zi yóu yuē: fán yǒu dào shù zhě, jiē jīng shén zhī yì yú cháng rén zhě yě. zhēn yǒu zhēn jīng shén, huàn yì yǒu huàn jīng shén. dōng qǐ léi, xià zào bīng, jǐ yú lòu tiān diāo dì yǐ. fēi jīng shén néng gǎn zhào, qí rán yé? xià zhì yī jì zhī gōng, yī chóng zhī xì, yì bì quán fù jīng shén yǔ zhī xián xí ér hòu néng zhī. bài shù ér shù yīng, sòng lǘ ér lǘ líng, fēi zhēn bìng fēi huàn yě, jīng shén zhī zhì yě. jīng shén wú wěi, wěi jí yì shì zhēn yě. héng yán yù suǒ bù néng, zhé wèi xiān qì. yú yì fán dào shù zhǐ shì rú cǐ, wú èr fǎ mén. jí líng jī dì sān shí èr.
子猶曰:凡有道術者,皆精神之異於常人者也。真有真精神,幻亦有幻精神。冬起雷,夏造冰,幾於鏤天雕地矣。非精神能感召,其然耶?下至一技之工,一蟲之戲,亦必全副精神與之嫻習而後能之。拜樹而樹應,誦驢而驢靈,非真並非幻也,精神之至也。精神無偽,偽極亦是真也。恆言遇所不能,輒謂仙氣。余意凡道術止是如此,無二法門。集《靈跡》第三十二。
dǐng xué rǔ xué
頂穴乳穴
táng shí, xī yù sēng jiā jū jīng shī zhī jiàn fú sì, cháng dú jū yī shì. dǐng shàng yǒu xué, héng yǐ xù zhì zhī. yè zé qù xù, yān qì cóng dǐng xué zhōng chū, fēn fāng mǎn shì.
唐時,西域僧伽居京師之薦福寺,常獨居一室。頂上有穴,恆以絮窒之。夜則去絮,煙氣從頂穴中出,芬芳滿室。
shí lè shí, yǒu fú tú chéng zhě, zuǒ rǔ páng yǒu yī xué, héng jiù shuǐ xǐ guàn cháng fèi, yǐ xù zhì zhī. yè yù dú shū, zhé bá xù, zé guāng zì xué chū, yī shì dòng míng.
石勒時,有佛圖澄者,左乳旁有一穴,恆就水洗灌腸肺,以絮窒之。夜欲讀書,輒拔絮,則光自穴出,一室洞明。
èr xiǎo ér dēng jiān
二小兒登肩
tiān zhú sēng jiū mó luó shén chǎn jiào yú qín. yī mù hū xià gāo zuò, wèi qín zhǔ xìng yuē: yǒu èr xiǎo ér dēng wú jiān, yù zhàng, xū fù rén. xìng suì yǐ gōng nǚ jìn zhī, yī jiāo ér shēng èr zi. zì ěr bié lì xiè shě, gōng gěi fēng yíng. zhū sēng yǒu yù xiào zhī zhě, shén jù zhēn yíng bō, wèi yuē: ruò néng xiāng xiào shí cǐ zhě, nǎi kě chù shì. yīn jǔ bǐ jìn zhēn, bù yì cháng shí.
天竺僧鳩摩羅什闡教於秦。一目忽下高座,謂秦主興曰:「有二小兒登吾肩,慾障,須婦人。」興遂以宮女進之,一交而生二子。自爾別立廨舍,供給豐盈。諸僧有欲效之者,什聚針盈缽,謂曰:「若能相效食此者,乃可畜室。」因舉匕進針,不異常食。
shī jiū hé shàng
鳲鳩和尚
yún xī yǒu yì yún: dèng zhōu hé shàng rì shí èr jiū. yǒu pín shì qiú cān, fēn èr zú yǔ shí. shí jì, sēng guàn sòu, shuāng jiū cóng kǒu chū, yī néng xíng, yī diān diān zài dì. shì jīng è tǔ fàn, èr zú yì chū, hào nán yáng shī jiū hé shàng.
《雲溪友議》云:鄧州和尚日食二鳩。有貧士求餐,分二足與食。食既,僧盥嗽,雙鳩從口出,一能行,一甸甸在地。士驚愕吐飯,二足亦出,號「南陽鳲鳩和尚」。
xiāng dū lí
香闍黎
xiāng dū lí zhě, mò cè qí lái. zhǐ yì zhōu qīng chéng shān sì. shí sú měi zhì sān yuè sān rì, bì wǎng chū yóu shǎng, duō jiāng jiǔ ròu hān lè. xiāng lǚ quàn zhī, bù duàn. hòu yīn sān yuè, yòu rú qián jí. xiāng lìng rén chuān kēng, fāng zhàng xǔ, hū yuē: tán yuè děng cháng zì yǐn dàn, wèi zēng jiàn jí, jīn rì xū cān yī dùn. zhū rén zhēng fèng yáo jiǔ. suí dé suí jǐn, ruò tián jù hè. zhì wǎn yuē: wǒ dà zuì bǎo, fú wǒ jiù kēng, bù ěr wū dì. jí zhì kēng suǒ, zhāng kǒu dà tǔ. zhì ròu zì kǒu chū, jí néng fēi míng yáng ròu zì kǒu chū, jí néng chí zǒu, jiǔ jiāng luàn xiè, jiāng yù mǎn kēng, yú xiā é yā, yóu yǒng jiāo cuò. zhòng xián jīng jiē, shì duàn zǎi shā.
香闍黎者,莫測其來。止益州青城山寺。時俗每至三月三日,必往出遊賞,多將酒肉酣樂。香屢勸之,不斷。後因三月,又如前集。香令人穿坑,方丈許,忽曰:「檀越等常自飲啖,未曾見及,今日須餐一頓。」諸人爭奉餚酒。隨得隨盡,若填巨壑。至晚曰:「我大醉飽,扶我就坑,不爾污地。」及至坑所,張口大吐。雉肉自口出,即能飛鳴;羊肉自口出,即能馳走,酒漿亂瀉,將欲滿坑,魚蝦鵝鴨,游泳交錯。眾咸驚嗟,誓斷宰殺。
zǎn lǎo
昝老
zhǎng shòu sì sēng zǎn, yán tā shí zài héng shān, cūn rén wèi dú shé suǒ shì, xū yú ér sǐ, fā jiě zhǒng qǐ chǐ yú. qí zi zhī zǎn lǎo yǒu shù, suì yíng zǎn zhì. nǎi yǐ huī wéi qí shī, kāi sì mén, xiān yuē: ruò cóng zú rù, zé bù jiù yǐ. suì tà bù wò gù, jiǔ zhī shé bù zhì. zǎn dà nù, nǎi qǔ fàn shù shēng dǎo shé xíng, jǔ zhī, hū rú dòng chū mén. yǒu qǐng, fàn shé yǐn yī shé cóng sǐ zhě tóu rù, jìng xī qí chuāng. shī zhǒng jiàn dī, shé pào suō ér sǐ, cūn rén nǎi huó.
長壽寺僧昝,言他時在衡山,村人為毒蛇所噬,須臾而死,發解腫起尺余。其子知昝老有術,遂迎昝至。乃以灰圍其屍,開四門,先曰:「若從足入,則不救矣。遂踏步握固,久之蛇不至。昝大怒,乃取飯數升禱蛇形,咀之,忽蠕動出門。有頃,飯蛇引一蛇從死者頭入,徑吸其瘡。屍腫漸低,蛇皰縮而死,村人乃活。
gū yuè sēng
孤月僧
gū yuè shàn yì shù. xíng qiáo shàng, huì nǚ fù chéng jiān yú zhì, mà sēng bù bì. qǐng zhī, yú fū xià qiáo fù shàng, wǎng fǎn shù dù, yóu bù néng qù. páng rén yuē: bì rǔ fàn yuè dà shī ěr, yī kě bài qí zhī. sēng yuē: wú yǒu hé néng, ěr zì xíng ěr. yán qì, yú fū zú qīng rú gù.
孤月擅異術。行橋上,會女婦乘肩輿至,罵僧不避。頃之,舁夫下橋復上,往返數度,猶不能去。旁人曰:「必汝犯月大師耳,一可拜祈之。」僧曰:「吾有何能,爾自行耳。」言訖,舁夫足輕如故。
sàn shèng zhǎng lǎo
散聖長老
kuài yuán: jiāng zhǎng lǎo zhě, táo yuán jiāng fù shǐ yíng kē zhī zú yě. shòu liáng cháng shān shàng zhēn mì fǎ, hào sàn shèng zhǎng lǎo. néng qǔ shēng jī luǎn èr shí méi, zhì jiù zhōng chǔ zhī, jī luǎn fēn rán yuè qǐ, fù rù jiù zhōng, rú shì zhě shù sì, wú yī sǔn huài.
《獪園》:江長老者,桃源江副使盈科之族也。受良常山上真秘法,號「散聖長老」。能取生雞卵二十枚,置臼中杵之,雞卵紛然躍起,復入臼中,如是者數四,無一損壞。
zuǒ yuán fàng
左元放
zuǒ cí, zì yuán fàng, lú jiāng rén yě. cáo gōng cháng bì yī shí shì zhōng, shǐ rén shǒu shì. duàn gǔ qī nián, nǎi chū zhī, yán sè rú gù. gōng wèi bì zuǒ dào, yù shā zhī. cí yǐ yù zhī, wèi qǐ hái gǔ. gōng yuē: hé yǐ hū ěr? duì yuē: yù jiàn shā, gù qiú qù. gōng yuē: wú zhī. nǎi wèi shè jiǔ. cí bá zān huà bēi, jiǔ zhōng duàn. jí yǐn bàn, bàn yǔ gōng. gōng wèi jí yǐn, cí jǐn yǐn zhī. yǐn bì, yǐ bēi zhì wū dòng, jǔ zuò mò bù shì bēi, liáng jiǔ nǎi zhuì, yǐ shī cí yǐ. xún wèn zhī, hái qí suǒ jū. gōng yì yù shā zhī, chì shōu cí. cí zǒu rù qún yáng zhōng, é yǒu dà yáng qián guì ér yuē: wèi shěn ěr fǒu? lì xiāng wèi kǒu: cǐ guì yáng, cí yě. yù shōu zhī. qún yáng xián xiàng lì yán yuē: wèi shěn ěr fǒu?
左慈,字元放,廬江人也。曹公嘗閉一石室中,使人守視。斷谷期年,乃出之,顏色如故。公謂必左道,欲殺之。慈已預知,為乞骸骨。公曰:「何以忽爾?」對曰:「欲見殺,故求去。」公曰:「無之。」乃為設酒。慈拔簪畫杯,酒中斷。即飲半,半與公。公未即飲,慈盡飲之。飲畢,以杯擲屋棟,舉坐莫不視杯,良久乃墜,已失慈矣。尋問之,還其所居。公益欲殺之,敕收慈。慈走入群羊中,俄有大羊前跪而曰:「為審爾否?」吏相謂口:「此跪羊,慈也。」欲收之。群羊咸向吏言曰:「為審爾否?」
shén xiān chuán yún: cáo gōng hài zuǒ cí. cí mù miǎo, gé bù dān yī. zhì shì shì zhī, yī shì shí wàn rén, jiē miǎo yī mù dān yī, wú fēi cí zhě, jìng bù zhī suǒ zài.
《神仙傳》云:曹公害左慈。慈目眇,葛布單衣。至市視之,一市十萬人,皆眇一目、單衣,無非慈者,竟不知所在。
bǐ xiān
筆仙
xī yǒu gāo shì, zhì bǐ zhú tǒng, mǎi zhě zhì qián qí zhōng, bǐ zì yuè chū. hào bǐ xiān.
昔有高士,置筆竹筒,買者置錢其中,筆自躍出。號「筆仙」。
zhòu táo dòu
咒桃斗
fán fū rén yǔ fū liú gāng jù yǒu dào shù, gè zì yán shèng. zhōng tíng yǒu liǎng táo shù, fū qī gè zhòu qí yī, táo biàn dòu. gāng suǒ zhòu táo, zǒu chū lí wài.
樊夫人與夫劉綱俱有道術,各自言勝。中庭有兩桃樹,夫妻各咒其一,桃便斗。綱所咒桃,走出籬外。
zhǒng guā
種瓜
wú shí yǒu xú guāng zhě, cháng cóng rén qǐ guā, qí zhǔ wù yǔ. biàn suǒ guā zǐ zhǒng zhī. é ér guā shēng màn yán, shēng huā chéng shí, nǎi qǔ shí zhī, yīn biàn gěi guān zhě. yù zhě fǎn shì, suǒ chū mài jiē wáng hào yǐ.
吳時有徐光者,嘗從人乞瓜,其主勿與。便索瓜子種之。俄而瓜生蔓延,生花成實,乃取食之,因遍給觀者。鬻者反視,所出賣皆亡耗矣。
yīn qī qī
殷七七
dào rén yīn qī qī, cháng zài yī guān liáo chù yǐn jiǔ, yǒu zuǒ jiǔ chàng yōu gòng xiào wǔ zhī. yīn bái zhǔ rén, yù yǐ èr lì wèi lìng. zhòng xǐ, wèi bì yǒu xì shù. nǎi yǐ lì xún xíng, jiē zhě jiē wén yì xiāng. wéi xiào qī qī zhě, lì huà zuò shí, zhuì zài bí, chè zhuāi bù là, huì qì bù kě wén. èr rén gòng qǐ kuáng wǔ, huā tián wěi dì, xiāng cì bēi tí gǔ lè jiē zì zuò. yī xí zhī rén, xiào jiē jué dào. jiǔ zhī qí xiè, shí zì bí luò, fù wèi lì, huā tián xī rú jiù.
道人殷七七,嘗在一官僚處飲酒,有佐酒倡優共笑侮之。殷白主人,欲以二栗為令。眾喜,謂必有戲術。乃以栗巡行,接者皆聞異香。唯笑七七者,栗化作石,綴在鼻,掣拽不落,穢氣不可聞。二人共起狂舞,花鈿委地,相次悲啼;鼓樂皆自作。一席之人,笑皆絕倒。久之祈謝,石自鼻落,復為栗,花鈿悉如舊。
xuān yuán jí
軒轅集
luó fú xiān shēng xuān yuán jí shàn yǐn, suī bǎi dòu bù zuì. yè zé chuí fà pén zhōng, qí jiǔ lì lì ér chū. táng xuān zōng zhào rù nèi tíng, zuò yù tà qián. yǒu gōng rén xiào jí mào gǔ, xū yú biàn chéng lǎo yù, suì lìng xiè xiān shēng, ér mào fù gù.
羅浮先生軒轅集善飲,雖百斗不醉。夜則垂髮盆中,其酒瀝瀝而出。唐宣宗召入內庭,坐御榻前。有宮人笑集貌古,須臾變成老嫗,遂令謝先生,而貌復故。
chén qī zǐ
陳七子
chén fù lín zhě, hào chén qī zǐ. cháng yú bā nán tài shǒu yán zhōng, wèi jiǔ jì suǒ wǔ. chén xiào shì qí miàn. xū yú, jì zhě rán zhǎng shù chǐ. qì sù yú shǒu, wèi qí xiè. chén zhòu jiǔ yī bēi, shǐ yǐn zhī, rán biàn tuō luò.
陳復林者,號陳七子。嘗於巴南太守筵中,為酒妓所侮。陳笑視其面。須臾,妓者髯長數尺。泣訴於守,為祈謝。陳咒酒一杯,使飲之,髯便脫落。
sūn dào rén
孫道人
sūn dào rén yǒu yì shù. cháng huà mò quān yú zhǎng zhōng, yáo zhì rén miàn, suī xǐ zhī bù qù. qǐng zhī, yǐ shǒu huī yuē: dāng yí zhe mǒu rén bì shàng. suī zhòng qiú zhī nèi, ér quān yǐ zài bì yǐ. cháng zhì wú zhōng, wèi xiǎo jì suǒ wǔ. sūn gù mài táo rén dān yún: jiè rǔ yī táo. suì shí yǐ zhì qí miàn, jì yòu jiá zūn chì zhǒng rú táo dà, chǔ bù kě rěn, āi qí zài sì. nǎi suǒ bēi zhòu zhī, qǔ xià réng shì yī táo, jì zhǒng suì xiāo. cǐ wàn lì jǐ yǒu nián jiān shì.
孫道人有異術。嘗畫墨圈於掌中,遙擲人面,雖洗之不去。頃之,以手揮曰:「當移着某人臂上。」雖重裘之內,而圈已在臂矣。嘗至吳中,為小妓所侮。孫顧賣桃人擔云:「借汝一桃。」遂拾以擲其面,妓右頰遵赤腫如桃大,楚不可忍,哀祈再四。乃索杯咒之,取下仍是一桃,妓腫遂消。此萬曆己酉年間事。
yòu sūn dào rén zhì yī dà jiā, jiàn yú chí jué dà, wèn: yú yǒu shù fǒu? zhǔ rén yuē: bù zhī. sūn yuē: kě shù yě. nǎi mìng èr tóng zǐ chí yī zhǎng shéng kuà chí xiāng xiàng ér lì, sūn àn shéng xú lüè chí shuǐ, zhì bàn, zhǐ, lián hū shuāng lái shuāng lái. gù tóng zǐ yuē: jǐn chí ér shù zhī. yú dà xiǎo chéng duì, cóng shéng shàng yuè guò. yī tóng dà xiào, shéng tuō, yú suì qún yuè yān.
又孫道人至一大家,見魚池絕大,問:「魚有數否?」主人曰:「不知。」孫曰:「可數也」。乃命二童子持一長繩跨池相向而立,孫按繩徐掠池水,至半,止,連呼「雙來雙來」。顧童子曰:「緊持而數之。」魚大小成對,從繩上躍過。一童大笑,繩脫,魚遂群躍焉。
lǐ xiù cái
李秀才
guǎng jì: yú bù láng zhōng lù shào, yuán hé zhōng, cháng kàn biǎo xiōng yú dìng shuǐ sì. yīn wèi yuàn sēng jù mì ěr shí guǒ, bìng zhāo lín yuàn sēng. liáng jiǔ, yǔ yī lǐ xiù cái xié zhì. nǎi huán zuò, xiào yǔ pō jù. yuàn sēng gù dì zǐ zhǔ míng, xún jiāng zā ér bù jí lǐ. lù bù píng, wèi yán zhī, yuàn sēng pō chū mán yǔ. lǐ nù, sēng yóu dà yán bù zhǐ. lǐ nǎi bái zuò kè: mǒu bù miǎn duì guì kè zuò zào cì yǐ. yīn xiù shǒu jù liǎng xī, chì qí sēng yuē: cū xíng ā shī, zhēng gǎn wú lǐ! zhù zhàng hé zài, kě jī zhī! qí sēng fáng mén hòu yǒu qióng zhàng zǐ, hū yuè chū lián jī qí sēng. shí zhòng yì yǒu bì hù, zhàng cì rén xì jié zhōng, ruò yǒu wù zhí chí zhě. lǐ fù chì yuē: zhuō cǐ sēng xiàng qiáng! sēng nǎi fù qiáng gǒng shǒu, sè qīng qì duǎn, wéi yán qǐ mìng. lǐ yòu yuē: ā shī kě xià jiē. sēng yòu qū xià, zì tóu wú shù, nǜ bí bài sǎng bù yǐ. zhòng wèi qǐng zhī. lǐ xú yuē: yuán yì guān zài, bù néng shā cǐ wèi lèi. yīn yī kè ér qù. sēng bàn rì fāng néng yán, rú zhōng è zhuàng, jìng bù zhī cè yǐ.
《廣記》:虞部郎中陸紹,元和中,嘗看表兄於定水寺。因為院僧具密餌時果,並招鄰院僧。良久,與一李秀才偕至。乃環坐,笑語頗劇。院僧顧弟子煮茗,巡將匝而不及李。陸不平,為言之,院僧頗出謾語。李怒,僧猶大言不止。李乃白座客:「某不免對貴客作造次矣。」因袖手據兩膝,叱其僧曰:「粗行阿師,爭敢無禮!柱杖何在,可擊之!」其僧房門後有筇杖子,忽躍出連擊其僧。時眾亦有閉護,杖伺人隙捷中,若有物執持者。李復叱曰:「捉此僧向牆!」僧乃負牆拱手,色青氣短,唯言乞命。李又曰:「阿師可下階。」僧又趨下,自投無數,衄鼻敗顙不已。眾為請之。李徐曰:「緣衣冠在,不能殺此為累。」因揖客而去。僧半日方能言,如中惡狀,竟不之測矣。
zhēn nú jiǎo
針奴腳
qián liáng zhāng cún shàn zhēn. yǒu nú hǎo táo wáng, cún xíng zhēn suō nú jiǎo, bù dé dòng. yù shǐ, gèng yǐ zhēn jiě zhī.
前涼張存善針。有奴好逃亡,存行針縮奴腳,不得動。欲使,更以針解之。
zhàng hǔ
杖虎
yú zi rén hú guǎng wǔ gāng zhōu rén, hóng wǔ yǐ chǒu jìn shì. zhī dēng zhōu fǔ, bù yǒu sù qí jiā rén shāng yú hǔ zhě. zi rén mìng zú chí dié rù shān bǔ hǔ, zú qì bù kěn xíng. zi rén chī zhī, gèng mìng tā liǎng zú. liǎng zú bù dé yǐ, rù shān, fén qí pái. huǒ fāng xī ér suí zhì, mǐ ěr tiē wěi, suí xíng rù chéng, guān zhě rú dǔ. hǔ zhì tíng xià, fú bù dòng. zi rén lì shēng chì zé, zhàng zhī bǎi ér shě zhī. hǔ fù xún gù dào ér qù.
於子仁湖廣武岡州人,洪武乙丑進士。知登州府,部有訴其家人傷於虎者。子仁命卒持牒入山捕虎,卒泣不肯行。子仁笞之,更命他兩卒。兩卒不得已,入山,焚其牌。火方息而隨至,弭耳帖尾,隨行入城,觀者如堵。虎至庭下,伏不動。子仁厲聲斥責,杖之百而舍之。虎復循故道而去。
àn zi rén yǒu yì shù, yǐ yāo huò bèi jié, dǎi zhào yù sǐ, qì qí shī. jiā rén jì fā sàng, yī xī hū wén kòu mén shēng, wèn zhī, zé zi rén yě. zì yán bù sǐ, yì bù zì huì, rì yǔ gù jiù yóu yàn. huò fàn zhōu, bù yòng gāo jí, zhōu nì shuǐ ér shàng, yǐ wèi xì lè. lǐ rén liú shì, qí yuàn jiā yě. yǐ tiě suǒ xì zhī, yì què zòu zhuàng. yī rì hū shī zi rén suǒ zài, dàn cún tiě suǒ ér yǐ. liú zuò qī wàng, dé zhòng qiǎn yún.
按子仁有異術,以妖惑被訐,逮詔獄死,棄其屍。家人既發喪,一夕忽聞叩門聲,問之,則子仁也。自言不死,亦不自晦,日與故舊遊宴。或泛舟,不用篙楫,舟逆水而上,以為戲樂。里人劉氏,其怨家也。以鐵索系之,詣闕奏狀。一日忽失子仁所在,但存鐵索而已。劉坐欺妄,得重譴雲。
gé xiào xiān
葛孝先
gé xuán, zì xiào xiān. cháng yǔ bīn tóng zuò, fù yǒu lái zhě, chū yíng zhī, zuò shàng yòu yǒu yī xuán yǔ kè yǔ. shí tiān hán, xuán wèi kè rén yuē pín jū bù néng rén rén dé lú huǒ, qǐng zuò huǒ, gòng shǐ de nuǎn. xuán yīn zhāng kǒu tǔ qì, hè rán huǒ chū, xū yú mǎn wū, kè jǐn dé rú zài rì zhōng. cháng yǔ kè duì shí, shí bì, sòu kǒu, kǒu zhōng fàn jǐn chéng dà fēng shù bǎi tóu, fēi xíng zuò shēng. liáng jiǔ zhāng kǒu, qún fēng hái fēi rù kǒu zhōng, xuán jué zhī, gù shì fàn yě. shǒu pāi chuáng, xiā má jí zhū chóng fēi niǎo yàn què yú biē zhī shǔ, shǐ zhī wǔ, jiē yīng xián jié rú rén. xuán zhǐ zhī, jí zhǐ.
葛玄,字孝先。嘗與賓同坐,復有來者,出迎之,坐上又有一玄與客語。時天寒,玄謂客人曰;「貧居不能人人得爐火,請作火,共使得暖。」玄因張口吐氣,赫然火出,須臾滿屋,客盡得如在日中。嘗與客對食,食畢,嗽口,口中飯盡成大蜂數百頭,飛行作聲。良久張口,群蜂還飛入口中,玄嚼之,故是飯也。手拍床,蝦蟆及諸蟲飛鳥燕雀魚鱉之屬,使之舞,皆應弦節如人。玄止之,即止。
píng yǐn
瓶隱
shēn tú yǒu yá fàng kuàng yún quán, cháng xié yī píng, shí yuè shēn rù píng zhōng. shí rén hào wèi píng yǐn.
申屠有涯放曠雲泉,常攜一瓶,時躍身入瓶中。時人號為「瓶隱」。
mǎ xiāng
馬湘
mǎ xiāng zì zì rán, háng zhōu yán guān rén. zhì dào shù, cháng nán yóu huò tóng shān, yè tóu lǚ shè sù. zhǔ rén xì yán: kè mǎn wú sù chù, dào shì néng bì shàng shuì, jí xiāng róng. xiāng yuè shēn liáng shàng, yǐ yī jiǎo guà liáng dào shuì. shì zhǔ rén yè qǐ, yǐn zhú zhào jiàn, dà jīng yì. xiāng yuē: liáng shàng yóu néng, kuàng bì shàng hū! é ér rù bì jiàn méi. zhǔ rén bài xiè, nǎi chū. huò yán cháng zhōu chéng zhōng shǔ jí duō, xiāng shū yī fú, lìng tiē yú nán bì xià. yǒu yī dà shǔ xiāng shuài qún shǔ, mò zhī qí shù, chū chéng mén qù. zì shì chéng nèi jué shǔ.
馬湘字自然,杭州鹽官人。治道術,嘗南遊霍桐山,夜投旅舍宿。主人戲言:「客滿無宿處,道士能壁上睡,即相容。」湘躍身樑上,以一腳掛梁倒睡。適主人夜起,引燭照見,大驚異。湘曰:「樑上猶能,況壁上乎!」俄而入壁漸沒。主人拜謝,乃出。或言「常州城中鼠極多」,湘書一符,令帖於南壁下。有一大鼠相率群鼠,莫知其數,出城門去。自是城內絕鼠。
lán qiáo
藍喬
lán qiáo zì zi shēng, xún zhōu lóng chuān rén. yǔ wú zi yě tóng dēng biàn qiáo, mǎi guā yù shí. qiáo yuē: chén āi pū guā, dāng yǔ zi rù shuǐ zhōng dàn ěr. yīn chí guā yǒng shēn rù hé. wú zhù mù yǐ shì, shí yǒu guā pí fú chū shuǐ miàn. zhì yè bù chū, wú wǎng hòu qí dǐ, yǐ hān qǐn yǐ. xú zhāng mù yuē: bō zhōng dài zi shí guā, hé jiǔ bù zhì?
藍喬字子升,循州龍川人。與吳子野同登汴橋,買瓜欲食。喬曰:「塵埃撲瓜,當與子入水中啖爾。」因持瓜涌身入河。吳注目以視,時有瓜皮浮出水面。至夜不出,吳往候其邸,已酣寢矣。徐張目曰:「波中待子食瓜,何久不至?」
zhǐ yuè qǔ yuè liú yuè
紙月取月留月
xuān shì zhì yún: yáng huì bā yuè shí èr rì yè yè wáng xiān shēng. xiān shēng kè zhǐ rú yuè, shī yuán shàng, dòng zhào yī shì. yòu táng zhōu shēng yǒu dào shù, zhōng qiū wèi kè yuē: wǒ néng qǔ yuè. yǐ zhù shù bǎi tiáo, shéng ér jià zhī, yuē: wǒ tī cǐ qǔ yuè. é yǐ shǒu jǔ yī, huái zhōng chū yuè cùn xǔ, qīng guāng zhào làn, hán qì rù gǔ.
《宣室志》云:楊晦八月十二日夜謁王先生。先生刻紙如月,施垣上,洞照一室。又唐周生有道術,中秋謂客曰:「我能取月。」以筯數百條,繩而駕之,曰:「我梯此取月。」俄以手舉衣,懷中出月寸許,清光照爛,寒氣入骨。
sān shuǐ xiǎo dú yún: guì lín hán shēng shì jiǔ, zì yán yǒu dào shù. yī rì yù zì guì guò hú, tóng háng zhě èr rén, yǔ jù zhǐ jiāo wài sēng sì. hán shēng yè bù shuì, zì bào yī lán, chí páo biāo chū jiù tíng xià. zhòng wǎng shì zhī, jiàn yǐ biāo zhuó qǔ yuè guāng, zuò qīng xiè zhuàng. hán yuē: jīn xī yuè sè nán dé, kǒng tā xī fēng yǔ yè lǐ, liú cǐ dài huǎn jí ěr. zhòng xiào yān. jí míng rì, kōng lán bì biāo rú gù, yì shěn qí wàng. zhōu zhì shào píng, gòng zuò zhì jiāng tíng shàng, gè mìng pū shì jiǔ qī zuì. huì tiān dà fēng, rì mù, fēng yì jí, dēng zhú bù néng zhāng. zhòng dà mèn, yī kè hū niàn qián xī shì, xì niǎo hán yuē: zi suǒ zhù yuè guāng jīn ān zài? hán fǔ zhǎng yuē: jǐ wàng zhī. jí láng bèi zǒu zhōu zhōng, qǔ lán biāo yī huī, zé bái guāng liáo yān jiàn yú liáng dòng jiān. rú shì lián shù shí huī, yī zuò suì jǐn rú qiū tiān qíng yè, yuè guāng liàn yàn, qiū háo jiē dǔ. zhòng nǎi dà hū tòng yǐn. dá sì gǔ. hán fù zhuó qǔ ér shōu zhī lán, yè nǎi hēi rú gù.
《三水小牘》云:桂林韓生嗜酒,自言有道術。一日欲自桂過湖,同行者二人,與俱止郊外僧寺。韓生夜不睡,自抱一籃,持匏杓出就庭下。眾往視之,見以杓酌取月光,作傾瀉狀。韓曰:「今夕月色難得,恐他夕風雨夜裡,留此待緩急爾。」眾笑焉。及明日,空籃敝杓如故,益哂其妄。舟至邵平,共坐至江亭上,各命仆市酒期醉。會天大風,日暮,風益急,燈燭不能張。眾大悶,一客忽念前夕事,戲嬲韓曰:「子所貯月光今安在?」韓撫掌曰:「幾忘之。」即狼狽走舟中,取籃杓一揮,則白光燎焉見於梁棟間。如是連數十揮,一坐遂盡如秋天晴夜,月光瀲灩,秋毫皆睹。眾乃大呼痛飲。達四鼓。韓復酌取而收之籃,夜乃黑如故。
sūn fú hǎi
孫福海
chéng huà jiān, jīn líng sūn fú hǎi yǒu qī zǐ ér jīng dào jiào, fán qí tiān qiǎn guǐ, wú bù yīng zhě. yòu yǒu xì shù. cháng yǔ shào nián bèi tóng nà liáng, yǒu měi fù sì wǔ zhì, shào nián mù sūn ér xiào. sūn yuē: rǔ yù jiàn qí zú yé? jí huà dì wèi yī zì. fù zhì, jiàn huà chù rú jù gōu rán, jí yuè ér zú jiàn.
成化間,金陵孫福海有妻子而精道教,凡祈天遣鬼,無不應者。又有戲術。嘗與少年輩同納涼,有美婦四、五至,少年目孫而笑。孫曰:「汝欲見其足耶?」即畫地為一字。婦至,見畫處如巨溝然,即躍而足見。
zhāng qī zhèng
張七政
táng zhāng qī zhèng, jīng zhōu rén, yǒu xì shù. cháng huà yī fù rén yú bì, zhuó jiǔ mǎn bēi, yǐn zhī zhì jǐn, huà fù rén miàn chì.
唐張七政,荊州人,有戲術。嘗畫一婦人於壁,酌酒滿杯,飲之至盡,畫婦人面赤。
jīn bó zhāng
金箔張
kuài yuán yún: guó chū píng yáng jīn bó zhāng zhě, yǐ shì zào jīn bó dé míng. qí zi èr láng cōng juàn bù fán, shǎo yù xiān liú, shòu yǐ lù lú juē jīng yī juàn, suì dé chéng juē zhī shù. lǘ lǐ hài qí suǒ wèi. yī rì yǒu yǔ yī rén guò qí mén, yuē: jiā shī yì xié xiǎo qí shù. èr láng bù qì, míng rì qiǎn qí xiāng yíng. lí míng, guǒ yǒu liǎng tóng zǐ, gè chéng yī lóng, zì yún zhōng xià, fù qiān yī lóng, qǐng èr láng chéng zuò. lóng níng shén, áng shǒu bù fú. tóng zǐ chū xiù zhōng ruǎn yù biān biān zhī, èr láng nǎi téng shēn ér shàng. xíng shù lǐ, zhì yī shān gǔ zhōng, jí huā mù quán shí zhī shèng. é dá máo ān, yǔ yī rén yǐ zài mén yǐ. chuán hū yán rù, jiàn yī dào rén páng méi gǔ fú, zuò kuāng chuáng zhī shàng, shuāng zú xiè guà bì jiān, xiāng qù yóu xún zhàng yě. èr láng yù bài, dào rén yuē: qiě shàng wù qián. lǎo hàn jiǔ xiè xī gài gǔ yǐ zì biàn, yǐ zú yú bì, bù tà shì shàng hóng chén yǐ. jīn rì bù miǎn wèi láng jūn yī xià chuáng yě. yú shì huī shǒu zhāo bì jiān, shuāng zú zì xíng, qián zhe xī shàng, fú còu rú cháng rén. suì xià chuáng, jù bīn zhǔ lǐ, hū shì zhōng tóng zǐ zhǔ xīn chá gōng kè. chá zhì, zé yī wú shǒu tóng zǐ yě. dào rén zé yuē: duì jiā bīn, nǎi jiǎn lǜ ruò cǐ hū? kě sù dài tóu lái! tóng zǐ jǔ shǒu mén qí jǐng, jù rù shì qǔ tóu dài zhī, fù chū, gōng chá rú chū.
《獪園》云:國初平陽金箔張者,以世造金箔得名。其子二郎聰雋不凡,少遇仙流,授以《鹿盧蹻經》一卷,遂得乘蹻之術。閭里駭其所為。一日有羽衣人過其門,曰:「家師亦挾小奇術。二郎不棄,明日遣騎相迎。」黎明,果有兩童子,各乘一龍,自雲中下,復牽一龍,請二郎乘坐。龍獰甚,昂首不伏。童子出袖中軟玉鞭鞭之,二郎乃騰身而上。行數里,至一山谷中,極花木泉石之勝。俄達茅庵,羽衣人已在門矣。傳呼延入,見一道人龐眉古服,坐匡床之上,雙足卸掛璧間,相去猶尋丈也。二郎欲拜,道人曰:「且上勿前。老漢久卸膝蓋骨以自便,倚足於壁,不踏世上紅塵矣。今日不免為郎君一下床也。」於是揮手招壁間,雙足自行,前著膝上,輻湊如常人。遂下床,具賓主禮,呼室中童子煮新茶供客。茶至,則一無首童子也。道人責曰:「對佳賓,乃簡率若此乎?可速戴頭來!」童子舉手捫其頸,遽入室取頭戴之,復出,供茶如初。
lǐ fú dá
李福達
lǐ fú dá yī rì zhì sū zhōu, yù shuì zhái chéng zhōng. biàn yuè shù chù, zhé zēng jiǎo ài. kuài rén guài zhī. lǐ yuē: qīng mò guǎn wǒ, suǒ zhì xì xiǎo shí qì pō duō, bì xū kuān chǎng shǐ dé. kuài rén yǐ wèi xì yán. hòu kàn xià yī dà xìng kōng zhái zi, qián tīng hòu táng, dòng fáng lián tà, yì shén lè zhī. yǔ shuì lìn bì, lǐ biàn rù zhái, cóng róng xiù zhōng mō chū xiǎo bái shí hán, zòng héng bù lí shù cùn, fán yī fú yǐn shí chuáng rù wò jù píng zhàng jǐ xí fǔ zèng, yī qiè zī shēng zhī wù, jǐn cóng zhōng chū. yòu yú hán zhōng chè chū fù rén nán zǐ fán shù bèi, jiē qí qiè téng shǐ lìng. yòu yǒu shí yú xiǎo ér, jiē yī wǔ cǎi. kuài rén zhèn bù, biàn kuáng zǒu. lǐ xiào ér bù yán. jiǔ zhī, jiāng xíng, hái fù zhì cǐ fù rén nán zǐ xiǎo ér zhū qì wán, yī yī xī nà shí hán zhōng, réng xiù ér qù.
李福達一日至蘇州,欲稅宅城中。遍閱數處,輒憎湫隘。儈人怪之。李曰:「卿莫管我,所摯細小什器頗多,必須寬敞始得。」儈人以為戲言。後看下一大姓空宅子,前廳後堂,洞房連闥,意甚樂之。與稅賃畢,李便入宅,從容袖中摸出小白石函,縱橫不離數寸,凡衣服飲食、床褥臥具、屏障幾席釜甑,一切資生之物,盡從中出。又於函中掣出婦人男子凡數輩,皆其妾滕使令。又有十餘小兒,皆衣五彩。儈人震怖,便狂走。李笑而不言。久之,將行,還復摯此婦人、男子、小兒、諸器玩,一一悉納石函中,仍袖而去。
zuì hòu fú dá kè huáng pǔ shàng zhū ēn shàng shū jiā. zhū gōng hǎo dào, lǐ wèi shàng kè. huò chú fù shāo yǒu bù chì, lǐ zhī shì nèi rén màn zhī, zhòu qí shì zhōng qì mǐn fú wán, shǐ dòu jī. tíng xià suǒ pù kuāng jǔ, yī yī lì jiē ér shàng. nèi rén huǐ guò, nǎi zhǐ.
最後福達客黃浦上朱恩尚書家。朱公好道,禮為上客。或廚傅稍有不飭,李知是內人慢之,咒其室中器皿服玩,使斗擊。庭下所曝筐筥,一一歷階而上。內人悔過,乃止。
wài guó dào rén
外國道人
líng guǐ zhì: yǒu dào rén wài guó lái, jiě hán dāo tǔ huǒ. xíng jiàn yī rén dān dān, shàng yǒu xiǎo lóng zi, kě shòu shēng yú. yǔ dān rén yún: wú bù xíng pí jí, yù jì jūn dān. dān rén yǐ wèi xì yě, yīng yuē: zì kě ěr. jūn yù hé xǔ zì cuò? dá yún: ruò jiàn xǔ, zhèng yù rù lóng zi zhōng. dān rén yù guài zhī, nǎi xià dān. rù lóng zhōng, lóng gèng bù dà, qí rén yì bù gēng xiǎo. dān zhī yì jué zhòng yú xiān. jì xíng shù lǐ, shù xià zhù shí. dān rén hū gòng shí. yún: wǒ zì yǒu shí. bù kěn chū, zhǐ zhù lóng zhōng, yǐn shí qì wù luó liè, yáo shàn fēng tiǎn yì bàn. nǎi hū dān rén shí. wèi bàn, yǔ dān rén wǒ yù fù gòng shí. fù zhōng tǔ chū yī nǚ zǐ, nián èr shí xǔ, yī shang róng mào shén měi. èr rén gòng shí. shí yǐn jìng, qí fū biàn wò. fù yǔ dān rén yuē: wǒ yǒu wài fū, yù lái gòng shí. fū jué, jūn wù dào zhī. fù biàn kǒu zhōng chū shào nián zhàng fū. cǐ lóng zhōng biàn yǒu sān rén. yǒu qǐng, qí fū dòng rú yù dǎng, fù biàn yǐ wài fū nèi kǒu zhōng. fū qǐ, yǔ dān rén yuē: kě qù. jí yǐ fù nèi kǒu zhōng, jí shí qì wù. cǐ rén jì zhì guó zhōng, yǒu yī jiā dà fù guì, cái jù wàn ér xìng qiān lìn. yǔ dān rén yún: shì wèi jūn pò qiān. jí zhì qí jiā. yǒu hǎo mǎ, shén zhēn zhī, xì zài zhù shàng, hū shī qù, xún suǒ bù dé. míng rì jiàn mǎ zài wǔ shēng yīng zhōng, zhōng bù kě pò. biàn yǔ yuē: jūn zuò bǎi rén chú, yǐ zhōu yī fāng qióng fá, mǎ dé chū ěr. zhǔ rén rú qí yán, mǎ hái zài zhù xià. míng zǎo qí fù mǔ zài táng shàng, hū rán bù jiàn, jǔ jiā huáng bù. kāi zhuāng qì, hū rán jiàn fù mǔ zài zé hú zhōng, bù zhī hé yóu, fù wǎng qǐng zhī. qí rén yún: jūn gèng zuò qiān rén yǐn shí yǐ yí bǎi xìng qióng zhě. dāng shí biàn jiàn fù mǔ zài chuáng yě.
《靈鬼志》:有道人外國來,解含刀吐火。行見一人擔擔,上有小籠子,可受升余。語擔人云:「吾步行疲極,欲寄君擔。」擔人以為戲也,應曰:「自可爾。君欲何許自厝?」答云:「若見許,正欲入籠子中。」擔人愈怪之,乃下擔。入籠中,籠更不大,其人亦不更小。擔之亦覺重於先。既行數里,樹下住食。擔人呼共食。云:「我自有食。」不肯出,止住籠中,飲食器物羅列,餚膳豐腆亦辦。乃呼擔人食。未半,語擔人「我欲婦共食」。腹中吐出一女子,年二十許,衣裳容貌甚美。二人共食。食飲竟,其夫便臥。婦語擔人曰:「我有外夫,欲來共食。夫覺,君勿道之。」婦便口中出少年丈夫。此籠中便有三人。有頃,其夫動如欲黨,婦便以外夫內口中。夫起,語擔人曰:「可去。」即以婦內口中,及食器物。此人既至國中,有一家大富貴,財巨萬而性慳吝。語擔人云:「試為君破慳。」即至其家。有好馬,甚珍之,系在柱上,忽失去,尋索不得。明日見馬在五升甖中,終不可破。便語曰:「君作百人廚,以周一方窮乏,馬得出耳。」主人如其言,馬還在柱下。明早其父母在堂上,忽然不見,舉家惶怖。開裝器,忽然見父母在澤壺中,不知何由,復往請之。其人云:「君更作千人飲食以飴百姓窮者。」當時便見父母在床也。
qián duàn yǔ guǎng jì yáng xiàn shū shēng jì é lóng zhōng shì tóng.
前段與《廣記》陽羨書生寄鵝籠中事同。
fù jí lǎo wēng
負笈老翁
suí kāi huáng chū, guǎng dōu xiào lián hóu yù rù shǔ. zhì jiàn mén wài, hū jiàn sì huáng shí, jiē dà rú dòu. yù shōu zhī, cáng yú shū lóng, fù zhī yǐ lǘ. yīn xiē ān qǔ kàn, jiē huà wèi jīn. zhì chéng huò zhī, dé qián bǎi wàn. gū měi qiè shí yú rén, dà kāi dì zhái, yòu zhì liáng tián bié shù. hòu chūn rì. jǐn zài jì qiè chū yóu, xià chē zhāng yǐn. hū yī lǎo wēng fù dà jí zhì, zuò yú xí mò. yù nù ér gòu zhī, mìng cāng tóu fú chū, gèng bù dòng, yì bù chēn huì, dàn yǐn mǎn dàn zhì ér xiào yún: jūn bù jì qǔ wú jīn hū! wú cǐ lái qiú cháng zhài ěr. jǐn qǔ jì qiè shí yú rén, tóu zhī shū jí, yì bù jué qí zhǎi. fù ér qū, zǒu ruò fēi niǎo. yù lìng cāng tóu zhú zhī, bù jí. zì hòu yù jiā rì pín. shí yú nián què guī shǔ. dào jiàn mén, yòu jiàn qián lǎo wēng xié suǒ jiāng zhī qiè yóu xíng, bīn cóng jí duō. jiàn yù, jiē dà xiào. wèn zhī bù yán, hū shī suǒ zài. fǎng jiàn mén qián hòu, bìng wú cǐ rén, jìng bù néng cè.
隋開皇初,廣都孝廉侯遹入蜀。至劍門外,忽見四黃石,皆大如斗。遹收之,藏於書籠,負之以驢。因歇鞍取看,皆化為金。至城貨之,得錢百萬。沽美妾十餘人,大開第宅,又置良田別墅。後春日。盡載妓妾出遊,下車張飲。忽一老翁負大笈至,坐於席末。遹怒而詬之,命蒼頭扶出,更不動,亦不嗔恚,但引滿啖炙而笑云:「君不記取吾金乎!吾此來求償債耳。」盡取妓妾十餘人,投之書笈,亦不覺其窄。負而趨,走若飛鳥。遹令蒼頭逐之,不及。自後遹家日貧。十餘年卻歸蜀。到劍門,又見前老翁攜所將之妾遊行,儐從極多。見遹,皆大笑。問之不言,忽失所在。訪劍門前後,並無此人,竟不能測。
hú mèi ér
胡媚兒
táng zhēn yuán zhōng, yáng zhōu gài zhě, zì chēng hú mèi ér, liú lí píng kě shòu bàn shēng, yuē: shī cǐ mǎn, zú yǐ. rén yǔ bǎi qián, jiàn píng jiān dà rú sù. yǔ qiān qián zhì wàn qián, yì rán, hǎo shì yǐ lǘ yǔ zhī, rù píng rú yíng. é yǒu shù shí chē gāng zhì. gāng zhǔ xì yuē: néng lìng zhū chē rù píng hū? yuē: kě wēi cè píng kǒu. lìng chē xī rù, yǒu qǐng bù jiàn, mèi ér jí tiào rù píng. gāng zhǔ dà jīng, yǐ tǐng pū píng, pò, yī wú suǒ yǒu.
唐貞元中,揚州丐者,自稱胡媚兒,琉璃瓶可受半升,曰:「施此滿,足矣。」人與百錢,見瓶間大如粟。與千錢至萬錢,亦然,好事以驢與之,入瓶如蠅。俄有數十車綱至。綱主戲曰:「能令諸車入瓶乎?」曰:「可微側瓶口。」令車悉入,有頃不見,媚兒即跳入瓶。綱主大驚,以梃撲瓶,破,一無所有。
fāng shuò tōu táo fǎ
方朔偷桃法
xì shù yǒu fāng shuò tōu táo fǎ. yǐ xiǎo tī zhí yú shǒu zhōng, yī xiǎo ér téng zhī ér shàng, gèng yǐ tī lèi chéng zhī. ér shēn rù yún biǎo, rén bù néng jiàn. qǐng zhī, zhāi táo zhì xià, xiān shuò yì cháng. zuì hòu ér bù fǎn, hū kōng zhōng yǒu xuè shù diǎn zhuì xià. shù zhě kū yuē: wú ér wèi tiān gǒu suǒ shā yǐ! qǐng zhī, tóu zú líng xīng ér zhuì. shù zhě bēi yì shén, qǐ shī guān liàn zhī zī. zhòng hòu gěi zhī, nǎi shōu lèi hé dān ér qù. zhì míng rì, cǐ xiǎo ér fù zài qián shì zhāi táo yǐ.
戲術有方朔偷桃法。以小梯植於手中,一小兒騰之而上,更以梯累承之。兒深入雲表,人不能見。頃之,摘桃擲下,鮮碩異常。最後兒不返,忽空中有血數點墜下。術者哭曰:「吾兒為天狗所殺矣!」頃之,頭足零星而墜。術者悲益甚,乞施棺殮之資。眾厚給之,乃收淚荷擔而去。至明日,此小兒復在前市摘桃矣。
huàn xì
幻戲
jiā lóng jiān, yǒu huàn xì zhě, jiāng xiǎo ér duàn tóu, zuò fǎ qì, hū zhī jí qǐ. yǒu yóu sēng guò, jiàn ér shěn zhī. é ér ér hū bù qǐ, rú shì zài sān, qí rén jí sì fāng lǐ bài, kěn qiú gāo shǒu fàng ér zhòng shēng, biàn dāng lǚ mén qiú jiào. shù sì bù yīng, ér yǐ jiāng yǐ. qí rén nǎi cuō tǔ wèi kǎn, zhǒng hú lú zi qí zhōng. shǎo qǐng shēng màn, jié xiǎo hú lú. yòu réng qián lǐ bài āi míng, zhōng bù yīng. qí rén zhǎng xū yuē: bù miǎn dòng shǒu yě. jiāng dāo zhuó xià hú lú. zhòng zhōng yǒu sēng tóu chuā rán luò dì, qí xiǎo ér biàn qǐ rú cháng. qí rén jí chuī yān yī dào, rǎn rǎn chéng zhī yǐ shēng, liáng jiǔ suì méi. ér sēng jìng bù fù huó yǐ.
嘉、隆間,有幻戲者,將小兒斷頭,作法訖,呼之即起。有游僧過,見而哂之。俄而兒呼不起,如是再三,其人即四方禮拜,懇求高手放兒重生,便當履門求教。數四不應,兒已僵矣。其人乃撮土為坎,種葫蘆子其中。少頃生蔓,結小葫蘆。又仍前禮拜哀鳴,終不應。其人長吁曰:「不免動手也。」將刀斫下葫蘆。眾中有僧頭欻然落地,其小兒便起如常。其人即吹煙一道,冉冉乘之以升,良久遂沒。而僧竟不復活矣。
bǎn qiáo sān niáng zǐ
板橋三娘子
gǔ jīn shuō hǎi: táng biàn zhōu xī yǒu bǎn qiáo diàn. diàn wá sān niáng zǐ zhě, dú jū yù cān yǒu nián yǐ. ér jiā shén fù, duō lǘ chù, měi jiàn qí gū yǐ jì xíng kè. yuán hé zhōng, xǔ zhōu kè zhào jì hé jiāng yì dōng dōu. guò kè xiān zhì zhě, jiē jù biàn tà. zhào dé zuì shēn chù yī tà, bī zhǔ fáng. jì ér sān niáng zǐ zhì jiǔ jí huān. zhào bù yǐn, dàn yǔ yán xiào. èr gēng xǔ, kè zuì. hé jiā miè zhú ér qǐn. zhào dú bù mèi, hū wén gé bì xī sū shēng. ǒu yú xì zhōng kuī zhī, jiàn sān niáng zǐ xiàng fù qì xià qǔ zhú tiǎo míng, shì xiāng zhōng qǔ xiǎo mù niú mù rén jí lěi sì zhī shǔ, zhì zào qián, hán shuǐ xùn zhī, rén niú jù huó. gēng chuáng qián yī xí dì qì, qǔ qiáo mài zi shòu mù rén zhǒng zhī. xū yú mài shú, mù rén shōu gē, kě dé qī bā shēng. yòu ān zhì xiǎo mó, jí wéi chéng miàn. què shōu qián wù réng zhì xiāng zhōng, qǔ ér zuò shāo bǐng. jī míng shí, zhū kè yù fā. sān niáng zǐ xiān qǐ, diǎn dēng shè bǐng. zhào xīn dòng, jù chū, qián yú hù wài kuī zhī. nǎi jiàn zhū kè shí bǐng wèi jǐn, hū yī shí tà dì zuò lǘ míng. qǐng zhī, jiē biàn lǘ yǐ. qū rù diàn hòu, ér jǐn méi qí cái. zhào yì bù gào yú rén. hòu yuè yú, zhào zì dōng dōu huí. jiāng zhì bǎn qiáo diàn, yù zuò qiáo mài shāo bǐng dà xiǎo rú qián, fù yù sù yān. qí xí wú tā kè, zhǔ rén yīn qín gèng shén. tiān míng, shè jiǎng rú chū. zhào chéng xì yǐ jǐ bǐng yì qí yī méi. yán shāo bǐng mǒu zì yǒu, qǐng chè qù yǐ qí tā kè. jí qǔ jǐ zhě shí zhī. sān niáng zǐ jù chá. zhào yuē: qǐng zhǔ rén cháng kè yī bǐng. nǎi qǔ suǒ yì zhě yǔ dàn. cái rù kǒu, sān niáng zǐ jù dì jí biàn wèi lǘ, shén zhuàng jiàn. zhào jí chéng zhī, jǐn shōu qí mù rén děng, rán bù dé qí shù. zhào cè suǒ biàn lǘ, zhōu yóu wú shī, rì xíng bǎi lǐ. hòu sì nián, chéng rù guān, zhì yuè miào páng, jiàn yī lǎo rén pāi shǒu dà xiào yuē: bǎn qiáo sān niáng zǐ, hé dé zuò cǐ! yīn zhuō lǘ wèi zhào yuē: bǐ suī yǒu guò, rán zāo jūn yǐ shèn, kě shì yǐ. nǎi cóng lǘ kǒu bí biān, yǐ liǎng shǒu bāi kāi, sān niáng zǐ cóng pí zhōng tiào chū, xiàng lǎo rén bài qì, zǒu qù, bù zhī suǒ zhī.
《古今說海》:唐汴州西有板橋店。店娃三娘子者,獨居鬻餐有年矣。而家甚富,多驢畜,每賤其估以濟行客。元和中,許州客趙季和將詣東都。過客先至者,皆據便榻。趙得最深處一榻,逼主房。既而三娘子致酒極歡。趙不飲,但與言笑。二更許,客醉。合家滅燭而寢。趙獨不寐,忽聞隔壁窸窣聲。偶於隙中窺之,見三娘子向覆器下取燭挑明,市箱中取小木牛、木人及耒耜之屬,置灶前,含水噀之,人牛俱活。耕床前一席地訖,取蕎麥子授木人種之。須臾麥熟,木人收割,可得七、八升。又安置小磨,即磑成面。卻收前物仍置箱中,取而作燒餅。雞鳴時,諸客欲發。三娘子先起,點燈設餅。趙心動,遽出,潛於戶外窺之。乃見諸客食餅未盡,忽一時踏地作驢鳴。頃之,皆變驢矣。驅入店後,而盡沒其財。趙亦不告於人。後月余,趙自東都回。將至板橋店,預作蕎麥燒餅大小如前,復寓宿焉。其席無他客,主人殷勤更甚。天明,設講如初。趙乘隙以己餅易其一枚。言燒餅某自有,請撤去以俟他客。即取己者食之。三娘子具茶。趙曰:「請主人嘗客一餅。」乃取所易者與啖。才入口,三娘子據地即變為驢,甚壯健。趙即乘之,盡收其木人等,然不得其術。趙策所變驢,週遊無失,日行百里。後四年,乘入關,至岳廟旁,見一老人拍手大笑曰:「板橋三娘子,何得作此!」因捉驢謂趙曰:「彼雖有過,然遭君已甚,可釋矣。」乃從驢口鼻邊,以兩手掰開,三娘子從皮中跳出,向老人拜訖,走去,不知所之。
guì zhú huàn shù
貴竹幻術
guì zhú dì yáng yì, mín yí zá chù, duō huàn shù, néng yǐ mù yì rén zhī zú. jùn chéng mǒu guò qí dì. jì shì èr rén, jiē yóu yú yín dì. yī rén yǔ yín, qí fū yuàn, yì qí yī zú. yī rén bù yǔ yín, fù yuàn, yì qí yī zú. míng rì yú níng yú tíng, jiàn chéng. hài wèn, shǐ zhī qí gù, jí dǎi èr jiā zhì. jù yǐ zuì, èr rén gè yāo qí rén guī zuò fǎ, zú suì fù.
貴竹地羊驛,民夷雜處,多幻術,能以木易人之足。郡丞某過其地。記室二人,皆游於淫地。一人與淫,其夫怨,易其一足。一人不與淫,婦怨,易其一足。明日於寧於庭,見丞。駭問,始知其故,即逮二家至。懼以罪,二人各邀其人歸作法,足遂復。
shén wū
神巫
wú jǐng dì yǒu jí, qiú xí shì zhě, dé yī rén. dì yù shì zhī, nǎi shā é mái yuàn zhōng. jià xiǎo wū, shī chuáng jǐ, yǐ fù rén jī lǚ fú wù zhe qí shàng. shǐ xí shì zhī, yuē: ruò néng shuō cǐ zhǒng zhōng guǐ fù rén zhuàng, dāng jiā shǎng. jìng xī wú yán. dì tuī wèn zhī jí, nǎi yuē: shí bù jiàn guǐ, dàn jiàn yī tóu bái é lì mù shàng ěr.
吳景帝有疾,求覡視者,得一人。帝欲試之,乃殺鵝埋苑中。架小屋,施床幾,以婦人屐履服物著其上。使覡視之,曰:「若能說此冢中鬼婦人狀,當加賞。」竟夕無言。帝推問之急,乃曰:「實不見鬼,但見一頭白鵝立墓上耳。」
shù xué
數學
guǎn hé jīng yú shù xué. xiāng lǐ fàn xuán lóng kǔ pō huǒ. hé yún: yǒu jiǎo jīn zhū shēng, jià hēi niú gù chē lái, bì liú zhī sù. hòu guǒ yǒu cǐ shēng lái, fàn gù liú zhī. shēng jí qiú qù, bù tīng, suì sù. zhǔ rén bà rù. shēng jù tú jǐ, nǎi chí dāo mén wài, yǐ xīn jiǎ mèi. hū yǒu yī wù yǐ kǒu chuī huǒ. shēng jīng zhuó zhī, sǐ, shì zhī, hú yě. zì shì bù fù yǒu zāi.
管輅精於數學。鄉里范玄龍苦頗火。輅云:「有角巾諸生,駕黑牛故車來,必留之宿。」後果有此生來,范固留之。生急求去,不聽,遂宿。主人罷入。生俱圖己,乃持刀門外,倚薪假寐。忽有一物以口吹火。生驚斫之,死,視之,狐也。自是不復有災。
bo tiān jīn qiáo wàn shòu sì
卜天津橋、萬壽寺
táng tiān bǎo mò, shù shì qián zhī wēi cháng zhì luò, jū tiān jīn qiáo mài bo, yī guà bó shí pǐ. lì xún, rén jiē bù yì zhī. yī rì, yǒu guì gōng zǐ yì qí bì yì, mìng qǔ bó rú shù, bo yān. qián mìng shī ér guà chéng, yuē: jūn xì ěr. qí rén yuē: bo shì shén qiè, xiān shēng qǐ wù hū! qián qǐng wèi yǐn yǔ yuē: liǎng tóu diǎn tǔ, zhōng xīn xū xuán, rén zú tà bá, bù kěn xià qián. qí rén běn yì mài tiān jīn qiáo dài zhī. qí jīng rú cǐ.
唐天寶末,術士錢知微嘗至洛,居天津橋賣卜,一卦帛十匹。歷旬,人皆不詣之。一日,有貴公子意其必異,命取帛如數,卜焉。錢命蓍而卦成,曰:「君戲耳。」其人曰:「卜事甚切,先生豈誤乎!」錢請為隱語曰:「兩頭點土,中心虛懸,人足踏跋,不肯下錢。」其人本意賣天津橋紿之。其精如此。
xiāng chuán wú xià zhāng dōng gǔ jīng yú bǔ suàn, shè sì yú wàn shòu sì qián. huò wǎng bo, wèn shì zhù zhái. guà chéng, zhāng yún: sān rì nèi hé dāng qiān huǐ. qí rén zhǐ wàn shòu sì yuē: wú xì bo fú zhù jū yě. qiān nián xiāng huǒ, ān dé yǒu cǐ. dà xiào ér qù. hòu sān rì, àn tái xià xí, gǎi sì wèi zhǎng zhōu xīn xué, guǒ rú qí yán.
相傳吳下張東谷精於卜算,設肆於萬壽寺前。或往卜,問是住宅。卦成,張云:「三日內合當遷毀。」其人指萬壽寺曰:「吾戲卜佛住居也。千年香火,安得有此。」大笑而去。後三日,按台下檄,改寺為長洲新學,果如其言。
shè fù
射覆
zhū yǔn shēng zǎo cóng zī zhōng huáng chǔ wàng zé yóu, xié tóng jùn zhào fāng shòu jīng, yú xiá suì dé liù rén zhī ào. ǒu fǎng yǒu rén, jiàn àn shàng zhì sì hé. xì wèi: jūn néng shè fù hū? zhōng zé fèng zhī, fǒu zé wèi tā rén xiǎng yě. zhū gèng suǒ yī hé shū shè yǔ, yì hé ér zhì zhī, yuē: shǎo qí zé qǐ. shì yǒu jiè mǎ zhě, yǒu rén lìng nú yú hòu shān qiān lǘ yīng zhī. zhū jí lìng yī shí jù qǐ, qián sì hé jiē yú yě. shè yǔ yún: yī wèi yú, liǎng wèi yú, qí yú liǎng wèi jiē shì yú. yǒu rén lái jiè mǎ, hòu shān qù qiān lǘ. bīn zhǔ wèi zhī jué dào.
朱允升早從資中黃楚望澤游,偕同郡趙汸受經,餘暇遂得六壬之奧。偶訪友人,見案上置四合。戲謂:「君能射覆乎?中則奉之,否則為他人餉也。」朱更索一合書射語,亦合而置之,曰:「少俟則啟。」適有借馬者,友人令奴於後山牽驢應之。朱即令一時俱啟,前四合皆魚也。射語云:「一味魚,兩味魚,其餘兩味皆是魚。有人來借馬,後山去牽驢。」賓主為之絕倒。
chāi zì
拆字
xiè shí rùn fū, chéng dū rén. xuān hé zhì jīng shī, yǐ chāi zì yán rén huò fú. qiú xiāng zhě, dàn suí yì shū yī zì, jí jiù qí zì lí xī ér yán, wú bù qí zhōng. míng wén jiǔ zhòng, shàng huáng yīn shū yī zhāo zì, lìng zhōng guì rén chí wǎng shì zhī, shí jiàn zì, jí duān shì zhōng guì rén yuē: cǐ fēi guān chá suǒ shū yě. zhōng guì rén è rán yuē: dàn jù zì yán zhī. shí yǐ shǒu jiā é yuē: cháo zì, lí zhī wèi shí yuè shí rì zì, fēi cǐ yuè cǐ dàn suǒ shēng zhī tiān rén, dāng shuí shū yě? yī zuò jǐn jīng. zhōng guì chí zòu. yì rì zhào zhì hòu yuàn, lìng zuǒ yòu jí gōng bīn shū zì shì zhī. lùn shuō jù yǒu jīng lǐ. cì lài shén hòu, bǔ chéng xìn láng. yuán cǐ sì fāng qiú xiāng zhě, qí mén rú shì. yǒu zhāo shì, qí shì huái shēn guò yuè, shǒu shū yī yě zì, lìng qí fū chí wèn. shì rì zuò kè shén zhòng. shí xiáng shì zì, wèi cháo shì yuē: cǐ gé zhōng suǒ shū fǒu? yuē: hé yǐ yán zhī? shí yuē: wèi yǔ zhù zhě, yān zāi hū yě. gù zhī shì gōng nèi zhù suǒ shū. gé shèng nián sān shí yī fǒu? yuē: shì yě. yǐ yě zì shàng wèi sān shí, xià wèi yī zì yě. rán wú guān jì cǐ, dāng lì móu qiān dòng ér bù kě dé fǒu? yuē: zhèng shì wèi cǐ náo ěr. gài yě zì, zhe shuǐ zé wèi chí, yǒu mǎ zé wèi chí. jīn chí yùn zé wú shuǐ, lù chí zé wú mǎ. shì ān kě dòng yě! yòu zūn gé fù mǔ xiōng dì jìn shēn qīn rén jiē dāng wú yī cún zhě, yǐ yě zì zhe rén shì tā zì, jīn dú jiàn yě zì, ér bù jiàn rén zì gù yě. yǒu zūn gé qí jiā wù chǎn yì dāng dàng jǐn fǒu? yǐ yě zì zhe tǔ, zé wèi dì zì, jīn bù jiàn tǔ, zhǐ jiàn yě. jù shì fǒu? yuē: chéng rú suǒ yán. cháo shì jí wèi zhī yuē: cǐ jiē fēi suǒ wèn zhě. dàn jiàn shì yōu huái shēn guò yuè, suǒ yǐ wèn ěr. shí yuē: shì bì shí sān gè yuè yě. yǐ yě zì zhōng yǒu shí zì, bìng liǎng bàng èr shù xià huà wèi shí sān yě. shí shú shì cháo shì yuē: yǒu yī shì shì shè qí guài. gù bù yù yán, zé wú guān suǒ wèn, zhèng jué cǐ shì. kě jǐn yán fǒu? cháo shì yīn qǐng qí shuō. shí yuē: yě zì zhe chóng zì wèi shé zì. jīn zūn gé suǒ shēn, dài shé yāo yě. rán bù jiàn chóng, zé bù néng wèi hài. xiè shí yì yǒu báo shù, kě wèi wú guān yǐ yào xià yàn zhī, wú kǔ yě. cháo shì dà yì qí shuō, gù qǐng zhì jiā. yǐ yào tóu zhī, guǒ xià shù bǎi xiǎo shé. dōu rén yì gòng shén zhī, ér bù zhī qí jìng xié hé shù.
謝石潤夫,成都人。宣和至京師,以拆字言人禍福。求相者,但隨意書一字,即就其字離析而言,無不奇中。名聞九重,上皇因書一「朝」字,令中貴人持往試之,石見字,即端視中貴人曰:「此非觀察所書也。」中貴人愕然曰:「但據字言之。」石以手加額曰:「朝字,離之為十月十日字,非此月此旦所生之天人,當誰書也?」一座盡驚。中貴馳奏。翌日召至後苑,令左右及宮儐書字示之。論說俱有精理。賜賚甚厚,補承信郎。緣此四方求相者,其門如市。有朝士,其室懷娠過月,手書一「也」字,令其夫持問。是日坐客甚眾。石詳視字,謂朝士曰:「此閣中所書否?」曰:「何以言之?」石曰:「謂語助者,焉哉乎也。固知是公內助所書。閣盛年三十一否?」曰:「是也。」「以也字上為三十,下為一字也。然吾官寄此,當力謀遷動而不可得否?」曰:「正是為此撓耳。」蓋也字,着水則為池,有馬則為馳。今池運則無水,陸馳則無馬。是安可動也!又尊閣父母兄弟、近身親人皆當無一存者,以也字着人是他字,今獨見也字,而不見人字故也。有尊閣其家物產亦當盪盡否?以也字着土,則為地字,今不見土,只見也。俱是否?」曰:「誠如所言。」朝士即謂之曰:「此皆非所問者。但賤室憂懷娠過月,所以問耳。」石曰:「是必十三個月也。以也字中有十字,並兩傍二豎、下畫為十三也。」石熟視朝士曰:「有一事似涉奇怪。固不欲言,則吾官所問,正決此事。可盡言否?」朝士因請其說。石曰:「也字着蟲字為虵字。今尊閣所娠,殆蛇妖也。然不見蟲,則不能為害。謝石亦有薄術,可為吾官以藥下驗之,無苦也。」朝士大異其說,固請至家。以藥投之,果下數百小蛇。都人益共神之,而不知其竟挾何術。
hòu shí chāi chūn zì, wèi qín tóu tài zhòng, yā rì wú guāng, wǔ xiāng guì, sǐ yú shù.
後石拆春字,謂秦頭太重,壓日無光,忤相檜,死於戍。
jiàn yán jiān, shù zhě zhōu shēng shàn xiāng zì. chē jià zhì háng, shí lǔ qí jīng rǎo zhī yú, rén xīn wēi yí. zhí zhèng hū zhōu shēng, ǒu shū háng zì shì zhī. zhōu yuē: jù yǒu jǐng bào. nǎi chāi qí zì, yǐ yòu biān yī diǎn pèi mù shàng, jí wèi wù shù. bù xún rì, guǒ chuán wù shù nán qīn. dāng zhào qín miào mó bù xié, gè yù yǐn tuì. èr gōng gè shū tuì zì shì zhī. zhōu yuē: zhào bì qù, qín bì liú. rì zhě jūn xiàng, zhào shū tuì zì, rén qù rì yuǎn, qín shū rén zì mì fù rì xià, zì zài zuǒ bǐ xià lián, ér rén zì zuǒ bǐ xié guàn zhī. zōng jī gù yǐ, yù tuì dé hū! jì ér jiē yàn.
建炎間,術者周生善相字。車駕至杭,時虜騎驚擾之餘,人心危疑。執政呼周生,偶書杭字示之。周曰:「懼有警報。」乃拆其字,以右邊一點配木上,即為兀朮。不旬日,果傳兀朮南侵。當趙、秦廟謨不協,各欲隱退。二公各書「退」字示之。周曰:「趙必去,秦必留。『日』者君象,趙書『退』字,『人』去『日』遠,秦書『人』字密附『日』下,字在左筆下連,而『人』字左筆斜貫之。蹤跡固矣,欲退得乎!」既而皆驗。
wǎng nián yǒu kòu shì shì zhě, shū chuàn zì. shù shì yuē: bù tè xiāng wéi dé juàn, nán gōng yì yīng gāo jié. gài yǐ chuàn yù èr zhōng zì yě. yī shēng zài páng, nǎi yì shū chuàn zì lìng guān. shù zhě yuē: jūn bù dú bù yǔ bīn xìng, gèng dāng jí. xún qí suǒ yǐ, yuē: bǐ yǐ wú xīn shū, gù dāng rú zì. jūn yǐ yǒu xīn shū, chuàn xià jiā xīn, nǎi huàn zì ěr. jǐ ér guǒ rán.
往年有叩試事者,書「串」字。術士曰:「不特鄉闈得雋,南宮亦應高捷。蓋以串寓二『中』字也。」一生在旁,乃亦書「串」字令觀。術者曰:「君不獨不與賓興,更當疾。」詢其所以,曰:「彼以無心書,故當如字。君以有心書,『串』下加『心』,乃『患』字耳。」己而果然。
cài jūn mó měi xū rán. yī rì nèi yàn, shàng gù wèn yuē: qīng rán shén měi, yè jiān jiāng fù zhī qīn xià hū, jiāng zhì zhī wài hū? jūn mó xiè bù zhī. jí guī jiù qǐn, sī shàng yǔ, yǐ rán zhì zhī nèi wài xī bù ān, jìng xī bù mèi. yǒu xīn zhī wèi hài, dà shuài rú cǐ.
蔡君謨美須髯。一日內宴,上顧問曰:「卿髯甚美,夜間將覆之衾下乎,將置之外乎?」君謨謝不知。及歸就寢,思上語,以髯置之內外悉不安,竟夕不寐。有心之為害,大率如此。
lín ān shù shì
臨安術士
lín ān shù shì, zì bǎng yuē tiě sǎo zhǒu, shè bo sì yú zhí zhèng fǔ qiáng xià, yán duō yàn. chún xī jiǎ chén jì dōng, yī xì mín lái wèn mìng. gào zhī yuē: jūn xīng shù shén è, míng chūn kǒng bù miǎn dà lù. ruò jìn zú yī yuè, kě miǎn. mín pō bù xìn, ér yǐ suǒ jiè zhūn qiè, miǎn wèi dù mén. zhì zhēng yuè huì rì, dù yǐ wú yàng, nǎi wǎng jiù qí bù yàn, shù shì zài wèi tuī cè, bù jú cái jiù, fù yún: jīn rì shàng shì zhēng yuè, yóu lǜ yǒu rén mìng zhī wēi. mín fèn huì, dǐ qí dàn wàng, xiāng yǔ zhēng lì bù jǐ, bù shèng fèn, yuē: wǒ zhǐ dǎ shā rǔ yǐ yàn rǔ shù! fèn jiǎo zhōng xié, lì sǐ, suì dé zuì.
臨安術士,自榜曰「鐵掃帚」,設卜肆於執政府牆下,言多驗。淳熙甲辰季冬,一細民來問命。告之曰:「君星數甚惡,明春恐不免大戮。若禁足一月,可免。」民頗不信,而以所戒諄切,勉為杜門。至正月晦日,度已無恙,乃往咎其不驗,術士再為推測,布局才就,復云:「今日尚是正月,猶慮有人命之危。」民忿恚,詆其誕妄,相與爭詈不己,不勝忿,曰:「我只打殺汝以驗汝術!」奮腳中脅,立死,遂得罪。
shén huà
神畫
nán táng hòu zhǔ zuò bì luò gōng, zhào féng yán sì lùn shì. zhì gōng mén, qūn xún bù jìn. hòu zhǔ shǐ shǐ cù zhī. yán sì yún: yǒu gōng é zhe qīng hóng jǐn páo dāng mén ér lì, gù bù gǎn jìng jìn. shǐ suí gòng xíng dì shì, nǎi bā chǐ liú lí píng huà yí guāng dú lì tú. wèn zhī, dǒng yuán bǐ yě. cǐ yǔ sūn quán dàn yíng hé yì.
南唐後主坐碧落宮,召馮延巳論事。至宮門,逡巡不進。後主使使促之。延巳云:「有宮娥着青紅錦袍當門而立,故不敢徑進。」使隨共行諦視,乃八尺琉璃屏畫《夷光獨立圖》。問之,董源筆也。此與孫權彈蠅何異。
shén zhuàn
神篆
zhāng yǒu zhí bó yì yǐ zhuàn dé míng, zhào zhì jīng shī. hàn lín yuàn zhuàn zì dài zhào shù rén wén qí míng, wèi xīn fú yě. qí qí zhì, jù lái jiàn zhī, yún: wén miào yì jiǔ yǐ, yuàn jiàn bǐ fǎ. bó yì mìng zhān zhǐ gè shù zhāng zuò èr tú, jí lìng cǐ mò rú háo. qí yī zòng héng gè shí jiǔ huà, chéng yī qí jú yī zuò shí yuán quān, chéng yī shè tiē. qí bǐ zhī cū xì shū mì, háo fà bù shuǎng. zhòng dà jīng fú, zài bài ér qù.
章友直伯益以篆得名,召至京師。翰林院篆字待詔數人聞其名,未心服也。俟其至,俱來見之,云:「聞妙藝久矣,願見筆法。」伯益命粘紙各數張作二圖,即令泚墨濡毫。其一縱橫各十九畫,成一棋局;一作十圓圈,成一射帖。其筆之粗細疏密,毫髮不爽。眾大驚服,再拜而去。
shén shè
神射
suí mò yǒu dū jūn mó, shàn bì mù ér shè. zhì qí mù, zé zhōng mù, zhì qí kǒu, zé zhōng kǒu. yǒu wáng líng zhì zhě, xué shè yú jūn mò. jiǔ zhī, qū jǐn qí miào, yù shè shā jūn mó, dú shàn qí měi. jūn mó shí wú gōng shǐ, zhí yī duǎn dāo, jiàn lái zhé jié zhī. mò hòu yī shǐ, jūn mó zhāng kǒu chéng zhī, suì niè qí dí. yú shì xiào yuē: rǔ xué shè sān nián, bù jiào rǔ niè zú fǎ ěr.
隋末有督君謨,善閉目而射。志其目,則中目,志其口,則中口。有王靈智者,學射於君漠。久之,曲盡其妙,欲射殺君謨,獨擅其美。君謨時無弓矢,執一短刀,箭來輒截之。末後一矢,君謨張口承之,遂齧其鏑。於是笑曰:「汝學射三年,不教汝齧鏃法耳。」
chén wén kāng yáo zī shàn shè. yǒu mài yóu wēng yuē: wú tā, dàn shǒu shú ěr. gōng nù yuē: ěr ān gǎn qīng wú shè! wēng yuē: yǐ wǒ zhuó yóu zhī zhī. qǔ yī hú lú, yǐ qián fù qí kǒu, yǐ biāo zhuó yóu zì qián kǒng rù, ér qián bù wū.
陳文康堯咨善射。有賣油翁曰:「無他,但手熟耳。」公怒曰:「爾安敢輕吾射!」翁曰:「以我酌油知之。」取一葫蘆,以錢覆其口,以杓酌油自錢孔入,而錢不污。
zi yóu yuē: yīn zhēng dào ér wù shū, qǔ zhuó yóu ér yù shè. tiān xià dào lǐ, héng shù zǒng zhǐ yì bān. dàn rén zì wèi píng pì guāng ěr.
子猶曰:因爭道而悟書,取酌油而喻射。天下道理,橫豎總只一般。但人自為洴澼洸耳。
zhāng fēn
張芬
zhāng fēn céng wèi wéi gāo xíng jūn, duō lì shàn dàn. měi tú qiáng fāng zhàng, dàn chéng tiān xià tài píng zì. zì tǐ duān yán, rú rén mō chéng. céng yǒu yī kè, yú yàn xí shàng yǐ chóu wǎn zhōng lù dòu jī yíng, shí bù shī yī. yī zuò jīng xiào. fēn yuē wú fèi wú dòu. suì zhǐ qǐ yíng, niān qí hòu jiǎo, lüè wú tuō zhě.
張芬曾為韋皋行軍,多力善彈。每塗牆方丈,彈成「天下太平」字。字體端嚴,如人摸成。曾有一客,於宴席上以籌碗中菉豆擊蠅,十不失一。一座驚笑。芬曰;「無費吾豆。」遂指起蠅,拈其後腳,略無脫者。
hé běi jiāng jūn
河北將軍
jiàn zhōng chū, yǒu hé běi jiāng jūn xìng xià, wān gōng shù bǎi jīn. cháng yú qiú chǎng zhōng lèi qián shí yú, zǒu mǎ yǐ jī jū zhàng jī zhī, yī jī yī qián fēi qǐ, gāo liù qī zhàng. qí miào rú cǐ. yòu yú xīn ní qiáng ān jí jīng shù shí. qǔ làn dòu, xiāng qù yī zhàng, zhì dòu guàn yú cì shàng, bǎi bù chà yī. yòu néng zǒu mǎ shū yī zhǐ.
建中初,有河北將軍姓夏,彎弓數百斤。常於毬場中累錢十餘,走馬以擊鞠杖擊之,一擊一錢飛起,高六七丈。其妙如此。又於新泥牆安棘荊數十。取爛豆,相去一丈,擲豆貫於刺上,百不差一。又能走馬書一紙。
yáng dà yǎn jué jì
楊大眼絕技
hòu wèi yáng dà yǎn, wǔ dū shì nán dāng zhī sūn, shǎo yǒu dǎn qì, tiào zǒu rú fēi. gāo zǔ nán fá, lǐ chōng diǎn xuǎn zhēng guān. dà yǎn qiú yān, chōng bù xǔ. dà yǎn yuē: shàng shū bù jiàn zhī, wèi shàng shū chū yī jì. biàn yǐ shéng zhǎng sān zhàng, xì jì ér zǒu, shéng zhí rú shǐ, mǎ chí bù jí. jiàn zhě mò bù jīng tàn.
後魏楊大眼,武都氏難當之孫,少有膽氣,跳走如飛。高祖南伐,李沖典選征官。大眼求焉,沖不許。大眼曰:「尚書不見知,為尚書出一技。」便以繩長三丈,系髻而走,繩直如矢,馬馳不及。見者莫不驚嘆。
wāng jié děng
汪節等
shén cè jiāng jūn wāng jié yǒu shén lì. cháng duì yù fǔ shēn fù yī shí niǎn, niǎn shàng zhì èr zhàng fāng mù, yòu zhì yī chuáng, chuáng shàng zuò guī zī lè rén yī bù, zòu qū zhōng ér xià, wú yā zhòng zhī sè.
神策將軍汪節有神力。嘗對御俯身負一石碾,碾上置二丈方木,又置一床,床上坐龜茲樂人一部,奏曲終而下,無壓重之色。
táng gān fú zhōng, mián zhú wáng pái yōu zhě, yǒu jù lì. měi yù fǔ zhōng xiǎng jūn yàn kè, xiān chéng bǎi xì. wáng yāo bèi yī chuán, chuán zhōng zài shí èr rén, wǔ hé chuán yī qǔ, lüè wú kùn fá.
唐乾符中,綿竹王俳優者,有巨力。每遇府中餉軍宴客,先呈百戲。王腰背一船,船中載十二人,舞《河傳》一曲,略無睏乏。
dé zōng shí, sān yuán wáng dà niáng, yǐ shǒu dài shí bā rén ér wǔ.
德宗時,三原王大娘,以首戴十八人而舞。
lì zhě wú qí qiǎo, qiǎo zhě wú qí lì. jì ér xiān yǐ!
力者無其巧,巧者無其力。技而仙矣!
shàn zǒu
善走
xú zhōu rén zhāng chéng xǐ jí zǒu, rì xíng wǔ bǎi lǐ. měi jǔ zú, zhé bù kě jìn, bì zhe qiáng bào shù, fāng zhǐ, tǐ yóu zhèn dòng jiǔ zhī.
徐州人張成喜疾走,日行五百里。每舉足,輒不可禁,必着牆抱樹,方止,體猶振動久之。
jìn suì hǎi yú gù shēng yì néng zhī, hòu yǐ jiǔ sè zì fèng, bù jiàn duǎn. yì rú huáng gōng zhī chì dāo yù hǔ yě.
近歲海虞顧生亦能之,後以酒色自奉,步漸短。亦如黃公之赤刀御虎也。
mù sēng
木僧
jiāng zuò dà jiàng yáng wù lián shén yǒu qiǎo sī. cháng yú qìn zhōu shì nèi kè mù zuò sēng, shǒu zhí yī wǎn, zì néng xíng qǐ. wǎn zhōng tóu qián, guān jiàn hū fā, zì rán zuò shēng yún: bù shī. shì rén jìng guān, yù qí zuò shēng, shī zhě rì yíng shù qiān.
將作大匠楊務廉甚有巧思。嘗於沁州市內刻木作僧,手執一碗,自能行乞。碗中投錢,關鍵忽發,自然作聲云:「布施。」市人竟觀,欲其作聲,施者日盈數千。
dōng yuè jīng yì
東嶽精藝
jiǎng dà fáng mǔ fū rén yún, shǎo rì suí qīn yè tài shān dōng yuè, tiān xià zhī jīng yì bì jí. rén yǒu zhǐ yī bǎi fān, záo wèi qián, yùn rú fēi. jì bì jǔ zhī, qí xià yī fān, wèi cháng yǒu záo hén zhī jī qí shàng jiǔ shí jiǔ fān, zé zhǐ qián yě. yòu yī miào rén, lìng yī rén tǎn bèi, fǔ lóu yú dì, yǐ qí bèi wèi dāo jǐ, qǔ ròu èr jīn xǔ, yùn dāo xì lǚ zhī. chè ròu ér shì qí bèi, wú sī háo zhī shāng.
蔣大防母夫人云,少日隨親謁太山東嶽,天下之精藝畢集。人有紙一百番,鑿為錢,運如飛。既畢舉之,其下一番,未嘗有鑿痕之跡;其上九十九番,則紙錢也。又一廟人,令一人袒背,俯僂於地,以其背為刀幾,取肉二斤許,運刀細縷之。撤肉而拭其背,無絲毫之傷。
zhēn fā
針發
wèi shí, yǒu jù lí kè, shàn yòng zhēn, qǔ cùn fā zhǎn wèi shí yú duàn, yǐ zhēn guàn qǔ zhī, yán fā zhōng xū yě. jiàn guǎng jì.
魏時,有句驪客,善用針,取寸發斬為十餘段,以針貫取之,言發中虛也。見《廣記》。
yàn jī sū rén wèi kōng xīn tóu fà, shì wèi jiǎn duàn chéng shì yǔ. běi rén yǒu yǐ kōng fā jī yǔ zhě. yǔ xiào wèi yuē: wú xiāng máo fà líng lóng, bù shì gōng děng qī qiào jù shí. jī zhě hēi rán.
諺譏蘇人為「空心頭髮」,是未檢段成式語。北人有以空發譏予者。予笑謂曰:「吾鄉毛髮玲瓏,不似公等七竅俱實。」譏者嘿然。
diāo kè jué yì
雕刻絕藝
kuài yuán yún: wú rén gù sì kè táo hé zuò xiǎo gě zi, dà kě èr cùn xǔ, péng qiáng duò lǔ xiān suǒ mò bù xī jù. yī rén àn zé xiè yī, pán bó yú chuán tóu, xián bēi zì ruò. yī rén, tuō jīn tǎn wò chuán tóu, héng dí ér chuī. qí bàng yǒu fù lì yī rén, dūn yú chuán wěi, xiāng duì fēng lú shàn huǒ wēn jiǔ, zuò shōu duò bù xíng zhuàng. chuán zhōng hú zhù zhú àn, zuǒ yòu jiē gé zi yǎn chuāng, líng lóng xiāng wàng. chuāng méi liǎng biān yǒu chūn tiě zǐ yī lián, shì hǎo fēng néng zì zhì, míng yuè bù xū qī shí zì. qí rén wù zhī xì, méi fā jī lì, wú bù lì lì fēn míng. yòu céng jiàn yī gǎn lǎn huā lán, shì xiǎo zhāng suǒ zào yě, xíng zhì jīng gōng sī lǚ ruò xī. qí gài kě kāi, hé shàng yǒu tí, dāng kǒng zhī zhōng chuān tāo, yǔ zhēn zhě wú yì. yòu céng jiàn xiǎo gù diāo yī hú táo ké, ké sè mó shuā zuò jú pí wén, guāng zé kě jiàn. jiē kāi, zhōng jiān yǒu xiàng yá bì mén shuāng shàn. fù qǐ shì zhī, zé hóng gōu lán nèi ān zǐ tán chuáng yī zhāng, luó wéi xiǎo kāi, nán nǚ mì xì qí zhōng. méi mù yí huà, xíng tǐ bì lù, wǎn rú rén jiān héng chén zhī zhuàng. shī guān fā jī, jiē néng yáo dòng rú shēng, suī gǔ jí cì mù hóu wú guò yě. qí dì zǐ shěn zi xù, yì liáng gōng yǒu míng.
《獪園》云:吳人顧四刻桃核作小舸子,大可二寸許,篷檣舵櫓纖索莫不悉具。一人岸幘卸衣,盤礴於船頭,銜杯自若。一人,脫巾袒臥船頭,橫笛而吹。其傍有覆笠一人,蹲於船尾,相對風爐扇火溫酒,作收舵不行狀。船中壺筯竹案,左右皆格子眼窗,玲瓏相望。窗楣兩邊有春帖子一聯,是「好風能自至,明月不須期」十字。其人物之細,眉發機棙,無不歷歷分明。又曾見一橄欖花籃,是小章所造也,形制精工絲縷若析。其蓋可開,合上有提,當孔之中穿絛,與真者無異。又曾見小顧雕一胡桃殼,殼色摩刷作橘皮文,光澤可鑑。揭開,中間有象牙壁門雙扇。復啟視之,則紅勾欄內安紫檀床一張,羅幃小開,男女秘戲其中。眉目疑畫,形體畢露,宛如人間橫陳之狀。施關發機,皆能搖動如生,雖古棘刺木猴無過也。其弟子沈子敘,亦良工有名。
chóng xì
蟲戲
chuò gēng lù yún: zài háng zhōu, cháng jiàn yī nòng bǎi qín zhě. chù xiā má jiǔ méi, xiān zhì yī xiǎo dūn yú xí zhōng, qí zuì dà zhě nǎi jù zuò zhī, yú bā xiǎo zhě zuǒ yòu duì liè. dà zhě zuò yī shēng, zhòng yì yī shēng, dà zhě zuò shù shēng, zhòng yì shù shēng. jì ér xiǎo zhě yī yī zhì dà zhě qián diǎn shǒu zuò shēng, rú zuò lǐ zhuàng ér tuì. wèi zhī xiā má shuō fǎ, yòu wèi xiā má jiào xué.
《輟耕錄》云:在杭州,嘗見一弄百禽者。畜蝦蟆九枚,先置一小墩於席中,其最大者乃踞坐之,餘八小者左右對列。大者作一聲,眾亦一聲,大者作數聲,眾亦數聲。既而小者一一至大者前點首作聲,如作禮狀而退。謂之「蝦蟆說法」,又謂「蝦蟆教學」。
shuō fǎ jiǎng xué, zǒng wèi yào qián.
說法、講學,總為要錢。
wáng zhào yún hú hǎi sōu qí yún: jīng shī jiào fāng chì hēi yǐ zi liè zhèn, néng àn gǔ hé jīn tuì zhī jié, wú yī hùn xiáo zhě. yòu yǔ zài shān dōng, jiàn yī rén mài yào. èr dà shǔ zài lóng zhōng. rén qiú yào, hū shǔ zhī míng yuē: mǒu wèi wǒ qǔ rén cān lái! shǔ yuè chū lóng, xián rén cān zhǐ guǒ ér zhì. yòu hū qí yī yuē: mǒu wèi wǒ qǔ huáng lián lái! yì fù rú shì, bǎi bù shī yī. bù zhī hé yǐ jiào dǎo yě.
王兆雲《湖海搜奇》云:京師教坊赤、黑蟻子列陣,能按鼓合金退之節,無一混淆者。又予在山東,見一人賣藥。二大鼠在籠中。人求藥,呼鼠之名曰:「某為我取人參來!」鼠躍出籠,銜人參紙裹而至。又呼其一曰:「某為我取黃連來!」亦復如是,百不失一。不知何以教導也。