strong pò dù yí xīn shàn chóu dōu le jié jū hún yì tǐ jiān è zì zāi yāng strong
破肚移心善仇都了結 拘魂易體奸惡自災殃
qiě shuō tiāo fū rén zhòng yīn hé fā hǎn zhēng táo? yuán lái tán nèi lǎo jiāo shí cháng lǜ lǐng zú lèi chéng fēng zuò làng, yān màn tián hé, bēng dī dào àn, xún mì xuè shí. jīn rì qǐ tiāo zhī chù qià hǎo yǔ tán jiān gé wú duō, jiāo guài wén rén chù shēng yīn, qún rán téng xìng, shā tǔ wèi suǒ cuī huǐ, shuǐ zhòu yǒng rù bǎi xìng zhī jué, qū bì shàng gāo, wèi zēng shāng sǔn, lǘ luó niú mǎ yì jù bēn cuàn. xū yú, chōng jué zhāng dà kāi lái, làng rú xuě shān, péng pài yíng yì. shù shí wàn tiāo fū xiù shǒu guān wàng, niú mǎ lǘ luó sǎn màn biàn yě. yǐn xiào dào: qì yòng jù shī, rú hé bèi bàn dé jí?
且說挑夫人眾因何發喊爭逃?原來潭內老蛟時常率領族類乘風作浪,淹漫田禾,崩堤倒岸,尋覓血食。今日起挑之處恰好與潭間隔無多,蛟怪聞人畜聲音,群然騰興,沙土為所摧毀,水驟湧入、百姓知覺,趨避上高,未曾傷損,驢騾牛馬亦俱奔竄。須臾,衝決張大開來,浪如雪山,澎湃盈溢。數十萬挑夫袖手觀望,牛馬驢騾散漫遍野。引笑道:「器用俱失,如何備辦得及?」
shū tài yuǎn dào: qiě lìng zhòng nèi shàn yú gōng zhě xīng yè zhì zào, fán xiān chéng zhě bèi gěi qí zhí. gè chù mín fū bìng shēng kǒu, fān shàng xìng tiāo.
舒太遠道:「且令眾內善於工者星夜製造,凡先成者倍給其值。各處民夫並牲口,翻上興挑。」
wǔ hòu dào: qián biān zhū shì, èr èr gōng rèn zhī tán zhōng jiāo huàn, bù nìng xū shú sī zhī.
武侯道:「前邊諸事,二二公任之;潭中蛟患,不佞須熟思之。」
yǐn shū èr dài fū zūn lìng, fēn fù dǒng shì rén yuán zhú céng chuán yù xià qù bàn lǐ.
引、舒二大夫遵令,吩咐董事人員逐層傳諭下去辦理。
wǔ hòu chéng chē fù dào tán dōng, lìng jīng yì zǎi kāi qù hǎi yá biān wǔ bǎi zhàng shí tǔ, lìng lí kǒu yì zǎi jiāng lǎo jiāo tán jué tōng, fàng chū hǎi kǒu. yì zǎi zūn lìng kāi dòng, shuǐ zì guī hé. tū rán, xià shì zhù qīng, bēn liú zhú làng. bàn tiān shí hòu, jiāng jù jìn zhī lí hú xiè qù dà bàn, jǐn cún dōng nán jìng yuē lǐ xǔ bàn wā bì shuǐ. lǎo mín gào dào: cǐ lǎo jiāo kū yě quán.
武侯乘車復到潭東,令涇邑宰開去海涯邊五百丈實土,令蠡口邑宰將老蛟潭掘通,放出海口。邑宰遵令開動,水自歸河。突然,下勢注傾,奔流逐浪。半天時候,將巨浸之蠡湖泄去大半,僅存東南徑約里許半窪碧水。老民告道:「此老蛟窟也權。」
wǔ hòu dào: yì ěr.
武侯道:「易耳。」
xuǎn zé hòu rì bǐng yín kāi zhù, lìng yì zǎi cǎi qǔ dǐng hǎo chún gāng, mìng lǎo mín chá fǎng jìn nián bèi jiāo hài zhě shēng chén nián yuè bā yī shí yī míng. cì rì qí quán, lìng jiǎn jù jiān tàn, duī jī rú qiū. yòu cì rì qīng chén, wǔ hòu shè jì dǎo bì, qǐ huǒ róng gāng, fēn zuò bā shí yī fèn, lìng lǎo gōng duàn chéng shī xíng qū yá gōu zhǎo wěi jiān fēng lì dào xū rèn. měi kǒu hū bèi jiāo hài zhě xìng míng, xiě shēng chén yú qí shàng, xuǎn qiáng nǔ fēn liè bā fāng, zài yòng là shéng chuān qí, lìng yǐ tiě liàn chén fēng yú wā zhōng. shǐ lìng shàn qiú zhě zhuó zhòng là yī shang jīn xuē, fēn bù tán nèi zhōu wéi, qiān zhuāi luò dǐ zhī tiě liàn là shéng, pán xuán rǎo jiǎo, shǐ rèn zòng héng shàng xià. zhǐ jiàn wā dǐ léi míng fèi yǒng, bái làng jī áng, zhòng jiāo chéng zhī téng kōng, jù wèi qiáng nǔ shè luò. là shéng huò píng pái, huò jiāo cuò, wǎng wǎng lái lái, shuǐ jù biàn chì. shòu shāng zhī jiāo huò cán xíng, huò bàn duàn, fēn fēn piāo fú shuǐ miàn. lìng yòng zhǎng shéng fú mù lán rù tán biān, jǐn xíng gōu qǐ, dà zhě xiǎo zhě yuē shù qiān tiáo: yǒu niú xíng zhě, yǒu shé xíng zhě, yǒu dú jiǎo zhě, yǒu shuāng jiǎo zhě, yǒu shēng lín zhě, yǒu chū máo zhě, yǒu wú lín wú máo ér guāng pí zhě, yǒu wú jiǎo zhě, qí lèi bù děng. réng lìng shéng rèn zài sì sōu qǔ, zhǐ jiàn shuǐ fān, bìng wú jiāo fú. wǔ hòu sī dào: è lèi ruò jǐn, shuǐ bù yīng fān, qí zhōng fēi lǎo jiāo zé tā guài ěr.
選擇後日丙寅開鑄,令邑宰採取頂好純鋼,命老民查訪近年被蛟害者生辰年月八一十一名。次日齊全,令揀聚堅炭,堆積如丘。又次日清晨,武侯設祭禱畢,起火熔鋼,分作八十一份,令老工鍛成獅形曲牙鈎爪、尾尖鋒利倒須刃。每口呼被蛟害者姓名,寫生辰於其上,選強弩分列八方,再用蠟繩穿齊,另以鐵鏈沉鋒於窪中。始令善泅者着重蠟衣裳巾靴,分布潭內周圍,牽拽落底之鐵鏈蠟繩,盤旋擾攪,使刃縱橫上下。只見窪底雷鳴沸涌,白浪激昂,眾蛟乘之騰空,俱為強弩射落。蠟繩或平排,或交錯,往往來來,水俱變赤。受傷之蛟或殘形,或半段,紛紛漂浮水面。另用長繩浮木攔入潭邊,盡行勾起,大者、小者約數千條:有牛形者,有蛇形者,有獨角者,有雙角者,有生鱗者,有出毛者,有無鱗無毛而光皮者,有無角者,其類不等。仍令繩刃再四搜取,只見水翻,並無蛟福。武侯思道:「惡類若盡,水不應翻,其中非老蛟則他怪耳。」
hū rán yì qǐ yuán lái shí wén jiāo wèi hài shí shén, ruò bù chú jué, kǒng yú hòu huàn. yú shì jiā rù qiān xiù luò dǐ tiě liàn shéng rèn, yóu rú fān jiāng yì bān, zhǐ jiàn yī jiāo shì lóng fēi lóng, zhōu shēn dài shāng fēi chū shuǐ miàn, yù téng kōng ér zǒu, yòu wèi qiáng nǔ shè xià ér sǐ. zài kàn shí, shuǐ yì bù fān, liàng jiāo yǐ jǐn, jí mìng qiú shǒu shàng àn. qí zhù chéng tiě shī jí lì yú àn, yòu mìng bīng mín dān tǔ yùn shí, xiū zhěng bèi jiāo shuǐ chōng huài zhī chù, qí yǒu shā sāi zhě jí xíng tiāo kāi. zhēn shì wèi mín ér bù xī kǔ xīn yě.
忽然憶起元來時聞蛟為害實甚,若不除絕,恐余後患。於是加入牽袖落底鐵鏈繩刃,猶如翻江一般,只見一蛟似龍非龍,周身帶傷飛出水面,欲騰空而走,又為強弩射下而死。再看時,水亦不翻,諒蛟已盡,即命泅手上岸。其鑄成鐵獅即立於岸,又命兵民擔土運石,修整被蛟水沖壞之處,其有砂塞者即行挑開。真是為民而不息苦心也。
què shuō dǎo zhǔ yī rì duì xī shù zhǎng jí guǎng wàng jūn dào: chén cháng chāi rén tàn tīng, wén gōng suī wèi jǐn chéng, rán liàng yǒu bā jiǔ. dàn cǐ shù rì wèi dé shí xìn.
卻說島主一日對西庶長及廣望君道:「臣嘗差人探聽,聞工雖未盡成,然諒有八九。但此數日未得實信。」
xī shù zhǎng dào: zhǔ shàng ruò fàng xīn bù xià, kě mìng xī qīng qián qù wèi láo bìng tàn xiāo xī. zhǔ gōng yǐ wèi hé rú?
西庶長道:「主上若放心不下,可命西青前去慰勞並探消息。主公以為何如?」
dǎo zhǔ dào: qīng yán shì yě.
島主道:「卿言是也。」
yú shì mìng xī qīng sòng jiě yáng jiǔ, yǐ wèi láo kǔ. xī qīng lǐng zhǐ huí fǔ. xī shù zhǎng dào: ěr cǐ fān qián qù, yī rén fèng mìng wèi láo, rán xū liú xīn zhèng wù, guān qí kāi hé zhī qiǎn shēn, xū xiáng xì huí bào, yǐ miǎn zhǔ shàng guà niàn yě.
於是命西青送解羊酒,以慰勞苦。西青領旨回府。西庶長道:「爾此番前去,一人奉命慰勞,然須留心正務,觀其開河之淺深,須詳細回報,以免主上掛念也。」
xī qīng lǐng mìng. cì rì jí qǐ shēn.
西青領命。次日即起身。
yí lù jī cān yè sù, shí yú rì yǐ dào hé biān. wǔ hòu yíng jiē cǎo péng jiàn lǐ, zuò xià wèn dào: zhǔ shàng kě ān? zūn dà rén jí guǎng wàng jūn kě hǎo?
一路飢餐夜宿,十餘日已到河邊。武侯迎接草篷見禮,坐下問道:「主上可安?遵大人及廣望君可好?」
xī qīng dào: jiē hǎo. wéi zhǔ shàng jí lǎo fù xīn zhōng guà niàn hé shàng ěr.
西青道:「皆好。惟主上及老父心中掛念河上耳。」
nǎi tóng xī qīng shàng chē, guò lí hú qián, xī qīng dào: hé yóu hú bàng, hú biān yǒu táng, shuǐ zì bù zhì màn chū. qí zhōng xū dài zhuó shuǐ jī yū, shǐ kě wèi tián, bǐ shí xiū zhì wèi wǎn.
乃同西青上車,過蠡湖前,西青道:「河由湖傍,湖邊有塘,水自不至漫出。其中須待濁水積淤,始可為田,彼時修治未晚。」
xíng dào zhòng gōng zhú tiāo zhī suǒ, mìng hé yíng jūn tǔ wǎng xià liú tán biān tái huí gè wù.
行到眾工築挑之所,命河營軍土往下流潭邊抬回各物。
xī qīng cí dào: fèng fù qīn mìng qián lái, gè shì yǐ xī dà lüè, jīn jǐn gào guī.
西青辭道:「奉父親命前來,各事已悉大略,今謹告歸。」
wǔ hòu dào: bù xiá xiū shū, fán dài zhì hóu. cháo zhōng yǒu dú gū dài fū gǒu dài fū fán dài fū yǔ hán zi yóu, yù shā gāng yǒu shí dài fū, sì jìng guān wù yǒu yáng dài fū shuǐ dài fū xīn jìng yǒu luò dài fū píng dài fū, hé wù yǒu yǐn dài fū shū dài fū yǔ bù nìng. qǐng zūn gōng diào yǎng guì tǐ, guó shì wú yōng guò lǜ. zhū rén jiē xìng dìng bù yì, wéi shí rén sì hū sè lì nèi rěn, kǒng qí xīn dì mí cháng, réng xū tǐ chá ěr.
武侯道:「不暇修書,煩代致侯。朝中有獨孤大夫、苟大夫、樊大夫與韓子郵,玉砂岡有石大夫,四境關務有楊大夫、水大夫新境有駱大夫、平大夫,河務有引大夫、舒大夫與不佞。請尊公調養貴體,國事毋庸過慮。諸人皆性定不易,惟石仁似乎色厲內荏,恐其心地靡常,仍須體察耳。」
xī qīng chēng xiè, huí dōu qù le.
西青稱謝,回都去了。
wǔ hòu suí hé shěn shì, fán liǎng biān yǒu zhī hé, zé jiāng dī āo xià yī zhàng, yòng sān hé tǔ zhú chéng jiān bà, shuǐ dà zé liú qù, kě miǎn màn zhǎng bēng àn děng huàn. zì zhī tóu yì zhì tiān yuè shān, fán bǎi liù shí yú chù, zì jīng kǒu tiāo zhú zhì jīn jiē bà, fán yuè èr shí wǔ yuè.
武侯隨河審視,凡兩邊有支河,則將堤凹下一丈,用三和土築成堅壩,水大則流去,可免漫漲崩岸等患。自枝頭邑至天鉞山,凡百六十餘處,自涇口挑築至金街壩,凡越二十五月。
jiāng bà jué kāi, shǐ shuǐ jǐn wǎng xià hé xuàn xiè, xiá nèi jī shā suí shuǐ xiè tǎng, gǔn gǔn tāo tāo, shì rú qīng hú. rán hòu jiāng shàng hé yīng jiǎn yīng jùn zhī chù gài xíng tiāo zhú jiān shí, yòu yú jīng kǒu zhù tiě rén tiě shòu bù yòng wò xíng, jù xì xíng lì, xiàng qián zhí zhǐ, yǒu fèn rán bēn dòu zhī shì. zài jiāng jīn jiē bà dǔ duàn, shuǐ shǐ chàng liú yú dà hé. lìng wǎng lái chuán zhī fēn dà zhōng xiǎo sān děng, gè zào tiě kǒu cū bù dài, chén tuō yú chuán biān, yǐ qǔ yū ní, sì shí lǐ yī jiāo xiè. yòu fán sì shí lǐ zhì bǎo bīng èr shí míng shōu ní chuán shí zhī, shōu shòu chuán jiāo zhī ní. shì bǎo zuǒ yòu sì shí lǐ nèi dī yǒu quē xiàn chù suǒ, biàn xíng zhú bǔ.
將壩掘開,使水盡往下河渲泄,峽內積砂隨水瀉淌,滾滾滔滔,勢如傾斛。然後將上河應剪應浚之處概行挑築堅實,又於涇口鑄鐵人、鐵獸——不用臥形,俱系行立,向前直指,有奮然奔斗之勢。再將金街壩堵斷,水始暢流於大河。令往來船隻分大、中、小三等,各造鐵口粗布袋,沉拖於船邊,以取淤泥,四十里一交卸。又凡四十里置堡兵二十名、收泥船十隻,收受船交之泥。視堡左右四十里內堤有缺陷處所,便行築補。
shàn hòu shì yí yī bìng zòu shàng.
善後事宜一併奏上。
dǎo zhǔ yuè bì, shǐ lián yǒng qián lái wèi láo, bìng jiě shǎng lài cì zhū zhí shì rén yuán. wǔ hòu tóng yǐn xiào, shū tài yuǎn xiè guò ēn, kuǎn dài tiān shǐ. yīn jiàn lián yǒng yì guān píng dàn, xíng zhuàng wèi shuāi, shén wèi chà yì. lián yǒng píng rì shē huá yàn lì, qì yǔ zhēng níng, jīn hū ruò cǐ, dìng xì qīn jìn zhèng rén, biàn qù è xí. yǐn xiào rěn bú zhù wèn dào: guó jiù jìn lái hé suǒ jì yù, jiǒng fēi rì qián guī mó?
島主閱畢,使廉勇前來慰勞,並解賞賚賜諸職事人員。武侯同引笑,舒太遠謝過恩,款待天使。因見廉勇衣冠平淡,形狀蝟衰,甚為詫異。廉勇平日奢華艷麗,氣宇猙獰,今忽若此,定系親近正人,變去惡習。引笑忍不住問道:「國舅近來何所際遇,迥非日前規模?」
lián yǒng wén wèn, chuí lèi dào: bù xìng wèi yāo rén suǒ nòng, bèi shān zhū cáng biàn wèi hè qù yú tuō, fǎn bèi hún shēn zhài fù. jīn cì tǎo chà qián lái, wàng jūn hóu yǔ zhū dài fū bāng zhù.
廉勇聞問,垂淚道:「不幸為妖人所弄,貝山珠藏變為鶴去魚脫,反背渾身債負。今次討差前來,望君侯與諸大夫幫助。」
wǔ hòu yù jiā bù jiě, yīn qí chuí lèi, wèi biàn fù wèn. xí sàn, lìng jiā dīng tàn qí zhǎng suí, fāng zhī jiù lǐ. yuán lái lián yǒng yīn fèng lián fēi mìng, dào tiě wéi kàn shì fǔ gōng, zhǐ wèi jǔ dòng kuáng wàng, zāo rén àn qiǎn, zhì chī dà kuī.
武侯愈加不解,因其垂淚,未便復問。席散,令家丁探其長隨,方知就裡。原來廉勇因奉廉妃命,到鐵圍看視輔公,只為舉動狂妄,遭人暗譴,致吃大虧。
ěr dào àn qiǎn zhī zhě shì shuí? nǎi yóu shí mén wù yī gè qí shì.
爾道暗譴之者是誰?乃游石門塢一個奇士。
qiě shuō fǔ gōng zhāo xī cháng zài xī yuán jiē dài yǐn yì, gōng jìng bù shuāi, fán yán xué hú hǎi zhī shì, wǎng wǎng lái lái, gè wú zhěn jiè. zhè rì ǒu dào bàn shān gé hòu, jiàn gǒu xuān àn qián yǒu wèi mǎn tóu bái fà de lǎo wēng, zhěn yǐ bèi ér wò, qí xíng shén lòu, shēn páng shù zhe zhī zǐ zhú gēn de guǎi zhàng. sì hū yì céng huì guò. wèn dài kè gè guān, wú zhī qí lái chù xìng míng zhě, wéi yún zài cǐ zuò wò, zú bù chū hù, yǐ xì bàn yuè. fǔ gōng měng shěng dào: xī yú yīng cháo lǐng jiàn yǔ dà mù xiān shēng yǐ zhù lì tán zhě, zhèng xì cǐ rén. xíng jī gǔ guài, dìng xì xiǎo mù xiān shēng.
且說輔公朝夕常在西園接待隱逸,恭敬不衰,凡岩穴湖海之士,往往來來,各無畛界。這日偶到半山閣後,見苟軒案前有位滿頭白髮的老翁,枕椅背而臥,其形甚陋,身旁豎着支紫竹根的拐杖。似乎亦曾會過。問待客各官,無知其來處姓名者,惟雲在此坐臥,足不出戶,已系半月。輔公猛省道:「昔於鷹巢嶺見與大木先生倚柱立談者,正系此人。形跡古怪,定系小木先生。」
nǎi gǒng lì yú àn páng duō shí, lǎo zhě xǐng hòu, yě bù qǐ shēn, shēn yāo cā yǎn dào: gōng wú láo kǔ, lǎo hàn wǔ shuì wèi zú.
乃拱立於案旁多時,老者醒後,也不起身,伸腰擦眼道:「公無勞苦,老漢午睡未足。」
fǔ gōng dào: cǐ fēi xiān shēng wò suǒ, gāo tà bèi yú zhèng shì jiǔ yǐ.
輔公道:「此非先生臥所,高榻備於正室久矣。」
lǎo zhě yě bù huí dá, yī jiù shuì qù, fǔ gōng duān lì yǐ dài. xū yú xǐng lái, qǐ shēn xiào dào: gōng wù yǐ, jǐn lǐ yú lǎo hàn hé wèi?
老者也不回答,依舊睡去,輔公端立以待。須臾醒來,起身笑道:「公誤矣,盡禮於老漢何為?」
fǔ gōng dào: yù jiē zhū wèi lǎo xiān shēng, jiào wú bù yòng qí chéng, rán chēng jǐn lǐ, zé wèi gǎn dāng yě.
輔公道:「昱接諸位老先生,教無不用其誠,然稱『盡禮』,則未敢當也。」
lǎo zhě dà xiào, xié shǒu qǔ zhàng, zhuǎn rù zhèng shì. fǔ gōng qīn jiāng xuán tà fàng xià fú shì, lǎo zhě dào: gōng rú cǐ, lǎo hàn nán ān yǐ. qǐng gè cóng qí biàn bù bì xiāng rǎo.
老者大笑,攜手取杖,轉入正室。輔公親將懸榻放下拂拭,老者道:「公如此,老漢難安矣。請各從其便不必相擾。」
gōng shǐ bié chū. wèn dà mù dào: lǎo zhě kě xì xiǎo mù xiān shēng?
公始別出。問大木道:「老者可系小木先生?」
dà mù xiào ér wú yán, fǔ gōng yě bù fù wèn, shuài zhēn xiāng dài, tīng qí zì rán.
大木笑而無言,輔公也不復問,率真相待,聽其自然。
lián yǒng fèng mìng dào lái, shì guó jiù zhī shì, mù kōng yī qiè. jiàn xī yuán nèi dōu xì wú jué wèi de pín shì, qiè guài fǔ gōng jiāo jiē zhī fēi. bù qī xiǎo mù qià hǎo chū yóu, lián yǒng dào zhù shì nèi, jiàn chuāng wài jǐng zhì kě guān, lìng cóng rén jiāng suǒ cún wù jiàn jǐn xíng pāo chū, tiào wàng pán huán. cì rì, fǔ gōng wén zhī, lián máng shōu shí fēng suǒ. lián yǒng jiàn liǎo bù yuè, lì kè qǐ shēn huí dōu. qù hòu sān rì, xiǎo mù guī lái, jiàn wù jiàn yí yì, shì nú gào sù qíng yóu, xiǎo mù quán bù wèi guài. fǔ gōng dào shì qǐng zuì, xiǎo mù dào: kuáng tóng fàng sì, yú gōng hé yú? dàn yī dào cǐ, shàng qiě wú jì, píng sù zuò wèi, dìng rán bù kān.
廉勇奉命到來,恃國舅之勢,目空一切。見西園內都系無爵位的貧士,竊怪輔公交接之非。不期小木恰好出遊,廉勇到住室內,見窗外景致可觀,令從人將所存物件盡行拋出,眺望盤桓。次日,輔公聞知,連忙收拾封鎖。廉勇見了不悅,立刻起身回都。去後三日,小木歸來,見 物件移易,侍奴告訴情由,小木全不為怪。輔公到室請罪,小木道:「狂童放肆,於公何歟?但伊到此,尚且無忌,平素作為,定然不堪。」
fǔ gōng dào: cháo zhōng wǎng nián yú bāo, jīn rì yú lián quán qīng nèi wài, fù dí guó jiā, zhōng liáng shù zhǎng rú xī rú gù, jù mò rú hé, wǔ hòu fù mǎ zhì zhī mó shì. qí dǎng yù wēi tài zǐ, shù qǐng lì yù, zhǔ shàng niáng niáng jù wèi suǒ huò, lài gù shù zhǎng sǐ jiàn fāng zhǐ.
輔公道:「朝中往年余、包,今日余、廉——權傾內外,富敵國家,忠良庶長如西、如顧,俱莫如何,武侯、駙馬置之膜視。其黨欲危太子,數請立昱,主上、娘娘俱為所惑,賴顧庶長死諫方止。」
xiǎo mù xiào dào: xīn zhèng, xié xī néng rén? gōng wú duō lǜ, dǎng shì lǎo hàn zhì zhī.
小木笑道:「心正,邪奚能人?公無多慮,黨事老漢治之。」
fǔ gōng chēng xiè.
輔公稱謝。
cì rì, xiǎo mù dài xī tóng, xié guǎi zhàng, lí shí mén xī xíng. bàn yuè shǐ dào huáng yún chéng, lìn jū yú xiān jué gōng. qí zhōng gòng fèng de xì rèn shèng, xiāng huǒ mào shèng, yǔ kè gòng yǒu sān shí liù fáng, nǎi huáng yún chéng nèi wài dì yī gè dà guān yuàn. běn lái yōu jìng, féng yǒu shì gù, tóu yù zhě duō, gèng jué fēn luàn. xiǎo mù lìn de huá guāng lóu dǐng, sì miàn xuān chuāng chàng shuǎng, bù tè qīng jìng, qiě gāo chū chéng tóu, jiāo wài shān chuān lín hè zhī qì xiàng jù kě shǎng wán.
次日,小木帶奚童,攜拐杖,離石門西行。半月始到黃雲城,賃居於先覺宮。其中供奉的系任聖,香火茂盛,羽客共有三十六房,乃黃雲城內外第一個大觀院。本來幽靜,逢有事故,投寓者多,更覺紛亂。小木賃的華光樓頂,四面軒窗暢爽,不特清靜,且高出城頭,郊外山川林壑之氣象俱可賞玩。
lóu xià dì èr céng, xiān yǒu shì zǐ jū zhù, sòng dú zhī shēng, dàn xī xiāng jì, yòu yǒu tí qì zhī shēng ruò xiāng chàng hè, shū jué huā xuān. zhè rì, ǒu jiàn dōng jiāo gǔ mù nóng yīn, qiū fù jùn qiào, dài zhe xī tóng xié zhàng wǎng guān, fāng zhī shì yāo yóu shèng jìng. yuán lái huáng yún chéng wài, xiù luó gāng qián, zuǒ shān yòu hú, hú nèi jǐng zhì píng dàn, zhǐ chǎn jiǔ sè lián huá, zhōng wú jiān gé. ér huá yī fāng chū sè, cóng wèi xiáo hùn, wéi dōng běi xì diàn biān bái huá, xī běi xì zhū biān bái huá. fán fán píng zǎo xìng líng jiāo děng cǎo jiē rán. zuǒ biān zhī shān suī xì gāng líng, bù shèn wēi jùn, ér qiū hè céng dié, luán xiù wān yán, qí nán dān shù. nèi zhōng zuì zhù míng zhě yuē qiān rén shí, nǎi shí jù gǔ rén qíng zhuàng, shù zú yī qiān, gù yuē qiān rén shí. cǐ wài, xiào niǎo shòu yú chóng zhī xíng zhě yóu duō. qí dōng wèi bǎi gǔ wàn huì, nǎi gǔ zhǒng huì lèi xián bèi yě qí xī wèi qǔ shuǐ shòu téng, nǎi shuǐ jǐn qū zhé zhī tài, téng qióng jiāo jié zhī qí yě qí nán wèi mù cóng zhú sǒu, nǎi zhú zú jù quán, mù míng xī jù yě qí běi wèi yōu yán suì gǔ, nǎi yán jí hài guài gǔ gōu huàn yì yě. xiàng wèi xíng gōng jìn dì, dǎo zhǔ shí cháng xìng lín. dài bāo zhuāng bì zhōng fú zhū zhī hòu, jīng lì zhèng wù, mìng jiāng xíng gōng chè qù, rén mín shǐ dé yóu lǎn. qí jiā mù měi zhú guài shí gǔ téng qí huā yì cǎo dié gé pán lóu qū fáng fù shì, yīng jiē bù xiá. suǒ yóu shén miào zhě, mò rú běi biān zhī yōu yán suì hè.
樓下第二層,先有士子居住,誦讀之聲,旦夕相繼,又有啼泣之聲若相唱和,殊覺嘩喧。這日,偶見東郊古木濃陰,丘阜峻峭,帶着奚童攜杖往觀,方知是邀游勝境。原來黃雲城外,岫羅岡前,左山右湖,湖內景致平淡,只產九色蓮華,中無間隔。而華依方出色,從未淆混,惟東北系靛邊白華,西北系朱邊白華。凡蘩苹、藻荇、菱茭等草皆然。左邊之山雖系岡陵,不甚巍峻,而丘壑層迭,巒岫蜿蜒,奇難殫述。內中最著名者曰千人石,乃石具古人情狀,數足一千,故曰「千人石」。此外,肖鳥、獸、魚、蟲之形者尤多。其東為百穀萬卉,乃谷種卉類咸備也;其西為曲水瘦藤,乃水盡曲折之態,藤窮交結之奇也;其南為木叢竹藪,乃竹族俱全,木名悉俱也;其北為幽岩邃谷,乃岩極駭怪、谷溝幻異也。向為行宮禁地,島主時常幸臨。殆包、莊、畢、中伏誅之後,精勵政務,命將行宮撤去,人民始得遊覽。其嘉木美竹、怪石古藤、奇花異草、迭閣盤樓、曲房復室,應接不暇。所尤神妙者,莫如北邊之幽岩邃壑。
dāng rì, xiǎo mù bù zhì lín zhōng, yì yù jǐn mù zhī zhǎng, qióng sōu yī yú míng shèng. zǎo jiàn gé xī lěi shí shuǐ wén gāo pàn, shù jiān zhú wǎ chǎng péng. xíng dào bù biān, shè liáng ér guò, shàng àn chuān péng, yán bì rù wù, dōng nán zhí xíng dào zhuǎn wān chù, wú lù kě zǒu, yǎng jiàn měng hǔ dūn jù dāng tú. ruò fēi zǎo zhī xì shí, què yě dà wèi chī jīng. xuán shēn sì gù, zhōu wéi luó liè qiào bì, zhǐ yǒu xī běi pù shuǐ xiè xiǎng. qiú sōng zhī nèi yǐn yǐn shì mén, xíng dào gēn qián, què jiàn qīng shí bì jiān yǒu dòng rú què. qí páng shēng jiù bái wén shén xiàng yā zhuàng, yuē bái yā dòng. jiē sōng rù què, qū zhé ér qián, wàng dé duì guò gāng shàng èr shí shì nán fù gòng huà zhī zhuàng, yuē wèn dá shí. xíng dào dòng kǒu, què wú jiē jiǎo xià tà zhī chù, nǎi shì yī piàn qīng cōng qí pǔ, yuē bǎi cǎo pō. yù réng huí jiù lù, ǒu jiàn qū zhé nèi biān dōng nán yǒu xì, biàn yóu zhī zhí zhì gāng jí, yuē tōng tiān qiào, kàn wèn dá shí xíng, gèng jué què qiè. yù wǎng shěn shì, lù hū zǔ gé, yīn zhé xī běi xià gāng. gāng biān yǒu chí, shuǐ jiē yī sè, yuē xǐ yàn chí.
當日,小木步至林中,意欲盡目之長,窮搜一隅名勝。早見隔溪壘石水紋高畔,數間竹瓦敞篷。行到埠邊,涉梁而過,上岸穿篷,沿壁入塢,東南直行到轉灣處,無路可走,仰見猛虎蹲踞當途。若非早知系石,卻也大為吃驚。旋身四顧,周圍羅列峭壁,只有西北瀑水瀉響。虬松枝內隱隱似門,行到跟前,卻見青石壁間有洞如闕。其旁生就白紋神像鴉狀,曰白鴉洞。階松入闕,曲折而前,望得對過岡上二石似男婦共話之狀,曰問答石。行到洞口,卻無接腳下踏之處,乃是一片青蔥畦圃,曰百草坡。欲仍回舊路,偶見曲折內邊東南有隙,便由之直至岡脊,曰通天竅,看問答石形,更覺確切。欲往審視,路忽阻隔,因折西北下岡。岡邊有池,水皆黟色,曰洗硯池。
mén shān xún xíng, jiàn gé àn shù shí, rú zhāi qǔ zhī zhuàng, yuē cǎi zhī shí. chí zhī jǐn chù yǒu yán, yuē bié yǒu dòng tiān. zhuǎn nán shān yán, lín lín shuǐ shēng rù ěr. qí wài yǒu shí, shì chí gān zhī zhuàng, yuē chuí lún shí. bù jìn kàn shí, nǎi téng rào chuí, fēi gān lún yě. qí xià xì wēi yí shí jiàn, yuē fēi bó qú, yuǎn wàng liǎng àn, róng róng xì cǎo zhē mǎn lù jìng. yǒu shí shù qiǎo shí yī àn rú zuò, huò zhèng huò yī, huò fǔ huò yǎng, yuē xiū xì shí. jǔ zú yù jìn, ruò yǒu suǒ ài, fǔ ér shì zhī, yǒu shí bàn shuǐ bàn àn, yuē zhuó zú shí. duì àn yǒu ruò zuò ér qū gōng zhě, yuē dǎo zhēn shí. xuán ér yán jiàn xíng qù, gé àn yǒu shí sǒng lì, jiàn nèi yǒu shí shì niú, yuē yǐn niú shí. xiān chū yán suǒ wén lín lín shuǐ shēng, jí yǐn niú shí suǒ jī xiǎng yě. qián jìn bì zǔ, nǎi tà jiǎo dēng jí ér guò duì àn, xiàng nán zhuǎn běi, wàng jiàn píng tǎn chù yuē bái yún wō, èr shí bìng pái, yuē ǒu gēng shí.
捫山循行,見隔岸數石,如摘取之狀,曰彩芝石。池之盡處有岩,曰別有洞天。轉南山岩,霖霖水聲入耳。其外有石,似持竿之狀,曰垂綸石。步近看時,乃藤繞垂,非竿綸也。其下系逶迤石澗,曰飛帛渠,遠望兩岸,茸茸細草遮滿路徑。有十數巧石依岸如坐,或正或欹,或俯或仰,曰修禊石。舉足欲進,若有所礙,俯而視之,有石半水半岸,曰濯足石。對岸有若坐而曲躬者,曰搗砧石。旋而沿澗行去,隔岸有石聳立,澗內有石似牛,曰飲牛石。先出岩所聞霖霖水聲,即飲牛石所激響也。前進壁阻,乃踏角登脊而過對岸,向南轉北,望見平坦處曰白雲窩,二石並排,曰耦耕石。
jí dào shí páng, wèi shuǐ zǔ duàn, jiàn hǔ yǒu xié shí ruò chuán, yuē héng zhōu shí. shàng liú yǒu zhǎng dà shí, zhōng fù yǒu shí ruò zuò, rì chéng chá shí. duì àn yǒu shí ruò zhāo shǒu, yuē huàn dù shí. zhuǎn wàng nán biān yǒu èr shí xiāng xiàng: zuǒ shí shàng kuān xià zhǎi, yòu shí shàng yóu kuān, rú shí zì, duān gǒng duì lì, yuē jǔ àn shí. xíng dào shí biān, yǒu qū jìng shàng pō, yuē yíng fāng diàn. dāng pō sōng xià yǒu shí yuē fǔ sōng shí. shàng pō, jiàn sōng qù shí shàng yuǎn. nǎi zì sōng hòu ér zhì shí qián, zhuǎn wǎng shí hòu, jiàn shí shàng yǒu xié shí, yuē fù xīn shí. qí shí páng yǒu shí, lín yá cè shǒu, rì tīng qín shí. zuǒ páng yǒu shí ér shǒu ruì kuò, yuē dài lì shí.
及到石旁,為水阻斷,澗滸有斜石若船,曰橫舟石。上流有長大石,中復有石若坐,日乘槎石。對岸有石若招手,曰喚渡石。轉望南邊有二石相向:左石上寬下窄,右石上尤寬,如十字,端拱對立,曰舉案石。行到石邊,有曲徑上坡,曰盈芳甸。當坡松下有石曰撫松石。上坡,見松去石尚遠。乃自松後而至石前,轉往石後,見石上有斜石,曰負薪石。其石旁有石,臨涯側首,日聽琴石。左旁有石而首銳闊,曰戴笠石。
yá xià yǒu shí, xiōng rú yōng zhǒng, yuē guàn yuán shí. qù dài lì shí shù wǔ, gāng biān yǒu shí, ruò fú xiù bēn zǒu, yuē bì rén shí. shàng gāng yǒu shí, yíng miàn yǎng shǒu ruò xiào, yuē hào gē shí. wàng gāng lǐng luò chù céng luán zhī shàng, yuē liàn dān tái, yǒu shí ruò duān zuò, páng yǒu shí rú lú rú zào, yuē liàn dān shí. shàng zhì shí biān, zé luán dǐng yǒu chí, xíng ruò hú lú, shuǐ qīng wú chén, qí yuán zì běi lǐng jiǔ dié xiè xià, shǐ zhì luán dǐng fēn guàn rù chí. jiàn zhōng tuān jí, ér chí nèi wú bō.
涯下有石,胸如臃腫,曰灌園石。去戴笠石數武,岡邊有石,若拂袖奔走,曰避人石。上岡有石,迎面仰首若笑,曰浩歌石。望岡嶺落處層巒之上,曰煉丹台,有石若端坐,旁有石如爐如灶,曰煉丹石。上至石邊,則巒頂有池,形若葫蘆,水清無塵,其源自北嶺九迭瀉下,始至巒頂分貫入池。澗中湍急,而池內無波。
yáo wàng běi lǐng, jī cuì cōng lóng kě ài, nài wú jìng kě wǎng. nǎi yóu luán dōng xià, biàn dì cǎo sè rú yín, yuē xuě huā píng, zú hū ruò xū, qiāng qiāng shēng xiǎng, shì zhī, zé téng zhī màn shān, téng yè rú xuě. yè xià hēi huā hóng guǒ, míng xuě zhōng tàn. shān lù gāng páng yán zhōng héng shí, yuē gāo wò shí. qù yán shí yú zhàng, yǒu shí piāo rán ruò xíng, yuē xún méi shí. suí jiàn zhuǎn nán yuē dà míng yuán, shān chá wèi xiè, zhī páng yǒu shí, gōng shēn ruò huàn, yuē jū yuè shí.
遙望北嶺,積翠蔥蘢可愛,奈無徑可往。乃由巒東下,遍地草色如銀,曰雪花坪,足忽若虛,鏘鏘聲響,視之,則藤枝漫山,藤葉如雪。葉下黑花紅果,名雪中炭。山麓岡旁岩中橫石,曰高臥石。去岩十餘丈,有石飄然若行,曰尋梅石。隨澗轉南曰大茗園,山茶未謝,枝旁有石,躬身若浣,曰掬月石。
qí shān chá sè rú lù yǔ, fù yù pū bí, gàn lǎo ér zhī yíng chè ruò shuǐ jīng. guò jū yuè shí, yǒu xié shí sàn shǒu jī zú yǐ yú gēn zhū, yuē cháng yáng shí. shí páng yǒu shí, bàn bái bàn qīng, yuē tǎn luǒ shí. guò tǎn luǒ shí, yī jiàn shāo nán, yá biān yǒu shí, chuí jiān fǔ shǒu, yuē xíng yín shí. jiàn shuǐ liú rù shí bì, bì zǔ tú duàn, yǒu téng héng kōng, yuē xiān zǐ qiáo.
其山茶色如鷺羽,馥郁撲鼻,干老而枝瑩徹若水晶。過掬月石,有斜石散手箕足倚於根株,曰徜徉石。石旁有石,半白半青,曰袒裸石。過袒裸石,依澗稍南,涯邊有石,垂肩俯首,曰行吟石。澗水流入石壁,壁阻途斷,有藤橫空,曰仙子橋。
yuán téng xuán zú yí guò duì àn, xuán rù bì qián, dù qiáo rù hè wèi hǎi táng wù, yǒu shí shàng xià, fēn ér zhōng hé, yuē jiāo bì shí. jìn wù shí léng shù páng, yǒu èr shí xiāng duì gōng yāo, yuē lǐng gài shí. wù nèi hǎi táng wèi fú shí zhī guān, zhī róu yè cuì, sè dàn qì xīn, míng yuē chén xiāng. hǎi táng cóng biān yǒu shí, shēn zhǎi shǒu kuān, yuē chā huā shí. qí páng lěi lěi, rú wèng rú píng. xī tóng dào: shè xī xíng qū zhé shí yǒu yú lǐ yǐ, shí lù gāo dī jiān lì, chì jiǎo jiǎo dǐ bù néng kān yǐ. qǐng zàn xiē xī.
援藤懸足移過對岸,旋入壁前,度橋入壑為海棠塢,有石上下,分而中合,曰交臂石。進塢石楞樹旁,有二石相對弓腰,曰領蓋石。塢內海棠為浮石之冠,枝柔葉翠,色淡氣馨,名曰沉香。海棠叢邊有石,身窄首寬,曰插花石。其旁磊磊,如瓮如瓶。奚童道:「涉溪行曲折十有餘里矣,石路高低尖利,赤腳腳底不能堪矣。請暫歇息。」
xiǎo mù yīng yǔn, jiù shí ér zuò. xī tóng suí dūn yú hòu wàng guān duì àn.
小木應允,就石而坐。奚童隨蹲於後望觀對岸。
hū wén hē chì zhī shēng, qián qū zǎo zhì. xiǎo mù qǐ shēn huí bì, biān bàng jiāo jiā. xī tóng tì qì, xiǎo mù tuō zhàng lā zhe, bù guǎn lù zhī xiǎn yì, bēn pǎo xiàng qián. xī tóng jiǎo tòng liú xiě, kū hào gèng xiōng, jù zāo dǎ rù jiàn nèi, hùn shēn lín lí. zhú qū zhě yáng bàng chì dào: hái bù kuài zǒu! yú dài fū zhì yǐ. dǎ sǐ rǔ men wú guān jǐn yào, wǒ děng shòu qiǎn, xún shuí lǐ lùn?
忽聞呵叱之聲,前驅早至。小木起身迴避,鞭棒交加。奚童涕泣,小木拖杖拉着,不管路之險易,奔跑向前。奚童腳痛流血,哭號更凶,俱遭打入澗內,混身淋漓。逐驅者揚棒叱道:「還不快走!余大夫至矣。打死汝們無關緊要,我等受譴,尋誰理論?」
xiǎo mù xié zhe xī tóng, zhǔ zhàng shàng àn, yú fù chuān lín, bēn chū wù wài, xí dì ér zuò. xī tóng qì dào: píng rì yán xuǎn zé, shuō qū bì, jīn zhāo yóu wán qiān dàn qí jǐng shàng wèi jí bǎi, yǐ shòu shí fēn zú rǔ. xiàng suǒ yán shuō zhě, ān zài zāi?
小木挾着奚童,拄杖上岸,逾阜穿林,奔出塢外,席地而坐。奚童泣道:「平日言選擇,說趨避,今朝遊玩千石奇景尚未及百,已受十分足辱。向所言說者,安在哉?」
xiǎo mù dà xiào, yòu jiàn shì cóng rú yún yōng zhe gè shào nián xiǎn guān, wū shā zhū lǚ, yù dài zǐ páo, shén rú qiū shuǐ, sè shì lí huā. xiǎo mù àn xiàn dào: hǎo gè qīng xiù pǐn mào, dàn xī xíng rú bǎi liǔ, shì ruò jī yīng, jīng guò zhī chù, xiāng qì yīn yūn, yí shí fāng sàn. xún wèn páng rén, fāng zhī xì dāng cháo dì yī gè xìng chén, guān bài shàng dài fū, xìng yú míng dà zhōng. xiǎo mù diǎn tóu dào: hú mèi shèng shì nǚ ér, mò guài dǎo zhǔ wèi qí suǒ huò.
小木大笑,又見侍從如雲擁着個少年顯官,烏紗珠履,玉帶紫袍,神如秋水,色似梨花。小木暗羨道:「好個清秀品貌,但惜行如擺柳,視若飢鷹,經過之處,香氣氤氳,移時方散。詢問旁人,方知系當朝第一個幸臣,官拜上大夫,姓余名大忠。小木點頭道:「狐媚勝似女兒,莫怪島主為其所惑。」
xū yú, dà zhōng jìn wù, qū péi shǎng huā de xiǎn zhě luò yì bù jué. shǒu yuán yuán dīng jiāng kàn huā yóu rén jǐn xíng zhú chū, yuán wài jǐng zhì yì fù qīng qù. xī tóng tuō xià yī shang, liàng yú qiáo lán gān shàng, xiǎo mù fǔ zhe yáng liǔ, kàn jiàn wài nóng mín chā yāng.
須臾,大忠進塢,趨陪賞花的顯者絡繹不絕。守園園丁將看花遊人盡行逐出,園外景致亦復清趣。奚童脫下衣裳,晾於橋欄杆上,小木撫着楊柳,看澗外農民插秧。
hū rán pí biān yòu zì hòu dǎ lái, mà dào: lǎo bù sǐ de xián gǔ tóu, hé chù kēng lǐ dào bù xià, piān yào héng dào zhè lǐ?
忽然皮鞭又自後打來,罵道:「老不死的閒骨頭,何處坑裡倒不下,偏要橫到這裡?」
xiǎo mù xiào zhe zǒu guò qiáo qù, huí shì chí biān de dào: gǎn guò lái me?
小木笑着走過橋去,回視持鞭的道:「敢過來麼?」
nà rén dà nù, yù bēn gǎn lái, shuāng jiǎo què shì kǔn zài zhuāng shàng de yì bān. xiǎo mù xiào dào: shǎo péi le!
那人大怒,欲奔趕來,雙腳卻似捆在樁上的一般。小木笑道:「少陪了!」
tuō zhe zhàng zǐ, xī tóng qǔ xià yī shang, huǎn bù ér guī. xī tóng wèn dào: nà rén yào gǎn, gǎn bù qián lái, wǒ men zǒu chū hěn yuǎn, kàn tā hái zhàn zài nà lǐ lī.
拖着杖子,奚童取下衣裳,緩步而歸。奚童問道:「那人要趕,趕不前來,我們走出很遠,看他還站在那裡哩。」
xiǎo mù dào: zǎo lī! zǎo lī!
小木道:「早哩!早哩!」
xī tóng dào: wǒ men chū chéng shí, gōng mén kǒu kū de nà jiā zǐ, tóng lóu xià dú shū de, cǐ kè dōu hái bù céng zhǐ lī.
奚童道:「我們出城時,宮門口哭的那家子,同樓下讀書的,此刻都還不曾止哩。」
xiǎo mù dào: zài yù tòng kū, dìng xì shòu rén qī lèi. qiě tīng shēng zhōng yǒu lǎo fù, yǒu shào nǚ, lǎo zhě shāng tòng, shǎo zhě fèn hèn, ér jù dà tòng bù xiū, shì yǒu wú sù de yuān wǎng. rán lí xī yuán zhì cǐ, dàn jiàn mín ān wù fù, kě zhī zhèng měi dào lóng, wū dé yóu yǒu yuān yì wú sù ruò cǐ zhī shì?
小木道:「在寓痛哭,定系受人欺累。且聽聲中有老婦,有少女,老者傷痛,少者忿恨,而俱大慟不休,似有無訴的冤枉。然離西園至此,但見民安物阜,可知政美道隆,烏得猶有冤抑無訴若此之事?」
xī tóng dào: màn shuō shén me zhèng měi mín ān, wǒ men fāng cái shòu wú gū biān dǎ, nán dào yǒu sù chù me?
奚童道:「慢說什麼政美民安,我們方才受無辜鞭打,難道有訴處麼?」
xiǎo mù diǎn tóu dào: ěr kě qián qù xì xì fǎng qīng, yīn hé tí xiào wǒ bié yǒu dào li.
小木點頭道:「爾可前去細細訪清,因何啼笑我別有道理。」
xī tóng qù le yī gè shí chén, huí lái yáo tóu dào: zhēn zhèng qí yuān! kū de nà rén xì jīn jī jùn jī zhǎo shān rén shì, mǔ nǚ èr rén, mǔ yuē wǔ shí yú suì, běn xìng hú shì, jià yǔ zōu jiā, shēng de yī zi yī nǚ: nǚ yuē shí wǔ liù suì, míng huàn lù zhū, zi míng dé shèng. dé shèng yuán xì jī zhǎo shān fù chǎn, yīn yǔ zú rén zhēng tián, kǒng sòng bù shèng, tóu zài guó jiù lián yǒng mén xià, chōng dāng guǎn zhuāng jiā rén. bù qī shā qì jiàn jiā, jiāng tián gài màn, jǐn xíng huāng fèi. qián yuè lián guó jiù qīn qù kàn zhuāng, jiàn zhe lù zhū shēng de jiāo hǎo, yìng yào qǔ zhī wèi qiè. hú shì xiǎo dé yú fū rén kù dù kuī jiàn shì qiè yǒu yǔ guó jiù yán yǔ de, jù jí lì zé fá, bèi sǐ zhě shù rén yīn cǐ bù kěn. lián guó jiù biàn lè lìng zōu dé shèng péi zū, jiāo jī zhǎo yì bǐ zhuī, jiāng zōu jiā shān dì fáng chǎn jù xíng dǐ rù, réng bù zú shù.
奚童去了一個時辰,回來搖頭道:「真正奇冤!哭的那人系金雞郡雞爪山人氏,母女二人,母約五十餘歲,本姓胡氏,嫁與鄒家,生得一子一女:女約十五六歲,名喚露珠,子名德盛。德盛原系雞爪山富產,因與族人爭田,恐訟不勝,投在國舅廉勇門下,充當管莊家人。不期砂磧漸加,將田蓋漫,盡行荒廢。前月廉國舅親去看莊,見着露珠生得姣好,硬要娶之為妾。胡氏曉得余夫人酷妒——窺見侍妾有與國舅言語的,俱極力責罰,被死者數人——因此不肯。廉國舅便勒令鄒德盛賠租,交雞爪邑比追,將鄒家山地、房產俱行抵入,仍不足數。
dé shèng zhī qī qū shì qì fèn ér wáng, réng rán duì dé shèng bǎi bān xíng fǎ kǎo wèn, dìng yào lù zhū zuò dǐ fāng zhǔn jié àn. wú nài hú shì mǔ nǚ èr rén lái huáng yún chéng tóu bèn wài jiā, shuí zhī qián yuè bān qù xiù luó dūn, zài wú shú rén. yù huí jī zhǎo, zé wú jiā kě guī, zài cǐ quán yù ér shǐ yòng yòu fá. lù zhū yì sī xún sǐ, yīn nán diū mǔ qīn. qián jiàn zōu dé shèng jiě wǎng jī zhǎo, xíng róng kū gǎo, tǐ wú wán fū. jiè chāi bù xǔ tíng liú, tuī zhé qián qù, mǔ nǚ jí dé méi fǎ, zhǐ yǒu tòng kū ér yǐ, jīn yǐ bā rì le, jiàn zhě wú bù xīn suān.
德盛之妻屈氏氣憤而亡,仍然對德盛百般刑法拷問,定要露珠作抵方准結案。無奈胡氏母女二人來黃雲城投奔外家,誰知前月搬去岫羅墩,再無熟人。欲回雞爪,則無家可歸,在此權寓而使用又乏。露珠意思尋死,因難丟母親。前見鄒德盛解往雞爪,形容枯稿,體無完膚。解差不許停留,推折前去,母女急得沒法,只有慟哭而已,今已八日了,見者無不辛酸。」
xiǎo mù dào: wú guài shēng zhī bēi qiè yě. ěr míng rì kě mǎi shí gāo èr jīn, mó chéng xì mò, jiāng lóu zuǒ biān sǎ sǎo jié jìng, qǔ xiàng běi mù jǐn gàn yī zhī, rán dēng sān zhǎn, jù zhì yú àn zhuō zhī xià. bù kuān zòng héng bā chǐ, dài wǒ yóu xì yǔ rǔ kàn.
小木道:「無怪聲之悲切也。爾明日可買石膏二斤,磨成細末,將樓左邊灑掃潔淨,取向北木槿干一枝,燃燈三盞,俱置於案桌之下。布寬縱橫八尺,待我遊戲與汝看。」
xī tóng xīn rán.
奚童欣然。
cì rì, xī xíng bàn jiù. yǒu kè, xiǎo mù fén xiāng rán dēng, zuò pán àn xià, mì sòng zhì yán. yòng mù jǐn jiāng shí gāo fēn kāi bā wèi, huà chéng shān chuān yān wù chéng guō zhī xíng, lìng xī tóng yě jìn suǒ bù bā chǐ zhī nèi, zuò yú gàn gōng. xī tóng zǒu rù, yǎn jiè biàn kuān, shì dēng gāo fēng xià kàn chéng yì. zhuǎn gù xiǎo mù, shén sè zhuāng yán, niān zhe jǐn zhī, yú wèi gōng sān jī. hū rán chéng chí chū xiàn, yīn cǎn zhī qì bī rén. chéng mén huà rán dà kāi, bēn chū gè bái méi qū bèi lǎo wēng, dào lái cān bài dào: běn chéng tǔ dì kòu shǒu, qǐng zǔ shī zhēn zhǐ.
次日,悉行辦就。酉刻,小木焚香燃燈,坐盤案下,密誦至言。用木槿將石膏分開八位,畫成山川、煙霧、城郭之形,令奚童也進所布八尺之內,坐於干宮。奚童走入,眼界便寬,似登高峰下瞰城邑。轉顧小木,神色莊嚴,拈着槿枝,於未宮三擊。忽然城池出現,陰慘之氣逼人。城門劃然大開,奔出個白眉曲背老翁,到來參拜道:「本城土地叩首,請祖師真旨。」
xiǎo mù dào: huàn wǔ hún bān yōu zú tīng shǐ.
小木道:「喚侮魂班幽卒聽使。」
tǔ dì lǎo wēng fù rù chéng nèi lǐng chū gè pàn guān, suí zhe shù shí tóu miàn gè yì de guǐ zú, qí dào tán xià kòu tóu, xiǎo mù dào: miǎn lǐ. kě jiāng běn chéng lián yǒng jī zhǎo yì zōu dé shèng èr rén qū ké hǎo hǎo qǔ lái.
土地老翁復入城內領出個判官,隨着數十頭面各異的鬼卒,齊到壇下叩頭,小木道:「免禮。可將本城廉勇、雞爪邑鄒德盛二人軀殼好好取來。」
yòng mù jǐn yú zi wèi shàng qīng qiāo, mén shàn huō lǎ kāi kāi. pàn guān lǐng zhe guǐ zú jù rù qí zhōng, piàn shí káng chū gè jīng shēn hàn zi, yòu káng chū gè dài shǒu kào jiǎo liáo de fàn rén, qí dào tán xià.
用木槿於子位上輕敲,門扇豁喇開開。判官領着鬼卒俱入其中,片時扛出個精身漢子,又扛出個戴手銬腳鐐的犯人,齊到壇下。
xiǎo mù lìng dào: kě yǐn èr hún chū shě.
小木令道:「可引二魂出舍。」
pàn guān yòng shǒu zhǐ qù, fàn rén de hún chū zì bí zhōng, rú shé xíng cuàn, biàn zuò rén xíng, cāng huáng yù zǒu, guǐ zú qín zhù, yā guì tán qián.
判官用手指去,犯人的魂出自鼻中,如蛇行竄,變作人形,倉皇欲走,鬼卒擒住,押跪壇前。
zài xiàng jīng shēn zhě zhǐ qù, jì rán wú shēng, èr zhǐ, sān zhǐ, yì fù rú shì. pàn guān jīng huāng guì bǐng dào: xià yì fǎ jǐn, qiú zǔ shī shén tōng.
再向精身者指去,寂然無聲,二指,三指,亦復如是。判官驚慌跪稟道:「下役法盡,求祖師神通。」
xiǎo mù dào: zōu dé shèng kùn kǔ bù kān, qí hún yù tuō, gù zhǐ dào jí chū. lián yǒng shì wán ān jū, wén fēng zé bì, hé néng qīng dé? dàn xì cái sè zhī tú, wèi yī nǚ zǐ ér gān xīn zuò è, xū shǐ huà zōu shì yǐn zhī.
小木道:「鄒德盛困苦不堪,其魂欲脫,故指到即出。廉勇恃頑安居,聞風則避,何能輕得?但系財色之徒,為一女子而甘心作惡,須使化鄒氏引之。」
pàn guān dào: lǐng zhēn zhǐ.
判官道:「領真旨。」
mìng niú tóu guǐ zú biàn huà niú tóu, yòng shuāng shǒu jiāng liǎn cuō mó shù zhuǎn, yǎn rán jiāo hǎo měi nǚ, niǎo niǎo tíng tíng, xíng dào lián yǒng shēn páng shuō dào: guó jiù tīng bǐng: ér jīn gē ge zōu dé shèng tóng mǔ qīn qíng yuàn sòng qiè fú shì guó jiù, qiú ēn shì gē ge!
命牛頭鬼卒變化牛頭,用雙手將臉搓摩數轉,儼然姣好美女,裊裊婷婷,行到廉勇身旁說道:「國舅聽稟:而今哥哥鄒德盛同母親情願送妾服侍國舅,求恩釋哥哥!」
dào yóu wèi liǎo, zhǐ jiàn lián yǒng bí zhōng yǒu gè náo hóu tiào chū, biàn zuǒ rén xíng, zhí zhe měi nǚ shǒu dào: ěr mǔ qīn gē ge zǎo zhī rú cǐ, yě bù shòu kǔ le, qiě qǔ lè qù lái.
道猶未了,只見廉勇鼻中有個猱猴跳出,便左人形,執着美女手道:「爾母親、哥哥早知如此,也不受苦了,且取樂去來。」
niú tóu guǐ zú yòng shǒu jiāng měi nǚ liǎn mǒ xià, dà shēng dào: qián biān shì qǔ lè de dì fāng, tóng ěr qù lái!
牛頭鬼卒用手將美女臉抹下,大聲道:「前邊是取樂的地方,同爾去來!」
lián hún kàn jiàn niú tóu xíng zhuàng, jīng jù yù táo, dàn zhēng tuō bù chū, zhàn zhàn jīng jīng, suí dào tán qián guì dǎo. xiǎo mù dào: kě jiāng èr hún qì xiàn jiǎn duàn, hù xiāng yì yú.
廉魂看見牛頭形狀,驚懼欲逃,但掙脫不出,戰戰兢兢,隨到壇前跪倒。小木道:「可將二魂氣線剪斷,互相易於。」
yuán lái, fán hún chū qiào, jù yǒu xiān tiān shēng chéng de qì xiàn qiān lián, bù néng lí tuō. suǒ yǐ gè guī gè tǐ, cóng wú cuò luàn. dāng xià, pàn guān lìng guǐ zú jiāng èr hún qì xiàn gē duàn, hù yì xì hǎo. xiǎo mù dào: qiě jiāng lián yǒng zhī hún rù zōu dé shèng tǐ nèi hái yuán.
原來,凡魂出竅,俱有先天生成的氣線牽連,不能離脫。所以各歸各體,從無錯亂。當下,判官令鬼卒將二魂氣線割斷,互易系好。小木道:「且將廉勇之魂入鄒德盛體內還原。」
niú tóu biàn yòu xiàng lián hún huà shàng shuò, lián hún jīng qǐ, bēn rù zōu dé shèng bí zhōng, niú tóu xié zhe, fù rù kǎn dì mén nèi.
牛頭便又向廉魂畫上搠,廉魂驚起,奔入鄒德盛鼻中,牛頭挾着,復入坎地門內。
xiǎo mù dào: lóu xià shì zǐ láo kǔ gōng dú, wú yǒu wài wù, zhì xiàng kān jiā, kě yǐn qí hún xún wèn.
小木道:「樓下士子勞苦攻讀,無有外務,志向堪嘉,可引其魂詢問。」
pàn guān lǐng mìng, yì yú kǎn zhōng lǐng chū hún lái: zhōu shēn lán lǚ, qì yǔ xuān jùn, yuē yǒu wǔ shí yú suì. xíng dào tán qián, lián dǎ sān gōng. xiǎo mù wèn dào: zú xià hé wèi ér gōng kǔ ruò cǐ?
判官領命,亦於坎中領出魂來:周身襤褸,氣宇軒俊,約有五十餘歲。行到壇前,連打三恭。小木問道:「足下何為而攻苦若此?」
lái hún gōng shēn dào: xiǎo zi xìng wàn míng juǎn, shǎo suī xí rú, hòu yǐ jiā hán yì yè. jīn jiàn shī shū lǐ yì yuǎn zhǎng, hǎo zhī wàng pí, wú suǒ qiú yě.
來魂躬身道:「小子姓萬名卷,少雖習儒,後以家寒易業。今見《詩》、《書》理義遠長,好之忘疲,無所求也。」
xiǎo mù dào: zhì hé suǒ yù?
小木道:「志何所欲?」
wàn hún dào: tiān xià rén xīn yì bān píng zhèng, jī zhě yǒu shí, hán zhě yǒu yī, zhèng piān xié zhī xīn, wú dòng něi zhī mín, yú yuàn zú yǐ.
萬魂道:「天下人心一般平正,飢者有食,寒者有衣,正偏邪之心,無凍餒之民,於願足矣。」
xiǎo mù dào: xīn dì piān xié, zì shòu jiā bèi mó zhé. rǔ bù bì guǎn. lián yǒng fù yú jī liǎn, jīn xī nán mín huāng jí kǔ, yì rǔ xīn ér bù sàn zhī, yǐ suì rǔ mín wú dòng něi zhī zhì rú hé?
小木道:「心地偏邪,自受加倍磨折。汝不必管。廉勇富於積斂,今西南民荒極苦,易汝心而布散之,以遂汝『民無凍餒之志』如何?」
wàn hún dào: cǐ bù yì zhī cái, zhèng hé wèi zhī fēn sǎn.
萬魂道:「此不義之財,正合為之分散。」
xiǎo mù fēn fù pàn guān dào: kě jiāng èr xīn hù yì.
小木吩咐判官道:「可將二心互易。」
pàn guān lìng guǐ zú wǎng kǎn mén pěng chū lì juǎn zhī xīn, yòu qǔ lián yǒng de xīn chéng dào shàng biān. xiǎo mù jiàn xíng sè xiàng shì, jīng yà wèn dào: hé èr xīn zhī bù shū yě?
判官令鬼卒往坎門捧出力卷之心,又取廉勇的心呈到上邊。小木見形色相似,驚訝問道:「何二心之不殊也?」
pàn guān bǐng dào: ruò tóng ér shí yì: lián yǒng zhī xīn yuán ér hēi rú tàn, kǒng qiào méi yān dǔ mǎn wàn juǎn zhī xīn yuán ér qīng rú lián ruǐ, bàn bàn líng lóng. yī xì xiān dào jiāng chéng, yī xì ā bí mù rù. xiǎo mù dào: wén suǒ wèi wén, jiàn suǒ jǐn jiàn. kě jiāng wàn juǎn zhī hún cáng yú xīn nèi, rù lián yǒng zhī fù, yǐ xíng qí zhì zōu dé shèng zhī hún rù yú lián yǒng tǐ nèi, yǐ fù qí chóu, yì shǐ hái yuán lián yǒng zhī xīn zàn ān wàn juǎn tǐ nèi.
判官稟道:「若同而實異:廉勇之心圓而黑如炭,孔竅煤煙堵滿;萬卷之心圓而青如蓮蕊,瓣瓣玲瓏。一系仙道將成,一系阿鼻木入。小木道:「聞所未聞,見所僅見。可將萬卷之魂藏於心內,入廉勇之腹,以行其志;鄒德盛之魂入於廉勇體內,以復其仇,亦使還原;廉勇之心暫安萬卷體內。」
pàn guān lǐng mìng, lìng guǐ zú pěng zhe qīng xīn ān rù lián fù, fèng hǎo dù pí zài jiāng zōu dé shèng zhī hún tuī rù lián tǐ fù qù. huí lái, xiǎo mù fēn fù dào: èr qī hòu hòu lìng.
判官領命,令鬼卒捧着青心安入廉腹,縫好肚皮;再將鄒德盛之魂推入廉體負去。回來,小木吩咐道:「二七後候令。」
pàn guān dào: lǐng zhēn zhǐ.
判官道:「領真旨。」
fēn fù guǐ zú shǒu shì. sān gè guǐ zú réng rù kǎn gōng, tǔ dì pàn guān děng jù hái běn dì chéng nèi. xiǎo mù jiāng jīn zhōng qīng kòu, bǎi bān guāng jǐng shì jiàn, suí shēng sī miè.
吩咐鬼卒守視。三個鬼卒仍入坎宮,土地、判官等俱還本地城內。小木將金鐘輕扣,百般光景事件,隨聲澌滅。
bù shuō lóu shàng shì wù, zài shuō zōu dé shèng yuán xì lián yǒng, fā huí jī zhǎo yì bǐ zhuī jī qiàn, shōu zài jìn zhōng, fá chāo shǐ yòng, wú kǔ bù chī, jǐn cún wēi chuǎn, réng jū yā yú xiá chuáng zhī nèi, lián hún yì tǐ, nǎ lǐ dé zhī? zhī dào réng guī jiù shě. duǒ tuō le niú tóu, yòu bù gǎn dǎn dòng chū shēng, jí zhì wén dé bí hān xí xí, huì qì téng téng, hǎo shēng jīng yí.
不說樓上事務,再說鄒德盛原系廉勇,發回雞爪邑比追積欠,收在禁中,乏鈔使用,無苦不吃,僅存微喘,仍拘壓於柙床之內,廉魂易體,哪裡得知?只道仍歸舊舍。躲脫了牛頭,又不敢撢動出聲,及至聞得鼻鼾習習,穢氣騰騰,好生驚疑。
yù jiāng shēn zi zhuǎn cè, shǐ zhī jǐ kào de jǐn, ér qiě jiǔ qiào bǎi hái jiù tòng dài yǐn gèng shén.
欲將身子轉側,始知擠靠得緊,而且九竅百骸舊痛帶引更甚。
dà hǎn dào: kǔ shā wǒ yě! fū rén shì bì zài nǎ lǐ?
大喊道:「苦殺我也!夫人、侍婢在哪裡?」
lián hū shù shēng, jiāng yù zhōng zhòng zú jīng xǐng, nǎo nù dào: zhè gè qióng gēn sǐ qiú! zhòng yé men shòu ěr de lèi shǎo me?
連呼數聲,將獄中眾卒驚醒,惱怒道:「這個窮根死囚!眾爺們受爾的累少麼?
yé men hǎo hǎo de shuì zháo, hái yào dà jīng xiǎo guài, hǎn xǐng péi ěr! xiǎng xì shēn zi bù kuài, yào rén fú shì me?
爺們好好的睡着,還要大驚小怪,喊醒陪爾!想系身子不快,要人服侍麼?」
zhòng zú lái jiāng xiá gài dú kāi tí chū, jiāng biàn shēn nián zài chuáng nèi de nóng xuè jiā zi jǐn xíng sī xià. lián hún tòng rù gǔ suǐ, dà jiào yī shēng, hūn sǐ guò qù. yù zú zhì yú dì xià, yòng rè niào guàn xǐng guò lái, mǎn kǒu sāo chòu, xīn fān yù tǔ. yù zú jiàn yǐ xǐng huí, yòng jiǎo bō lái gǔn qù, shǐ wú pí jī fū pèng zhe jiān lì zhuān shí shā zǐ, xiàn rù ròu zhōng, tòng zǎn xīn fèi. lián yǒng zhī dào réng xì guǐ zú, nǎi āi gào dào: zhū wèi shén zhī, dì zǐ zuò è duō duān, dàn qiú fàng hái yáng shì, qíng yuàn gǎi guò zì xīn, yán qǐng dào dé fǎ zǔ jiàn bá zhū wèi zǎo shēng xiān jiè.
眾卒來將柙蓋獨開提出,將遍身黏在床內的膿血痂子盡行撕下。廉魂痛入骨髓,大叫一聲,昏死過去。獄卒擲於地下,用熱尿灌醒過來,滿口臊臭,心翻欲吐。獄卒見已醒回,用腳撥來滾去,使無皮肌膚碰着尖利磚石砂子,陷入肉中,痛攢心肺。廉勇只道仍系鬼卒,乃哀告道:「諸位神祗,弟子作惡多端,但求放還陽世,情願改過自新,延請道德法祖薦拔諸位早升仙界。」
zhòng yù zú dào: hǎo! hǎo! xiān hái jiāng yé men zuò rén, cǐ kè jiāng yé men dāng guǐ mà lī! hái bù dǎ me?
眾獄卒道:「好!好!先還將爺們作人,此刻將爺們當鬼罵哩!還不打麼?」
dāng yòng má biàn kǔn qǐ, shǐ zhú zhī pí tiáo ān pái jī qiāo, xià miàn fù shàng, fān shēn xuán zhuǎn, wú chù bú dào. rèn tā bǎi bān gào kǔ, wàn zhǒng āi qiú, zǒng fù zhī bù lǐ. jí zhì xuè liú biàn dì, tòng jí sǐ qù, fāng cái zhù shǒu. yòu yòng niào guàn xǐng, nà rù xiá chuáng. lián hún gǔ jié chù chù zhàng liè, hēng shēn wú lì, kàn kàn jiàn jiàn tiān liàng, suī xì yù zhōng, ér shēng yīn jù xì rén xiàng, zhōng bù jiě yuán yóu. dà xiǎo biàn niào jù rèn zì rán. è dé hóu nèi shēng yān, nì chóng niè fù, měi rì huò yī cān bàn dùn, huò wú lì mǐ dī jiāng.
當用麻辮捆起,使竹枝、皮條安排擊敲,下面復上,翻身旋轉,無處不到。任他百般告苦,萬種哀求,總付之不理。及至血流遍地,痛極死去,方才住手。又用尿灌醒,捺入柙床。廉魂骨節處處脹裂,哼呻無力,看看漸漸天亮,雖系獄中,而聲音俱系人象,終不解緣由。大小便溺俱任自然。餓得喉內生煙,膩蟲齧腹,每日或一餐半頓,或無粒米滴漿。
rú cǐ dào dì wǔ rì shàng, dōu zhōng wén dào, tí qǔ qǐ jiè. zhòng yù zú yòng yào shuǐ xì sǎ, jiāng yáng jiā jìn ruǎn, lí ér bù nián, fú chū xiá chuáng, xún fàn wèi dào: zōu dé shèng, gōng xǐ nǐ cóng jīn bù shòu kǔ le. zhè bān yuān qū, rén rén jiē zhī. wǒ men dōu xì fèng mìng chāi qiǎn, dāng zhī duì tóu xì guó jiù lián yǒng, wèi zhe lìng mèi, bì yù zhì nǐ yú sǐ dì. cǐ qù bái yáng wù qiū shēng gǔ guǐ mén dòng huì chí guān yǎo xīn hè děng chù, dōu xì jié guǒ chāo shēng zhī suǒ, xū yào zì jiā míng bái, xún lián guó jiù nà sī bào chóu suǒ mìng, bù bì jì guà wǒ men.
如此到第五日上,都中文到,提取起解。眾獄卒用藥水細灑,將瘍痂浸軟,離而不黏,扶出柙床,尋飯餵道:「鄒德盛,恭喜你從今不受苦了。這般冤屈,人人皆知。我們都系奉命差遣,當知對頭系國舅廉勇,為着令妹,必欲置你於死地。此去白楊塢、秋聲谷、鬼門洞、匯池關、杳薪壑等處,都繫結果、超生之所,須要自家明白,尋廉國舅那廝報仇索命,不必記掛我們。」
lián hún è dé xiōng, jiāng bàn bō suān fàn tūn wán, yù zú yóu wèi shuō le. nǎi wèn dào: méng qíng zhūn yù, bù jiě qíng yóu, gào jiè jìng zi yī yòng.
廉魂餓得凶,將半缽酸飯吞完,獄卒猶未說了。乃問道:「蒙情諄諭,不解情由,告借鏡子一用。」
yù zú dào: láo lǐ nà yǒu jìng zi? niào gāng nèi hùn hùn bà!
獄卒道:「牢里那有鏡子?尿缸內混混罷!」
lián hún cùn bù āi dào gāng biān, zhào zhe dà jīng dào: yuán hé jiāng wǒ biàn zuò zōu dé shèng.
廉魂寸步挨到缸邊,照着大驚道:「緣何將我變做鄒德盛。」
yù zú xiào dào: xì zōu dé shèng biàn zuò sǐ qiú, fēi ěr biàn zōu dé shèng.
獄卒笑道:「系鄒德盛變做死囚,非爾變鄒德盛。」
lián hún dào: ér jīn kě dào de dōu zhōng?
廉魂道:「而今可到得都中?」
yù zú dào: mò xiǎng!
獄卒道:「莫想!
mò xiǎng! fán tí qù de qiú fàn, bàn lù shàng jiǔ gè yào sòng sǐ shí gè, jīn cì de péng yǒu, xì jiù xiāng shí, tā men xíng jìng bù mán wǒ děng. jù kàn qǐ lái, dà yuē zài bái yáng wù jiù yào sòng ěr guī tiān lī.
莫想!凡提去的囚犯,半路上九個要送死十個,今次的朋友,系舊相識,他們行徑不瞞我等。據看起來,大約在白楊塢就要送爾歸天哩。」
lián hún dào: wǒ fēi zōu dé shèng, shí xì guó jiù lián yǒng, yīn zāo yāo rén zuō nòng, jiāng wǒ biàn gǎi shòu kǔ.
廉魂道:「我非鄒德盛,實系國舅廉勇,因遭妖人作弄,將我變改受苦。」
yù zú dào: zhè xiē xián tán, wú lùn zhēn jiǎ dōu bù bì shuō. ěr zhǐ jì dìng yuān jiā bù xì wǒ men jiù bà le. ěr ruò xì zōu dé shèng, zhǐ xū xún lián yǒng bào chóu xiè hèn ěr ruò zhēn xì lián yǒng, zhǐ suàn zì zuò zì shòu, hái xū zì yuàn, hé bì hài rén zì hài dào zhè dì wèi, qí yú de huà shuō yě wú yòng.
獄卒道:「這些閒談,無論真假都不必說。爾只記定冤家不系我們就罷了。爾若系鄒德盛,只須尋廉勇報仇泄恨;爾若真系廉勇,只算自作自受,還須自怨,何必害人自害到這地位,其餘的話說也無用。」
lián hún jí dé wú fǎ, zhǐ yǒu tòng kū, suí zhòng zú chū yù.
廉魂急得無法,只有痛哭,隨眾卒出獄。
yì zǎi diǎn jiāo tí chà, dài shàng dà lù. tí chà dào: péng yǒu jiǎo xià fàng jǐn xiē! wǒ men fèng lián fǔ jūn mìng, lì yǒu xiàn zhuàng. ěr de téng tòng wú guān jǐn yào, wù le rì qī, bú shì dāng shuǎ de.
邑宰點交提差,帶上大路。提差道:「朋友腳下放緊些!我們奉廉府鈞命,立有限狀。爾的疼痛無關緊要,誤了日期,不是當耍的。」
lián hún dào: yé yé, qiú fàn fēi gǎn dài màn, nài zhè tiě liáo tiē zhe shāng hén, nián dòng tòng chè xīn gān, rú hé kuài dé lái!
廉魂道:「爺爺,囚犯非敢怠慢,奈這鐵鐐貼着傷痕,黏動痛徹心肝,如何快得來!」
páng biān bāng chà biàn jiāng bàng zhào jí liáng sǎo lái, mà dào: wǒ men jiào ěr, shì bù tīng de xū tā jiào ěr, fāng cái kěn yī.
旁邊幫差便將棒照脊樑掃來,罵道:「我們叫爾,是不聽的;須他叫爾,方才肯依。」
lián hún tòng dé diē dǎo zài dì. bāng chà dào: shuì xià jiù suàn bà me? zhǐ yào ěr ān wěn!
廉魂痛得跌倒在地。幫差道:「睡下就算罷麼?只要爾安穩!」
jǔ pěng luàn dǎ. kàn kàn bù dòng le, yǐ jīng sǐ qù, fāng cái tíng zhù. piàn kè sū xǐng, tí chà jiàn shí shí shāng zhòng, nǎi gù zhú lán shèng zhī ér xíng. yán lù diān bǒ, nóng xuè lín lí, pí ròu shòu kǔ, jiào pǔ jī gèng shén. què dé yú chá shèng fàn, bù zhì shí fēn jī kě, shù rì yǐ dào dōu zhōng.
舉捧亂打。看看不動了,已經死去,方才停住。片刻甦醒,提差見實實傷重,乃顧竹籃盛之而行。沿路顛簸,膿血淋漓,皮肉受苦,較朴擊更甚。卻得余茶剩飯,不致十分饑渴,數日已到都中。
zài shuō zōu dé shèng hún rù lián yǒng tǐ nèi, bàn yè xǐng lái, jué dé hún shēn sōng shuǎng, lán shè pū bí, bèi rù wēn ruǎn, shēn páng shuì zháo fū huá rú zhī de fù rén, bù jīn qíng xìng bó bó. fù rén yǐ xǐng, biàn āi lái lǒu dìng, huái bào shàng shēn. zōu hún jiǔ kuàng, nà gù hǎo dǎi, biàn gǔ yǒng chí zhòu, fù rén jié lì yīn qín. yuē yǒu yī gè shí chén, huā tuí liǔ kùn, èr gè shí chén, miǎn qiáng chēng chí, jiàng shū shù dì yǐ. zōu hún chàng jí, shǐ bà zhàn shōu bīng.
再說鄒德盛魂入廉勇體內,半夜醒來,覺得渾身松爽,蘭麝撲鼻,被褥溫軟,身旁睡着膚滑如脂的婦人,不禁情興勃勃。婦人已醒,便挨來摟定,懷抱上身。鄒魂久曠,那顧好歹,便鼓勇馳驟,婦人竭力殷懃。約有一個時辰,花頹柳困,二個時辰,勉強撐持,降書數遞矣。鄒魂暢極,始罷戰收兵。
xiāng wěi xiāng yǐ, shuì dào wǔ gēng, zhái mén chuán diǎn, qǐng sù shàng cháo. zōu hún máng rán, fù rén dào: wǎng shí guó jiù zuì zǎo, jīn rì zhī chí, xiǎng yóu yú huān yú suǒ zhì. cǐ kè yǐ xì shí hòu, bù kě zài huǎn le.
相猥相倚,睡到五更,宅門傳點,請速上朝。鄒魂茫然,婦人道:「往時國舅最早,今日之遲,想由於歡娛所致。此刻已系時候,不可再緩了。」
zōu hún qǐ lái, chū dé fáng mén, biàn xì wàn hún zhǔ zhāng, gè shì míng bái. xiān lìng wǎng jī zhǎo yì tí zōu dé shèng, zài guān dài shàng cháo. cháo bì, dǎo zhǔ dào: jīn jù xī biān jùn yì zòu chēng, xiá nèi lián nián shuǐ huāng, gài cáng jiǔ qìng, dīng zhuàng liú lí, suǒ cún nǚ fù lǎo yòu, bì zhì jǐn tián gōu hè. qǐng kāi cāng fā zhèn, yǐ ān mín zhòng. guó jiù xī biān zhuāng zi pō duō, dìng zhī qíng xíng zhēn jiǎ.
鄒魂起來,出得房門,便系萬魂主張,各事明白。先令往雞爪邑提鄒德盛,再冠帶上朝。朝畢,島主道:「今據西邊郡邑奏稱,峽內連年水荒,蓋藏久罄,丁壯流離,所存女婦老幼,必致盡填溝壑。請開倉發賑,以安民眾。國舅西邊莊子頗多,定知情形真假。」
wàn hún zòu dào: chén cāng zú jì yì bù qǐ, róng chén huí jiā chá míng fù zòu. dàn guó tǎng cún zhù wèi chōng, lián nián shā shuì suī zú, ér hé gōng suǒ hào bù shǎo yuàn wéi suī jiǎn, ér zhèn jì yòng fèi pō duō. cǐ shì rú yǒu suǒ xū, chén yuàn dú lì shū jiā zhù guó.
萬魂奏道:「臣倉卒記憶不起,容臣回家查明覆奏。但國帑存貯未充,連年砂稅雖足,而河工所耗不少;苑圍雖減,而賑濟用費頗多。此事如有所需,臣願獨力輸家助國。」
yú dà zhōng huāng zòu dào: cǐ àn gōng chéng, fēi qiān bǎi wàn bù néng bàn. guó yǒng jí gōng, chū yán shén yì, shì huò mò fū, qǐ fēi qī wǎng!
余大忠慌奏道:「此案工程,非千百萬不能辦。國勇急公,出言甚易,事或莫敷,豈非欺罔!」
wàn hún dào: suǒ yán shén shàn. dài fū sù shòu tiān ēn, wò jí hòu zhì, rú yǒng qiàn quē, yì yīng yǐ jiā zhī suǒ yǒu jǐn shū zuǒ guó.
萬魂道:「所言甚善。大夫素受天恩,渥極厚至,如勇欠缺,亦應以家之所有盡輸佐國。」
dú gū xìn tiān shuǐ hú fán yǒng jiǎng yì děng qí shēng dào: guó jiù zhī yán shì yě. yú dài fū zhī yì ruò hé?
獨孤信天、水湖、樊勇、蔣義等齊聲道:「國舅之言是也。余大夫之意若何?」
dà zhōng jí dé méi fǎ, zhǐ de suí kǒu dào: gǎn bù jié chǎn yǐ bào dà ēn!
大忠急得沒法,只得隨口道:「敢不竭產以報大恩!」
dǎo zhǔ dà xǐ, zhū rén suí yì tuì cháo.
島主大喜,諸人隨亦退朝。
wàn hún dào jiā, chá diǎn jiā zī, kāi cè jìn chéng. dāng xià, sì dà zǒng guǎn bǐng dào: zī chǎn nǎi duō nián jī jì suǒ de, chéng jiù shén fēi róng yì, nài hé rèn xìng qīng jiā?
萬魂到家,查點家資,開冊進呈。當下,四大總管稟道:「資產乃多年機計所得,成就甚非容易,奈何任興傾家?」
wàn hún dà nù dào: zhè xiē jiā chǎn, bù zhī kè bō duō shǎo qióng mín, shòu ruò gān zuǐ yuàn, ěr děng hú jiǎ hǔ wēi, chèn huǒ dǎ jié, yú zhōng qǔ lì. wǒ jīn sàn zhī yǐ bì tiān qiǎn, yǐ shì rén nù. ěr děng yóu lái jiǎ zhōng jiǎ qín, kě è jí yǐ! chuán wài bān, měi rén zhòng zé bā shí, zī chǎn chá jí, tiān bǔ zuǒ zhù, quán jiā fā wǎng luò péng shān hòu kāi kěn.
萬魂大怒道:「這些家產,不知刻剝多少窮民,受若干嘴怨,爾等狐假虎威,趁火打劫,於中取利。我今散之以避天譴,以釋人怒。爾等猶來假忠假勤,可惡極矣!傳外班,每人重責八十,資產查籍,添補佐助,全家發往落鵬山後開墾。」
bù róng fēn sù, zhàng bì, lì kè chá jí fā qiǎn. sì rén píng sù zuò è rǎn zhǐ, jīn zhāo hé zài? dāng xià, zài huàn zhǎng guǎn jiāng jiā zhōng suǒ yǒu gū biàn zuò jià. zhǎng guǎn dào: xī biān xiá nèi jiǔ jùn qī shí èr yì, àn yān hù cè shàng pín hù, lǎo yòu gòng bā shí yú wàn kǒu, yīng èr qiān liù bǎi yú wàn bèi, fāng gòu bàn gōng. jīn fǔ nèi xīn lǎo gè kù gòng sì bǎi wàn bèi, tián chǎn gè wù biàn yì zhào shí jià zhí jiǔ zhé, kě dé bā bǎi wàn bèi, zhǐ fū yī bàn.
不容分訴,杖畢,立刻查籍發遣。四人平素作惡染指,今朝何在?當下,再喚掌管將家中所有估變作價。掌管道:「西邊峽內九郡七十二邑,按煙戶冊上貧戶,老幼共八十餘萬口,應二千六百餘萬貝,方夠辦公。今府內新老各庫共四百萬貝,田產各物變易照時價值九折,可得八百萬貝,只敷一半。」
wàn hún dào: jiā zhōng hái yǒu lī.
萬魂道:「家中還有哩。」
zhǎng guǎn dào: dōng biān gè kù, nǎi jiù lǎo yé yú wēn hóu jì cún de, gòng yī qiān wàn bèi.
掌管道:「東邊各庫,乃舅老爺餘溫侯寄存的,共一千萬貝。」
wàn hún dào: kě yǐ jiè yòng.
萬魂道:「可以借用。」
zhǎng guǎn dào: yě hái bù fū.
掌管道:「也還不敷。」
wàn hún dào: zài kě yú tā chù jiā xī jiè dài, còu zú jì yòng.
萬魂道:「再可於他處加息借貸,湊足濟用。」
zhǎng guǎn zūn mìng xià qù, chéng shàng sì bǎi wàn quàn wén qǐng yā. wàn hún yā bì, zhǎng guǎn zhí wǎng wài qù. bàn rì rú shù jiāng bèi niǎn guī jiāo, yì tián chǎn wù huò, rì bàn jù bì. wàn hún dà xǐ, jí mìng yùn dào yù yìn jùn zhōng, lìng gè jùn bān qù sàn gěi. zhǎng guǎn dào: rú cǐ chí yǐ. gè jùn yì jù yǒu bàn shì rén zài dōu zhōng, kě hū lái jiāo bǐ děng, zé biàn lù ér yùn, bù bì duō yù yìn yī zhuǎn yě.
掌管遵命下去,呈上四百萬券文請押。萬魂押畢,掌管執往外去。半日如數將貝輦歸交,易田產物貨,日半俱畢。萬魂大喜,即命運到玉印郡中,令各郡搬去散給。掌管道:「如此遲矣。各郡邑俱有辦事人在都中,可呼來交彼等,擇便路而運,不必多玉印一轉也。」
wàn hún yī yǔn. zhǎng guǎn wǎng wài chuán gè jùn yì zuò dōu rén, jù jié lǐng qù, liǎng rì jù qīng.
萬魂依允。掌管往外傳各郡邑坐都人,具結領去,兩日俱清。
yú dà zhōng wén zhī, jí máng lái jiàn mèi zǐ. yú shì yīn lián yè láo juàn zhòu qǐn, tuī bìng dào: yǒu huà qǐng yǔ guó jiù shuō.
余大忠聞知,急忙來見妹子。余氏因連夜勞倦晝寢,推病道:「有話請與國舅說。」
yú dà zhōng wèn lián yǒng dào: mèi zhàng hé shì sàng xīn bìng kuáng?
余大忠問廉勇道:「妹丈何事喪心病狂?」
wàn hún dào: xiàng lái wèi zūn jiù suǒ wù, shǐ wǒ wèi shǒu cái nú. jīn rì rú zuì fāng xǐng, rú mèng chū jué, zì huǐ dāng rì wéi lì shì tān, bù gù rén yì. jīn jiāng suǒ de fēi yì zhī cái gòng sàn yǔ pín mín, yǐ xiāo dāng rì zhī zuì yě. zūn jiù yì yào gǎi huàn chū xīn, guǎng xíng rén yì, qiān wàn bù kě huái jiān ér tān xì mín zhī lì, yǐ shòu tiān zhī qiǎn zé yě.
萬魂道:「向來為尊舅所誤,使我為守財奴。今日如醉方醒,如夢初覺,自悔當日惟利是貪,不顧仁義。今將所得非義之財共散與貧民,以消當日之罪也。尊舅亦要改換初心,廣行仁義,千萬不可懷奸而貪細民之利,以受天之譴責也。」
dà zhōng nù dào: ěr zì sàng xīn bìng kuáng, ér fǎn dào rén zhī hēi bái yě.
大忠怒道:「爾自喪心病狂,而反道人之黑白也。」
yán bà qǐ shēn huí fǔ ér qù.
言罷起身回府而去。
wàn hún hán xiào rù fáng, duì fū rén dào: ěr xiōng dào cǐ, wǒ jiāng zhèng yán quàn tā, fǎn dà nù ér qù.
萬魂含笑入房,對夫人道:「爾兄到此,我將正言勸他,反大怒而去。」
fū rén xiào dào: tā shì dāng rì zhī xīn, lǎo yé shì jīn rì zhī xīn, gù suǒ yán nán hé yě.
夫人笑道:「他是當日之心,老爺是今日之心,故所言難合也。」
wàn hún xiào dào: fū rén zhī yán shì yě.
萬魂笑道:「夫人之言是也。」
yòu wèn dào: cǐ shí rì yǐ jiāng wǔ, wèi hé hái bù qǐ lái? mò fēi shēn tǐ qiàn ān fǒu?
又問道:「此時日已將午,為何還不起來?莫非身體欠安否?」
yú shì xiào dào: bìng wú bié bìng, yīn ěr zuó yè diān kuáng guò shén, yī yè wèi shuì, jīn tè zhòu qǐn yǐ bǔ zuó xī zhī juàn ěr.
余氏笑道:「並無別病,因爾昨夜顛狂過甚,一夜未睡,今特晝寢以補昨夕之倦耳。」
shuō le, hán xiào jí qǐ shēn xià chuáng. wàn hún jǔ mù yī kàn, jiàn fū rén shēn hóng yī huā lǚ, miàn rú dài yǔ táo huā, yī shí xìng dòng, jí jiāng zuǒ shǒu dā yú bèi shàng, yòu shǒu jiě yī, jiù chuáng biān yǐ shàng yún yǔ qǐ lái. yǒu liǎng gè shí chén, fāng dé yǔ sàn yún shōu, kòu yī chū fáng. biàn hū zhǎng guǎn dào: ěr kě zhā kàn hái yǒu duō shǎo bèi?
說了,含笑即起身下床。萬魂舉目一看,見夫人身紅衣花履,面如帶雨桃花,一時興動,即將左手搭於背上,右手解衣,就床邊椅上雲雨起來。有兩個時辰,方得雨散雲收,扣衣出房。便呼掌管道:「爾可查看還有多少貝?」
zhǎng guǎn dào: piàn bèi jiē wú, shàng qiàn jiè xiàng wǔ bǎi wàn bèi.
掌管道:「片貝皆無,尚欠借項五百萬貝。」
wàn hún xǐ dào: jīn rì fāng chēng wǒ xīn yě.
萬魂喜道:「今日方稱我心也。」
yú shì fàn bì huí fáng ān qǐn, yòu tóng yú shì diān kuáng bàn yè, zhí zhì wǔ gēng fāng zhǐ. yuán lái wàn hún shì yī gè shào nián tóng shēn, jiā yòu cóng wèi jiàn guò nǚ sè, jīn jiàn yú shì tiān zī guó sè, rú hé bù ài? zhēn shì jiǔ zǎo féng gān yǔ, tā xiāng yù gù zhī, shí wú qióng zhī lè yě.
於是飯畢回房安寢,又同餘氏癲狂半夜,直至五更方止。原來萬魂是一個少年童身,家又從未見過女色,今見余氏天姿國色,如何不愛?真是「久早逢甘雨,他鄉遇故知」,實無窮之樂也。
què shuō lián yǒng de hún rù zōu shī ér xǐng, jí dà hǎn dào: kuài ná chá lái!
卻說廉勇的魂入鄒屍而醒,即大喊道:「快拿茶來!」
jìn zǐ dà nù dào: ěr gǎn dà hū dà jiào, xiǎng shì tǎo sǐ me?
禁子大怒道:「爾敢大呼大叫,想是討死麼?」
lián yǒng wén yán, zǐ xì yī kàn, wèn dào: cǐ shì hé chù?
廉勇聞言,仔細一看,問道:「此是何處?」
jìn zǐ dào: nán dào ěr zài zuò mèng, lián dì fāng dōu bù rèn dé le?
禁子道:「難道爾在做夢,連地方都不認得了?」
lián hún dào: wǒ zhēn zuò mèng, dào dǐ shì hé dì fāng, jí wàng jiào wǒ!
廉魂道:「我真作夢,到底是何地方,即望教我!」
jìn zǐ dào: cǐ láo jiān yě, ěr zhēn zuò mèng bù chéng?
禁子道:「此牢監也,爾真作夢不成?」
lián hún dà kū dào: wǒ wèi hé láo yù zhī zhōng lái le? wǒ fū rén zěn me bù jiàn?
廉魂大哭道:「我為何牢獄之中來了?我夫人怎麼不見?」
jìn zǐ dào: tīng ěr zhī yán, zhēn shì jiè shī ér shēng zhě, dàn kǒu jiào fū rén, ěr dào dǐ shì hé děng yàng rén?
禁子道:「聽爾之言,真是借屍而生者,但口叫『夫人』,爾到底是何等樣人?」
lián hún dào: wǒ nǎi guó jiù lián yǒng yě.
廉魂道:「我乃國舅廉勇也。」
jìn zǐ dào: ěr zhè sǐ qiú, gǎn chēng guó jiù, zhēn shì zì jǐ tǎo sǐ le. ěr ruò zài kū, wǒ biàn dǎ sǐ ěr. jiǎ rú ěr zhēn shì lián guó jiù, yě shì ěr píng rì è guàn mǎn yíng, tiān lǐ zì rán zhāo zhāng yě.
禁子道:「爾這死囚,敢稱國舅,真是自己討死了。爾若再哭,我便打死爾。假如爾真是廉國舅,也是爾平日惡貫滿盈,天理自然昭彰也。」
lián hún yī tīng, gèng jiā dà shēng kū qǐ lái le. jìn zǐ jiàn rú cǐ, suì dà nù, biàn yòng pí biān dǎ yǒu bǎi shí yú xià, dǎ dé biàn shēn pí pò ròu làn, xiān xuè lín liú rú yǔ.
廉魂一聽,更加大聲哭起來了。禁子見如此,遂大怒,便用皮鞭打有百十餘下,打得遍身皮破肉爛,鮮血淋流如雨。
bù tí lián hún zài yù shòu zuì, qiě shuō mù dào yī rì jiāng wàn hún zhào qù, wàn juǎn biàn sǐ zài chuáng shàng. dào rén jí yù kè wén zhī, máng zhì wàn juǎn qǐn shì, jiàn shī wò tà shàng, suī wú hū xī, dàn miàn róng wèi gǎi. zhèng yí huò zhī jì, yǒu rén jiē qīn, shì zhī, zhòng jiē dà hài, jìng xiōng pōu wú xīn yǐ.
不提廉魂在獄受罪,且說木道一日將萬魂召去,萬卷便死在床上。道人及寓客聞之,忙至萬卷寢室,見屍臥榻上,雖無呼吸,但面容未改。正疑惑之際,有人揭衾,視之,眾皆大駭,竟胸剖無心矣。
qí shí, xiǎo mù wén zhī, guài dào: xiōng rú hé pōu ér bù shōu yě?
其時,小木聞知,怪道:「胸如何剖而不收也?」
zǒu xià lóu, rù fáng zhōng kàn, yòng shǒu fǔ dào: hún shēn yóu wēn, yǔ shì kě zūn shǒu, qī rì zhī nèi dāng huí, fǒu zé, èr qī bì huí yǐ. cǐ kè jīng huāng, kǒng zhì wù shì.
走下樓,入房中看,用手撫道:「渾身猶溫,羽士可遵守,七日之內當回,否則,二七必回矣。此刻驚慌,恐致誤事。」
páng rén wèn dào: cǐ xì hé zhèng?
旁人問道:「此系何症?」
xiǎo mù dào: cǐ míng yì xīn, fēi bìng zhèng yě. jiāng ě xīn lái yì qù shàn xīn, yǐ xíng shàn shì, bù jiǔ zì hái yuán ěr.
小木道:「此名易心,非病症也。——將噁心來易去善心,以行善事,不久自還原耳。」
zhòng rén jiāng xìn jiāng yí. yǔ shì zhe dào tóng kān shǒu, xiǎo mù huí lóu.
眾人將信將疑。羽士着道童看守,小木回樓。
dào shí sì rì wǎn jiān, réng rú qián bù zhì. sān chù guǐ zú tóng pàn guān tǔ shén qí xiàn, xiǎo mù lìng pàn gōng lǜ guǐ zú fù jiāng lián zōu èr shēn tái dào, jiāng liǎng hún qì xiàn jiě kāi, hù xiāng hái yuán, yòu jiāng èr xīn yì zhuǎn.
到十四日晚間,仍如前布置。三處鬼卒同判官、土神齊現,小木令判宮率鬼卒復將廉、鄒二身抬到,將兩魂氣線解開,互相還原,又將二心易轉。
zài shuō lián yǒng běn hún huí ké, jiù xiàng hún shēn réng xì tòng chǔ, kǒu zhōng bú zhù de a yō yō. yú shì xiǎng dào: dìng yīn lián rì fáng shì tài láo, jiào shì qiè qǔ cān shī tāng, lián yǒng fāng cái míng bái xì zì jǐ jiā zhōng, shǐ tòng kū qǐ lái.
再說廉勇本魂回殼,就像渾身仍系痛楚,口中不住的「啊喲喲」。余氏想道:「定因連日房事太勞,叫侍妾取參蓍湯,廉勇方才明白系自己家中,始痛哭起來。」
yú shì jīng wèn, lián yǒng jiāng shòu kǔ de huà xiáng jǐn gào sù. yú shì jiāng shàng cháo qīng jiā zhèn jì de huà jié xún, lián yǒng dà jīng.
余氏驚問,廉勇將受苦的話詳盡告訴。余氏將上朝傾家賑濟的話詰詢,廉勇大驚。
yú shì dào: kě zhī nà rén xìng shén míng shuí, jiā zhù hé chù?
余氏道:「可知那人姓甚名誰,家住何處?」
lián yǒng dào: wǒ nǎ lǐ wèn tā?
廉勇道:「我哪裡問他?」
yú shì dào: jiā sī jù bèi sàn jǐn, réng tuó zhài zài shēn, bù zhuī chū zhè gè rén, zěn yàng dé le?
余氏道:「家私俱被散盡,仍駝債在身,不追出這個人,怎樣得了?」
lián yǒng dào: wǒ ruò zhuī tā, tǎng yòu jiāng wǒ huàn qù shòu kǔ, rú hé shì hǎo?
廉勇道:「我若追他,倘又將我換去受苦,如何是好?」
yú shì: ěr zhè yàng nāo! wǒ hé gē ge shuō qù, tuō tā jī fǎng.
余氏:「爾這樣孬!我和哥哥說去,托他緝訪。」
lián yǒng kū juàn shuì qù.
廉勇哭倦睡去。
yú shì hǎo shēng ào nǎo, zuò dài tiān liàng qǐ lái, bìng bù shì fú, chéng chē guī yú fǔ.
余氏好生懊惱,坐待天亮起來,並不拭拂,乘車歸餘府。
jiā rén dào cháo fáng bào zhī, dà zhōng suí jí huí jiā. jiàn yú shì zhè bān xíng zhuàng, wèn dào: hǎo shū zi yǒu hé shì gù, nèn de zǎo qǐ?
家人到朝房報知,大忠隨即回家。見余氏這般形狀,問道:「好姝子有何事故,恁的早起?」
yú shì jiāng lián yǒng de huà xì shuō qīng, zhǔ dà zhōng dìng yào zhuī rén hái tā. dà zhōng dào: qǐng zài cháo fáng, wén shuō rì qián xiān jué gōng shī xīn de yù kè jīn zhāo fù huó le. rú cǐ xiǎng lái, mèi fū zuó wǎn hái hún, kě jiàn bù sàn zī chǎn jí shì yù kè suǒ wèi. zhǐ xū ná zhù cǐ rén, biàn zhī duān dì.
余氏將廉勇的話細說清,囑大忠定要追人還他。大忠道:「頃在朝房,聞說日前先覺宮失心的寓客今朝復活了。如此想來,妹夫昨晚還魂,可見布散資產即是寓客所為。只須拿住此人,便知端的。」
yú shì dào: fèi gē ge xīn, zhǔ yì hǎo hǎo huàn zhì, qiè mò nán wèi. xiān sòng lái kàn, dài wǒ shěn wèn tā.
余氏道:「費哥哥心,囑役好好喚至,切莫難為。先送來看,待我審問他。」
dà zhōng lìng jiā rén chí xìn fú, tóng sī chéng dài fū yī fēi wǎng qín ná. jiā rén de lìng, chí fú dào sī chéng yá mén lái. dài fū jí cún jiàn le, lì kè dài lǐng rén yì bàn bèi wù jiàn, shàng mǎ dào xiān jué gōng, jìng wǎng lóu xià, jiàn mén yǐ suǒ, huāng wèn dào rén, dá dào: zhè kè xǐng lái, shuō cǐ dì yǒu guǐ guài, kǔn bèi xíng lǐ, cí fáng yí qù.
大忠令家人持信符,同司城大夫一飛往擒拿。家人得令,持符到司城衙門來。大夫吉存見了,立刻帶領人役辦備物件,上馬到先覺宮,徑往樓下,見門已鎖,慌問道人,答道:「這客醒來,說此地有鬼怪,捆背行李,辭房移去。」
jí cún wèn dào: tā wǎng nǎ tiáo lù?
吉存問道:「他往哪條路?」
dá dào: bù zhī.
答道:「不知。」
jí cún dà nù, lìng yā zhe dào rén bìng jìn yù zhòng kè zuò yǎn, fēn tú jí pò. rén yì shàng lóu sōu xún, jiàn xiǎo mù zhèng yǐ lán yuǎn tiào, bù guǎn hǎo dǎi, tuō yōng xià lóu. yú fǔ jiā rén rèn dé xiǎo mù, huāng xiàng jí cún dào: cǐ xì yāo rén.
吉存大怒,令押着道人並近寓眾客做眼,分途急迫。人役上樓搜尋,見小木正倚欄遠眺,不管好歹,拖擁下樓。余府家人認得小木,慌向吉存道:「此系妖人。」
jí cún dào: rú hé xiǎo dé?
吉存道:「如何曉得?」
jiā rén dào: shù rì qián, tā chuǎng rù hǎi táng wù kàn chén tán hǎi táng, yìng bù huí bì yú dài fū, bèi qū zhú chū mén wài, réng yòng zhàng huí zhǐ wǒ, bù dàn bù néng dòng jiǎo, lián shǒu yě chuí bù xià lái, zhí zhàn dào dì èr rì fāng dé yí háng. yāo fǎ hé zhì rú cǐ!
家人道:「數日前,他闖入海棠塢看沉檀海棠,硬不迴避余大夫,被驅逐出門外,仍用杖回指我,不但不能動腳,連手也垂不下來,直站到第二日方得移行。妖法何至如此!」
jí cún chì lìng suǒ ná, zhòng rén jiāng dài de zhū gǒu zá xuè, xiàng xiǎo mù tóu miàn hún shēn qīng pō. xiǎo mù yě bù tuī cí, suí tā ná jìn yú fǔ. lián fū rén kàn jiàn xíng zhuàng, tīng le shēng yīn, huí dào: bú shì, bú shì.
吉存叱令鎖拿,眾人將帶的豬、狗雜血,向小木頭面渾身傾潑。小木也不推辭,隨他拿進余府。廉夫人看見形狀,聽了聲音,回道:「不是,不是。」
dà zhōng dào: qiě zhì jiān, hòu wǒ shì dìng, lìng xíng yán xùn.
大忠道:「且置監,候我事定,另行研訊。」
jí cún zūn mìng, sòng xiǎo mù rù yù, yán jiā jū jìn.
吉存遵命,送小木入獄,嚴加拘禁。
ěr dào dà zhōng yǒu hé shì wèi dìng? nǎi yīn xǔ chéng rén děng zài xīn jìng tān lán bù fǎ, jù bèi fǔ gōng chá fǎng míng bái, jù shí cān zòu, qǐng yú tiě wéi zhèng fǎ, bìng mìng píng wú lèi fēn tóu qín ná, wěi yuán jiē rèn. dǎo zhǔ yuè guò běn zhāng, fù yú dà zhōng kàn. dà zhōng shǐ zhī míng cān sì rén, àn shí zhǐ tā. yīn xīn shēng jí jì, zòu dào: yī děng suǒ shòu tiān ēn, zhì wò zhì hòu, píng rì shǐ kǒu juān qū bào guó, dà zhōng shēn xìn zhī. bù yì dào rèn kuáng bèi zhì cǐ.
爾道大忠有何事未定?乃因許成仁等在新境貪婪不法,俱被輔公查訪明白,據實參奏,請於鐵圍正法,並命平無累分頭擒拿,委員接任。島主閱過本章,付余大忠看。大忠始知明參四人,暗實指他。因心生急計,奏道:「伊等索受天恩,至渥至厚,平日矢口捐軀報國,大忠深信之。不意到任狂悖至此。
qǐng mìng tí dào dū chéng, dài chén yán xùn, tā men dāng rì suǒ yán ān zài qī!
請命提到都城,待臣嚴訊,他們當日所言安在期!」
dǎo zhǔ yī yǔn, lì chà shì wèi tián zhuāng xìn kě fù wǎng tiě wéi tí qǔ gè fàn. dà zhōng yòu shì dìng kǒu gòng, chà xīn fù jiā rén yán tú yíng qù, mì lìng sì rén zhào yàng yī yǔn. yīn yǒu cǐ xīn shì, suǒ yǐ jiāng xiǎo mù zhì jiān zài xùn.
島主依允,立差侍衛田莊、信可復往鐵圍提取各犯。大忠又似定口供,差心腹家人沿途迎去,密令四人照樣依允。因有此心事,所以將小木置監再訊。
xiǎo mù zài nèi zuò le sān tiān bù jiàn dòng jìng, nǎi sòng zhì yán, yù shén chū wèi cān jiàn, xià miàn réng yǒu xǔ duō kǔ hún kòu tóu hào sù, jù xì dà zhōng děng xiàn hài sǐ de. xiǎo mù yì yù shén wǎng yú jiā tàn shì, yù shén dài lǐng yú jiā tǔ dì lái yán: yú dà zhōng zhǔ mèi zǐ lián fū rén rù gōng shuō lián fēi dào: xǔ chéng rén děng bìng wú shí jī, yīn yǔ luò dào xī qīng bù mù, gù èr rén wén zhì qí zuì. dàn xǔ chéng rén děng jù xì fù mǎ jiàn, jīn ruò jiā zuì, xū lián zuò fù mǎ. qǐng niáng niáng wò xuán. dǎo zhǔ yīn lián fēi jìn zhǐ, yǒu bù zhì zhū fàn zhī yì.
小木在內坐了三天不見動靜,乃誦至言,獄神出位參見,下面仍有許多苦魂叩頭號訴,俱系大忠等陷害死的。小木役獄神往余家探視,獄神帶領余家土地來言:「余大忠囑妹子廉夫人入宮說廉妃道:『許成仁等並無實跡,因與駱燾、西青不睦,故二人文致其罪。但許成仁等俱系駙馬薦,今若加罪,須連坐駙馬。請娘娘斡旋。』島主因廉妃進旨,有不治諸犯之意。」
xiǎo mù xiào dào: cǐ děng yīn móu, shuí rén dé zhī? zhè hái liǎo de! gāi shén kě jiāng yú dà zhōng de hún líng jū lái.
小木笑道:「此等陰謀,誰人得知?這還了得!該神可將余大忠的魂靈拘來。」
yù shén dào: yú dà zhōng wán fú yóu yǒu sān shí nián wèi zhōng, xiàn yǒu jí xīng bì hù, xiǎo shén zhí bēi, wú jì yú shì.
獄神道:「余大忠頑福猶有三十年未終,現有吉星庇護,小神職卑,無濟於事。」
xiǎo mù dào: yì ěr, jiāng shǒu lái!
小木道:「易耳,將手來!」
yù shén shuāng shǒu yíng shàng, xiǎo mù yú zuǒ shǒu shàng xiě ná yú dà zhōng hún líng liù zì, yù shén tóng tǔ dì qián qù, piàn kè jū lái. yú hún jué qiáng bù fú. zhòng yuān guǐ zhēng shàng suǒ mìng, líng rǔ qí jiā. yú hún shǐ jù, bēn guì xiǎo mù shēn páng, kòu qiú bǎo hù. xiǎo mù dào: yì ěr!
獄神雙手迎上,小木於左手上寫「拿余大忠魂靈」六字,獄神同土地前去,片刻拘來。余魂倔強不服。眾冤鬼爭上索命,凌辱齊加。余魂始懼,奔跪小木身旁,叩求保護。小木道:「易耳!」
nǎi huàn mǎ miàn fù zhī, rì yè xún xíng fú shān. fán yù sì shēng liù dào shēn tǐ shòu kǔ, jiāng cǐ hún tuī rù dài shòu, měi tiān gèng huàn yī chù. mǎ miàn kòu tóu lǐng mìng fù qù. nǎi yǔ zhòng yuàn guǐ dào: dà zhōng shǎng jǐn lè shì, zuò è duō duān, dàn qí yáng shòu wèi zhōng, jīn shǐ qí hún shēng shòu wàn zhǒng kǔ chǔ. dài shù jǐn zhī rì, rǔ děng bào fù wèi wǎn.
乃喚馬面負之,日夜循行浮山。凡遇四生六道身體受苦,將此魂推入代受,每天更換一處。馬面叩頭領命負去。乃與眾怨鬼道:「大忠賞盡樂事,作惡多端,但其陽壽未終,今使其魂生受萬種苦楚。待數盡之日,汝等報復未晚。」
zhòng guǐ kòu xiè ér sàn.
眾鬼叩謝而散。
zài shuō yú dà zhōng shēng hún yǐ shī, cì rì zǎo qǐ hū rú chī mí, dǎo zhǔ chuán zhào yě bù zhī qǐ shēn. jiā rén yīn shǐ mìng cuī cù, zhǐ de fú shàng wēn chē rù cháo. dǎo zhǔ wǎng rì yǔ tā shuō huà, jù xì suí jí huí dá, jīn zhāo lián xún shù shì, wú bàn zì zòu fù. dǎo zhǔ dà jīng, zhuī wèn, fāng zhī xì zǎo chén xīn dé bìng zhèng, tàn xī bù yǐ. yīn mìng lián yǒng dào: guó jiù xì dà zhōng zhì qīn, kě sòng guī jiā, yán míng yī zhěn zhì.
再說余大忠生魂已失,次日早起忽如痴迷,島主傳召也不知起身。家人因使命催促,只得扶上溫車入朝。島主往日與他說話,俱系隨即回答,今朝連詢數事,無半字奏復。島主大驚,追問,方知系早晨新得病症,嘆息不已。因命廉勇道:「國舅系大忠至親,可送歸家,延名醫診治。」
lián yǒng lǐng mìng, tóng chē dào yú fǔ, yán ān tài yī zhěn dào: cǐ wèi shī hún zhī zhèng. nǎi líng xìng wù lí shén shě, guī lái zì yù, kě wù yào yě.
廉勇領命,同車到余府,延安太醫診道:「此為失魂之症。乃靈性誤離神舍,歸來自愈,可勿藥也。」
lián yǒng tóng dà zhōng zhī qī zǐ, jiē zhī ān tài yī xì guó shǒu, jīn rú cǐ shuō fǎ, zhǐ de suí tā.
廉勇同大忠之妻、子,皆知安太醫系國手,今如此說法,只得隨他。
shù rì, xīn jìng zhū fàn jiē yǐ tí dào, dǎo zhǔ yù xíng shì fàng. fán yǒng zòu dào: zhū zéi chén huài zǔ zōng fǎ dù, yuàn zhǔ shàng jí fù yǒu sī zhū lù, yǐ cún guó tǐ.
數日,新境諸犯皆已提到,島主欲行釋放。樊勇奏道:「諸賊臣壞祖宗法度,願主上急付有司誅戮,以存國體。」
dǎo zhǔ sù zhī fán yǒng zhōng zhēn, fú tā bù guò, yīn mìng fù sī kòu zhì yù, dài dà zhōng bìng yù, lìng qí yán xùn dìng duó. nǎi jiāng zhū fàn rù jiān. xǔ chéng rén jì xìn tuō lián yǒng liào lǐ yù shì, nài shǒu nèi wú huò, kōng kǒu bái shuō. gè chù fǎn jiāng àn kǔ yǔ tā men chī, dōu shǐ rén lái qiè guài. lián yǒng wú jì kě shī, xiān suǒ jiè dài zhī huò, yòu jù zhuī suǒ, dà zhōng qī zǐ qǔ tǎo bù xiū. yú shì zhǐ xiǎng zhe qián rì chuáng xí de rén, lǎn dài tān mián. lián yǒng wú fǎ, zhǐ de lìng qīn xìn pú fù rù gōng xiàng lián fēi sù kǔ, qiú mìng chū chāi, suǒ xiē chóu zèng yǐ wán zhài lì, suǒ yǐ fèng mìng lài shǎng lái dào tiān yuè shān. jiàn wǔ hòu wèn jí, biàn qiú bāng zhù.
島主素知樊勇忠貞,拂他不過,因命付司寇置獄,待大忠病癒,令其嚴訊定奪。乃將諸犯入監。許成仁寄信託廉勇料理獄事,奈手內無貨,空口白說。各處反將暗苦與他們吃,都使人來切怪。廉勇無計可施,先所借貸之貨,又俱追索,大忠妻子取討不休。余氏只想着前日床蓆的人,懶怠貪眠。廉勇無法,只得令親信僕婦入宮向廉妃訴苦,求命出差,索些酬贈以完債利,所以奉命賚賞來到天鉞山。見武侯問及,便求幫助。
wǔ hòu shǐ zhǎng suí tàn fǎng lián yǒng jiā rén, zhǐ zhī dé le kuáng bìng, jiāng jiā sī jǐn xíng huī sàn, bù zú, yóu jiè zhòng zhài, jǐn qíng còu yòng, bìng hǎo, huǐ yǐ wú jí. què bù zhī yóu yú xiǎo mù huàn xīn yì tǐ de yuán yóu. dāng xià, wǔ hòu dà xiào dào: yuán lái rú cǐ! qián rì suī wén guó jiù juān zī fā zhèn. zhī dào xì jiè gōng wèi míng, qīn yú bǎo tuó, nǎ zhī shí xì tā de jiā sī. ér jīn dào kǔ le!
武侯使長隨探訪廉勇家人,只知得了狂病,將家私盡行揮散,不足,猶借重債,盡情湊用,病好,悔已無及。卻不知由於小木換心易體的緣由。當下,武侯大笑道:「原來如此!前日雖聞國舅捐資發賑。只道系借公為名,侵漁飽橐,那知實系他的家私。而今倒苦了!」
cì rì, bài hòu lián yǒng dào: wén dé wèi guó shū jiā, kě jìng! kě jìng!
次日,拜候廉勇道:「聞得為國輸家,可敬!可敬!」
lián yǒng tàn dào: mò shuō jìng le, gè zhài zhuī suǒ dé xiōng, qiú jūn hóu bāng zhù!
廉勇嘆道:「莫說『敬』了,各債追索得凶,求君侯幫助!」
wǔ hòu dào: jǐn yǐ bù nìng liǎng yuè fèng lù fèng zèng, zhū dài fū kǔ ér qiě pín, guó jiù wú yōng cuò yì.
武侯道:「僅以不佞兩月俸祿奉贈,諸大夫苦而且貧,國舅無庸措意。」
lián yǒng suī xián qīng wēi, rán jiàn wǔ hòu kū chū jǐ zī, bù biàn zài qǐng, zhǐ de xiè bié huí dōu.
廉勇雖嫌輕微,然見武侯刳出己資,不便再請,只得謝別回都。
wǔ hòu réng yú tiān yuè shān qǐ chéng jìn xiá, yán tú guān kàn fēng tǔ suǒ yí, jiào yǐ shù yì. wān zhōng yū jī shā lì, jù suí biàn shè fǎ shū qù. wǔ gè yuè hòu shǐ dào lóng lóu gāng.
武侯仍於天鉞山起程進峽,沿途觀看風土所宜,教以樹藝。灣中淤積砂礫,俱隨便設法疏去。五個月後始到龍樓岡。
yǐn shū èr dài fū bǐng dào: jīn quán hé fù gǔ, bēi zhí èr rén fù yú jì wěi, guāng huī shǐ cè, píng shēng yuàn zú. qiè ài lóng lóu nèi wài shān yōu shuǐ qí, gǎn cí jūn hóu, cháng yáng yú bǐ.
引、舒二大夫稟道:「今全河復古,卑職二人附於驥尾,光輝史冊,平生願足。竊愛龍樓內外山幽水奇,敢辭君侯,徜徉於彼。」
wǔ hòu dào: bù kě. zhì hé jù èr dài fū xūn láo, huí cháo zì yǒu shàng shǎng, hé yǐ yǐn wèi?
武侯道:「不可。治河俱二大夫勳勞,回朝自有上賞,何以隱為?」
èr dài fū dào: chú jūn hóu, wú rén zhī yòng mǒu děng zhě mǒu děng chú jūn hóu, yì gèng wú cái dé kě fú xīn ér gān wèi zhī yòng zhě. zhī zú bù rǔ, zhī zhǐ bù dài. gōng chéng ér bù zhī tuì, dài bù dé tuì shí, sī tuì ér zhuī huǐ, bù yì wǎn hū?
二大夫道:「除君侯,無人知用某等者;某等除君侯,亦更無才德可服心而甘為之用者。知足不辱,知止不殆。功成而不知退,待不得退時,思退而追悔,不亦晚乎?」
wǔ hòu chēng shàn. èr dài fū zhǎng yī dēng zhōu ér qù.
武侯稱善。二大夫長揖登舟而去。
wǔ hòu jiē tàn, wàng bù jiàn chuán, shǐ kàn shuǐ shì xiōng yǒng xùn jí, xùn yú wǎng shí. xíng dào gāng běi, jiàn wō xuán bù jiǎn qián suì, xiǎng dào: céng mìng chē fū zài cǐ jiān shǒu kàn xíng zhuàng, jīn bù zhī cún wáng.
武侯嗟嘆,望不見船,始看水勢洶湧迅急,遜於往時。行到岡北,見渦漩不減前歲,想道:「曾命車夫在此間守看形狀,今不知存亡。」
sì chù guān wàng, jiàn shù yā shàng jià zhe chē zi, wǔ hòu dào: chē zài cǐ jiān, rén bì wèi qù.
四處觀望,見樹椏上架着車子,武侯道:「車在此間,人必未去。」
zhèng zài zhè lǐ tàn xī, hū wén xiào shēng chū zì shù miǎo, xiǎng chè xiāo hàn. rù lín shì zhī, wén hū dào: lǎo kè hǎo dà dǎn! bù pà xīng xīng me?
正在這裡嘆息,忽聞嘯聲出自樹杪,響徹霄漢。入林視之,聞呼道:「老客好大膽!不怕猩猩麼?」
wǔ hòu tīng dé xì chē fū de shēng yīn, wéi jiā qīng yuè ěr, què kàn bù zháo rén. yīn yì hū dào: xīng xīng hǎo huài yǎn jīng, lián gù jiāo dōu wàng jì le!
武侯聽得系車夫的聲音,惟加清越耳,卻看不着人。因亦呼道:「猩猩好壞眼睛,連故交都忘記了!」
yòu wén dào: lǎo kè bù jù, wú zì lái yě.
又聞道:「老客不懼,吾自來也。」
hū wén zhī yè xiāo xiāo xī xī, yǐ dào miàn qián: hún shēn máo yǔ yíng chè guāng cǎi, gǔ ròu jiē rú bō lí, wú yǒu jiān gé. wǔ hòu jīng dào: yuán hé dé yǐ zhì cǐ?
忽聞枝葉蕭蕭淅淅,已到面前:渾身毛羽瑩徹光彩,骨肉皆如玻璃,無有間隔。武侯驚道:「緣何得以至此?」
máo rén dào: zì lǎo kè qù hòu liáng jǐn, ér suǒ jiàn wèi shí. sī qù, zé kǒng wú yǐ zàn zhù wèi mín zhī zhì, yīn kùn yú cǐ. yù wèi lì guǐ yǐ chú hài, ǒu lái yǒu nǚ zǐ, jiàn wǒ shén bèi yú lán zhōng chū wù yǐ cān, bìng chuán pì gǔ zhī cǎo shí, yīn cǐ dé shēng. rú fǎ xún cǎi, wǔ yuè zhèng chéng cǐ xíng, zhì jīn jī hán bù shí yǐ.
毛人道:「自老客去後糧盡,而所見未實。思去,則恐無以贊助為民之志,因困於此。欲為厲鬼以除害,偶來有女子,見我甚憊;於籃中出物以餐,並傳辟穀之草實,因此得生。如法尋彩,五月正成此形,至今饑寒不識矣。」
wǔ hòu dào: zú xià dà dào yǐ chéng, jiē yóu yú wèi mín chú hài zhī niàn qiè. qǐng wèn suǒ jiàn de shí qíng xíng ruò hé?
武侯道:「足下大道已成,皆由於為民除害之念切。請問所見的實情形若何?」
máo rén dào: fán shuǐ nèi zhòng guài yù chū zhī, xiān dì qì xūn zhēng, rú jiāng pù yǔ, qí xuán wō jiàn píng, hū yòu dà xiàn, hòu zài yǒng yì, shuǐ rú qiáng lì, xiàng shàng bēn qù, dǐ lù kōng dòng.
毛人道:「凡水內眾怪欲出之,先地氣熏蒸,如將瀑雨,其漩渦漸平,忽又大陷,後再涌溢,水如牆立,向上奔去,底露空洞。
xiān xì chì fā qīng shēn zhě shù shí, zhēng chū tà shuǐ ér xíng, suí hòu rú lóng rú shé, rú hǔ rú niú, bǎi zhǒng zhuàng lèi, bù zhī qí shù, bēn luàn cuàn, hé zhōng dī shuǐ jù wú. yuē bàn tiān shí hòu, shuǐ jiàn liú huí, gè guài suí zhì, niú mǎ lǘ luó jù bèi qín huò. yǒu yī guài pěng yī jiàn zhě, yǒu shù guài fēn yī jiàn zhě, chéng qún jié duì, tiào yuè xuán guī, shuǐ shǐ jù chōng ér lái, fù chéng xuán wō yǐ.
先系赤發青身者數十,爭出踏水而行,隨後如龍如蛇,如虎如牛,百種狀類,不知其數,奔亂竄,河中滴水俱無。約半天時候,水漸流回,各怪隨至,牛馬驢騾俱被擒獲。有一怪捧一件者,有數怪分一件者,成群結隊,跳躍旋歸,水始聚沖而來,復成漩渦矣。」
wǔ hòu dào: cǐ yì zhì yǐ. xí chì lóng lóu jùn dài fū gōng jí, lìng lóng lóu gāng yǐ shàng wǔ shí lǐ, liǎng àn zhòng bǎi xìng gè bèi qiáng nǔ, féng zhēng rè zhī shí jí lìng tàn shì. rú guǒ guài chū shuǐ hé, mì bù liǎng àn, yǐ shǒu qí guī. yòng gǎn lǎn zhī zì jìn shǐ zú, rèn dìng shè zhī. shā yī guài zhě, yǐ jūn gōng yī jí lùn.
武侯道:「此易治矣。檄飭龍樓郡大夫龔吉,令龍樓岡以上五十里,兩岸眾百姓各備強弩,逢蒸熱之時即令探視。如果怪出水涸,密布兩岸,以守其歸。用橄欖汁漬浸矢鏃,認定射之。殺一怪者,以軍功一級論。」
fā xí zhī hòu, bié le máo rén réng wǎng shàng xíng kàn, zhí dào sì fǔ shān. yán tú fǎng wèn bǎi xìng jìn huàn ruò hé, jù yún jīn suì wèi zēng shāng rén, niú mǎ děng chù yì duō huò miǎn. jí wǎng nián shuǐ yì bù guò èr sān cì, jīn zé měi yuè èr sān cì yǐ. wǔ hòu dào: shì cǐ, mín yè yì nán ān yǐ. xū jǐn chú zhī, dì fāng shǐ dé níng jìng.
發檄之後,別了毛人仍往上行看,直到四輔山。沿途訪問百姓近患若何,俱雲今歲未曾傷人,牛馬等畜亦多獲免。即往年水溢不過二三次,今則每月二三次矣。武侯道:「似此,民業益難安矣。須盡除之,地方始得寧靜。」
nǎi dēng sì fǔ zhī diān guān wàng, luò péng shān xiù fēng pái liè, yǐn yǐn jiē tiān. tàn xī dào: jīn rú qián wǎng dēng lǎn, yòu wèi yǐn shū suǒ fēi yě.
乃登四輔之巔觀望,落鵬山秀峰排列,隱隱接天。嘆息道:「今如前往登覽,又為引、舒所非也。」
huí chē, bù zhǐ yī rì dào lóng lóu gāng, gōng jí jiē dào: zì jūn hóu jìn shān hòu wǔ rì, shuǐ yì guài chū. rú mìng fú nǔ yǐ chéng qí guī, shuǐ zú zhe nǔ, wú bù dǎo dì. jí shè hòu lái chì fā qīng shēn gè guài, shǐ mò néng rù, ān rán ér xíng. jiàn gè zú lèi shòu shāng, yòu dài bá qù nǔ shǐ, qǔ ní fū chuāng, dào zhě jiē qǐ bēn guī, bìng wèi huò zhù yī gè.
回車,不止一日到龍樓岡,龔吉接道:「自君侯進山後五日,水溢怪出。如命伏弩以乘其歸,水族着弩,無不倒地。及射後來赤發青身各怪,矢莫能入,安然而行。見各族類受傷,又代拔去弩矢,取泥敷瘡,倒者皆起奔歸,並未獲住一個。」
wǔ hòu jīng dào: shì bǐ, zé nán zhì yǐ. dāng shú sī liáng fǎ yǐ chú zhī zhī.
武侯驚道:「似比,則難治矣。當熟思良法以除之之。」
zài xún máo rén, yǐ wú zōng jī. jùn dài fū yú lín zhōng shù qǐ zhàng péng, wǔ hòu jìn nèi biàn wò.
再尋毛人,已無蹤跡。郡大夫於林中豎起帳篷,武侯進內便臥。
yuē guò bàn rì, yuè rán ér qǐ dào: yǒu fǎ kě yòng yǐ.
約過半日,躍然而起道:「有法可用矣。」
lìng jùn dài fū zhù zào bèi bàn zhū bān wù liào yào cái, bìng xíng tiān hàn chuān qǔ bái māo zhú, xíng liú shā hé qǔ jīn zhēn yú hòu yòng. jùn dài fū zūn lìng, fēn tóu fēi chì. zhèng shì: shuǐ zú chéng jīng xiōng kě hèn, xián cái shè fǎ zhì fēi cháng.
令郡大夫鑄造備辦諸般物料藥材,並行天漢川取白貓竹,行流砂河取金針魚候用。郡大夫遵令,分頭飛飭。正是:水族成精凶可恨,賢才設法智非常。
yù zhī rú hé chú cǐ fú liú nèi shuǐ guài zhī fǎ, qiě tīng xià fēn huí jiě.
欲知如何除此伏流內水怪之法,且聽下分回解。