nán guó fān guì bǐng
男國藩跪稟

fù mǔ dà rén wàn fú jīn ān. èr yuè shí liù rì, jiē dào jiā xìn dì yī hào, xì xīn zhèng chū sān jiāo péng shān qǐ zhě, jìng xī yī qiè. qù nián shí èr yuè shí yī, zǔ fù dà rén hū huàn cháng fēng, lài shén chuō yòu, dé yǐ sù quán, liè yóu zi wén zhī, shàng zhuǎn xīn jì! liù dì shēng nǚ, zì shì dà xǐ. chū bā rì gōng féng shòu dàn, nán bù kè zài jiā qìng zhù, xīn yóu yī yī.
父母大人萬福金安。二月十六日，接到家信第一號，系新正初三交彭山屺者，敬悉一切。去年十二月十一，祖父大人忽患腸風，賴神戳佑，得以速痊，烈遊子聞之，尚轉心悸！六弟生女，自是大喜。初八日恭逢壽誕，男不克在家慶祝，心猶依依。

zhū dì zài jiā bù tīng jiào xùn, bù shèn fā fèn, nán guān zhū lái xìn jí yǐ zhī zhī. gài zhū dì zhī yì, zǒng bù yuàn zài jiā shú dú shū, zì jǐ hài nián nán zài jiā lǐ, jí yǒu cǐ yì, láo bù kě pò. liù dì yù cóng nán jìn jīng, nán yīn sàn guǎn qù liú wèi dìng, gù cǐ shí wèi xǔ. gēng zǐ nián jiē jiā juàn, jí qǐng dì děng sòng, yì yù dì děng jīng dú shū yě. tè yǐ zǔ fù mǔ fù mǔ zài shàng, nán bù gǎn xǔ, yǐ gù dàn xiě zhū dì ér bù zhǐ dìng hé rén. pò jiǔ dì lái jīng, qí yì pō suì, ér sì dì liù dì zhī bèi, shàng wèi suì yě. nián nián zhū shǒu jiā yuán, shí yǒu dān gē, dà rén yòu bù néng cháng zài jiā jiào zhī jìn dì yòu wú liáng yǒu, kǎo shì yòu bù lì. jiān cǐ shù zhě, fú yù nán shēn, gù sì dì liù sù bù miǎn yuàn nán, qí suǒ yǐ yuàn nán zhě yǒu gù. dīng yǒu zài jiā jiào dì, wēi kè jué ài, jiǎ kě yuàn yī yǐ. yún hài zài jiā, wèi cháng jiào dì yī zì, kě yuàn èr jiào yǐ. lín jìn jīng bù kěn dài liù dì, kě yuàn sān yǐ. bù wèi dì zé wài zhuān, jǐn yán dān gé shū jiào zhī, fú jué běn yì, kě yuàn sì yǐ. míng zhī liǎng dì bù è jiā jū, ér lǚ cì xìn huí, quàn dì jì shǒu jiā shú, kě yuàn wǔ yǐ.
諸弟在家不聽教訓，不甚發奮，男觀諸來信即已知之。蓋諸弟之意，總不願在家塾讀書，自己亥年男在家裡，即有此意，牢不可破。六弟欲從男進京，男因散館去留未定，故此時未許。庚子年接家眷，即請弟等送，意欲弟等京讀書也。特以祖父母父母在上，男不敢許，以故但寫諸弟而不指定何人。迫九弟來京，其意頗遂，而四弟六弟之憊，尚未遂也。年年株守家園，時有耽擱，大人又不能常在家教之；近地又無良友，考試又不利。兼此數者，怫鬱難伸，故四弟六粟不免怨男，其所以怨男者有故。丁酉在家教弟，威克厥愛，甲可怨一矣。雲亥在家，未嘗教弟一字，可怨二教矣。臨進京不肯帶六弟，可怨三矣。不為弟擇外專，僅延丹閣叔教之，拂厥本意，可怨四矣。明知兩弟不厄家居，而屢次信回，勸弟寂守家塾，可怨五矣。

wéi nán yǒu kě yuàn zhě wǔ duān, gù sì dì liù dì nán miǎn nèi huái yǐn zhōng, qián cǐ hán yì bù shēn, gù cóng bù xiě xìn yǔ nán, qù là lái xìn shén zhǎng, zé jǐn qíng tǔ lù yǐ. nán jiē xìn shí, yòu xǐ yòu jù, xǐ zhě xǐ dì zhì qì bó bó, bù kě è yě. jù zhě, nán zài fú dì yì, jiāng shāng hé qì yǐ. xiōng dì hé, suī qióng máng bù hù bì xìng, xiōng dì bù hé, suī shì jiā huàn zú bì bài. nán shēn zhì cǐ lǐ, gù bǐng táng shàng gè wèi dà rén, fǔ cóng nán děng xiōng dì zhī qíng shí yǐ hé mù xiōng dì wèi dì yī. jiǔ dì qián nián yù guī, nán bǎi bān xī liú, zhì qù nián zé bù fù qiáng liú, yì kǒng fú dì yì yě. lín bié shí bǐ cǐ liàn liàn, qíng shēn sì hǎi, gù nán zì jiǔ dì qù hòu, sī zhī yóu qiè, xìn zhī yóu shēn, wèi jiǔ dì zòng bù wèi kē mù zhōng rén, yì dāng wèi xiào dì zhōng rén. xiōng dì rén rén rú cǐ, kě yǐ zhōng shēn hù xiāng yī yǐ, zé suī bù dé lù wèi, yì shāng zāi?
惟男有可怨者五端，故四弟六弟難免內懷隱衷，前此含意不伸，故從不寫信與男，去臘來信甚長，則盡情吐露矣。男接信時，又喜又懼，喜者喜弟志氣勃勃，不可遏也。懼者，男再拂弟意，將傷和氣矣。兄弟和，雖窮氓不戶必興，兄弟不和，雖世家宦族必敗。男深知此理，故稟堂上各位大人，俯從男等兄弟之情實以和睦兄弟為第一。九弟前年欲歸，男百般昔留，至去年則不復強留，亦恐拂弟意也。臨別時彼此戀戀，情深似海，故男自九弟去後，思之尤切，信之尢深，謂九弟縱不為科目中人，亦當為孝弟中人。兄弟人人如此，可以終身互相依倚，則雖不得祿位，亦傷哉？

fú dú shǒu yù, wèi nán jiào dì yí míng zé zhī, bù yí suǒ suǒ gào yǐ yuè lì gōng fū.
伏讀手諭，謂男教弟宜明責之，不宜瑣瑣告以閱歷工夫。

nán zì yì biān nián jiào dì zhī xìn, bù xià shù wàn zì, huò míng zé, huò wǎn quàn, huò bó chēng, huò yuē zhǐ, zhī wú bù yán, zǒng zhī jǐn xīn jié lì ér yǐ, nán fù sūn nán nǚ shēn tǐ jiē píng ān, fú qǐ fàng xīn, nán jǐn bǐng. dào guāng èr shí sān nián èr yuè shí jiǔ rì
男自憶邊年教弟之信，不下數萬字，或明責，或婉勸，或博稱，或約指，知無不言，總之盡心竭力而已，男婦孫男女身體皆平安，伏乞放心，男謹稟。（道光二十三年二月十九日）