zì yù jì zé ér,
字諭紀澤兒,
hú èr děng lái, jiē ěr ān bǐng zì huà shàng wèi zhǎng jìn, ěr jīn nián shí bā suì, chǐ yǐ jiàn zhǎng, ér xué yè wèi qí yì, chén dài yún yīn bó zhī zǐ, hào jí shēng zhě, jīn nián rù xué, xué yuàn pī qí shī guān tōng chǎng, qú xì wù xū èr yuè suǒ shēng, bǐ ěr jǐn zhǎng yī suì, yǐ qí wú fù wú mǔ, jiā jiàn qīng pín, suì ěr qín kǔ hǎo xué, shào nián chéng míng, ěr xìng tuō zǔ fù yú yīn, yī shí fēng shì, kuān rán wú lǜ, suì ěr hān huàn yì lè, bù fù yǐ dú shū lì shēn wèi shì. gǔ rén yún: láo zé shàn xīn shēng, yì zé yín xīn shēng. mèng zǐ yuē: shēng yú yōu huàn, sǐ yú ān lè. wú yōu ěr zhī guò yú yì yě.
胡二等來,接爾安稟;字畫尚未長進,爾今年十八歲,齒已漸長,而學業未其益,陳岱雲姻伯之子,號吉生者,今年入學,學院批其詩冠通場,渠系戊戌二月所生,比爾僅長一歲,以其無父無母,家漸清貧,遂爾勤苦好學,少年成名,爾幸托祖父餘蔭,衣食豐適,寬然無慮,遂爾酣豢佚樂,不復以讀書立身為事。古人云:「勞則善心生,佚則淫心生。」孟子曰:「生於憂患,死於安樂。」吾憂爾之過於佚也。
xīn fù chū lái, yí jiào zhī rù chú zuò gēng, qín yú fǎng zhī, bù yīn qí wèi fù guì zǐ nǚ, bù shì cāo zuò, dà èr sān zhū nǚ yǐ néng zuò dà xié fǒu? sān gū yī sǎo, měi nián zuò xié yī shuāng jì yú, gè biǎo xiào jìng zhī yōu, gè zhēng zhēn yè zhī gōng, suǒ zhī zhī bù, zuò chéng yī wà jì lái, yú yì dé chá guī mén yǐ nèi zhī qín duò yě.
新婦初來,宜教之入廚作羹,勤於紡織,不因其為富貴子女,不事操作,大二三諸女已能做大鞋否?三姑一嫂,每年做鞋一雙寄余,各表孝敬之憂,各爭針業之工,所織之布,做成衣襪寄來,余亦得察閨門以內之勤惰也。
yú zài jūn zhōng, bù fèi xué wèn, dú shū xiě zì, wèi shén jiān duàn, xī nián lǎo yǎn méng wú shén zhǎng jìn, ěr jīn wèi ruò guàn, yī kè qiān jīn, qiè bù kě làng zhì guāng yīn, sì nián suǒ mǎi héng yáng zhī tián, kě mì rén shòu chū, yǐ yín jì yíng, wèi guī hái lǐ jiā kuǎn. fù mǔ cún, bù yǒu sī cái, shì shù rén qiě rán, kuàng yú shēn wèi qīng dài fū hū?
余在軍中,不廢學問,讀書寫字,未甚間斷,惜年老眼蒙無甚長進,爾今未弱冠,一刻千金,切不可浪擲光陰,四年所買衡陽之田,可覓人售出,以銀寄營,為歸還李家款。父母存,不有私財,士庶人且然,況余身為卿大夫乎?
yú xuǎn jí fù fā, bù shì qù qiū zhī shén, lǐ cì qīng shí liù rì zài fǔ zhōu bài cuò, yǐ xiáng jì yuán fǔ hán zhōng, xiàn zài chóng rén, jiā yì zhěng dùn, sān shí rì huò yī shèng zhàng kǒu liáng quē fá, shí yǒu jué liè zhī yú, shēn wèi jiāo zhuó, ěr měi cì ān bǐng, xiáng chén yī qiè, bù kě cǎo shuài zǔ fù dà rén qǐ jū, hé jiā zhī suǒ shì, xué táng zhī gōng kè, jūn xū xiáng zài, qiē qiē cǐ yù! xián fēng liù nián shí yuè chū èr rì
余癬疾復發,不似去秋之甚,李次青十六日在撫州敗挫,已詳寄沅甫函中,現在崇仁,加意整頓,三十日獲一勝仗;口糧缺乏,時有決裂之虞,深為焦灼,爾每次安稟,詳陳一切,不可草率;祖父大人起居,闔家之瑣事,學堂之功課,均須詳載,切切此諭!(咸豐六年十月初二日)