dá xī wǔ ruò gān huì yí fēng liú liàng wáng dé hè lián dá hán guǒ cài yòu cháng shàn xīn wēi shè dí chāng liáng chūn liáng tái tián hóng zi rén gōng sūn dé mào
達奚武 若干惠 怡峰 劉亮 王德 赫連達 韓果 蔡祐 常善 辛威厙狄 昌 梁椿 梁台 田弘子仁恭 孫德懋

dá xī wǔ, zì chéng xìng, dài rén yě. zǔ juàn, fù zhǎng, bìng wèi zhèn jiāng. wǔ shǎo tì tǎng hǎo chí shè, hè bá yuè zhēng guān yòu, yǐn wèi bié jiāng. jí yuè wèi hóu mò chén yuè suǒ hài, wǔ yǔ zhào guì shōu shī guī píng liáng, tóng yì zài zhōu wén dì. cóng píng yuè, fēng xū chāng xiàn bó. dà tǒng chū, zì dà chéng xiàng fǔ zhōng bīng cān jūn chū wèi dōng qín zhōu cì shǐ. qí shén wǔ yǔ dòu tài gāo áo cáo sān dào lái qīn, zhōu wén yù bìng bīng jī tài, zhū jiāng duō yì yì, wéi wǔ jí sū chuò yǔ zhōu wén yì tóng, suì qín zhī. zhōu wén jìn tú hóng nóng, qiǎn wǔ cóng liǎng qí chān hòu. wǔ yǔ qí hòu qí yù, jí jiāo zhàn, zhǎn liù jí, huò sān rén ér fǎn. qí shén wǔ qù shā yuàn, zhōu wén fù qiǎn wǔ chān zhī. wǔ cóng sān qí, jiē yī dí rén yī, zhì mù, xià mǎ qián tīng qí jūn hào, lì yíng ruò jǐng yè zhě, yǒu bù rú fǎ zhě, wǎng wǎng tà zhī. jù zhī dí qíng yǐ gào, zhōu wén suì cóng pò zhī. jìn jué gāo yáng jùn gōng.
達奚武，字成興，代人也。祖眷，父長，並為鎮將。武少倜儻好馳射，賀拔岳 征關右，引為別將。及岳為侯莫陳悅所害，武與趙貴收屍歸平涼，同翊載周文帝。 從平悅，封須昌縣伯。大統初，自大丞相府中兵參軍出為東秦州刺史。齊神武與竇 泰、高敖曹三道來侵，周文欲並兵擊泰，諸將多異議，唯武及蘇綽與周文意同，遂 禽之。周文進圖弘農，遣武從兩騎覘候。武與其候奇遇，即交戰，斬六級，獲三人 而反。齊神武趣沙苑，周文復遣武覘之。武從三騎，皆衣敵人衣，至暮，下馬潛聽 其軍號，歷營若警夜者，有不如法者，往往撻之。具知敵情以告，周文遂從破之。 進爵高陽郡公。

sì nián, zhōu wén yuán luò yáng, wǔ wèi qián fēng, yǔ lǐ bì pò mò duō lóu dài wén. yòu jìn zhì hé qiáo, lì zhàn, zhǎn qí sī tú gāo áo cáo. zài qiān yōng zhōu cì shǐ. fù cóng zhàn máng shān, shí dà jūn bù lì, qí shén wǔ chéng shèng jìn jūn zhì shǎn. wǔ yù zhī, nǎi tuì. shí qī nián, zhào wǔ jīng lüè hàn chuān. liáng liáng zhōu cì shǐ yí fēng hóu xiāo xiū gù shǒu nán zhèng. wǔ wéi zhī, xiū qǐng fú. huì liáng wǔ líng wáng qiǎn qí jiāng yáng gān yùn děng jiù xiū, xiū gèng bù xià. wǔ jī zǒu gān yùn, xiū nǎi jiàng. zì liǎn mén yǐ běi xī píng. míng nián, zhèn lǚ hái jīng shī. cháo yì yù yǐ wǔ wèi zhù guó, wǔ yuē: wǒ zuò zhù guó, bù yīng zài yuán zǐ xiào qián. gù cí. yǐ dà jiāng jūn chū zhèn yù bì.
四年，周文援洛陽，武為前鋒，與李弼破莫多婁貸文。又進至河橋，力戰，斬 其司徒高敖曹。再遷雍州刺史。復從戰芒山，時大軍不利，齊神武乘勝進軍至陝。 武御之，乃退。十七年，詔武經略漢川。梁梁州刺史宜豐侯蕭修固守南鄭。武圍之， 修請服。會梁武陵王遣其將楊乾運等救修，修更不下。武擊走乾運，修乃降。自斂 門以北悉平。明年，振旅還京師。朝議欲以武為柱國，武曰：「我作柱國，不應在 元子孝前。」固辭。以大將軍出鎮玉壁。

zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, shòu zhù guó dà sī kòu. qí běi yù zhōu cì shǐ sī mǎ xiāo nán jǔ zhōu lái fù, zhào wǔ yǔ yáng zhōng yíng xiāo nán yǐ guī. wǔ chéng shí, zhuǎn dà zōng bó, jìn fēng zhèng guó gōng. qí jiāng hú lǜ dūn qīn fén jiàng, wǔ yù zhī, dūn tuì. wǔ zhú bǎi bì chéng, liú kāi fǔ quán yán xuē yǔ shēng shǒu zhī. bǎo dìng sān nián, qiān tài bǎo. qí nián, dà jūn dōng fá, suí gōng yáng zhōng yǐn tū jué zì běi dào, wǔ yǐ sān wàn qí zì dōng dào qī huì jìn yáng. wǔ zhì píng yáng, hòu qī bù jìn, ér zhōng yǐ hái, wǔ shàng wèi zhī. qí jiāng hú lǜ míng yuè qiǎn wǔ shū yuē: hóng hè yǐ xiáng yú liáo kuò, luó zhě yóu shì yú jǔ zé yě. wǔ lǎn shū, nǎi bān shī. chū wèi tóng zhōu cì shǐ. míng nián, cóng jìn gōng hù dōng fá. shí wèi chí jiǒng wéi luò yáng, wèi dí suǒ bài. wǔ yǔ qí wáng xiàn yú máng shān yù zhī. zhì yè, shōu jūn. xiàn yù dài míng gèng zhàn. wǔ yuē: luò yáng jūn sàn, rén qíng hài dòng, bù yīn yè sù hái, míng rì yù guī bù dé. xiàn cóng zhī, suì quán jūn ér fǎn. tiān hé sān nián, zhuǎn tài fù.
周孝閔帝踐祚，授柱國、大司寇。齊北豫州刺史司馬消難舉州來附，詔武與楊 忠迎消難以歸。武成實，轉大宗伯，進封鄭國公。齊將斛律敦侵汾、絳，武御之， 敦退。武築柏壁城，留開府權嚴、薛羽生守之。保定三年，遷太保。其年，大軍東 伐，隨公楊忠引突厥自北道，武以三萬騎自東道期會晉陽。武至平陽，後期不進， 而忠已還，武尚未知。齊將斛律明月遣武書曰：「鴻鶴已翔於寥廓，羅者猶視於沮 澤也。」武覽書，乃班師。出為同州刺史。明年，從晉公護東伐。時尉遲迥圍洛陽， 為敵所敗。武與齊王憲於芒山御之。至夜，收軍。憲欲待明更戰。武曰：「洛陽軍 散，人情駭動，不因夜速還，明日欲歸不得。」憲從之，遂全軍而返。天和三年， 轉太傅。

wǔ wēi shí, shē chǐ hǎo huá shì. jí jū zhòng wèi, bù chí wēi yí, xíng cháng dān mǎ, zuǒ yòu cóng yī liǎng rén ér yǐ, mén wài bù shī jǐ, héng zhòu yǎn yī fēi. huò wèi yuē: gōng wèi guān qún hòu, hé qīng lǜ ruò shì? wǔ yuē: wú xī zài bù yī, qǐ wàng fù guì! jīn rì fù guì, bù kě dùn wàng chóu xī. qiě tiān xià wèi píng, guó ēn wèi bào, ān kě guò shì wēi róng hū? yán zhě cán ér tuì. wǔ zhī zài tóng zhōu, shí hàn, wǔ dì chì wǔ sì huá yuè. yuè miào jiù zài shān xià, cháng suǒ qí dǎo. wǔ wèi liáo shǔ yuē: wú bèi wèi sān gōng, bù néng xiè lǐ yīn yáng, bù kě tóng yú zhòng rén, zài cháng sì suǒ, bì xū dēng fēng zhǎn chéng, xún qí shèng ào. yuè jì gāo jùn, rén jī hǎn tōng. wǔ nián yú liù shí, wéi jiāng shù rén pān téng ér shàng, yú shì qǐ shǒu qí qǐng. wǎn bù dé hái, jí yú yuè shàng jí cǎo ér sù. mèng yī bái yī lái zhí wǔ shǒu yuē: kuài xīn kǔ. shén xiāng jiā shàng. wǔ suì jīng jué, yì yòng zhī sù. zhì dàn, yún wù sì qǐ, é ér shù yǔ, yuǎn jìn zhān qià. wǔ dì wén zhī, xǐ shū láo wǔ, cì cǎi bǎi pǐ.
武微時，奢侈好華飾。及居重位，不持威儀，行常單馬，左右從一兩人而已， 門外不施戟，恆晝掩一扉。或謂曰：「公位冠群後，何輕率若是？」武曰：「吾昔 在布衣，豈望富貴！今日富貴，不可頓忘疇昔。且天下未平，國恩未報，安可過事 威容乎？」言者慚而退。武之在同州，時旱，武帝敕武祀華岳。岳廟舊在山下，常 所祈禱。武謂僚屬曰：「吾備位三公，不能燮理陰陽，不可同於眾人，在常祀所， 必須登峰展誠，尋其聖奧。」岳既高峻，人跡罕通。武年逾六十，唯將數人攀藤而 上，於是稽首祈請。晚不得還，即於岳上藉草而宿。夢一白衣來執武手曰：「快辛 苦。」甚相嘉尚。武遂驚覺，益用祗肅。至旦，雲霧四起，俄而澍雨，遠近沾洽。 武帝聞之，璽書勞武，賜彩百匹。

wǔ xìng tān lìn, qí wèi dà sī kòu yě, zài kù yǒu wàn dīng jīn dài, dāng shí bǎo zhī, wǔ yīn rù kù, nǎi qǔ yǐ guī. zhǔ dé bái jìn gōng hù, hù yǐ wǔ xūn zhòng, bù zhāng qí guò, yīn ér cì zhī. shí lùn shēn bǐ yān. hōng, zèng tài fù shí wǔ zhōu zhū jūn shì tóng zhōu cì shǐ, shì yuē huán. zi zhèn sì.
武性貪吝，其為大司寇也，在庫有萬釘金帶，當時寶之，武因入庫，乃取以歸。 主得白晉公護，護以武勛重，不彰其過，因而賜之。時論深鄙焉。薨，贈太傅、十 五州諸軍事、同州刺史，諡曰桓。子震嗣。

zhèn zì měng lüè. shǎo xiāo yǒng, zǒu jí bēn mǎ. zhōu wén cháng yú wèi běi xiào liè, shí yǒu tù guò zhōu wén qián, zhèn yǔ zhū jiāng jìng shè zhī, mǎ dào ér zhuì. zhèn zú bù qīng zhì, yīn bù zǒu shè zhī, yī fā zhōng tù. gù mǎ cái qǐ, suì huí shēn téng shàng. zhōu wén xǐ yuē: fēi cǐ fù bù shēng cǐ zi. nǎi cì zhèn zá cǎi yī bǎi duàn. hòu fēng wèi chāng xiàn gōng. míng dì chū, bài sī yòu zhōng dài fū, jiā biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. wǔ chéng chū, jìn jué guǎng píng jùn gōng, chú huá zhōu cì shǐ. zhèn suī chū zì gāo yú, shǎo xí wǔ yì, rán pō yǒu zhèng shù. tiān hé liù nián, bài zhù guó. jiàn dé chū, xí jué zhèng guó gōng. cóng píng yè, cì qiè èr rén nǚ lè yī bù, bài dà zōng bó. zhèn fù cháng wèi cǐ zhí, shí lùn róng zhī. xuān zhèng zhōng, chū wèi yuán zhōu zǒng guǎn. suí kāi huáng chū, hōng yú jiā.
震字猛略。少驍勇，走及奔馬。周文嘗於渭北校獵，時有兔過周文前，震與諸 將競射之，馬倒而墜。震足不傾躓，因步走射之，一發中兔。顧馬才起，遂回身騰 上。周文喜曰：「非此父不生此子。」乃賜震雜彩一百段。後封魏昌縣公。明帝初， 拜司右中大夫，加驃騎大將軍、開府儀同三司。武成初，進爵廣平郡公，除華州刺 史。震雖出自膏腴，少習武藝，然頗有政術。天和六年，拜柱國。建德初，襲爵鄭 國公。從平鄴，賜妾二人、女樂一部，拜大宗伯。震父嘗為此職，時論榮之。宣政 中，出為原州總管。隋開皇初，薨於家。

zhèn dì jì, dà xiàng mò, wèi yì zhōu cì shǐ, yǔ wáng qiān jù shǔ qǐ bīng, bèi zhū.
震弟惎，大象末，為益州刺史，與王謙據蜀起兵，被誅。

ruò gān huì, zì huì bǎo, dài wǔ chuān rén yě. qí xiān yǔ wèi jù qǐ, yǐ guó wèi xìng. fù shù lì zhōu, cóng wèi guǎng yáng wáng shēn zhēng gé róng, zhàn méi, zèng jì zhōu cì shǐ. huì yǐ bié jiāng cóng hè bá yuè, yǐ gōng fēng běi píng xiàn nán. jí yuè wèi hóu mò chén yuè suǒ hài, huì yǔ kòu luò zhào guì děng tóng móu yì dài zhōu wén. réng cóng píng yuè, bài zhí gé jiāng jūn. cóng qín dòu tài, fù hóng nóng, pò shā yuàn, huì měi xiān dēng xiàn zhèn. jiā shì zhōng kāi fǔ yí tóng sān sī fēng zhǎng lè jùn gōng. dà tǒng sì nián, cóng wèi wén dì dōng xún luò yáng, yǔ qí shén wǔ zhàn yú hé qiáo, lì zhàn pò zhī. qī nián, qiān lǐng jūn. jí gāo zhòng mì jǔ běi yù zhōu lái fù, zhōu wén yíng zhī. jūn zhì luò yáng, qí shén wǔ tún yú máng shān. huì wèi yòu jūn, yǔ zhōng jūn dà pò zhī. qí shén wǔ bīng nǎi cuì zuǒ jūn, jūn jiāng zhào guì děng zhàn bù lì. huì rì mù, qí shén wǔ jìn bīng gōng huì, huì jī zhī, jiē pī mǐ. zhì yè zhōng, shén wǔ qí fù lái zhuī huì. huì xú xià mǎ, gù mìng chú rén yíng shí. shí qì, wèi zuǒ yòu yuē: zhǎng ān sǐ, cǐ zhōng sǐ, yì hū? nǎi jiàn qí míng jiǎo, shōu jūn ér hái. shén wǔ zhuī qí dàn huì, yí yǒu fú bīng, bù gǎn bī. zhì hóng nóng, jiàn zhōu wén, chén zéi xíng shì, hèn qí chuí chéng zhī gōng, kuī yú yī kuì, xū xī bù zì shèng. zhōu wén zhuàng zhī, qiān sī kōng. huì xìng gāng zhì, yǒu yǒng lì, róng mào kuí àn. shàn yú fǔ yù, jiāng shì mò bù huái ēn. jí hóu jǐng nèi fù, cháo yì yù shōu jí hé nán, lìng huì yǐ běn guān zhèn lǔ yáng. yù bìng, hōng yú jūn.
若干惠，字惠保，代武川人也。其先與魏俱起，以國為姓。父樹利周，從魏廣 陽王深征葛榮，戰沒，贈冀州刺史。惠以別將從賀拔岳，以功封北平縣男。及岳為 侯莫陳悅所害，惠與寇洛、趙貴等同謀翊戴周文。仍從平悅，拜直閣將軍。從禽竇 泰，復弘農，破沙苑，惠每先登陷陣。加侍中、開府儀同三司、封長樂郡公。大統 四年，從魏文帝東巡洛陽，與齊神武戰於河橋，力戰破之。七年，遷領軍。及高仲 密舉北豫州來附，周文迎之。軍至洛陽，齊神武屯於芒山。惠為右軍，與中軍大破 之。齊神武兵乃萃左軍，軍將趙貴等戰不利。會日暮，齊神武進兵攻惠，惠擊之， 皆披靡。至夜中，神武騎復來追惠。惠徐下馬，顧命廚人營食。食訖，謂左右曰： 「長安死，此中死，異乎？」乃建旗鳴角，收軍而還。神武追騎憚惠，疑有伏兵， 不敢逼。至弘農，見周文，陳賊形勢，恨其垂成之功，虧於一簣，噓唏不自勝。周 文壯之，遷司空。惠性剛質，有勇力，容貌魁岸。善於撫御，將士莫不懷恩。及侯 景內附，朝議欲收輯河南，令惠以本官鎮魯陽。遇病，薨於軍。

huì yú zhū jiāng nián zuì shǎo. zǎo sàng fù, shì mǔ yǐ xiào wén. zhōu wén cháng zào shè táng xīn chéng, yǔ zhū jiāng yàn shè. huì qiè tàn yuē: qīn lǎo yǐ, hé shí bàn cǐ! zhōu wén wén zhī, jí rì xǐ táng yú huì zhái. qí jiàn zhòng rú cǐ. jí hōng, wèi liú tì jiǔ zhī. huì sàng zhì, yòu lín fǔ yān. jiā zèng qín zhōu cì shǐ, shì yuē wǔ liè. zi fèng sì.
惠於諸將年最少。早喪父，事母以孝聞。周文嘗造射堂新成，與諸將宴射。惠 竊嘆曰：「親老矣，何時辦此！」周文聞之，即日徙堂於惠宅。其見重如此。及薨， 為流涕久之。惠喪至，又臨撫焉。加贈秦州刺史，諡曰武烈。子鳳嗣。

fèng zì dá mó, yǒu shí dù. xí fù jué zhǎng lè jùn gōng, shàng zhōu wén nǚ. wèi kāi fǔ yí tóng sān sī dà yù zhōng dà fū. hòu lù huì zuǒ mìng gōng, fēng fèng xú guó gōng, bài zhù guó.
鳳字達摩，有識度。襲父爵長樂郡公，尚周文女。位開府儀同三司、大馭中大 夫。後錄惠佐命功，封鳳徐國公，拜柱國。

yí fēng, zì jǐng fù, liáo xī rén yě. běn xìng mò tái, yīn bì nán gǎi yān. gāo zǔ kuān, yàn liáo xī jùn shǒu, wèi dào wǔ shí guī cháo, bài yǔ zhēn, cì jué zhǎng shé gōng. zēng zǔ wén, jì zhōu cì shǐ. fēng shǎo yǐ xiāo yǒng wén. cóng hè bá yuè tǎo mò qí chǒu nú, cì jué pú yīn xiàn nán. yuè bèi hài, fēng yǔ zhào guì děng tóng móu yì dài zhōu wén, jìn jué wèi bó. jí qí shén wǔ yǔ xiào wǔ dì gòu xì, wén dì lìng fēng yǔ dū du zhào guì fù luò yáng. zhì tóng guān, xiào wǔ xī qiān, fēng jí cóng zhōu wén dì bá huí luò, fù tóng guān. hòu yǐ tǎo cáo ní gōng, jìn jué huá yáng xiàn gōng. yòu cóng pò dòu tài yú xiǎo guān. fù hóng nóng, pò shā yuàn, jìn jué lè líng jùn gōng. réng yǔ yuán jì hǎi dú gū xìn fù luò yáng. dōng wèi xíng tái rèn xiáng lǜ bù qí wàn yú gōng yǐng chuān, fēng fù yǐ qīng qí wǔ bǎi yāo jī, dà pò zhī. zì shì wēi míng zhuǎn shèng. jiā shòu kāi fǔ yí tóng sān sī. jí zhōu wén yǔ dōng wèi zhàn hé qiáo, shí fēng wèi zuǒ jūn, bù lì, yǔ lǐ yuǎn xiān hái, zhōu wén suì bān shī. zhào yuán qí zuì. bài xià zhōu cì shǐ. dà tǒng shí wǔ nián, dōng wèi wéi yǐng chuān, fēng yǔ zhào guì fù yuán. zhì nán yáng, bìng zú. fēng shěn yì yǒu dǎn lüè, dé shì zú xīn, dāng shí hào xiāo jiāng. zhōu wén jiē dào zhě jiǔ zhī. zèng huá zhōu cì shǐ, shì yuē xiāng wēi.
怡峰，字景阜，遼西人也。本姓默台，因避難改焉。高祖寬，燕遼西郡守，魏 道武時歸朝，拜羽真，賜爵長蛇公。曾祖文，冀州刺史。峰少以驍勇聞。從賀拔岳 討万俟丑奴，賜爵蒲陰縣男。岳被害，峰與趙貴等同謀翊戴周文，進爵為伯。及齊 神武與孝武帝構隙，文帝令峰與都督趙貴赴洛陽。至潼關，孝武西遷，峰即從周文 帝拔回洛，復潼關。後以討曹泥功，進爵華陽縣公。又從破竇泰於小關。復弘農， 破沙苑，進爵樂陵郡公。仍與元季海、獨孤信復洛陽。東魏行台任祥率步騎萬餘攻 潁川，峰復以輕騎五百邀擊，大破之。自是威名轉盛。加授開府儀同三司。及周文 與東魏戰河橋，時峰為左軍，不利，與李遠先還，周文遂班師。詔原其罪。拜夏州 刺史。大統十五年，東魏圍潁川，峰與趙貴赴援。至南陽，病卒。峰沈毅有膽略， 得士卒心，當時號驍將。周文嗟悼者久之。贈華州刺史，諡曰襄威。

zi áng sì. wèi kāi fǔ yí tóng sān sī. cháo tíng zhuī lù fēng gōng, fēng áng jùn gōng.
子昂嗣。位開府儀同三司。朝廷追錄峰功，封昂郡公。

áng dì guāng, shǎo yǐ fēng xūn, cì jué ān píng xiàn hóu, jiā kāi fǔ yí tóng sān sī.
昂弟光，少以峰勛，賜爵安平縣侯，加開府儀同三司。

guāng dì chūn, shǎo zhī míng, wèi lì bù xià dài fū yí tóng sān sī.
光弟春，少知名，位吏部下大夫、儀同三司。

liú liàng, zhōng shān rén yě, běn míng dào dé. fù tè zhēn, wèi lǐng rén qiú zhǎng. wèi dà tǒng zhōng, yǐ liàng zhe xūn, zhuī zèng héng zhōu cì shǐ. liàng shǎo tì tǎng, yǒu cóng héng jì lüè, zī mào kuí jié, jiàn zhě dàn zhī. yǐ dū du cóng hè bá yuè xī zhēng, yǐ gōng fēng guǎng xìng xiàn zi. hóu mò chén yuè hài yuè, liàng yǔ zhū jiāng móu yíng zhōu wén. jí píng yuè hòu, yuè dǎng bīn zhōu cì shǐ sūn dìng ér réng jù zhōu bù xià, zhòng zhì shù wàn. zhōu wén lìng liàng xí zhī. dìng ér yǐ yì bīng yóu yuǎn, wèi wèi zhī bèi. liàng nǎi qīng jiāng èr shí qí, xiān shù yī dào yú jìn chéng gāo lǐng, jí chí rù chéng zhōng. dìng ér fāng zhì jiǔ gāo huì, zú jiàn liàng zhì, zhòng jiē hài è. liàng nǎi huī bīng zhǎn dìng ér, xuán shǒu zhōu mén, hào lìng zéi dǎng. réng yáo zhǐ chéng wài dào, mìng èr qí yuē: chū zhuī dà jūn. zéi dǎng xiōng jù, yī shí xiáng fú. jí zhōu wén zhì shí èr jūn, jiǎn zhū jiāng lǐng zhī, liàng lǐng yī jūn. měi zhēng tǎo, cháng yǔ yí fēng jù wèi qí jiāng. yǐ fù tóng guān gōng, fēng ráo yáng xiàn bó. xún jiā shì zhōng. cóng qín dòu tài, fù hóng nóng, yú shā yuàn, bìng lì zhàn yǒu gōng. qiān kāi fǔ yí tóng sān sī dà dū dū, jìn jué zhǎng guǎng gōng. yǐ mǔ yōu qù zhí, jū sàng huǐ jí. zhōu wén jiē qí zhì xìng, měi yōu xī zhī. qǐ fù běn guān. liàng yǐ yǒng gǎn jiàn zhī, wèi dāng shí míng jiāng, jiān lǚ chén móu cè, duō hé jī yí. zhōu wén wèi yuē: qīng wén wǔ jiān zī, jí gū zhī kǒng míng yě. nǎi cì míng liàng, bìng cì xìng hóu mò chén shì. chū wèi dōng yōng zhōu cì shǐ, wèi zhèng qīng jìng, bǎi xìng ān zhī. zú yú zhōu. sàng hái jīng, zhōu wén qīn lín zhī, qì ér wèi rén yuē: gǔ gōng sàng yǐ, fù xīn hé jì! lìng hóng lú qīng lín hù sàng shì, zhuī zèng tài wèi, shì yuē xiāng. hòu pèi xiǎng zhōu wén miào tíng. zi chǎng sì.
劉亮，中山人也，本名道德。父特真，位領人酋長。魏大統中，以亮著勛，追 贈恆州刺史。亮少倜儻，有從橫計略，姿貌魁傑，見者憚之。以都督從賀拔岳西征， 以功封廣興縣子。侯莫陳悅害岳，亮與諸將謀迎周文。及平悅後，悅黨豳州刺史孫 定兒仍據州不下，眾至數萬。周文令亮襲之。定兒以義兵猶遠，未為之備。亮乃輕 將二十騎，先豎一纛於近城高嶺，即馳入城中。定兒方置酒高會，卒見亮至，眾皆 駭愕。亮乃麾兵斬定兒，懸首州門，號令賊黨。仍遙指城外纛，命二騎曰：「出追 大軍。」賊黨凶懼，一時降服。及周文置十二軍，簡諸將領之，亮領一軍。每征討， 常與怡峰俱為騎將。以復潼關功，封饒陽縣伯。尋加侍中。從禽竇泰，復弘農，虞 沙苑，並力戰有功。遷開府儀同三司、大都督，進爵長廣公。以母憂去職，居喪毀 瘠。周文嗟其至性，每憂惜之。起複本官。亮以勇敢見知，為當時名將，兼屢陳謀 策，多合機宜。周文謂曰：「卿文武兼資，即孤之孔明也。」乃賜名亮，並賜姓侯 莫陳氏。出為東雍州刺史，為政清靜，百姓安之。卒於州。喪還京，周文親臨之， 泣而謂人曰：「股肱喪矣，腹心何寄！」令鴻臚卿臨護喪事，追贈太尉，諡曰襄。 後配餉周文廟廷。子昶嗣。

chǎng shàng zhōu wén nǚ xī hé zhǎng gōng zhǔ, dà xiàng zhōng, wèi zhù guó qín líng èr zhōu zǒng guǎn, yǐ liàng gōng fēng péng guó gōng. suí kāi huáng zhōng, zuò shì sǐ.
昶尚周文女西河長公主，大象中，位柱國、秦靈二州總管，以亮功封彭國公。 隋開皇中，坐事死。

chǎng dì jìng, tiān shuǐ jùn shǒu. jìng dì gōng, kāi fǔ yí tóng sān sī ráo yáng xiàn bó. gōng dì gàn, shàng yí tóng sān sī bāo zhōng hóu.
昶弟靜，天水郡守。靜弟恭，開府儀同三司、饒陽縣伯。恭弟干，上儀同三司、 褒中侯。

wáng dé, zì tiān ēn, dài wǔ chuān rén yě. shǎo shàn qí shè, suī bù jīng shī xùn, yǐ xiào tì chēng. chū cóng ěr zhū róng tǎo yuán hào, cì jué tóng guān xiàn zi. yòu cóng hè bá yuè tǎo píng mò qí chǒu nú, bié fēng shēn zé xiàn nán. jí hóu mò chén yuè hài yuè, dé yǔ kòu luò děng yì, yì dài zhōu wén, yú shì chú píng liáng jùn shǒu. dé suī bù zhī shū, zhì yú duàn jué chù fēn, liáng lì wú yǐ guò. jīng zhōu suǒ bù wǔ jùn, dé cháng wèi zuì. jí xiào wǔ xī qiān, jìn fēng xià bó xiàn bó, xíng dōng yōng zhōu shì. zài zhōu wèi jǐ, bǎi xìng huái zhī. cì xìng wū wán shì. dà tǒng yuán nián, jìn jué wèi gōng, jiā chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī běi yōng zhōu cì shǐ. hòu cháng cóng zhōu wén zhēng fá, lèi yǒu zhàn gōng, jiā kāi fǔ shì zhōng, jìn jué hé jiān jùn gōng. xiān shì hé wèi jiān zhǒng qiāng lǚ pàn, yǐ dé yǒu wēi míng, bài hé zhōu cì shǐ. qún qiāng lǜ fú. hòu zú yú jīng zhōu cì shǐ, shì yuē xiàn. dé xìng hòu zhòng lián shèn, yán xíng wú zé. mǔ jǐ nián bǎi suì, hòu dé zhōng.
王德，字天恩，代武川人也。少善騎射，雖不經師訓，以孝悌稱。初從爾硃榮 討元顥，賜爵同官縣子。又從賀拔岳討平万俟丑奴，別封深澤縣男。及侯莫陳悅害 岳，德與寇洛等議，翊戴周文，於是除平涼郡守。德雖不知書，至於斷決處分，良 吏無以過。涇州所部五郡，德常為最。及孝武西遷，進封下博縣伯，行東雍州事。 在州未幾，百姓懷之。賜姓烏丸氏。大統元年，進爵為公，加車騎大將軍、儀同三 司、北雍州刺史。後常從周文征伐，累有戰功，加開府、侍中，進爵河間郡公。先 是河、渭間種羌屢叛，以德有威名，拜河州刺史。群羌率服。後卒於涇州刺史，諡 曰獻。德性厚重廉慎，言行無擇。母幾年百歲，後德終。

zi qìng sì, xiǎo míng gōng nú. xìng jǐn hòu, wèi kāi fǔ yí tóng sān sī. chū dé sàng fù, pín wú yǐ zàng, nǎi mài gōng nú bìng yī nǚ yǐ yíng zàng shì. yīn zāo bīng luàn, bù fù xiāng zhī. jí dé zài píng liáng, shǐ dé zhī, suì míng yuē qìng.
子慶嗣，小名公奴。性謹厚，位開府儀同三司。初德喪父，貧無以葬，乃賣公 奴並一女以營葬事。因遭兵亂，不復相知。及德在平涼，始得之，遂名曰慶。

hè lián dá, zì shuò zhōu, shèng lè rén, bó bó zhī hòu yě. zēng zǔ kù duō hàn, yīn bì nán gǎi xìng dù shì. dá xìng gāng gěng yǒu dǎn lì. shǎo cóng hè bá yuè zhēng tǎo yǒu gōng, cì jué zhǎng guǎng xiāng nán. jí yuè wèi hóu mò chén yuè suǒ hài, zhào guì jiàn yì yíng zhōu wén, dá zàn chéng qí yì, qǐng qīng qí gào zhōu wén, réng yíng zhī. zhū jiāng huò yù nán zhuī hè bá shèng, huò yún dōng gào cháo tíng. dá yòu yuē: cǐ jiē yuǎn shuǐ bù jiù jìn huǒ, hé zú dào zāi! móu suì dìng, lìng dá chí wǎng. zhōu wén jiàn dá tòng kū, suì yǐ shù bǎi qí nán fù píng liáng, lìng dá lǜ qí jù dàn zhēng xiá. shí bǎi xìng huáng jù bēn sàn zhě, jūn zhēng yù lüè zhī. dá zhǐ zhī, nǎi fǔ yǐ ēn xìn, rén jiē yuè fù. zhōu wén wén ér jiā zhī. jiā píng dōng jiāng jūn. zhōu wén wèi zhū jiāng yuē: dāng qīng shuǐ gōng yù huò zhī rì, jūn děng xìng mìng xuán yú zéi shǒu. dù shuò zhōu mào wàn sǐ zhī nán, yuǎn lái jiàn jí, suì dé tóng xuě chóu chǐ. láo ér bù chóu, hé yǐ quàn shàn? nǎi cì mǎ èr bǎi pǐ. xiào wǔ rù guān, bāo xù xūn yì, yǐ dá shǒu yíng yuán shuài, kuāng fù qín lǒng, jìn jué wèi chāng xiàn bó. cóng yí tóng lǐ hǔ pò cáo ní. hòu fù hóng nóng, zhàn shā yuàn, jiē yǒu gōng. zhào fù xìng hè lián. yǐ dá xūn wàng jiān lóng, nǎi chú yún zhōu cì shǐ, jìn jué wèi gōng. cóng dà jiāng jūn dá xī wǔ gōng hàn zhōng. liáng yí fēng hóu xiāo xiū jù shǒu jī shí, hòu nǎi sòng kuǎn. kāi fǔ hè lán yuàn dé děng yǐ qí shí jǐn, yù jí gōng qǔ zhī. dá yuē: bù zhàn ér huò chéng, cè zhī shàng yě. wú róng lì qí zǐ nǚ, tān qí cái bó, rén zhě bù wèi. rú qí kùn shòu yóu dòu, zé chéng bài wèi kě zhī. wǔ suì shòu xiū jiàng. shī hái, qiān biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī, jiā shì zhōng, jìn jué lán tián xiàn gōng. bǎo dìng chū, wèi dà jiāng jūn xià zhōu zǒng guǎn. dá suī fēi wén lì, rán xìng zhì zhí, zūn fèng fǎ dù, qīng yú biān tà, ér zhòng shèn sǐ zuì. xìng yòu lián jiǎn. biān jìng hú rén huò kuì dá yáng, dá yù zhāo yì lèi, bào yǐ zēng bó. zhǔ sī qǐng yòng guān wù. dá yuē: yáng rù wǒ chú, wù chū guān kù, shì qī shàng yě. mìng qǔ sī bó yǔ zhī. shí zhě jiā qí rén shù. xún jìn jué lè chuān jùn gōng, wèi zhù guó. hōng.
赫連達，字朔周，盛樂人，勃勃之後也。曾祖庫多汗，因避難改姓杜氏。達性 剛鯁有膽力。少從賀拔岳征討有功，賜爵長廣鄉男。及岳為侯莫陳悅所害，趙貴建 議迎周文，達贊成其議，請輕騎告周文，仍迎之。諸將或欲南追賀拔勝，或雲東告 朝廷。達又曰：「此皆遠水不救近火，何足道哉！」謀遂定，令達馳往。周文見達 慟哭，遂以數百騎南赴平涼，令達率騎據彈箏峽。時百姓惶懼奔散者，軍爭欲掠之。 達止之，乃撫以恩信，人皆悅附。周文聞而嘉之。加平東將軍。周文謂諸將曰： 「當清水公遇禍之日，君等性命懸於賊手。杜朔周冒萬死之難，遠來見及，遂得同 雪讎恥。勞而不酬，何以勸善？」乃賜馬二百疋。孝武入關，褒敘勛義，以達首迎 元帥，匡復秦、隴，進爵魏昌縣伯。從儀同李虎破曹泥。後復弘農，戰沙苑，皆有 功。詔複姓赫連。以達勛望兼隆，乃除雲州刺史，進爵為公。從大將軍達奚武攻漢 中。梁宜豐侯蕭修拒守積時，後乃送款。開府賀蘭願德等以其食盡，欲急攻取之。 達曰：「不戰而獲城，策之上也。無容利其子女，貪其財帛，仁者不為。如其困獸 猶斗，則成敗未可知。」武遂受修降。師還，遷驃騎大將軍、開府儀同三司，加侍 中，進爵藍田縣公。保定初，為大將軍、夏州總管。達雖非文吏，然性質直，遵奉 法度，輕於鞭撻，而重慎死罪。性又廉儉。邊境胡人或饋達羊，達欲招異類，報以 繒帛。主司請用官物。達曰：「羊入我廚，物出官庫，是欺上也。」命取私帛與之。 識者嘉其仁恕。尋進爵樂川郡公，位柱國。薨。

zi qiān sì. wèi dà jiāng jūn pú zhōu cì shǐ.
子遷嗣。位大將軍、蒲州刺史。

hán guǒ, zì ā liù bá, dài wǔ chuān rén yě. shǎo xiāo xióng, shàn qí shè. hè bá yuè xī zhēng, yǐn wèi zhàng nèi, jī mò qí chǒu nú. hòu cóng zhōu wén tǎo píng hóu mò chén yuè. dà tǒng chū, lèi jìn jué wèi shí chéng gōng. guǒ xìng qiáng jì, jiān yǒu quán lüè, shàn cì dí xū shí, chuāi zhī qíng zhuàng. yǒu qián nì xī gǔ yù wèi jiān zhēn zhě, guǒ dēng gāo wàng zhī, suǒ yí chù, wǎng bì yǒu huò. zhōu wén yóu shì yǐ guǒ wèi yú hòu dū du. měi cóng zhēng xíng, cháng lǐng hòu qí, zhòu yè xún chá, lüè bù mián qǐn. cóng píng dòu tài yú tóng guān, zhōu wén yīn qí guī huà, jūn yǐ shèng fǎn, shǎng zhēn zhū jīn dài yī tiáo. yòu cóng fù hóng nóng, pò shā yuàn, zhàn hé qiáo, bìng yǒu gōng. lì shuò ān èr zhōu cì shǐ. cóng zhàn máng shān, jūn hái, chú hé dōng jùn shǒu. yòu cóng dà jiāng jūn pò jī hú yú běi shān. hú dì xiǎn zǔ, rén jī hǎn zhì, guǒ jìn bīng qióng tǎo, sàn qí zhǒng luò. jī hú dàn guǒ jìn yǒng jiāo jié, hào wèi zhe chì rén. zhōu wén wén zhī, xiào yuē: zhe chì zhī míng, níng miè fēi jiāng. lèi qiān kāi fǔ yí tóng sān sī jìn jué bāo zhōng jùn gōng. bǎo dìng sān nián, bài shǎo shī, jìn wèi zhù guó. tiān hé chū, shòu huá zhōu cì shǐ. wèi zhèng kuān jiǎn, lì rén chēng zhī. hōng.
韓果，字阿六拔，代武川人也。少驍雄，善騎射。賀拔岳西征，引為帳內，擊 万俟丑奴。後從周文討平侯莫陳悅。大統初，累進爵為石城公。果性強記，兼有權 略，善伺敵虛實，揣知情狀。有潛匿溪谷欲為間偵者，果登高望之，所疑處，往必 有獲。周文由是以果為虞候都督。每從征行，常領候騎，晝夜巡察，略不眠寢。從 平竇泰於潼關，周文因其規畫，軍以勝返，賞真珠金帶一條。又從復弘農，破沙苑， 戰河橋，並有功。歷朔、安二州刺史。從戰芒山，軍還，除河東郡守。又從大將軍 破稽胡於北山。胡地險阻，人跡罕至，果進兵窮討，散其種落。稽胡憚果勁勇驕捷， 號為著翅人。周文聞之，笑曰：「著翅之名，寧滅飛將。」累遷開府儀同三司、進 爵褒中郡公。保定三年，拜少師，進位柱國。天和初，授華州刺史。為政寬簡，吏 人稱之。薨。

zǐ míng sì. wèi lí zhōu cì shǐ, yǔ wèi chí jiǒng tóng móu fǎn, bèi zhū.
子明嗣。為黎州刺史，與尉遲迥同謀反，被誅。

cài yòu, zì chéng xiān, qí xiān chén liú yǔ rén yě. zēng zǔ shào wèi xià zhōu zhèn jiāng, xǐ jū gāo píng, yīn jiā yān. fù xí, míng zhù xī zhōu. wèi zhèng guāng zhōng, mò qí chǒu nú luàn guān zhōng, xí nǎi bèi zéi guī luò yáng. bài qí ān jùn shǒu. jí xiào wǔ xī qiān, shǐ bá nán xī guī. cì jué píng shū xiàn bó, chú qí yōng èr zhōu cì shǐ. yòu xìng cōng mǐn, yǒu xíng jiǎn. xí zhī bèi zéi dōng guī, yòu nián shí sì, shì mǔ yǐ xiào wén. jí zhǎng, yǒu lǚ lì. zhōu wén zài yuán zhōu, zhào wèi zhàng xià qīn xìn. jí qiān xià zhōu, yǐ yòu wèi dū du. hóu mò chén yuè hài hè bá yuè, zhū jiāng yíng zhōu wén, zhōu wén jiāng fù zhī. xià zhōu shǒu wàng mí jiě yuán jìn děng yīn yǒu yì jì. zhōu wén wēi zhī zhī, zhào yuán jìn děng rù jì shì, jì ér mù yòu. yòu jí chū wài, yì jiǎ chí dāo zhí rù, chì yuán jìn ér zhǎn zhī, bìng qí dǎng fú zhū. yī zuò jiē zhàn lì. yú shì yǔ zhū jiāng méng, tóng xīn zhū yuè. zhōu wén yǐ cǐ zhòng zhī, wèi yòu yuē: wú jīn yǐ ěr wèi zi, ěr qí fù shì wǒ. lì yíng xiào wǔ yú tóng guān, yǐ qián hòu gōng fēng cháng xiāng xiàn bó. hòu cóng qín dòu tài, fù hóng nóng, zhàn shā yuàn, jiē yǒu gōng. shòu píng dōng jiāng jūn tài zhōng dài fū. yòu cóng zhàn hé qiáo, yòu xià mǎ bù dòu, zuǒ yòu quàn chéng mǎ yǐ bèi jí zú. yòu nù zhī yuē: chéng xiàng yǎng wǒ rú zi, jīn rì qǐ yǐ xìng mìng wèi niàn? suì lǜ zuǒ yòu shí yú rén, qí shēng dà hū, shā shāng shén duō. dí yǐ qí wú jì, wéi zhī shí yú zhòng. yòu nǎi wān gōng chí mǎn, sì miàn jù zhī. dōng wèi rén nǎi mù hòu jiǎ zhǎng dāo zhě, zhí jìn qǔ yòu. qù yòu kě sān shí bù, zuǒ yòu quàn shè zhī. yòu yuē: wú cáo xìng mìng, zài cǐ yī shǐ ěr, qǐ xū fā zāi! dí rén kě shí bù, yòu nǎi shè zhī, zhōng qí miàn, yīng xián ér dào, biàn yǐ shuò cì shā zhī. dí nǎi shāo què. yòu nǎi xú yǐn tuì. shì zhàn yě, xī jūn bù lì, zhōu wén yǐ hái. yòu zhì hóng nóng, yè yǔ zhōu wén huì. zhōu wén zì zhī yuē: chéng xiān, ěr lái wú wú yōu yǐ! zhōu wén jīng, bù dé qǐn, zhěn yòu gǔ shàng nǎi ān. yǐ gōng jìn jué wèi gōng, shòu jīng zhào jùn shǒu.
蔡祐，字承先，其先陳留圉人也。曾祖紹為夏州鎮將，徙居高平，因家焉。父 襲，名著西州。魏正光中，万俟丑奴亂關中，襲乃背賊歸洛陽。拜齊安郡守。及孝 武西遷，始拔難西歸。賜爵平舒縣伯，除岐、雍二州刺史。祐性聰敏，有行檢。襲 之背賊東歸，祐年十四，事母以孝聞。及長，有膂力。周文在原州，召為帳下親信。 及遷夏州，以祐為都督。侯莫陳悅害賀拔岳，諸將迎周文，周文將赴之。夏州首望 彌姐元進等陰有異計。周文微知之，召元進等入計事，既而目祐。祐即出外，衣甲 持刀直入，叱元進而斬之，並其黨伏誅。一坐皆戰慄。於是與諸將盟，同心誅悅。 周文以此重之，謂祐曰：「吾今以爾為子，爾其父事我。」栗迎孝武於潼關，以前 後功封萇鄉縣伯。後從禽竇泰，復弘農，戰沙苑，皆有功。授平東將軍、太中大夫。 又從戰河橋，祐下馬步斗，左右勸乘馬以備急卒。祐怒之曰：「丞相養我如子，今 日豈以性命為念？」遂率左右十餘人，齊聲大呼，殺傷甚多。敵以其無繼，圍之十 余重。祐乃彎弓持滿，四面拒之。東魏人乃募厚甲長刀者，直進取祐。去祐可三十 步，左右勸射之。祐曰：「吾曹性命，在此一矢耳，豈虛發哉！」敵人可十步，祐 乃射之，中其面，應弦而倒，便以槊刺殺之。敵乃稍卻。祐乃徐引退。是戰也，西 軍不利，周文已還。祐至弘農，夜與周文會。周文字之曰：「承先，爾來吾無憂矣！」 周文驚，不得寢，枕祐股上乃安。以功進爵為公，授京兆郡守。

gāo zhòng mì jǔ běi yù lái fù, zhōu wén lǜ jūn yuán zhī, yǔ qí shén wǔ yù yú máng shān. yòu shí zhe míng guāng tiě kǎi, suǒ xiàng wú dí. qí rén xián yuē: cǐ shì tiě měng shòu yě. jiē bì zhī. lì qīng yuán èr zhōu cì shǐ, xún chú dà dū dū. zāo fù yōu, qǐng zhōng sàng jì, fú xǔ. lèi qiān kāi fǔ yí tóng sān sī, jiā shì zhōng, cì xìng dà lì jī shì, jìn jué huái níng jùn gōng. liù guān jiàn, shòu bīng bù zhōng dài fū. zhōu wén bù yù, yòu yǔ jìn gōng hù hè lán xiáng děng shì jí. jí zhōu wén bēng, yòu bēi mù bù yǐ, suì dé qì jí.
高仲密舉北豫來附，周文率軍援之，與齊神武遇於芒山。祐時著明光鐵鎧，所 向無敵。齊人咸曰：「此是鐵猛獸也。」皆避之。歷青、原二州刺史，尋除大都督。 遭父憂，請終喪紀，弗許。累遷開府儀同三司，加侍中，賜姓大利稽氏，進爵懷寧 郡公。六官建，授兵部中大夫。周文不豫，祐與晉公護、賀蘭祥等侍疾。及周文崩， 祐悲慕不已，遂得氣疾。

zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, bài shǎo bǎo. yòu yǔ wèi chí gāng jù zhǎng jìn bīng. shí dì xìn rèn sī huì lǐ zhí děng, móu hài jìn gōng hù. yòu měi qì jiàn, dì bù tīng. xún ér dì fèi. míng dì zhī wèi gōng zǐ yě, yǔ yòu tè xiāng yǒu nì, jí jí wèi, lǐ yù mí lóng. jiā bài xiǎo sī mǎ. yù shàn měi yǒu yì wèi, zhé yǐ cì yòu, qún chén cháo yàn, měi bèi bié liú, huò zhì hūn yè, liè jù míng jiā, sòng yòu hái zhái. yòu yǐ guò méng shū yù, cháng cí jí bì zhī. zhì yú hūn yīn, yóu bù yuàn jié yú quán yào. xún yǐ běn guān quán zhèn yuán zhōu. qǐng zhī, shòu yí zhōu cì shǐ. wèi zhī bù, zú yú yuán zhōu.
周孝閔帝踐祚，拜少保。祐與尉遲綱俱掌禁兵。時帝信任司會李植等，謀害晉 公護。祐每泣諫，帝不聽。尋而帝廢。明帝之為公子也，與祐特相友昵，及即位， 禮遇彌隆。加拜小司馬。御膳每有異味，輒以賜祐，群臣朝宴，每被別留，或至昏 夜，列炬鳴笳，送祐還宅。祐以過蒙殊遇，常辭疾避之。至於婚姻，尤不願結於權 要。尋以本官權鎮原州。頃之，授宜州刺史。未之部，卒於原州。

yòu shǎo yǔ xiāng rén lǐ mù bù yī qí míng, cháng xiāng wèi yuē: dà zhàng fū dāng jiàn lì gōng míng, yǐ qǔ fù guì, ān néng jiǔ chù pín jiàn. yán qì, gè dà xiào. hòu jiē rú yán. jí cóng zhēng fá, wèi shì zú xiān. jūn hái, zhū jiāng zhēng gōng, yòu zhōng wú suǒ jìng. zhōu wén měi tàn zhī yuē: chéng xiān kǒu bù yán xūn, gū dāng dài qí lùn xù. xìng jié jiǎn, suǒ de lù zhì, jiē sàn zōng zú, shēn sǐ zhī rì, jiā wú yú cái. zèng zhù guó dà jiāng jūn yuán zhōu dū du, shì yuē zhuāng. zi zhèng sì.
祐少與鄉人李穆布衣齊名，常相謂曰：「大丈夫當建立功名，以取富貴，安能 久處貧賤。」言訖，各大笑。後皆如言。及從征伐，為士卒先。軍還，諸將爭功， 祐終無所競。周文每嘆之曰：「承先口不言勛，孤當代其論敘。」性節儉，所得祿 秩，皆散宗族，身死之日，家無餘財。贈柱國大將軍、原州都督，諡曰莊。子正嗣。

yòu dì zé, pō hǎo xué, yǒu gàn néng. hòu wèi yún fù zhōu cì shǐ, yǐ bù cóng sī mǎ xiāo nán bèi hài.
祐弟澤，頗好學，有干能。後為雲阝州刺史，以不從司馬消難被害。

cháng shàn, gāo yáng rén yě. jiā běn háo zú. wèi xiào chāng zhōng, cóng ěr zhū róng rù luò, fēng fáng chéng xiàn nán. hòu zhōu wén píng hóu mò chén yuè, chú tiān shuǐ jùn shǒu. lèi qiān biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī xī ān zhōu cì shǐ, zhuǎn wèi zhōu cì shǐ. pín lì èr fān, yǒu zhèng jī. jìn jué yǒng yáng jùn gōng. zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, bài dà jiāng jūn níng zhōu zǒng guǎn. bǎo dìng èr nián, rù wèi xiǎo sī tú. zú, zèng zhù guó dà jiāng jūn dū du yán zhōu cì shǐ. zi áng hé sì.
常善，高陽人也。家本豪族。魏孝昌中，從爾硃榮入洛，封房城縣男。後周文 平侯莫陳悅，除天水郡守。累遷驃騎大將軍、開府儀同三司、西安州刺史，轉蔚州 刺史。頻蒞二籓，有政績。進爵永陽郡公。周孝閔帝踐祚，拜大將軍、寧州總管。 保定二年，入為小司徒。卒，贈柱國大將軍、都督、延州刺史。子昂和嗣。

xīn wēi, lǒng xī rén yě. shǎo kāng kǎi yǒu zhì lüè. chū cóng hè bá yuè zhēng fá yǒu gōng, jiǎ fǔ guó jiāng jūn dū du. jí zhōu wén tǒng yuè zhòng, jiàn wēi qí zhī, yǐn wèi zhàng nèi, fēng bái tǔ xiàn bó, hòu jìn jué wèi gōng. lèi qiān kāi fǔ yí tóng sān sī, cì xìng pǔ tún shì. chū wèi fū zhōu cì shǐ. wēi shí wàng jì zhòng, cháo tíng yǐ sāng zǐ róng zhī, qiān hé zhōu cì shǐ běn zhōu dà zhōng zhèng. pín lǐng èr zhèn, pō dé rén hé. zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, bài dà jiāng jūn, jìn jué bāo hǎn jùn gōng. xuān zhèng yuán nián, jìn wèi shàng zhù guó. dà xiàng èr nián, jìn fēng sù guó gōng, fù wèi shǎo fù. hōng. wēi xìng chí zhòng, yǒu wēi yán. lì guān shù shí nián, wèi cháng yǒu guò, gù dé yǐ shēn míng zhōng. jiān qí jiā yǒu yì, wǔ shì tóng jū, shí yǐ cǐ chēng zhī.
辛威，隴西人也。少慷慨有志略。初從賀拔岳征伐有功，假輔國將軍、都督。 及周文統岳眾，見威奇之，引為帳內，封白土縣伯，後進爵為公。累遷開府儀同三 司，賜姓普屯氏。出為鄜州刺史。威時望既重，朝廷以桑梓榮之，遷河州刺史、本 州大中正。頻領二鎮，頗得人和。周孝閔帝踐祚，拜大將軍，進爵枹罕郡公。宣政 元年，進位上柱國。大象二年，進封宿國公，復為少傅。薨。威性持重，有威嚴。 歷官數十年，未嘗有過，故得以身名終。兼其家有義，五世同居，時以此稱之。

zi yǒng dá sì. wèi yí tóng dà jiāng jūn.
子永達嗣。位儀同大將軍。

shè dí chāng, zì shì dé, shén wǔ rén yě. shǎo biàn gōng mǎ, yǒu lǚ lì. jí zhǎng, jìn zhǐ xián yǎ, dǎn qì zhuàng liè, měi yǐ jiāng shuài zì xǔ. cóng ěr zhū tiān guāng dìng guān zhōng. tiān guāng bài, yòu cóng hè bá yuè zhēng tǎo. jí yuè bèi hài, chāng yǔ zhū jiāng yì yì dài zhōu wén. cóng píng hóu mò chén yuè, cì jué yīn pán xiàn zi. hòu cóng yíng xiào wǔ, fù tóng guān, gǎi fēng zhǎng zi xiàn zi. dà tǒng chū, lèi qiān kāi fǔ yí tóng sān sī, jìn jué fāng chéng gōng. liù guān jiàn, shòu shāo bó zhōng dài fū. zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, bài dà jiāng jūn. zú.
厙狄昌，字恃德，神武人也。少便弓馬，有膂力。及長，進止閒雅，膽氣壯烈， 每以將帥自許。從爾硃天光定關中。天光敗，又從賀拔岳征討。及岳被害，昌與諸 將議翊戴周文。從平侯莫陳悅，賜爵陰盤縣子。後從迎孝武，復潼關，改封長子縣 子。大統初，累遷開府儀同三司，進爵方城公。六官建，授稍伯中大夫。周孝閔帝 踐祚，拜大將軍。卒。

liáng chūn, zì qiān nián, dài rén yě. chū cóng ěr zhū róng rù luò, yòu cóng hè bá yuè tǎo píng mò qí chǒu nú, réng cóng zhōu wén píng hóu cǎo chén yuè. dà tǒng zhōng, lèi yǐ zhàn gōng fēng dōng píng jùn gōng, wèi kāi fǔ yí tóng sān sī. zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, chú huá zhōu cì shǐ, gǎi fēng qīng líng jùn gōng. bǎo dìng yuán nián, bài dà jiāng jūn, zú yú wèi. zèng dū du héng zhōu cì shǐ, shì yuē liè. chūn xìng guǒ yì, shàn yú fǔ nà, suǒ huò shǎng wù, fēn cì huī xià, gù měi jiàn dí chǎng, xián dé qí sǐ lì. yǎ hǎo jiǎn sù, bù yíng zī chǎn, shí lùn yǐ cǐ chēng yān.
梁椿，字千年，代人也。初從爾硃榮入洛，又從賀拔岳討平万俟丑奴，仍從周 文平侯草陳悅。大統中，累以戰功封東平郡公，位開府儀同三司。周孝閔帝踐祚， 除華州刺史，改封清陵郡公。保定元年，拜大將軍，卒於位。贈都督、恆州刺史， 諡曰烈。椿性果毅，善於撫納，所獲賞物，分賜麾下，故每踐敵場，鹹得其死力。 雅好儉素，不營貲產，時論以此稱焉。

zǐ míng, yǐ chūn gōng cì jué fēng yáng xiàn gōng. hòu xí chūn jué, jiù fēng huí shòu dì lǎng.
子明，以椿功賜爵豐陽縣公。後襲椿爵，舊封回授弟朗。

liáng tái, zì luò dōu, cháng chí rén yě. shǎo guǒ gǎn, yǒu zhì cāo. cóng ěr zhū tiān guāng píng guān lǒng, cì jué lǒng chéng xiāng nán. jí tiān guāng bài yú hán líng, hè bá yuè yòu yǐn wèi xīn lǚ. yuè wèi hóu mò chén yuè suǒ hài, tái yǔ zhū jiāng yì dài zhōu wén. cóng píng yuè, lèi gōng shòu yǐng zhōu cì shǐ, cì xìng hè lán shì. lèi qiān biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng shì zhōng. zhōu xiào mǐn dì jiàn zuò, jìn jué zhōng bù xiàn gōng. bǎo dìng sì nián, bài dà jiāng jūn. shí dà jūn wéi luò yáng, jiǔ bù bá. qí qí yǎn zhì, qí gōng xiàn yù zhī. yǒu shù rén wèi dí suǒ zhí, yǐ qù. tái dān mǎ tū rù, shè shā liǎng rén, dí jiē pī mǐ, bèi zhí zhě suì hái. qí gōng xiàn měi tàn yuē: liáng tái guǒ yì dǎn jué, bù kě jí yě. wǔ nián, bài fū zhōu cì shǐ. tái xìng shū tōng, shù yǐ dài wù, zhì yú lì rén, yóu yǐ huì ài wèi xīn. bù guò shí qiān yú zì, kǒu zhàn shū qǐ, cí yì kě guān. nián guò liù shí, yóu néng bèi jiǎ kuà mǎ, zú bù niè dèng, chí shè yì liè, shǐ bù xū fā. hòu yǐ jí zú.
梁台，字洛都，萇池人也。少果敢，有志操。從爾硃天光平關、隴，賜爵隴城 鄉男。及天光敗於韓陵，賀拔岳又引為心膂。岳為侯莫陳悅所害，台與諸將翊戴周 文。從平悅，累功授潁州刺史，賜姓賀蘭氏。累遷驃騎大將軍、開府儀同、侍中。 周孝閔帝踐祚，進爵中部縣公。保定四年，拜大將軍。時大軍圍洛陽，久不拔。齊 騎奄至，齊公憲御之。有數人為敵所執，已去。台單馬突入，射殺兩人，敵皆披靡， 被執者遂還。齊公憲每嘆曰：「梁台果毅膽決，不可及也。」五年，拜鄜州刺史。 台性疏通，恕以待物，至於蒞人，尤以惠愛為心。不過識千餘字，口占書啟，詞意 可觀。年過六十，猶能被甲跨馬，足不躡鐙，馳射弋獵，矢不虛發。後以疾卒。

tián hóng, zì guǎng lüè, gāo píng rén yě. shǎo kāng kǎi, yǒu móu lüè. chū xiàn mò qí chǒu nú. ěr zhū tiān guāng rù guān, hóng zì yuán zhōu guī shùn. jí zhōu wén tǒng zhòng, hóng qiú yè jiàn, nǎi lùn shí shì, jí chù yǐ zhǎo yá zhī rèn. yòu yǐ yíng xiào wǔ gōng, fēng chún yīn xiàn zi. zhōu wén cháng yǐ suǒ zhe tiě jiǎ cì hóng, yún: tiān xià ruò dìng, hái jiāng cǐ jiǎ shì gū yě. lèi gōng cì xìng hé gàn shì, shòu yuán zhōu cì shǐ. yǐ hóng xūn wàng jiān zhì, gù yǐ yī jǐn róng zhī. zhōu wén zài tóng zhōu, wén wǔ bìng jí, nǎi wèi zhī yuē: rén rén rú hóng jǐn xīn, tiān xià qǐ bù zǎo dìng? jí shòu chē qí dà jiāng jūn yí tóng sān sī. wèi fèi dì yuán nián, jiā biāo qí dà jiāng jūn kāi fǔ yí tóng sān sī. píng shǔ hòu, liáng xìn zhōu cì shǐ xiāo sháo děng wèi cóng cháo huà, zhào hóng tǎo píng zhī. yòu tǎo xī píng fǎn qiāng jí fèng zhōu pàn dī děng, bìng pò zhī. měi lín zhèn, tuī fēng zhí qián, shēn bèi yī bǎi yú jiàn, pò gǔ zhě jiǔ, mǎ bèi shí shuò. cháo tíng zhuàng zhī. zhōu xiào mǐn jiàn zuò, jìn jué yàn mén jùn gōng. bǎo dìng yuán nián, chū wèi mín zhōu cì shǐ. hóng suī wǔ jiāng, ér dòng zūn fǎ shì, bǎi xìng lài ān zhī. sān nián, cóng suí gōng yáng zhōng fá qí, bài dà jiāng jūn. hòu jìn zhù guó dà jiāng jūn, lì wèi dà sī kōng shǎo bǎo xiāng zhōu zǒng guǎn. hōng yú zhōu. zi rén gōng sì.
田弘，字廣略，高平人也。少慷慨，有謀略。初陷万俟丑奴。爾硃天光入關， 弘自原州歸順。及周文統眾，弘求謁見，乃論時事，即處以爪牙之任。又以迎孝武 功，封鶉陰縣子。周文嘗以所著鐵甲賜弘，云：「天下若定，還將此甲示孤也。」 累功賜姓紇干氏，授原州刺史。以弘勛望兼至，故以衣錦榮之。周文在同州，文武 並集，乃謂之曰：「人人如弘盡心，天下豈不早定？」即授車騎大將軍、儀同三司。 魏廢帝元年，加驃騎大將軍、開府儀同三司。平蜀後，梁信州刺史蕭韶等未從朝化， 詔弘討平之。又討西平反羌及鳳州叛氐等，並破之。每臨陣，推鋒直前，身被一百 余箭，破骨者九，馬被十槊。朝廷壯之。周孝閔踐阼，進爵雁門郡公。保定元年， 出為岷州刺史。弘雖武將，而動遵法式，百姓賴安之。三年，從隨公楊忠伐齊，拜 大將軍。後進柱國大將軍，歷位大司空、少保、襄州總管。薨於州。子仁恭嗣。

rén gōng, zì zhǎng guì. xìng kuān rén, yǒu jú dù. lì wèi yōu zhōu zǒng guǎn. suí wén dì shòu chán, jìn shàng zhù guó, bài tài zǐ tài shī, shén jiàn qīn zhòng. cháng xìng qí dì, yàn yǐn jí huān, lǐ cì shén hòu. xún fèng zhào yíng tài miào, jìn jué guān guó gōng, bài yòu wǔ wèi dà jiāng jūn, zhuǎn zuǒ wǔ wèi dà jiāng jūn. zú guān, zèng sī kōng, shì yuē jìng. zi shì shī sì.
仁恭，字長貴。性寬仁，有局度。歷位幽州總管。隋文帝受禪，進上柱國，拜 太子太師，甚見親重。嘗幸其第，宴飲極歡，禮賜甚厚。尋奉詔營太廟，進爵觀國 公，拜右武衛大將軍，轉左武衛大將軍。卒官，贈司空，諡曰敬。子世師嗣。

cì zǐ dé mào, shǎo yǐ xiào yǒu zhī míng. kāi huáng chū, yǐ fù jūn gōng cì jué píng yuán jùn gōng, shòu tài zǐ qiān niú bèi shēn. dīng fù jiān, āi huǐ gǔ lì, lú yú mù cè, fù tǔ chéng fén. dì wén ér jiā zhī, qiǎn yuán wài sàn qí shì láng yuán zhì jiù diào yān. fù jiàng xǐ shū cún wèn, cì bó jí mǐ, xià zhào biǎo qí lǘ. dà yè zhōng, wèi shàng shū jià bù láng, zú guān.
次子德懋，少以孝友知名。開皇初，以父軍功賜爵平原郡公，授太子千牛備身。 丁父艱，哀毀骨立，廬於墓側，負土成墳。帝聞而嘉之，遣員外散騎侍郎元志就吊 焉。復降璽書存問，賜帛及米，下詔表其閭。大業中，位尚書駕部郎，卒官。

shí yǒu yù chéng jùn gōng wáng jǐng xiān yú xiàn gōng xiè qìng ēn bìng wèi shàng zhù guó dà yì gōng xīn zūn jí qí dì sháo bìng wèi zhù guó. suí wén dì yǐ qí jù zuǒ mìng gōng chén, tè jiā chóng guì, qīn lǐ yǔ rén gōng děng, shì jiē wáng shī yún.
時有玉城郡公王景、鮮虞縣公謝慶恩並位上柱國；大義公辛遵及其弟韶並位柱 國。隋文帝以其俱佐命功臣，特加崇貴，親禮與仁恭等，事皆亡失雲。

lùn yuē: zhōu wén jiē sàng luàn zhī jì, chéng zhàn zhēng zhī yú, fā jī píng liáng, fǔ zhēng guān yòu. yú shí wài yú kǒng chì, nèi nán fāng yīn, yǔ xí jiāo chí, róng xuān lǚ jià, zhōng néng dàng qīng bū niè, kè gù hóng jī. suī bǐng suàn yú miào táng, shí zé chéng yú jiāng shuài. dá xī wǔ ruò gān huì yí fēng liú liàng wáng dé hè lián dá hán guǒ cài yòu cháng shàn xīn wēi shè dí chāng liáng chūn liáng tái tián hóng děng, bìng jiān zī yǒng lüè, xián huì fēng yún, huò xiào jī zhōng quán, huò lì gōng fāng miàn, jūn fēn xiū qī, tóng jì jiān wēi, kě wèi guó zhī zhǎo yá, cháo zhī yù wǔ zhě yě. ér wǔ xié guī wén hòu, dé juàn xiǎo guān, zhōu yú chì bì zhī móu, jiǎ xǔ wū cháo zhī cè, hé yǐ néng shàng? yī yán xìng bāng, sī zhī wèi yǐ. huì dé běn yǐ guǒ yì zhī míng, ér néng lǜ yóu xiào dào, suī tú shǐ suǒ tàn, hé yǐ jiā yān? yǒng zhě bù bì yǒu rén, sī bù rán yǐ. yǐ hè lián dá zhī xiān shí ér jiā zhī yǐ rén shù, cài yòu zhī gǎn yǒng ér zhōng zhī yǐ bù fá, sī qǐ qǐ jí zhī suǒ zhì hū, yì yì tiān xìng ér yǐ. rén gōng chū nèi róng xiǎn, qǐ tú rán zāi. dé mào dào xié tiān jīng, yì zú jiā yǐ.
論曰：周文接喪亂之際，乘戰爭之餘，發跡平涼，撫征關右。於時外虞孔熾， 內難方殷，羽檄交馳，戎軒屢駕，終能盪清逋孽，克固鴻基。雖稟算於廟堂，實責 成於將帥。達奚武、若干惠、怡峰、劉亮、王德、赫連達、韓果、蔡祐、常善、辛 威、厙狄昌、梁椿、梁台、田弘等，併兼資勇略，咸會風雲，或效績中權，或立功 方面，均分休戚，同濟艱危，可謂國之爪牙，朝之禦侮者也。而武協規文後，得雋 小關，周瑜赤壁之謀，賈詡烏巢之策，何以能尚？一言興邦，斯之謂矣。惠、德本 以果毅知名，而能率由孝道，雖圖史所嘆，何以加焉？勇者不必有仁，斯不然矣。 以赫連達之先識而加之以仁恕，蔡祐之敢勇而終之以不伐，斯豈企及之所致乎，抑 亦天性而已。仁恭出內榮顯，豈徒然哉。德懋道協天經，亦足嘉矣。