gōng yuē: yòng bīng zhě, qí yóu bù xiáng hū?
公曰：「用兵者，其由不祥乎？」

zǐ yuē: hú wèi qí bù xiáng yě? shèng rén zhī yòng bīng yě, yǐ jìn cán zhǐ bào yú tiān xià yě jí hòu shì tān zhě zhī yòng bīng yě, yǐ yì bǎi xìng, wēi guó jiā yě.
子曰：「胡為其不祥也？聖人之用兵也，以禁殘止暴於天下也；及後世貪者之用兵也，以刈百姓，危國家也。」

gōng yuē: gǔ zhī róng bīng, hé shì ān qǐ? zǐ yuē: shāng hài zhī shēng jiǔ yǐ, yǔ mín jiē shēng.
公曰：「古之戎兵，何世安起？」子曰：「傷害之生久矣，與民皆生。」

gōng yuē: chī yóu zuò bīng yǔ? zǐ yuē: fǒu! chī yóu shù rén zhī tān zhě yě, jí lì wú yì, bù gù jué qīn, yǐ sàng jué shēn. chī yóu hūn yù ér wú yàn zhě yě, hé qì zhī néng zuò? fēng chài xié shì ér shēng jiàn hài ér xiào yǐ wèi jué shēn zhě yě. rén shēng yǒu xǐ nù, gù bīng zhī zuò, yǔ mín jiē shēng, shèng rén lì yòng ér mǐ zhī luàn, rén yǔ zhī sàng jué shēn.
公曰：「蚩尤作兵與？」子曰：「否！蚩尤庶人之貪者也，及利無義，不顧厥親，以喪厥身。蚩尤惛欲而無厭者也，何器之能作？蜂蠆挾螫而生見害而校以衛厥身者也。人生有喜怒，故兵之作，與民皆生，聖人利用而弭之亂，人與之喪厥身。

shī yún: yú zài zài zǎo, jué zhì zài ěr. xiān mín zhī shēng yǐ, bù rú sǐ zhī jiǔ yǐ. xiào dé bù sāi, sì wǔ sūn zi.
詩云：『魚在在藻，厥志在餌。鮮民之生矣，不如死之久矣。校德不塞，嗣武孫子。』

shèng rén ài bǎi xìng ér yōu hǎi nèi, jí hòu shì zhī rén, sī qí dé, bì chēng qí rén, gù jīn zhī dào yáo shùn yǔ tāng wén wǔ zhě yóu yī rán, zhì jīn ruò cún. fū mín sī qí dé, bì chēng qí rén, zhāo xī zhù zhī, shēng wén huáng tiān, shàng shén xīn yān, gù yǒng qí shì ér fēng qí nián yě.
聖人愛百姓而憂海內，及後世之人，思其德，必稱其人，故今之道堯舜禹湯文武者猶依然，至今若存。夫民思其德，必稱其人，朝夕祝之，升聞皇天，上神歆焉，故永其世而豐其年也。

xià jié shāng zhòu léi bào yú tiān xià, bào jí bù gū, shā lù wú zuì, bù xiáng yú tiān, lì shí zhī mín, bù sàn jué qīn, shū yuǎn guó lǎo, yòu sè shì yǔ, ér bào màn shì qīn, chán dài chù gǔ, fǎ yán fǎ xíng chù pì. yāo tì tiān dào, nì luàn sì shí, lǐ lè bù xíng, ér yòu fēng shì yù. lì shī zhì, shè tí shī fāng, zōu dà wú jì. bù gào shuò yú zhū hóu, yù ruì bù xíng zhū hóu lì zhèng, bù cháo yú tiān zǐ, liù mán sì yí jiāo fá yú zhōng guó.
夏桀商紂羸暴於天下，暴極不辜，殺戮無罪，不祥於天，粒食之民，布散厥親，疏遠國老，幼色是與，而暴慢是親，讒貸處谷，法言法行處辟。殀替天道，逆亂四時，禮樂不行，而幼風是御。歷失制，攝提失方，鄒大無紀。不告朔於諸侯，玉瑞不行、諸侯力政，不朝於天子，六蠻四夷交伐於中國。

yú shì jiàng zhī zāi shuǐ hàn zhēn yān, shuāng xuě dà mǎn, gān lù bù jiàng, bǎi cǎo dǎi yān huáng, wǔ gǔ bù shēng, mín duō yāo jí, liù chù shí zú zì, cǐ tài shàng zhī bù lùn bù yì yě. yāo shāng jué shēn, shī zhuì tiān xià, fū tiān xià zhī bào yāng yú wú dé zhě yě, bì yǔ qí mín.
於是降之災；水旱臻焉，霜雪大滿，甘露不降，百草〈歹焉〉黃，五穀不升，民多夭疾，六畜飠卒胔，此太上之不論不議也。殀傷厥身，失墜天下，夫天下之報殃於無德者也，必與其民。」

gōng jù yān, yuē: zài mín shàng zhě, kě yǐ wú jù hū zāi?
公懼焉，曰：「在民上者，可以無懼乎哉？」