zi yóu yuē: rén qíng yàn gù ér lè xīn, suī yǎ bù yù guài, zhé ěr nì zhī, rán jiū jìng guài fēi měi shì. zhòu wèi zhǎng yè zhī yǐn, tōng guó zhī rén jiē shī rì, yǐ wèn jī zǐ, jī zǐ bù duì. jī zǐ fēi bù néng duì yě, yǐ wèi dú zhī guài yǐ. chǔ wáng ài xì yāo, shǐ qún chén jù jiǎn cān yān. yì zhě wèi liù gōng kě yě, qún chén yāo xì hé wèi? bù zhī chū gōng hū jiàn yāo wéi rú xǔ, wáng bì guài, guài zé bù cè, jí wēi wáng lìng, néng wù jiǎn cān hū zāi? fū shǐ rén cháng suǒ guài ér guài suǒ cháng, zé guài fǎn gù ér cháng fǎn xīn yǐ. xīn gù xū yú, hé rén qíng zhī bù yuǎn yóu yě? xī fù píng sūn zhǒng zǎi zài wèi rì, zhū jìn shì yè xuǎn, qí wǎng shòu jiào. sūn yuē: zuò guān wú dà nán shì, zhǐ mò zuò guài! zhēn míng chén zhī yán hū, qǐ wéi zuò guān! jí guài dàn dì èr.
子猶曰:人情厭故而樂新,雖雅不欲怪,輒耳昵之,然究竟怪非美事。紂為長夜之飲,通國之人皆失日,以問箕子,箕子不對。箕子非不能對也,以為獨知怪矣。楚王愛細腰,使群臣俱減餐焉。議者謂六宮可也,群臣腰細何為?不知出宮忽見腰圍如許,王必怪,怪則不測,即微王令,能勿減餐乎哉?夫使人常所怪而怪所常,則怪反故而常反新矣。新故須臾,何人情之不遠猶也?昔富平孫冢宰在位日,諸進士謁選,齊往受教。孫曰:「做官無大難事,只莫作怪!」真名臣之言乎,豈唯做官!集《怪誕》第二。
tiān wén guān
天文冠
xīn mǎng hǎo guài, zhì tiān wén guān, shǐ sī mìng guān zhī, chéng gān chē, jià kūn mǎ, zuǒ cāng lóng, yòu bái hǔ, qián zhū niǎo, hòu xuán wǔ, yòu zhàng wēi jié, zuǒ fù wēi dòu, hào yuē chì xīng, yǐ zūn xīn shì zhī wēi mìng. sī mìng kǒng rén qī zuò zhù zǔ shì lián jí, zì shā. rén jiàn mǎng, miǎn guān xiè. mǎng shǐ shàng shū hé rén shàn miǎn tiān wén guān, dà bù jìng. yǒu zhào wù wèn, gēng yì xīn guān.
新莽好怪,制天文冠,使司命冠之,乘乾車,駕坤馬,左蒼龍,右白虎,前朱鳥,後玄武,右仗威節,左負威斗,號曰赤星,以尊新室之威命。司命孔仁妻坐祝詛事連及,自殺。仁見莽,免冠謝。莽使尚書劾仁「擅免天文冠,大不敬」。有詔勿問,更易新冠。
dào wáng mǎng shēn shàng, zhōu guān jǐng tián, jù shǔ guài dàn, bù zhǐ tiān wén guān yǐ yě.
到王莽身上,周官、井田,俱屬怪誕,不止天文冠已也。
dà xiàng
大像
tiān hòu chǒng sēng huái yì, wèi zuò jiā zhù dà xiàng, xiǎo zhǐ zhōng yóu róng shí shù rén, gòu tiān táng yǐ jū yān. yòu shā niú qǔ xuè huà dà xiàng, shǒu gāo èr bǎi chǐ. yún huái yì cì xī xuè wèi zhī. zhāng yú tiān jīn qiáo nán, hū dà fēng qǐ, liè xiàng wèi shù bǎi duàn.
天后寵僧懷義,為作夾紵大像,小指中猶容十數人,構天堂以居焉。又殺牛取血畫大像,首高二百尺。雲懷義刺膝血為之。張於天津橋南,忽大風起,裂像為數百段。
yǒu yáng zá zǔ zài zhá qīng shì
《酉陽雜俎》載札青事
shàng dū shì sì è shǎo, hǎo wèi zhá qīng. yǒu zhāng gàn zhě, zhá zuǒ bó yuē: shēng bù bó jīng zhào yǐn, yòu bó yuē sǐ bù wèi yán luó wáng. yòu yǒu wáng diāo nú, yǐ qián wǔ qiān zhào zhá gōng, yú xiōng fù wèi shān chí tíng yuàn, cǎo mù fēi zǒu, wú bù bì jù, xì ruò shè sè. jīng zhào yǐn xuē yuán shǎng xī zhàng shā zhī. yòu gāo líng xiàn zhuō dé lòu shēn zhě sòng yuán sù, zhá qī shí yī chù, cì zuǒ bì yuē: xī rì yǐ qián jiā wèi pín, qiān jīn bù xī jié jiāo qīn. jí zhì qī huáng mì zhī jǐ, xíng jǐn guān shān wú yī rén. yòu bó zhá hú lú, shàng zhá chū rén shǒu, rú kuǐ lěi xì suǒ wèi guō gōng zhě. xiàn lì bù jiě, wèn zhī, yán hú lú jīng yě.
上都市肆惡少,好為札青。有張干者,札左膊曰:「生不伯京兆尹」,右膊曰「死不畏閻羅王」。又有王刁奴,以錢五千召札工,於胸腹為山池亭院,草木飛走,無不畢具,細若設色。京兆尹薛元賞悉仗殺之。又高陵縣捉得鏤身者宋元素,札七十一處,刺左臂曰:「昔日已前家未貧,千金不惜結交親。及至悽惶覓知己,行盡關山無一人。」右膊札葫蘆,上札出人首,如傀儡戲所謂「郭公」者。縣吏不解,問之,言葫蘆精也。
shǔ shì rén zhào gāo, mǎn bèi lòu pí shā mén tiān wáng. lì yù zhàng qí bèi, jiàn tiān wáng zhé zhǐ. shì cǐ zhuǎn wèi fāng shì huàn. lǐ yí jiǎn qín ér zhàng zhī, chì zhàng zǐ dǎ tiān wáng jǐn zé yǐ. jīng xún rì, gāo tǎn yī lì mén jiào hū, qǐ xiū lǐ tiān wáng gōng dé qián.
蜀市人趙高,滿背鏤毗沙門天王。吏欲杖其背,見天王輒止。恃此轉為坊市患。李夷簡擒而杖之,叱杖子打天王盡則已。經旬日,高袒衣歷門叫呼,乞「修理天王功德錢」。
duàn chéng shì mén xià zōu lù shén tōng, bèi cì tiān wáng xiàng, zì yán néng de shén lì. měi shuò wàng, jù rǔ mí, fén xiāng tǎn zuò, shǐ qī ér gōng yǎng qí bèi ér bài yān.
段成式門下騶路神通,背刺天王像,自言能得神力。每朔望,具乳糜,焚香袒坐,使妻兒供養其背而拜焉。
zhēn yuán zhōng, jīng zhōu shì zhōng yǒu yù zhá zhě, zhì wèi yìn, shàng cù zhēn wèi zhòng wù zhuàng, rú chán xiē niǎo shòu, suí rén suǒ yù, yìn zhī shuā yǐ shí mò, jīng xì rú huà yān.
貞元中,荊州市中有鬻札者,制為印,上簇針為眾物狀,如蟾蠍鳥獸,隨人所欲,印之刷以石墨,精細如畫焉。
tiān xià shì jiǔ bì chéng tào, wú guài bù cháng, jí zhá yìn yī shì kě jiàn.
天下事久必成套,無怪不常,即札印一事可見。
jīng zhōu jiē nán zǐ gé qīng, zì jǐng jǐ xià, tōng zhá bái jū yì shī. duàn chéng shì cháng yǔ jīng kè chén zhì hū guān zhī, lìng qí zì jiě. bèi shàng yì néng àn jì, fǎn shǒu zhǐ qí zhá chù, zhì bú shì huā zhōng piān ài jú, zé yǒu yī rén chí bēi lín jú cóng huáng jiā xié kē hán yǒu yè, zé zhǐ yī shù, shù shàng guà xié kē, kē wén jué xì. fán zhá sān shí yú shǒu, tǐ wú wán fū. chén zhì hū wèi bái shè rén xíng shī tú.
荊州街男子葛清,自頸己下,通札白居易詩。段成式嘗與荊客陳至呼觀之,令其自解。背上亦能暗記,反手指其札處,至「不是花中偏愛菊」,則有一人持杯臨菊叢;「黃夾纈窠寒有葉」,則指一樹,樹上掛纈窠,窠紋絕細。凡札三十餘首,體無完膚。陳至呼為「白舍人行詩圖」。
shǔ xiǎo jiāng wéi shǎo qīng, shǎo bù xǐ shū, shì hào zhá qīng. qí jì fù cháng lìng jiě yī, shì xiōng shàng zhá yī shù, shù miǎo jí niǎo shù qiān, qí xià xuán jìng, jìng bí xì suǒ, yǒu rén zhǐ yú cè qiān zhī. shū bù jiě, wèn yān. shǎo qīng xiào yuē: shū bù céng dú zhāng yàn gōng shī yún wǎn jìng hán yā jí xié? shū dà xiào bù yǐ.
蜀小將韋少卿,少不喜書,嗜好札青。其季父嘗令解衣,視胸上札一樹,樹杪集鳥數千,其下懸鏡,鏡鼻系索,有人止於側牽之。叔不解,問焉。少卿笑曰:「叔不曾讀張燕公詩云『挽鏡寒鴉集』邪?」叔大笑不已。
chén xī xuán yuē: cǐ zhí yǐ qīn zhī zhī gōng ér xì ěr, kě wèi fēi yí sú yé? dú yǒu yī dào shì wèi guō wēi féng huī diāo cì, zé yǒu yì yān. cì guō yú xiàng, yòu zuò què, zuǒ zuò gǔ sù. cì féng yǐ qí zuò wèng, zhōng zuò yàn shù zhī. jiè yuē tā rì què xián gǔ, yàn chū wèng, shì ěr hēng rì. hòu guō zǔ bǐng huī, què gǔ shāo jìn, bǐ dēng jí, què suì xián gǔ. ér féng shì shí wèi shuài, yàn yì zì wèng zhōng lěi lěi chū lèi. yī shí diāo cì, què jì xiān zhēng, yì zāi!
陳錫玄曰:此直以親之枝供兒戲耳,可謂非夷俗耶?獨有一道士為郭威、馮暉雕刺,則有異焉。刺郭於項,右作雀,左作谷粟。刺馮以臍作瓮,中作雁數隻。戒曰;「他日雀銜谷,雁出瓮,是爾亨日。」後郭祖秉麾,雀谷稍近,比登極,雀遂銜谷。而馮是時為帥,雁亦自瓮中累累出類。一時雕刺,卻寄先征,異哉!
tì méi
剃眉
péng yuān cái chū jiàn fàn wén zhèng gōng huà xiàng, jīng xǐ zài bài, qián qìng zhé, chēng xīn chāng bù yī péng jǐ xìng huò bài yè. jì bà, shú shì yuē: yǒu qí dé zhě, bì yǒu qí xíng. nǎi yǐn jìng zì zhào, yòu lǚ qí xū yuē: dà lüè shì zhī yǐ, dàn zhǐ wú ěr háo shù jīng ěr, nián dà dāng shí xiāng jù zú yě. yòu zhì lú shān tài píng guān, jiàn dí liáng gōng xiàng, méi mù rù bìn, yòu qián zài zàn yuē: yǒu sòng jìn shì péng jǐ jǐn bài yè. yòu shú shì jiǔ zhī, hū dāo niè zhě shǐ cì qí méi wěi, lìng zuò zhuō zhī rù bìn zhī zhuàng. jiā rén bèi wàng jiàn jīng xiào. yuān cái nù yuē: hé xiào? wú qián jiàn fàn wén zhèng gōng hèn wú ěr háo, jīn jiàn dí liáng gōng bù gǎn bù tì méi, hé xiào zhī hū!
彭淵材初見范文正公畫像,驚喜再拜,前磬折,稱「新昌布衣彭幾幸獲拜謁。」既罷,熟視曰:「有奇德者,必有奇形。」乃引鏡自照,又捋其須曰:「大略似之矣,但只無耳毫數莖耳,年大當十相具足也。」又至廬山太平觀,見狄梁公像,眉目入鬢,又前再贊曰:「有宋進士彭幾謹拜謁。」又熟視久之,呼刀鑷者使刺其眉尾,令作卓枝入鬢之狀。家人輩望見驚笑。淵材怒曰:「何笑?吾前見范文正公恨無耳毫,今見狄梁公不敢不剃眉,何笑之乎!」
xiào lín píng yuē: jiàn jìn wáng kè yòng, jí dāng tī mù yù lóu xiāng shī dé, gèng xū zhé zú yǐ! zi yóu yuē: cǐ děng rén, yí qíng qí miàn qiáng xué dí qīng, xiè qí xī shǐ xué sūn bìn. huò wèn qí gù, yuē: zhè huā liǎn rú hé xíng de tōng?
《笑林》評曰:「見晉王克用,即當剔目;遇婁相師德,更須折足矣!」子猶曰:「此等人,宜黥其面強學狄青,卸其膝使學孫臏。」或問其故,曰:「這花臉如何行得通?」
yì fú
異服
jìn shì cáo kuí zuò dà xiù páo. yáng yǎn wèn yuē: xiù hé xū cǐ dà? kuí yuē: yào shèng tiān xià cāng shēng. yǎn xiào yuē: shèng dé yī gè cāng shēng yǐ!
進士曹奎作大袖袍。楊衍問曰:「袖何須此大?」奎曰:「要盛天下蒼生。」衍笑曰:「盛得一個蒼生矣!」
jīn wú sū biàn dì cáo kuí yǐ!
今吾蘇遍地曹奎矣!
dí qí nián hào qí, jīn fú yī rú táng rén, zì míng táng zhuāng. yī rì wǎng jiàn xǔ yàn zhōu. yàn zhōu zhuā jì, zhe dú bí kù, niè gāo jī chū yíng. dí è rán. yàn zhōu xú yuē: wú jìn zhuāng yě, gōng hé guài?
翟耆年好奇,巾服一如唐人,自名唐裝。一日往見許彥周。彥周髽髻,著犢鼻褲,躡高屐出迎。翟愕然。彥周徐曰:「吾晉裝也,公何怪?」
zhǐ róng dé nǐ táng zhuāng!
只容得你唐裝!
běi qí sòng dào huī, fù chéng rén, yǔ tóng jùn xióng ān shēng bìng chēng jīng shī. dào huī hǎo zhe gāo chì mào dà jī, zhōu jiāng chū lín, zhé fú yǐ yè jiàn, yǎng tóu jǔ zhǒu, bài yú jī shàng, zì yán xué shì bǐ sān gōng. hòu qí rèn chéng wáng jiē biān zhī, dào huī xú hū ān wěi! ān wěi! chū wèi rén yuē: wǒ shòu biān bù zhe tǐ. fù niè jī piān piān ér qù. yì zhōu wèi zhī yǔ yuē: xiǎn gōng zhōng, sòng gōng gǔ, sòng dào huī jī, lǐ luò jī dù. wèi zhī sì dà. xiǎn gōng, shā mén yě. sòng gōng, ān dé tài shǒu.
北齊宋道暉,阜城人,與同郡熊安生並稱經師。道暉好著高翅帽、大屐,州將初臨,輒服以謁見,仰頭舉肘,拜於屐上,自言「學士比三公」。後齊任城王湝鞭之,道暉徐呼「安偉!安偉!」出謂人曰:「我受鞭不著體。」復躡屐翩翩而去。翼州為之語曰:「顯公鍾,宋公鼓,宋道暉屐,李洛姬肚。」謂之「四大」。顯公,沙門也。宋公,安德太守。
jīn rén chēng sòng jīng shī, bì yǐ jiàng zhàng wèi xián, ér yǐ gāo mào dà jī wèi chǒu, bù zhī dào huī tè yū guài kě xiào ěr, wèi ruò mǎ róng zhī kě chǐ yě. róng yǐ yī dài dà rú, mén shēng mǎn tiān xià, ér chǎn shì liáng jì, xiàn xī dì sòng. yòu lǐ gù zhī zhū, shū cǎo shí chū róng shǒu, shì gāo mào dà jī àn rán yú rèn chéng wáng zhī qián zhě, xiāng qù hé chì qiān lǐ!
今人稱頌經師,必以絳帳為賢,而以高帽大屐為丑,不知道暉特迂怪可笑耳,未若馬融之可恥也。融以一代大儒,門生滿天下,而諂事梁冀,獻《西第頌》。又李固之誅,疏草實出融手,視高帽大屐岸然於任城王之前者,相去何啻千里!
yuán yòu zhōng, mǐ yuán zhāng jū jīng shī, bèi fú guài yì. dài gāo yán mào, jì zuò jiào, wèi dǐng gài suǒ ài, suì chè qù, lù dǐng ér zuò. yī rì chū bǎo kāng mén, yù cháo yǐ dào. yǐ dào dà xiào. xià jiào wò shǒu, wèn yuē: cháo sì, nǐ dào shì shén dǐ? cháo yún: wǒ dào nǐ shì guǐ zhāng! èr rén fǔ zhǎng jué dào. shí xī biān huò zéi zhài shǒu lǐng guǐ zhāng, kǎn chē rù jīng, gù yǐ wèi xì.
元佑中,米元章居京師,被服怪異。戴高檐帽,既坐轎,為頂蓋所礙,遂撤去,露頂而坐。一日出保康門,遇晁以道。以道大笑。下轎握手,問曰:「晁四,你道似甚底?」晁云:「我道你似鬼章!」二人撫掌絕倒。時西邊獲賊寨首領鬼章,檻車入京,故以為戲。
shǔ zhōng rì zhě fèi xiào xiān shì yì, yǐ dān qīng yù jí xiōng, wèi zhī guà yǐng. qí hòu zhuǎn xiāng zǔ shù. huà rén wù bù cháng, niǎo huò sì zú, shòu huò liǎng zú, rén huò rú guān ér sēng yī, gù wèi guài yǐ jiàn xiàng. mǐ yuán zhāng hǎo guài, cháng dài sú mào, yī shēn yī, ér niè cháo xuē. rén mù wèi huó guà yǐng.
蜀中日者費孝先筮《易》,以丹青寓吉凶,謂之「卦影」。其後轉相祖述。畫人物不常,鳥或四足,獸或兩足,人或儒冠而僧衣,故為怪以見象。米元章好怪,常戴俗帽,衣深衣,而躡朝靴。人目為「活卦影」。
jiǎ miàn jiǎ yì guān
假面假衣冠
zhāng yòu yú yàn jū, duō yòng jiǎ miàn. shǎo yǔ shān sēng chù hēi hòu. yī rì wǎng jīng mì guān, guò bié. zhāng xiào wèi yuē: wǒ rú rén shàng wú huàn qíng, rǔ fǎn bù jīn zhōng rè yé? jí bài guān guī, chéng mǎ xiāng fǎng. zhāng xīng guān yǔ fú, dài jiǎ miàn chū yíng, kǒu bù fā yī cí, tuī yǐ chéng qí, guān zhě zài dào, mǎ bù dé qián. yòu yù shān rén fán, xié cūn jì zhì, yuē: fù néng shī, qǐng lián jù. zuò fāng qià, gòng fū hū yǐ rú yì guān dēng zuò, yà kè bù dāng jìn qí nèi. kè yù sàn, zhǐ zhī yuē: wú dāng yǐ gàn qī jiě wéi. réng yòng yǔ fú jiǎ miàn yǔ yī xùn, fū jīng ér yì.
張幼於燕居,多用假面。少與山僧處嘿厚。一日往京覓官,過別。張笑謂曰:「我儒人尚無宦情,汝反不禁中熱耶?」及拜官歸,乘馬相訪。張星冠羽服,戴假面出迎,口不發一辭,推以乘騎,觀者載道,馬不得前。又郁山人璠,攜村妓至,曰:「婦能詩,請聯句。」坐方洽,共夫忽以儒衣冠登座,訝客不當近其內。客欲散,止之曰:「吾當以干戚解圍。」仍用羽服假面與揖遜,夫驚而逸。
jiǎ miàn duì jiǎ sēng jiǎ rú zhèng miào!
假面對假僧、假儒正妙!
zhāng mǐ yòu yú wǎn nián gǎi míng mǐ. cháng guò jiāng yīn xuē shì hé, xuē fāng bài hóng lú guī, jiàn jià shàng yì guān, mén yǒu xì mǎ, jìng fú qí yì guān, chéng mǎ zhāng gài, bào zhāng xuē èr xiào lián zhī yè. èr gōng jù yì guān sòng yíng, bīn zhǔ lüè bù xiāng yà.
張敉幼於晚年改名敉。嘗過江陰薛世和,薛方拜鴻臚歸,見架上衣冠,門有系馬,竟服其衣冠,乘馬張蓋,報張、薛二孝廉之謁。二公具衣冠送迎,賓主略不相訝。
shì shàng yì guān bàn jiǎ yě, yòu yú tè wèi niān shì.
世上衣冠半假也,幼於特為拈示。
yàn sǐ jì shēng
宴死祭生
huáng biāo yè kàn zhāng mǐ, jiàn qí zhāi zhōng shè yán, mǐ dú jū zhǔ rén wèi, hēi ruò tán duì. wèn qí gù. dá yuē: jīn rì yàn sǐ yǒu zhāng zhī xiàng dǒng yí yáng hé liáng fù mò rú zhōng zhōu sī jiān wǔ rén. wǒ niàn suǒ zhì, zhé yǔ xīn yǔ. biāo xiào yuē: yǐ gōng suǒ yāo, liàng zhū jūn bì fù.
黃彪夜看張敉,見其齋中設筵,敉獨居主人位,嘿若談對。問其故。答曰:「今日宴死友張之象、董宜陽、何良傅、莫如忠、周思兼五人。我念所至,輒與心語。」彪笑曰:「以公所邀,諒諸君必赴。」
zhū jūn qí kè, zhāng qí qíng, huáng yì qí yǔ.
諸君奇客,張奇情,黃亦奇語。
zhāng xiào zī yǔ zhāng mǐ shàn, cháng wèi mǐ yuē: yǔ tǎng xiān jūn mò, dāng fán shè jì. jí wú lái yě, hé xiān zhū? mǐ qí qí yì, wèi bo rì, xuán jì wén, shè jǐ yán biān dòu. xiào zī zhì, xiān yán zhī hòu gé, lìng bīn xiāng zàn lǐ, líng rén zòu lè, chū zhī, zhèng jīn wēi zuò, zhù jì zhě lǎng sòng jì zhāng, shēng jì mǎn táng, xiāng yān liáo rào. mǐ zèng yǐ shī yún: jì shì shēng qián shè, hún fēi sǐ hòu zhāo.
張孝資與張敉善,嘗謂敉曰:「予倘先君歿,當煩設祭。及吾來也,盍先諸?」敉奇其意,為卜日,懸祭文,設几筵籩豆。孝資至,先延之後閣,令儐相贊禮,伶人奏樂,出之,正襟危坐,助祭者朗誦祭章,聲伎滿堂,香煙繚繞。敉贈以詩云:「祭是生前設,魂非死後招。」
jīn líng shǐ chī míng zhōng, zì tíng zhí. nián yú bā shí, yù mìng fā yǐn, yǐ suí ér xíng, wèi zhī shēng bìn. xiào zī shēng jì lèi zhī.
金陵史痴名忠,字廷直。年逾八十,預命發引,已隨而行,謂之「生殯」。孝資生祭類之。
zhāng yòu yú shú zuì
張幼於贖罪
zhāng jū shì là yuè shuò yè jiā miào, lóu biǎn hū duò. zhāng yuē: cǐ zǔ zōng nù wǒ yě! yīn mù yù rú sù, zuò zì zé wén, qiú fú zhǎng jì xiè guò, fán qī rì, yǐ jù shí yā dǐng. lìng jiā nú xià zhàng shù shí. yǐ ér kǒu zhàn shú zuì wén, bèi shù shēng píng dú shū hào kè zhī shì. yīn qǐ gēng yī, chā huā, pī jǐn, gǔ lè dǎo zhī ér chū, yuē: zǔ zōng shì wǒ yǐ!
張居士臘月朔謁家廟,樓匾忽墮。張曰:「此祖宗怒我也!」因沐浴茹素,作「自責文」,囚服長跽謝過,凡七日,以巨石壓頂。令家奴下杖數十。已而口占「贖罪文」,備述生平讀書好客之事。因起更衣,插花,披錦,鼓樂導之而出,曰:「祖宗釋我矣!」
sū zhàn yǐn guò
蘇、湛引過
sū shì zhǎng zài shǎn, yì lǐ fàn fǎ, bù néng jìn, nǎi yǐn jiù zì tà yú shì chán wǔ bǎi. rén jí qí guǐ, biān zhī liú xiě, zhǎng bù shèng tòng chǔ ér zǒu.
蘇世長在陝,邑里犯法,不能禁,乃引咎自撻於市廛五百。人疾其詭,鞭之流血,長不勝痛楚而走。
cè shēn xiū xíng zú yǐ, ér chéng tāng yǐ shēn dài xī bì gé sī guò zú yǐ, ér shì zhǎng yǐ shēn shòu tà. shì jiē yǐ shèn yě! biān zhī liú xiě, zhǎng bù róng bù zǒu yǐ tǎng sāng lín zhī shén zhēn yù fèng xiǎng, bù zhī shāng wáng yì xià rú hé?
側身修行足矣,而成湯以身代犧;閉閣思過足矣,而世長以身受撻。是皆已甚也!鞭之流血,長不容不走矣;倘桑林之神真欲奉享,不知商王意下如何?
zhàn zi wén pǔ lìng jiāng xià, qín shěng guò shī, shè yǒu xiǎo qiān, zhé yǐ zhuàng zì hé, shǐ lì wàng què hū míng, jǐ wéi nuò shì gǎi.
湛子文朴令江夏,勤省過失,設有小愆,輒以狀自劾,使吏望闕呼名,己唯諾示改。
xū wén kě yàn!
虛文可厭!
liàn rú fēng jiǎo
殮如封角
sī mǎ wén zhèng gōng hōng, chéng zhèng shū yǐ yì shuō liàn zhī, rú fēng jiǎo zhuàng. dōng pō jí qí guài wàng, nù dǐ yuē: cǐ qǐ xìn wù yī jiǎo, fù shàng yán luó dài wáng zhě yé!
司馬文正公薨,程正叔以臆說殮之,如封角狀。東坡嫉其怪妄,怒詆曰:「此豈『信物一角,附上閻羅大王』者耶!」
táng mò wú yáo qīng yǐ yōng bǎo qǐ jiā, tuō fù quán shì, dào yòng yán tiě qián liù shí wàn mín. jí guǎng líng xiàn, jūn rén shí yáo qīng zhě, xián qǐng dàn zhī. bì shī duó bù xǔ, yè lìng yì fú ér dùn. zhì chǔ zhōu, wèi chóu suǒ shā, qì shī qú zhōng. qí qī yǐ zhǐ xù wěi guān liǎn zhī. wèi jí jiù kuàng, hào shì zhě tí qí shàng yún: xìn wù yī jiǎo, fù zhì ā bí dì yù. qǐng qù xié fēng, sòng shàng yán luó dài wáng. shí rén yǐ wèi xiào duān. sū yǔ běn cǐ.
唐末吳堯卿以傭保起家,託附權勢,盜用鹽鐵錢六十萬緡。及廣陵陷,軍人識堯卿者,咸請啗之。畢師鐸不許,夜令易服而遁。至楚州,為讎所殺,棄屍衢中。其妻以紙絮葦棺斂之。未及就壙,好事者題其上云:「信物一角,附至阿鼻地獄。請去斜封,送上閻羅大王。」時人以為笑端。蘇語本此。
sì quǎn
飼犬
chàng shī wén hào qí shàng guài. zǒng shuài wāng gōng zhāng jù yán yǐn. zhǔ rén fāng sòng zhèng fàn, shī wén hū yí shǐ qí tóng, xiè gēng yú dì, luó lóng bǐng qí cè. zhǔ mìng zài gōng. jì zhì, yòu fù rú qián, jìng tuī àn shàng mǎ ér qù. hòu shǐ rén wèn zhī, yīn zuò sè yuē dú bù jiàn qí quǎn hū? huò qǐn huò é, liè yú tíng xià, shì bù yǐ quǎn jiàn dài, qiě bì yǐ quǎn jiàn shì yě! wú gù sì zhī ér chū ěr.
暢師文好奇尚怪。總帥汪公張具延飲。主人方送正飯,師文忽頤使其童,瀉羹於地,羅籠餅其側。主命再供。既至,又復如前,徑推案上馬而去。後使人問之,因作色曰;「獨不見其犬乎?或寢或吪,列於庭下,是不以犬見待,且必以犬見噬也!吾故飼之而出耳。」
quǎn kè bìng liè, yì shì zhǔ rén bù jǐn, mò guài! mò guài!
犬客並列,亦是主人不謹,莫怪!莫怪!
jié jí
潔疾
chàng chún fù yǒu jié jí. yǔ rén yǐn, bì yù zhì jǐn, yǐ jīn shì jué, gàn ér hòu shòu zhī, zé xǐ, zì yǐn yì rán. shí wù duō zì shǒu zhì, shuǐ wéi yǐn qián tǒng, xīn bì yǐ chǐ, cōng bì yǐ cùn. yī rì, liú shí zhōng yǔ wén zi fāng tóng guò, zhí qí zhuó zú. chàng wén èr rén zhì, chuò xǐ ér yíng, yuē: shì yǒu jiā wèi, kě gōng jiā kè. suì yú wò nèi qǔ sì dà táo zhì àn shàng, yǐ èr táo xǐ yú zhuó zú shuǐ zhōng, chí dàn èr rén. zi fāng yǔ shí zhōng yún: gōng xǐ zhě gōng zì xiǎng zhī, wù yǐ èr táo wū sān shì yě. yīn yú àn shàng gè qǔ yī kē, dà xiào ér qù.
暢純父有潔疾。與人飲,必欲至盡,以巾拭爵,干而後授之,則喜,自飲亦然。食物多自手制,水唯飲前桶,薪必以尺,蔥必以寸。一日,劉時中與文子方同過,值其濯足。暢聞二人至,輟洗而迎,曰:「適有佳味,可供佳客。」遂於臥內取四大桃置案上,以二桃洗於濯足水中,持啖二人。子方與時中云:「公洗者公自享之,勿以二桃污三士也。」因於案上各取一顆,大笑而去。
chún fù guò yǐ jié zì xìn.
純父過以潔自信。
qí wáng sī yuǎn xìng jiǎn jié, kè yì jǐ zhě, yī fú gòu huì zé bù qián, bì xíng yí xīn chǔ, nǎi yǔ cù xī. jí kè qù, yóu lìng èr rén jiāo zhǒu fú qí zuò chù.
齊王思遠性簡潔,客詣己者,衣服垢穢則不前,必刑儀新楚,乃與促膝。及客去,猶令二人交帚拂其坐處。
tóng shí qiū míng shì péng shǒu sàn fā, zhōng rì hān zuì. lǐ guī zhī yuē: wú jiàn wáng sī yuǎn, biàn yì qiū míng shì jiàn qiū míng shì, biàn yì wáng sī yuǎn.
同時丘明士蓬首散發,終日酣醉。李珪之曰:「吾見王思遠,便憶丘明士;見丘明士,便憶王思遠。」
zōng bǐng zhī xìng jié, bīn kè zào zhī zhě, qù wèi chū hù, zhé lìng shì xí xǐ chuáng.
宗炳之性潔,賓客造之者,去未出戶,輒令拭席洗床。
suì ān lìng liú chéng yǒu jié pǐ, zài xiàn sǎo fú guō yì, lù wú héng cǎo, shuǐ jiǎn chóng huì, bǎi xìng bù kān.
遂安令劉澄有潔癖,在縣掃拂郭邑,路無橫草,水翦蟲穢,百姓不堪。
wáng wéi jū wǎng chuān, dì bù róng wēi chén, rì yǒu shí shù zhǒu sǎo zhì. zhuān shǐ liǎng tóng fù zhǒu, yǒu shí bù gěi.
王維居輞川,地不容微塵,日有十數帚掃治。專使兩僮縛帚,有時不給。
wáng sī wēi hǎo jié, zuǒ yòu tí yī, bì yòng bái zhǐ guǒ shǒu zhǐ. zhái zhōng yǒu quǎn wū wū dòng, sī wēi lìng mén shēng xǐ zhī, yì yóu wèi yǐ, gèng lìng guā xiāo fù yán wèi zú, suì lìng yì zhù.
王思微好潔,左右提衣,必用白紙裹手指。宅中有犬汙屋棟,思微令門生洗之,意猶未已,更令刮削;復言未足,遂令易柱。
jīng gōng fū rén wú, xìng hǎo jié, yǔ gōng bù hé. gōng zì jiāng níng qǐ guī sī dì, yǒu yī guān téng chuáng, wú jiǎ yòng wèi hái. guān lì lái suǒ, zuǒ yòu mò gǎn yán. gōng zhí xiǎn ér dēng chuáng, yǎn yǎng liáng jiǔ. wú wàng jiàn, jí mìng sòng hái. yòu cháng wèi zhǎng nǚ zhì yī zèng shēng, liè qǐ jiāng chéng, hū yǒu māo wò qí páng, fū rén jiāng yī zhì yù shì xià, rèn qí fǔ bài, zhōng bù yǔ rén.
荊公夫人吳,性好潔,與公不合。公自江寧乞歸私第,有一官藤床,吳假用未還。官吏來索,左右莫敢言。公直跣而登床,偃仰良久。吳望見,即命送還。又嘗為長女製衣贈甥,裂綺將成,忽有貓臥其旁,夫人將衣置浴室下,任其腐敗,終不與人。
jīng gōng zhōng rì bù shū xǐ, jǐ shī mǎn yī, dāng shì yuè lǎo cuò pèi.
荊公終日不梳洗,蟣虱滿衣,當是月老錯配。
mǐ yuán zhāng yǒu jié jí, guàn shǒu yǐ yín wèi dòu, zhì zhǎng bǐng, bǐ nú pú zhí yǐ xiè shuǐ yú shǒu, hū wèi shuǐ dòu. yǐ ér liǎng shǒu xiàng pāi zhì gàn, dōu bù yòng jīn shì. yǒu kè zào yuán zhāng zhě, qù bì zhuó qí zuò tà. jīn mào yì shí shí xǐ dí. yòu cháo xuē ǒu wèi tā rén suǒ chí, bì shén è zhī, yīn lǚ xǐ, suì sǔn bù kě chuān.
米元章有潔疾,盥手以銀為斗,置長柄,俾奴僕執以瀉水於手,呼為「水斗」。已而兩手相拍至干,都不用巾拭。有客造元章者,去必濯其坐榻。巾帽亦時時洗滌。又朝靴偶為他人所持,必甚惡之,因屢洗,遂損不可穿。
zhōu rén shú yǔ mǐ fú jiāo qì. yī rì, fèi yán: dé yī yàn, fēi shì jiān wù, dài tiān dì mì cáng, dài wǒ shí zhī. dá yuē: gōng suī míng bó shí, suǒ de zhī wù, zhēn yàn gè bàn, tè shàn kuā ěr. fèi fāng fā sì jiǎn qǔ, zhōu yì suí qǐ, suǒ jīn dí shǒu zhě zài, ruò yù jìng guān zhuàng. fèi xǐ chū yàn. zhōu chēng shǎng bù yǐ, qiě yún: chéng wèi yóu wù, wèi zhī fā mò hé rú? mìng qǔ shuǐ, wèi zhì, jí yǐ tuò diǎn mó mò. fèi biàn sè, yuē: yī hé xiān gōng hòu jù? yàn wū yǐ, bù kě yòng! zhōu suì qǔ guī. huò zuò zi zhān tuò yàn, fēi yě.
周仁熟與米芾交契。一日,芾言:「得一硯,非世間物,殆天地秘藏,待我識之。」答曰:「公雖名博識,所得之物,真贗各半,特善夸耳。」芾方發笥檢取,周亦隨起,索巾滌手者再,若欲敬觀狀。芾喜出硯。周稱賞不已,且云:「誠為尤物,未知發墨何如?」命取水,未至,亟以唾點磨墨。芾變色,曰:「一何先恭後倨?硯污矣,不可用!」周遂取歸。或作子瞻唾硯,非也。
fèi chū jiàn huī zōng, mìng shū zhōu guān piān yú yù píng. shū bì, zhì bǐ yú dì, dà yán yuē: yī xǐ èr wáng è zhá, zhào yào huáng sòng wàn nián! zhōu diàn zhuàn wèi fèi shàn kuā, chéng bù miù. zhōu fēi yù yàn, tè yǐ mǐ hǎo jié, liáo zī xī xiào ěr. zhōu hòu fù yǐ yàn guī mǐ, mǐ jìng bù qǔ.
芾初見徽宗,命書《周官篇》於御屏。書畢,擲筆於地,大言曰:「一洗二王惡札,照耀皇宋萬年!」周殿撰謂芾善夸,誠不謬。周非欲硯,特以米好潔,聊資嬉笑耳。周后復以硯歸米,米竟不取。
ní yún lín shì
倪雲林事
ní yún lín míng zàn, yuán zhèn qí zì yě. xìng hǎo jié. wén fáng shí wù, liǎng tóng lún zhuǎn fú chén, xū yú fú tíng. tíng qián yǒu wú tóng shù, dàn xī jí shuǐ kāi xǐ, jìng zhì gǎo sǐ. cháng liú yǒu rén sù zhāi zhōng, lǜ yǒu wū sǔn, yè sān sì qǐ, qián tīng yān. wēi wén sòu shēng, dà è zhī, líng chén lìng tóng suǒ tán hén, bù dé, tóng jù chī, shí bài yè shàng yǒu jī gòu shì tán hén yǐ sāi zé. ní yǎn bí bì mù, lìng chí qì sān lǐ wài. qí yù zōu shì rì, zōu shú shī yǒu xù yuē jīn xuān bó, yī rì lái fǎng. ní wén xuān bó rú zhě, dào xǐ yíng zhī. jiàn qí yán mào cū shuài, dà nù, zhǎng qí jiá. xuān bó kuì fèn, bù jiàn zhǔ rén ér qù. zōu chū, pō guài zhī. ní yuē: xuān bó miàn mù kě zēng, yǔ yán wú wèi, wú chì qù zhī yǐ! chū zhāng shì chéng dì shì xìn, wén ní shàn huà. shǐ rén chí juàn, yòu yǐ zhòng bì, yù qiú qí bǐ. ní nù yuē ní zàn bù néng wèi wáng mén huà shī! jí liè qù qí juàn. shì xìn shēn xián zhī. yī rì, shì xìn yǔ zhū wén shì yóu tài hú, wén xiǎo zhōu zhōng yǒu yì xiāng. shì xìn yuē: cǐ bì yī shèng liú. jí bàng zhōu jìn zhī, nǎi ní yě. shì xìn dà nù, jí yù shǒu rèn zhī. zhū rén lì wèi yíng jiù, rán yóu biān ní shù shí. ní jìng bù tǔ yī yǔ. hòu yǒu rén wèn zhī, yuē: jūn bèi jiǒng rǔ ér yī yǔ bù fā, hé yě? ní yuē: yī shuō biàn sú.
倪雲林名瓚,元鎮其字也。性好潔。文房拾物,兩僮輪轉拂塵,須臾弗停。庭前有梧桐樹,旦夕汲水揩洗,竟至槁死。嘗留友人宿齋中,慮有汙損,夜三四起,潛聽焉。微聞嗽聲,大惡之,凌晨令童索痰痕,不得,童懼笞,拾敗葉上有積垢似痰痕以塞責。倪掩鼻閉目,令持棄三里外。其寓鄒氏日,鄒塾師有婿曰金宣伯,一日來訪。倪聞宣伯儒者,倒屣迎之。見其言貌粗率,大怒,掌其頰。宣伯愧忿,不見主人而去。鄒出,頗怪之。倪曰:「宣伯面目可憎,語言無味,吾斥去之矣!」初張士誠弟士信,聞倪善畫。使人持絹,侑以重幣,欲求其筆。倪怒曰;「倪瓚不能為王門畫師!」即裂去其絹。士信深銜之。一日,士信與諸文士游太湖,聞小舟中有異香。士信曰:「此必一勝流。」急傍舟近之,乃倪也。士信大怒,即欲手刃之。諸人力為營救,然猶鞭倪數十。倪竟不吐一語。後有人問之,曰:「君被窘辱而一語不發,何也?」倪曰:「一說便俗。」
huò yòu yán: yuán zhèn yīn xiāng bèi zhí, qiú yú yǒu sī, měi chuán shí, mìng yù zú jǔ àn qí méi. zú wèn qí gù, bù dá. páng yuē: kǒng rǔ tuò mò jí fàn ěr! zú nù, suǒ zhī nì qì cè. zhòng suī wèi qí miǎn, fèn gěng jìng chéng pí xiè. jīn rén yǐ tài zǔ tóu zhī cè zhōng, miù yě.
或又言:元鎮因香被執,囚於有司,每傳食,命獄卒舉案齊眉。卒問其故,不答。旁曰:「恐汝唾沫及飯耳!」卒怒,鎖之溺器側。眾雖為祈免,憤哽竟成脾泄。今人以太祖投之廁中,謬也。
yòu wén ní yuán zhèn shì chá, qí yòng guǒ àn zhě míng qīng quán bái shí, fēi jiā kè bù gōng. yǒu kè qǐng jiàn qiě mí yuè yǐ, ní jiàn qí chéng, xǔ zhī. kè fēng shén piāo sǎ, ní shén xīn qià, mìng jìn cǐ chá. kè yīn kě, zài jí ér jǐn. ní biàn tíng zhǎn rù nèi, zhōng bù chū. kè qǐng qí gù. ní yuē: yù qīng quán bái shí, bù xú xú shǎng wèi, dìng fēi yǎ shì. yòu ní yǒu qīng mì gé, rén suǒ hǎn dào yǒu bái mǎ, jí hù xī. huì mǔ bìng, qǐng gé xiān wēng zhěn shì. shí tiān yù, gé yào yǐ bái mǎ xiāng yíng. jì chéng mǎ, luàn xíng ní nào zhōng, rén mǎ jù wū. jí mén, xiān qiú dēng qīng mì gé. ní bù gǎn jù, gé niè jī ér shàng, pēn tuò láng jí, gǔ wán shū jí fān fù dài biàn. ní zì shì suì fèi cǐ gé, zhōng shēn bù dēng. huò yún ní yǒu xiān gǔ, gé yǐ cǐ pò qí yū pì, jì de dù shì, xī hū qí bù wù yě.
又聞倪元鎮嗜茶,其用果按者名「清泉白石」,非佳客不供。有客請見且彌月矣,倪鑒其誠,許之。客丰神飄灑,倪甚欣洽,命進此茶。客因渴,再及而盡。倪便停盞入內,終不出。客請其故。倪曰:「遇清泉白石,不徐徐賞味,定非雅士。」又倪有清秘閣,人所罕到;有白馬,極護惜。會母病,請葛仙翁診視。時天雨,葛要以白馬相迎。既乘馬,亂行泥淖中,人馬俱污。及門,先求登清秘閣。倪不敢拒,葛躡屐而上,噴唾狼籍,古玩書籍翻覆殆遍。倪自是遂廢此閣,終身不登。或雲倪有仙骨,葛以此破其迂僻,冀得度世,惜乎其不悟也。
ní yuán zhèn yú nǚ sè shǎo suǒ dāng yì. yī rì juàn jīn líng zhào gē jī, liú sù bié yè, xīn yí bù jié, bǐ zhī yù. jì dēng tà, yǐ shǒu zì dǐng zhì zhǒng, qiě mén qiě xiù. mén zhì yīn, fù bǐ yù. fán zài sì, dōng fāng jì bái, bù fù zuò wū shān zhī mèng.
倪元鎮於女色少所當意。一日眷金陵趙歌姬,留宿別業,心疑不潔,俾之浴。既登榻,以手自頂至踵,且捫且嗅。捫至陰,復俾浴。凡再四,東方既白,不復作巫山之夢。
tóng shí yáng lián fū dān hǎo shēng sè, měi huì jiān, jiàn gē ér zú xiǎo, jí tuō qí xié, zài zhǎn xíng jiǔ, wèi zhī jīn lián bēi. yī rì yǔ ní huì yǐn, yáng tuō jì xié chuán shāng. ní nù, fān àn ér qǐ. yáng yì sè biàn, xí suì sàn. hòu èr gōng jìng bù fù miàn.
同時楊廉夫耽好聲色,每會間,見歌兒足小,即脫其鞋,載盞行酒,謂之「金蓮杯」。一日與倪會飲,楊脫妓鞋傳觴。倪怒,翻案而起。楊亦色變,席遂散。後二公竟不復面。
è fù rén
惡婦人
liáng xiāo chá è jiàn fù rén, suī xiāng qù shù bù, yì yún yáo wén qí chòu.
梁蕭詧惡見婦人,雖相去數步,亦云「遙聞其臭」。
shì jiān zhú chòu zhī rén yòu hé duō yě!
世間逐臭之人又何多也!
cháo yě yì wén zài hé yán xué wèn
《朝野異聞》載何、顏學問
jiā lóng jiān, jiǎng xué shèng xíng, ér chǔ rén yán shān nóng zhī shuō zuì qí, wèi tān cái hào sè, jiē cóng xìng shēng, tiān jī suǒ fā, bù kě è zhī, dì wù liú zhì xiōng zhōng ér yǐ. mén rén luó rǔ fāng chéng jìn shì, jiè qiě wù tíng duì. luó bù cóng. míng nián yù zhī huái shàng, chī zhī shí wǔ, xié yǐ yóu. luó wěi wěi wéi mìng. hòu zhì nán dōu, yǐ xié zhà rén cái shì fā, bǔ zhī guān, chī wǔ shí, bù āi qí, yì bù zhuǎn cè, kùn líng yǔ qiě sǐ. luó lì jiù zhī, dé chū. chū zé dà lì bù yǐ, wèi yù wǒ zhě shàng zhī wǒ, ér rǔ bù zhī wǒ yě! luó yì wěi wěi.
嘉、隆間,講學盛行,而楚人顏山農之說最奇,謂「貪財好色,皆從性生,天機所發,不可閼之,第勿留滯胸中而已」。門人羅汝芳成進士,戒且勿廷對。羅不從。明年遇之淮上,笞之十五,挾以游。羅唯唯惟命。後至南都,以挾詐人財事發,捕之官,笞五十,不哀祈,亦不轉側,困囹圄且死。羅力救之,得出。出則大詈不已,謂「獄我者尚知我,而汝不知我也!」羅亦唯唯。
hé xīn yǐn zhě, qí cái gāo yú yán shān nóng, ér hěn huàn guò zhī. cháng yán: tiān dì yī shā jī yě. yáo bù néng shā shùn, shùn bù néng shā yǔ, gù yǐ tiān xià ràng. tāng wǔ néng shā jié zhòu, gù dé tiān xià. shǎo cháng shī shì shān nóng. shān nóng yǒu lì: shī shì zhī zhě, bì xiān ōu sān quán, ér hòu shòu bài. xīn yǐn jì shì shān nóng, chá qí suǒ xíng, yì shén huǐ. yī rì, zhí shān nóng zhī yín yú cūn fù yě, nì yǐn chù, qí qí chū ér è zhī, yì ōu sān quán, shǐ bài xuē dì zǐ jí.
何心隱者,其才高於顏山農,而狠幻過之。嘗言:「天地一殺機也。堯不能殺舜,舜不能殺禹,故以天下讓。湯、武能殺桀、紂,故得天下。」少嘗師事山農。山農有例:師事之者,必先毆三拳,而後受拜。心隱既事山農,察其所行,意甚悔。一日,值山農之淫於村婦也,匿隱處,俟其出而扼之,亦毆三拳,使拜削弟子籍。
àn yán zhé shù guī, bā shí yú shàng wú yàng, ér hé jìng wèi zhāng jiāng líng suǒ shā, xìng yǔ bù xìng ěr. rán jiāng líng wèi xiāng shí, fǎng gěng yù shǐ, zuò xí wèi nuǎn ér qù. hé cóng píng hòu kuī zhī, biàn wèi cǐ rén néng shā wǒ, yì yì yǐ zāi!
按顏謫戍歸,八十餘尚無恙,而何竟為張江陵所殺,幸與不幸耳。然江陵未相時,訪耿御史,坐席未暖而去。何從屏後窺之,便謂「此人能殺我」,亦異矣哉!
chén gōng jiè jiǔ
陳公戒酒
nán jīng chén gōng hào shàn jiǔ. dū xué shān dōng shí, fù lǜ qí fèi shì, yù shū jiè zhī. nǎi chū fèng jīn, mìng gōng zhì yī dà wǎn, kě róng èr jīn xǔ, juān bā zì yú nèi, yún: fù mìng jiè jiǔ, zhǐ yǐn sān bēi. shì lín chuán xiào.
南京陳公鎬善酒。督學山東時,父慮其廢事,寓書戒之。乃出俸金,命工制一大碗,可容二斤許,鐫八字於內,云:「父命戒酒,止飲三杯。」士林傳笑。
àn: gōng wèi shān dōng tí xué shí, yè zhì jì yáng gōng guǎn. páo rén gōng shàn wú zhù, kǒng gōng nù zé, gōng lüè bù wèi yì. huò qǐng qǐ mén wài suǒ, fú xǔ. páo rén nǎi xuē liǔ tiáo wèi zhù. gōng yuē: lǐ yǔ shí shú zhòng? jìng bù yè cān. yì yū jiè zhī shì yě. zi yóu yuē: fǔ guǐ shǐ yú tǔ xíng, ān zhī xuē liǔ fēi zhù zhī shǐ hū? yū rú bù zhī lǐ yì, dàn lì yì qǔ míng ěr. bù rán, hú bù bìng sān bēi jiè zhī?
按:公為山東提學時,夜至濟陽公館。庖人供膳無箸,恐公怒責,公略不為意。或請啟門外索,弗許。庖人乃削柳條為箸。公曰:「禮與食孰重?」竟不夜餐。亦迂介之士也。子猶曰:「簠簋始於土硎,安知削柳非箸之始乎?迂儒不知禮意,但立異取名耳。不然,胡不並三杯戒之?」
yù jiǔ
浴酒
shí yù zào jiǔ shù hú, hū jiě yī rù qí zhōng, zì mù yù ér chū, gào zǐ dì yuē: wú píng shēng yǐn jiǔ, hèn máo fà wèi shí qí wèi. jīn rì liáo yǐ shè zhī, shù wú hòu bó.
石裕造酒數斛,忽解衣入其中,恣沐浴而出,告子弟曰:「吾平生飲酒,恨毛髮未識其味。今日聊以設之,庶無厚薄。」
dòng tiān shèng jiǔ
洞天聖酒
guó guó fū rén jiù wū liáng xuán lù cháng, qí zhōng jié zhī, yǒu yàn zé jiě kāi, yú liáng shàng zhù jiǔ, hào dòng tiān shèng jiǔ.
虢國夫人就屋樑懸鹿腸,其中結之,有宴則解開,於樑上注酒,號「洞天聖酒」。
yáng xī gǔ nìng fú
楊希古佞佛
yáng xī gǔ xìng yū pì, kù shì fó fǎ. cháng shè dào chǎng yú dì, měi líng dàn, zhé rù qí nèi, yǐ shēn fǔ dì, bǐ sēng jù qí shàng, sòng jīn gāng jīng sān biàn.
楊希古性迂僻,酷嗜佛法。嘗設道場於第,每凌旦,輒入其內,以身俯地,俾僧據其上,誦《金剛經》三遍。
bào chéng huáng
暴城隍
wàn lì jǐ chǒu, sū jùn dà hàn. shí shí chǔ yáng wèi shǒu, qīng huì sù wén, dǎo yǔ tè qiè. nǎi yú chéng huáng yú yú tán, yǔ zhī duì zuò, qù gài bào liè rì zhōng. shén xiàng cūn liè, ér shí gǎn shǔ jí jǐ dài. kuài yuán wèi jiāng gōng duó, wù yě,
萬曆己丑,蘇郡大旱。時石楚陽為守,清惠素聞,禱雨特切。乃舁城隍於雩壇,與之對坐,去蓋暴烈日中。神像皴裂,而石感暑疾幾殆。《獪園》謂江公鐸,誤也,
xiàng wáng miào
項王廟
yí jiān zhī yí wèi yí jiān zhì: hé zhōu shì rén dù mò, lèi jǔ bù chéng míng, xìng yīng tǎng bù jī. yīn guò wū jiāng, rù yè xiàng wáng miào. shí zhèng bèi jiǔ zhān zuì, cái zhù xiāng bài qì, jìng shēng ǒu zuò, jù shén jǐng, fǔ qí shǒu ér tòng, dà shēng yǔ yuē: dài wáng yǒu xiāng kuī zhě. yīng xióng rú dài wáng, ér bù néng dé tiān xià wén zhāng rú dù mò, ér jìn qǔ bù dé guān! yǔ bì, yòu dà tòng, lèi rú bèng quán. miào zhù wèi qí huò zuì, fú yè yǐ chū, bǐng zhú jiǎn shì shén xiàng, chuí lèi yì wèi yǐ.
《夷堅支(疑為夷堅志)》:和州士人杜默,累舉不成名,性英儻不羈。因過烏江,入謁項王廟。時正被酒沾醉,才炷香拜訖,徑升偶坐,據神頸,拊其首而慟,大聲語曰:「大王有相虧者。英雄如大王,而不能得天下;文章如杜默,而進取不得官!」語畢,又大慟,淚如迸泉。廟祝畏其獲罪,扶掖以出,秉燭檢視神像,垂淚亦未已。
yǐ fèn wáng yù gē háo, zhèng rú zhòng gē bá shān, nà de bù lèi! shí jiè zuò sān háo shī, wèi dù mò gē háo, shí màn qīng shī háo, ōu yáng yǒng shū wén háo.
以憤王遇歌豪,正如重歌「拔山」,那得不淚!石介作「三豪詩」,謂杜默歌豪,石曼卿詩豪,歐陽永叔文豪。
lǐ zhuàng yuán cì
李狀元刺
xiāng chuán mǎ zhuàng yuán duó mǔ, mǎ shì qiè yě. dí dù bù róng, zài jià tóng yì lǐ shì, fù shēng yī zi, míng mǎ, hòu yì zhōng zhuàng yuán. shàng xǐ qí wén, yù bǐ yú mǎ páng jiā qí zì, míng lǐ qí. yuè sān rì, lú chuán fán sān chàng, wú yīng zhě. shàng yuē: jí lǐ mǎ yě. qí nǎi shòu zhào. měi tóu cì, qí zì hēi shū mǎ. zhū shū qí.
相傳馬狀元鐸母,馬氏妾也。嫡妒不容,再嫁同邑李氏,復生一子,名馬,後亦中狀元。上喜其文,御筆於馬旁加其字,名李騏。越三日,臚傳凡三唱,無應者。上曰:「即李馬也。」騏乃受詔。每投刺,「騏」字黑書「馬」。朱書「其」。
xiāng chuán xú rán wēng shòu wǔ zōng zhī yù, céng yǐ yù shǒu píng qí zuǒ jiān, suì zhì yī lóng zhǎo yú jiān shàng, yǔ rén yī, zhǐ xià yòu shǒu. yì guài shì yě.
相傳徐髯翁受武宗知遇,曾以御手憑其左肩,遂制一龍爪於肩上,與人揖,只下右手。亦怪事也。
yī mǔ shēng èr zhuàng yuán, qí zāi! sòng chén shàng shū yǔ pān róng zhī jiāo hòu. pān wú zi, chén yǒu qiè yí zi, nǎi yǐ jiè zhī, jí le wēng zhī mǔ yě. wèi jǐ, pān shēng zǐ míng liáng guì, qí mǔ suì wǎng lái liǎng jiā yān. yī mǔ shēng èr míng rú, yì qián suǒ wèi yǒu.
一母生二狀元,奇哉!宋陳尚書與潘榮之交厚。潘無子,陳有妾宜子,乃以借之,即了翁之母也。未幾,潘生子名良貴,其母遂往來兩家焉。一母生二名儒,亦前所未有。
shī wén hǎo guài
詩文好怪
luó qǐ wèi wén, lǜ qí gǔ xiǎn guài. jū jīn líng shí, měi yǒu zhuàn zào, bì qī jù qiáo mù zhī diān, xiá sī tiān xiǎng. huò shí bì zuò yī shì, kè yú xì jiān kuī, jiàn qí róng sè kū gǎo, yǒu sǐ rén qì. dōu mù qǐ yī kǎo zhì míng, míng chéng, yǔ mù yuē: wǒ wèi cǐ míng míng qù sì wǔ dù yǐ!
羅玘為文,率奇古險怪。居金陵時,每有撰造,必棲踞喬木之顛,霞思天想。或時閉坐一室,客於隙間窺,見其容色枯槁,有死人氣。都穆乞伊考志銘,銘成,語穆曰:「我為此銘暝去四五度矣!」
guài dào zhì míng duō shuō guǐ huà!
怪道志銘多說鬼話!
liú jǐ yǒu wén míng. ōu gōng zhī gòng jǔ, dé jǐ juǎn, yuē: tiān dì yà, wàn wù zhuó, shèng rén fā. gōng xù zhī yuē: xiù cái cì, shì guān shuā! yǐ zhū bǐ zhí lēi zhī.
劉幾有文名。歐公知貢舉,得幾卷,曰:「天地軋,萬物茁,聖人發。」公續之曰:「秀才刺,試官刷!」以硃筆直勒之。
lú tóng hào yù chuān zi, shī tǐ yǔ mǎ yì jù shàng xiǎn guài. èr rén jié jiāo shī yún: tóng bù tóng, yì bù yì, shì wèi dà tóng ér xiǎo yì.
盧仝號玉川子,詩體與馬異俱尚險怪。二人「結交詩」云:「同不同,異不異,是謂大同而小異。」
tíng guǎn qí míng
亭館奇名
jiāng xī yòu yù xiāo dà shān, hào qí zhī shì, míng qí táng yuē táng táng táng, xuān yuē xuān xuān xuān, tíng yuē tíng tíng tíng. chén yuè jīng jiāng xī, xiāo yāo yǐn, biàn lì tíng guǎn yǐ guān qí biǎn. zhì yī dòng, yīn xì zhī yuē: hé bù yún dòng dòng dòng? xiāo wèi bù yì.
江西右諭蕭大山,好奇之士,名其堂曰「堂堂堂」,軒曰「軒軒軒」,亭曰「亭亭亭」。陳越經江西,蕭邀飲,遍歷亭館以觀其匾。至一洞,因戲之曰:「何不雲『洞洞洞』?」蕭為不懌。
shài fù shū
曬腹書
hǎo lóng qī yuè qī rì chū rì zhōng yǎng wò. rén wèn qí gù, dá yuē: wǒ shài shū.
郝隆七月七日出日中仰臥。人問其故,答曰:「我曬書。」
dōng pō wèi chén yǐn wèi jiāo shū. lǐ huáng mén wèi wǔ shuì wèi tān fàn.
東坡謂晨飲為「澆書」。李黃門謂午睡為「攤飯。」
jiě yǔ shén jiù
解語神柩
miáo dān jìn shì cháng zì wài yóu, guī tú jí shén, bù kān dēng shēng. shì yǒu niǎn guān ér huí zhě, yǐ qí jià jiàn, jí jiù ér qǐn xī qí zhōng. zhì luò dōng mén, hūn zhě bù zhī qí zhōng yǒu rén, jié qí lái yóu. dān wèi qí yà jǐ, xú dá yuē: yì guān dào lù dé bìng, pín bù néng zhì tā wù xiāng yǔ, wú guài yě! hūn zhě yuē: wú shǒu cǐ sān shí nián yǐ, wèi cháng jiàn yǒu jiě yǔ shén jiù!
苗耽進士嘗自外游,歸途疾甚,不堪登升。適有輦棺而回者,以其價賤,即就而寢息其中。至洛東門,閽者不知其中有人,詰其來由。耽謂其訝己,徐答曰:「衣冠道路得病,貧不能致他物相與,無怪也!」閽者曰:「吾守此三十年矣,未嘗見有解語神柩!」
lù zhōu
陸舟
zhāng sī guāng gěi jiǎ dōng qù. shì zǔ wèn: qīng wǎng hé chù? dá yún: chén lù chù wú wū, zhōu jū fēi shuǐ. hòu rì, shàng yǐ wèn qí cóng xiōng sī màn. sī màn yuē róng jìn dōng chū, wèi yǒu jū zhǐ, quán qiān xiǎo chuán yú àn shàng zhù.
張思光給假東去。世祖問:「卿往何處?」答云:「臣陸處無屋,舟居非水。」後日,上以問其從兄思曼。思曼曰;「融近東出,未有居止,權牽小船於岸上住。」