strong bēi gē yī qǔ zhāo xián shì guó qīng jiā wáng chū jié rén strong
悲歌一曲招賢士 國傾家亡出傑人
huà shuō lì shǐ shàng táng shì bù gāng, huáng cháo qǐ shì, tiān xià fēn bēng, shēng líng tú tàn.
話說歷史上唐室不綱,黃巢起事,天下分崩,生靈塗炭。
jiē xià lái shì wǔ dài bù duàn, jiān nìng shì shàng, rén yì sàng wáng, sì wéi jì bù néng xiū, chuán guó yòu hé néng jiǔ? qí jiān shāo kě chēng zhě, táng míng zōng hòu, rú zhōu tài zǔ yì pō duō shàn zhèng, rán jiē mò néng shú qí qián qiān, shì yǐ wèi zài chuán ér jué miè. ruò yú huáng páo jiā tǐ, zhòng hū wàn suì zhī shí, jí bù zhī rú zhāng yì zhōu zhī xià mǎ tóng hū, qǐ bù zhī yǐ sǐ zì shì, shā shēn chéng rén, liú fāng bǎi shì, qǐ bù měi yú qiān gǔ tóng chēng cuàn nì hū! kuàng zuǒ yòu jiē shì fù xīn, yǐ gāng cháng dà yì, zài sān kāi dǎo, qǐ yǒu bù yī, yòu hé zhì yú sǐ! rú yōu zhǔ ruò jiāng hàn, shén qì zhōng shǔ tā rén, zé hé bù quán shí shè xíng, ér yǐ fǎ xuē chǎn shǒu luàn zhě, réng fù pì yú zhǔ hū? chū jì bù néng yǐ sǐ cí, hòu yòu bù néng yǐ quán fù, zé shì sù móu kě zhī. hé qī zhuǎn yǎn xū huā, wèi shù nián, jí yǒu sòng tài zǔ hú lú yī yàng. sòng tài zǔ jì rěn bèi shì zōng, sòng tài zōng yòu hé bì bù rěn bèi tài zǔ? chéng tiāo zhī yòng yì xìng, èr wáng zhī bù dé qí sǐ, tiān wǎng hé cháng shū lòu zāi! jiē yóu fèi qì rén yì jū zhà chéng fēng zhī suǒ zhì yě.
接下來是五代不斷,奸佞是尚,仁義喪亡,四維既不能修,傳國又何能久?其間稍可稱者,唐明宗後,如周太祖亦頗多善政,然皆莫能贖其前愆,是以未再傳而絕滅。若於黃袍加體,眾呼萬歲之時,即不知如張益州之下馬同呼,豈不知以死自誓,殺身成仁,流芳百世,豈不美於千古同稱篡逆乎!況左右皆是腹心,以綱常大義,再三開導,豈有不依,又何至於死!如憂主弱將悍,神器終屬他人,則何不權時攝行,而以法削鏟首亂者,仍復辟於主乎?初既不能以死辭,後又不能以權復,則是宿謀可知。何期轉眼虛花,未數年,即有宋太祖葫蘆依樣。宋太祖既忍背世宗,宋太宗又何必不忍背太祖?承祧之用異姓,二王之不得其死,天網何常疏漏哉!皆由廢棄仁義、狙詐成風之所致也。
qiě yán zhōu zì shì zōng jià bēng, tài hòu chuí lián, tài zǐ sì tǒng, diàn qián dōu jiǎn diǎn zhào kuāng yìn yǔ yì yǐ chéng, xīn fù mǎn bù, qí zhōng yóu jié xiá zhě, yǒu wáng shěn qí wáng yàn shēng shí shǒu xìn shǐ guī wáng hàn qīng guō quán yún chǔ zhāo fǔ táo gǔ zhào pǔ miáo guāng yì lǐ chù yún wáng pǔ luó yàn huán zhāng lìng duó zhāng guāng fǔ zhào yàn huī wáng quán yún chén sī huì lǐ hàn chāo mù róng yán zhāo fú yàn qīng pān měi liú guāng yì wáng rén zhān cáo hàn liú yán yì zhào tíng hàn wáng yàn chāo wǔ xíng dé guō jìn lái xìn wáng miǎn děng, qí yú yuàn xiào sǐ lì zhě, bù kě shèng shù. jiàn lóng yuán nián zhēng yuè, nǎi shǐ qí dǎng jiǎ zuò zhèn zhōu dìng zhōu jí bào, jiē chēng běi hàn wáng yuē tóng qì dān, chéng sàng dà jǔ rù kòu, bīng jīng jiāng měng, fēng bù kě dāng.
且言周自世宗駕崩,太后垂簾,太子嗣統,殿前都檢點趙匡胤羽翼已成,心腹滿布,其中尤傑黠者,有王審琦、王彥升、石守信、史圭、王漢卿、郭全雲、楚昭輔、陶谷、趙普、苗光義、李處耘、王溥、羅彥環、張令鐸、張光輔、趙彥徽、王全雲、陳思誨、李漢超、慕容延釗、符彥卿、潘美、劉光義、王仁瞻、曹翰、劉延議、趙廷翰、王彥超、武行德、郭進、來信、王沔等,其餘願效死力者,不可勝數。建隆元年正月,乃使其黨假作鎮州、定州急報,皆稱北漢王約同契丹,乘喪大舉入寇,兵精將猛,鋒不可當。
cǐ shí jǔ cháo wén bào, jīng huāng shī cuò. zǎi xiàng wáng pǔ chū bān zòu dào: běi hàn nǎi guó jiā shì chóu, qì dān yòu xì sù yuàn, jīn wén xiān dì jià bēng, chuǎi duó wú rén néng yù, gù cǐ gē dòng, chéng xū ér lái, bīng shì xiōng měng, chéng bù kě qīng shì. wèi jīn zhī jì, xū jí xuǎn jiāng lǐng bīng, sù xíng yíng yù, shǐ miǎn yí wù. chén shì zhū jiāng néng rèn cǐ shì zhě, fēi zhào dōu jiǎn diǎn bù kě.
此時舉朝聞報,驚慌失措。宰相王溥出班奏道:「北漢乃國家世仇,契丹又系宿怨,今聞先帝駕崩,揣度無人能御,故此戈動,乘虛而來,兵勢兇猛,誠不可輕視。為今之計,須亟選將領兵,速行迎御,始免貽誤。臣視諸將能任此事者,非趙都檢點不可。」
shǒu xiàng fàn zhì dào: qiě dài xù bào, zài wèi zhēn zhuó.
首相范質道:「且待續報,再為斟酌。」
wáng pǔ dào: jiù bīng rú jiù huǒ, qǐ róng kè huǎn! xiān dì jīng yíng shù nián, fèi duō shǎo qián liáng, fù dé chéng chí ruò gān. jīn èr dí hé lì ér lái, biān guān chéng yì, suī yǒu bīng jiāng, rú hé néng shǒu dé zhù? biān chéng yǒu shī, zé yíng rèn pò zhú, zhǎng qū zhí rù, guó jiā dà shì, wèi kě zhī yě!
王溥道:「救兵如救火,豈容刻緩!先帝經營數年,費多少錢糧,復得城池若干。今二敵合力而來,邊關城邑,雖有兵將,如何能守得住?邊城有失,則迎刃破竹,長驅直入,國家大事,未可知也!」
yòu zhǔ chí yí bù dìng, yīn wèn xué shì táo gǔ dào: táo xiān shēng suǒ jiàn rú hé?
幼主持疑不定,因問學士陶谷道:「陶先生所見如何?」
táo gǔ zòu dào: wáng xiāng suǒ jiàn shèn shì.
陶谷奏道:「王相所見甚是。」
tài hòu dào: táo xiān shēng yǔ wáng xiàng gōng yì jiàn xiāng tóng, zì rán bù cuò.
太后道:「陶先生與王相公意見相同,自然不錯。」
jí mìng jiāng bīng fú yìn jiàn jiāo yǔ dōu jiǎn diǎn zhào kuāng yìn.
即命將兵符印劍交與都檢點趙匡胤。
dāng xià bài zhào chū cháo, tǒng zhòng wǎng běi jìn fā, cì yú chén qiáo ān yíng tíng sù. zhì wǔ gǔ shí, jūn xiào yòu xiào dāng nián gù shì, yōng dōu jiǎn diǎn zhào kuāng yìn zhe huáng páo zuò tiān zǐ, fǎn gē huí cháo yǐ. mǎn cháo wén wǔ, biān guān jiāng shuài, jù liàn jué lù, qū xī wéi kǒng bù jí, shuí niàn jiù zhǔ ēn zé jūn zhǔ gāng cháng? qí jiān wéi yǒu èr rén, zhōng yì jī fā, bù gù shēn jiā, zhì suī wèi chéng, ér jié yì lún lǐ, bǐng bǐng bù mó, kān chuí qiān gǔ. èr rén zhě shuí? yī yuē shì wèi qīn jūn fù dōu zhǐ huī shǐ hán tōng, yī yuē zhāo yì jié dù shǐ lǐ yún.
當下拜趙出朝,統眾往北進發,次於陳橋安營停宿。至五鼓時,軍校又效當年故事,擁都檢點趙匡胤着黃袍作天子,返戈回朝矣。滿朝文武,邊關將帥,俱戀爵祿,屈膝惟恐不及,誰念舊主恩澤、君主綱常?其間惟有二人,忠義激發,不顧身家,志雖未成,而節義倫理,炳炳不磨,堪垂千古。二人者誰?一曰侍衛親軍副都指揮使韓通,一曰昭義節度使李筠。
nà hán tōng xì táng hán wén gōng zhī hòu, wèi rén zhèng zhí fèng gōng, yǒu bá shān jǔ dǐng zhī yǒng. zhōu tài zǔ ài qí cái qì, shǐ wèi qīn jūn, suí xíng zhēng fá, gōng jī pō duō. shì zōng běi zhēng, jiā wèi lù lù dōu bù shǔ jí bù yù hái cháo, jiā wèi shì wèi qīn jūn fù dōu zhǐ huī shǐ. yīn shì zōng jià bēng, gǎn liǎng cháo lóng chǒng, guò yú āi tòng, zhèng chéng léi jí. suī wò bìng zài jiā, cháng huái yōu lǜ, wèi dōu jiǎn diǎn yǔ dǎng pán jié, shí shí liú xīn cháo zhōng shì wù. dào zhēng yuè chū sì rì, yīn fú yào jiǎ mèi, xǐng shí yǐ jīng yè shēn, fāng zhī cháo tíng shǐ dōu jiǎn diǎn lǐng bīng, yù běi hàn qì dān. dà jīng dào: wài kòu shì xū, zhào mǒu nǎi xīn fù zhī jí, bīng quán zài shǒu, shuí néng zhì zhī!
那韓通系唐韓文公之後,為人正直奉公,有拔山舉鼎之勇。周太祖愛其才氣,使為親軍,隨行征伐,功績頗多。世宗北征,加為陸路都部署;及不豫還朝,加為侍衛親軍副都指揮使。因世宗駕崩,感兩朝隆寵,過於哀慟,正成羸疾。雖臥病在家,常懷憂慮,為都檢點羽黨盤結,時時留心朝中事務。到正月初四日,因服藥假寐,醒時已經夜深,方知朝廷使都檢點領兵,御北漢、契丹。大驚道:「外寇事虛,趙某乃心腹之疾,兵權在手,誰能制之!」
yīn xiū shū, chà jiā rén fēi wǎng jiā xiāng, jiào xiōng dì hán sù lái jīng. yòu xiū shū wǎng lù zhōu huái nán, quàn miǎn lǐ yún lǐ zhòng jìn, gòng fú shè jì.
因修書,差家人飛往家鄉,叫兄弟韓速來京。又修書往潞州淮南,勸勉李筠、李重進,共扶社稷。
wǔ gēng shí fēn, fú bìng shàng mǎ rù cháo, jiàn zhe fàn zhì wáng pǔ wèn dào: biān kòu zhī xìn, cóng hé ér lái?
五更時分,扶病上馬入朝,見着范質、王溥問道:「邊寇之信,從何而來?」
wáng pǔ dào: zuó rì zhèn dìng èr zhōu, jù bào běi hàn jié lián qì dān rù qīn. wǒ děng xiǎng běi hàn yǔ guó jiā shì bù liǎng lì, qì dān yòu yuàn xiān dì qǔ bǐ níng mò yíng yì děng zhōu, jīn wén jià bēng, gù chéng sàng bào fù. zuó yǐ zòu qǐng, mìng zhào dōu jiǎn diǎn lǜ zhòng yù dí yǐ.
王溥道:「昨日鎮、定二州,俱報北漢結連契丹入侵。我等想北漢與國家勢不兩立,契丹又怨先帝取彼寧、莫、瀛、易等州,今聞駕崩,故乘喪報復。昨已奏請,命趙都檢點率眾禦敵矣。」
hán dōu zhǐ huī dào: běi hàn qì dān, jù shì qí bīng, gù měi rù kòu, bì dài qiū rì cǎo fēng mǎ jiàn jīn nǎi cǎo kū zhī zhǒu, yān yǒu rù kòu zhī lǐ? rú shí yǒu kòu, zì yīng jiē zhǒng bào lái, hé yǐ bào hòu bù wén gèng yǒu jǐng bào. kuí zhī tiān shí rén shì, kòu xìn bì kuáng. shēn kǒng guó jiā zhī yōu, bù zài běi hàn qì dān, ér zài yú zhǔ yòu chén qiáng yě!
韓都指揮道:「北漢契丹,俱恃騎兵,故每入寇,必待秋日草豐馬劍今乃草枯之肘,焉有入寇之理?如實有寇,自應接踵報來,何以報後不聞更有警報。揆之天時、人事,寇信必誑。深恐國家之憂,不在北漢、契丹,而在於主幼臣強也!」
fàn zhì dào: suǒ jiàn shèn shì, jīn jiāng ruò zhī hé?
范質道:「所見甚是,今將若之何?」
dōu zhǐ huī dào: ér jīn wéi yǒu qǐng shèng shàng fā zhǐ, zhào jiǎn diǎn huí cháo, huò xiān jūn yǒu líng, shǐ bǐ guī lái, jiě qí bīng quán, zé wú yú yǐ.
都指揮道:「而今惟有請聖上發旨,召檢點回朝,或先君有靈,使彼歸來,解其兵權,則無虞矣。」
fàn zhì chēng shàn wèi liǎo, hū bào: dà bīng dào yú chén qiáo, jiāng shì jǐn biàn, gòng yōng huáng páo hū wàn suì, jiǎn diǎn wú nài, lǜ zhòng hái cháo, jiāng dào yǐ!
范質稱善未了,忽報:「大兵到於陳橋,將士盡變,共擁黃袍呼萬歲,檢點無奈,率眾還朝,將到矣!」
fàn zhì shī sè, dùn zú dào: cāng zú mìng jiāng, wú bèi zhī guò yě!
范質失色,頓足道:「倉卒命將,吾輩之過也!」
dōu zhǐ huī shì cháo nèi wú kě yǔ móu zhě, tàn dào: shì bù kě wèi yǐ, zhǐ yǒu jǐn mìng bào guó ěr!
都指揮視朝內無可與謀者,嘆道:「事不可為矣,只有盡命報國耳!」
yù huí fǔ jí qí jiā dīng, pàn mìng píng luàn. chū dé cháo mén, pū mǎ jù shī, qíng zhī yǒu rén àn suàn, nǎi tú bù jí xíng.
欲回府集齊家丁,拚命平亂。出得朝門,仆馬俱失,情知有人暗算,乃徒步疾行。
yuán lái zhào shì xīn fù wáng shěn qí jiē dé sī xìn, lián máng rù cháo, zhào huì péng dǎng. jiàn wǔ mén wài hǎo pǐ jùn mǎ, yī gè dà hàn qiān zhe lì zài jiē biān, nǎi shì hán jiā mǎ fū míng huàn yuán huǎn, àn chī jīng dào: hán tōng jí yù yǐ, nài hé!
原來趙氏心腹王審琦接得私信,連忙入朝,照會朋黨。見午門外好匹駿馬,一個大漢牽着立在街邊,乃是韓家馬夫名喚袁緩,暗吃驚道:「韓通疾愈矣,奈何!」
yīn jiǎ yì wèn dào: dōu zhǐ huī bìng hǎo le, kě xǐ kě xǐ!
因假意問道:「都指揮病好了,可喜可喜!」
yuán huǎn shàng qián dá dào: yuán lái xì wáng lǎo yé, jiā yé bìng fāng xiǎo yù, bù zhī yǒu hé shì qíng, bàn yè jí dào wǔ gēng, huāng gǎn shàng cháo. qǐng wèn wáng lǎo yé, zuó rì yǒu hé shì gù?
袁緩上前答道:「原來系王老爺,家爺病方小愈,不知有何事情,半夜急到五更,慌趕上朝。請問王老爺,昨日有何事故?」
shěn qí gù zuò bù zhī, dá dào: bù wén yǒu shèn shì gù. nǐ lǎo yé bìng yù, zhèng yí zài fǔ diào yǎng, qǐ kě rú cǐ láo shén?
審琦故作不知,答道:「不聞有甚事故。你老爺病癒,正宜在府調養,豈可如此勞神?」
yuán huǎn dào: zhèng shì.
袁緩道:「正是。」
shěn qí dào: cǐ mǎ hé chù dé lái? guǒ rán xióng jùn.
審琦道:「此馬何處得來?果然雄駿。」
yuán huǎn dào: cǐ xì qù suì jiā yé suí jià zhēng běi, qì dān xiāo jiāng xiāo hū suǒ bīng zǔ yì zhōu, jiā yé dān qí rù zhèn zhǎn zhī, bìng dé cǐ mǎ, xiān dì cì yǔ jiā yé. qǐng kàn tōng shēn chún qīng, máo juǎn rú lín, yīn qí wěi tū, gù míng zhāi wěi lóng, zhēn yǒu zhuī fēng sài diàn zhī néng, rì xíng hé zhǐ qiān lǐ! jiā yé ài zhī rú zhēn, píng rì diào yǎng bèi zhì, xián shí bù kěn zuò qí.
袁緩道:「此系去歲家爺隨駕征北,契丹驍將蕭忽索兵阻易州,家爺單騎入陣斬之,並得此馬,先帝賜與家爺。請看通身純青,毛卷如鱗,因其尾禿,故名摘尾龍,真有追風賽電之能,日行何止千里!家爺愛之如珍,平日調養備至,閒時不肯坐騎。」
shěn qí dào: hǎo pǐ zhàn mǎ!
審琦道:「好匹戰馬!」
zhèng zài tán lùn zhī jì, hū jiàn fēi bào rù cháo, shěn qí xīn zhōng liǎo rán, sī yù xiān qù dōu zhǐ huī jiǎo lì, fāng néng kùn zhī. yīn xiàng yuán huǎn dào: suǒ bào bù zhī shén me jí wù, wǒ jīn réng bù jìn cháo, nǐ qiě qù dǎ tīng, jiāng mǎ jiāo wǒ dài guǎn zhe, nǐ kě bìng kàn ěr lǎo yé láo juàn fǒu?
正在談論之際,忽見飛報入朝,審琦心中瞭然,思欲先去都指揮腳力,方能困之。因向袁緩道:「所報不知什麼急務,我今仍不進朝,你且去打聽,將馬交我代管着,你可並看爾老爺勞倦否?」
yuán huǎn xìn shì shí huà, biàn jiāng jiāng shéng jiāo yǔ shěn qí dào: dé zuì lǎo yé.
袁緩信是實話,便將韁繩交與審琦道:「得罪老爺。」
shěn qí dào: hé fáng, kě tàn tīng qīng chǔ lái.
審琦道:「何妨,可探聽清楚來。」
yuán huǎn dá yīng, xíng le shù shí bù, zhuǎn niàn dào: wáng shěn qí sù wèi hán yé suǒ bǐ, jīn wǒ rù qù tàn fǎng, ruò hán yé kàn jiàn wèn mǎ, rú hé huí dá?
袁緩答應,行了數十步,轉念道:「王審琦素為韓爺所鄙,今我入去探訪,若韓爺看見問馬,如何回答?」
huāng fān shēn huí lái, mǎ yǐ wú zōng, lián shěn qí yě kàn bù jiàn, xiào dào: wáng guǐ zi tǎo kǔ chī lī!
慌翻身回來,馬已無蹤,連審琦也看不見,笑道:「王鬼子討苦吃哩!」
nǎi xiàng běi zhuī qù. dào niú tóu xiàng kǒu, wàng jiàn shěn qí biàn jiāng shōu lēi, yù dài jìn xiàng. mǎ bù kěn rù, áng shǒu zhǎng sī, jiāng liǎng tí xiān gāo, zhí lì qǐ lái. shěn qí bù néng kòng zhì, fān shēn luò dì, nà mǎ zhuǎn pǎo wǎng dōng qù le. yuán huǎn mà dào: wú chǐ pǐ fū, yǒu hé wǔ yì, gǎn dào lóng jū! zì qǔ diē rǔ, kě bù xiū sǐ?
乃向北追去。到牛頭巷口,望見審琦遍韁收勒,欲帶進巷。馬不肯入,昂首長嘶,將兩蹄掀高,直立起來。審琦不能控制,翻身落地,那馬轉跑往東去了。袁緩罵道:「無恥匹夫,有何武藝,敢盜龍駒!自取跌辱,可不羞死?」
shěn qí lián máng zhēng qǐ, shuāi huǎn jìn qián, gù yì kàn dào: yuán lái shì wáng lǎo yé, xiǎo de mào fàn le.
審琦連忙掙起,衰緩近前,故意看道:「原來是王老爺,小的冒犯了。」
shuō bì, yì xiàng dōng fēi pǎo zhuī mǎ. shěn qí jiā dīng jù nù dào: zhè gè chù shēng, tài wú qíng lǐ! hán yé píng sù qīng lǎo yé, lián xiǎo sī yì rú cǐ fàng sì, qíng shū kě rěn?
說畢,亦向東飛跑追馬。審琦家丁俱怒道:「這個畜生,太無情禮!韓爺平素輕老爺,連小廝亦如此放肆,情殊可忍?」
shěn qí hèn dào: jīn zhāo bù bào sù chóu, gèng dài hé shí? kě jiāng mǎ pǐ zhǎng qiāng lái!
審琦恨道:「今朝不報宿仇,更待何時?可將馬匹長槍來!」
jiā rén qǔ dào.
家人取到。
shěn qí yuán xì xiāo jiāng, suī zāo qīng diē, yì wèi shāng sǔn, lì kè shàng mǎ, tí qiāng jiā biān xiàng dōng, dào: qiě xiān shā cǐ pǐ fū!
審琦原系驍將,雖遭傾跌,亦未傷損,立刻上馬,提槍加鞭向東,道:「且先殺此匹夫!」
zhuī dào yuè huá jiē hán fǔ mén qián, bìng bù jiàn yuán huǎn zōng yǐng. nǎi zhí chí guò qù, zhuǎn chū yáng míng xiàng, zhǐ jiàn dōu zhǐ huī fēi bēn qián lái.
追到月華街韓府門前,並不見袁緩蹤影。乃直馳過去,轉出陽明巷,只見都指揮飛奔前來。
shěn qí jīng kǒng, chè zhuǎn mǎ tóu, wǎng nán ér zǒu, wén dé hòu miàn hǎn dào: dōu zhǐ huī qiě zhù, xiàng gōng qǐng huí cháo yì shì!
審琦驚恐,掣轉馬頭,往南而走,聞得後面喊道:「都指揮且住,相公請回朝議事!」
yǐn yǐn shì wáng yàn shēng shēng kǒu. zhuǎn ér wàng jiàn yàn shēng dài fǔ jiā biān, xīn yǐ míng bái, shì dōu zhǐ huī tú bù, shǒu wú cùn tiě, shēn wú piàn jiǎ, nǎi huí mǎ tǐng qiāng yíng shàng, dāng xīn zhí cì.
隱隱似王彥升聲口。轉而望見彥升帶斧加鞭,心已明白,視都指揮徒步,手無寸鐵,身無片甲,乃回馬挺槍迎上,當心直刺。
què shuō hán dōu zhǐ huī cháo nèi fēi bù huí jiā, dāng xià shí shǒu xìn jiàn le chī jīng, xiàng zhòng xīn fù dào: wǒ děng píng sù suǒ wèi zhě, zhǐ hán tōng ěr. jīn xíng qíng rú cǐ, xīn bì bù fú, dà shì yóu wèi kě zhī!
卻說韓都指揮朝內飛步回家,當下石守信見了吃驚,向眾心腹道:「我等平素所畏者,只韓通耳。今形情如此,心必不服,大事猶未可知!」
zhū rén shī sè, shǒu xìn fǔ wáng yàn shēng zhī bèi dào: zhào gōng píng sù dài jūn hé hòu, hán dōu zhǐ huī jué qiáng dāng chú, wú shǐ jiàn xiào xiāng zhù, cǐ jūn jiàn gōng zhī rì yě!
諸人失色,守信撫王彥升之背道:「趙公平素待君何厚,韓都指揮倔強當除,吾使健校相助,此君建功之日也!」
yàn shēng chóu chú wèi duì, shǒu xìn cuī dào: hán gōng ruò fēi bào yàng, chéng bù kě jìn, ér jīn bìng qū kōng shǒu, yǒu hé néng wèi? rú zài chí yí, cǐ gōng wèi tā rén dé zhī, jūn jiāng hé yán yǐ jiàn zhào gōng?
彥升躊躇未對,守信催道:「韓公若非抱恙,誠不可近,而今病軀空手,有何能為?如再遲疑,此功為他人得之,君將何顏以見趙公?」
páng biān shǐ guī shí hàn qīng xiàng qián dào: wǒ děng qí qù.
旁邊史圭、石漢卿向前道:「我等齊去。」
yàn shēng nǎi fèn rán tí fǔ shàng mǎ, tóng zhòng zhuī lái. yuǎn wàng hán dōu zhǐ huī rú bēn jí zǒu, lián lián zhà hǎn. réng bù tíng jiǎo, nǎi jiā biān zhòu mǎ zhuī lái.
彥升乃奮然提斧上馬,同眾追來。遠望韓都指揮如奔疾走,連連詐喊。仍不停腳,乃加鞭驟馬追來。
dōu zhǐ huī sù zhī yàn shēng wèi zhào shì xīn fù, zhǐ zuò bù céng tīng dé, réng rán jí zǒu. jiāng jìn yáng míng xiàng, hū yǒu fēi qí pī miàn chōng zhì, qiāng yǐ dào shēn, jí xié shǎn kāi, jiāng qiāng gǎn jiā zhù, shuāng shǒu zhí zhe, zhí duó guò lái, shěn qí jǐ hū zhuì dì, zhǐ zú guà dèng pǎo qù.
都指揮素知彥升為趙氏心腹,只作不曾聽得,仍然疾走。將進陽明巷,忽有飛騎劈面沖至,槍已到身,急斜閃開,將槍桿夾住,雙手執着,直奪過來,審琦幾乎墜地,只足掛鐙跑去。
zhè biān yàn shēng děng zǎo dào, jǔ fǔ jiù pī. dōu zhǐ huī jiāng duàn qiāng bō kāi, shùn shì zhā qù, yàn shēng jí lán, zǎo zhōng mǎ dù, mǎ lì dào, yàn shēng lì kè gǔn diē xià lái. dōu zhǐ huī fù tǐng qiāng cì rù, shǐ guī qià dào, fēi jǐ tiāo tuō, yàn shēng táo qù.
這邊彥升等早到,舉斧就劈。都指揮將斷槍撥開,順勢扎去,彥升急攔,早中馬肚,馬立倒,彥升立刻滾跌下來。都指揮復挺槍刺入,史圭恰到,飛戟挑脫,彥升逃去。
zhè shí, shí hàn qīng děng lǜ lǐng bù qí yòu zhì, tuán tuán wéi zhù. dōu zhǐ huī dú lì zhī chí, fèn nù jiāng shǐ guī yòu yǎn huà pò. jiān dǎng bīng jiāng suī lǚ cì dào, zì shēn yì shòu zhòng shāng, dé kōng biàn xiàng hàn qīng zhuàng qù, fēng lì chuān tōng yòu tuǐ, hàn qīng rěn tòng jiāng biān yíng miàn fēi jī, shuāng shǒu lián shēn bào zhù qiāng gǎn bù fàng. dōu zhǐ huī fāng jià chuàn gé luò, yàn shēng huàn mǎ yòu dào, zì hòu shǐ fǔ jǐn lì kǎn xià. dōu zhǐ huī wén fēng, jí jiāng tóu shǎn kāi, yòu bì yǐ wèi kǎn duàn, nǎi qì qiāng shí biān, niǔ zhuǎn shēn lái jī qù, zhèng zhōng yàn shēng yòu lē, kǒu tǔ xiān xuè, qì fǔ fú ān ér táo. bù qī quán yún chéng xū tǐng qiāng, chuān páo shāng lē. dōu zhǐ huī shǐ biān fēi jī, zhèng zhōng quán yún miàn mén, fù chè chū jīn qiāng, tǐng lì yáng míng xiàng kǒu dǐ dí. zhǐ jiàn yuán huǎn dài mǎ chuí lǜ lǐng jiā dīng xún dào, hǎn dào: lǎo yé qǐng xī nù, dài xiǎo de men rǎng zhè qún chù shēng!
這時,石漢卿等率領步騎又至,團團圍住。都指揮獨力支持,奮怒將史圭右眼劃破。奸黨兵將雖屢刺倒,自身亦受重傷,得空便向漢卿撞去,鋒利穿通右腿,漢卿忍痛將鞭迎面飛擊,雙手連身抱住槍桿不放。都指揮方架串隔落,彥升換馬又到,自後使斧盡力砍下。都指揮聞風,急將頭閃開,右臂已為砍斷,乃棄槍拾鞭,扭轉身來擊去,正中彥升右肋,口吐鮮血,棄斧伏鞍而逃。不期全雲乘虛挺槍,穿袍傷肋。都指揮使鞭飛擊,正中全雲面門,復掣出金槍,挺立陽明巷口抵敵。只見袁緩帶馬錘率領家丁尋到,喊道:「老爺請息怒,待小的們攘這群畜生!」
fèn yǒng xiàng qián. shí hàn qīng děng jiàn shēng lì jūn lái, gè rén jù dài yǒu shāng, nǎi máng tuì qù. wéi yǒu chǔ zhāo fǔ fāng dào bù fú, yào qín dōu zhǐ huī jiàn gōng, pàn mìng gé shā, wèi jiā jiāng shǐ měi liǎng liàn chuí dǎ luò chén āi, zhòng rén qín zhù. fú dōu zhǐ huī shàng mǎ, shōu bīng huí zhuǎn. lái dào fǔ zhōng, shì shāng shēn zhòng, tǐ wú wán fū, bù néng yán yǔ, wéi zhāng mù dà hū, chǐ yá yǎo suì, hèn hèn ér sǐ. jǔ jiā tòng kū.
奮勇向前。石漢卿等見生力軍來,各人俱帶有傷,乃忙退去。惟有楚昭輔方到不服,要擒都指揮建功,拚命格殺,為家將史美兩鏈錘打落塵埃,眾人擒住。扶都指揮上馬,收兵迴轉。來到府中,視傷深重,體無完膚,不能言語,惟張目大呼,齒牙咬碎,恨恨而死。舉家痛哭。
hán fū rén huàn zhǎng guǎn níng yuǎn děng, gāo shēng dào: cǐ kè fēi kū shí yě, lǎo yé yǐ sǐ, yǎn jiàn dé zhōu jiā tiān xià xìng zhào, hán jiā yì bù néng cún liú le, ěr děng yuàn yǐ sǐ suí lǎo yé zhě zài cǐ, bù yuàn zhě kě sù xíng!
韓夫人喚掌管寧遠等,高聲道:「此刻非哭時也,老爺已死,眼見得周家天下姓趙,韓家亦不能存留了,爾等願以死隨老爺者在此,不願者可速行!」
zhòng rén qí shēng dào: lǎo yé sǐ zhōu cháo guó nán, xiǎo de děng sǐ lǎo yé jiā nán, yì xì xùn guó, qíng yuàn zài cǐ tóng sǐ, zuò lì guǐ, yǐ zhuī zéi zi zhī hún!
眾人齊聲道:「老爺死周朝國難,小的等死老爺家難,亦系殉國,情願在此同死,作厲鬼,以追賊子之魂!」
shǐ měi dào: sǐ suī qíng yuàn, yě hái yào xiāo xiāo zhè kǒu yuàn qì, zài sǐ bù chí!
史美道:「死雖情願,也還要消消這口怨氣,再死不遲!」
zhòng rén dào: rú hé xiāo qì?
眾人道:「如何消氣?」
shǐ měi dào: wǒ děng chèn cǐ kè huí bīng wèi dào, xiān wǎng zhào jiā shā gè qìng jǐn, rán hòu xùn guó!
史美道:「我等趁此刻回兵未到,先往趙家殺個罄盡,然後殉國!」
yuán huǎn dào: lǎo yé zhī sǐ, jiē wáng shěn qí dào qù jùn mǎ, wǒ jīn qù shā wáng shěn qí.
袁緩道:「老爺之死,皆王審琦盜去駿馬,我今去殺王審琦。」
yú shì fēn zuò liǎng lù, gè lǐng shù shí rén qián qù.
於是分作兩路,各領數十人前去。
níng yuǎn ān pái jiāng duàn bì fèng hǎo, rù liàn fāng bì, zhǐ jiàn shǐ měi kōng shǒu huí lái. níng yuǎn wèn dào: bù céng rú yì?
寧遠安排將斷臂縫好,入殮方畢,只見史美空手回來。寧遠問道:「不曾如意?」
shǐ měi dào: dào zhào jiā shā le jǐ gè jiā jiāng, zhào lǎo fū rén táo bì, bèi zhuī jí pò, tiào rù fèn kēng. wǒ yīn liàn chuí jī zhī bù biàn, dāo yòu duǎn le, shě zhī lìng sōu, wèi zài dé rén.
史美道:「到趙家殺了幾個家將,趙老夫人逃避,被追急迫,跳入糞坑。我因鏈錘擊之不便,刀又短了,舍之另搜,未再得人。」
yòu jiàn yuán huǎn děng ná zhe gè shí wǔ liù suì cǎi fú nǚ zǐ, tí zhe shí shù kē nán fù shǒu jí rù lái, shuō dào: jīn rì cǐ jǔ shuǎng kuài!
又見袁緩等拿着個十五六歲彩服女子,提着十數顆男婦首級入來,說道:「今日此舉爽快!」
níng yuǎn xǐ wèn dào: shā de shì xiē shén me rén?
寧遠喜問道:「殺的是些什麼人?」
yuán huǎn dào: qiě jiāng shǒu jí pái liè lǎo yé líng qián, jiào cǐ nǚ zǐ xì xì zhǐ chū biàn zhī.
袁緩道:「且將首級排列老爺靈前,叫此女子細細指出便知。」
fū rén nǎi fén xiāng, mìng jiāng shǒu jí pái liè líng qián. zhǐ jiàn nà pǐ jùn mǎ, xiàng zhe líng jiù zhǎng sī ér dào, dēng shí qì jué. fū rén hū chǔ zhāo fǔ dào: mǎ zhī ēn yì, yǐ sǐ xùn zhǔ, rǔ děng gān wèi zhào shì, bù gù zhōu cháo, yǒu kuì cǐ mǎ duō yǐ!
夫人乃焚香,命將首級排列靈前。只見那匹駿馬,向着靈柩長嘶而倒,登時氣絕。夫人呼楚昭輔道:「馬知恩義,以死殉主,汝等甘為趙氏,不顧周朝,有愧此馬多矣!」
yuán huǎn bō qù chǔ zhāo fǔ yī shang, chí dāo yù qǔ xīn gān. fū rén dào: bù bì, kě liú tā chuán shuō yǔ zhū jiān dǎng.
袁緩剝去楚昭輔衣裳,持刀欲取心肝。夫人道:「不必,可留他傳說與諸奸黨。」
yuán huǎn nǎi zhǐ.
袁緩乃止。
fū rén wèn nǚ zǐ dào: kě cóng shí shuō lái, miǎn rǔ sǐ mìng.
夫人問女子道:「可從實說來,免汝死命。」
nǚ zǐ dào: qiè shēn wáng shì, nǎi wáng shěn qí zhí nǚ, yòu xǔ luó yàn huán zhī zǐ, qián rì zhāo zhuì, jīn rì huì qīn.
女子道:「妾身王氏,乃王審琦侄女,幼許羅彥環之子,前日招贅,今日會親。」
zhǐ sān bái fà shǒu jí dào: cǐ zhào lǎo bó pǔ zhī mǔ yě. cǐ táo biǎo bó gǔ zhī mǔ yě. cǐ jiā gū zǔ mǔ shí shǒu xìn zhī mǔ yě. qí yú shǒu xìn zhī qī zhī xí, táo gǔ luó yàn huán zhī zǐ, wáng shěn qí zhī qī qiè zǐ nǚ.
指三白髮首級道:「此趙老伯普之母也。此陶表伯谷之母也。此家姑祖母石守信之母也。其餘守信之妻、之媳,陶谷、羅彥環之子,王審琦之妻、妾、子女。」
zhú jí zhǐ míng. fū rén tòng kū, jǔ jiā dà háo. jì bì, fū rén lìng qián hòu jǔ huǒ, jiāng cǎi fú nǚ zǐ bìng chì shēn zhī chǔ zhāo fǔ tuī chū, bì mén fén shāo, quán jiā jǐn jié.
逐級指明。夫人痛哭,舉家大嚎。祭畢,夫人令前後舉火,將彩服女子並赤身之楚昭輔推出,閉門焚燒,全家盡節。
què shuō sòng zhǔ jí wèi, yù yǐ zhōng yì lì jiāng shì, nǎi zèng hán gōng zhōng shū lìng, bìng jiā lù zhōu lǐ yún zhōng shū lìng.
卻說宋主即位,欲以忠義勵將士,乃贈韓公中書令,並加潞州李筠中書令。
què shuō lǐ yún nǎi zhōu zhāo yì jié dù shǐ, yǔ zhōu tài zǔ yǒu guā gé qīn yì, zhōng yǒng guò rén, měi yú zhàn zhèn, bù bì shǐ shí, shù tuō tài zǔ yú wēi xiǎn. shì yǐ shì zōng ài zhòng zhī, shēng zhì zhāo yì jié dù shǐ. zhǐ shì píng shēng xìng jí, yù shì cóng bù tíng sù. rán suǒ lì rèn zhī chù, jiē yǐ zhì chēng. xiàn zài zhù zā lù zhōu, yīn zhēng yuè xián xiá, mìng piān bì jiào shè, hū jí bīn zuǒ zhuó jiǔ shǎng jiàn. wén bào cháo zhōng mìng zhào dōu jiǎn diǎn jiāng bīng yù běi hàn qì dān, xǐ dào: dāng jīn zài cháo cái gàn zuì yōu zhě, wú yú hán zhào èr gōng. cǐ shì zhào gōng zú yǐ bàn zhī, kòu bīng bù zú lǜ yě.
卻說李筠乃周昭義節度使,與周太祖有瓜葛親誼,忠勇過人,每於戰陣,不避矢石,數脫太祖於危險。是以世宗愛重之,升至昭義節度使。只是平生性急,遇事從不停宿。然所蒞任之處,皆以治稱。現在駐紮潞州,因正月閒暇,命偏裨較射,呼集賓佐酌酒賞箭。聞報朝中命趙都檢點將兵御北漢、契丹,喜道:「當今在朝才幹最優者,無逾韓、趙二公。此事趙公足以辦之,寇兵不足慮也。」
xí jiān, yǒu cóng shì lǘ qiū zhòng qīng zhě yīng dào: cháo zhōng cái gàn, chéng rú gōng lùn, rán èr gōng zhì xiàng gè yǒu bù tóng: hán gōng rèn lǐ jié ér shuài zhēn, zhào gōng tuō huō dà ér jī jǐng hán gōng kě yǐ fǔ shǎo zhǔ, zhào gōng bù kě shòu dà quán. jīn shǐ jiāng bīng, kǒng fēi guó jiā zhī fú.
席間,有從事閭丘仲卿者應道:「朝中才幹,誠如公論,然二公志向各有不同:韓公任禮節而率真,趙公托豁大而機警;韓公可以輔少主,趙公不可授大權。今使將兵,恐非國家之福。」
zhè zhòng qīng zǔ jí píng yáng, nián zhǎng èr shí, fù xìng lǘ qiū, míng gōng, zì zhòng qīng, yǐ zì xíng. yǔ shǎo shī wáng pǔ yǒu shì yì, zì yòu yī yān, jǐn dé qí dào. ér yóu shēn yán gǔ xué, zì cāng xié yǐ hòu gè zhǒng shū fǎ, jǔ shì mò néng zhī zhě, jù kě yì cè shén wù.
這仲卿祖籍平陽,年長二十,複姓閭丘,名公,字仲卿,以字行。與少師王朴有世誼,自幼依焉,盡得其道。而尤深研古學,自倉頡以後各種書法,舉世莫能知者,俱可意測神悟。
shǎo shī yīn qí hǎo zhí yán, rèn gān dǎn, bù shì tāo huì, xīn cháng fēi zhī. rán sì fāng yīng jùn zhì dōu zhōng zhě, jù chéng mò nì. ér zhāng qí xián cáo bīn kòu zhǔn děng yóu xiāng tuī chóng. zhāo yì lǐ yún ài zhòng cái xué, pìn wèi cóng shì lù zhōu. liáo zuǒ jiàn qí yì qì gū gāo, xián xù jí jì, yīn jié dù yǔ zhī móu shì, měi duō qí zhōng, suǒ yǐ bù néng lí jiān.
少師因其好直言,任肝膽,不事韜晦,心常非之。然四方英俊至都中者,俱成莫逆。而張齊賢、曹彬、寇準等尤相推崇。昭義李筠愛重才學,聘為從事潞州。僚佐見其意氣孤高,咸蓄嫉忌,因節度與之謀事,每多奇中,所以不能離間。
dāng rì lǐ yún wén yán, biàn sè dào: shū shēng hé tài duō yí, rú cǐ ān néng rèn jiāng tuì dí yé!
當日李筠聞言,變色道:「書生何太多疑,如此安能任將退敵耶!」
zhū rén àn shěn. zhèng yì lùn jiān, zhǐ jiàn chuán shì guān chí hán bǐng dào: yǒu zhāo zhōng fù dōu zhǐ huī hán yé, chāi rén fēi tóu jí shū.
諸人暗哂。正議論間,只見傳事官持函稟道:「有朝中副都指揮韓爺,差人飛投急書。」
jiāng hán chéng shàng. lǐ yún jiē zhe kāi chāi, yòu yǒu chuán shì guān jí bào dào: zhào dōu jiǎn diǎn zài chén qiáo, jiāng shì shēng biàn, huáng páo jiā tǐ, yōng huí zuò tiān zǐ yǐ! jǔ cháo guī shùn, wéi yǒu hán dōu zhǐ huī quán jiā xùn guó.
將函呈上。李筠接着開拆,又有傳事官急報道:「趙都檢點在陳橋,將士生變,黃袍加體,擁回作天子矣!舉朝歸順,惟有韓都指揮全家殉國。」
lǐ yún dà jīng wú cuò, shū zhuì yú dì, fàng shēng tòng kū, zhí zhòng qīng shǒu dào: qīng hé jiàn shì zhī shěn yé! bào guó dà shì, yuàn qīng wèi wǒ móu zhī.
李筠大驚無措,書墜於地,放聲慟哭,執仲卿手道:「卿何見事之審耶!報國大事,願卿為我謀之。」
zhòng qīng dào: qiě kàn hán gōng yún hé?
仲卿道:「且看韓公云何?」
shí hán qǐ jiāo, lǐ yún hán lèi zhǎn kàn dào: huáng tiān bù yòu, duó wǒ shì zōng. shǐ wén wǔ dà chén cái dé jǐn rú gé xià, hé chóu guó jiā wú tài shān zhī ān? jīn dì bù xìng wò bìng, cháo tíng wù zhōng jiān méi, shè jì yǒu lěi luǎn zhī wēi, dì bì jié lì yǐ xùn. xìng fù dà zhōu, wéi jūn shì wàng! miǎn zhī miǎn zhī, sù bèi wú hū, lǜ bù bù jiǎn.
拾函啟交,李筠含淚展看道:皇天不佑,奪我世宗。使文武大臣才德盡如閣下,何愁國家無泰山之安?今弟不幸臥病,朝廷誤中奸媒,社稷有累卵之危,弟必竭力以殉。興復大周,惟君是望!勉之勉之,速備毋忽,率布不戩。
lǐ yún kàn bì, chuí lèi tàn dào: guó jiā zūn jué zhòng lù, gǔ gōng wén wǔ, jì jì yíng tíng, xùn guó zhǐ hán gōng yī rén, liáng kě hào tàn!
李筠看畢,垂淚嘆道:「國家尊爵重祿,股肱文武,濟濟盈廷,殉國只韓公一人,良可浩嘆!」
zhòng qīng dào: jīn hán gōng yǐ sǐ, jǔ cháo jiē zhào shì fù xīn. qí zhōng bù wàng zhōu shì zhě, wéi cáo bīn zhāng qióng èr rén, yóu kě shōu ér yòng yě. rán yǐ lù zhōu yī zhèn tǎo zéi, yóu yǐ táng bì dǎng yuán. cǐ kè bì xū guǐ tuō cóng shùn, mì jié wài yuán, shù chù bìng jǔ, fāng yú shì yǒu jì. rú qì shì wèi qí, ér lù yú xíng sè, bǐ xiān fā ér lái, zé wú yòng yǐ. xiàn jīn hé dōng qì dān yǔ guó jiā shì chóu, jù bù kě shuō. huái nán suī shì guó qī, dàn zhòng jìn sù xìng yóu yù, kě jiè wèi shēng yuán, bù kě shì wèi shí kào. wéi jiāng nán xī shǔ, jiǔ jīng hé hǎo, qiě táng zhī lín rén zhào shǔ zhī gāo yàn chóu, jù zhì yǒng jiān quán, rèn jūn guó shì, ér yǔ bù nìng yǒu wěn jǐng jiāo, bù nìng wǎng shuō qí jūn, èr guó zhī shí lì kě de yě.
仲卿道:「今韓公已死,舉朝皆趙氏腹心。其中不忘周室者,惟曹彬、張瓊二人,猶可收而用也。然以潞州一鎮討賊,猶以螳臂擋轅。此刻必須詭托從順,密結外援,數處並舉,方於事有濟。如氣勢未齊,而露於形色,彼先發而來,則無用矣。現今河東、契丹與國家世仇,俱不可說。淮南雖是國戚,但重進素性猶豫,可借為聲援,不可恃為實靠。惟江南、西蜀,久經和好,且唐之林仁肇、蜀之高彥儔,俱智勇兼全,任軍國事,而與不佞有刎頸交,不佞往說其君,二國之實力可得也。」
bìng shuō: wú yuè hú nán jīng nán, zhōu xíng féng zhāng wén biǎo, jù yī shí zhī jié, lǐ jì pěng lǐ jì qiān yì dāng shì zhī háo, lián héng ér qǐ, zé biàn liáng dōng xī nán sān miàn wēi yǐ. shān hòu yáng wú dí yǔ hán gōng tóng shī xué yì, jiāo tóng jiāo qī, jīn wén hán gōng sàng yú zéi shǒu, nǎo nù bì shēn, qiǎn shǐ tōng zhī, ér zī qí liáng cǎo, shǐ yóu běi lù ér qū rù. rán hòu lǜ lǐng jīng bīng xī xià tài xíng, zhí dǐ huái mèng, shǐ liáng jiāng sāi hǔ láo, jù luò yì, yuē qí zhū lù bìng jìn, biàn liáng suī jiāng yǒng bīng qiáng, ér shì fēn xíng ruò, ān néng jiān jù zhū lù yé? yí lù dé rù, zhào shì jí wǎ jiě yǐ. rán hòu fú yòu zhǔ, fù zhōu shì, ér miè jiān dǎng, zé gōng gài tiān xià, zhōng zhāo rì yuè, míng chuí jīn shí yǐ!
並說:「吳越、湖南、荊南,周行逢、張文表,俱一時之傑,李繼捧、李繼遷亦當世之豪,連衡而起,則汴梁東西南三面危矣。山後楊無敵與韓公同師學藝,交同膠漆,今聞韓公喪於賊手,惱怒必深,遣使通之,而資其糧草,使由北路而驅入。然後率領精兵西下太行,直抵懷孟,使良將塞虎牢,據洛邑,約齊諸路並進,汴梁雖將勇兵強,而勢分形弱,安能兼拒諸路耶?一路得入,趙氏即瓦解矣。然後扶幼主,復周室,而滅奸黨,則功蓋天下,忠昭日月,名垂金石矣!」
lǐ yún wén zhī dà xǐ, jí mìng zhì zhuāng jiàn xíng. zhòng qīng dào: wéi yuàn míng gōng yán lǎn yīng xióng, xùn liàn shì zú, bù bì wèi wú yì zhī bēi āi, wú shāo lù yú xíng sè.
李筠聞之大喜,即命治裝餞行。仲卿道:「惟願名公延攬英雄,訓練士卒,不必為無益之悲哀,毋稍露於形色。」
zài sān dīng zhǔ ér bié. mù yǔ zhì fēng, bá shè duō rì, shǐ dào chéng dū. wén zhī shǔ zhǔ guó zhèng wǎng zhì, shēng sè shì hǎo, zhèng shì shū yuǎn, nìng xìng yíng cháo, yǐ jù wáng guó zhī zhēng, bù shèng tàn xī. fǎng zhì gāo yàn chóu jiā, jìn jiàn lǐ bì, gè tán guó shì, xiāng yǔ liú tì. yàn chóu dào: jūn jì bá shè ér lái, dì qǐ gǎn bù jié mián lì?
再三叮囑而別。沐雨櫛風,跋涉多日,始到成都。聞知蜀主國政罔治,聲色是好,正士疏遠,佞幸盈朝,已具亡國之徵,不勝嘆息。訪至高彥儔家,進見禮畢,各談國事,相與流涕。彥儔道:「君既跋涉而來,弟豈敢不竭綿力?」
yīn tóng shàng cháo. lián wǎng shù rì, jù wèi dé jiàn shǔ zhǔ.
因同上朝。連往數日,俱未得見蜀主。
zhì dì wǔ rì huí jiā, hū jiàn duō rén yōng hù zhe gāo xuān qián lái, yàn chóu yāo gòng bì zhī. zhòng qīng wèn dào: cǐ xì hé rén?
至第五日回家,忽見多人擁護着高軒前來,彥儔邀共避之。仲卿問道:「此系何人?」
yàn chóu dī shēng dá dào: xìng chén wáng zhāo yuǎn yě.
彥儔低聲答道:「幸臣王昭遠也。」
zhòng qīng sù zhī zhāo yuǎn zhì dà cái shū, kuáng fàng wú shí, yīn qí de xìng yú jūn, zǎo xiǎng dào yǒu yòng tā chù, nǎi bù xùn bì, yì lì lù páng. zhāo yuǎn xíng dào miàn qián, jiàn xì yàn chóu, huāng xià chē yī dào: lǎo xiān shēng yǒu hé shì gù, cǐ kè yóu wèi huí fǔ?
仲卿素知昭遠志大才疏,狂放無識,因其得幸於君,早想到有用他處,乃不遜避,屹立路旁。昭遠行到面前,見系彥儔,慌下車揖道:「老先生有何事故,此刻猶未回府?」
yàn chóu dá lǐ, zhǐ zhòng qīng dào: cǐ zhāo yì mù bīn lǘ qiū zhòng qīng yě, wèi guó jiā shì, tè lái qǐng jiàn zhǔ gōng.
彥儔答禮,指仲卿道:「此昭義幕賓閭丘仲卿也,為國家事,特來請見主公。」
zhāo yuǎn dào: zhào shì zhà qǔ zhōu jiā tiān xià, wú zhǔ zhèng yù xìng wèn zuì zhī shī zú xià nǎi lái zuò shuō kè yé?
昭遠道:「趙氏詐取周家天下,吾主正欲興問罪之師足下乃來作說客耶?」
zhòng qīng dá dào: wú lái wèi zhōu fēi wèi zhào yě. lǐ lù zhōu shòu tài zǔ shì zōng hòu ēn, shì yǔ zhào shì bù gòng dài tiān, yuán yù qǐ yì tǎo zéi, yīn dì zhǎi bīng xī, gù qǐ shī yú shàng guó, gòng fù zhōu shì. lǐ jié dù mìng bù nìng xī lái, cháo guò guó zhǔ, jí yè míng gōng, qǐng xù chéng chí zhī huò, yǒng jié chún chǐ zhī huān.
仲卿答道:「吾來為周非為趙也。李潞州受太祖世宗厚恩,誓與趙氏不共戴天,原欲起義討賊,因地窄兵稀,故乞師於上國,共復周室。李節度命不佞西來,朝過國主,即謁明公,請恤城池之禍,永結唇齒之歡。」
zhāo yuǎn huí chēn zuò xǐ dào: lǐ gōng yì zhī yǒu wáng zhāo yuǎn hū?
昭遠回嗔作喜道:「李公亦知有王昭遠乎?」
zhòng qīng dào: lù zhōu cháng hèn yuán qiān, bù dé qīn jìn.
仲卿道:「潞州常恨緣慳,不得親近。」
zhāo yuǎn dào: guǎ jūn yīn zhì xìng lín chūn yàn shuāng shuāng wǔ, jìn rì xīn chéng, yǎn xí wú xiá. guò cǐ shù rì, pū dài zòu zhī, dìng xuǎn jiāng fā bīng, jué bù shí yán!
昭遠道:「寡君因制杏林春燕雙雙舞,近日新成,演習無暇。過此數日,仆代奏知,定選將發兵,決不食言!」
yàn chóu dào: rú cǐ, zhòng qīng yuǎn lái wèi bù xū yǐ!
彥儔道:「如此,仲卿遠來為不虛矣!」
zhòng qīng fù shēn yī.
仲卿復深揖。
xiè bié huí lái, yàn chóu dào: cǐ jūn zhī xǐ, dì zhī yōu yě.
謝別回來,彥儔道:「此君之喜,弟之憂也。」
zhòng qīng wèn gù, yàn chóu dào: zhāo yuǎn hǎo dà gōng, wú shí xué, bì wèi xiōng zòu qǐng fā bīng, dìng shì zhāo yuǎn wèi jiāng, bù wáng hé dài?
仲卿問故,彥儔道:「昭遠好大功,無實學,必為兄奏請發兵,定是昭遠為將,不亡何待?」
zhòng qīng dào: jiè dà guó jūn shēng, yǐ fēn bǐ bīng shì, jiàn kě zé zhǎng qū zhí rù, bù kě zé bǎo gù xiǎn zǔ, zì tù sǔn shāng. dì yóu yǒu shù chù, xū qīn wǎng gào qǐng, bù kě jī chí. yǔ jūn zhū shì xīn zhào, cóng cǐ bài bié yǐ.
仲卿道:「借大國軍聲,以分彼兵勢,見可則長驅直入,不可則保固險阻,自兔損傷。弟猶有數處,須親往告請,不可羈遲。與君諸事心照,從此拜別矣。」
yàn chóu dào: jūn jiāng hé wǎng? mò fēi yù wǎng jīng hú wú yuè? jiāng nán lín jūn qián rì shǐ lái, shàng wèi huí qù, zhūn zhūn yǐ chún chǐ wèi yán, yōu guó zhī kǔ, jiào dì wú èr, jūn kě xiū shū jiāo shǐ dài huí, zì wú bù kě yǐ. wú yuè zì shǒu wèi móu, wǎng yì wú yì. jīng nán hú nán, dì jù kě dài wèi jiè shào, yīng wú bù jié lì wài yuán, jūn wú yōng lǜ. suǒ kě lǜ zhě, wéi lù zhōu ěr. lǐ jié dù xìng zào, bù néng jiǔ nài, jūn zài mù zhōng, yóu kě jiàn zǔ, jì jīng lí yuǎn, kǒng yǐ biàn dòng. bì xū sù huí, bǎo shǒu qián móu, yuē dìng huái nán yǎng bīng chǔ liáng. dài dào qiū rì, hé dōng sài běi zì bì bào fù, bǐ cǐ cù rán fēng qǐ, suī sūn zi fù shēng, zhū gé zài chū, yì bù néng wèi zhī móu yǐ!
彥儔道:「君將何往?莫非欲往荊湖、吳越?江南林君前日使來,尚未回去,諄諄以唇齒為言,憂國之苦,較弟無二,君可修書交使帶回,自無不可矣。吳越自守為謀,往亦無益。荊南、湖南,弟俱可代為介紹,應無不竭力外援,均無庸慮。所可慮者,惟潞州耳。李節度性躁,不能久耐,君在幕中,猶可諫阻,既經離遠,恐已變動。必須速回,保守前謀,約定淮南養兵儲糧。待到秋日,河東塞北自必報復,彼此猝然蠭起,雖孫子復生,諸葛再出,亦不能為之謀矣!」
zhòng qīng chēng xiè dào: dì cǐ xíng yuán fēi děi yǐ, jīn dé jūn zhǐ shì, dì fù hé yōu?
仲卿稱謝道:「弟此行原非得已,今得君指示,弟復何憂?」
nǎi xiū shū tuō yàn chóu jiāo jiāng nán shǐ zhě, xiāng yǔ bài bié. yàn chóu chuí lèi sòng dào: xíng qiě xū sù, chí kǒng wú jí. dì yǒu jiàn qí, jūn kě chéng zhī, shèng yú cháng mǎ.
乃修書托彥儔交江南使者,相與拜別。彥儔垂淚送道:「行且須速,遲恐無及。弟有健騎,君可乘之,勝於常馬。」
guó rén bèi dào. zhòng qīng xiè bié, xīn jí rú huǒ, zhòu yè jiān xíng, tóng pú bù néng cóng suí.
國人備到。仲卿謝別,心急如火,晝夜兼行,僮僕不能從隨。
yī rì, jìn dào tún zhōu shān zhōng, hū tīng dé duì miàn lǎng shēng shuō dào: tiān xià zì cǐ tài píng yǐ, tiān xià zì cǐ tài píng yǐ!
一日,進到屯州山中,忽聽得對面朗聲說道:「天下自此太平矣,天下自此太平矣!」
zhuǎn guò shān jiǎo wàng qù, yǒu gè lǎo zhě, qí zhe lǘ ér, dāng miàn diān lái, yóu rú zuì hàn, gǔ zhǎng dào: tiān xià zì cǐ tài píng yǐ!
轉過山腳望去,有個老者,騎着驢兒,當面顛來,猶如醉漢,鼓掌道:「天下自此太平矣!」
hē hē dà xiào, jiāng shéng yí tuō zài dì. lǘ ér tà zhe, wǎng qián bàn dào, jiāng nà lǎo zhě qīng diē xià lái, què shì gè méi xū jù zì de lǎo dào shì. nà lǘ ér jí pǎo zhuǎn qù, suí hòu yǒu gè dào tóng zhuō lā bù zháo, zhí gǎn huí tóu. dào shì diē wò dì xià, zhòng qīng dòng niàn, lián máng xià lǘ, fú qǐ tā lái.
呵呵大笑,韁繩遺拖在地。驢兒踏着,往前絆倒,將那老者傾跌下來,卻是個眉須俱自的老道士。那驢兒及跑轉去,隨後有個道童捉拉不着,直趕回頭。道士跌臥地下,仲卿動念,連忙下驢,扶起他來。
kàn nà dào shì, suī rán nián gāo, què bì yǎn fāng tóng, xíng róng duān hòu, xiàng zhòng qīng dào: ěr shǎo wǒ lǎo, lǘ yīng wǒ qí.
看那道士,雖然年高,卻碧眼方瞳,形容端厚,向仲卿道:「爾少我老,驢應我騎。」
zhòng qīng shòu jiāng dào: qǐng.
仲卿授韁道:「請。」
yòu dào: fú wǒ.
又道:「扶我。」
zhòng qīng fú tā zuò shàng, jiāng biān jiāo yǔ zhòng qīng, yīn wèn dào: cǐ lǘ zhuàng jiàn, wǒ qí léi lǎo, yǔ zi xiāng yì ruò hé?
仲卿扶他坐上,將鞭交與仲卿,因問道:「此驢壯健,我騎羸老,與子相易若何?」
zhòng qīng dào: yuán yīng zūn mìng, dàn nán běi dào lù bù tóng, qiě yǒu jí wù, fēi cǐ jiàn qí bù kě. dài bàn jùn rì, xún fǎng bǎo guān sòng lái.
仲卿道:「原應遵命,但南北道路不同,且有急務,非此健騎不可。待辦竣日,尋訪寶觀送來。」
dào shì dào: tiān xià yǐ jīng tài píng, jīn réng yù wǎng hé fāng, yǒu shèn jí shì, kě yǔ wǒ dào fǒu?
道士道:「天下已經太平,今仍欲往何方,有甚急事,可與我道否?」
zhòng qīng dào: yù wǎng lù zhōu gōng gàn.
仲卿道:「欲往潞州公幹。」
dào shì dào: lǐ jié dù zūn xián hǎo shì, jīn yǐ qù shì, yóu yǒu shuí rén kě tóu?
道士道:「李節度尊賢好士,今已去世,猶有誰人可投?」
zhòng qīng jīng dào: rú hé zhī lǐ jié dù qù shì?
仲卿驚道:「如何知李節度去世?」
dào shì dào: wén shì zì fén, qí zi yòu yǐ chéng chí jiàng sòng. zi mò fēi dài wèi jīng yíng nán lái ér wèi xī jìn shì zhě?
道士道:「聞是自焚,其子又以城池降宋。子莫非代為經營南來而未悉近事者?」
zhòng qīng dà jīng dào: xiān zhǎng cǐ yán zhēn me? yuàn shì qí xiáng.
仲卿大驚道:「仙長此言真麼?願示其詳。」
dào shì yīn huí tóu wàng qù, zhǐ dào: nà rén lái yě, zi xún biàn zhī.
道士因回頭望去,指道:「那人來也,子詢便知。」
zhòng qīng qiào wàng, zhǐ jiàn yuǎn yuǎn yǒu gè lǎo zhě liáng liáng qiāng qiāng, xíng dé jiàn jìn. dào tóng zhuī zhe lǘ zi, qiān suí zài hòu, jiàn lǎo zhě bù lǚ chí huǎn, mán yuàn dào: xiōng dì xíng dé nèn chí, jiāng lái rú hé gēn shī fù bá gāo bù yuǎn?
仲卿翹望,只見遠遠有個老者踉踉蹌蹌,行得漸近。道童追着驢子,牽隨在後,見老者步履遲緩,埋怨道:「兄弟行得恁遲,將來如何跟師父跋高步遠?」
lǎo zhě dá dào: lián wǒ yě bù zì zhī.
老者答道:「連我也不自知。」
zhòng qīng máng rán.
仲卿茫然。
lǎo zhě xíng dào miàn qián, dào shì dào: wú hè, rǔ kě jiāng yú lù suǒ jiàn zhě, zài shuō yī biàn.
老者行到面前,道士道:「吳賀,汝可將於路所見者,再說一遍。」
lǎo zhě dào: zì bié shī fù shī xiōng, suí luó shī shū wǎng xī shǔ jìn míng huáng, tú zhōng wèi shǐ sī míng jiāng guān gāo huī suǒ lǔ.
老者道:「自別師父師兄,隨羅師叔往西蜀覲明皇,途中為史思明將官高暉所擄。」
dào shì dào: zhè huà bù bì shuō, zhǐ jiāng jìn rì lù zhōu lǐ jié dù xùn guó yuán wěi shuō lái.
道士道:「這話不必說,只將近日潞州李節度殉國原委說來。」
lǎo zhě dào: guō jiā jiāng guān lǐ yún, jiàn zhào jiā zhà duó guō jiā tiān xià, zhōng rì fèn hèn, xún sī fù guō. zuǒ yòu jiàn zhào jiā shì dà, duō fāng quàn zǔ, lǐ yún zhōng bù kěn tīng. yīn tōng hǎo liú chóng, yòu yuē lǐ zhòng jìn qǐ yì. zhào jiā shǐ rén dào lù zhōu, jiā lǐ yún dǐng dà zhí xián. lǐ yún nǎi xuán qǐ guō wēi róng xiàng, tòng kū liú tì, jiāng zhào jiā chì shū fén huǐ, yòu jiāng shǐ zhě gē qù ěr bí, miàn cì zhào jiā xìng míng zì yàng, qū zhú huí qù. yīn zé zhōu zhāng fú guī shùn zhào jiā, jí yòng bīng qǔ de zé zhōu. yuǎn jìn zhōu jùn bù fú zhào zhě, jù àn lái tōng xìn yuē qī. wú rú zhòng jìn yóu yù bù qǐ, ér liú chóng yòu qīng tīng rén yán, wèi guō shì liú zhī dà chóu, zhào duó guō guó, zhèng xì dài liú bào chóu, rú hé fǎn wèi lǐ xìng guō? liú chóng yīn cǐ jǐn yǐ ruò bīng shù qiān jiàn yuē, yòu shǐ xīn fù lú zàn jiān jūn, yǐ chè qí zhǒu. suǒ yǐ zhào jiā bīng dào zé zhōu, lǐ yún yào jiān shǒu, yǐ lǎo qí shī, ér chéng qí bì. lú zàn yào lì zhàn, yǐ cuò qí fēng, ér yào qí méng. jí zhì lín zhèn, liú jiā bīng jiāng xiān zì bēn zǒu, jiān jūn jìn zhǐ bú zhù. zhào jiā bīng mǎ chōng lái, liú bīng zǒu dé máng, fǎn jiāng lǐ jiā zhèn jiǎo chōng dòng. lú zàn wèi zhào jiā suǒ shā. lǐ yún lì zhàn, yīn píng rì jiào yǎng yǒu ēn, jūn shì mò bù yī yǐ dāng bǎi. nài zhào jiā bīng duō jiāng guǎng, qián zhě bài qù, hòu zhě yòu lái. zhàn zhì rì wǎn, lǐ yún yǔ jūn shì jù shòu zhòng shāng, guī chéng yǎng xī. zhào jiā rì yè wéi gōng. lǐ yún fú chuāng xún shì, bǎi xìng huān hū, gān xīn sǐ shǒu. zhì dì wǔ yè sān gēng, yǒu bì jiāng mǎ quán yì tīng le cān móu dīng wèi zhī jì, àn yǐn zhào jiā bīng mǎ rù chéng. lǐ yún shāng zhòng, wén zhī bù néng qǐ lái, tàn xī dào: chén lì jié yǐ! zhuǎn shēn xiàng dōng lián lián kòu shǒu, nǎi mìng shì qīn suí zòng huǒ zì fén. zhào jiā jì dé zé zhōu, yòu jìn gōng lù zhōu. wén dé lǐ jié dù zhī zǐ jiāng chéng tóu xiáng, què bù zhī què fǒu?
老者道:「郭家將官李筠,見趙家詐奪郭家天下,終日憤恨,尋思復郭。左右見趙家勢大,多方勸阻,李筠終不肯聽。因通好劉崇,又約李重進起義。趙家使人到潞州,加李筠頂大職銜。李筠乃懸起郭威容像,痛哭流涕,將趙家敕書焚毀,又將使者割去耳鼻,面刺趙家姓名字樣,驅逐回去。因澤州張福歸順趙家,即用兵取得澤州。遠近州郡不服趙者,俱暗來通信約期。無如重進猶豫不起,而劉崇又輕聽人言,謂郭是劉之大仇,趙奪郭國,正系代劉報仇,如何返為李興郭?劉崇因此僅以弱兵數千踐約,又使心腹盧贊監軍,以掣其肘。所以趙家兵到澤州,李筠要堅守,以老其師,而乘其弊。盧贊要力戰,以挫其鋒,而要其盟。及至臨陣,劉家兵將先自奔走,監軍禁止 不住。趙家兵馬衝來,劉兵走得忙,反將李家陣腳衝動。盧贊為趙家所殺。李筠力戰,因平日教養有恩,軍士莫不一以當百。奈趙家兵多將廣,前者敗去,後者又來。戰至日晚,李筠與軍士俱受重傷,歸城養息。趙家日夜圍攻。李筠扶瘡巡視,百姓歡呼,甘心死守。至第五夜三更,有裨將馬全義聽了參謀丁謂之計,暗引趙家兵馬入城。李筠傷重,聞知不能起來,嘆息道:『臣力竭矣!』轉身向東連連叩首,乃命事親隨縱火自焚。趙家既得澤州,又進攻潞州。聞得李節度之子將城投降,卻不知確否?」
zhòng qīng tīng dé xì shí, nǎi yǎng tiān tàn dào: wú zài lù zhōu, huò bù zhì cǐ. chū lái yuē jié qǐng bīng, shàng wèi jiù xù, ér jié dù yǐ sǐ. yǒu zhī jǐ ér bù néng fǔ, wú hé yán lì yú shì jiān, yǐ duì tiān xià háo jié!
仲卿聽得系實,乃仰天嘆道:「吾在潞州,或不至此。出來約結請兵,尚未就緒,而節度已死。有知己而不能輔,吾何顏立於世間,以對天下豪傑!」
fǔ shì shān jiàn, shēn bù jiàn dǐ, yù zòng shēn tiào xià. zhèng shì: jīng yíng yǐ suì guī fú guó, xìn xī fāng wén tòng yǔn shēn.
俯視山澗,深不見底,欲縱身跳下。正是:經營已遂歸扶國,信息方聞痛殞身。
bù zhī zhòng qīng xìng mìng rú hé, qiě tīng xià huí fēn jiě.
不知仲卿性命如何,且聽下回分解。