng sì zhuō jiàn sì zhōu shuāng yǔn, dà jī. jiǔ yuè rén yín, yǐ dìng zhōu cì shǐ hóu jǐng jiān shàng shū yòu pú shè nán dào héng tái, jié dù zhū jūn nán tǎo. bǐng chén, píng yáng rén lù jì lǐ jù zhòng fǎn. xīn yǒu, yù shǐ zhōng wèi dòu tài tǎo píng zhī.. dōng shí yī yuè wù shēn, zhào qiǎn shǐ xún jiǎn hé běi liú yí jī rén. hóu jǐng gōng kè liáng chǔ zhōu, huò cì shǐ huán hé. shí èr yuè, yǐ bīng zhōu cì shǐ wèi jǐng wèi tài bǎo. xīn wèi, qiǎn shǐ zhě bǎn jiǎ lǎo rén guān, bǎi suì yǐ xià, gè yǒu chà. rén shēn, dà sī mǎ qīng hé wáng dǎn hōng. guǐ wèi, yǐ tài fù xián yáng wáng tǎn wèi tài shī. shì suì, gāo lì wù jí bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
三年春正月癸卯朔,饗群臣於前殿。戊申,詔百官舉士。舉不稱才者,兩免之。 二月丁未,梁光州刺史郝樹以州內附。丁酉,加勃海王世子澄為尚書令、大行台、 大都督。三月甲寅,以開府儀同三司、華山王鷙為大司馬。丁卯,陽夏太守盧公纂 據郡南叛,大都督元整破之。夏四月丁酉,昌樂王誕薨。五月癸卯,賜鰥寡孤獨貧 窮者衣物各有差。丙辰,以錄尚書事、西河王忄妻為司州牧。戊辰,太尉高盛薨。 六月辛巳。趙郡王諶薨。秋七月庚子,大赦。梁夏州刺史田獨鞞、潁川防城都督劉 鸞慶並以州內附。八月,並、肆、涿、建四州霜隕,大飢。九月壬寅,以定州刺史 侯景兼尚書右僕射、南道行台,節度諸軍南討。丙辰,平陽人路季禮聚眾反。辛酉, 御史中尉竇泰討平之。。冬十一月戊申,詔遣使巡檢河北流移飢人。侯景攻克梁楚 州,獲刺史桓和。十二月,以并州刺史尉景為太保。辛未,遣使者板假老人官,百 歲已下,各有差。壬申,大司馬、清河王亶薨。癸未,以太傅、咸陽王坦為太師。 是歲,高麗、勿吉並遣使朝貢。
sì nián chūn zhēng yuè, yǐ rǔ yáng wáng xiān wèi lù shàng shū shì. xià sì yuè xīn wèi, qiān qī dì shén zhǔ rù xīn miào. dà shè, nèi wài bǎi guān pǔ jìn yī jiē. xiān shì, xíng yáng rén zhāng jiǎn děng jù zhòng fǎn yú dà guī shān, tōng xī wèi. rén chén, wǔ wèi jiāng jūn gāo yuán xián tǎo pò zhī. liù yuè jǐ sì, xìng huá lín yuán lǐ sòng. xīn wèi, zhào shàng shū yǎn gé mái zì, tuī lù qiú tú. rén wǔ, chāng hé mén zāi. qiū qī yuè jiǎ chén, qiǎn jiān sàn qí cháng shì lǐ kǎi pìn yú liáng. bā yuè, xī wèi kè shǎn zhōu, cì shǐ lǐ huī bó sǐ zhī. jiǔ yuè, shì zhōng yuán zǐ sī yǔ qí dì zǐ huá móu xī rù, bìng cì sǐ. rùn yuè yǐ chǒu, wèi jiāng jūn yòu guāng lù dài fū jiǎng tiān lè móu fǎn, fú zhū. jìn jīng shī gū jiǔ. dōng shí yuè, yǐ xián yáng wáng tǎn wèi lù shàng shū shì. rén chén, bó hǎi wáng gāo huān xī tǎo, bài yú shā yuàn. jǐ yǒu, xī wèi xíng tái gōng jǐng shòu dū du yáng bái jū kòu luò zhōu, dà dū du hán xián dà pò zhī. xī wèi yòu qiǎn qí dà xíng tái yuán jì hǎi dà dū dū dú gū xìn bī luò zhōu, cì shǐ guǎng yáng wáng zhàn qì chéng guī què, jì hǎi xìn suì jù jīn yōng. shí yī yuè bǐng zǐ, yǐ biāo qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī mò qí pǔ wèi tài wèi. shí èr yuè jiǎ yín, liáng rén lái pìn. hé jiān rén xíng mó nà fàn yáng rén lú zhòng lǐ děng gè jù zhòng fǎn. shì suì, gāo lì rú rú bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
四年春正月,以汝陽王暹為錄尚書事。夏四月辛未,遷七帝神主入新廟。大赦, 內外百官普進一階。先是,滎陽人張儉等聚眾反於大騩山,通西魏。壬辰,武衛將 軍高元咸討破之。六月己巳,幸華林園理訟。辛未,詔尚書掩骼埋胔,推錄囚徒。 壬午,閶闔門災。秋七月甲辰,遣兼散騎常侍李楷聘於梁。八月,西魏克陝州,刺 史李徽伯死之。九月,侍中元子思與其弟子華謀西入,並賜死。閏月乙丑,衛將軍、 右光祿大夫蔣天樂謀反,伏誅。禁京師酤酒。冬十月,以咸陽王坦為錄尚書事。壬 辰,勃海王高歡西討,敗於沙苑。己酉,西魏行台宮景壽、都督楊白駒寇洛州,大 都督韓賢大破之。西魏又遣其大行台元季海、大都督獨孤信逼洛州,刺史廣陽王湛 棄城歸闕,季海、信遂據金墉。十一月丙子,以驃騎大將軍、儀同三司万俟普為太 尉。十二月甲寅,梁人來聘。河間人邢磨納、范陽人盧仲禮等各聚眾反。是歲,高 麗、蠕蠕並遣使朝貢。
yuán xiàng yuán nián chūn zhēng yuè xīn yǒu shuò, rì yǒu shí zhī. yǒu jù xiàng zì zhì dàng jùn bēi zhōng, nán yǎn zhōu huò sòng yú yè. dīng mǎo, dà shè, gǎi yuán. èr yuè bǐng chén, qiǎn jiān sàn qí cháng shì zhèng bó yóu pìn yú liáng. xià sì yuè gēng yín, qū shè jī nèi, kāi jiǔ jìn. liù yuè rén chén, dì xìng huá lín dōu táng, tīng sòng. shì xià, shān dōng dà shuǐ, xiā má míng yú shù shàng. qiū qī yuè yǐ hài, gāo lì qiǎn shǐ cháo gòng. bā yuè xīn mǎo, dà bài xī wèi yú hé yīn. jiǔ yuè, dà dū dū hè bá rén jī xíng mó nà lú zhòng lǐ děng pò píng zhī. dōng shí yuè, liáng rén lái pìn. shí èr yuè gēng yín, qiǎn lù cāo pìn yú liáng.
元象元年春正月辛酉朔,日有蝕之。有巨象自至碭郡陂中,南兗州獲送於鄴。 丁卯,大赦,改元。二月丙辰,遣兼散騎常侍鄭伯猷聘於梁。夏四月庚寅,曲赦畿 內,開酒禁。六月壬辰,帝幸華林都堂,聽訟。是夏,山東大水,蝦蟆鳴於樹上。 秋七月乙亥,高麗遣使朝貢。八月辛卯,大敗西魏於河陰。九月,大都督賀拔仁擊 邢磨納、盧仲禮等破平之。冬十月,梁人來聘。十二月庚寅,遣陸操聘於梁。
xìng hé yuán nián chūn zhēng yuè xīn yǒu, yǐ shàng shū lìng sūn téng wèi sī tú. sān yuè jiǎ yín shuò, fēng cháng shān jùn wáng dì èr zi yào wèi chén jùn wáng. wǔ yuè jiǎ xū, lì huáng hòu gāo shì. yǐ hài, dà shè. shì yuè, gāo lì qiǎn shǐ cháo gòng. liù yuè yǐ yǒu, yǐ shàng shū zuǒ pú shè sī mǎ zi rú wèi shān dōng chù zhì dà shǐ, xún wèi dōng běi dào héng tái, chà xuǎn yǒng shì. gēng yín, qián yǐng zhōu cì shǐ xī sī yè wèi hé nán dà shǐ, jiǎn fā yǒng shì. dīng yǒu, liáng rén lái pìn. wù shēn, kāi fǔ yí tóng sān sī rǔ yáng wáng xiān hōng. qiū bā yuè rén chén, qiǎn jiān sàn qí cháng shì wáng yuán jǐng pìn yú liáng. jiǔ yuè jiǎ zǐ, fā jī nèi shí wàn rén chéng yè, sì shí rì bà. xīn wèi, qū shè jī nèi sǐ zuì yǐ xià, gè yǒu chà. dōng shí yī yuè guǐ hài, yǐ xīn gōng chéng, dà shè, gǎi yuán. bā shí yǐ shàng cì líng mào jí zhàng. qī shí páng wú qī qīn jí yǒu jí fèi zhě, gè cì sù bó. zhú chéng zhī fū, gěi fù yī nián.
興和元年春正月辛酉,以尚書令孫騰為司徒。三月甲寅朔,封常山郡王第二子 曜為陳郡王。五月甲戌,立皇后高氏。乙亥,大赦。是月,高麗遣使朝貢。六月乙 酉,以尚書左僕射司馬子如為山東黜陟大使,尋為東北道行台,差選勇士。庚寅, 前潁州刺史奚思業為河南大使,簡發勇士。丁酉,梁人來聘。戊申,開府儀同三司、 汝陽王暹薨。秋八月壬辰,遣兼散騎常侍王元景聘於梁。九月甲子,發畿內十萬人 城鄴,四十日罷。辛未,曲赦畿內死罪已下,各有差。冬十一月癸亥,以新宮成, 大赦,改元。八十已上賜綾帽及杖。七十旁無期親及有疾廢者,各賜粟帛。築城之 夫,給復一年。
èr nián chūn zhēng yuè rén shēn, yǐ tài bǎo wèi jǐng wèi tài fù, yǐ biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī shè dí gàn wèi tài bǎo. dīng chǒu, kù yù xīn gōng, dà shè. nèi wài bǎi guān pǔ jìn yī jiē, yíng gòu zhǔ jiāng bié yōu yī jiē. sān yuè yǐ mǎo, liáng rén lái pìn. xià wǔ yuè jǐ yǒu, xī wèi xíng tái gōng yán hé shǎn zhōu lá shǐ gōng yuán qìng lǜ hù nèi shǔ, zhì zhī hé běi mǎ chǎng, zhèn lǐn gè yǒu chà. rén zǐ, qiǎn jiān sàn qí cháng shì lǐ xiàng pìn yú liáng. rùn yuè dīng chǒu shuò, rì yǒu shí zhī. jǐ chǒu, fēng huáng xiōng jǐng zhí wèi yí yáng wáng, huáng dì wēi wèi qīng hé wáng. qiān wèi yǐng chuān wáng. liù yuè rén zǐ, dà sī mǎ huá shān wáng zhì hōng. dōng shí yuè dīng wèi, liáng rén lái pìn. shí èr yuè yǐ mǎo, qiǎn jiān sàn qí cháng shì cuī zhǎng qiān pìn yú liáng. shì suì, gāo lì rú rú wù jí bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
二年春正月壬申,以太保尉景為太傅,以驃騎大將軍、開府儀同三司厙狄干為 太保。丁丑,庫御新宮,大赦。內外百官普進一階,營構主將別優一階。三月乙卯, 梁人來聘。夏五月己酉,西魏行台宮延和、陝州剌史宮元慶率戶內屬,置之河北馬 場,振廩各有差。壬子,遣兼散騎常侍李象聘於梁。閏月丁丑朔,日有蝕之。己丑, 封皇兄景植為宜陽王,皇弟威為清河王。謙為潁川王。六月壬子,大司馬、華山王 鷙薨。冬十月丁未,梁人來聘。十二月乙卯,遣兼散騎常侍崔長謙聘於梁。是歲, 高麗、蠕蠕、勿吉並遣使朝貢。
sān nián chūn èr yuè jiǎ chén, ā zhì luó chū tǔ bá nà hún dà shuài bù lái jiàng. sān yuè yǐ yǒu, liáng zhōu rén gōng sūn guì bīn jù zhòng fǎn, zì hào tiān wáng, yáng xià zhèn jiāng tǎo qín zhī. xià sì yuè wù shēn, ā zhì luó guó zhǔ fù fú luó yuè jūn zǐ qù bīn lái jiàng, fēng wèi gāo chē wáng. liù yuè yǐ chǒu, liáng rén lái pìn. qiū qī yuè jǐ mǎo, yí yáng wáng jǐng zhí hōng. bā yuè jiǎ zǐ, qiǎn jiān sàn qí cháng shì lǐ qiān pìn yú liáng. xiān shì, zhào qún guān yú lín zhǐ gé yì dìng xīn zhì, dōng shí yuè jiǎ yín, bān yú tiān xià. jǐ sì, fā fū wǔ wàn rén zhú zhāng bīn yàn, sān shí wǔ rì bà. guǐ hài, chē jià shòu yú xī shān. shí yī yuè wù yín, hái gōng. bǐng xū, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī péng chéng wáng sháo wèi tài wèi, yǐ dù zhī shàng shū hú sēng jìng wèi sī kōng. shì suì, rú rú gāo lì wù jí guó bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
三年春二月甲辰,阿至羅出吐拔那渾大率部來降。三月乙酉,梁州人公孫貴賓 聚眾反,自號天王,陽夏鎮將討禽之。夏四月戊申,阿至羅國主副伏羅越君子去賓 來降,封為高車王。六月乙丑,梁人來聘。秋七月己卯,宜陽王景植薨。八月甲子, 遣兼散騎常侍李騫聘於梁。先是,詔群官於麟趾閣;議定新制,冬十月甲寅,班於 天下。己巳,發夫五萬人築漳濱堰,三十五日罷。癸亥,車駕狩於西山。十一月戊 寅,還宮。丙戌,以開府儀同三司、彭城王韶為太尉,以度支尚書胡僧敬為司空。 是歲,蠕蠕、高麗、勿吉國並遣使朝貢。
sì nián chūn zhēng yuè bǐng chén, liáng rén lái pìn. xià sì yuè bǐng yín, qiǎn jiān sàn qí cháng shì lǐ huì pìn yú liáng. yǐ yǒu, yǐ shì zhōng guǎng yáng wáng zhàn wèi tài wèi, yǐ shàng shū yòu pú shè gāo lóng zhī wèi sī tú, yǐ tài wèi péng chéng wáng sháo wèi lù shàng shū shì. dīng hài, tài fù wèi jǐng zuò shì, jiàng wèi biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. xīn mǎo, yǐ tài bǎo kù dí gàn wèi tài fù, yǐ lǐng jūn jiāng jūn lóu zhāo wèi dà sī mǎ, fēng zǔ yì wèi shàng shū yòu pú shè. liù yuè bǐng shēn, fù qián shì zhōng lè liáng wáng zhōng jué. dīng yǒu, fù chén liú wáng jǐng hào cháng shān wáng shào zōng gāo mì wáng yǒng yè jué. qiū bā yuè gēng xū, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī lì bù shàng shū hóu jǐng wèi jiān shàng shū pú shè hé nán xíng tái suí jī tǎo fáng. dōng shí yuè jiǎ yín, liáng rén lái pìn. shí yī yuè rén wǔ, biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī qīng zhōu cì shǐ xī hé wáng xin qī hōng. shí èr yuè xīn hài, shǐ jiān sàn qí cháng shì yáng fěi shǐ yú liáng. shì suì, rú rú gāo lì tǔ gǔ hún bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
四年春正月丙辰,梁人來聘。夏四月丙寅,遣兼散騎常侍李繪聘於梁。乙酉, 以侍中、廣陽王湛為太尉,以尚書右僕射高隆之為司徒,以太尉、彭城王韶為錄尚 書事。丁亥,太傅尉景坐事,降為驃騎大將軍、開府儀同三司。辛卯,以太保庫狄 干為太傅,以領軍將軍婁昭為大司馬,封祖裔為尚書右僕射。六月丙申,復前侍中、 樂良王忠爵。丁酉,復陳留王景皓、常山王紹宗、高密王永業爵。秋八月庚戌,以 開府儀同三司、吏部尚書侯景為兼尚書僕射、河南行台、隨機討防。冬十月甲寅, 梁人來聘。十一月壬午,驃騎大將軍、開府儀同三司、青州刺史、西河王忄妻薨。 十二月辛亥,使兼散騎常侍陽斐使於梁。是歲,蠕蠕、高麗、吐谷渾並遣使朝貢。
wǔ dìng yuán nián chūn zhēng yuè rén xū shuò, dà shè, gǎi yuán. jǐ sì, chē jià sōu yú hán dān zhī xī shān. guǐ yǒu, hái gōng. èr yuè rén shēn, běi yù zhōu cì shǐ gāo zhòng mì jù wǔ láo xī pàn. sān yuè bǐng wǔ, dì qīn nà sòng. wù shēn, bó hǎi wáng gāo huān dà bài xī wèi shī yú máng shān, zhuī bēn zhì héng nóng ér hái. yù luò èr zhōu píng. xià sì yuè, fēng péng chéng wáng sháo dì xí wèi wǔ ān wáng. wǔ yuè rén chén, yǐ kè fù wǔ láo, jiàng tiān xià sǐ zuì yǐ xià qiú. yǐ wèi, yǐ lì bù shàng shū hóu jǐng wèi sī kōng. liù yuè yǐ hài, liáng rén lái pìn. wù yín, fēng qián yuán wài sàn qí shì láng yuán zhǎng chūn wèi nán jùn wáng. bā yuè yǐ chǒu, yǐ fén zhōu cì shǐ hú lǜ jīn wèi dà sī mǎ. rén wǔ, qiǎn jiān sàn qí cháng shì lǐ hún pìn yú liáng. dōng shí yī yuè jiǎ wǔ, chē jià shòu yú xī shān. yǐ sì, hái gōng. shì suì, tǔ gǔ hún gāo lì rú rú bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
武定元年春正月壬戌朔,大赦,改元。己巳,車駕蒐於邯鄲之西山。癸酉,還 宮。二月壬申,北豫州刺史高仲密據武牢西叛。三月丙午,帝親納訟。戊申,勃海 王高歡大敗西魏師於邙山,追奔至恆農而還。豫、洛二州平。夏四月,封彭城王韶 弟襲為武安王。五月壬辰,以克復武牢,降天下死罪已下囚。乙未,以吏部尚書侯 景為司空。六月乙亥,梁人來聘。戊寅,封前員外散騎侍郎元長春為南郡王。八月 乙丑,以汾州刺史斛律金為大司馬。壬午,遣兼散騎常侍李渾聘於梁。冬十一月甲 午,車駕狩於西山。乙巳,還宮。是歲,吐谷渾、高麗、蠕蠕並遣使朝貢。
èr nián chūn èr yuè dīng mǎo, xú zhōu rén liú wū hēi jù zhòng fǎn, qiǎn xíng tái mù róng shào zōng tǎo píng zhī. sān yuè, liáng rén lái pìn. yǐ hàn gù, yòu sǐ zuì yǐ xià qiú. bǐng wǔ, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī sūn téng wèi tài bǎo. rén zǐ, yǐ bó hǎi wáng shì zǐ gāo chéng wèi dà jiāng jūn, lǐng zhōng shū jiān. yuán bì wèi lù shàng shū shì. yǐ shàng shū zuǒ pú shè sī mǎ zi rú wèi shàng shū lìng. yǐ tài yuán gōng gāo yáng wèi zuǒ pú shè. xià wǔ yuè jiǎ wǔ, qiǎn sàn qí cháng shì wèi jì jǐng pìn yú liáng. dīng yǒu, tài wèi guǎng yáng wáng zhàn hōng. qiū bā yuè guǐ yǒu, shàng shū lìng sī mǎ zi rú zuò shì miǎn. jiǔ yuè jiǎ shēn, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī jì yīn wáng huī yè wèi tài wèi. tài shī xián yáng wáng tǎn zuò shì miǎn, yǐ wáng hái dì. dōng shí yuè dīng sì, tài bǎo sūn téng dà sī mǎ gāo lóng zhī gè wèi kuò hù dà shǐ, fán huò táo hù liù shí yú wàn. shí yī yuè, xī hé dì xiàn, yǒu huǒ chū. jiǎ shēn, yǐ sī tú gāo lóng zhī wèi shàng shū lìng, yǐ qián dà sī mǎ lóu zhāo wèi sī tú. gēng zǐ, sì yuán qiū. xīn chǒu, liáng rén lái pìn. shì suì, tǔ gǔ hún dì dòu gān shì wéi gāo lì rú rú wù jí děng bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
二年春二月丁卯,徐州人劉烏黑聚眾反,遣行台慕容紹宗討平之。三月,梁人 來聘。以旱故,宥死罪已下囚。丙午,以開府儀同三司孫騰為太保。壬子,以勃海 王世子高澄為大將軍,領中書監。元弼為錄尚書事。以尚書左僕射司馬子如為尚書 令。以太原公高洋為左僕射。夏五月甲午,遣散騎常侍魏季景聘於梁。丁酉,太尉、 廣陽王湛薨。秋八月癸酉,尚書令司馬子如坐事免。九月甲申,以開府儀同三司、 濟陰王暉業為太尉。太師、咸陽王坦坐事免,以王還第。冬十月丁巳,太保孫騰、 大司馬高隆之各為括戶大使,凡獲逃戶六十餘萬。十一月,西河地陷,有火出。甲 申,以司徒高隆之為尚書令,以前大司馬婁昭為司徒。庚子,祀圓丘。辛丑,梁人 來聘。是歲,吐谷渾、地豆乾、室韋、高麗、蠕蠕、勿吉等並遣使朝貢。
sān nián chūn zhēng yuè bǐng shēn, qiǎn jiān sàn qí cháng shì lǐ jiǎng pìn yú liáng. èr yuè gēng shēn, tǔ gǔ hún guó fèng qí cóng mèi yǐ bèi hòu tíng, nà wèi róng huá pín. xià wǔ yuè jiǎ chén, dà shè. qiū qī yuè gēng zǐ, liáng rén lái pìn. dōng shí yuè, qiǎn zhōng shū shè rén wèi jǐn pìn yú liáng. shí èr yuè, yǐ sī kōng hóu jǐng wèi sī tú, yǐ zhōng shū lìng hán guǐ wèi sī kōng. wù zǐ, yǐ tài bǎo sūn téng wèi lù shàng shū shì. shì suì, gāo lì tǔ gǔ hún rú rú bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
三年春正月丙申,遣兼散騎常侍李獎聘於梁。二月庚申,吐谷渾國奉其從妹以 備後庭,納為容華嬪。夏五月甲辰,大赦。秋七月庚子,梁人來聘。冬十月,遣中 書舍人尉瑾聘於梁。十二月,以司空侯景為司徒,以中書令韓軌為司空。戊子,以 太保孫騰為錄尚書事。是歲,高麗、吐谷渾、蠕蠕並遣使朝貢。
sì nián xià wǔ yuè rén yín, liáng rén lái pìn. liù yuè gēng zǐ, yǐ sī tú hóu jǐng wèi hé nán dà xíng tái, yīng jī tǎo fáng. qiū qī yuè rén yín, qiǎn jiān sàn qí cháng shì yuán kuò pìn yú liáng. bā yuè, yí luò yáng hàn wèi shí jīng yú yè. shì suì, shì wéi wù jí dì dòu gān gāo lì rú rú bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
四年夏五月壬寅,梁人來聘。六月庚子,以司徒侯景為河南大行台,應機討防。 秋七月壬寅,遣兼散騎常侍元廓聘於梁。八月,移洛陽漢魏石經於鄴。是歲,室韋、 勿吉、地豆乾、高麗、蠕蠕並遣使朝貢。
wǔ nián chūn zhēng yuè jǐ hài shuò, rì yǒu shí zhī. bǐng wǔ, bó hǎi wáng gāo huān hōng. xīn hài, sī tú hóu jǐng jiàng yú xī wèi yǐ qiú jiù. xī wèi qiǎn qí jiāng lǐ bì wáng sī zhèng fù zhī. sī zhèng děng rù jù yǐng chuān, jǐng nǎi chū zǒu yù zhōu. yǐ chǒu, liáng rén lái pìn. èr yuè, hóu jǐng fù bèi xī wèi guī liáng. xià sì yuè rén shēn, dà jiāng jūn gāo chéng lái cháo. jiǎ wǔ, qiǎn jiān sàn qí cháng shì lǐ wěi pìn yú liáng. wǔ yuè dīng yǒu shuò, dà shè. wù xū, yǐ shàng shū yòu pú shè xiāng chéng wáng xù wèi tài wèi. jiǎ chén, yǐ tài yuán gōng gāo yáng wèi shàng shū lìng, lǐng zhōng shū jiān. yǐ qīng zhōu cì shǐ wèi jǐng wèi dà sī mǎ. yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī kù dí gàn wèi tài shī. yǐ lù shàng shū shì sūn téng wèi tài fù. yǐ fén zhōu cì shǐ hè bá rén wèi tài bǎo. yǐ sī kōng hán guǐ wèi sī tú. yǐ lǐng jūn jiāng jūn kě zhū hún dào yuán wèi sī kōng. yǐ sī tú gāo lóng zhī lù shàng shū shì, yǐ xú zhōu cì shǐ mù róng shào zōng wèi shàng shū zuǒ pú shè, gāo yáng wáng bīn wèi yòu pú shè. wù wǔ, dà sī mǎ wèi jǐng hōng. liù yuè yǐ yǒu, dì wèi bó hǎi wáng jǔ āi yú dōng táng, fú sī shuāi. qiū jiǔ yuè xīn chǒu, liáng zhēn yáng hóu xiāo míng kòu xú zhōu, yàn sì shuǐ yú hán shān, guàn péng chéng, yǐ yīng hóu jǐng. dōng shí yī yuè yǐ yǒu, yǐ shàng shū zuǒ pú shè mù róng shào zōng wèi dōng nán dào héng tái, yǔ dà dū dū gāo yuè pān xiāng lè dà pò qín zhī, jí qí èr zi yǔ dào. shí èr yuè yǐ hài, xiāo míng zhì, dì yù chāng hé mén, ràng ér yòu zhī. yuè děng huí shī tǎo hóu jǐng. shì suì, gāo lì wù jí bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
五年春正月己亥朔,日有蝕之。丙午,勃海王高歡薨。辛亥,司徒侯景降於西 魏以求救。西魏遣其將李弼、王思政赴之。思政等入據潁川,景乃出走豫州。乙丑, 梁人來聘。二月,侯景復背西魏歸梁。夏四月壬申,大將軍高澄來朝。甲午,遣兼 散騎常侍李緯聘於梁。五月丁酉朔,大赦。戊戌,以尚書右僕射、襄城王旭為太尉。 甲辰,以太原公高洋為尚書令,領中書監。以青州刺史尉景為大司馬。以開府儀同 三司庫狄干為太師。以錄尚書事孫騰為太傅。以汾州刺史賀拔仁為太保。以司空韓 軌為司徒。以領軍將軍可硃渾道元為司空。以司徒高隆之錄尚書事,以徐州刺史慕 容紹宗為尚書左僕射,高陽王斌為右僕射。戊午,大司馬尉景薨。六月乙酉,帝為 勃海王舉哀於東堂,服緦衰。秋九月辛丑,梁貞陽侯蕭明寇徐州,堰泗水於寒山, 灌彭城,以應侯景。冬十一月乙酉,以尚書左僕射慕容紹宗為東南道行台,與大都 督高岳、潘相樂大破禽之,及其二子瑀道。十二月乙亥,蕭明至,帝御閶闔門,讓 而宥之。岳等回師討侯景。是歲,高麗、勿吉並遣使朝貢。
liù nián chūn zhēng yuè jǐ hài, dà dū dū gāo yuè děng yú wō yáng dà pò hóu jǐng. fú zhǎn wǔ wàn yú rén, qí yú nì sǐ yú wō shuǐ, shuǐ wèi bù liú. jǐng zǒu huái nán. èr yuè jǐ mǎo. liáng qiǎn shǐ qiú hé. xǔ zhī. sān yuè guǐ sì, yǐ tài wèi xiāng chéng wáng xù wèi dà sī mǎ, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī gāo yuè wèi tài wèi. xīn hài, yǐ dōng chūn kàng hàn, shè zuì rén gè yǒu chà. xià sì yuè jiǎ zǐ, lì bù lìng shǐ zhāng yǒng hé qīng zhōu rén cuī kuò děng wěi jiǎ rén guān, shì jué jiū jiǎn, shǒu zhě liù wàn yú rén. jiǎ xū, tài wèi gāo yuè sī tú hán guǐ dà dū dū liú fēng děng tǎo wáng sī zhèng yú yǐng chuān, yǐn wěi shuǐ guàn qí chéng. jiǔ yuè yǐ yǒu, liáng rén lái pìn. dōng shí yuè wù shēn, hóu jǐng jì jiāng, tuī liáng lín hè wáng zhèng dé wèi zhǔ, yǐ gōng jiàn yè. shì suì, gāo lì, shì wéi rú rú tǔ gǔ hún bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
六年春正月己亥,大都督高岳等於渦陽大破侯景。俘斬五萬餘人,其餘溺死於 渦水,水為不流。景走淮南。二月己卯。梁遣使求和。許之。三月癸巳,以太尉、 襄城王旭為大司馬,以開府儀同三司高岳為太尉。辛亥,以冬春亢旱,赦罪人各有 差。夏四月甲子,吏部令史張永和、青州人崔闊等偽假人官,事覺糾檢,首者六萬 餘人。甲戌,太尉高岳、司徒韓軌、大都督劉豐等討王思政於潁川,引洧水灌其城。 九月乙酉,梁人來聘。冬十月戊申,侯景濟江,推梁臨賀王正德為主,以攻建業。 是歲,高麗,室韋、蠕蠕、吐谷渾並遣使朝貢。
qī nián chūn zhēng yuè wù chén, liáng běi xú zhōu cì shǐ zhōng shān hóu xiāo zhèng biǎo yǐ zhèn nèi fù, fēng lán líng jùn gōng wú jùn wáng. sān yuè dīng mǎo, hóu jǐng kè jiàn yè. xià wǔ yuè bǐng chén, hóu jǐng shā liáng wǔ dì. wù yín, bó hǎi wáng gāo chéng shuài shī fù yǐng chuān. liù yuè, kè zhī, huò xī wèi dà jiāng jūn wáng sī zhèng děng. qiū bā yuè xīn mǎo, lì huáng zǐ zhǎng rén wèi tài zǐ. dào shā bó hǎi wáng gāo chéng. guǐ sì, dà shè, nèi wài bǎi guān bìng jìn èr jí. jiǎ wǔ, tài yuán gōng gāo yáng rú jìn yáng. dōng shí yuè guǐ wèi, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī xián yáng wáng tǎn wèi tài fù. jiǎ wǔ, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī pān xiāng lè wèi sī kōng. shí èr yuè jiǎ chén, wú jùn wáng xiāo zhèng biǎo hōng. jǐ yǒu, yǐ bīng zhōu cì shǐ péng lè wèi sī tú. shì suì, rú rú dì dòu gān shì wéi gāo lì tǔ gǔ hún bìng qiǎn shǐ cháo gòng.
七年春正月戊辰,梁北徐州刺史、中山侯蕭正表以鎮內附,封蘭陵郡公、吳郡 王。三月丁卯,侯景克建業。夏五月丙辰,侯景殺梁武帝。戊寅,勃海王高澄帥師 赴潁川。六月,克之,獲西魏大將軍王思政等。秋八月辛卯,立皇子長仁為太子。 盜殺勃海王高澄。癸巳,大赦,內外百官並進二級。甲午,太原公高洋如晉陽。冬 十月癸未,以開府儀同三司、咸陽王坦為太傅。甲午,以開府儀同三司潘相樂為司 空。十二月甲辰,吳郡王蕭正表薨。己酉,以并州刺史彭樂為司徒。是歲,蠕蠕、 地豆乾、室韋、高麗、吐谷渾並遣使朝貢。
bā nián chūn zhēng yuè xīn yǒu, dì wèi bó hǎi wáng gāo chéng jǔ āi yú dōng táng. wù chén, zhào tài yuán gōng gāo yáng sì shì, xǐ fēng qí jùn wáng. jiǎ xū, dì dòu gān qì dān bìng qiǎn shǐ cháo gòng. èr yuè gēng yín, yǐ shàng shū lìng gāo lóng zhī wèi tài bǎo. sān yuè gēng shēn, jìn qí jùn wáng gāo yáng jué wèi qí wáng. xià sì yuè yǐ sì, rú rú qiǎn shǐ cháo gòng. wǔ yuè jiǎ yín, zhào qí wáng wèi xiāng guó, zǒng bǎi kuí, bèi jiǔ xī zhī lǐ. yǐ qí guó tài fēi wèi wáng tài hòu, wáng fēi wèi wáng hòu. bǐng chén, xùn dì wèi yú qí. tiān bǎo yuán nián jǐ wèi, fēng dì wèi zhōng shān wáng, yì yī wàn hù, shàng shū bù chēng chén, dá bù chēng zhào, zài tiān zi jīng qí, xíng wèi zhēng shuò, chéng wǔ shí fù chē. fēng wáng zhū zi wèi xiàn gōng, yì gè yī qiān hù. fèng juàn yī wàn pǐ, qián yī wàn guàn. sù èr wàn shí, nú bì sān bǎi rén, shuǐ niǎn yī jù, tián bǎi qǐng, yuán yī suǒ, yú zhōng shān guó lì wèi zōng miào. èr nián shí èr yuè jǐ yǒu, zhōng shān wáng cú, shí nián èr shí bā. sān nián èr yuè, fèng shì yuē xiào jìng huáng dì. zàng yú yè xī zhāng běi. qí hòu fā zhī, líng bēng, sǐ zhě liù shí rén.
八年春正月辛酉,帝為勃海王高澄舉哀於東堂。戊辰,詔太原公高洋嗣事,徙 封齊郡王。甲戌,地豆乾、契丹並遣使朝貢。二月庚寅,以尚書令高隆之為太保。 三月庚申,進齊郡王高洋爵為齊王。夏四月乙巳,蠕蠕遣使朝貢。五月甲寅,詔齊 王為相國,總百揆,備九錫之禮。以齊國太妃為王太后,王妃為王后。丙辰,遜帝 位於齊。天保元年己未,封帝為中山王,邑一萬戶,上書不稱臣,答不稱詔,載天 子旌旗,行魏正朔,乘五時副車。封王諸子為縣公,邑各一千戶。奉絹一萬疋,錢 一萬貫。粟二萬石,奴婢三百人,水碾一具,田百頃,園一所,於中山國立魏宗廟。 二年十二月己酉,中山王殂,時年二十八。三年二月,奉諡曰孝靜皇帝。葬於鄴西 漳北。其後發之,陵崩,死者六十人。
dì hǎo wén, měi róng yí. lì néng xié shí shī zi yǐ yú qiáng, shè wú bù zhōng. jiā chén yàn huì, duō mìng qún chén fù shī. cóng róng chén yǎ, yǒu xiào wén fēng. bó hǎi wáng gāo chéng sì shì, shén jì yān. yǐ dà jiāng jūn zhōng bīng cān jūn cuī jì shū wèi zhōng shū huáng mén shì láng, lìng jiān chá dòng jìng, xiǎo dà jiē lìng jì shū zhī. chéng yǔ jì shū shū yuē: chī rén fù hé sì? chī shì xiǎo chà wèi? dì cháng yǔ liè yú yè dōng, chí zhú rú fēi. jiān wèi dū du wū nà luó shòu gōng fá cóng hòu hū dì yuē: tiān zǐ mò zǒu mǎ, dà jiāng jūn nù! chéng cháng shì dì yǐn, dà jǔ shāng yuē: chén chéng quàn bì xià. dì bù yuè yuē: zì gǔ wú bù wáng zhī guó, zhèn yì hé yòng cǐ huó! chéng nù yuē: zhèn, zhèn, gǒu jiǎo zhèn! chéng shǐ jì shū ōu dì sān quán, fèn yī ér chū. míng rì, chéng, shǐ jì shū láo dì, dì yì xiè yān. cì juàn, jì shū wèi gǎn shòu, yǐ qǐ chéng. chéng shǐ qǔ yī duàn. dì shù bǎi pǐ yǐ yǔ zhī, yuē: yì yī duàn ěr. dì bù kān yōu rǔ, yǒng xiè líng yùn shī yuē: hán wáng zǐ fáng fèn, qín dì lǔ lián chǐ. běn zì jiāng hǎi rén, zhì yì dòng jūn zǐ. cháng shì shì jiǎng xún jì zhī dì yì, nǎi yǔ huá shān wáng dà qì yuán jǐn mì móu yú gōng zhōng. wěi wèi shān ér zuò dì dào xiàng běi chéng. zhì qiān qiū mén, mén zhě jué dì xià xiǎng dòng, yǐ gào chéng. chéng lè bīng rù yíng, yuē: bì xià hé yì fǎn yé? chén fù zǐ gōng cún shè jì, hé fù bì xià yé? jí jiāng shā zhū fēi pín. dì zhèng sè yuē: wáng zì yù fǎn, hé guān yú wǒ? wǒ shàng bù xī shēn, hé kuàng fēi pín! chéng xià chuáng kòu tóu, dà tí, xiè zuì. yú shì hān yǐn, yè jiǔ nǎi chū. jū sān rì, yōu dì yú hán zhāng táng. dà qì jǐn děng jiē jiàn pēng yú shì. jí jiāng chán wèi yú wén xuān, xiāng chéng wáng chǎng jí sī tú pān xiāng lè shì zhōng zhāng liàng huáng mén láng zhào yàn shēn děng qiú rù zòu shì. dì zài zhāo yáng diàn jiàn zhī. xù yuē: wǔ xíng dì yùn, yǒu shǐ yǒu zhōng. qí wáng shèng dé qīn míng, wàn xìng guī yǎng. chén děng mèi sǐ wén zòu, yuàn bì xià zé yáo chán shùn. dì biàn liǎn róng dá yuē: cǐ shì tuī yì yǐ jiǔ, jǐn dāng xùn bì. yòu yún: ruò ěr, xū zuò zhào shū. shì láng cuī jié péi ràng zhī zòu yún: zhào yǐ zuò qì. jí fù yáng yīn jìn yú dì, fán shí tiáo. shū qì, yuē: jiāng ān zhèn hé suǒ? fù ruò wèi ér qù? yáng yīn duì yuē: zài běi chéng, bié yǒu guǎn yǔ, hái bèi fǎ jià, yī cháng zhàng wèi ér qù. dì nǎi xià yù zuò, bù jiù dōng láng. kǒu yǒng fàn wèi zōng hòu hàn shū zàn yún: xiàn shēng bù chén, shēn bō guó tún, zhōng wǒ sì bǎi, yǒng zuò yú bīn. suǒ sī zòu qǐng fā. dì yuē: gǔ rén niàn yí zān bì lǚ, yù yǔ liù gōng bié, kě hū? gāo lóng zhī yuē: jīn tiān xià yóu bì xià zhī tiān xià, kuàng zài hòu gōng! nǎi yǔ fū rén pín yǐ xià jué, mò bù xī xū yǎn tì. pín zhào guó lǐ shì sòng chén sī wáng shī yún: wáng qí ài yù tǐ, jù xiǎng huáng fà qī. huáng hòu yǐ xià jiē kū. zhí zhǎng zhào dé yǐ gù dú chē yī chéng, hòu yú dōng shàng gé. dì shàng chē, dé chāo shàng chē, chí dì. dì zhǒu zhī, yuē: zhèn wèi tiān shùn rén, shòu wèi xiàng guó, hé wù nú, gǎn bī rén! zhào dé shàng bù xià. jí chū yún lóng mén, wáng gōng bǎi liáo yì guān bài cí. dì yuē: jīn rì bù jiǎn cháng dào xiāng gōng hàn xiàn dì. zhòng jiē bēi chuàng, gāo lóng zhī qì sǎ. suì rù běi chéng, xià sī mǎ zi rú nán zhái. jí wén xuān xíng xìng, cháng yǐ dì zì suí. dì hòu fēng tài yuán gōng zhǔ, cháng wèi dì cháng shí, yǐ hù shì yān. jìng yù zhèn ér bēng.
帝好文,美容儀。力能挾石師子以逾牆,射無不中。嘉辰宴會,多命群臣賦詩。 從容沉雅,有孝文風。勃海王高澄嗣事,甚忌焉。以大將軍中兵參軍崔季舒為中書、 黃門侍郎,令監察動靜,小大皆令季舒知。澄與季舒書曰:「痴人復何似?痴勢小 差未?」帝嘗與獵於鄴東,馳逐如飛。監衛都督烏那羅受工伐從後呼帝曰:「天子 莫走馬,大將軍怒!」澄嘗侍帝飲,大舉觴曰:「臣澄勸陛下。」帝不悅曰:「自 古無不亡之國,朕亦何用此活!」澄怒曰:「朕,朕,狗腳朕!」澄使季舒毆帝三 拳,奮衣而出。明日,澄,使季舒勞帝,帝亦謝焉。賜絹,季舒未敢受,以啟澄。 澄使取一段。帝束百疋以與之,曰:「亦一段爾。」帝不堪憂辱,詠謝靈運詩曰: 「韓亡子房奮,秦帝魯連恥。本自江海人,志義動君子。」常侍、侍講荀濟知帝意, 乃與華山王大器、元瑾密謀於宮中。偽為山而作地道向北城。至千秋門,門者覺地 下響動,以告澄。澄勒兵入營,曰:「陛下何意反耶?臣父子功存社稷,何負陛下 耶?」及將殺諸妃嬪。帝正色曰:「王自欲反,何關於我?我尚不惜身,何況妃嬪!」 澄下床叩頭,大啼,謝罪。於是酣飲,夜久乃出。居三日,幽帝於含章堂。大器、 瑾等皆見烹於市。及將禪位於文宣,襄城王昶及司徒潘相樂、侍中張亮、黃門郎趙 彥深等求入奏事。帝在昭陽殿見之。旭曰:「五行遞運,有始有終。齊王聖德欽明, 萬姓歸仰。臣等昧死聞奏,願陛下則堯禪舜。」帝便斂容答曰:「此事推挹已久, 謹當遜避。」又云:「若爾,須作詔書。」侍郎崔劼、裴讓之奏云:「詔已作訖。」 即付楊愔進於帝,凡十條。書訖,曰:「將安朕何所?復若為而去?」楊愔對曰: 「在北城,別有館宇,還備法駕,依常仗衛而去。」帝乃下御座,步就東廊。口詠 范蔚宗《後漢書贊》云:「獻生不辰,身播國屯,終我四百,永作虞賓。」所司奏 請發。帝曰:「古人念遺簪弊履,欲與六宮別,可乎?」高隆之曰:「今天下猶陛 下之天下,況在後宮!」乃與夫人嬪以下訣,莫不欷歔掩涕。嬪趙國李氏誦陳思王 詩云:「王其愛玉體,俱享黃髮期。」皇后已下皆哭。直長趙德以故犢車一乘,候 於東上閣。帝上車,德超上車,持帝。帝肘之,曰:「朕畏天順人,授位相國,何 物奴,敢逼人!」趙德尚不下。及出雲龍門,王公百僚衣冠拜辭。帝曰:「今日不 減常道鄉公、漢獻帝。」眾皆悲愴,高隆之泣灑。遂入北城,下司馬子如南宅。及 文宣行幸,常以帝自隨。帝後封太原公主,常為帝嘗食,以護視焉。竟遇鴆而崩。
lùn yuē: zhuāng dì yùn jiē jiāo sàng, zhāo nà qín wáng. suī shí shì kǒng jí, ér zú yǒu sì hǎi. huá nì jiǎn chú, quán qiáng shàn mìng, shén lǜ dú duàn, máng cì wèi chú ér tiān wèi wàng luàn, huò bù xuán zhǒng. zì zī zhī hòu, wèi shì tǔ bēng. shǐ zé zhì qū qiáng hú, zhōng nǎi quán guī bà zhèng. zhǔ jì sì zhě bù shū yú jì zuò, yù chù rǔ zhě yǒu shèn yú yì qí. suī yǐ jié mǐn zhī míng, xiào wǔ zhī zhǎng, zhī yǐ sù shì bēn bō. wén dì yǐ gāng qiáng zhī zhì, zhōng yǐ shǒu cí zì bǎo. jìng gōng yùn zhōng tiān lù, gāo dǎo táng yú, gè dé qí shí yě.
論曰:莊帝運接交喪,招納勤王。雖時事孔棘,而卒有四海。猾逆剪除,權強 擅命,神慮獨斷,芒刺未除;而天未忘亂,禍不旋踵。自茲之後,魏室土崩。始則 制屈強胡,終乃權歸霸政。主祭祀者不殊於寄坐,遇黜辱者有甚於弈棋。雖以節閔 之明,孝武之長,祗以速是奔波。文帝以剛強之質,終以守雌自寶。靜、恭運終天 祿,高蹈唐、虞,各得其時也。