kǒng zǐ yuē: wèi jiàn yán sè ér yán, wèi zhī gǔ yòu yuē: wèi xìn, zé yǐ wèi bàng jǐ. sūn qīng yuē: yǔ ér dāng, zhì yě mò ér dāng, zhī yě. shī zǐ yuē: tīng yán, ěr mù bù jù, shì tīng bù shēn, zé shàn yán bù wǎng yān. shì zhī jiāng yǔ zhě, bì xiān diào yú rén qíng, zì gǔ rán yǐ.
孔子曰：「未見顏色而言，謂之瞽」又曰：「未信，則以為謗己。」孫卿曰：「語而當，智也；默而當，知也。」《尸子》曰：「聽言，耳目不懼，視聽不深，則善言不往焉。」是知將語者，必先釣於人情，自古然矣。

hán zǐ yuē: fū shuō zhī nán yě, zài zhī suǒ shuō zhī xīn kě yǐ wú shuō dāng zhī. shuō zhī yǐ hòu lì, zé jiàn xià jié ér yù bēi jiàn, bì qì yuǎn yǐ suǒ shuō shí wèi hòu lì, zé yīn yòng qí yán, ér xiǎn qì qí shēn, cǐ bù kě bù zhī yě.. shuō zhī yǐ míng gāo, zé jiàn wú xīn ér yuǎn shì qíng, bì bù shōu yǐ suǒ shuō shí wèi míng gāo, ér yáng shōu qí shēn, ér shí shū zhī. cǐ bù kě bù zhī yě.. shì yǐ mì chéng, yǔ yǐ xiè bài, wèi bì qí shēn xiè zhī yě, ér shuō jí qí suǒ nì zhī shì, rú shì zhě shēn wēi zhōu zé wèi wò yě, ér yǔ jí zhī, shuō xíng ér yǒu gōng zé dé wáng, shuō bù xíng ér yǒu bài zé jiàn yí, rú shì zhě shēn wēi.. guì rén yǒu guò duān, ér shuō zhě míng yán shàn yì yǐ tuī qí è zhě, shēn wēi. guì rén huò dé jì ér yù zì yǐ wèi gōng, shuō zhě yǔ zhī yān, zé shēn wēi. qiáng zhī yǐ qí suǒ bù wèi, zhǐ zhī yǐ qí bù néng yǐ zhě, shēn wēi. yòu yuē: yǔ zhī lùn dà rén, zé yǐ wèi jiān jǐ yǔ zhī lùn xì rén, zé yǐ wèi yù quán. lùn qí suǒ ài, zé yǐ wèi jí zī lùn qí suǒ zēng, zé yǐ wèi cháng jǐ. shùn shì chén yì, zé yuē qiè nuò ér bù jǐn lǜ shì guǎng sì, zé yuē cǎo yě ér jū wǔ, cǐ bù kě bù zhī yě. bǐ zì zhì qí jì, zé wú yǐ qí shī qióng zhī zì yǒng qí duàn, zé wú yǐ qí dí nù zhī. fán shuō xū kuàng rì mí jiǔ, zhōu zé jì wò, shēn jì ér bù yí, jiāo zhēng ér bù zuì, nǎi míng jì lì hài, yǐ zhì qí gōng. zhí zhǐ shì fēi, yǐ chì qí shēn. yǐ cǐ xiāng chí, cǐ shuō zhī chéng yě.
韓子曰：「夫說之難也，在知所說之心可以吾說當之。說之以厚利，則見下節而遇卑賤，必棄遠矣(所說實為厚利，則陰用其言，而顯棄其身，此不可不知也。)。說之以名高，則見無心而遠事情，必不收矣(所說實為名高，而陽收其身，而實疏之。此不可不知也。)。事以密成，語以泄敗，未必其身泄之也，而說及其所匿之事，如是者身危(周澤未渥也，而語極知，說行而有功則德亡，說不行而有敗則見疑，如是者身危。)。貴人有過端，而說者明言善議以推其惡者，身危。貴人或得計而欲自以為功，說者與知焉，則身危。強之以其所不為，止之以其不能已者，身危。」又曰：「與之論大人，則以為間己；與之論細人，則以為鬻權。論其所愛，則以為藉資；論其所憎，則以為嘗己。順事陳意，則曰怯懦而不盡；慮事廣肆，則曰草野而居侮，此不可不知也。彼自智其計，則無以其失窮之；自勇其斷，則無以其敵怒之。」(凡說須曠日彌久，周澤既渥，深計而不疑，交爭而不罪，乃明計利害，以致其功。直指是非，以飭其身。以此相持，此說之成也。)

xún yuè yuē: fū chén xià zhī suǒ yǐ nán yán zhě, hé yě? yán chū hū shēn zé jiù huǐ jí zhī yǐ. gù yuē: jǔ guò jiē fēi, zé yǒu gàn wǔ zhī jiù quàn lì jiào huì, zé yǒu xié shàng zhī jī. yán ér dāng, zé chǐ qí shèng jǐ yě yán ér bù dāng, zé jiàn qí yú yě. xiān jǐ ér tóng, zé è qí duó jǐ míng yě hòu jǐ ér tóng, zé yǐ wèi cóng shùn yě. wéi xià cóng shàng, zé yǐ wèi chǎn yú yě wéi shàng cóng xià, zé yǐ wèi léi tóng yě. yǔ zhòng gòng yán, zé yǐ wèi shùn fù yě wéi zhòng dú yán, zé yǐ wèi zhuān měi yě. yán ér qiǎn lù, zé jiǎn ér báo zhī shēn miào hóng yuǎn, zé bù zhī ér fēi zhī. tè jiàn dú zhì, zé zhòng è qí gài jǐ yě, suī shì ér bù jiàn chēng yǔ zhòng tóng zhì, zé yǐ wèi fù suí yě, suī dé zhī bù yǐ wèi gōng. qiān ràng bù zhēng, zé yǐ wèi yì róng yán ér bù jǐn, zé yǐ wèi huái yǐn jìn shuō jié qíng, zé yǐ wèi bù zhī liàng. yán ér bù xiào, zé shòu qí yuàn zé yán ér shì xiào, zé yǐ wèi gù dāng. lì yú shàng bù lì yú xià, huò biàn yú zuǒ zé bù biàn yú yòu, huò hé yú qián ér wǔ yú hòu, cǐ xià qíng suǒ yǐ cháng bù tōng. zhòng ní fā fèn, chēng yǔ yù wú yán zhě, gài wèi yǔ zhī nán yě. hé yǐ míng qí nán yé?
荀悅曰：「夫臣下之所以難言者，何也？言出乎身則咎悔及之矣。」故曰：舉過揭非，則有干忤之咎；勸勵教誨，則有挾上之譏。言而當，則恥其勝己也；言而不當，則賤其愚也。先己而同，則惡其奪己明也；後己而同，則以為從順也。違下從上，則以為諂諛也；違上從下，則以為雷同也。與眾共言，則以為順負也；違眾獨言，則以為專美也。言而淺露，則簡而薄之；深妙弘遠，則不知而非之。特見獨智，則眾惡其蓋己也，雖是而不見稱；與眾同智，則以為附隨也，雖得之不以為功。謙讓不爭，則以為易容；言而不盡，則以為懷隱；進說竭情，則以為不知量。言而不效，則受其怨責；言而事效，則以為固當。利於上、不利於下，或便於左則不便於右，或合於前而忤於後，此下情所以常不通。仲尼發憤，稱「予欲無言」者，蓋為語之難也。何以明其難耶？

xī sòng yǒu fù rén, tiān yù qiáng huài, qí zǐ yuē: bù zhú, qiě yǒu dào. qí lín rén yì yún. mù ér guǒ dà wáng, qí jiā zhì qí zi ér yí lín rén zhī fù. zhèng wǔ gōng yù fá hú, nǎi yǐ qí zi qī zhī, yīn wèn qún chén: wú yù yòng bīng, shuí kě fá zhě? guān qí sī yuē: hú kě fá. nǎi lù guān qí sī, yuē: hú, xiōng dì zhī guó yě, zi yán fá zhī, hé yě? hú jūn wén zhī, yǐ zhèng wèi qīn jǐ ér bù bèi zhèng, zhèng rén xí hú, qǔ zhī. cǐ èr shuō zhě, qí zhì jiē dāng yǐ, rán ér shèn zhě wèi lù, báo zhě jiàn yí, fēi zhì zhī nán yě, chù zhì zé nán.
昔宋有富人，天雨牆壞，其子曰：「不築，且有盜。」其鄰人亦云。暮而果大亡，其家智其子而疑鄰人之父。鄭武公欲伐胡，乃以其子妻之，因問群臣：「吾欲用兵，誰可伐者？」關其思曰：「胡可伐。」乃戮關其思，曰：「胡，兄弟之國也，子言伐之，何也？」胡君聞之，以鄭為親己而不備鄭，鄭人襲胡，取之。此二說者，其智皆當矣，然而甚者為戮，薄者見疑，非智之難也，處智則難。

wèi rén yíng xīn fù, fù shàng chē, wèn: cān mǎ, shuí mǎ yě? yù yuē: jí zhī. xīn fù wèi pū yuē: fǔ cān, wú kǔ fú. chē zhì mén, bá jiào: nì wú miè lǔ, jiāng shī huǒ. rù shì, jiàn jiù, yuē: xǐ yǒu xià, fáng wǎng lái zhě. zhǔ rén dà xiào zhī. cǐ sān yán, jiē yào yán yě, rán ér bù miǎn wèi xiào zhě, zǎo wǎn zhī shí shī yǐ. cǐ shuō zhī nán yě.
衛人迎新婦，婦上車，問：「驂馬，誰馬也？」御曰：「籍之。」新婦謂仆曰：「拊驂，無苦服。」車至門，拔教：「逆毋滅櫓，將失火。」入室，見臼，曰：「徙牖下，妨往來者。」主人大笑之。此三言，皆要言也，然而不免為笑者，早晚之時失矣。此說之難也。

shuō zhě zhī qí nán yě, gù yǔ bì yǒu diào, yǐ qǔ rén qíng. hé yǐ míng zhī?
說者知其難也，故語必有釣，以取人情。何以明之？

xī qí wáng hòu sǐ, yù zhì hòu ér wèi dìng, shǐ qún chén yì. xuē gōng tián yīng yù zhōng wáng zhī yì, yīn xiàn shí ěr ér měi qí yī, dàn rì, yīn wèn měi ěr suǒ zài, yīn quàn lì yǐ wèi wáng hòu, qí wáng dà yuè, suì zhòng xuē gōng. cǐ qíng kě yǐ wù diào yě.
昔齊王后死，欲置後而未定，使群臣議。薛公田嬰欲中王之意，因獻十珥而美其一，旦日，因問美珥所在，因勸立以為王后，齊王大悅，遂重薛公。此情可以物釣也。

shēn bù hài shǐ hé yú hán wáng, rán wèi zhī wáng zhī suǒ yù yě, kǒng yán ér wèi bì zhōng yú wáng yě. wáng wèn shēn zǐ yuē: wú shuí yǔ ér kě? duì yuē: cǐ ān wēi zhī yào, guó jiā zhī dà shì yě, chén qǐng shēn wéi ér kǔ sī zhī. nǎi wēi wèi zhào zhuō hán cháo yuē: zi, jiē guó zhī biàn shì yě fū wèi rén chén zhě, yán hé bì tóng? jǐn zhōng ér yǐ yǐ. èr rén gè jìn yì yú wáng yǐ shì. shēn zi wēi shì wáng zhī suǒ yuè, yǐ yán yú wáng, wáng dà yuè zhī. cǐ qíng kě yǐ yán diào yě.
申不害始合於韓王，然未知王之所欲也，恐言而未必中於王也。王問申子曰：「吾誰與而可？」對曰：「此安危之要，國家之大事也，臣請深惟而苦思之。」乃微謂趙卓、韓晁曰：「子，皆國之辯士也；夫為人臣者，言何必同？盡忠而已矣。」二人各進議於王以事。申子微視王之所悅，以言於王，王大悅之。此情可以言釣也。

wú fá yuè, yuè qī yú huì jī, gōu jiàn kuì rán tàn yuē: wú zhōng cǐ hū? dài fū zhǒng yuē: tāng xì xià tái, wén wáng qiú yǒu lǐ, zhòng ěr bēn dí, qí xiǎo bái bēn jǔ, qí zú bà wáng. yóu shì guān zhī, hé jù bù wèi fú hū? gōu jiàn jí dé miǎn, wù bào wú. dài fū zhǒng yuē: chén guān wú wáng zhèng jiāo yǐ, qǐng cháng zhī. nǎi dài sù yǐ bo qí shì. zi xū jiàn wù yǔ, wáng suì yǔ zhī. zi xū yuē: wáng bù tīng jiàn, hòu sān nián, wú qí xū yǐ! tài zǎi pǐ wén zhī, chán yuē: wǔ yuán mào zhōng ér shí rěn rén. wú suì shā zi xū, cǐ qíng kě yǐ shì diào yě.
吳伐越，越棲於會稽，勾踐喟然嘆曰：「吾終此乎？」大夫種曰：「湯系夏台，文王囚羑里，重耳奔翟，齊小白奔莒，其卒霸王。由是觀之，何遽不為福乎？」勾踐及得免，務報吳。大夫種曰：「臣觀吳王政驕矣，請嘗之。」乃貸粟以卜其事。子胥諫勿與，王遂與之。子胥曰：「王不聽諫，後三年，吳其墟矣！」太宰嚭聞之，讒曰：「伍員貌忠而實忍人。」吳遂殺子胥，此情可以事釣也。

kè yǐ chún yú kūn jiàn liáng huì wáng, huì wáng píng zuǒ yòu, zài jiàn zhī, zhōng wú yán, huì wáng guài zhī, ràng kè. kè wèi chún yú kūn, kūn yuē: wú qián jiàn wáng, wáng zhì zài chí zhú hòu fù jiàn wáng, wáng zhì zài yīn shēng, shì yǐ mò rán. kè jù yǐ bào wáng, wáng dà hài yuē: chún yú xiān shēng, chéng shèng rén yě. qián yǒu shàn xiàn mǎ zhě, guǎ rén wèi jí shì, huì shēng lái hòu yǒu xiàn ōu zhě, wèi jí shì, yòu huì shēng lái. guǎ rén suī píng rén, rán sī xīn zài bǐ. cǐ qíng kě yǐ zhì diào yě.
客以淳于髡見梁惠王，惠王屏左右，再見之，終無言，惠王怪之，讓客。客謂淳于髡，髡曰：「吾前見王，王志在馳逐；後復見王，王志在音聲，是以默然。」客具以報王，王大駭曰：「淳于先生，誠聖人也。前有善獻馬者，寡人未及試，會生來；後有獻謳者，未及試，又會生來。寡人雖屏人，然私心在彼。」此情可以志釣也。

zhì bó cóng hán wèi zhī jūn fá zhào, hán wèi yòng zhào chén zhāng mèng tán zhī jì, yīn móu pàn zhì bó. zhāng mèng tán yīn cháo zhì bó, yù zhì guǒ yú yuán mén zhī wài. zhì guǒ rù jiàn zhì bó, yuē: èr zhǔ dài jiāng yǒu biàn, chén yù zhāng mèng tán, chá qí zhì jīn ér xíng gāo, jiàn èr jūn sè dòng ér biàn, bì bèi jūn yǐ. zhì bó bù cóng, zhì guǒ chū, suì gèng qí xìng wèi fǔ shì. zhāng mèng tán rù jiàn zhào xiāng zǐ yuē: chén yù zhì guǒ yú yuán mén zhī wài, qí shì yǒu yí chén zhī xīn. rù jiàn zhì bó ér gèng qí zú, jīn mù bù jī, bì hòu zhī yǐ. xiāng zǐ yuē: nuò! yīn yǔ hán wèi shā shǒu dī zhī lì, jué shuǐ guàn zhì bó jūn, cǐ qíng kě yǐ shì diào yě.
智伯從韓魏之君伐趙，韓魏用趙臣張孟談之計，陰謀叛智伯。張孟談因朝智伯，遇智果於轅門之外。智果入見智伯，曰：「二主殆將有變，臣遇張孟談，察其志矜而行高，見二君色動而變，必背君矣。」智伯不從，智果出，遂更其姓為輔氏。張孟談入見趙襄子曰：「臣遇智果於轅門之外，其視有疑臣之心。入見智伯而更其族，今暮不擊，必後之矣。」襄子曰：「諾！」因與韓魏殺守堤之吏，決水灌智伯軍，此情可以視釣也。

yīn hào shì jìn, yǒu shèng míng, shí rén guān qí chū chù, yǐ bo jiāng zuǒ xìng wáng, cǐ qíng kě yǐ xián diào yě. lǚ shì chūn qiū yuē: fū guó zhī jiāng wáng, yǒu dào zhě xiān qù.
殷浩仕晉，有盛名，時人觀其出處，以卜江左興亡，此情可以賢釣也。(《呂氏春秋》曰：「夫國之將亡，有道者先去。」)

qián jīng yuē: xǐ, sè sǎ rán yǐ chū nù, sè páo rán yǐ wǔ yù, sè ōu rán yǐ yú jù, sè dàn rán yǐ xià yōu, sè jù rán yǐ jìng. cǐ qíng kě yǐ sè diào yě. yì yuē: jiāng pàn zhě, qí cí cán zhōng xīn yí zhě, qí cí zhī. jí rén zhī cí guǎ, zào rén zhī cí duō. wū shàn zhī rén, qí cí yóu shī qí shǒu zhě, qí cí qū. zhōu lǐ wǔ tīng: yī yuē cí tīng, cí bù zhí zé fán èr yuē sè tīng, sè bù zhí zé nǎn sān yuē qì tīng, qì bù zhí zé chuǎn sì yuē ěr tīng, ěr bù zhí zé huò wǔ yuē mù tīng, mù bù zhí zé mào rán.
《鈐經》曰：「喜，色洒然以出；怒，色麃然以侮；欲，色熰然以愉；懼，色憚然以下；憂，色懼然以靜。」此情可以色釣也。(《易》曰：「將叛者，其辭慚；中心疑者，其辭枝。吉人之辭寡，躁人之辭多。誣善之人，其辭游；失其守者，其辭屈。」《周禮》五聽：一曰辭聽，辭不直則煩；二曰色聽，色不直則赧；三曰氣聽，氣不直則喘；四曰耳聽，耳不直則惑；五曰目聽，目不直則眊然。)

yóu shì guān zhī, fū rén qíng bì jiàn yú wù. xī zhě jìn wáng hào sè, lí jī chéng sè yǐ yōng zhī. wú wáng hǎo guǎng dì, tài zǎi chén fá yǐ yōng zhī. huán gōng hǎo wèi, yì yá zhēng zi yǐ yōng zhī. chén míng wú duān, shén kě wèi yě. gù zhī rén zhǔ zhī hǎo è, bù kě jiàn yú wài. suǒ hǎo è jiàn yú wài, zé chén qiè chéng qí suǒ hǎo è yǐ xíng yōng zhì yān. gù yuē: rén jūn wú jiàn qí yì, jiāng wèi xià ěr. cǐ zhī wèi yě. néng zhī cǐ zhě, kě yǐ nà shuō yú rén zhǔ yǐ.
由是觀之，夫人情必見於物。(昔者晉王好色，驪姬乘色以壅之。吳王好廣地，太宰陳伐以壅之。桓公好味，易牙蒸子以壅之。沉冥無端，甚可畏也。故知人主之好惡，不可見於外。所好惡見於外，則臣妾乘其所好惡以行壅制焉。故曰：人君無見其意，將為下餌。此之謂也。)能知此者，可以納說於人主矣。