strong sòng gōng fá qí nà zi zhāo chǔ rén fú bīng jié méng zhǔ strong
宋公伐齊納子昭 楚人伏兵劫盟主
huà shuō gāo hǔ chéng yōng wū tǒng bīng chū chéng, suì fú zhuàng shì yú chéng lóu, shǐ rén qǐng shù diāo yì shì. shù diāo bù yí, áng rán ér lái. gāo hǔ zhì jiǔ lóu zhōng xiāng dài, sān bēi zhī hòu, gāo hǔ kāi yán: jīn sòng gōng jiū hé zhū hóu, qǐ dà bīng sòng tài zǐ dào cǐ, hé yǐ yù zhī?
話說高虎乘雍巫統兵出城,遂伏壯士於城樓,使人請豎刁議事。豎刁不疑,昂然而來。高虎置酒樓中相待,三杯之後,高虎開言:「今宋公糾合諸侯,起大兵送太子到此,何以御之?」
shù diāo yuē: yǐ yǒu yì yá tǒng bīng chū jiāo yíng dí yǐ.
豎刁曰:「已有易牙統兵出郊迎敵矣。」
hǔ yuē: zhòng guǎ bù dí, nài hé! lǎo fū yù jiè zhòng wú zi, yǐ jiù qí nán.
虎曰:「眾寡不敵,奈何!老夫欲借重吾子,以救齊難。」
shù diāo yuē: diāo hé néng wèi, rú lǎo dài fū yǒu chāi qiǎn, wéi mìng shì tīng!
豎刁曰:「刁何能為,如老大夫有差遣,惟命是聽!」
hǔ yuē: yù jiè zi zhī tóu, yǐ xiè zuì yú sòng ěr!
虎曰:「欲借子之頭,以謝罪於宋耳!」
diāo è rán jù qǐ.
刁愕然遽起。
hǔ gù zuǒ yòu hē yuē: hái bù xià shǒu? bì jiān zhuàng shì tū chū, zhí shù diāo zhǎn zhī.
虎顧左右喝曰:「還不下手?」壁間壯士突出,執豎刁斬之。
hǔ suì dà kāi chéng mén, shǐ rén chuán hū yuē: shì zǐ yǐ zhì chéng wài, yuàn wǎng yíng zhě suí wǒ! guó rén sù è yōng wū shù diāo zhī wèi rén, yīn cǐ bù fù wú kuī jiàn gāo hǔ chū yíng shì zǐ, wú bù rǎng bì lè cóng, suí xíng zhě hé zhǐ qiān rén.
虎遂大開城門,使人傳呼曰:「世子已至城外,願往迎者隨我!」國人素惡雍巫、豎刁之為人,因此不附無虧;見高虎出迎世子,無不攘臂樂從,隨行者何止千人。
guó yì zhòng rù cháo, zhí kòu gōng mén, qiú jiàn wú kuī, zòu yán: rén xīn sī dài shì zǐ, xiāng shuài fèng yíng, lǎo chén bù néng zǔ dāng, zhǔ gōng yí sù wèi bì nán zhī jì.
國懿仲入朝,直叩宮門,求見無虧,奏言:「人心思戴世子,相率奉迎,老臣不能阻當,主公宜速為避難之計。」
wú kuī wèn: yōng wū shù diāo ān zài?
無虧問:「雍巫、豎刁安在?」
yì zhòng yuē: yōng wū shèng bài wèi zhī. shù diāo yǐ wèi guó rén suǒ shā yǐ.
懿仲曰:「雍巫勝敗未知。豎刁已為國人所殺矣。」
wú kuī dà nù yuē: guó rén shā shù diāo, rǔ ān dé bù zhī? gù zuǒ yòu yù zhí yì zhòng, yì zhòng bēn chū cháo mén.
無虧大怒曰:「國人殺豎刁,汝安得不知?」顧左右欲執懿仲,懿仲奔出朝門。
wú kuī dài lǐng nèi shì shù shí rén, chéng yī xiǎo chē, fèn rán zhàng jiàn chū gōng, xià lìng yù fā dīng zhuàng shòu jiǎ, qīn wǎng yù dí. nèi shì bèi dōng huàn xī hū, guó zhōng wú yī rén kěn yīng, fǎn jiào chū xǔ duō yuān jiā chū lái. zhèng shì:
無虧帶領內侍數十人,乘一小車,憤然仗劍出宮,下令欲發丁壯授甲,親往禦敵。內侍輩東喚西呼,國中無一人肯應,反叫出許多冤家出來。正是:
ēn dé zhōng xū bào, yuān chóu sā bù kāi.
「恩德終須報,冤讎撒不開。
cóng qián zuò guò shì, méi xìng yī qí lái.
從前作過事,沒興一齊來。」
zhè xiē yuān jiā, wú fēi shì gāo shì guó shì guǎn shì bào shì níng shì chén shì yàn shì dōng guō shì nán guō shì běi guō shì gōng sūn shì lǘ qiū shì zhòng guān yuán zi xìng. dāng chū zhǐ wèi bù fù wú kuī, bèi yōng wū shù diāo shā hài de, qí jiā shǔ rén rén hán yuàn, gè gè xián yuān, jīn rì wén sòng jūn sòng tài zǐ rù guó, yōng wū tǒng bīng jù zhàn, lùn qǐ sī xīn, bā bù dé yōng wū bīng bài, yòu pà sòng guó bīng dào, bié yǒu yī fān shā lù zhī cǎn, dà jiā huái zhe guǐ tāi. jí wén gāo lǎo xiāng guó shā le shù diāo, wǎng yíng tài zǐ, wú bù xǐ huān, dōu dào: jīn rì tiān yǎn fāng kāi! qí dài qì xiè fáng shēn, dào dōng mén dǎ tàn tài zǐ lái xìn, qià hǎo zhuàng jiàn wú kuī chéng chē ér zhì.
這些冤家,無非是高氏、國氏、管氏、鮑氏、寧氏、陳氏、晏氏、東郭氏、南郭氏、北郭氏、公孫氏、閭邱氏眾官員子姓。當初只為不附無虧,被雍巫、豎刁殺害的,其家屬人人含怨,個個銜冤,今日聞宋君送太子入國,雍巫統兵拒戰,論起私心,巴不得雍巫兵敗,又怕宋國兵到,別有一番殺戮之慘,大家懷著鬼胎。及聞高老相國殺了豎刁,往迎太子,無不喜歡,都道:「今日天眼方開!」齊帶器械防身,到東門打探太子來信,恰好撞見無虧乘車而至。
chóu rén xiāng jiàn, fèn wài yǎn zhēng, yī rén wèi shǒu, zhòng rén xiāng zhù, gè gè tǐng zhe qì xiè, jiāng wú kuī wéi zhù. nèi shì hè dào: zhǔ gōng zài cǐ, zhū rén bù dé wú lǐ.
仇人相見,分外眼睜,一人為首,眾人相助,各各挺著器械,將無虧圍住。內侍喝道:「主公在此,諸人不得無禮。」
zhòng rén dào: nà lǐ shì wǒ zhǔ gōng. biàn jiāng nèi shì luàn kǎn, wú kuī dǐ dǎng bú zhù, jí máng xià chē táo zǒu, yì bèi zhòng rén suǒ shā. dōng mén dǐng fèi, què dé guó yì zhòng lái fǔ wèi yī fān, zhòng rén fāng cái fèn sàn. yì zhòng jiāng wú kuī shī shǒu tái zhì bié guǎn bìn liàn, yī miàn chāi rén fēi bào gāo hǔ.
眾人道:「那裡是我主公。」便將內侍亂砍,無虧抵擋不住,急忙下車逃走,亦被眾人所殺。東門鼎沸,卻得國懿仲來撫慰一番,眾人方才分散。懿仲將無虧屍首抬至別館殯殮,一面差人飛報高虎。
zài shuō yōng wū zhèng tún bīng dōng guān, yǔ sòng xiāng chí, hū rán jūn zhōng yè luàn, chuán shuō: wú kuī shù diāo jù sǐ, gāo hǔ xiāng guó lǜ lǐng guó rén, yíng jiē tài zǐ zhāo wèi jūn, wú děng bù kě zhù nì. yōng wū zhī jūn xīn yǐ biàn, xīn rú máng cì, jí yǐn xīn fù shù rén, lián yè táo bèn lǔ guó qù qì.
再說雍巫正屯兵東關,與宋相持,忽然軍中夜亂,傳說:「無虧、豎刁俱死,高虎相國率領國人,迎接太子昭為君,吾等不可助逆。」雍巫知軍心已變,心如芒刺,急引心腹數人,連夜逃奔魯國去訖。
tiān míng, gāo hǔ yǐ dào, ān fǔ yōng wū suǒ lǐng zhī zhòng, zhí zhì jiāo wài, yíng jiē shì zǐ zhāo, yǔ sòng wèi cáo zhū sì guó qǐng hé, sì guó tuì bīng. gāo hǔ fèng shì zǐ zhāo xíng zhì lín zī chéng wài, zàn tíng gōng guǎn, shǐ rén bào guó yì zhòng zhěng bèi fǎ jià, tóng bǎi guān chū yíng.
天明,高虎已到,安撫雍巫所領之眾,直至郊外,迎接世子昭,與宋、衛、曹、邾四國請和,四國退兵。高虎奉世子昭行至臨淄城外,暫停公館,使人報國懿仲整備法駕,同百官出迎。
què shuō gōng zǐ yuán gōng zǐ pān wén zhī qí shì, yuē huì gōng zǐ shāng rén, yī tóng chū guō fèng yíng xīn jūn. gōng zǐ shāng rén fú rán yuē: wǒ děng zài guó bēn sàng, zhāo bù yǔ kū qì zhī wèi, jīn nǎi jiè sòng bīng wēi, yǐ shǎo líng zhǎng, qiáng duó qí guó, yú lǐ bù shùn wén zhū hóu zhī bīng yǐ tuì, wǒ děng bù rú gè lǜ jiā jiǎ, shēng yán wèi wú kuī bào chóu, zhú shā zi zhāo. wú děng sān rén zhōng, píng dà chén gōng yì yī rén wèi jūn, yě miǎn de shòu sòng guó qián zhì, miè le xiān gōng méng zhǔ de zhì qì.
卻說公子元、公子潘聞知其事,約會公子商人,一同出郭奉迎新君。公子商人咈然曰:「我等在國奔喪,昭不與哭泣之位,今乃借宋兵威,以少凌長,強奪齊國,於理不順;聞諸侯之兵已退,我等不如各率家甲,聲言為無虧報仇,逐殺子昭。吾等三人中,憑大臣公議一人為君,也免得受宋國箝制,滅了先公盟主的志氣。」
gōng zǐ yuán yuē: ruò rán, dāng fèng gōng zhōng zhī lìng ér xíng, shù wèi yǒu míng. nǎi rù gōng bǐng zhī zhǎng wèi jī.
公子元曰:「若然,當奉宮中之令而行,庶為有名。」乃入宮稟知長衛姬。
zhǎng wèi jī qì yuē: rǔ néng wèi wú kuī bào chóu, wǒ sǐ wú hèn yǐ. jí mìng jiū jí wú kuī jiù rì yī bān zuǒ yòu rén zhòng, hé zhù sān wèi gōng zǐ zhī dǎng, tóng jù shì zǐ. shù diāo shǒu xià yì yǒu xīn fù, yù wèi qí zhǔ bào chóu, yě lái xiāng zhù, fēn tóu jù zhù lín zī chéng gè mén. guó yì zhòng wèi sì jiā rén zhòng, jiāng fǔ mén jǐn bì, bù gǎn chū tóu le.
長衛姬泣曰:「汝能為無虧報仇,我死無恨矣。」即命糾集無虧舊日一班左右人眾,合著三位公子之黨,同拒世子。豎刁手下亦有心腹,欲為其主報仇,也來相助,分頭據住臨淄城各門。國懿仲畏四家人眾,將府門緊閉,不敢出頭了。
gāo hǔ wèi shì zǐ zhāo yuē: wú kuī shù diāo suī sǐ, yú dǎng shàng cún, kuàng yǒu sān gōng zǐ wèi zhǔ, bì mén bù nà, ruò yù qiú rù, bì xū jiāo zhàn tǎng zhàn ér bù shèng, qián gōng jǐn qì, bù rú réng zǒu sòng guó qiú jiù wèi shàng.
高虎謂世子昭曰:「無虧、豎刁雖死,餘黨尚存,況有三公子為主,閉門不納,若欲求入,必須交戰;倘戰而不勝,前功盡棄,不如仍走宋國求救為上。」
shì zǐ zhāo yuē: dàn píng guó lǎo zhǔ zhāng.
世子昭曰:「但憑國老主張。」
gāo hǔ nǎi fèng shì zǐ zhāo fù bēn sòng guó.
高虎乃奉世子昭復奔宋國。
sòng xiāng gōng cái bān shī jí jìng, jiàn shì zǐ zhāo lái dào, dà jīng, wèn qí lái yì, gāo hǔ yī yī gào sù míng bái.
宋襄公才班師及境,見世子昭來到,大驚,問其來意,高虎一一告訴明白。
xiāng gōng yuē: cǐ guǎ rén bān shī tài zǎo zhī gù yě. shì zǐ fàng xīn, yǒu guǎ rén zài, hé chóu bù rù lín zī zāi!
襄公曰:「此寡人班師太早之故也。世子放心,有寡人在,何愁不入臨淄哉!」
jí shí mìng dà jiāng gōng sūn gù zēng tiān chē mǎ. xiān qián yǒu wèi cáo zhū sān guó tóng shì, zhǐ yòng èr bǎi chéng, jīn rì dú zì chū chē, jiā zhì sì bǎi chéng. gōng zǐ dàng wèi xiān fēng, huá yù shì wèi hé hòu, qīn jiāng zhōng jūn, hù sòng shì zǐ, zhòng lí sòng jìng, zài rù qí jiāo. shí yǒu gāo hǔ qián qū, bǎ guān jiāng lì, wàng jiàn shì gāo xiāng guó, jí shí kāi mén yán rù, zhí bī lín zī xià zhài.
即時命大將公孫固增添車馬。先前有衛、曹、邾三國同事,止用二百乘,今日獨自出車,加至四百乘。公子盪為先鋒,華御事為合後,親將中軍,護送世子,重離宋境,再入齊郊。時有高虎前驅,把關將吏,望見是高相國,即時開門延入,直逼臨淄下寨。
sòng xiāng gōng jiàn guó mén jǐn bì, fēn fù sān jūn zhǔn bèi gōng chéng qì jù. chéng nèi gōng zǐ shāng rén wèi gōng zǐ yuán gōng zǐ pān yuē: sòng ruò gōng chéng, bì rán jīng dòng bǎi xìng, wǒ děng lǜ sì jiā zhī zhòng, chéng qí ān xī wèi dìng, hé lì gōng zhī, xìng ér shèng gù shàn, bù xìng ér bài, quán qiě gè tú bì nán, zài zuò qū chù, qiáng rú sǐ shǒu yú cǐ, wàn yī zhū hóu zhī shī bì jí, rú zhī nài hé? yuán pān yǐ wèi rán.
宋襄公見國門緊閉,吩咐三軍準備攻城器具。城內公子商人謂公子元、公子潘曰:「宋若攻城,必然驚動百姓,我等率四家之眾,乘其安息未定,合力攻之,幸而勝固善,不幸而敗,權且各圖避難,再作區處,強如死守於此,萬一諸侯之師畢集,如之奈何?」元、潘以為然。
nǎi yú shì rì, yè kāi chéng mén, gè yǐn jūn chū lái jié sòng zhài, bù zhī xū shí, dān jié le xiān fēng gōng zǐ dàng de qián yíng. dàng cuò shǒu bù jí, qì zhài ér bēn. zhōng jūn dà jiāng gōng sūn gù wén qián zhài yǒu shī, jí yǐn dà jūn lái jiù. hòu jūn huá yù shì tóng qí guó lǎo dài fū gāo hǔ, yì gè lǜ bù xià jiē yīng, liǎng xià hùn zhàn, zhí zhì tiān míng. sì jiā dǎng yǔ suī zhòng, gè wèi qí zhǔ, rén xīn bù qí, zěn dāng dé sòng guó dà bīng.
乃於是日,夜開城門,各引軍出來劫宋寨,不知虛實,單劫了先鋒公子盪的前營。盪措手不及,棄寨而奔。中軍大將公孫固聞前寨有失,急引大軍來救。後軍華御事同齊國老大夫高虎,亦各率部下接應,兩下混戰,直至天明。四家黨羽雖眾,各為其主,人心不齊,怎當得宋國大兵。
dāng xià hùn zhàn le yī yè, sì jiā rén zhòng, bèi sòng bīng shā dé qī líng bā luò. gōng zǐ yuán kǒng shì zǐ zhāo rù guó, bù miǎn yú huò, chéng luàn yǐn xīn fù shù rén, táo bèn wèi guó bì nán qù qì. gōng zǐ pān gōng zǐ shāng rén shōu shí bài bīng rù chéng, sòng bīng jǐn suí qí hòu, bù néng bì mén, cuī yāo wèi shì zǐ zhāo yù chē, zhǎng qū zhí rù.
當下混戰了一夜,四家人眾,被宋兵殺得七零八落。公子元恐世子昭入國,不免於禍,乘亂引心腹數人,逃奔衛國避難去訖。公子潘、公子商人收拾敗兵入城,宋兵緊隨其後,不能閉門,崔夭為世子昭御車,長驅直入。
shàng qīng guó yì zhòng wén sì jiā bīng sàn, shì zǐ yǐ jìn chéng, nǎi jù jí bǎi guān, tóng gāo hǔ yōng lì shì zǐ zhāo jí wèi, jí yǐ běn nián wèi yuán nián, shì wèi xiào gōng. xiào gōng sì wèi, lùn gōng xíng shǎng, jìn cuī yāo wèi dài fū. dà chū jīn bó, hòu kào sòng jūn.
上卿國懿仲聞四家兵散,世子已進城,乃聚集百官,同高虎擁立世子昭即位,即以本年為元年,是為孝公。孝公嗣位,論功行賞,進崔夭為大夫。大出金帛,厚犒宋軍。
xiāng gōng liú qí jìng wǔ rì, fāng cái huí sòng.
襄公留齊境五日,方才回宋。
shí lǔ xī gōng qǐ dà bīng lái jiù wú kuī, wén xiào gōng yǐ lì, zhōng dào ér fǎn. zì cǐ lǔ qí yǒu xì, bù zài huà xià.
時魯僖公起大兵來救無虧,聞孝公已立,中道而返。自此魯、齊有隙,不在話下。
zài shuō gōng zǐ pān yǔ gōng zǐ shāng rén jì yì, jiāng chū bīng jù dí zhī shì, dōu tuī zài gōng zǐ yuán shēn shàng. guó gāo èr guó lǎo, míng zhī sì jiā tóng móu, yù xiào gōng shì yuàn xiū hǎo, dān zhì shǒu luàn yōng wū shù diāo èr rén zhī zuì, jǐn zhū qí dǎng, yú rén jù shè bù wèn.
再說公子潘與公子商人計議,將出兵拒敵之事,都推在公子元身上。國、高二國老,明知四家同謀,欲孝公釋怨修好,單治首亂雍巫、豎刁二人之罪,盡誅其黨,餘人俱赦不問。
shì qiū bā yuè, zàng huán gōng yú niú shǒu gāng zhī shàng, lián qǐ sān dà fén. yǐ yàn é ér fù zàng yú páng, lìng qǐ yī xiǎo fén. yòu wèi wú kuī gōng zǐ yuán zhī gù, jiāng zhǎng wèi jī shǎo wèi jī liǎng gōng nèi shì gōng rén, xī lìng cóng zàng, sǐ zhě shù bǎi rén.
是秋八月,葬桓公於牛首堈之上,連起三大墳。以晏蛾兒附葬於旁,另起一小墳。又為無虧、公子元之故,將長衛姬、少衛姬兩宮內侍宮人,悉令從葬,死者數百人。
hòu zhì jìn yǒng jiā mò nián, tiān xià dà luàn, yǒu cūn rén fā huán gōng zhǒng, zhǒng qián yǒu shuǐ yín chí, hán qì chù bí, rén bù gǎn rù, jīng shù rì, qí qì jiàn xiāo, nǎi qiān měng quǎn rù zhǒng zhōng, dé jīn cán shù shí hú, zhū rú yù xiá, zēng cǎi jūn qì, bù kě shèng shù, zhǒng zhōng hái gǔ láng jí, jiē xùn zàng zhī rén yě. zú zhī xiào gōng dāng rì zàng fù zhī hòu yǐ. yì hé yì zāi! rán xiān yǒu shī yún:
後至晉永嘉末年,天下大亂,有村人發桓公冢,冢前有水銀池,寒氣觸鼻,人不敢入,經數日,其氣漸消,乃牽猛犬入冢中,得金蠶數十斛,珠襦玉匣,繒彩軍器,不可勝數,冢中骸骨狼藉,皆殉葬之人也。足知孝公當日葬父之厚矣。亦何益哉!髯仙有詩云:
yí zhǒng sān duī jùn shì shān, jīn cán yù xiá chū rén jiān.
疑冢三堆峻似山,金蠶玉匣出人間。
cóng lái hòu xù duō zāo fā, báo zàng xū zhī bú shì qiān.
從來厚蓄多遭發,薄葬須知不是慳。
huà fēn liǎng tóu. què shuō sòng xiāng gōng zì bài le qí bīng, nà shì zǐ zhāo wèi jūn, zì yǐ wèi bù shì qí gōng, biàn xiǎng hào zhào zhū hóu, dài qí huán gōng wèi méng zhǔ. yòu kǒng dà guó nán zhì, xiān yuē téng cáo zhū zēng xiǎo guó, wèi méng yú cáo guó zhī nán. cáo zhū èr jūn dào hòu, téng zi yīng qí fāng zhì, sòng xiāng gōng bù xǔ yīng qí yǔ méng, jū zhī yī shì. zēng jūn jù sòng zhī wēi, yì lái fù huì, yǐ yú qī èr rì yǐ.
話分兩頭。卻說宋襄公自敗了齊兵,納世子昭為君,自以為不世奇功,便想號召諸侯,代齊桓公為盟主。又恐大國難致,先約滕、曹、邾、鄫小國,為盟於曹國之南。曹、邾二君到後,滕子嬰齊方至,宋襄公不許嬰齊與盟,拘之一室。鄫君懼宋之威,亦來赴會,已逾期二日矣。
sòng xiāng gōng wèn yú qún chén yuē: guǎ rén fǔ chàng méng hǎo, zēng xiǎo guó, zhé gǎn dài màn, hòu qī èr rì, bù zhòng chéng zhī, hé yǐ lì wēi?
宋襄公問於群臣曰:「寡人甫倡盟好,鄫小國,輒敢怠慢,後期二日,不重懲之,何以立威?」
dài fū gōng zǐ dàng jìn yuē: xiàng zhě qí huán gōng nán zhēng běi tǎo, dú wèi fú dōng yí zhī zhòng. jūn yù wēi zhōng guó, bì xiān fú dōng yí yù fú dōng yí, bì yòng zēng zi.
大夫公子盪進曰:「向者齊桓公南征北討,獨未服東夷之眾。君欲威中國,必先服東夷;欲服東夷,必用鄫子。」
xiāng gōng yuē: yòng zhī hé rú?
襄公曰:「用之何如?」
gōng zǐ dàng yuē: suī shuǐ zhī cì, yǒu shén néng zhì fēng yǔ, dōng yí jiē lì shè cí zhī, sì shí bù quē. jūn chéng yòng zēng zi wèi xī shēng, yǐ jì suī shén, bù wéi shén jiāng jiàng fú, shǐ dōng yí wén zhī, jiē wèi jūn néng shēng shā zhū hóu, shuí bù sǒng jù lái fú? rán hòu jiè dōng yí, zhī lì, yǐ zhēng zhū hóu, bó yè chéng yǐ.
公子盪曰:「睢水之次,有神能致風雨,東夷皆立社祠之,四時不缺。君誠用鄫子為犧牲,以祭睢神,不惟神將降福,使東夷聞之,皆謂君能生殺諸侯,誰不聳懼來服?然後借東夷,之力,以征諸侯,伯業成矣。」
shàng qīng gōng zǐ mù yí jiàn yuē: bù kě, bù kě. gǔ zhě xiǎo shì bù yòng dà shēng, zhòng wù mìng yě, kuàng yú rén hū? fū jì sì, yǐ wèi rén qí fú yě. shā rén yǐ qí rén fú, shén bì bù xiǎng. qiě guó yǒu cháng sì, zōng bó suǒ zhǎng. suī shuǐ hé shén bù guò yāo guǐ ěr! yí sú suǒ sì, jūn yì sì zhī, wèi jiàn jūn zhī shèng yú yí yě, ér shuí kěn fú zhī? qí huán gōng zhǔ méng sì shí nián, cún wáng jì jué, suì yǒu dé shī yú tiān xià. jīn jūn cái yī jǔ méng huì, ér suì lù zhū hóu yǐ mèi yāo shén. chén jiàn zhū hóu zhī jù ér pàn wǒ, wèi jiàn qí fú yě.
上卿公子目夷諫曰:「不可,不可。古者小事不用大牲,重物命也,況於人乎?夫祭祀,以為人祈福也。殺人以祈人福,神必不饗。且國有常祀,宗伯所掌。睢水河神不過妖鬼耳!夷俗所祀,君亦祀之,未見君之勝於夷也,而誰肯服之?齊桓公主盟四十年,存亡繼絕,歲有德施於天下。今君才一舉盟會,而遂戮諸侯以媚妖神。臣見諸侯之懼而叛我,未見其服也。」
gōng zǐ dàng yuē: zi yú zhī yán miù yǐ. jūn zhī tú bó yǔ qí yì, qí huán gōng zhì guó èr shí yú nián, rán hòu zhǔ méng jūn néng dài hū? fū huǎn zé yòng dé, jí zé yòng wēi. chí sù zhī xù, bù kě bù chá yě! bù tóng yí, yí jiāng yí wǒ bù jù zhū hóu, zhū hóu jiāng wán wǒ. nèi wán ér wài yí, hé yǐ chéng bó? xī wǔ wáng zhǎn zhòu tóu, xuán zhī tài bái qí, yǐ dé tiān xià, cǐ zhū hóu zhī xíng yú tiān zǐ zhě yě. ér hé yǒu yú xiǎo guó zhī jūn? jūn bì yòng zhī!
公子盪曰:「子魚之言謬矣。君之圖伯與齊異,齊桓公制國二十餘年,然後主盟;君能待乎?夫緩則用德,急則用威。遲速之序,不可不察也!不同夷,夷將疑我;不懼諸侯,諸侯將玩我。內玩而外疑,何以成伯?昔武王斬紂頭,懸之太白旗,以得天下,此諸侯之行於天子者也。而何有於小國之君?君必用之!」
xiāng gōng běn xīn jí yú yù de zhū hóu, suì bù tīng mù yí zhī yán. shǐ zhū wén gōng zhí zēng zi shā ér pēng zhī. yǐ jì suī shuǐ zhī shén, qiǎn rén zhào dōng yí jūn zhǎng, jù lái suī shuǐ huì sì. dōng yí sù bù xí sòng gōng zhī zhèng, mò yǒu zhì zhě, téng zi yīng qí dà jīng, shǐ rén yǐ zhòng lù qiú shì, nǎi jiě yīng qí zhī qiú.
襄公本心急於欲得諸侯,遂不聽目夷之言。使邾文公執鄫子殺而烹之。以祭睢水之神,遣人召東夷君長,俱來睢水會祀。東夷素不習宋公之政,莫有至者,滕子嬰齊大驚,使人以重賂求釋,乃解嬰齊之囚。
cáo dài fū xī fù jī wèi cáo gòng gōng xiāng yuē: sòng zào ér nüè, shì bì wú chéng, bù rú guī yě. gòng gōng cí guī, suì bù jù dì zhǔ zhī lǐ.
曹大夫僖負羈謂曹共公襄曰:「宋躁而虐,事必無成,不如歸也。」共公辭歸,遂不具地主之禮。
xiāng gōng nù, shǐ rén zé zhī yuē: gǔ zhě guó jūn xiāng jiàn, yǒu pú zī xì láo, yǐ xiū bīn zhǔ zhī hǎo. guǎ jūn dòu liú yú jūn zhī jìng shàng, fēi yī rì yǐ, sān jūn zhī zhòng, shàng wèi zhī zhǔ rén zhī suǒ shǔ. yuàn jūn tú zhī.
襄公怒,使人責之曰:「古者國君相見,有脯資餼牢,以修賓主之好。寡君逗留於君之境上,非一日矣,三軍之眾,尚未知主人之所屬。願君圖之。」
xī fù jī duì yuē: fū shòu guǎn zhì xì, cháo pìn zhī cháng lǐ yě. jīn jūn yǐ gōng shì shè yú nán bǐ, guǎ rén jí yú bèn mìng, wèi jí tā tú. jīn jūn zé yǐ zhǔ rén zhī lǐ, guǎ jūn kuì shén, wéi jūn shù zhī. cáo gòng gōng suì guī.
僖負羈對曰:「夫授館致餼,朝聘之常禮也。今君以公事涉於南鄙,寡人亟於奔命,未及他圖。今君責以主人之禮,寡君愧甚,惟君恕之。」曹共公遂歸。
xiāng gōng dà nù, chuán lìng yí bīng fá cáo. gōng zǐ mù yí yòu jiàn yuē: xī qí huán gōng huì méng zhī jī, biàn yú liè guó. hòu wǎng báo lái, bù zé qí shī, bù zhū qí bù jí, suǒ yǐ kuān rén zhī lì, ér xù rén zhī qíng yě. cáo zhī quē lǐ, yú jūn wú sǔn, hé bì yòng bīng?
襄公大怒,傳令移兵伐曹。公子目夷又諫曰:「昔齊桓公會盟之跡,遍於列國。厚往薄來,不責其施,不誅其不及,所以寬人之力,而恤人之情也。曹之缺禮,於君無損,何必用兵?」
xiāng gōng bù tīng. shǐ gōng zǐ dàng jiāng bīng chē sān bǎi chéng, fá cáo wéi qí chéng. xī fù jī suí fāng shè bèi, yǔ gōng zǐ dàng xiāng chí sān yuè, dàng bù néng qǔ shèng.
襄公不聽。使公子盪將兵車三百乘,伐曹圍其城。僖負羈隨方設備,與公子盪相持三月,盪不能取勝。
shì shí, zhèng wén gōng shǒu xiān cháo chǔ, yuē lǔ qí chén cài sì guó zhī jūn, yǔ chǔ chéng wáng wèi méng yú qí jìng.
是時,鄭文公首先朝楚,約魯、齊、陳、蔡四國之君,與楚成王為盟於齊境。
sòng xiāng gōng wén zhī dà jīng. yī lái kǒng qí lǔ liǎng guó zhī zhōng, huò yǒu chàng bó zhě, sòng bù néng yǔ zhēng èr lái yòu kǒng gōng zǐ dàng gōng cáo shī lì, cuò le ruì qì, yí xiào yú zhū hóu. nǎi zhào dàng guī, cáo gòng gōng yì kǒng sòng shī zài zhì, qiǎn rén zhì sòng xiè zuì. zì cǐ sòng cáo xiāng mù rú chū.
宋襄公聞之大驚。一來恐齊、魯兩國之中,或有倡伯者,宋不能與爭;二來又恐公子盪攻曹失利,挫了銳氣,貽笑於諸侯。乃召盪歸,曹共公亦恐宋師再至,遣人至宋謝罪。自此宋、曹相睦如初。
zài shuō sòng xiāng gōng yī xīn qiú bó. jiàn xiǎo guó zhū hóu fēn fēn bù fú, dà guó fǎn yuǎn yǔ chǔ méng, xīn zhōng fèn jí, yǔ gōng zǐ dàng shāng yì. gōng zǐ dàng jìn yuē: dāng jīn dà guó. wú guò qí chǔ, qí suī bó zhǔ zhī hòu, rán fēn zhēng fāng dìng, guó shì wèi zhāng chǔ jiàn wáng hào, zhà tōng zhōng guó, zhū hóu suǒ wèi. jūn chéng bù xī bēi cí hòu bì, yǐ qiú zhū hóu yú chǔ, chǔ bì xǔ zhī. jiè chǔ lì yǐ jù zhū hóu, fù jiè zhū hóu yǐ yā chǔ, cǐ yī shí quán yí zhī jì yě.
再說宋襄公一心求伯。見小國諸侯紛紛不服,大國反遠與楚盟,心中憤急,與公子盪商議。公子盪進曰:「當今大國。無過齊、楚,齊雖伯主之後,然紛爭方定,國勢未張;楚僭王號,乍通中國,諸侯所畏。君誠不惜卑詞厚幣,以求諸侯於楚,楚必許之。借楚力以聚諸侯,復借諸侯以壓楚,此一時權宜之計也。」
gōng zǐ mù yí yòu jiàn yuē: chǔ yǒu zhū hóu, ān kěn yǔ wǒ wǒ qiú zhū hóu yú chǔ, chǔ ān kěn xià wǒ. kǒng zhēng duān cóng cǐ kāi yǐ.
公子目夷又諫曰:「楚有諸侯,安肯與我;我求諸侯於楚,楚安肯下我。恐爭端從此開矣。」
xiāng gōng bù yǐ wèi rán, jí mìng gōng zǐ dàng yǐ hòu lù rú chǔ, qiú jiàn chǔ chéng wáng. chéng wáng wèn qí lái yì, xǔ yǐ míng nián zhī chūn, xiāng huì yú lù shàng zhī dì. gōng zǐ dàng guī bào xiāng gōng, xiāng gōng yuē: lù shàng, qí dì, bù kě bù wén zhī qí hóu. fù qiǎn gōng zǐ dàng rú qí xiū pìn, shù chǔ wáng qī huì zhī shì, qí xiào gōng yì xǔ zhī. shí sòng xiāng gōng zhī shí yī nián, nǎi zhōu xiāng wáng zhī shí èr nián yě.
襄公不以為然,即命公子盪以厚賂如楚,求見楚成王。成王問其來意,許以明年之春,相會於鹿上之地。公子盪歸報襄公,襄公曰:「鹿上,齊地,不可不聞之齊侯。」復遣公子盪如齊修聘,述楚王期會之事,齊孝公亦許之。時宋襄公之十一年,乃周襄王之十二年也。
cì nián chūn zhēng yuè, sòng xiāng gōng xiān zhì lù shàng, zhú méng tán yǐ dài qí chǔ zhī jūn.
次年春正月,宋襄公先至鹿上,築盟壇以待齊、楚之君。
èr yuè chū xún, qí xiào gōng shǐ zhì. xiāng gōng zì fù yǒu nà xiào gōng zhī gōng, xiāng jiàn zhī jiān, pō yǒu dé sè xiào gōng gǎn sòng zhī dé, yì pō jǐn dì zhǔ zhī lǐ.
二月初旬,齊孝公始至。襄公自負有納孝公之功,相見之間,頗有德色;孝公感宋之德,亦頗盡地主之禮。
yòu èr shí yú rì, chǔ chéng wáng fāng dào, sòng qí èr jūn jiē jiàn zhī jiān, yǐ jué wèi xù, chǔ suī jiàn wáng hào, shí shì zǐ jué, sòng gōng wèi shǒu, qí hóu cì zhī, chǔ zi yòu cì zhī, zhè shì sòng xiāng gōng dìng de wèi cì. zhì qī, gòng dēng lù shàng zhī tán. xiāng gōng yì rán yǐ zhǔ méng zì jū, xiān zhí niú ěr, bìng bù qiān ràng chǔ chéng wáng xīn zhōng bù yuè, miǎn qiáng shòu shà.
又二十餘日,楚成王方到,宋、齊二君接見之間,以爵為序,楚雖僭王號,實是子爵,宋公為首,齊侯次之,楚子又次之,這是宋襄公定的位次。至期,共登鹿上之壇。襄公毅然以主盟自居,先執牛耳,並不謙讓;楚成王心中不悅,勉強受歃。
xiāng gōng gǒng shǒu yán yuē: zī fù tiǎn xiān dài zhī hòu, zuò bīn wáng jiā. bù zì chuāi dé báo lì wēi. qiè yù xiū jǔ méng huì zhī zhèng, kǒng rén xīn bù sù, yù jiè zhòng èr jūn zhī yú wēi, yǐ hé zhū hóu yú bì yì zhī yú dì. yǐ qiū bā yuè wèi qī, ruò jūn bù qì, chàng lǜ zhū hóu, jiǎo huì yú méng, guǎ rén yuàn shì dūn xiōng dì zhī hǎo, zì yīn xiān wáng yǐ xià, xián bài jūn zhī cì, qǐ dú guǎ rén hū?
襄公拱手言曰:「茲父忝先代之後,作賓王家。不自揣德薄力微。竊欲修舉盟會之政,恐人心不肅,欲借重二君之餘威,以合諸侯於敝邑之盂地。以秋八月為期,若君不棄,倡率諸侯,徼惠於盟,寡人願世敦兄弟之好,自殷先王以下,咸拜君之賜,豈獨寡人乎?」
qí xiào gōng gǒng shǒu yǐ ràng chǔ chéng wáng, chéng wáng yì gǒng shǒu yǐ ràng xiào gōng, èr jūn hù xiāng tuī ràng, liáng jiǔ bù jué.
齊孝公拱手以讓楚成王,成王亦拱手以讓孝公,二君互相推讓,良久不決。
xiāng gōng yuē: èr jūn ruò bù qì guǎ rén, qǐng tóng shǔ zhī. nǎi chū zhēng huì zhī dú, bù sòng qí hóu, què xiān sòng chǔ chéng wáng qiú shǔ. xiào gōng xīn zhōng yì huái yàng yàng, chǔ chéng wáng jǔ mù guān lǎn. dú zhōng xù hé zhū hóu xiū huì méng zhī yì, xiào qí huán gōng yī shang zhī huì. bù yǐ bīng chē, dú wěi sòng gōng xiān yǐ shǔ míng.
襄公曰:「二君若不棄寡人,請同署之。」乃出征會之牘,不送齊侯,卻先送楚成王求署。孝公心中亦懷怏怏,楚成王舉目觀覽。牘中敘合諸侯修會盟之意,效齊桓公衣裳之會。不以兵車,牘尾宋公先已署名。
chǔ chéng wáng àn àn hán xiào. wèi xiāng gōng yuē: zhū hóu jūn zì néng zhì, hé bì guǎ rén?
楚成王暗暗含笑。謂襄公曰:「諸侯君自能致,何必寡人?」
xiāng gōng yuē: zhèng xǔ jiǔ zài jūn zhī yǔ xià, ér chén cài jìn zhě fù shòu méng yú qí. fēi qǐ jūn zhī líng, jù yǒu yì tóng. guǎ rén shì yǐ jiè zhòng yú shàng guó.
襄公曰:「鄭、許久在君之宇下,而陳、蔡近者復受盟於齊。非乞君之靈,懼有異同。寡人是以借重於上國。」
chǔ chéng wáng yuē: rán zé qí jūn dāng shǔ, cì jí guǎ rén kě yě.
楚成王曰:「然則齊君當署,次及寡人可也。」
xiào gōng yuē: guǎ rén yú sòng, yóu yǔ xià yě, suǒ nán zhì zhě, shàng guó zhī wēi lìng ěr.
孝公曰:「寡人於宋,猶宇下也,所難致者,上國之威令耳。」
chǔ wáng xiào ér shǔ míng. yǐ bǐ shòu xiào gōng, xiào gōng yuē: yǒu chǔ bù bì yǒu qí. guǎ rén liú lí wàn sǐ zhī yú, xìng shè jì bù yǔn, dé cóng mò shà wèi róng, hé zú zhòng qīng? ér xiè cǐ jiǎn dú wèi yé? jiān bù kěn shǔ.
楚王笑而署名。以筆授孝公,孝公曰:「有楚不必有齊。寡人流離萬死之餘,幸社稷不隕,得從末歃為榮,何足重輕?而褻此簡牘為耶?」堅不肯署。
lùn qí xiào gōng xīn shì, què shì guài sòng xiāng gōng xiān sòng chǔ wáng qiú shǔ, shí tòu tā zhòng chǔ qīng qí, suǒ yǐ bù shǔ. sòng xiāng gōng zì fù yǒu ēn yú qí. què rèn xiào gōng shì zhōng cháng zhī yǔ, suì shōu dú ér cáng zhī. sān jūn yú lù shàng yòu xù shù rì, dīng níng ér bié. rán xiān yǒu shī tàn yuē:
論齊孝公心事,卻是怪宋襄公先送楚王求署,識透他重楚輕齊,所以不署。宋襄公自負有恩於齊。卻認孝公是衷腸之語,遂收牘而藏之。三君於鹿上又敘數日,丁寧而別。髯仙有詩嘆曰:
zhū hóu yuán zì shǔ zhōng huá, hé yòng fēn fēn qǐ chǔ jiā.
諸侯原自屬中華,何用紛紛乞楚家。
cuò rèn tóng gēn chéng yī shù, shuí zhī gè zì yǒu yā chā?
錯認同根成一樹,誰知各自有丫叉?
chǔ chéng wáng jì guī, shù qí shì yú lìng yǐn zi wén. zi wén yuē: sòng jūn kuáng shén. wú wáng hé yǐ zhēng huì xǔ zhī.
楚成王既歸,述其事於令尹子文。子文曰:「宋君狂甚。吾王何以征會許之。」
chǔ wáng xiào yuē: guǎ rén yù zhǔ zhōng huá zhī zhèng jiǔ yǐ. hèn bù dé qí biàn ěr, jīn sòng gōng chàng yī shang zhī huì. guǎ rén yīn zhī yǐ hé zhū hóu. bù yì kě hū?
楚王笑曰:「寡人慾主中華之政久矣。恨不得其便耳,今宋公倡衣裳之會。寡人因之以合諸侯。不亦可乎?」
dài fū chéng dé chén jìn yuē: sòng gōng wèi rén hǎo míng ér wú shí, qīng xìn ér guǎ móu. ruò fú jiǎ yǐ jié zhī, qí rén kě lǔ yě.
大夫成得臣進曰:「宋公為人好名而無實,輕信而寡謀。若伏甲以劫之,其人可虜也。」
chǔ wáng yuē: guǎ rén yì zhèng rú cǐ.
楚王曰:「寡人意正如此。」
zi wén yuē: xǔ rén yǐ huì ér fù jié zhī, rén wèi chǔ wú xìn yǐ. hé yǐ fú zhū hóu?
子文曰:「許人以會而復劫之,人謂楚無信矣。何以服諸侯?」
dé chén yuē: sòng xǐ yú zhǔ méng. bì yǒu ào zhū hóu zhī xīn, zhū hóu wèi xí sòng zhèng, mò zhī yǔ yě, jié zhī yǐ shì wēi. jié ér shì zhī, yòu kě yǐ shì dé, zhū hóu chǐ sòng zhī wú néng. bù guī chǔ, jiāng shuí guī hū? fū jū xiǎo xìn ér sàng dà gōng, fēi cè yě!
得臣曰:「宋喜於主盟。必有傲諸侯之心,諸侯未習宋政,莫之與也,劫之以示威。劫而釋之,又可以示德,諸侯恥宋之無能。不歸楚,將誰歸乎?夫拘小信而喪大功,非策也!」
zi wén zòu yuē: zi yù zhī jì, fēi chén suǒ jí.
子文奏曰:「子玉之計,非臣所及。」
chǔ wáng nǎi shǐ chéng dé chén dòu bó èr rén wèi jiāng, gè xuǎn yǒng shì wǔ bǎi rén cāo yǎn tīng lìng, yù dìng jié méng zhī jì, bù bì xiáng shuō, xià wén biàn jiàn.
楚王乃使成得臣、斗勃二人為將,各選勇士五百人操演聽令,預定劫盟之計,不必詳說,下文便見。
qiě shuō sòng xiāng gōng guī zì lù shàng, xīn rán yǒu xǐ sè, wèi gōng zǐ mù yí yuē: chǔ yǐ xǔ wǒ zhū hóu yǐ.
且說宋襄公歸自鹿上,欣然有喜色,謂公子目夷曰:「楚已許我諸侯矣。」
mù yí jiàn yuē: chǔ, mán yí yě, qí xīn bù cè. jūn dé qí kǒu, wèi dé qí xīn, chén kǒng jūn zhī jiàn qī yě.
目夷諫曰:「楚,蠻夷也,其心不測。君得其口,未得其心,臣恐君之見欺也。」
xiāng gōng yuē: zi yú tài duō xīn le. guǎ rén yǐ zhōng xìn dài rén, rén qí rěn qī guǎ rén zāi? suì bù tīng mù yí zhī yán, chuán xí zhēng huì. xiān qiǎn rén yú yú dì zhú qǐ tán chǎng, zēng xiū gōng guǎn, wù jí huá lì, cāng chǎng zhōng chǔ jī chú liáng, yǐ dài gè guó jūn mǎ shí fèi. fán xiàn xiǎng kào láo zhī yí, yī yī cóng hòu, wú bù yù bèi.
襄公曰:「子魚太多心了。寡人以忠信待人,人其忍欺寡人哉?」遂不聽目夷之言,傳檄征會。先遣人於盂地築起壇場,增修公館,務極華麗,倉場中儲積芻糧,以待各國軍馬食費。凡獻享犒勞之儀,一一從厚,無不預備。
zhì qiū qī yuè, sòng xiāng gōng mìng chéng chē fù huì. mù yí yòu jiàn yuē: chǔ qiáng ér wú yì, qǐng yǐ bīng chē wǎng.
至秋七月,宋襄公命乘車赴會。目夷又諫曰:「楚強而無義,請以兵車往。」
xiāng gōng yuē: guǎ rén yǔ zhū hóu yuē wèi yī shang zhī huì', ruò yòng bīng chē, zì wǒ yuē zhī, zì wǒ duò zhī, yì rì wú yǐ shì xìn yú zhū hóu yǐ!
襄公曰:「寡人與諸侯約為『衣裳之會',若用兵車,自我約之,自我墮之,異日無以示信於諸侯矣!」
mù yí yuē: jūn yǐ chéng chē quán xìn, chén qǐng fú bīng chē bǎi chéng yú sān lǐ zhī wài, yǐ bèi huǎn jí hé rú?
目夷曰:「君以乘車全信,臣請伏兵車百乘於三里之外,以備緩急何如?」
xiāng gōng yuē: zi yòng bīng chē, yǔ guǎ rén yòng zhī hé yì, bì bù kě. lín xíng zhī jì, xiāng gōng yòu kǒng mù yí zài guó qǐ bīng jiē yīng, shī le tā xìn yì, suì yào mù yí tóng wǎng. mù yí yuē: chén yì fàng xīn bù xià, yě yào tóng qù. yú shì jūn chén tóng zhì huì suǒ.
襄公曰:「子用兵車,與寡人用之何異,必不可。」臨行之際,襄公又恐目夷在國起兵接應,失了他信義,遂要目夷同往。目夷曰:「臣亦放心不下,也要同去。」於是君臣同至會所。
chǔ chén cài xǔ cáo zhèng liù guó zhī jūn, rú qī ér zhì, wéi qí xiào gōng xīn huái yàng yàng, lǔ xī gōng wèi yǔ chǔ tōng, èr jūn bú dào. xiāng gōng shǐ hòu rén yíng jiē liù guó zhū hóu, fēn guǎn ān xiē.
楚、陳、蔡、許、曹、鄭六國之君,如期而至,惟齊孝公心懷怏怏,魯僖公未與楚通,二君不到。襄公使候人迎接六國諸侯,分館安歇。
huí bào: dōu yòng chéng chē, chǔ wáng shì cóng suī zhòng, yì shì chéng chē. xiāng gōng yuē: wú zhī chǔ bù qī wú yě.
回報:「都用乘車,楚王侍從雖眾,亦是乘車。」襄公曰:「吾知楚不欺吾也。」
tài shǐ bo méng rì zhī jí, xiāng gōng mìng chuán zhī gè guó. xiān shù rì, yù pài dìng tán shàng zhí shì rén děng. shì zǎo wǔ gǔ, tán zhī shàng xià, jiē shè tíng liáo, zhào yào rú tóng bái rì. tán zhī páng, lìng yǒu qì xī zhī suǒ, xiāng gōng xiān wǎng yǐ dài, chén mù gōng gǔ cài zhuāng gōng jiǎ wǔ zhèng wén gōng jié xǔ xī gōng yè cáo gòng gōng xiāng wǔ wèi zhū hóu, lù xù ér zhì. cì hou liáng jiǔ, tiān sè jiāng míng, chǔ chéng wáng xióng yūn fāng dào.
太史卜盟日之吉,襄公命傳知各國。先數日,預派定壇上執事人等。是早五鼓,壇之上下,皆設庭燎,照耀如同白日。壇之旁,另有憩息之所,襄公先往以待,陳穆公谷、蔡莊公甲午、鄭文公捷、許僖公業、曹共公襄五位諸侯,陸續而至。伺候良久,天色將明,楚成王熊頵方到。
xiāng gōng qiě xún dì zhǔ zhī lǐ, yī ràng le yī fān, fēn zuǒ yòu liǎng jiē dēng tán.
襄公且循地主之禮,揖讓了一番,分左右兩階登壇。
yòu jiē bīn dēng, zhòng zhū hóu bù gǎn jiàn chǔ chéng wáng, ràng zhī jū shǒu. chéng dé chén dòu bó èr jiāng xiāng suí, zhòng zhū hóu yì gè yǒu cóng xíng zhī chén, bù bì xì shuō.
右階賓登,眾諸侯不敢僭楚成王,讓之居首。成得臣、斗勃二將相隨,眾諸侯亦各有從行之臣,不必細說。
zuǒ jiē zhǔ dēng, dān zhǐ sòng xiāng gōng jí gōng zǐ mù yí jūn chén èr rén. fāng cái shēng jiē zhī shí, lùn gè bīn zhǔ, jì dēng méng tán zhī shàng, chén shēng shà xuè, yào tiān shǐ rì, liè míng zài shū, biàn yào tuī méng zhǔ wèi zūn le. sòng xiāng gōng zhǐ wàng chǔ wáng kāi kǒu, yǐ mù shì zhī. chǔ wáng dī tóu bù yǔ, chén cài zhū guó miàn miàn xiāng qù, mò gǎn xiān fā.
左階主登,單只宋襄公及公子目夷君臣二人。方才升階之時,論個賓主,既登盟壇之上,陳牲歃血,要天矢日,列名載書,便要推盟主為尊了。宋襄公指望楚王開口,以目視之。楚王低頭不語,陳、蔡諸國面面相覷,莫敢先發。
xiāng gōng rěn bú zhù le, nǎi áng rán ér chū yuē: jīn rì zhī jǔ, guǎ rén yù xiū xiān bó zhǔ qí huán gōng gù yè, zūn wáng ān mín, xī bīng bà zhàn, yǔ tiān xià tóng xiǎng tài píng zhī fú, zhū jūn yǐ wèi hé rú? zhū hóu shàng wèi dá yīng, chǔ wáng tǐng shēn ér qián yuē: jūn yán shén shàn. dàn bù zhī zhǔ méng jīn shǔ hé rén?
襄公忍不住了,乃昂然而出曰:「今日之舉,寡人慾修先伯主齊桓公故業,尊王安民,息兵罷戰,與天下同享太平之福,諸君以為何如?」諸侯尚未答應,楚王挺身而前曰:「君言甚善。但不知主盟今屬何人?」
xiāng gōng yuē: yǒu gōng lùn gōng, wú gōng lùn jué, gèng yǒu hé yán?
襄公曰:「有功論功,無功論爵,更有何言?」
chǔ wáng yuē: guǎ rén mào jué wèi wáng jiǔ yǐ. sòng suī shàng gōng, nán liè wáng qián, guǎ rén gào zuì zhàn xiān le. biàn lì zài dì yī gè wèi cì.
楚王曰:「寡人冒爵為王久矣。宋雖上公,難列王前,寡人告罪占先了。」便立在第一個位次。
mù yí chě xiāng gōng zhī xiù, yù qí quán qiě rěn nài, zài zuò qū chù.
目夷扯襄公之袖,欲其權且忍耐,再作區處。
xiāng gōng bǎ gè méng zhǔ niē zài zhǎng zhōng, lín shí biàn guà, rú hé bù nǎo. bāo zhe yī dǔ zi qì, bù miǎn jí yán jù sè, wèi chǔ wáng yuē: guǎ rén jiǎo fú xiān dài, tiǎn wèi shàng gōng, tiān zǐ yì dài yǐ bīn kè zhī lǐ. jūn yán mào jué, nǎi jiàn hào yě, nài hé yǐ jiǎ wáng ér yā zhēn gōng hū!
襄公把個盟主捏在掌中,臨時變卦,如何不惱。包著一肚子氣,不免疾言遽色,謂楚王曰:「寡人徼福先代,忝為上公,天子亦待以賓客之禮。君言冒爵,乃僭號也,奈何以假王而壓真公乎!」
chǔ wáng yuē: guǎ rén jì shì jiǎ wáng, shuí jiào nǐ qǐng guǎ rén lái cǐ?
楚王曰:「寡人既是假王,誰教你請寡人來此?」
xiāng gōng yuē: jūn zhī zhì cǐ, yì shì lù shàng xiān yǒu chéng yì, fēi guǎ rén zhī mán yuē yě.
襄公曰:「君之至此,亦是鹿上先有成議,非寡人之謾約也。」
chéng dé chén zài páng dà hē yuē: jīn rì zhī shì, zhǐ wèn zhòng zhū hóu, wèi chǔ lái hū? wèi sòng lái hū!
成得臣在旁大喝曰:「今日之事,只問眾諸侯,為楚來乎?為宋來乎!」
chén, cài gè guó. píng sù wèi fú yú chǔ, qí shēng yuē: wú děng shí fèng chǔ mìng, bù gǎn bù zhì.
陳,蔡各國。平素畏服於楚,齊聲曰:「吾等實奉楚命,不敢不至。」
chǔ wáng hē hē dà xiào yuē: sòng jūn gèng yǒu hé shuō?
楚王呵呵大笑曰:「宋君更有何說?」
xiāng gōng jiàn bú shì tóu. yù dài yǔ tā jiǎng lǐ. tā yòu bù guǎn lǐ zhī zhǎng duǎn, yù zuò tuō shēn zhī jì, yòu wú piàn jiǎ xiāng hù, zhèng zài chóu chú, zhǐ jiàn chéng dé chén dòu bó xiè qù lǐ fú, nèi chuān zhòng kǎi, yāo jiān gè chā xiǎo hóng qí yī miàn, jiāng qí xiàng tán xià yī zhāo, nà gēn suí chǔ wáng rén zhòng, hé zhǐ qiān rén, yī gè gè jù tuō yī lù jiǎ, shǒu zhí àn qì, rú fēng zǎn yǐ jù, fēi bēn shàng tán.
襄公見不是頭。欲待與他講理。他又不管理之長短,欲作脫身之計,又無片甲相護,正在躊躇,只見成得臣、斗勃卸去禮服,內穿重鎧,腰間各插小紅旗一面,將旗向壇下一招,那跟隨楚王人眾,何止千人,一個個俱脫衣露甲,手執暗器,如蜂趲蟻聚,飛奔上壇。
gè guó zhū hóu, jù xià dé hún bù fù tǐ, chéng dé chén xiān bǎ sòng xiāng gōng liǎng xiù jǐn jǐn niǎn dìng, tóng dòu bó zhǐ huī zhòng jiǎ shì, lǔ lüè tán shàng suǒ chén shè yù bó qì mǐn zhī lèi, yī bān zhí shì luàn cuàn bēn táo, sòng xiāng gōng jiàn gōng zǐ mù yí jǐn suí zài páng. dī shēng wèi yuē: huǐ bù tīng zi yán, yǐ zhì rú cǐ, sù guī shǒu guó, wù yǐ guǎ rén wèi niàn. mù yí liào xiǎng gēn suí wú yì, nǎi chéng luàn táo huí. bù zhī sòng xiāng gōng rú hé tuō shēn? qiě kàn xià huí fēn jiě.
各國諸侯,俱嚇得魂不附體,成得臣先把宋襄公兩袖緊緊捻定,同斗勃指揮眾甲士,擄掠壇上所陳設玉帛器皿之類,一班執事亂竄奔逃,宋襄公見公子目夷緊隨在旁。低聲謂曰:「悔不聽子言,以至如此,速歸守國,勿以寡人為念。」目夷料想跟隨無益,乃乘亂逃回。不知宋襄公如何脫身?且看下回分解。