strong hè xī qí shī kuàng biàn xīn shēng sàn jiā cái chén shì mǎi qí guó strong
賀西祁師曠辨新聲 散家財陳氏買齊國
huà shuō chǔ líng wáng yǒu yī pǐ xìng, piān hǎo xì yāo. bù wèn nán nǚ, fán yāo wéi cū dà zhě, yī jiàn biàn rú yǎn zhōng zhī dīng. jì chéng zhāng huá zhī gōng, xuǎn měi rén yāo xì zhě jū zhī, yǐ cǐ yòu míng yuē xì yāo gōng. gōng rén qiú mèi yú wáng, jiǎn shí rěn è, yǐ qiú yāo xì, shén yǒu è sǐ ér bù huǐ zhě guó rén huà zhī, jiē yǐ yāo cū wèi chǒu, bù gǎn bǎo shí suī bǎi guān rù cháo, jiē yòng ruǎn dài jǐn shù qí yāo, yǐ miǎn wáng zhī zēng è.
話說楚靈王有一癖性,偏好細腰。不問男女,凡腰圍粗大者,一見便如眼中之釘。既成章華之宮,選美人腰細者居之,以此又名曰細腰宮。宮人求媚於王,減食忍餓,以求腰細,甚有餓死而不悔者;國人化之,皆以腰粗為丑,不敢飽食;雖百官入朝,皆用軟帶緊束其腰,以免王之憎惡。
líng wáng liàn xì yāo zhī gōng, rì xī hān yǐn qí zhōng, guǎn xián zhī shēng, zhòu yè bù jué.
靈王戀細腰之宮,日夕酣飲其中,管弦之聲,晝夜不絕。
yī rì, dēng tái zuò lè, zhèng zài huān yàn zhī jì, hū wén tái xià xuān nào zhī shēng. xū yú, pān zǐ chén yōng yī wèi guān yuán zhì qián, líng wáng shì zhī, nǎi yù yǐn shēn wú yǔ yě. líng wáng jīng wèn qí gù, pān zǐ chén zòu yuē: wú yǔ bù yóu wáng mìng, chuǎng rù wáng gōng, shàn zhí shǒu zú, wú lǐ zhī shén, zé zài yú chén, gù jū shǐ lái jiàn, wéi wǒ wáng xiáng duó.
一日,登台作樂,正在歡宴之際,忽聞台下喧鬧之聲。須臾,潘子臣擁一位官員至前,靈王視之,乃芋尹申無宇也。靈王驚問其故,潘子臣奏曰:「無宇不由王命,闖入王宮,擅執守卒,無禮之甚,責在於臣,故拘使來見,惟我王詳奪。」
líng wáng wèn shēn wú yǔ yuē: rǔ suǒ zhí hé rén? shēn wú yǔ duì yuē: chén zhī hūn rén yě, tuō shǐ shǒu hūn, nǎi yú qiáng dào chén jiǔ qì, shì jué táo cuàn, fǎng zhī suì yú bù dé, jīn cuàn rù wáng gōng, miù chōng shǒu zú, chén shì yǐ zhí zhī. líng wáng yuē: jì wèi guǎ rén shǒu gōng, kě yǐ shè zhī. shēn wú yǔ duì yuē: tiān yǒu shí rì, rén yǒu shí děng, zì wáng yǐ xià, gōng qīng dài fū shì zào yú liáo pū tái, dì xiāng chén fú, yǐ shàng zhì xià, yǐ xià shì shàng, shàng xià xiāng wéi, guó yǐ bù luàn. chén yǒu hūn rén, ér chén bù néng xíng qí fǎ, shǐ jiè wáng gōng yǐ zì bì, gǒu dé suǒ bì, dào zéi gōng xíng, yòu shuí jìn zhī? chén níng sǐ bù gǎn fèng mìng. líng wáng yuē: qīng yán shì yě! suì mìng yǐ hūn rén bì wú yǔ, miǎn qí shàn zhí zhī zuì. wú yǔ xiè ēn ér chū.
靈王問申無宇曰:「汝所執何人?」申無宇對曰:「臣之閽人也,托使守閽,乃逾牆盜臣酒器,事覺逃竄,訪之歲余不得,今竄入王宮,謬充守卒,臣是以執之。」靈王曰:「既為寡人守宮,可以赦之。」申無宇對曰:「天有十日,人有十等,自王以下,公、卿、大夫、士、皂、輿、僚、仆、台,遞相臣服,以上制下,以下事上,上下相維,國以不亂。臣有閽人,而臣不能行其法,使借王宮以自庇,苟得所庇,盜賊公行,又誰禁之?臣寧死不敢奉命。」靈王曰:「卿言是也!」遂命以閽人畀無宇,免其擅執之罪。無宇謝恩而出。
yuè shù rì, dài fū wěi qǐ jiāng yāo qǐng lǔ zhāo gōng zhì, chǔ líng wáng dà xǐ. qǐ jiāng zòu yán: lǔ hóu chū bù kěn xíng. chén yǐ lǔ xiān jūn chéng gōng yǔ xiān dài fū yīng qí méng shǔ zhī hǎo, zài sān xù shù, xié yǐ gōng fá zhī shì, fāng shǐ jù ér shù zhuāng. lǔ hóu xí yú lǐ yí, yuàn wǒ wáng liú xīn, wù yí lǔ xiào. líng wáng wèn yuē: lǔ hóu zhī mào rú hé? qǐ jiāng yuē: bái miàn zhǎng shēn, xū chuí chǐ yú, wēi yí shén kě guān yě! líng wáng nǎi mì chuán yī lìng, jīng xuǎn guó zhōng zhǎng qū zhǎng rán, chū sè dà hàn shí rén, wěi qí yì guān, shǐ xí lǐ sān rì, mìng wèi bīn xiāng, rán hòu jiē jiàn lǔ hóu.
越數日,大夫薳啟疆邀請魯昭公至,楚靈王大喜。啟疆奏言:「魯侯初不肯行。臣以魯先君成公與先大夫嬰齊盟蜀之好,再三敘述,脅以攻伐之事,方始懼而束裝。魯侯習於禮儀,願我王留心,勿貽魯笑。」靈王問曰:「魯侯之貌如何?」啟疆曰:「白面長身,須垂尺余,威儀甚可觀也!」靈王乃密傳一令,精選國中長軀長髯,出色大漢十人,偉其衣冠,使習禮三日,命為儐相,然後接見魯侯。
lǔ hóu zhà jiàn, cuò è bù yǐ. suì tóng yóu zhāng huá zhī gōng. lǔ hóu jiàn tǔ mù zhuàng lì, kuā jiǎng zhī shēng bù jué, líng wáng yuē: shàng guó yì yǒu cǐ gōng shì zhī měi hū? lǔ hóu jū gōng duì yuē: bì yì biǎn xiǎo, ān gǎn wàng shàng guó wàn fēn zhī yī. líng wáng miàn yǒu jiāo sè, suì zhì zhāng huá zhī tái, zěn jiàn dé tái gāo? yǒu shī wèi zhèng:
魯侯乍見,錯愕不已。遂同游章華之宮。魯侯見土木壯麗,誇獎之聲不絕,靈王曰:「上國亦有此宮室之美乎?」魯侯鞠躬對曰:「敝邑褊小,安敢望上國萬分之一。」靈王面有驕色,遂陟章華之台,怎見得台高?有詩為證:
gāo tái bàn chū yún, wàng wàng gāo bù jí.
高台半出雲,望望高不極。
cǎo mù wú cān chà, shān hé tóng yī sè.
草木無參差,山河同一色。
tái shì gāo jùn wēi yí, pán shù céng ér shàng. měi céng jù yǒu míng láng qū kǎn, yù xuǎn chǔ zhōng měi tóng, nián èr shí yǐ nèi zhě, zhuāng shù xiān lì, lüè rú fù rén, shǒu pěng diāo pán yù jiǎ, chàng yǐng gē quàn jiǔ, jīn shí sī zhú, fēn rán xiǎng hé. jì shēng jué dǐng, lè shēng liáo liàng, jù zài tiān jì. gōng chóu jiāo cuò, fěn xiāng xiāng zhú, piāo piāo hū rú rù shén xiān dòng fǔ, mí hún duó pò, bù zì zhī qí zài rén jiān yǐ.
台勢高峻逶迤,盤數層而上。每層俱有明廊曲檻,預選楚中美童,年二十以內者,裝束鮮麗,略如婦人,手捧雕盤玉斝,唱郢歌勸酒,金石絲竹,紛然響和。既升絕頂,樂聲嘹亮,俱在天際。觥籌交錯,粉香相逐,飄飄乎如入神仙洞府,迷魂奪魄,不自知其在人間矣。
dà zuì ér bié, líng wáng zèng lǔ hóu yǐ dà qū zhī gōng. dà qū zhě, gōng míng, nǎi chǔ kù suǒ cáng zhī bǎo gōng yě.
大醉而別,靈王贈魯侯以「大屈」之弓。「大屈」者,弓名,乃楚庫所藏之寶弓也。
cì rì, líng wáng xīn zhōng bù shě cǐ gōng, yǒu zhuī huǐ zhī yì, yǔ wěi qǐ jiāng yán zhī. qǐ jiāng yuē: chén néng shǐ lǔ hóu yǐ gōng hái guī yú chǔ. qǐ jiāng nǎi zào gōng guǎn, jiàn lǔ hóu, yáng wèi bù zhī, wèn yuē: guǎ jūn zuó yàn hǎo zhī jì, yǐ hé wù yí jūn? lǔ hóu chū gōng shì zhī, qǐ jiāng jiàn gōng, jí zài bài chēng hè, lǔ hóu yuē: yī gōng hé zú wèi hè? qǐ jiāng yuē: cǐ gōng míng wén tiān xià, qí jìn yǔ yuè sān guó jiē qiǎn rén xiāng qiú, guǎ jūn xián yǒu hòu bó, wèi gǎn qīng xǔ. jīn tè chuán zhī yú jūn, bǐ sān guó zhě, jiāng wàng lǔ ér qiú zhī, lǔ qí bèi yù sān lín, shèn shǒu cǐ bǎo, gǎn bù hè hū? lǔ hóu cù rán yuē: guǎ rén bù zhī gōng zhī wèi bǎo, ruò cǐ, hé gǎn dēng shòu? nǎi qiǎn shǐ hái gōng yú chǔ,
次日,靈王心中不舍此弓,有追悔之意,與薳啟疆言之。啟疆曰:「臣能使魯侯以弓還歸於楚。」啟疆乃造公館,見魯侯,佯為不知,問曰:「寡君昨宴好之際,以何物遺君?」魯侯出弓示之,啟疆見弓,即再拜稱賀,魯侯曰:「一弓何足為賀?」啟疆曰:「此弓名聞天下,齊、晉與越三國皆遣人相求,寡君嫌有厚薄,未敢輕許。今特傳之於君,彼三國者,將望魯而求之,魯其備御三鄰,慎守此寶,敢不賀乎?」魯侯蹴然曰:「寡人不知弓之為寶,若此,何敢登受?」乃遣使還弓於楚,
suì cí guī.
遂辭歸。
wǔ jǔ wén zhī, tàn yuē: wú wáng qí bù zhōng hū? yǐ luò chéng zhào zhū hóu, zhū hóu wú yǒu zhì zhě, jǐn yī lǔ hóu rǔ lín. ér yī gōng zhī bù rěn, gān yú shī xìn. fū bù néng shě jǐ, bì jiāng qǔ rén qǔ rén bì duō yuàn, wáng wú rì yǐ!
伍舉聞之,嘆曰:「吾王其不終乎?以落成召諸侯,諸侯無有至者,僅一魯侯辱臨。而一弓之不忍,甘於失信。夫不能舍己,必將取人;取人必多怨,亡無日矣!」
cǐ zhōu jǐng wáng shí nián shì yě.
此周景王十年事也。
què shuō jìn píng gōng wén chǔ yǐ zhāng huá zhī gōng, hào zhào zhū hóu, nǎi wèi zhū dài fū yuē: chǔ, mán yí zhī guó, yóu néng yǐ gōng shì zhī měi, kuā shì zhū hóu, qǐ jìn ér fǎn bù rú yé? dài fū yáng shé xī jìn yuē: bó zhě zhī fú zhū hóu, wén yǐ dé, bù wén yǐ gōng shì. zhāng huá zhī zhú, chǔ shī dé yě, jūn nài hé xiào zhī! píng gōng bù tīng, nǎi yú qǔ wò fén shuǐ zhī bàng, qǐ zào gōng shì, lüè fǎng zhāng huá zhī zhì, guǎng dà bù jí, ér jīng měi guò zhī, míng yuē qí zhī gōng. yì qiǎn shǐ bù gào zhū hóu, rán wēng yǒu shī tàn yún:
卻說晉平公聞楚以章華之宮,號召諸侯,乃謂諸大夫曰:「楚,蠻夷之國,猶能以宮室之美,誇示諸侯,豈晉而反不如耶?」大夫羊舌肹進曰:「伯者之服諸侯,聞以德,不聞以宮室。章華之築,楚失德也,君奈何效之!」平公不聽,乃於曲沃汾水之傍,起造宮室,略仿章華之制,廣大不及,而精美過之,名曰祁之宮。亦遣使布告諸侯,髯翁有詩嘆云:
zhāng huá zhú yuàn wàn mín chóu, bù dào qí chí fù xiào yóu.
章華築怨萬民愁,不道祁篪復效尤。
kān xiào bó jūn wú yuǎn jì, què jiāng tǔ mù zhào zhū hóu!
堪笑伯君無遠計,卻將土木召諸侯!
liè guó wén luò chéng zhī mìng, mò bù qiè xiào qí wèi zhě, rán suī rú cǐ, què bù gǎn bù qiǎn shǐ lái hè. wéi zhèng jiǎn gōng yīn qián fù chǔ líng wáng zhī huì, wèi zēng cháo jìn wèi líng gōng yuán xīn sì wèi, wèi jiàn jìn hóu, suǒ yǐ èr guó zhī jūn, qīn zì zhì jìn. èr guó zhōng yòu shì wèi jūn xiān dào.
列國聞落成之命,莫不竊笑其為者,然雖如此,卻不敢不遣使來賀。惟鄭簡公因前赴楚靈王之會,未曾朝晉;衛靈公元新嗣位,未見晉侯,所以二國之君,親自至晉。二國中又是衛君先到。
dān biǎo wèi líng gōng xíng zhì pú shuǐ zhī shàng, tiān wǎn sù yú yì shě, yè bàn bù néng chéng qǐn, ěr zhōng rú wén gǔ qín zhī shēng, nǎi pī yī qǐ zuò, yǐ zhěn ér tīng zhī, qí yīn shèn wēi, ér líng líng kě biàn, cóng lái lè gōng suǒ wèi zòu, zhēn xīn shēng yě, shì wèn zuǒ yòu, jiē yuē: fú wén, líng gōng sù hǎo yīn lè, yǒu tài shī míng juān, shàn zhì xīn shēng, néng wèi sì shí zhī qū, líng gōng ài zhī, chū rù bì shǐ xiāng cóng. nǎi shǐ zuǒ yòu zhào shī juān, shī juān zhì, qū yóu wèi zhōng, líng gōng yuē: zi shì tīng zhī, qí zhuàng pō shì guǐ shén, shī juān jìng tīng, liáng jiǔ shēng zhǐ. shī juān yuē: chén néng shí qí lüè yǐ, gèng xū yī xiǔ, chén néng xiě zhī. líng gōng nǎi fù liú yī xiǔ, yè bàn, qí shēng fù fā, shī juān yuán qín ér xí zhī, jǐn dé qí miào.
單表衛靈公行至濮水之上,天晚宿於驛舍,夜半不能成寢,耳中如聞鼓琴之聲,乃披衣起坐,倚枕而聽之,其音甚微,而泠泠可辨,從來樂工所未奏,真新聲也,試問左右,皆曰:「弗聞,」靈公素好音樂,有太師名涓,善制新聲,能為四時之曲,靈公愛之,出入必使相從。乃使左右召師涓,師涓至,曲猶未終,靈公曰:「子試聽之,其狀頗似鬼神,」師涓靜聽,良久聲止。師涓曰:「臣能識其略矣,更須一宿,臣能寫之。」靈公乃復留一宿,夜半,其聲復發,師涓援琴而習之,盡得其妙。
jì zhì jìn, cháo hè lǐ bì, píng gōng shè yàn yú qí zhī tái. jiǔ hān, píng gōng yuē: sù wén wèi yǒu shī juān zhě, shàn wèi xīn shēng, jīn xié lái fǒu? líng gōng qǐ duì yuē: jiàn zài tái xià. píng gōng yuē: shì wèi guǎ rén zhào zhī. líng gōng zhào shī juān dēng tái, píng gōng yì zhào shī kuàng, xiāng zhě fú zhì, èr rén yú jiē xià kòu shǒu cān yè. píng gōng cì shī kuàng zuò, jí lìng shī juān zuò yú kuàng zhī bàng.
既至晉,朝賀禮畢,平公設宴於祁之台。酒酣,平公曰:「素聞衛有師涓者,善為新聲,今偕來否?」靈公起對曰:「見在台下。」平公曰:「試為寡人召之。」靈公召師涓登台,平公亦召師曠,相者扶至,二人於階下叩首參謁。平公賜師曠坐,即令師涓坐於曠之傍。
píng gōng wèn shī juān yuē: jìn rì yǒu hé xīn shēng? shī juān zòu yuē: tú zhōng shì yǒu suǒ wén, yuàn dé qín ér gǔ zhī. píng gōng mìng zuǒ yòu shè jǐ, qǔ gǔ tóng zhī qín, zhì yú shī juān zhī qián, juān xiān jiāng qī xián diào hé, rán hòu fú zhǐ ér dàn, cái zòu shù shēng, píng gōng chēng shàn.
平公問師涓曰:「近日有何新聲?」師涓奏曰:「途中適有所聞,願得琴而鼓之。」平公命左右設幾,取古桐之琴,置於師涓之前,涓先將七弦調和,然後拂指而彈,才奏數聲,平公稱善。
qū wèi jí bàn, shī kuàng jù yǐ shǒu àn qín yuē: qiě zhǐ, cǐ wáng guó zhī yīn, bù kě zòu yě! píng gōng yuē: hé yǐ jiàn zhī? shī kuàng zòu yuē: yīn mò shí, lè shī míng yán zhě, yǔ zhòu wèi mǐ mǐ zhī lè, zhòu tīng zhī ér wàng juàn, jí cǐ shēng yě. jí wǔ wáng fá zhòu, shī yán bào qín dōng zǒu, zì tóu yú pú shuǐ zhī zhōng, yǒu hǎo yīn zhě guò cǐ, qí shēng zhé zì shuǐ zhōng ér chū, juān zhī tú zhōng suǒ wén, qí bì zài pú shuǐ zhī shàng yǐ! wèi líng gōng àn àn jīng yì, píng gōng yòu wèn yuē: cǐ qián dài zhī lè, zòu zhī hé shāng? shī kuàng yuē: zhòu yīn yín lè, yǐ wáng qí guó. cǐ bù xiáng zhī yīn, gù bù kě zòu. píng gōng yuē: guǎ rén suǒ hǎo zhě, xīn shēng yě, juān qí wèi guǎ rén zhōng zhī. shī juān chóng zhěng xián shēng, bèi xiě yì yáng zhī tài, rú sù rú qì.
曲未及半,師曠遽以手按琴曰:「且止,此亡國之音,不可奏也!」平公曰:「何以見之?」師曠奏曰:「殷末時,樂師名延者,與紂為靡靡之樂,紂聽之而忘倦,即此聲也。及武王伐紂,師延抱琴東走,自投於濮水之中,有好音者過此,其聲輒自水中而出,涓之途中所聞,其必在濮水之上矣!」衛靈公暗暗驚異,平公又問曰:「此前代之樂,奏之何傷?」師曠曰:「紂因淫樂,以亡其國。此不祥之音,故不可奏。」平公曰:「寡人所好者,新聲也,涓其為寡人終之。」師涓重整弦聲,備寫抑揚之態,如訴如泣。
píng gōng dà yuè, wèn shī kuàng yuē: cǐ qū míng wèi hé diào? shī kuàng yuē: cǐ suǒ wèi qīng shāng yě! píng gōng yuē: qīng shāng gù zuì bēi hū? shī kuàng yuē: qīng shāng suī bēi, bù rú qīng zhēng. píng gōng yuē: qīng zhēng kě dé ér wén hū? shī kuàng yuē: bù kě. gǔ zhī tīng qīng zhēng zhě, jiē yǒu dé yì zhī jūn yě. jīn jūn dé báo, bù dāng tīng cǐ qū. píng gōng yuē: guǎ rén kù shì xīn shēng, zi qí wú cí.
平公大悅,問師曠曰:「此曲名為何調?」師曠曰:「此所謂《清商》也!」平公曰:「《清商》固最悲乎?」師曠曰:「《清商》雖悲,不如《清徵》。」平公曰:「《清徵》可得而聞乎?」師曠曰:「不可。古之聽《清徵》者,皆有德義之君也。今君德薄,不當聽此曲。」平公曰:「寡人酷嗜新聲,子其無辭。」
shī kuàng bù dé yǐ, yuán qín ér gǔ. yī zòu zhī, yǒu xuán hè yī qún, zì nán fāng lái, jiàn jí yú gōng mén zhī dòng, shù zhī dé bā shuāng zài zòu zhī, qí hè fēi míng, xù lì yú tái zhī jiē xià, zuǒ yòu gè bā sān zòu zhī, hè yán jǐng ér míng, shū yì ér wǔ, yīn zhōng gōng shāng, shēng dá xiāo hàn. píng gōng gǔ zhǎng dà yuè, mǎn zuò shēng huān, tái shàng tái xià, guān zhě mò bù yǒng yuè chēng qí.
師曠不得已,援琴而鼓。一奏之,有玄鶴一群,自南方來,漸集於宮門之棟,數之得八雙;再奏之,其鶴飛鳴,序立於台之階下,左右各八;三奏之,鶴延頸而鳴,舒翼而舞,音中宮商,聲達霄漢。平公鼓掌大悅,滿坐生歡,台上台下,觀者莫不踴躍稱奇。
píng gōng mìng qǔ bái yù zhī, mǎn zhēn chún niàng, qīn cì shī kuàng, kuàng jiē ér yǐn zhī. píng gōng tàn yuē: yīn zhì qīng zhēng, wú yǐ jiā yǐ! shī kuàng yuē: gèng bù rú qīng jiǎo. píng gōng dà jīng yuē: gèng yǒu jiā yú qīng zhēng zhě hū? hé bù bìng shǐ guǎ rén tīng zhī? shī kuàng yuē: qīng jiǎo gèng bù bǐ qīng zhēng, chén bù gǎn zòu yě. xī zhě huáng dì hé guǐ shén yú tài shān, jià xiàng chē ér yù jiāo lóng, bì fāng bìng xiá, chī yóu jū qián, fēng bó qīng chén, yǔ shī sǎ dào, hǔ láng qián qū, guǐ shén hòu suí, téng shé fú dì, fèng huáng fù shàng, dà hé guǐ shén, zuò wèi qīng jiǎo. zì hòu jūn dé rì báo, bù zú yǐ fú guǐ shén, shén rén gé jué, ruò zòu cǐ shēng, guǐ shén bì jí, yǒu huò wú fú.
平公命取白玉卮,滿斟醇釀,親賜師曠,曠接而飲之。平公嘆曰:「音至《清徵》,無以加矣!」師曠曰:「更不如《清角》。」平公大驚曰:「更有加於《清徵》者乎?何不並使寡人聽之?」師曠曰:「《清角》更不比《清徵》,臣不敢奏也。昔者黃帝合鬼神於泰山,駕象車而御蛟龍,畢方並轄,蚩尤居前,風伯清塵,雨師灑道,虎狼前驅,鬼神後隨,螣蛇伏地,鳳凰覆上,大合鬼神,作為《清角》。自後君德日薄,不足以服鬼神,神人隔絕,若奏此聲,鬼神畢集,有禍無福。」
píng gōng yuē: guǎ rén lǎo yǐ. chéng yī tīng qīng jiǎo, suī sǐ bù hèn. shī kuàng gù cí, píng gōng qǐ lì, pò zhī zài sān.
平公曰:「寡人老矣。誠一聽《清角》,雖死不恨。」師曠固辭,平公起立,迫之再三。
shī kuàng bù dé yǐ, fù yuán qín ér gǔ. yī zòu zhī, yǒu xuán yún cóng xī fāng ér qǐ zài zòu zhī, kuáng fēng zhòu fā, liè lián mù, cuī zǔ dòu, wū wǎ luàn fēi, láng zhù jù bá. qǐng zhī, jí léi yī shēng, dà yǔ rú zhù, tái xià shuǐ shēn shù chǐ, tái zhōng wú bù zhān shī. cóng zhě jīng sàn, píng gōng kǒng jù, yǔ líng gōng fú yú láng shì zhī jiān, liáng jiǔ, fēng xī yǔ zhǐ, cóng zhě jiàn jí, fú xié liǎng jūn xià tái ér qù.
師曠不得已,復援琴而鼓。一奏之,有玄雲從西方而起;再奏之,狂風驟發,裂簾幕,摧俎豆,屋瓦亂飛,廊柱俱拔。頃之,疾雷一聲,大雨如注,台下水深數尺,台中無不沾濕。從者驚散,平公恐懼,與靈公伏於廊室之間,良久,風息雨止,從者漸集,扶攜兩君下台而去。
shì yè, píng gōng shòu jīng, suì dé xīn jì zhī bìng. mèng zhōng jiàn yī wù, sè huáng, dà rú chē lún, pán shān ér zhì, jìng rù qǐn mén. chá zhī, qí zhuàng rú biē, qián èr zú, hòu yī zú, suǒ zhì shuǐ yǒng. píng gōng dà jiào yī shēng yuē: guài shì! hū rán jīng xǐng, zhēng chōng bù zhǐ.
是夜,平公受驚,遂得心悸之病。夢中見一物,色黃,大如車輪,蹣跚而至,徑入寢門。察之,其狀如鱉,前二足,後一足,所至水涌。平公大叫一聲曰:「怪事!」忽然驚醒,怔忡不止。
jí dàn, bǎi guān zhì qǐn mén wèn ān. píng gōng yǐ mèng zhōng suǒ jiàn, gào zhī qún chén, jiē mò néng jiě, xū yú, yì shǐ bào: zhèng jūn wèi cháo hè, yǐ dào guǎn yì. píng gōng qiǎn yáng shé xī wǎng láo, yáng shé xī xǐ yuē: jūn mèng kě míng yǐ! zhòng wèn qí gù, yáng shé xī yuē: wú wén zhèng dài fū zi chǎn bó xué duō wén, zhèng bó xiāng lǐ, bì yòng cǐ rén, wú dāng wèn zhī. xī zhì guǎn yì zhì xì, jiān dào jìn jūn zhī yì, bìng zhōng bù néng xiāng jiàn.
及旦,百官至寢門問安。平公以夢中所見,告之群臣,皆莫能解,須臾,驛使報:「鄭君為朝賀,已到館驛。」平公遣羊舌肹往勞,羊舌肹喜曰:「君夢可明矣!」眾問其故,羊舌肹曰:「吾聞鄭大夫子產博學多聞,鄭伯相禮,必用此人,吾當問之。」肹至館驛致餼,兼道晉君之意,病中不能相見。
shí wèi líng gōng yì yǐ tóng shí shòu jīng, yǒu wēi yàng gào guī. zhèng jiǎn gōng yì suì cí guī, dú liú gōng sūn qiáo hòu jí. yáng shé xī wèn yuē: guǎ jūn mèng jiàn yǒu wù rú biē, huáng shēn sān zú, rù yú qǐn mén, cǐ hé suì yě? gōng sūn qiáo yuē: yǐ qiáo suǒ wén, biē sān zú zhě, qí míng yuē néng'. xī yǔ fù yuē gǔn, zhì shuǐ wú gōng, shùn shè yáo zhèng, nǎi jí gǔn yú dōng hǎi zhī yǔ shān, jié qí yī zú, qí shén huà wèi huáng néng', rù yú yǔ yuān. yǔ jí dì wèi, jiāo sì qí shén, sān dài yǐ lái, sì diǎn bù quē. jīn zhōu shì jiāng shuāi, zhèng zài méng zhǔ, yí zuǒ tiān zǐ, yǐ sì bǎi shén, jūn huò zhě wèi zhī sì hū? yáng shé xī yǐ qí yán gào yú píng gōng.
時衛靈公亦以同時受驚,有微恙告歸。鄭簡公亦遂辭歸,獨留公孫僑候疾。羊舌肹問曰:「寡君夢見有物如鱉,黃身三足,入於寢門,此何祟也?」公孫僑曰:「以僑所聞,鱉三足者,其名曰『能'。昔禹父曰鯀,治水無功,舜攝堯政,乃殛鯀於東海之羽山,截其一足,其神化為『黃能',入於羽淵。禹即帝位,郊祀其神,三代以來,祀典不缺。今周室將衰,政在盟主,宜佐天子,以祀百神,君或者未之祀乎?」羊舌肹以其言告於平公。
píng gōng mìng dài fū hán qǐ, sì gǔn rú jiāo lǐ, píng gōng bìng shāo dìng, tàn yuē: zi chǎn zhēn bó wù jūn zǐ yě! yǐ jǔ guó suǒ gòng fāng dǐng cì zhī. gōng sūn qiáo jiāng guī zhèng, sī wèi yáng shé xī yuē: jūn bù xù mín yǐn, ér xiào chǔ rén zhī chǐ, xīn yǐ pì yǐ, jí gèng zuò, jiāng bù kě wèi, wú suǒ duì, nǎi quán cí yǐ kuān qí yì yě.
平公命大夫韓起,祀鯀如郊禮,平公病稍定,嘆曰:「子產真博物君子也!」以莒國所貢方鼎賜之。公孫僑將歸鄭,私謂羊舌肹曰:「君不恤民隱,而效楚人之侈,心已僻矣,疾更作,將不可為,吾所對,乃權詞以寬其意也。」
qí shí yǒu rén zǎo qǐ, guò wèi yú dì fāng, wén shān xià yǒu ruò shù rén xiāng jù zhī shēng, yì lùn jìn shì. jìn qián shì zhī, wéi wán shí shí yú kuài, bìng wú yī rén. jì xíng guò, shēng fù rú qián, jí huí gù zhī, shēng zì shí chū. qí rén dà jīng, shù yú tǔ rén, tǔ rén yuē: wú děng wén shí yán shù rì yǐ, yǐ qí shì guài, wèi gǎn yán yě.
其時有人早起,過魏榆地方,聞山下有若數人相聚之聲,議論晉事。近前視之,惟頑石十餘塊,並無一人。既行過,聲復如前,急回顧之,聲自石出。其人大驚,述於土人,土人曰:「吾等聞石言數日矣,以其事怪,未敢言也。」
cǐ yǔ chuán wén yú jiàng zhōu, píng gōng zhào shī kuàng wèn yuē: shí hé yǐ néng yán? kuàng duì yuē: shí bù néng yán, nǎi guǐ shén píng zhī ěr. fū guǐ shén yǐ mín wèi yī. yuàn qì jù yú mín, zé guǐ shén bù ān guǐ shén bù ān, zé yāo xìng. jīn jūn chóng shì gōng shì, yǐ jié mín zhī cái lì, shí yán qí zài shì hū? píng gōng hēi rán.
此語傳聞於絳州,平公召師曠問曰:「石何以能言?」曠對曰:「石不能言,乃鬼神憑之耳。夫鬼神以民為依。怨氣聚於民,則鬼神不安;鬼神不安,則妖興。今君崇飾宮室,以竭民之財力,石言其在是乎?」平公嘿然。
shī kuàng tuì, wèi yáng shé xī yuē: shén nù mín yuàn, jūn bù jiǔ yǐ. chǐ xīn zhī xìng, shí qǐ yú chǔ suī chǔ jūn zhī huò, kě jì rì ér qí yě. yuè yú, píng gōng bìng fù zuò, jìng chéng bù qǐ. zì zhú qí gōng zhì hōng rì, bù jí sān nián, yòu jiē zài bìng kùn zhī zhōng. wǎng hài bǎi xìng, bù dé ān xiǎng, qǐ bù kě xiào, shǐ chén yǒu shī yún:
師曠退,謂羊舌肹曰:「神怒民怨,君不久矣。侈心之興,實起於楚;雖楚君之禍,可計日而俟也。」月余,平公病復作,竟成不起。自築祁宮至薨日,不及三年,又皆在病困之中。枉害百姓,不得安享,豈不可笑,史臣有詩云:
chóng tái guǎng shà zòu xīn shēng, jié jǐn mín zhī yuàn dú yíng.
崇台廣廈奏新聲,竭盡民脂怨黷盈。
wù guài shén yāo cuī mìng qù, qí chí kōng zì fèi jīng yíng!
物怪神妖催命去,祁篪空自費經營!
píng gōng hōng hòu, qún chén fèng shì zǐ yí sì wèi, shì wèi zhāo gōng, cǐ shì hòu huà.
平公薨後,群臣奉世子夷嗣位,是為昭公,此是後話。
zài shuō qí dài fū gāo qiáng, zì qí fù chài zhú gāo zhǐ, zèn shā lǘ qiū yīng, jǔ cháo jiē wèi bù píng. jí qiáng sì wèi dài fū, nián shào shì jiǔ, luán shī yì shì jiǔ, xiāng de shén huān, yǔ chén wú yǔ bào guó zōng jī shǎo shū, sì zú suì fēn wèi èr dǎng. luán gāo èr rén měi jù yǐn, zuì hòu zhé yán chén bào liǎng jiā zhǎng duǎn chén bào wén zhī, jiàn shēng yí jì.
再說齊大夫高強,自其父蠆逐高止,譖殺閭邱嬰,舉朝皆為不平。及強嗣為大夫,年少嗜酒,欒施亦嗜酒,相得甚歡,與陳無宇、鮑國蹤跡少疏,四族遂分為二黨。欒、高二人每聚飲,醉後輒言陳、鮑兩家長短;陳、鮑聞之,漸生疑忌。
hū yī rì, gāo qiáng yīn zuì zhōng biān pū xiǎo shù, luán shī fù zhù zhī. xiǎo shù huái hèn, nǎi chéng yè bēn gào chén wú yǔ, yán: luán gāo yù jù jiā zhòng, lái xí chén bào èr jiā, qī zài míng rì yǐ! fù bēn gào bào guó, bào guó xìn zhī, máng lìng xiǎo shù wǎng yuē chén wú yǔ, gòng gōng luán gāo.
忽一日,高強因醉中鞭撲小豎,欒施復助之。小豎懷恨,乃乘夜奔告陳無宇,言:「欒、高欲聚家眾,來襲陳、鮑二家,期在明日矣!」復奔告鮑國,鮑國信之,忙令小豎往約陳無宇,共攻欒、高。
wú yǔ shòu jiǎ yú jiā zhòng, jí shí dēng chē, yù yì bào guó zhī jiā, tú zhōng yù jiàn gāo qiáng, yì chéng chē ér lái, qiáng yǐ bàn zuì, zài chē zhōng yǔ wú yǔ gǒng shǒu, wèn: lǜ jiǎ hé wǎng? wú yǔ mán yīng yuē: wǎng tǎo yī pàn nú ěr! yì wèn: zi liáng hé wǎng? qiáng duì yuē: wú jiāng yǐn yú luán shì yě! jì bié, wú yǔ lìng yú rén sù chěng, xū yú, suì jí bào mén. zhǐ jiàn chē tú jì jì, gē jiǎ sēn sēn, bào guó yì guàn jiǎ chí gōng, fāng yù shēng chē yǐ.
無宇授甲於家眾,即時登車,欲詣鮑國之家,途中遇見高強,亦乘車而來,強已半醉,在車中與無宇拱手,問:「率甲何往?」無宇謾應曰:「往討一叛奴耳!」亦問:「子良何往?」強對曰:「吾將飲於欒氏也!」既別,無宇令輿人速騁,須臾,遂及鮑門。只見車徒濟濟,戈甲森森,鮑國亦貫甲持弓,方欲升車矣。
èr rén hé zuò yī chù shāng liáng, wú yǔ shù zi liáng zhī yán: jiāng yǐn yú luán shì, wèi zhī de fǒu, kě shǐ rén tàn zhī! bào guó qiǎn shǐ wǎng luán shì chān shì, huí bào: luán gāo èr wèi dài fū jiē jiě yī qù guān, dūn jù ér sài yǐn! bào guó yuē: xiǎo shù zhī yǔ wàng yǐ! wú yǔ yuē: shù yán suī bù shí, rán zi liáng yú tú zhōng jiàn wǒ lǜ jiǎ, wèn wǒ hé wǎng, wǒ mán yīng yǐ jiāng tǎo pàn nú, jīn wú suǒ zhì tǎo, bǐ xīn bì yí, tǎng xiān móu zhú wǒ, huǐ wú jí yǐ, bù rú chéng qí yǐn jiǔ, bù zuò zhǔn bèi, xiān wǎng xí zhī! bào guó yuē: shàn.
二人合做一處商量,無宇述子良之言:「將飲於欒氏,未知的否,可使人探之!」鮑國遣使往欒氏覘視,回報:「欒、高二位大夫皆解衣去冠,蹲踞而賽飲!」鮑國曰:「小豎之語妄矣!」無宇曰:「豎言雖不實,然子良於途中見我率甲,問我何往,我謾應以將討叛奴,今無所致討,彼心必疑,倘先謀逐我,悔無及矣,不如乘其飲酒,不做準備,先往襲之!」鮑國曰:「善。」
liǎng jiā jiǎ shì tóng shí qǐ xíng, wú yǔ dāng xiān, bào guó yā hòu, shā xiàng luán jiā, jiāng qián hòu fǔ mén tuán tuán wéi zhù. luán shī fāng chí jù gōng yù xī, wén chén bào èr jiā bīng dào, bù jué gōng zhuì yú dì, gāo qiáng suī zuì, shàng yǒu sān fēn zhǔ yì, wèi luán shī yuē: jí jù jiā tú, shòu jiǎ rù cháo, fèng zhǔ gōng yǐ fá chén bào, wú bù kè yǐ!
兩家甲士同時起行,無宇當先,鮑國押後,殺向欒家,將前後府門團團圍住。欒施方持巨觥欲吸,聞陳、鮑二家兵到,不覺觥墜於地,高強雖醉,尚有三分主意,謂欒施曰:「亟聚家徒,授甲入朝,奉主公以伐陳、鮑,無不克矣!」
luán shī nǎi xī jù jiā zhòng, gāo qiáng dāng xiān, luán shī zài hòu, cóng hòu mén tū chū, shā kāi yī tiáo xuè lù, jìng bēn gōng gōng, chén wú yǔ bào guó kǒng qí xié qí hóu wèi zhòng, jǐn jǐn zhuī lái, gāo shì zú rén wén biàn, yì jù zhòng lái jiù.
欒施乃悉聚家眾,高強當先,欒施在後,從後門突出,殺開一條血路,徑奔公宮,陳無宇、鮑國恐其挾齊侯為重,緊緊追來,高氏族人聞變,亦聚眾來救。
jǐng gōng zài gōng zhōng, wén sì zú lǜ jiǎ xiāng gōng, zhèng bù zhī shì cóng hé qǐ, jí mìng hūn zhě jǐn bì hǔ mén, yǐ gōng jiǎ shǒu zhī, shǐ nèi shì zhào yàn yīng rù gōng. luán shī gāo qiáng gōng hǔ mén bù néng rù, tún yú mén zhī yòu chén bào zhī jiǎ tún yú mén zhī zuǒ, liǎng xià xiāng chí.
景公在宮中,聞四族率甲相攻,正不知事從何起,急命閽者緊閉虎門,以宮甲守之,使內侍召晏嬰入宮。欒施、高強攻虎門不能入,屯於門之右;陳、鮑之甲屯於門之左,兩下相持。
xū yú, yàn yīng duān miǎn wěi biàn, jià chē ér zhì, sì jiā jiē shǐ rén zhāo zhī, yīng jiē bù gù, wèi shǐ zhě yuē: yīng wéi jūn mìng shì cóng, bù gǎn zì sī. hūn zhě qǐ mén, yàn yīng rù jiàn. jǐng gōng yuē: sì zú xiāng gōng, bīng jí qǐn mén, hé yǐ dài zhī? yàn yīng zòu yuē: luán gāo hù lěi shì zhī chǒng, zhuān xíng bù jì, yǐ fēi yī rì. gāo zhǐ zhī zhú, lǘ qiū zhī sǐ, guó rén xū yuàn. jīn yòu fá qǐn mén, zuì chéng bù yòu. dàn chén bào bù hòu jūn mìng, shàn xìng bīng jiǎ, yì bù wèi wú zuì yě, wéi jūn cái zhī! jǐng gōng yuē: luán gāo zhī zuì, zhòng yú chén bào, yí qù zhī, shuí kān shǐ zhě? yàn yīng duì yuē: dài fū wáng hēi kě shǐ yě!
須臾,晏嬰端冕委弁,駕車而至,四家皆使人招之,嬰皆不顧,謂使者曰:「嬰惟君命是從,不敢自私。」閽者啟門,晏嬰入見。景公曰:「四族相攻,兵及寢門,何以待之?」晏嬰奏曰:「欒、高怙累世之寵,專行不忌,已非一日。高止之逐,閭邱之死,國人胥怨。今又伐寢門,罪誠不宥。但陳、鮑不候君命,擅興兵甲,亦不為無罪也,惟君裁之!」景公曰:「欒、高之罪,重於陳、鮑,宜去之,誰堪使者?」晏嬰對曰:「大夫王黑可使也!」
jǐng gōng chuán mìng, shǐ wáng hēi yǐ gōng tú zhù chén bào gōng luán gāo, luán gāo bīng bài, tuì yú dà qú. guó rén è luán gāo zhě, jiē rǎng bì zhù zhàn, gāo qiáng jiǔ yóu wèi xǐng, bù néng lì zhàn. luán shī xiān bēn dōng mén, gāo qiáng cóng zhī, wáng hēi tóng chén bào zhuī jí, yòu zhàn yú dōng mén, luán gāo zhī zhòng jiàn jiàn bēn sàn, nǎi duó mén ér chū, suì bēn lǔ guó.
景公傳命,使王黑以公徒助陳、鮑攻欒、高,欒、高兵敗,退於大衢。國人惡欒、高者,皆攘臂助戰,高強酒猶未醒,不能力戰。欒施先奔東門,高強從之,王黑同陳、鮑追及,又戰於東門,欒、高之眾漸漸奔散,乃奪門而出,遂奔魯國。
chén bào zhú liǎng jiā qī zǐ, ér fēn qí jiā cái.
陳、鮑逐兩家妻子,而分其家財。
yàn yīng wèi chén wú yǔ yuē: zi shàn mìng yǐ zhú shì chén, yòu zhuān qí lì, rén jiāng yì zi, hé bù yǐ suǒ fēn de zhě, xī guī zhū gōng, zi wú suǒ lì, rén bì yǐ ràng dé chēng zi, suǒ de duō yǐ! wú yǔ yuē: duō xiè zhǐ jiào. wú yǔ gǎn bù cóng mìng! yú shì jiāng suǒ fēn shí yì jí jiā cái, jǐn dēng bù jí, xiàn yú jǐng gōng. jǐng gōng dà yuè.
晏嬰謂陳無宇曰:「子擅命以逐世臣,又專其利,人將議子,何不以所分得者,悉歸諸公,子無所利,人必以讓德稱子,所得多矣!」無宇曰:「多謝指教。無宇敢不從命!」於是將所分食邑及家財,盡登簿籍,獻於景公。景公大悅。
jǐng gōng zhī mǔ fū rén yuē mèng jī, wú yǔ yòu sī yǒu suǒ xiàn. mèng jī yán yú jǐng gōng yuē: chén wú yǔ zhū jiǎn qiáng jiā, yǐ zhèn gōng shì, lì guī yú gōng, qí ràng dé bù kě méi yě, hé bù yǐ gāo táng zhī yì cì zhī? jǐng gōng cóng qí yán, chén shì shǐ fù.
景公之母夫人曰孟姬,無宇又私有所獻。孟姬言於景公曰:「陳無宇誅翦強家,以振公室,利歸於公,其讓德不可沒也,何不以高唐之邑賜之?」景公從其言,陳氏始富。
chén wú yǔ yǒu xīn yào zuò hǎo rén, yán: qún gōng zǐ xiàng bèi gāo chài suǒ zhú, shí chū wú gū, yí zhào ér fù zhī! jǐng gōng yǐ wèi rán, wú yǔ yǐ gōng mìng zhào zi shān zǐ shāng zi zhōu děng, fán wò mù qì yòng, jí cóng rén zhī yī jù, jiē zì chū jiā cái, sī xià wán bèi, qiǎn rén fēn tóu wǎng yíng. zhū gōng zǐ dé guī gù guó, yǐ zì huān xǐ, jí jiàn qì wù bì jù, zhī shì chén wú yǔ suǒ cì, gǎn jī wú yǐ.
陳無宇有心要做好人,言:「群公子向被高蠆所逐,實出無辜,宜召而復之!」景公以為然,無宇以公命召子山、子商、子周等,凡幄幕器用,及從人之衣屨,皆自出家財,私下完備,遣人分頭往迎。諸公子得歸故國,已自歡喜,及見器物畢具,知是陳無宇所賜,感激無已。
wú yǔ yòu dà shī ēn huì yú gōng shì, fán gōng zǐ gōng sūn zhī wú lù zhě, xī yǐ sī lù fēn gěi zhī, yòu fǎng qiú guó zhōng zhī pín yuē gū guǎ zhě, sī yǔ zhī sù, fán yǒu jiè dài, yǐ dà liàng chū, yǐ xiǎo liàng rù, pín bù néng cháng zhě, jí fén qí quàn. guó zhōng wú bù sòng chén shì zhī dé, yuàn wèi xiào sǐ ér wú dì yě. shǐ chén lùn chén shì hòu shī yú mín, nǎi yì rì yí guó zhī jiàn, yì yóu jūn bù shī dé, gù chén xià de jiè sī ēn xiǎo huì, yǐ jié bǎi xìng zhī xīn ěr. yǒu shī yún:
無宇又大施恩惠於公室,凡公子公孫之無祿者,悉以私祿分給之,又訪求國中之貧約孤寡者,私與之粟,凡有借貸,以大量出,以小量入,貧不能償者,即焚其券。國中無不頌陳氏之德,願為效死而無地也。史臣論陳氏厚施於民,乃異日移國之漸,亦由君不施德,故臣下得借私恩小惠,以結百姓之心耳。有詩云:
wēi fú jūn quán gǎn shàng qīn, zhé jiāng sī huì jié mín xīn.
威福君權敢上侵,輒將私惠結民心。
qǐng kàn chén shì yí qí jì, zhǐ wèi dāng shí gǎn dé shēn.
請看陳氏移齊計,只為當時感德深。
jǐng gōng yòng yàn yīng wèi xiāng guó, yīng jiàn mín xīn xī guī chén shì, sī yǔ jǐng gōng yán zhī, quàn jǐng gōng kuān xíng báo liǎn, xìng fā bǔ zhù, shī zé yú mín, yǐ wǎn liú rén xīn. jǐng gōng bù néng cóng.
景公用晏嬰為相國,嬰見民心悉歸陳氏,私與景公言之,勸景公寬刑薄斂,興發補助,施澤於民,以挽留人心。景公不能從。
huà fēn liǎng tóu, zài shuō chǔ líng wáng chéng zhāng huá zhī gōng, zhū hóu luò chéng zhě shén shǎo wén jìn zhú qí gōng, zhū hóu jiē hè, dà yǒu bù píng zhī yì, zhào wǔ jǔ shāng yì, yù xìng shī yǐ qīn zhōng yuán. wǔ jǔ yuē: wáng yǐ dé yì zhào zhū hóu, ér zhū hóu bù zhì, shì qí zuì yě, yǐ tǔ mù zhào zhū hóu, ér zé qí bù zhì, hé yǐ fú rén, bì yù yòng bīng yǐ wēi zhōng huá, bì zé yǒu zuì zhě zhēng zhī, fāng wèi yǒu míng. líng wáng yuē: jīn zhī yǒu zuì zhě hé guó? wǔ jǔ zòu yuē: cài shì zǐ bān shì qí jūn fù, yú jīn jiǔ nián yǐ, wáng chū hé zhū hóu, cài jūn lái huì, shì yǐ yǐn rěn bù zhū. rán shì nì zhī zéi, suī zi sūn yóu dāng fú fǎ, kuàng qí shēn hū? cài jìn yú chǔ, ruò tǎo cài ér jiān qí dì, zé yì lì liǎng dé yǐ!
話分兩頭,再說楚靈王成章華之宮,諸侯落成者甚少;聞晉築祁宮,諸侯皆賀,大有不平之意,召伍舉商議,欲興師以侵中原。伍舉曰:「王以德義召諸侯,而諸侯不至,是其罪也,以土木召諸侯,而責其不至,何以服人,必欲用兵以威中華,必擇有罪者征之,方為有名。」靈王曰:「今之有罪者何國?」伍舉奏曰:「蔡世子般弒其君父,於今九年矣,王初合諸侯,蔡君來會,是以隱忍不誅。然弒逆之賊,雖子孫猶當伏法,況其身乎?蔡近於楚,若討蔡而兼其地,則義利兩得矣!」
shuō yóu wèi liǎo, jìn chén bào: chén guó yǒu fù yīn dào, yán chén hóu nì yǐ hōng, gōng zǐ liú sì wèi. wǔ jǔ yuē: chén shì zǐ yǎn shī, míng zài zhū hóu zhī cè, jīn lì gōng zǐ liú, zhì yǎn shī yú hé dì? yǐ chén dù zhī, chén guó bì yǒu biàn yǐ! bì jìng chén shì rú hé? qiě kàn xià huí fēn jiě.
說猶未了,近臣報:「陳國有訃音到,言陳侯溺已薨,公子留嗣位。」伍舉曰:「陳世子偃師,名在諸侯之策,今立公子留,置偃師於何地?以臣度之,陳國必有變矣!」畢竟陳事如何?且看下回分解。