strong hè xī qí shī kuàng biàn xīn shēng sàn jiā cái chén shì mǎi qí guó strong
贺西祁师旷辨新声 散家财陈氏买齐国
huà shuō chǔ líng wáng yǒu yī pǐ xìng, piān hǎo xì yāo. bù wèn nán nǚ, fán yāo wéi cū dà zhě, yī jiàn biàn rú yǎn zhōng zhī dīng. jì chéng zhāng huá zhī gōng, xuǎn měi rén yāo xì zhě jū zhī, yǐ cǐ yòu míng yuē xì yāo gōng. gōng rén qiú mèi yú wáng, jiǎn shí rěn è, yǐ qiú yāo xì, shén yǒu è sǐ ér bù huǐ zhě guó rén huà zhī, jiē yǐ yāo cū wèi chǒu, bù gǎn bǎo shí suī bǎi guān rù cháo, jiē yòng ruǎn dài jǐn shù qí yāo, yǐ miǎn wáng zhī zēng wù.
话说楚灵王有一癖性,偏好细腰。不问男女,凡腰围粗大者,一见便如眼中之钉。既成章华之宫,选美人腰细者居之,以此又名曰细腰宫。宫人求媚于王,减食忍饿,以求腰细,甚有饿死而不悔者;国人化之,皆以腰粗为丑,不敢饱食;虽百官入朝,皆用软带紧束其腰,以免王之憎恶。
líng wáng liàn xì yāo zhī gōng, rì xī hān yǐn qí zhōng, guǎn xián zhī shēng, zhòu yè bù jué.
灵王恋细腰之宫,日夕酣饮其中,管弦之声,昼夜不绝。
yī rì, dēng tái zuò yuè, zhèng zài huān yàn zhī jì, hū wén tái xià xuān nào zhī shēng. xū yú, pān zǐ chén yōng yī wèi guān yuán zhì qián, líng wáng shì zhī, nǎi yù yǐn shēn wú yǔ yě. líng wáng jīng wèn qí gù, pān zǐ chén zòu yuē:" wú yǔ bù yóu wáng mìng, chuǎng rù wáng gōng, shàn zhí shǒu zú, wú lǐ zhī shén, zé zài yú chén, gù jū shǐ lái jiàn, wéi wǒ wáng xiáng duó."
一日,登台作乐,正在欢宴之际,忽闻台下喧闹之声。须臾,潘子臣拥一位官员至前,灵王视之,乃芋尹申无宇也。灵王惊问其故,潘子臣奏曰:“无宇不由王命,闯入王宫,擅执守卒,无礼之甚,责在于臣,故拘使来见,惟我王详夺。”
líng wáng wèn shēn wú yǔ yuē:" rǔ suǒ zhí hé rén?" shēn wú yǔ duì yuē:" chén zhī hūn rén yě, tuō shǐ shǒu hūn, nǎi yú qiáng dào chén jiǔ qì, shì jué táo cuàn, fǎng zhī suì yú bù dé, jīn cuàn rù wáng gōng, miù chōng shǒu zú, chén shì yǐ zhí zhī." líng wáng yuē:" jì wèi guǎ rén shǒu gōng, kě yǐ shè zhī." shēn wú yǔ duì yuē:" tiān yǒu shí rì, rén yǒu shí děng, zì wáng yǐ xià, gōng qīng dài fū shì zào yú liáo pū tái, dì xiāng chén fú, yǐ shàng zhì xià, yǐ xià shì shàng, shàng xià xiāng wéi, guó yǐ bù luàn. chén yǒu hūn rén, ér chén bù néng xíng qí fǎ, shǐ jiè wáng gōng yǐ zì bì, gǒu dé suǒ bì, dào zéi gōng xíng, yòu shuí jìn zhī? chén níng sǐ bù gǎn fèng mìng." líng wáng yuē:" qīng yán shì yě!" suì mìng yǐ hūn rén bì wú yǔ, miǎn qí shàn zhí zhī zuì. wú yǔ xiè ēn ér chū.
灵王问申无宇曰:“汝所执何人?”申无宇对曰:“臣之阍人也,托使守阍,乃逾墙盗臣酒器,事觉逃窜,访之岁余不得,今窜入王宫,谬充守卒,臣是以执之。”灵王曰:“既为寡人守宫,可以赦之。”申无宇对曰:“天有十日,人有十等,自王以下,公、卿、大夫、士、皂、舆、僚、仆、台,递相臣服,以上制下,以下事上,上下相维,国以不乱。臣有阍人,而臣不能行其法,使借王宫以自庇,苟得所庇,盗贼公行,又谁禁之?臣宁死不敢奉命。”灵王曰:“卿言是也!”遂命以阍人畀无宇,免其擅执之罪。无宇谢恩而出。
yuè shù rì, dài fū wěi qǐ jiāng yāo qǐng lǔ zhāo gōng zhì, chǔ líng wáng dà xǐ. qǐ jiāng zòu yán:" lǔ hóu chū bù kěn xíng. chén yǐ lǔ xiān jūn chéng gōng yǔ xiān dài fū yīng qí méng shǔ zhī hǎo, zài sān xù shù, xié yǐ gōng fá zhī shì, fāng shǐ jù ér shù zhuāng. lǔ hóu xí yú lǐ yí, yuàn wǒ wáng liú xīn, wù yí lǔ xiào." líng wáng wèn yuē:" lǔ hóu zhī mào rú hé?" qǐ jiāng yuē:" bái miàn cháng shēn, xū chuí chǐ yú, wēi yí shén kě guān yě!" líng wáng nǎi mì chuán yī lìng, jīng xuǎn guó zhōng cháng qū zhǎng rán, chū sè dà hàn shí rén, wěi qí yì guān, shǐ xí lǐ sān rì, mìng wèi bīn xiàng, rán hòu jiē jiàn lǔ hóu.
越数日,大夫薳启疆邀请鲁昭公至,楚灵王大喜。启疆奏言:“鲁侯初不肯行。臣以鲁先君成公与先大夫婴齐盟蜀之好,再三叙述,胁以攻伐之事,方始惧而束装。鲁侯习于礼仪,愿我王留心,勿贻鲁笑。”灵王问曰:“鲁侯之貌如何?”启疆曰:“白面长身,须垂尺余,威仪甚可观也!”灵王乃密传一令,精选国中长躯长髯,出色大汉十人,伟其衣冠,使习礼三日,命为傧相,然后接见鲁侯。
lǔ hóu zhà jiàn, cuò è bù yǐ. suì tóng yóu zhāng huá zhī gōng. lǔ hóu jiàn tǔ mù zhuàng lì, kuā jiǎng zhī shēng bù jué, líng wáng yuē:" shàng guó yì yǒu cǐ gōng shì zhī měi hū?" lǔ hóu jū gōng duì yuē:" bì yì biǎn xiǎo, ān gǎn wàng shàng guó wàn fēn zhī yī." líng wáng miàn yǒu jiāo sè, suì zhì zhāng huá zhī tái, zěn jiàn de tái gāo? yǒu shī wèi zhèng:
鲁侯乍见,错愕不已。遂同游章华之宫。鲁侯见土木壮丽,夸奖之声不绝,灵王曰:“上国亦有此宫室之美乎?”鲁侯鞠躬对曰:“敝邑褊小,安敢望上国万分之一。”灵王面有骄色,遂陟章华之台,怎见得台高?有诗为证:
gāo tái bàn chū yún, wàng wàng gāo bù jí.
高台半出云,望望高不极。
cǎo mù wú cēn cī, shān hé tóng yī sè.
草木无参差,山河同一色。
tái shì gāo jùn wēi yí, pán shù céng ér shàng. měi céng jù yǒu míng láng qū kǎn, yù xuǎn chǔ zhōng měi tóng, nián èr shí yǐ nèi zhě, zhuāng shù xiān lì, lüè rú fù rén, shǒu pěng diāo pán yù jiǎ, chàng yǐng gē quàn jiǔ, jīn shí sī zhú, fēn rán xiǎng hé. jì shēng jué dǐng, yuè shēng liáo liàng, jù zài tiān jì. gōng chóu jiāo cuò, fěn xiāng xiāng zhú, piāo piāo hū rú rù shén xiān dòng fǔ, mí hún duó pò, bù zì zhī qí zài rén jiān yǐ.
台势高峻逶迤,盘数层而上。每层俱有明廊曲槛,预选楚中美童,年二十以内者,装束鲜丽,略如妇人,手捧雕盘玉斝,唱郢歌劝酒,金石丝竹,纷然响和。既升绝顶,乐声嘹亮,俱在天际。觥筹交错,粉香相逐,飘飘乎如入神仙洞府,迷魂夺魄,不自知其在人间矣。
dà zuì ér bié, líng wáng zèng lǔ hóu yǐ" dà qū" zhī gōng." dà qū" zhě, gōng míng, nǎi chǔ kù suǒ cáng zhī bǎo gōng yě.
大醉而别,灵王赠鲁侯以“大屈”之弓。“大屈”者,弓名,乃楚库所藏之宝弓也。
cì rì, líng wáng xīn zhōng bù shě cǐ gōng, yǒu zhuī huǐ zhī yì, yǔ wěi qǐ jiāng yán zhī. qǐ jiāng yuē:" chén néng shǐ lǔ hóu yǐ gōng hái guī yú chǔ." qǐ jiāng nǎi zào gōng guǎn, jiàn lǔ hóu, yáng wèi bù zhī, wèn yuē:" guǎ jūn zuó yàn hǎo zhī jì, yǐ hé wù yí jūn?" lǔ hóu chū gōng shì zhī, qǐ jiāng jiàn gōng, jí zài bài chēng hè, lǔ hóu yuē:" yī gōng hé zú wèi hè?" qǐ jiāng yuē:" cǐ gōng míng wén tiān xià, qí jìn yǔ yuè sān guó jiē qiǎn rén xiāng qiú, guǎ jūn xián yǒu hòu bó, wèi gǎn qīng xǔ. jīn tè chuán zhī yú jūn, bǐ sān guó zhě, jiāng wàng lǔ ér qiú zhī, lǔ qí bèi yù sān lín, shèn shǒu cǐ bǎo, gǎn bù hè hū?" lǔ hóu cù rán yuē:" guǎ rén bù zhī gōng zhī wèi bǎo, ruò cǐ, hé gǎn dēng shòu?" nǎi qiǎn shǐ hái gōng yú chǔ,
次日,灵王心中不舍此弓,有追悔之意,与薳启疆言之。启疆曰:“臣能使鲁侯以弓还归于楚。”启疆乃造公馆,见鲁侯,佯为不知,问曰:“寡君昨宴好之际,以何物遗君?”鲁侯出弓示之,启疆见弓,即再拜称贺,鲁侯曰:“一弓何足为贺?”启疆曰:“此弓名闻天下,齐、晋与越三国皆遣人相求,寡君嫌有厚薄,未敢轻许。今特传之于君,彼三国者,将望鲁而求之,鲁其备御三邻,慎守此宝,敢不贺乎?”鲁侯蹴然曰:“寡人不知弓之为宝,若此,何敢登受?”乃遣使还弓于楚,
suì cí guī.
遂辞归。
wǔ jǔ wén zhī, tàn yuē:" wú wáng qí bù zhōng hū? yǐ luò chéng zhào zhū hóu, zhū hóu wú yǒu zhì zhě, jǐn yī lǔ hóu rǔ lín. ér yī gōng zhī bù rěn, gān yú shī xìn. fū bù néng shě jǐ, bì jiāng qǔ rén qǔ rén bì duō yuàn, wáng wú rì yǐ!"
伍举闻之,叹曰:“吾王其不终乎?以落成召诸侯,诸侯无有至者,仅一鲁侯辱临。而一弓之不忍,甘于失信。夫不能舍己,必将取人;取人必多怨,亡无日矣!”
cǐ zhōu jǐng wáng shí nián shì yě.
此周景王十年事也。
què shuō jìn píng gōng wén chǔ yǐ zhāng huá zhī gōng, hào zhào zhū hóu, nǎi wèi zhū dài fū yuē:" chǔ, mán yí zhī guó, yóu néng yǐ gōng shì zhī měi, kuā shì zhū hóu, qǐ jìn ér fǎn bù rú yé?" dài fū yáng shé xī jìn yuē:" bó zhě zhī fú zhū hóu, wén yǐ dé, bù wén yǐ gōng shì. zhāng huá zhī zhù, chǔ shī dé yě, jūn nài hé xiào zhī!" píng gōng bù tīng, nǎi yú qǔ wò fén shuǐ zhī bàng, qǐ zào gōng shì, lüè fǎng zhāng huá zhī zhì, guǎng dà bù jí, ér jīng měi guò zhī, míng yuē qí zhī gōng. yì qiǎn shǐ bù gào zhū hóu, rán wēng yǒu shī tàn yún:
却说晋平公闻楚以章华之宫,号召诸侯,乃谓诸大夫曰:“楚,蛮夷之国,犹能以宫室之美,夸示诸侯,岂晋而反不如耶?”大夫羊舌肹进曰:“伯者之服诸侯,闻以德,不闻以宫室。章华之筑,楚失德也,君奈何效之!”平公不听,乃于曲沃汾水之傍,起造宫室,略仿章华之制,广大不及,而精美过之,名曰祁之宫。亦遣使布告诸侯,髯翁有诗叹云:
zhāng huá zhù yuàn wàn mín chóu, bù dào qí chí fù xiào yóu.
章华筑怨万民愁,不道祁篪复效尤。
kān xiào bó jūn wú yuǎn jì, què jiāng tǔ mù zhào zhū hóu!
堪笑伯君无远计,却将土木召诸侯!
liè guó wén luò chéng zhī mìng, mò bù qiè xiào qí wèi zhě, rán suī rú cǐ, què bù gǎn bù qiǎn shǐ lái hè. wéi zhèng jiǎn gōng yīn qián fù chǔ líng wáng zhī huì, wèi zēng cháo jìn wèi líng gōng yuán xīn sì wèi, wèi jiàn jìn hóu, suǒ yǐ èr guó zhī jūn, qīn zì zhì jìn. èr guó zhōng yòu shì wèi jūn xiān dào.
列国闻落成之命,莫不窃笑其为者,然虽如此,却不敢不遣使来贺。惟郑简公因前赴楚灵王之会,未曾朝晋;卫灵公元新嗣位,未见晋侯,所以二国之君,亲自至晋。二国中又是卫君先到。
dān biǎo wèi líng gōng xíng zhì pú shuǐ zhī shàng, tiān wǎn sù yú yì shě, yè bàn bù néng chéng qǐn, ěr zhōng rú wén gǔ qín zhī shēng, nǎi pī yī qǐ zuò, yǐ zhěn ér tīng zhī, qí yīn shèn wēi, ér líng líng kě biàn, cóng lái yuè gōng suǒ wèi zòu, zhēn xīn shēng yě, shì wèn zuǒ yòu, jiē yuē:" fú wén," líng gōng sù hǎo yīn yuè, yǒu tài shī míng juān, shàn zhì xīn shēng, néng wéi sì shí zhī qū, líng gōng ài zhī, chū rù bì shǐ xiāng cóng. nǎi shǐ zuǒ yòu zhào shī juān, shī juān zhì, qū yóu wèi zhōng, líng gōng yuē:" zi shì tīng zhī, qí zhuàng pō shì guǐ shén," shī juān jìng tīng, liáng jiǔ shēng zhǐ. shī juān yuē:" chén néng shí qí lüè yǐ, gèng xū yī xiǔ, chén néng xiě zhī." líng gōng nǎi fù liú yī xiǔ, yè bàn, qí shēng fù fā, shī juān yuán qín ér xí zhī, jǐn dé qí miào.
单表卫灵公行至濮水之上,天晚宿于驿舍,夜半不能成寝,耳中如闻鼓琴之声,乃披衣起坐,倚枕而听之,其音甚微,而泠泠可辨,从来乐工所未奏,真新声也,试问左右,皆曰:“弗闻,”灵公素好音乐,有太师名涓,善制新声,能为四时之曲,灵公爱之,出入必使相从。乃使左右召师涓,师涓至,曲犹未终,灵公曰:“子试听之,其状颇似鬼神,”师涓静听,良久声止。师涓曰:“臣能识其略矣,更须一宿,臣能写之。”灵公乃复留一宿,夜半,其声复发,师涓援琴而习之,尽得其妙。
jì zhì jìn, cháo hè lǐ bì, píng gōng shè yàn yú qí zhī tái. jiǔ hān, píng gōng yuē:" sù wén wèi yǒu shī juān zhě, shàn wèi xīn shēng, jīn xié lái fǒu?" líng gōng qǐ duì yuē:" jiàn zài tái xià." píng gōng yuē:" shì wèi guǎ rén zhào zhī." líng gōng zhào shī juān dēng tái, píng gōng yì zhào shī kuàng, xiāng zhě fú zhì, èr rén yú jiē xià kòu shǒu cān yè. píng gōng cì shī kuàng zuò, jí lìng shī juān zuò yú kuàng zhī bàng.
既至晋,朝贺礼毕,平公设宴于祁之台。酒酣,平公曰:“素闻卫有师涓者,善为新声,今偕来否?”灵公起对曰:“见在台下。”平公曰:“试为寡人召之。”灵公召师涓登台,平公亦召师旷,相者扶至,二人于阶下叩首参谒。平公赐师旷坐,即令师涓坐于旷之傍。
píng gōng wèn shī juān yuē:" jìn rì yǒu hé xīn shēng?" shī juān zòu yuē:" tú zhōng shì yǒu suǒ wén, yuàn dé qín ér gǔ zhī." píng gōng mìng zuǒ yòu shè jǐ, qǔ gǔ tóng zhī qín, zhì yú shī juān zhī qián, juān xiān jiāng qī xián tiáo hé, rán hòu fú zhǐ ér dàn, cái zòu shù shēng, píng gōng chēng shàn.
平公问师涓曰:“近日有何新声?”师涓奏曰:“途中适有所闻,愿得琴而鼓之。”平公命左右设几,取古桐之琴,置于师涓之前,涓先将七弦调和,然后拂指而弹,才奏数声,平公称善。
qū wèi jí bàn, shī kuàng jù yǐ shǒu àn qín yuē:" qiě zhǐ, cǐ wáng guó zhī yīn, bù kě zòu yě!" píng gōng yuē:" hé yǐ jiàn zhī?" shī kuàng zòu yuē:" yīn mò shí, yuè shī míng yán zhě, yǔ zhòu wèi mǐ mǐ zhī yuè, zhòu tīng zhī ér wàng juàn, jí cǐ shēng yě. jí wǔ wáng fá zhòu, shī yán bào qín dōng zǒu, zì tóu yú pú shuǐ zhī zhōng, yǒu hǎo yīn zhě guò cǐ, qí shēng zhé zì shuǐ zhōng ér chū, juān zhī tú zhōng suǒ wén, qí bì zài pú shuǐ zhī shàng yǐ!" wèi líng gōng àn àn jīng yì, píng gōng yòu wèn yuē:" cǐ qián dài zhī lè, zòu zhī hé shāng?" shī kuàng yuē:" zhòu yīn yín lè, yǐ wáng qí guó. cǐ bù xiáng zhī yīn, gù bù kě zòu." píng gōng yuē:" guǎ rén suǒ hǎo zhě, xīn shēng yě, juān qí wèi guǎ rén zhōng zhī." shī juān chóng zhěng xián shēng, bèi xiě yì yáng zhī tài, rú sù rú qì.
曲未及半,师旷遽以手按琴曰:“且止,此亡国之音,不可奏也!”平公曰:“何以见之?”师旷奏曰:“殷末时,乐师名延者,与纣为靡靡之乐,纣听之而忘倦,即此声也。及武王伐纣,师延抱琴东走,自投于濮水之中,有好音者过此,其声辄自水中而出,涓之途中所闻,其必在濮水之上矣!”卫灵公暗暗惊异,平公又问曰:“此前代之乐,奏之何伤?”师旷曰:“纣因淫乐,以亡其国。此不祥之音,故不可奏。”平公曰:“寡人所好者,新声也,涓其为寡人终之。”师涓重整弦声,备写抑扬之态,如诉如泣。
píng gōng dà yuè, wèn shī kuàng yuē:" cǐ qū míng wéi hé diào?" shī kuàng yuē:" cǐ suǒ wèi qīng shāng yě!" píng gōng yuē:" qīng shāng gù zuì bēi hū?" shī kuàng yuē:" qīng shāng suī bēi, bù rú qīng zhēng." píng gōng yuē:" qīng zhēng kě dé ér wén hū?" shī kuàng yuē:" bù kě. gǔ zhī tīng qīng zhēng zhě, jiē yǒu dé yì zhī jūn yě. jīn jūn dé báo, bù dàng tīng cǐ qū." píng gōng yuē:" guǎ rén kù shì xīn shēng, zi qí wú cí."
平公大悦,问师旷曰:“此曲名为何调?”师旷曰:“此所谓《清商》也!”平公曰:“《清商》固最悲乎?”师旷曰:“《清商》虽悲,不如《清徵》。”平公曰:“《清徵》可得而闻乎?”师旷曰:“不可。古之听《清徵》者,皆有德义之君也。今君德薄,不当听此曲。”平公曰:“寡人酷嗜新声,子其无辞。”
shī kuàng bù dé yǐ, yuán qín ér gǔ. yī zòu zhī, yǒu xuán hè yī qún, zì nán fāng lái, jiàn jí yú gōng mén zhī dòng, shù zhī dé bā shuāng zài zòu zhī, qí hè fēi míng, xù lì yú tái zhī jiē xià, zuǒ yòu gè bā sān zòu zhī, hè yán jǐng ér míng, shū yì ér wǔ, yīn zhōng gōng shāng, shēng dá xiāo hàn. píng gōng gǔ zhǎng dà yuè, mǎn zuò shēng huān, tái shàng tái xià, guān zhě mò bù yǒng yuè chēng qí.
师旷不得已,援琴而鼓。一奏之,有玄鹤一群,自南方来,渐集于宫门之栋,数之得八双;再奏之,其鹤飞鸣,序立于台之阶下,左右各八;三奏之,鹤延颈而鸣,舒翼而舞,音中宫商,声达霄汉。平公鼓掌大悦,满坐生欢,台上台下,观者莫不踊跃称奇。
píng gōng mìng qǔ bái yù zhī, mǎn zhēn chún niàng, qīn cì shī kuàng, kuàng jiē ér yǐn zhī. píng gōng tàn yuē:" yīn zhì qīng zhēng, wú yǐ jiā yǐ!" shī kuàng yuē:" gèng bù rú qīng jiǎo." píng gōng dà jīng yuē:" gèng yǒu jiā yú qīng zhēng zhě hū? hé bù bìng shǐ guǎ rén tīng zhī?" shī kuàng yuē:" qīng jiǎo gèng bù bǐ qīng zhēng, chén bù gǎn zòu yě. xī zhě huáng dì hé guǐ shén yú tài shān, jià xiàng chē ér yù jiāo lóng, bì fāng bìng xiá, chī yóu jū qián, fēng bó qīng chén, yǔ shī sǎ dào, hǔ láng qián qū, guǐ shén hòu suí, téng shé fú dì, fèng huáng fù shàng, dà hé guǐ shén, zuò wéi qīng jiǎo. zì hòu jūn dé rì báo, bù zú yǐ fú guǐ shén, shén rén gé jué, ruò zòu cǐ shēng, guǐ shén bì jí, yǒu huò wú fú."
平公命取白玉卮,满斟醇酿,亲赐师旷,旷接而饮之。平公叹曰:“音至《清徵》,无以加矣!”师旷曰:“更不如《清角》。”平公大惊曰:“更有加于《清徵》者乎?何不并使寡人听之?”师旷曰:“《清角》更不比《清徵》,臣不敢奏也。昔者黄帝合鬼神于泰山,驾象车而御蛟龙,毕方并辖,蚩尤居前,风伯清尘,雨师洒道,虎狼前驱,鬼神后随,螣蛇伏地,凤凰覆上,大合鬼神,作为《清角》。自后君德日薄,不足以服鬼神,神人隔绝,若奏此声,鬼神毕集,有祸无福。”
píng gōng yuē:" guǎ rén lǎo yǐ. chéng yī tīng qīng jiǎo, suī sǐ bù hèn." shī kuàng gù cí, píng gōng qǐ lì, pò zhī zài sān.
平公曰:“寡人老矣。诚一听《清角》,虽死不恨。”师旷固辞,平公起立,迫之再三。
shī kuàng bù dé yǐ, fù yuán qín ér gǔ. yī zòu zhī, yǒu xuán yún cóng xī fāng ér qǐ zài zòu zhī, kuáng fēng zhòu fā, liè lián mù, cuī zǔ dòu, wū wǎ luàn fēi, láng zhù jù bá. qǐng zhī, jí léi yī shēng, dà yǔ rú zhù, tái xià shuǐ shēn shù chǐ, tái zhōng wú bù zhān shī. cóng zhě jīng sàn, píng gōng kǒng jù, yǔ líng gōng fú yú láng shì zhī jiān, liáng jiǔ, fēng xī yǔ zhǐ, cóng zhě jiàn jí, fú xié liǎng jūn xià tái ér qù.
师旷不得已,复援琴而鼓。一奏之,有玄云从西方而起;再奏之,狂风骤发,裂帘幕,摧俎豆,屋瓦乱飞,廊柱俱拔。顷之,疾雷一声,大雨如注,台下水深数尺,台中无不沾湿。从者惊散,平公恐惧,与灵公伏于廊室之间,良久,风息雨止,从者渐集,扶携两君下台而去。
shì yè, píng gōng shòu jīng, suì dé xīn jì zhī bìng. mèng zhōng jiàn yī wù, sè huáng, dà rú chē lún, pán shān ér zhì, jìng rù qǐn mén. chá zhī, qí zhuàng rú biē, qián èr zú, hòu yī zú, suǒ zhì shuǐ yǒng. píng gōng dà jiào yī shēng yuē:" guài shì!" hū rán jīng xǐng, zhēng chōng bù zhǐ.
是夜,平公受惊,遂得心悸之病。梦中见一物,色黄,大如车轮,蹒跚而至,径入寝门。察之,其状如鳖,前二足,后一足,所至水涌。平公大叫一声曰:“怪事!”忽然惊醒,怔忡不止。
jí dàn, bǎi guān zhì qǐn mén wèn ān. píng gōng yǐ mèng zhōng suǒ jiàn, gào zhī qún chén, jiē mò néng jiě, xū yú, yì shǐ bào:" zhèng jūn wèi cháo hè, yǐ dào guǎn yì." píng gōng qiǎn yáng shé xī wǎng láo, yáng shé xī xǐ yuē:" jūn mèng kě míng yǐ!" zhòng wèn qí gù, yáng shé xī yuē:" wú wén zhèng dài fū zǐ chǎn bó xué duō wén, zhèng bó xiāng lǐ, bì yòng cǐ rén, wú dāng wèn zhī." xī zhì guǎn yì zhì xì, jiān dào jìn jūn zhī yì, bìng zhōng bù néng xiāng jiàn.
及旦,百官至寝门问安。平公以梦中所见,告之群臣,皆莫能解,须臾,驿使报:“郑君为朝贺,已到馆驿。”平公遣羊舌肹往劳,羊舌肹喜曰:“君梦可明矣!”众问其故,羊舌肹曰:“吾闻郑大夫子产博学多闻,郑伯相礼,必用此人,吾当问之。”肹至馆驿致饩,兼道晋君之意,病中不能相见。
shí wèi líng gōng yì yǐ tóng shí shòu jīng, yǒu wēi yàng gào guī. zhèng jiǎn gōng yì suì cí guī, dú liú gōng sūn qiáo hòu jí. yáng shé xī wèn yuē:" guǎ jūn mèng jiàn yǒu wù rú biē, huáng shēn sān zú, rù yú qǐn mén, cǐ hé suì yě?" gōng sūn qiáo yuē:" yǐ qiáo suǒ wén, biē sān zú zhě, qí míng yuē' néng'. xī yǔ fù yuē gǔn, zhì shuǐ wú gōng, shùn shè yáo zhèng, nǎi jí gǔn yú dōng hǎi zhī yǔ shān, jié qí yī zú, qí shén huà wéi' huáng néng', rù yú yǔ yuān. yǔ jí dì wèi, jiāo sì qí shén, sān dài yǐ lái, sì diǎn bù quē. jīn zhōu shì jiāng shuāi, zhèng zài méng zhǔ, yí zuǒ tiān zǐ, yǐ sì bǎi shén, jūn huò zhě wèi zhī sì hū?" yáng shé xī yǐ qí yán gào yú píng gōng.
时卫灵公亦以同时受惊,有微恙告归。郑简公亦遂辞归,独留公孙侨候疾。羊舌肹问曰:“寡君梦见有物如鳖,黄身三足,入于寝门,此何祟也?”公孙侨曰:“以侨所闻,鳖三足者,其名曰‘能'。昔禹父曰鲧,治水无功,舜摄尧政,乃殛鲧于东海之羽山,截其一足,其神化为‘黄能',入于羽渊。禹即帝位,郊祀其神,三代以来,祀典不缺。今周室将衰,政在盟主,宜佐天子,以祀百神,君或者未之祀乎?”羊舌肹以其言告于平公。
píng gōng mìng dài fū hán qǐ, sì gǔn rú jiāo lǐ, píng gōng bìng shāo dìng, tàn yuē:" zǐ chǎn zhēn bó wù jūn zǐ yě!" yǐ jǔ guó suǒ gòng fāng dǐng cì zhī. gōng sūn qiáo jiāng guī zhèng, sī wèi yáng shé xī yuē:" jūn bù xù mín yǐn, ér xiào chǔ rén zhī chǐ, xīn yǐ pì yǐ, jí gèng zuò, jiāng bù kě wèi, wú suǒ duì, nǎi quán cí yǐ kuān qí yì yě."
平公命大夫韩起,祀鲧如郊礼,平公病稍定,叹曰:“子产真博物君子也!”以莒国所贡方鼎赐之。公孙侨将归郑,私谓羊舌肹曰:“君不恤民隐,而效楚人之侈,心已僻矣,疾更作,将不可为,吾所对,乃权词以宽其意也。”
qí shí yǒu rén zǎo qǐ, guò wèi yú dì fāng, wén shān xià yǒu ruò shù rén xiāng jù zhī shēng, yì lùn jìn shì. jìn qián shì zhī, wéi wán shí shí yú kuài, bìng wú yī rén. jì xíng guò, shēng fù rú qián, jí huí gù zhī, shēng zì shí chū. qí rén dà jīng, shù yú tǔ rén, tǔ rén yuē:" wú děng wén shí yán shù rì yǐ, yǐ qí shì guài, wèi gǎn yán yě."
其时有人早起,过魏榆地方,闻山下有若数人相聚之声,议论晋事。近前视之,惟顽石十余块,并无一人。既行过,声复如前,急回顾之,声自石出。其人大惊,述于土人,土人曰:“吾等闻石言数日矣,以其事怪,未敢言也。”
cǐ yǔ chuán wén yú jiàng zhōu, píng gōng zhào shī kuàng wèn yuē:" shí hé yǐ néng yán?" kuàng duì yuē:" shí bù néng yán, nǎi guǐ shén píng zhī ěr. fū guǐ shén yǐ mín wèi yī. yuàn qì jù yú mín, zé guǐ shén bù ān guǐ shén bù ān, zé yāo xìng. jīn jūn chóng shì gōng shì, yǐ jié mín zhī cái lì, shí yán qí zài shì hū?" píng gōng hēi rán.
此语传闻于绛州,平公召师旷问曰:“石何以能言?”旷对曰:“石不能言,乃鬼神凭之耳。夫鬼神以民为依。怨气聚于民,则鬼神不安;鬼神不安,则妖兴。今君崇饰宫室,以竭民之财力,石言其在是乎?”平公嘿然。
shī kuàng tuì, wèi yáng shé xī yuē:" shén nù mín yuàn, jūn bù jiǔ yǐ. chǐ xīn zhī xìng, shí qǐ yú chǔ suī chǔ jūn zhī huò, kě jì rì ér sì yě." yuè yú, píng gōng bìng fù zuò, jìng chéng bù qǐ. zì zhù qí gōng zhì hōng rì, bù jí sān nián, yòu jiē zài bìng kùn zhī zhōng. wǎng hài bǎi xìng, bù dé ān xiǎng, qǐ bù kě xiào, shǐ chén yǒu shī yún:
师旷退,谓羊舌肹曰:“神怒民怨,君不久矣。侈心之兴,实起于楚;虽楚君之祸,可计日而俟也。”月余,平公病复作,竟成不起。自筑祁宫至薨日,不及三年,又皆在病困之中。枉害百姓,不得安享,岂不可笑,史臣有诗云:
chóng tái guǎng shà zòu xīn shēng, jié jìn mín zhī yuàn dú yíng.
崇台广厦奏新声,竭尽民脂怨黩盈。
wù guài shén yāo cuī mìng qù, qí chí kōng zì fèi jīng yíng!
物怪神妖催命去,祁篪空自费经营!
píng gōng hōng hòu, qún chén fèng shì zǐ yí sì wèi, shì wèi zhāo gōng, cǐ shì hòu huà.
平公薨后,群臣奉世子夷嗣位,是为昭公,此是后话。
zài shuō qí dài fū gāo qiáng, zì qí fù chài zhú gāo zhǐ, zèn shā lǘ qiū yīng, jǔ cháo jiē wèi bù píng. jí qiáng sì wèi dài fū, nián shào shì jiǔ, luán shī yì shì jiǔ, xiāng dé shèn huān, yǔ chén wú yǔ bào guó zōng jī shǎo shū, sì zú suì fēn wéi èr dǎng. luán gāo èr rén měi jù yǐn, zuì hòu zhé yán chén bào liǎng jiā cháng duǎn chén bào wén zhī, jiàn shēng yí jì.
再说齐大夫高强,自其父虿逐高止,谮杀闾邱婴,举朝皆为不平。及强嗣为大夫,年少嗜酒,栾施亦嗜酒,相得甚欢,与陈无宇、鲍国踪迹少疏,四族遂分为二党。栾、高二人每聚饮,醉后辄言陈、鲍两家长短;陈、鲍闻之,渐生疑忌。
hū yī rì, gāo qiáng yīn zuì zhōng biān pū xiǎo shù, luán shī fù zhù zhī. xiǎo shù huái hèn, nǎi chéng yè bēn gào chén wú yǔ, yán:" luán gāo yù jù jiā zhòng, lái xí chén bào èr jiā, qī zài míng rì yǐ!" fù bēn gào bào guó, bào guó xìn zhī, máng lìng xiǎo shù wǎng yuē chén wú yǔ, gòng gōng luán gāo.
忽一日,高强因醉中鞭扑小竖,栾施复助之。小竖怀恨,乃乘夜奔告陈无宇,言:“栾、高欲聚家众,来袭陈、鲍二家,期在明日矣!”复奔告鲍国,鲍国信之,忙令小竖往约陈无宇,共攻栾、高。
wú yǔ shòu jiǎ yú jiā zhòng, jí shí dēng chē, yù yì bào guó zhī jiā, tú zhōng yù jiàn gāo qiáng, yì chéng chē ér lái, qiáng yǐ bàn zuì, zài chē zhōng yǔ wú yǔ gǒng shǒu, wèn:" lǜ jiǎ hé wǎng?" wú yǔ mán yīng yuē:" wǎng tǎo yī pàn nú ěr!" yì wèn:" zi liáng hé wǎng?" qiáng duì yuē:" wú jiāng yǐn yú luán shì yě!" jì bié, wú yǔ lìng yú rén sù chěng, xū yú, suì jí bào mén. zhī jiàn chē tú jì jì, gē jiǎ sēn sēn, bào guó yì guàn jiǎ chí gōng, fāng yù shēng chē yǐ.
无宇授甲于家众,即时登车,欲诣鲍国之家,途中遇见高强,亦乘车而来,强已半醉,在车中与无宇拱手,问:“率甲何往?”无宇谩应曰:“往讨一叛奴耳!”亦问:“子良何往?”强对曰:“吾将饮于栾氏也!”既别,无宇令舆人速骋,须臾,遂及鲍门。只见车徒济济,戈甲森森,鲍国亦贯甲持弓,方欲升车矣。
èr rén hé zuò yī chù shāng liáng, wú yǔ shù zi liáng zhī yán:" jiāng yǐn yú luán shì, wèi zhī de fǒu, kě shǐ rén tàn zhī!" bào guó qiǎn shǐ wǎng luán shì chān shì, huí bào:" luán gāo èr wèi dài fū jiē jiě yī qù guān, dūn jù ér sài yǐn!" bào guó yuē:" xiǎo shù zhī yǔ wàng yǐ!" wú yǔ yuē:" shù yán suī bù shí, rán zi liáng yú tú zhōng jiàn wǒ lǜ jiǎ, wèn wǒ hé wǎng, wǒ mán yīng yǐ jiāng tǎo pàn nú, jīn wú suǒ zhì tǎo, bǐ xīn bì yí, tǎng xiān móu zhú wǒ, huǐ wú jí yǐ, bù rú chéng qí yǐn jiǔ, bù zuò zhǔn bèi, xiān wǎng xí zhī!" bào guó yuē:" shàn."
二人合做一处商量,无宇述子良之言:“将饮于栾氏,未知的否,可使人探之!”鲍国遣使往栾氏觇视,回报:“栾、高二位大夫皆解衣去冠,蹲踞而赛饮!”鲍国曰:“小竖之语妄矣!”无宇曰:“竖言虽不实,然子良于途中见我率甲,问我何往,我谩应以将讨叛奴,今无所致讨,彼心必疑,倘先谋逐我,悔无及矣,不如乘其饮酒,不做准备,先往袭之!”鲍国曰:“善。”
liǎng jiā jiǎ shì tóng shí qǐ xíng, wú yǔ dāng xiān, bào guó yā hòu, shā xiàng luán jiā, jiāng qián hòu fǔ mén tuán tuán wéi zhù. luán shī fāng chí jù gōng yù xī, wén chén bào èr jiā bīng dào, bù jué gōng zhuì yú dì, gāo qiáng suī zuì, shàng yǒu sān fēn zhǔ yì, wèi luán shī yuē:" jí jù jiā tú, shòu jiǎ rù cháo, fèng zhǔ gōng yǐ fá chén bào, wú bù kè yǐ!"
两家甲士同时起行,无宇当先,鲍国押后,杀向栾家,将前后府门团团围住。栾施方持巨觥欲吸,闻陈、鲍二家兵到,不觉觥坠于地,高强虽醉,尚有三分主意,谓栾施曰:“亟聚家徒,授甲入朝,奉主公以伐陈、鲍,无不克矣!”
luán shī nǎi xī jù jiā zhòng, gāo qiáng dāng xiān, luán shī zài hòu, cóng hòu mén tū chū, shā kāi yī tiáo xuè lù, jìng bēn gōng gōng, chén wú yǔ bào guó kǒng qí xié qí hóu wéi zhòng, jǐn jǐn zhuī lái, gāo shì zú rén wén biàn, yì jù zhòng lái jiù.
栾施乃悉聚家众,高强当先,栾施在后,从后门突出,杀开一条血路,径奔公宫,陈无宇、鲍国恐其挟齐侯为重,紧紧追来,高氏族人闻变,亦聚众来救。
jǐng gōng zài gōng zhōng, wén sì zú lǜ jiǎ xiāng gōng, zhèng bù zhī shì cóng hé qǐ, jí mìng hūn zhě jǐn bì hǔ mén, yǐ gōng jiǎ shǒu zhī, shǐ nèi shì zhào yàn yīng rù gōng. luán shī gāo qiáng gōng hǔ mén bù néng rù, tún yú mén zhī yòu chén bào zhī jiǎ tún yú mén zhī zuǒ, liǎng xià xiāng chí.
景公在宫中,闻四族率甲相攻,正不知事从何起,急命阍者紧闭虎门,以宫甲守之,使内侍召晏婴入宫。栾施、高强攻虎门不能入,屯于门之右;陈、鲍之甲屯于门之左,两下相持。
xū yú, yàn yīng duān miǎn wěi biàn, jià chē ér zhì, sì jiā jiē shǐ rén zhāo zhī, yīng jiē bù gù, wèi shǐ zhě yuē:" yīng wéi jūn mìng shì cóng, bù gǎn zì sī." hūn zhě qǐ mén, yàn yīng rù jiàn. jǐng gōng yuē:" sì zú xiāng gōng, bīng jí qǐn mén, hé yǐ dài zhī?" yàn yīng zòu yuē:" luán gāo hù lěi shì zhī chǒng, zhuān xíng bù jì, yǐ fēi yī rì. gāo zhǐ zhī zhú, lǘ qiū zhī sǐ, guó rén xū yuàn. jīn yòu fá qǐn mén, zuì chéng bù yòu. dàn chén bào bù hòu jūn mìng, shàn xīng bīng jiǎ, yì bù wéi wú zuì yě, wéi jūn cái zhī!" jǐng gōng yuē:" luán gāo zhī zuì, zhòng yú chén bào, yí qù zhī, shuí kān shǐ zhě?" yàn yīng duì yuē:" dài fū wáng hēi kě shǐ yě!"
须臾,晏婴端冕委弁,驾车而至,四家皆使人招之,婴皆不顾,谓使者曰:“婴惟君命是从,不敢自私。”阍者启门,晏婴入见。景公曰:“四族相攻,兵及寝门,何以待之?”晏婴奏曰:“栾、高怙累世之宠,专行不忌,已非一日。高止之逐,闾邱之死,国人胥怨。今又伐寝门,罪诚不宥。但陈、鲍不候君命,擅兴兵甲,亦不为无罪也,惟君裁之!”景公曰:“栾、高之罪,重于陈、鲍,宜去之,谁堪使者?”晏婴对曰:“大夫王黑可使也!”
jǐng gōng chuán mìng, shǐ wáng hēi yǐ gōng tú zhù chén bào gōng luán gāo, luán gāo bīng bài, tuì yú dà qú. guó rén è luán gāo zhě, jiē rǎng bì zhù zhàn, gāo qiáng jiǔ yóu wèi xǐng, bù néng lì zhàn. luán shī xiān bēn dōng mén, gāo qiáng cóng zhī, wáng hēi tóng chén bào zhuī jí, yòu zhàn yú dōng mén, luán gāo zhī zhòng jiàn jiàn bēn sàn, nǎi duó mén ér chū, suì bēn lǔ guó.
景公传命,使王黑以公徒助陈、鲍攻栾、高,栾、高兵败,退于大衢。国人恶栾、高者,皆攘臂助战,高强酒犹未醒,不能力战。栾施先奔东门,高强从之,王黑同陈、鲍追及,又战于东门,栾、高之众渐渐奔散,乃夺门而出,遂奔鲁国。
chén bào zhú liǎng jiā qī zǐ, ér fēn qí jiā cái.
陈、鲍逐两家妻子,而分其家财。
yàn yīng wèi chén wú yǔ yuē:" zi shàn mìng yǐ zhú shì chén, yòu zhuān qí lì, rén jiāng yì zi, hé bù yǐ suǒ fēn de zhě, xī guī zhū gōng, zi wú suǒ lì, rén bì yǐ ràng dé chēng zi, suǒ de duō yǐ!" wú yǔ yuē:" duō xiè zhǐ jiào. wú yǔ gǎn bù cóng mìng!" yú shì jiāng suǒ fēn shí yì jí jiā cái, jǐn dēng bù jí, xiàn yú jǐng gōng. jǐng gōng dà yuè.
晏婴谓陈无宇曰:“子擅命以逐世臣,又专其利,人将议子,何不以所分得者,悉归诸公,子无所利,人必以让德称子,所得多矣!”无宇曰:“多谢指教。无宇敢不从命!”于是将所分食邑及家财,尽登簿籍,献于景公。景公大悦。
jǐng gōng zhī mǔ fū rén yuē mèng jī, wú yǔ yòu sī yǒu suǒ xiàn. mèng jī yán yú jǐng gōng yuē:" chén wú yǔ zhū jiǎn qiáng jiā, yǐ zhèn gōng shì, lì guī yú gōng, qí ràng dé bù kě méi yě, hé bù yǐ gāo táng zhī yì cì zhī?" jǐng gōng cóng qí yán, chén shì shǐ fù.
景公之母夫人曰孟姬,无宇又私有所献。孟姬言于景公曰:“陈无宇诛翦强家,以振公室,利归于公,其让德不可没也,何不以高唐之邑赐之?”景公从其言,陈氏始富。
chén wú yǔ yǒu xīn yào zuò hǎo rén, yán:" qún gōng zǐ xiàng bèi gāo chài suǒ zhú, shí chū wú gū, yí zhào ér fù zhī!" jǐng gōng yǐ wéi rán, wú yǔ yǐ gōng mìng zhào zi shān zǐ shāng zi zhōu děng, fán wò mù qì yòng, jí cóng rén zhī yī jù, jiē zì chū jiā cái, sī xià wán bèi, qiǎn rén fēn tóu wǎng yíng. zhū gōng zǐ dé guī gù guó, yǐ zì huān xǐ, jí jiàn qì wù bì jù, zhī shì chén wú yǔ suǒ cì, gǎn jī wú yǐ.
陈无宇有心要做好人,言:“群公子向被高虿所逐,实出无辜,宜召而复之!”景公以为然,无宇以公命召子山、子商、子周等,凡幄幕器用,及从人之衣屦,皆自出家财,私下完备,遣人分头往迎。诸公子得归故国,已自欢喜,及见器物毕具,知是陈无宇所赐,感激无已。
wú yǔ yòu dà shī ēn huì yú gōng shì, fán gōng zǐ gōng sūn zhī wú lù zhě, xī yǐ sī lù fēn gěi zhī, yòu fǎng qiú guó zhōng zhī pín yuē gū guǎ zhě, sī yǔ zhī sù, fán yǒu jiè dài, yǐ dà liàng chū, yǐ xiǎo liàng rù, pín bù néng cháng zhě, jí fén qí quàn. guó zhōng wú bù sòng chén shì zhī dé, yuàn wèi xiào sǐ ér wú dì yě. shǐ chén lùn chén shì hòu shī yú mín, nǎi yì rì yí guó zhī jiàn, yì yóu jūn bù shī dé, gù chén xià de jiè sī ēn xiǎo huì, yǐ jié bǎi xìng zhī xīn ěr. yǒu shī yún:
无宇又大施恩惠于公室,凡公子公孙之无禄者,悉以私禄分给之,又访求国中之贫约孤寡者,私与之粟,凡有借贷,以大量出,以小量入,贫不能偿者,即焚其券。国中无不颂陈氏之德,愿为效死而无地也。史臣论陈氏厚施于民,乃异日移国之渐,亦由君不施德,故臣下得借私恩小惠,以结百姓之心耳。有诗云:
wēi fú jūn quán gǎn shàng qīn, zhé jiāng sī huì jié mín xīn.
威福君权敢上侵,辄将私惠结民心。
qǐng kàn chén shì yí qí jì, zhǐ wèi dāng shí gǎn dé shēn.
请看陈氏移齐计,只为当时感德深。
jǐng gōng yòng yàn yīng wèi xiàng guó, yīng jiàn mín xīn xī guī chén shì, sī yǔ jǐng gōng yán zhī, quàn jǐng gōng kuān xíng báo liǎn, xīng fā bǔ zhù, shī zé yú mín, yǐ wǎn liú rén xīn. jǐng gōng bù néng cóng.
景公用晏婴为相国,婴见民心悉归陈氏,私与景公言之,劝景公宽刑薄敛,兴发补助,施泽于民,以挽留人心。景公不能从。
huà fēn liǎng tóu, zài shuō chǔ líng wáng chéng zhāng huá zhī gōng, zhū hóu luò chéng zhě shén shǎo wén jìn zhù qí gōng, zhū hóu jiē hè, dà yǒu bù píng zhī yì, zhào wǔ jǔ shāng yì, yù xīng shī yǐ qīn zhōng yuán. wǔ jǔ yuē:" wáng yǐ dé yì zhào zhū hóu, ér zhū hóu bù zhì, shì qí zuì yě, yǐ tǔ mù zhào zhū hóu, ér zé qí bù zhì, hé yǐ fú rén, bì yù yòng bīng yǐ wēi zhōng huá, bì zé yǒu zuì zhě zhēng zhī, fāng wèi yǒu míng." líng wáng yuē:" jīn zhī yǒu zuì zhě hé guó?" wǔ jǔ zòu yuē:" cài shì zǐ bān shì qí jūn fù, yú jīn jiǔ nián yǐ, wáng chū hé zhū hóu, cài jūn lái huì, shì yǐ yǐn rěn bù zhū. rán shì nì zhī zéi, suī zǐ sūn yóu dāng fú fǎ, kuàng qí shēn hū? cài jìn yú chǔ, ruò tǎo cài ér jiān qí dì, zé yì lì liǎng de yǐ!"
话分两头,再说楚灵王成章华之宫,诸侯落成者甚少;闻晋筑祁宫,诸侯皆贺,大有不平之意,召伍举商议,欲兴师以侵中原。伍举曰:“王以德义召诸侯,而诸侯不至,是其罪也,以土木召诸侯,而责其不至,何以服人,必欲用兵以威中华,必择有罪者征之,方为有名。”灵王曰:“今之有罪者何国?”伍举奏曰:“蔡世子般弑其君父,于今九年矣,王初合诸侯,蔡君来会,是以隐忍不诛。然弑逆之贼,虽子孙犹当伏法,况其身乎?蔡近于楚,若讨蔡而兼其地,则义利两得矣!”
shuō yóu wèi liǎo, jìn chén bào:" chén guó yǒu fù yīn dào, yán chén hóu nì yǐ hōng, gōng zǐ liú sì wèi." wǔ jǔ yuē:" chén shì zǐ yǎn shī, míng zài zhū hóu zhī cè, jīn lì gōng zǐ liú, zhì yǎn shī yú hé dì? yǐ chén dù zhī, chén guó bì yǒu biàn yǐ!" bì jìng chén shì rú hé? qiě kàn xià huí fēn jiě.
说犹未了,近臣报:“陈国有讣音到,言陈侯溺已薨,公子留嗣位。”伍举曰:“陈世子偃师,名在诸侯之策,今立公子留,置偃师于何地?以臣度之,陈国必有变矣!”毕竟陈事如何?且看下回分解。