gǔ zhī rú zhě, bó xué hū liù yì zhī wén. liù yì zhě, wáng jiào zhī diǎn jí, xiān shèng suǒ yǐ míng tiān dào, zhèng rén lún, zhì zhì zhì zhī chéng fǎ yě. zhōu dào jì shuāi, huài yú yōu lì, lǐ lè zhēng fá zì zhū hóu chū, líng yí èr bǎi yú nián ér kǒng zǐ xìng, zhōng shèng dé zāo jì shì, zhī yán zhī bù yòng ér dào bù xíng, nǎi tàn yuē: fèng niǎo bù zhì, hé bù chū tú, wú yǐ yǐ fū! wén wáng jì méi, wén bù zài zī hū? yú shì yīng pìn zhū hóu, yǐ dá lǐ xíng yì. xī rù zhōu, nán zhì chǔ, wèi kuāng è chén, jiān qī shí yú jūn. shì qí wén sháo, sān yuè bù zhī ròu wèi zì wèi fǎn lǔ, rán hòu lè zhèng, yǎ sòng gè dé qí suǒ. jiū guān gǔ jīn piān jí, nǎi chēng yuē: dà zāi, yáo zhī wèi jūn yě! wéi tiān wèi dà, wéi yáo zé zhī. wēi wēi hū qí yǒu chéng gōng yě, huàn hū qí yǒu wén zhāng! yòu yuē: zhōu jiān yú èr dài, yù yù hū wén zāi! wú cóng zhōu. yú shì xù shū zé duàn yáo diǎn, chēng lè zé fǎ sháo wǔ, lùn shī zé shǒu zhōu nán. zhuì zhōu zhī lǐ, yīn lǔ chūn qiū, jǔ shí èr gōng xíng shì, shéng zhī yǐ wén wǔ zhī dào, chéng yī wáng fǎ, zhì huò lín ér zhǐ. gài wǎn ér hǎo yì, dú zhī wéi biān sān jué, ér wèi zhī chuán. jiē yīn jìn shèng zhī shì, yǐ lì xiān wáng zhī jiào, gù yuē: shù ér bù zuò, xìn ér hào gǔ xià xué ér shàng dá, zhī wǒ zhě qí tiān hū!
古之儒者,博學乎《六藝》之文。《六藝》者,王教之典籍,先聖所以明天道,正人倫,致至治之成法也。周道既衰,壞於幽、厲,禮樂征伐自諸侯出,陵夷二百餘年而孔子興,衷聖德遭季世,知言之不用而道不行,乃嘆曰:「鳳鳥不至,河不出圖,吾已矣夫!」「文王既沒,文不在茲乎?」於是應聘諸侯,以答禮行誼。西入周,南至楚,畏匡厄陳,奸七十餘君。適齊聞《韶》,三月不知肉味;自衛反魯,然後樂正,《雅》、《頌》各得其所。究觀古今篇籍,乃稱曰:「大哉,堯之為君也!唯天為大,唯堯則之。巍巍乎其有成功也,煥乎其有文章!」又曰:「周監於二代,鬱郁乎文哉!吾從周。」於是敘《書》則斷《堯典》,稱樂則法《韶舞》,論《詩》則首《周南》。綴周之禮,因魯《春秋》,舉十二公行事,繩之以文、武之道,成一王法,至獲麟而止。蓋晚而好《易》,讀之韋編三絕,而為之傳。皆因近聖之事,以立先王之教,故曰:「述而不作,信而好古」;「下學而上達,知我者其天乎!」
zhòng ní jì méi, qī shí zi zhī tú sàn yóu zhū hóu, dà zhě wèi qīng xiàng shī fù, xiǎo zhě yǒu jiào shì dài fū, huò yǐn ér bù jiàn. gù zi zhāng jū chén, dàn tái zǐ yǔ jū chǔ, zi xià jū xī hé, zi gòng zhōng yú qí. rú tián zǐ fāng duàn gàn mù wú qǐ qín huá máo zhī shǔ, jiē shòu yè yú zi xià zhī lún, wèi wáng zhě shī. shì shí, dú wèi wén hóu hǎo xué. tiān xià bìng zhēng yú zhàn guó, rú shù jì chù yān, rán qí lǔ zhī jiān xué zhě yóu fú fèi, zhì yú wēi xuān zhī jì, mèng zǐ sūn qīng zhī liè xián zūn fū zǐ zhī yè ér rùn sè zhī, yǐ xué xiǎn yú dāng shì.
仲尼既沒,七十子之徒散游諸侯,大者為卿相師傅,小者友教士大夫,或隱而不見。故子張居陳,澹臺子羽居楚,子夏居西河,子貢終於齊。如田子方、段干木、吳起、禽滑氂之屬,皆受業於子夏之倫,為王者師。是時,獨魏文侯好學。天下並爭於戰國,儒術既黜焉,然齊魯之間學者猶弗廢,至於威、宣之際,孟子、孫卿之列咸遵夫子之業而潤色之,以學顯於當世。
jí zhì qín shǐ huáng jiān tiān xià, fán shī shū, shā shù shì, liù xué cóng cǐ quē yǐ. chén shè zhī wáng yě, lǔ zhū rú chí kǒng shì lǐ qì wǎng guī zhī, yú shì kǒng jiǎ wèi shè bó shì, zú yǔ jù sǐ. chén shè qǐ pǐ fū, qū shì shù yǐ lì hào, bù mǎn suì ér miè wáng, qí shì zhì wēi qiǎn, rán ér jìn shēn xiān shēng fù lǐ qì wǎng wěi zhì wèi chén zhě hé yě? yǐ qín jìn qí yè, jī yuàn ér fā fèn yú chén wáng yě.
及至秦始皇兼天下,燔《詩》、《書》,殺術士,六學從此缺矣。陳涉之王也,魯諸儒持孔氏禮器往歸之,於是孔甲為涉博士,卒與俱死。陳涉起匹夫,驅適戍以立號,不滿歲而滅亡,其事至微淺,然而搢紳先生負禮器往委質為臣者何也?以秦禁其業,積怨而發憤於陳王也。
jí gāo huáng dì zhū xiàng jí, yǐn bīng wéi lǔ, lǔ zhōng zhū rú shàng jiǎng sòng xí lǐ, xián gē zhī yīn bù jué, qǐ fēi shèng rén yí huà hǎo xué zhī guó zāi? yú shì zhū rú shǐ dé xiū qí jīng xué, jiǎng xí dà shè xiāng yǐn zhī lǐ. shū sūn tōng zuò hàn lǐ yí, yīn wèi fèng cháng, zhū dì zǐ gòng dìng zhě, xián wèi xuǎn shǒu, rán hòu kuì rán xìng yú xué. rán shàng yǒu gān gē, píng dìng sì hǎi, yì wèi huáng xiáng xù zhī shì yě. xiào huì gāo hòu shí, gōng qīng jiē wǔ lì gōng chén. xiào wén shí pō dēng yòng, rán xiào wén běn hǎo xíng míng zhī yán. jí zhì xiào jǐng, bù rèn rú, dòu tài hòu yòu hǎo huáng lǎo shù, gù zhū bó shì jù guān dài wèn, wèi yǒu jìn zhě.
及高皇帝誅項籍,引兵圍魯,魯中諸儒尚講誦習禮,弦歌之音不絕,豈非聖人遺化好學之國哉?於是諸儒始得修其經學,講習大射鄉飲之禮。叔孫通作漢禮儀,因為奉常,諸弟子共定者,咸為選首,然後喟然興於學。然尚有干戈,平定四海,亦未皇庠序之事也。孝惠、高后時,公卿皆武力功臣。孝文時頗登用,然孝文本好刑名之言。及至孝景,不任儒,竇太后又好黃、老術,故諸博士具官待問,未有進者。
hàn xìng, yán yì zì zī chuān tián shēng yán shū zì jì nán fú shēng yán shī, yú lǔ zé shēn péi gōng, yú qí zé yuán gù shēng, yàn zé hán tài fù yán lǐ, zé lǔ gāo táng shēng yán chūn qiū, yú qí zé hú mǔ shēng, yú zhào zé dǒng zhòng shū. jí dòu tài hòu bēng, wǔ ān jūn tián fén wèi chéng xiàng, chù huáng lǎo xíng míng bǎi jiā zhī yán, yán wén xué rú zhě yǐ bǎi shù, ér gōng sūn hóng yǐ zhì chūn qiū wèi chéng xiàng, fēng hóu, tiān xià xué shì mí rán xiāng fēng yǐ.
漢興,言《易》自淄川田生;言《書》自濟南伏生;言《詩》,於魯則申培公,於齊則轅固生,燕則韓太傅;言《禮》,則魯高堂生;言《春秋》,於齊則胡母生,於趙則董仲舒。及竇太后崩,武安君田蚡為丞相,黜黃老、刑名百家之言,延文學儒者以百數,而公孫弘以治《春秋》為丞相,封侯,天下學士靡然鄉風矣。
hóng wèi xué guān, dào dào zhī yù zhì, nǎi qǐng yuē: chéng xiàng yù shǐ yán: zhì yuē gài wén dǎo mín yǐ lǐ, fēng zhī yǐ lè. hūn yīn zhě, jū shì zhī dà lún yě. jīn lǐ fèi lè bēng, zhèn shén mǐn yān, gù xiáng yán tiān xià fāng wén zhī shì, xián dēng zhū cháo. qí lìng lǐ guān quàn xué, jiǎng yì qià wén, jǔ yí xìng lǐ, yǐ wèi tiān xià xiān. tài cháng yì, yǔ bó shì dì zǐ, chóng xiāng lǐ zhī huà, yǐ lì xián cái yān. jǐn yǔ tài cháng zāng bó shì píng děng yì, yuē: wén sān dài zhī dào, xiāng lǐ yǒu jiào, xià yuē xiào, yīn yuē xiáng, zhōu yuē xù. qí quàn shàn yě, xiǎn zhī cháo tíng qí chéng è yě, jiā zhī xíng fá. gù jiào huà zhī xíng yě, jiàn shǒu shàn zì jīng shī shǐ, yóu nèi jí wài. jīn bì xià zhāo zhì dé, kāi dà míng, pèi tiān dì, běn rén lún, quàn xué xìng lǐ, chóng huà lì xián, yǐ fēng sì fāng, tài píng zhī yuán yě. gǔ zhě zhèng jiào wèi qià, bù bèi qí lǐ, qǐng yīn jiù guān ér xìng yān. wèi bó shì guān zhì dì zǐ wǔ shí rén, fù qí shēn. tài cháng zé mín nián shí bā yǐ shàng yí zhuàng duān zhèng zhě, bǔ bó shì dì zǐ. jùn guó xiàn guān yǒu hǎo wén xué jìng zhǎng shàng sù zhèng jiào shùn xiāng lǐ chū rù bù bèi, suǒ wén, lìng xiāng zhǎng chéng shàng shǔ suǒ èr qiān dàn. èr qiān dàn jǐn chá kě zhě, cháng yǔ jì xié, yì tài cháng, dé shòu yè rú dì zǐ. yī suì jiē zhé kè, néng tōng yī yì yǐ shàng, bǔ wén xué zhǎng gù quē qí gāo dì kě yǐ wèi láng zhōng, tài cháng jí zòu. jí yǒu xiù cái yì děng, zhé yǐ míng wén. qí bù shì xué ruò xià cái, jí bù néng tōng yī yì, zhé bà zhī, ér qǐng zhū néng chēng zhě. jù jǐn àn zhào shū lǜ lìng xià zhě, míng tiān rén fēn jì, tōng gǔ jīn zhī yì, wén zhāng ěr yǎ, xùn cí shēn hòu, ēn shī shén měi. xiǎo lì qiǎn wén, fú néng jiū xuān, wáng yǐ míng bù yù xià. yǐ zhì lǐ zhǎng gù yǐ wén xué lǐ yì wèi guān, qiān liú zhì. qǐng xuǎn zé qí zhì bǐ èr bǎi shí yǐ shàng jí lì bǎi shí tōng yī yì yǐ shàng bǔ zuǒ yòu nèi shǐ tài xíng zú shǐ, bǐ bǎi shí yǐ xià bǔ jùn tài shǒu zú shǐ, jiē gè èr rén, biān jùn yī rén. xiān yòng sòng duō zhě, bù zú, zé zhǎng gù yǐ bǔ zhōng èr qiān dàn shǔ, wén xué zhǎng gù bǔ jùn shǔ, bèi yuán. qǐng zhe gōng lìng. tā rú lǜ lìng.
弘為學官,悼道之郁滯,乃請曰:「丞相、御史言:制曰『蓋聞導民以禮,風之以樂。婚姻者,居室之大倫也。今禮廢樂崩,朕甚愍焉,故詳延天下方聞之士,咸登諸朝。其令禮官勸學,講議洽聞,舉遺興禮,以為天下先。太常議,予博士弟子,崇鄉里之化,以厲賢材焉。』謹與太常臧、博士平等議,曰:聞三代之道,鄉里有教,夏曰校,殷曰庠,周曰序。其勸善也,顯之朝廷;其懲惡也,加之刑罰。故教化之行也,建首善自京師始,由內及外。今陛下昭至德,開大明,配天地,本人倫,勸學興禮,崇化厲賢,以風四方,太平之原也。古者政教未洽,不備其禮,請因舊官而興焉。為博士官置弟子五十人,復其身。太常擇民年十八以上、儀狀端正者,補博士弟子。郡國縣官有好文學、敬長上、肅政教、順鄉里、出入不悖,所聞,令、相、長、丞上屬所二千石。二千石謹察可者,常與計偕,詣太常,得受業如弟子。一歲皆輒課,能通一藝以上,補文學掌故缺;其高第可以為郎中,太常籍奏。即有秀才異等,輒以名聞。其不事學若下材,及不能通一藝,輒罷之,而請諸能稱者。巨謹案詔書律令下者,明天人分際,通古今之誼,文章爾雅,訓辭深厚,恩施甚美。小吏淺聞,弗能究宣,亡以明布諭下。以治禮掌故以文學禮義為官,遷留滯。請選擇其秩比二百石以上及吏百石通一藝以上補左右內史、太行卒史,比百石以下補郡太守卒史,皆各二人,邊郡一人。先用誦多者,不足,擇掌故以補中二千石屬,文學掌故補郡屬,備員。請著功令。它如律令。」
zhì yuē: kě. zì cǐ yǐ lái, gōng qīng dài fū shì lì bīn bīn duō wén xué zhī shì yǐ.
制曰:「可。」自此以來,公卿大夫士吏彬彬多文學之士矣。
zhāo dì shí jǔ xián liáng wén xué, zēng bó shì dì zǐ yuán mǎn bǎi rén, xuān dì mò zēng bèi zhī. yuán dì hǎo rú, néng tōng yī jīng zhě jiē fù. shù nián, yǐ yòng dù bù zú, gèng wèi shè yuán qiān rén, jùn guó zhì wǔ jīng bǎi shí zú shǐ. chéng dì mò, huò yán kǒng zǐ bù yī yǎng tú sān qiān rén, jīn tiān zǐ tài xué dì zǐ shǎo, yú shì zēng dì zǐ yuán sān qiān rén. suì yú, fù rú gù. píng dì shí wáng mǎng bǐng zhèng, zēng yuán shì zhī zǐ dé shòu yè rú dì zǐ, wù yǐ wèi yuán, suì kè jiǎ kē sì shí rén wèi láng zhōng, yǐ kē èr shí rén wèi tài zǐ shè rén, bǐng kē sì shí rén bǔ wén xué zhǎng gù yún.
昭帝時舉賢良文學,增博士弟子員滿百人,宣帝末增倍之。元帝好儒,能通一經者皆復。數年,以用度不足,更為設員千人,郡國置《五經》百石卒史。成帝末,或言孔子布衣養徒三千人,今天子太學弟子少,於是增弟子員三千人。歲余,復如故。平帝時王莽秉政,增元士之子得受業如弟子,勿以為員,歲課甲科四十人為郎中,乙科二十人為太子舍人,丙科四十人補文學掌故云。
zì lǔ shāng qú zi mù shòu yì kǒng zǐ, yǐ shòu lǔ qiáo bì zi yōng. zi yōng shòu jiāng dōng hàn bì zi gōng. zi gōng shòu yàn zhōu chǒu zi jiā. zi jiā shòu dōng wǔ sūn yú zi chéng. zi chéng shòu qí tián hé zi zhuāng. jí qín jìn xué, yì wèi shì bo zhī shū, dú bù jīn, gù chuán shòu zhě bù jué yě. hàn xìng, tián hé yǐ qí tián xǐ dù líng, hào dù tián shēng, shòu dōng wǔ wáng tóng zi zhōng luò yáng zhōu wáng sūn dīng kuān qí fú shēng, jiē zhe yì chuán shù piān. tóng shòu zī chuān yáng hé, zì shū yuán, yuán guāng zhōng zhēng wèi tài zhōng dài fū. qí jí mò chéng, zhì chéng yáng xiāng. guǎng chuān mèng dàn, wèi tài zǐ mén dài fū. lǔ zhōu bà jǔ héng hú lín zī zhǔ fù yǎn, jiē yǐ yì zhì dà guān. yào yán yì zhě běn zhī tián hé.
自魯商瞿子木受《易》孔子,以授魯橋庇子庸。子庸授江東馯臂子弓。子弓授燕周丑子家。子家授東武孫虞子乘。子乘授齊田何子裝。及秦禁學,《易》為筮卜之書,獨不禁,故傳受者不絕也。漢興,田何以齊田徙杜陵,號杜田生,授東武王同子中、雒陽周王孫、丁寬、齊服生,皆著《易傳》數篇。同授淄川楊何,字叔元,元光中征為太中大夫。齊即墨城,至城陽相。廣川孟但,為太子門大夫。魯周霸、莒衡胡、臨淄主父偃,皆以《易》至大官。要言《易》者本之田何。
dīng kuān zì zi xiāng, liáng rén yě. chū, liáng xiàng shēng cóng tián hé shòu yì, shí kuān wèi xiàng shēng cóng zhě, dú yì jīng mǐn, cái guò xiàng shēng, suì shì hé. xué chéng, hé xiè kuān. kuān dōng guī, hé wèi mén rén yuē: yì yǐ dōng yǐ. kuān zhì luò yáng, fù cóng zhōu wáng sūn shòu gǔ yì, hào zhōu shì chuán. jǐng dì shí, kuān wèi liáng xiào wáng jiāng jūn jù wú chǔ, hào dīng jiāng jūn, zuò yì shuō sān wàn yán, xùn gù jǔ dà yì ér yǐ, jīn xiǎo zhāng jù shì yě. kuān shòu tóng jùn dàng tián wáng sūn. wáng sūn shòu shī chóu mèng xǐ liáng qiū hè. yáo shì yì yǒu shī mèng liáng qiū zhī xué.
丁寬字子襄,梁人也。初,梁項生從田何受《易》,時寬為項生從者,讀《易》精敏,才過項生,遂事何。學成,何謝寬。寬東歸,何謂門人曰:「《易》以東矣。」寬至雒陽,復從周王孫受古義,號《周氏傳》。景帝時,寬為梁孝王將軍距吳、楚,號丁將軍,作《易說》三萬言,訓故舉大誼而已,今《小章句》是也。寬授同郡碭田王孫。王孫授施讎、孟喜、梁丘賀。繇是《易》有施、孟、梁丘之學。
shī chóu zì zhǎng qīng, pèi rén yě. pèi yǔ dàng xiāng jìn, chóu wèi tóng zǐ, cóng tián wáng sūn shòu yì. hòu chóu xǐ zhǎng líng, tián wáng sūn wèi bó shì, fù cóng zú yè, yǔ mèng xǐ liáng qiū hè bìng wèi mén rén. qiān ràng, cháng chēng xué fèi, bù jiào shòu. jí liáng qiū hè wèi shào fǔ, shì duō, nǎi qiǎn zi lín fēn jiāng mén rén zhāng yǔ děng cóng chóu wèn. chóu zì nì bù kěn jiàn, hè gù qǐng, bù dé yǐ nǎi shòu lín děng. yú shì hè jiàn chóu: jié fà shì shī shù shí nián, hè bù néng jí. zhào bài chóu wèi bó shì. gān lù zhōng yǔ wǔ jīng zhū rú zá lùn tóng yì yú shí qú gé. chóu shòu zhāng yǔ láng yá lǔ bó. bó wèi huì jī tài shǒu, yǔ zhì chéng xiàng. yǔ shòu huái yáng péng xuān pèi dài chóng zǐ píng. chóng wèi jiǔ qīng, xuān dà sī kōng. yǔ xuān jiē yǒu chuán. lǔ bó shòu tài shān máo mò rú shǎo lù láng yá bǐng dān màn róng, zhe qīng míng. mò rú zhì cháng shān tài shǒu. cǐ qí zhī míng zhě yě. yóu shì shī jiā yǒu zhāng péng zhī xué.
施讎字長卿,沛人也。沛與碭相近,讎為童子,從田王孫受《易》。後讎徙長陵,田王孫為博士,復從卒業,與孟喜、梁丘賀並為門人。謙讓,常稱學廢,不教授。及梁丘賀為少府,事多,乃遣子臨分將門人張禹等從讎問。讎自匿不肯見,賀固請,不得已乃授臨等。於是賀薦讎:「結髮事師數十年,賀不能及。」詔拜讎為博士。甘露中與《五經》諸儒雜論同異於石渠閣。讎授張禹、琅邪魯伯。伯為會稽太守,禹至丞相。禹授淮陽彭宣、沛戴崇子平。崇為九卿,宣大司空。禹、宣皆有傳。魯伯授太山毛莫如少路、琅邪邴丹曼容,著清名。莫如至常山太守。此其知名者也。由是施家有張、彭之學。
mèng xǐ zì zhǎng qīng, dōng hǎi lán líng rén yě. fù hào mèng qīng, shàn wèi lǐ chūn qiū, shòu hòu cāng shū guǎng. shì suǒ chuán hòu shì lǐ shū shì chūn qiū, jiē chū mèng qīng. mèng qīng yǐ lǐ jīng duō chūn qiū fán zá, jí shǐ xǐ cóng tián wáng sūn shòu yì. xǐ hào zì chēng yù, dé yì jiā hòu yīn yáng zāi biàn shū, zhà yán shī tián shēng qiě sǐ shí zhěn xǐ xī, dú chuán xǐ, zhū rú yǐ cǐ yào zhī. tóng mén liáng qiū hè shū tōng zhèng míng zhī, yuē: tián shēng jué yú shī chóu shǒu zhōng, shí xǐ guī dōng hǎi, ān dé cǐ shì? yòu shǔ rén zhào bīn hǎo xiǎo shù shū, hòu wèi yì, shì yì wén, yǐ wèi jī zǐ míng yí, yīn yáng qì wáng jī zǐ jī zǐ zhě, wàn wù fāng gāi zī yě. bīn chí lùn qiǎo huì, yì jiā bù néng nán, jiē yuē fēi gǔ fǎ yě. yún shòu mèng xǐ, xǐ wèi míng zhī. hòu bīn sǐ, mò néng chí qí shuō. xǐ yīn bù kěn rèn, yǐ cǐ bù jiàn xìn. xǐ jǔ xiào lián wèi láng, qū tái shǔ zhǎng, bìng miǎn, wèi chéng xiàng chuán. bó shì quē, zhòng rén jiàn xǐ. shàng wén xǐ gǎi shī fǎ, suì bù yòng xǐ. xǐ shòu tóng jùn bái guāng shǎo zǐ pèi dí mù zi xiōng, jiē wèi bó shì. yóu shì yǒu dí mèng bái zhī xué.
孟喜字長卿,東海蘭陵人也。父號孟卿,善為《禮》、《春秋》,授后蒼、疏廣。世所傳《後氏禮》、《疏氏春秋》,皆出孟卿。孟卿以《禮經》多、《春秋》煩雜,及使喜從田王孫受《易》。喜好自稱譽,得《易》家候陰陽災變書,詐言師田生且死時枕喜膝,獨傳喜,諸儒以此耀之。同門梁丘賀疏通證明之,曰:「田生絕於施讎手中,時喜歸東海,安得此事?」又蜀人趙賓好小數書,後為《易》,飾《易》文,以為「箕子明夷,陰陽氣亡箕子;箕子者,萬物方荄茲也。」賓持論巧慧,《易》家不能難,皆曰「非古法也」。雲受孟喜,喜為名之。後賓死,莫能持其說。喜因不肯仞,以此不見信。喜舉孝廉為郎,曲台署長,病免,為丞相椽。博士缺,眾人薦喜。上聞喜改師法,遂不用喜。喜授同郡白光少子、沛翟牧子兄,皆為博士。由是有翟、孟、白之學。
liáng qiū hè zì zhǎng wēng, láng yá zhū rén yě. yǐ néng xīn jì, wèi wǔ qí. cóng tài zhōng dài fū jīng fáng shòu yì. fáng zhě, zī chuān yáng hé dì zǐ yě. fáng chū wèi qí jùn tài shǒu, hè gèng shì tián wáng sūn. xuān dì shí, wén jīng fáng wèi yì míng, qiú qí mén rén, dé hè. hè shí wèi dū sī kōng lìng. zuò shì, lùn miǎn wèi shù rén. dài zhào huáng mén shù rù shuō jiào shì zhōng, yǐ zhào hè. hè rén shuō, shàng shàn zhī, yǐ hè wèi láng. huì bā yuè yǐn zhòu, xíng cí xiào zhāo miào, xiān qū máo tóu jiàn tǐng duò zhuì, shǒu chuí ní zhōng, rèn xiāng chéng yú chē, mǎ jīng. yú shì zhào hè shì zhī, yǒu bīng móu, bù jí. shàng hái, shǐ yǒu sī shì cí. shì shí, huò shì wài sūn dài jùn tài shǒu rèn xuān zuò móu fǎn zhū, xuān zi zhāng wèi gōng chē chéng, wáng zài wèi chéng jiè zhōng, yè xuán fú rù miào, jū láng jiān, zhí jǐ lì miào mén, dài shàng zhì, yù wèi nì. fā jué, fú zhū. gù shì, shàng cháng yè rù miào, qí hòu dài míng ér rù, zì cǐ shǐ yě. hè yǐ shì yǒu yīng, yóu shì jìn xìng, wèi tài zhōng dài fū, gěi shì zhōng, zhì shào fǔ. wèi rén xiǎo xīn zhōu mì, shàng xìn zhòng zhī. nián lǎo zhōng guān. chuán zi lín, yì rù shuō, wèi huáng mén láng. gān lù zhōng, fèng shǐ wèn zhū rú yú shí qú. lín xué jīng shú, zhuān xíng jīng fáng fǎ. láng yá wáng jí tōng wǔ jīng, wén lín shuō, shàn zhī. shí, xuān dì xuǎn gāo cái láng shí rén cóng lín jiǎng, jí nǎi shǐ qí zi láng zhōng jùn shàng shū cóng lín shòu yì. lín dài wǔ lù chōng zōng jūn mèng wèi shào fǔ, jùn yù shǐ dài fū, zì yǒu chuán. chōng zōng shòu píng líng shì sūn zhāng zhòng fāng pèi dèng péng zǔ zi xià qí héng xián zhǎng bīn. zhāng wèi bó shì, zhì yáng zhōu mù, guāng lù dài fū gěi shì zhōng, jiā shì chuán yè. péng zǔ, zhēn dìng tài fù. xián, wáng mǎng jiǎng xué dài fū. yóu shì liáng qiū yǒu shì sūn dèng héng zhī xué.
梁丘賀字長翁,琅邪諸人也。以能心計,為武騎。從太中大夫京房受《易》。房者,淄川楊何弟子也。房出為齊郡太守,賀更事田王孫。宣帝時,聞京房為《易》明,求其門人,得賀。賀時為都司空令。坐事,論免為庶人。待詔黃門數入說教侍中,以召賀。賀人說,上善之,以賀為郎。會八月飲酎,行祠孝昭廟,先驅旄頭劍挺墮墜,首垂泥中,刃鄉乘輿車,馬驚。於是召賀筮之,有兵謀,不吉。上還,使有司侍祠。是時,霍氏外孫代郡太守任宣坐謀反誅,宣子章為公車丞,亡在渭城界中,夜玄服入廟,居郎間,執戟立廟門,待上至,欲為逆。發覺,伏誅。故事,上常夜入廟,其後待明而入,自此始也。賀以筮有應,由是近幸,為太中大夫,給事中,至少府。為人小心周密,上信重之。年老終官。傳子臨,亦入說,為黃門郎。甘露中,奉使問諸儒於石渠。臨學精孰,專行京房法。琅邪王吉通《五經》,聞臨說,善之。時,宣帝選高材郎十人從臨講,吉乃使其子郎中駿上疏從臨受《易》。臨代五鹿充宗君孟為少府,駿御史大夫,自有傳。充宗授平陵士孫張仲方、沛鄧彭祖子夏、齊衡咸長賓。張為博士,至揚州牧,光祿大夫給事中,家世傳業。彭祖,真定太傅。咸,王莽講學大夫。由是梁丘有士孫、鄧、衡之學。
jīng fáng shòu yì liáng rén jiāo yán shòu. yán shòu yún cháng cóng mèng xǐ wèn yì. huì xǐ sǐ, fáng yǐ wèi yán shòu yì jí mèng shì xué, dí mù bái shēng bù kěn, jiē yuē fēi yě. zhì chéng dì shí, liú xiàng xiào shū, kǎo yì shuō, yǐ wèi zhū yì jiā shuō jiē zǔ tián hé yáng shū yuán dīng jiāng jūn, dà yì lüè tóng, wéi jīng shì wèi yì, dǎng jiāo yán shòu dú dé yǐn shì zhī shuō, tuō zhī mèng shì, bù xiāng yǔ tóng. fáng yǐ míng zāi yì de xìng, wèi shí xiǎn suǒ zèn zhū, zì yǒu chuán. fáng shòu dōng hǎi yīn jiā hé dōng yáo píng hé nán chéng hóng, jiē wèi láng bó shì. yóu shì yì yǒu jīng shì zhī xué.
京房受《易》梁人焦延壽。延壽雲嘗從孟喜問《易》。會喜死,房以為延壽《易》即孟氏學,翟牧、白生不肯,皆曰非也。至成帝時,劉向校書,考《易》說,以為諸《易》家說皆祖田何、楊叔元、丁將軍,大誼略同,唯京氏為異,黨焦延壽獨得隱士之說,托之孟氏,不相與同。房以明災異得幸,為石顯所譖誅,自有傳。房授東海殷嘉、河東姚平、河南乘弘,皆為郎、博士。由是《易》有京氏之學。
fèi zhí zì zhǎng wēng, dōng lái rén yě. zhì yì wèi láng, zhì dān fù lìng. zhǎng yú guà shì, wáng zhāng jù, tú yǐ tuàn xiàng xì cí shí piān wén yán jiě shuō shàng xià jīng. láng yá wáng huáng píng zhōng néng chuán zhī. huáng yòu chuán gǔ wén shàng shū.
費直字長翁,東萊人也。治《易》為郎,至單父令。長於卦筮,亡章句,徒以《彖》、《象》、《繫辭》十篇文言解說上下經。琅邪王璜平中能傳之。璜又傳古文《尚書》。
gāo xiāng, pèi rén yě. zhì yì yǔ fèi gōng tóng shí, qí xué yì wáng zhāng jù, zhuān shuō yīn yáng zāi yì, zì yán chū yú dīng jiāng jūn. chuán zhì xiāng, xiāng shòu zi kāng jí lán líng guàn jiāng yǒng. kāng yǐ míng yì wèi láng, yǒng zhì yù zhāng dū wèi. jí wáng mǎng jū shè, dōng jùn tài shǒu dí yì móu jǔ bīng zhū mǎng, shì wèi fā, kāng hòu zhī dōng jùn yǒu bīng, sī yǔ mén rèn, mén rén shàng shū yán zhī. hòu shù yuè, dí yì bīng qǐ, mǎng zhào wèn, duì shòu shī gāo kāng chǔ. mǎng è zhī, yǐ wèi huò zhòng, zhǎn kāng. yóu shì yì yǒu gāo shì xué. gāo fèi jiē wèi cháng lì yú xué guān.
高相,沛人也。治《易》與費公同時,其學亦亡章句,專說陰陽災異,自言出於丁將軍。傳至相,相授子康及蘭陵毌將永。康以明《易》為郎,永至豫章都尉。及王莽居攝,東郡太守翟誼謀舉兵誅莽,事未發,康候知東郡有兵,私語門認,門人上書言之。後數月,翟誼兵起,莽召問,對「受師高康鸀。莽惡之,以為惑眾,斬康。由是《易》有高氏學。高、費皆未嘗立於學官。
fú shēng, jì nán rén yě, gù wèi qín bó shì. xiào wén shí, qiú néng zhì shàng shū zhě, tiān xià wáng yǒu, wén fú shēng zhì zhī, yù zhào. shí fú shēng nián jiǔ shí yú, lǎo bù néng xíng, yú shì zhào tài cháng, shǐ zhǎng gù cháo cuò wǎng shòu zhī. qín shí jìn shū, fú shēng bì cáng zhī, qí hòu dà bīng qǐ, liú wáng. hàn dìng, fú shēng qiú qí shū, wáng shù shí piān, dú dé èr shí jiǔ piān, jí yǐ jiào yú qí lǔ zhī jiān. qí xué zhě yóu cǐ pō néng yán shàng shū, shān dōng dà shī wáng bù shè shàng shū yǐ jiào. fú shēng jiào jì nán zhāng shēng jí ōu yáng shēng. zhāng shēng wèi bó shì, ér fú shēng sūn yǐ zhì shàng shū zhēng, fú néng míng dìng. shì hòu lǔ zhōu bà luò yáng jiǎ jiā pō néng yán shàng shū yún.
伏生,濟南人也,故為秦博士。孝文時,求能治《尚書》者,天下亡有,聞伏生治之,欲召。時伏生年九十餘,老不能行,於是詔太常,使掌故朝錯往受之。秦時禁《書》,伏生壁藏之,其後大兵起,流亡。漢定,伏生求其《書》,亡數十篇,獨得二十九篇,即以教於齊、魯之間。齊學者由此頗能言《尚書》,山東大師亡不涉《尚書》以教。伏生教濟南張生及毆陽生。張生為博士,而伏生孫以治《尚書》征,弗能明定。是後魯周霸、雒陽賈嘉頗能言《尚書》雲。
ōu yáng shēng zì hé bó, qiān shèng rén yě. shì fú shēng, shòu ní kuān. kuān yòu shòu yè kǒng ān guó, zhì yù shǐ dài fū, zì yǒu chuán. kuān yǒu jùn cái, chū jiàn wǔ dì, yǔ jīng xué. shàng yuē: wú shǐ yǐ shàng shū wèi pǔ xué, fú hǎo, jí wén kuān shuō, kě guān. nǎi cóng kuān wèn yī piān. ōu yáng dà xiǎo xià hòu shì xué jiē chū yú kuān. kuān shòu ōu yáng shēng zǐ, shì shì xiàng chuán, zhì céng sūn gāo zi yáng, wèi bó shì. gāo sūn dì yú zhǎng bīn yǐ tài zǐ zhōng shù zǐ shòu tài zǐ, hòu wèi bó shì, lùn shí qú. yuán dì jí wèi, dì yú shì zhōng, guì xìng, zhì shào fǔ. jiè qí zǐ yuē: wǒ sǐ, guān shǔ jí sòng rǔ cái wù, shèn wú shòu. rǔ jiǔ qīng rú zhě zi sūn, yǐ lián jié zhe, kě yǐ zì chéng. jí dì yú sǐ, shào fǔ guān shǔ gòng sòng shù bǎi wàn, qí zi bù shòu. tiān zǐ wén ér jiā zhī, cì qián bǎi wàn. dì yú shǎo zǐ zhèng wèi wáng mǎng jiǎng xué dài fū. yóu shì shàng shū shì yǒu ōu yáng shì xué.
歐陽生字和伯,千乘人也。事伏生,授倪寬。寬又受業孔安國,至御史大夫,自有傳。寬有俊材,初見武帝,語經學。上曰:「吾始以《尚書》為樸學,弗好,及聞寬說,可觀。」乃從寬問一篇。歐陽、大小夏侯氏學皆出於寬。寬授歐陽生子,世世相傳,至曾孫高子陽,為博士。高孫地餘長賓以太子中庶子授太子,後為博士,論石渠。元帝即位,地餘侍中,貴幸,至少府。戒其子曰:「我死,官屬即送汝財物,慎毋受。汝九卿儒者子孫,以廉潔著,可以自成。」及地餘死,少府官屬共送數百萬,其子不受。天子聞而嘉之,賜錢百萬。地餘少子政為王莽講學大夫。由是《尚書》世有歐陽氏學。
lín zūn zì zhǎng bīn, jì nán rén yě. shì ōu yáng gāo, wèi bó shì, lùn shí qú. hòu zhì shào fǔ tài zǐ tài fù, shòu píng líng píng dāng liáng chén wēng shēng. dāng zhì chéng xiàng, zì yǒu chuán. wēng shēng xìn dōu tài fù, jiā shì chuán yè. yóu shì ōu yáng yǒu píng chén zhī xué. wēng shēng shòu láng yá yīn chóng chǔ guó gōng shèng. chóng wèi bó shì, shèng yòu fú fēng, zì yǒu chuán. ér píng dāng shòu jiǔ jiāng zhū pǔ gōng wén shàng dǎng bào xuān. pǔ wèi bó shì, xuān sī lì xiào wèi, zì yǒu chuán. tú zhòng yóu shèng, zhī míng zhě yě.
林尊字長賓,濟南人也。事歐陽高,為博士,論石渠。後至少府、太子太傅,授平陵平當、梁陳翁生。當至丞相,自有傳。翁生信都太傅,家世傳業。由是歐陽有平、陳之學。翁生授琅邪殷崇、楚國龔勝。崇為博士,勝右扶風,自有傳。而平當授九江朱普公文、上黨鮑宣。普為博士,宣司隸校尉,自有傳。徒眾尤盛,知名者也。
xià hóu shèng, qí xiān xià hóu dū wèi, cóng jì nán zhāng shēng shòu shàng shū yǐ chuán zú zi shǐ chāng. shǐ chāng chuán shèng, shèng yòu shì tóng jùn jiān qīng. jiān qīng zhě, ní kuān mén rén. shèng chuán cóng xiōng zi jiàn, jiàn yòu shì ōu yáng gāo. shèng zhì zhǎng xìn shào fǔ, jiàn tài zǐ tài fù, zì yǒu chuán. yóu shì shàng shū yǒu dà xiǎo xià hóu zhī xué.
夏侯勝,其先夏侯都尉,從濟南張生受《尚書》以傳族子始昌。始昌傳勝,勝又事同郡蕳卿。蕳卿者,倪寬門人。勝傳從兄子建,建又事歐陽高。勝至長信少府,建太子太傅,自有傳。由是《尚書》有大小夏侯之學。
zhōu kān zì shǎo qīng, qí rén yě. yǔ kǒng bà jù shì dà xià hóu shèng. bà wèi bó shì. kān yì guān lìng, lùn yú shí qú, jīng wèi zuì gāo, hòu wèi tài zǐ shǎo fù, ér kǒng bà yǐ tài zhōng dài fū shòu tài zǐ. jí yuán dì jí wèi, kān wèi guāng lù dài fū, yǔ xiāo wàng zhī bìng lǐng shàng shū shì, wèi shí xiǎn děng suǒ zèn, jiē miǎn guān. wàng zhī zì shā, shàng mǐn zhī, nǎi zhuó kān wèi guāng lù xūn, yǔ zài liú xiàng chuán. kān shòu móu qīng jí zhǎng ān xǔ shāng zhǎng bó. móu qīng wèi bó shì. bà yǐ dì shī cì jué hào bāo chéng jūn, chuán zi guāng, yì shì móu qīng, zhì chéng xiàng, zì yǒu chuán. yóu shì dà xià hóu yǒu kǒng xǔ zhī xué. shāng shàn wèi suàn, zhe wǔ xíng lùn lì, sì zhì jiǔ qīng, hào qí mén rén pèi táng lín zi gāo wèi dé xíng, píng líng wú zhāng wěi jūn wèi yán yǔ, zhòng quán wáng jí shǎo yīn wèi zhèng shì, qí guì qīn yòu qīng wèi wén xué. wáng mǎng shí, lín jí wèi jiǔ qīng, zì biǎo shàng shī zhǒng, dài fū bó shì, láng lì wèi xǔ shì xué zhě, gè cóng mén rén, huì chē shù bǎi liàng, rú zhě róng zhī. qīn zhāng jiē wèi bó shì, tú zhòng yóu shèng. zhāng wèi wáng mǎng suǒ zhū.
周堪字少卿,齊人也。與孔霸俱事大夏侯勝。霸為博士。堪譯官令,論於石渠,經為最高,後為太子少傅,而孔霸以太中大夫授太子。及元帝即位,堪為光祿大夫,與蕭望之並領尚書事,為石顯等所譖,皆免官。望之自殺,上愍之,乃擢堪為光祿勛,語在《劉向傳》。堪授牟卿及長安許商長伯。牟卿為博士。霸以帝師賜爵號褒成君,傳子光,亦事牟卿,至丞相,自有傳。由是大夏侯有孔、許之學。商善為算,著《五行論歷》,四至九卿,號其門人沛唐林子高為德行,平陵吳章偉君為言語,重泉王吉少音為政事,齊炔欽幼卿為文學。王莽時,林、吉為九卿,自表上師冢,大夫、博士,郎吏為許氏學者,各從門人,會車數百輛,儒者榮之。欽、章皆為博士,徒眾尤盛。章為王莽所誅。
zhāng shān fǔ zì zhǎng bīn, píng líng rén yě. shì xiǎo xià hóu jiàn, wèi bó shì, lùn shí qú, zhì shào fǔ. shòu tóng xiàn lǐ xún zhèng kuān zhōng shǎo jūn shān yáng zhāng wú gù zi rú, xìn dōu qín gōng yán jūn chén liú jiǎ cāng zi jiāo. wú gù shàn xiū zhāng jù, wèi guǎng líng tài fù, shǒu xiǎo xià hóu shuō wén. gōng zēng shī fǎ zhì bǎi wàn yán, wèi chéng yáng nèi shǐ. cāng yǐ yè zhě lùn shí qú, zhì jiāo dōng xiāng. xún shàn shuō zāi yì, wèi qí dū wèi, zì yǒu chuán. kuān zhōng yǒu jùn cái, yǐ bó shì shòu tài zǐ, chéng dì jí wèi, cì jué guān nèi hóu, shí yì bā bǎi hù, qiān guāng lù dài fū, lǐng shàng shū shì, shén zūn zhòng. huì jí zú, gǔ yǒng shàng shū yuē: chén wén shèng wáng zūn shī fù, bāo xián jùn, xiǎn yǒu gōng, shēng zé zhì qí jué lù, sǐ zé yì qí lǐ shì. xī zhōu gōng hōng, chéng wáng zàng yǐ biàn lǐ, ér dāng tiān xīn. gōng shū wén zi zú, wèi hóu jiā yǐ měi shì, zhe wèi hòu fǎ. jìn shì, dà sī kōng zhū yì yòu fú fēng wēng guī dé mào yāo nián, xiào xuān huáng dì mǐn cè hòu cì, zàn mìng zhī chén mí bù jī yáng. guān nèi hóu zhèng kuān zhōng yǒu yán zi zhī měi zhì, bāo shāng yǎn zhī wén xué, yán rán zǒng wǔ jīng zhī miǎo lùn, lì shī fù zhī xiǎn wèi, rù zé xiāng táng yú zhī hóng dào, wáng fǎ nà hū shèng tīng, chū zé cān zhǒng zǎi zhī zhòng zhí, gōng liè shī hū zhèng shì, tuì shí zì gōng, sī mén bù kāi, sàn cì jiǔ zú, tián mǔ bù yì, dé pèi zhōu zhào, zhōng hé gāo yáng, wèi dé dēng sī tú, yǒu jiā chén, zú rán zǎo zhōng, yóu kě dào tòng! chén yú yǐ wèi yí jiā qí zàng lǐ, cì zhī lìng shì, yǐ zhāng zūn shī bāo xián xiǎn gōng zhī dé. shàng diào zèng kuān zhōng shén hòu. yóu shì xiǎo xià hóu yǒu zhèng zhāng qín jiǎ lǐ shì zhī xué. kuān zhōng shòu dōng jùn zhào xuán, wú gù shòu pèi táng zūn, gōng shòu lǔ féng bīn. bīn wèi bó shì, zūn wáng mǎng tài fù, xuán āi dì yù shǐ dài fū, zhì dà guān, zhī míng zhě yě.
張山拊字長賓,平陵人也。事小夏侯建,為博士,論石渠,至少府。授同縣李尋、鄭寬中少君、山陽張無故子儒,信都秦恭延君、陳留假倉子驕。無故善修章句,為廣陵太傅,守小夏侯說文。恭增師法至百萬言,為城陽內史。倉以謁者論石渠,至膠東相。尋善說災異,為騎都尉,自有傳。寬中有俊材,以博士授太子,成帝即位,賜爵關內侯,食邑八百戶,遷光祿大夫,領尚書事,甚尊重。會疾卒,谷永上疏曰:「臣聞聖王尊師傅,褒賢俊,顯有功,生則致其爵祿,死則異其禮諡。昔周公薨,成王葬以變禮,而當天心。公叔文子卒,衛侯加以美諡,著為後法。近事,大司空朱邑、右扶風翁歸德茂夭年,孝宣皇帝愍冊厚賜,贊命之臣靡不激揚。關內侯鄭寬中有顏子之美質,包商、偃之文學,嚴然總《五經》之眇論,立師傅之顯位,入則鄉唐、虞之閎道,王法納乎聖聽,出則參冢宰之重職,功列施乎政事,退食自公,私門不開,散賜九族,田畝不益,德配周、召,忠合《羔羊》,未得登司徒,有家臣,卒然早終,尤可悼痛!臣愚以為宜加其葬禮,賜之令諡,以章尊師褒賢顯功之德。」上吊贈寬中甚厚。由是小夏侯有鄭、張、秦、假、李氏之學。寬中授東郡趙玄,無故授沛唐尊,恭授魯馮賓。賓為博士,尊王莽太傅,玄哀帝御史大夫,至大官,知名者也。
kǒng shì yǒu gǔ wén shàng shū, kǒng ān guó yǐ jīn wén zì dú zhī, yīn yǐ qǐ qí jiā yì shū, dé shí yú piān, gài shàng shū zī duō yú shì yǐ. zāo wū gǔ, wèi lì yú xué guān. ān guó wèi jiàn dài fū, shòu dū wèi cháo, ér sī mǎ qiān yì cóng ān guó wèn gù. qiān shū zài yáo diǎn yǔ gòng hóng fàn wēi zǐ jīn téng zhū piān, duō gǔ wén shuō. dū wèi cháo shòu jiāo dōng yōng shēng. yōng shēng shòu qīng hé hú cháng shǎo zǐ, yǐ míng gǔ liáng chūn qiū wèi bó shì bù cì shǐ, yòu chuán zuǒ shì. cháng shòu guó xú áo. áo wèi yòu fú fēng yuàn, yòu chuán máo shī, shòu wáng huáng píng líng tú yùn zǐ zhēn. zǐ zhēn shòu hé nán sāng qīn jūn zhǎng. wáng mǎng shí, zhū xué jiē lì. liú xīn wèi guó shī, huáng yùn děng jiē guì xiǎn. shì suǒ chuán bǎi liǎng piān zhě, chū dōng lái zhāng bà, fēn xī hé èr shí jiǔ piān yǐ wèi shù shí, yòu cǎi zuǒ shì chuán shū xù wèi zuò shǒu wěi, fán bǎi èr piān. piān huò shù jiǎn, wén yì qiǎn lòu. chéng dì shí qiú qí gǔ wén zhě, bà yǐ néng wèi bǎi liǎng zhēng, yǐ zhōng shū xiào zhī, fēi shì. bà cí shòu fù, fù yǒu dì zǐ wèi shì fán bìng. shí, tài zhōng dài fū píng dāng shì yù shǐ zhōu chǎng quàn shàng cún zhī. hòu fán bìng móu fǎn, nǎi chù qí shū.
孔氏有古文《尚書》,孔安國以今文字讀之,因以起其家逸《書》,得十餘篇,蓋《尚書》茲多於是矣。遭巫蠱,未立於學官。安國為諫大夫,授都尉朝,而司馬遷亦從安國問故。遷書載《堯典》、《禹貢》、《洪範》、《微子》、《金滕》諸篇,多古文說。都尉朝授膠東庸生。庸生授清河胡常少子,以明《穀梁春秋》為博士、部刺史,又傳《左氏》。常授虢徐敖。敖為右扶風掾,又傳《毛詩》,授王璜、平陵塗惲子真。子真授河南桑欽君長。王莽時,諸學皆立。劉歆為國師,璜、惲等皆貴顯。世所傳《百兩篇》者,出東萊張霸,分析合二十九篇以為數十,又采《左氏傳》、《書敘》為作首尾,凡百二篇。篇或數簡,文意淺陋。成帝時求其古文者,霸以能為《百兩》征,以中書校之,非是。霸辭受父,父有弟子尉氏樊並。時,太中大夫平當、侍御史周敞勸上存之。後樊並謀反,乃黜其書。
shēn gōng, lǔ rén yě. shǎo yǔ chǔ yuán wáng jiāo jù shì qí rén fú qiū bó shòu shī. hàn xìng, gāo zǔ guò lǔ, shēn gōng yǐ dì zǐ cóng shī rù jiàn yú lǔ nán gōng. lǚ tài hòu shí, fú qiū bó zài zhǎng ān, chǔ yuán wáng qiǎn zi yǐng yǔ shēn gōng jù zú xué. yuán wáng hōng, yǐng sì lì wèi chǔ wáng, lìng shēn gōng fù tài zǐ wù. wù bù hǎo xué, bìng shēn gōng. jí wù lì wèi wáng, xū mí shēn gōng. shēn gōng kuì zhī, guī lǔ tuì jū jiā jiào, zhōng shēn bù chū mén. fù xiè bīn kè, dú wáng mìng zhào zhī nǎi wǎng. dì zǐ zì yuǎn fāng zhì shòu yè zhě qiān yú rén, shēn gōng dú yǐ shī jīng wèi xùn gù yǐ jiào, wáng chuán, yí zhě zé què fú chuán. lán líng wáng zāng jì cóng shòu shī, yǐ tōng, shì jǐng dì wèi tài zǐ shǎo fù, miǎn qù. wǔ dì chū jí wèi, zāng nǎi shàng shū sù wèi, lèi qiān, yī suì zhì láng zhōng lìng. jí dài zhào wǎn yì cháng shòu shī shēn gōng, wèi yù shǐ dài fū. wǎn zāng qǐng lì míng táng yǐ cháo zhū hóu, bù néng jiù qí shì, nǎi yán shī shēn gōng. yú shì shàng shǐ shǐ shù bó jiā bì, ān chē yǐ pú guǒ lún, jià sì yíng shēn gōng, dì zǐ èr rén chéng yáo chuán cóng. zhì, jiàn shàng, shàng wèn zhì luàn zhī shì. shēn gōng shí yǐ bā shí yú, lǎo, duì yuē: wèi zhì zhě bù zài duō yán, gù lì xíng hé rú ěr. shì shí, shàng fāng hǎo wén cí, jiàn shēn gōng duì, mò rán. rán yǐ zhāo zhì, jí yǐ wèi tài zhōng dài fū, shě lǔ dǐ, yì míng táng shì. dòu tài hòu xǐ lǎo zi yán, bù shuō rú shù, dé wǎn zāng zhī guò, yǐ ràng shàng yuē: cǐ yù fù wèi xīn yuán píng yě! shàng yīn fèi míng táng shì, xià wǎn zāng lì, jiē zì shā. shēn gōng yì bìng miǎn guī, shù nián zú. dì zǐ wèi bó shì shí yú rén, kǒng ān guó zhì lín huái tài shǒu, zhōu bà jiāo xī nèi shǐ, xià kuān chéng yáng nèi shǐ, dàng lǔ cì dōng hǎi tài shǒu, lán líng móu shēng zhǎng shā nèi shǐ, xú yǎn jiāo xī zhōng wèi, zōu rén què mén qìng jì jiāo dōng nèi shǐ, qí zhì guān mín jiē yǒu lián jié chēng. qí xué guān dì zǐ xíng suī bù bèi, ér zhì yú dài fū láng zhǎng gù yǐ bǎi shù. shēn gōng zú yǐ shī chūn qiū shòu, ér xiá qiū jiāng gōng jǐn néng chuán zhī, tú zhòng zuì shèng. jí lǔ xǔ shēng miǎn zhōng xú gōng, jiē shǒu xué jiào shòu. wéi xián zhì shī, shì dà jiāng gōng jí xǔ shēng, yòu zhì lǐ, zhì chéng xiàng. chuán zi xuán chéng, yǐ huái yáng zhōng wèi lùn shí qú, hòu yì zhì chéng xiàng. xuán chéng jí xiōng zi shǎng yǐ shī shòu āi dì, zhì dà sī mǎ chē qí jiāng jūn, zì yǒu chuán. yóu shì lǔ shī yǒu wéi shì xué.
申公,魯人也。少與楚元王交俱事齊人浮丘伯受《詩》。漢興,高祖過魯,申公以弟子從師入見於魯南宮。呂太后時,浮丘伯在長安,楚元王遣子郢與申公俱卒學。元王薨,郢嗣立為楚王,令申公傅太子戊。戊不好學,病申公。及戊立為王,胥靡申公。申公愧之,歸魯退居家教,終身不出門。復謝賓客,獨王命召之乃往。弟子自遠方至受業者千餘人,申公獨以《詩經》為訓故以教,亡傳,疑者則闕弗傳。蘭陵王臧既從受《詩》,已通,事景帝為太子少傅,免去。武帝初即位,臧乃上書宿衛,累遷,一歲至郎中令。及代趙綰亦嘗受《詩》申公,為御史大夫。綰、臧請立明堂以朝諸侯,不能就其事,乃言師申公。於是上使使束帛加璧,安車以蒲裹輪,駕駟迎申公,弟子二人乘軺傳從。至,見上,上問治亂之事。申公時已八十餘,老,對曰:「為治者不在多言,顧力行何如耳。」是時,上方好文辭,見申公對,默然。然已招致,即以為太中大夫,舍魯邸,議明堂事。竇太后喜《老子》言,不說儒術,得綰、臧之過,以讓上曰:「此欲復為新垣平也!」上因廢明堂事,下綰、臧吏,皆自殺。申公亦病免歸,數年卒。弟子為博士十餘人,孔安國至臨淮太守,周霸膠西內史,夏寬城陽內史,碭魯賜東海太守,蘭陵繆生長沙內史,徐偃膠西中尉,鄒人闕門慶忌膠東內史,其治官民皆有廉節稱。其學官弟子行雖不備,而至於大夫、郎、掌故以百數。申公卒以《詩》、《春秋》授,而瑕丘江公盡能傳之,徒眾最盛。及魯許生、免中徐公,皆守學教授。韋賢治《詩》,事大江公及許生,又治《禮》,至丞相。傳子玄成,以淮陽中尉論石渠,後亦至丞相。玄成及兄子賞以《詩》授哀帝,至大司馬車騎將軍,自有傳。由是《魯詩》有韋氏學。
wáng shì zì wēng sī, dōng píng xīn táo rén yě. shì miǎn zhōng xú gōng jí xǔ shēng. shì wèi chāng yì wáng shī. zhāo dì bēng, chāng yì wáng sì lì, yǐ xíng yín luàn fèi, chāng yì qún chén jiē xià yù zhū, wéi zhōng wèi wáng jí láng zhōng lìng gōng suì yǐ shù jiàn jiǎn sǐ lùn. shì xì yù dāng sǐ, zhì shì shǐ zhě zé wèn yuē: shī hé yǐ wú jiàn shū? shì duì yuē: chén yǐ shī sān bǎi wǔ piān zhāo xī shòu wáng, zhì yú zhōng chén xiào zǐ zhī piān, wèi cháng bù wèi wáng fǎn fù sòng zhī yě zhì yú wēi wáng shī dào zhī jūn, wèi cháng bù liú tì wèi wáng shēn chén zhī yě. chén yǐ sān bǎi wǔ piān jiàn, shì yǐ wáng jiàn shū. shǐ zhě yǐ wén, yì dé jiǎn sǐ lùn, guī jiā bù jiào shòu. shān yáng zhāng zhǎng ān yòu jūn xiān shì shì, hòu dōng píng táng zhǎng bīn pèi chǔ shǎo sūn yì lái shì shì, wèn jīng shù piān, shì xiè yuē: wén zhī yú shī jù shì yǐ, zì rùn sè zhī. bù kěn fù shòu. táng shēng chǔ shēng yīng bó shì dì zǐ xuǎn, yì bó shì, kōu yī dēng táng, sòng lǐ shén yán, shì sòng shuō, yǒu fǎ, yí zhě qiū gài bù yán. zhū bó shì jīng wèn: hé shī? duì yuē: shì shì. jiē sù wén qí xián, gòng jiàn shì. zhào chú xià wèi bó shì. shì zhēng lái, yī bó shì yī ér bù guān, yuē: xíng yú zhī rén, hé yí fù chōng lǐ guān? jì zhì, zhǐ shě zhōng, huì zhū dài fū bó shì, gòng chí jiǔ ròu láo shì, jiē zhù yì gāo yǎng zhī, bó shì jiāng gōng shì wèi lǔ shī zōng, zhì jiāng gōng zhe xiào jīng shuō, xīn jí shì, wèi gē chuī zhū shēng yuē: gē lí jū. shì yuē: wén zhī yú shī: kè gē lí jū, zhǔ rén gē kè wú yōng guī. jīn rì zhū jūn wèi zhǔ rén, rì shàng zǎo, wèi kě yě. jiāng wēng yuē: jīng hé yǐ yán zhī? shì yuē: zài qū lǐ. jiāng wēng yuē: hé gǒu qū yě! shì chǐ zhī, yáng zuì tì dì. shì kè bà, ràng zhū shēng yuē: wǒ běn bù yù lái, zhū shēng qiáng quàn wǒ, jìng wèi shù zi suǒ rǔ! suì xiè bìng miǎn guī, zhōng yú jiā. zhāng shēng táng shēng chǔ shēng jiē wèi bó shì. zhāng shēng lùn shí qú, zhì huái yáng zhōng wèi. táng shēng chǔ tài fù. yóu shì lǔ shī yǒu zhāng táng chǔ shì zhī xué. zhāng shēng xiōng zi yóu qīng wèi jiàn dài fū, yǐ shī shòu yuán dì. qí mén rén láng yá wáng fú wèi sì shuǐ zhōng wèi, shòu chén liú xǔ yàn wèi bó shì. yóu shì zhāng jiā yǒu xǔ shì xué. chū, xuē guǎng dé yì shì wáng shì, yǐ bó shì lùn shí qú, shòu gōng shě. guǎng dé zhì yù shǐ dài fū, shě tài shān tài shǒu, jiē yǒu chuán.
王式字翁思,東平新桃人也。事免中徐公及許生。式為昌邑王師。昭帝崩,昌邑王嗣立,以行淫亂廢,昌邑群臣皆下獄誅,唯中尉王吉、郎中令龔遂以數諫減死論。式系獄當死,治事使者責問曰:「師何以無諫書?」式對曰:「臣以《詩》三百五篇朝夕授王,至於忠臣孝子之篇,未嘗不為王反覆誦之也;至於危亡失道之君,未嘗不流涕為王深陳之也。臣以三百五篇諫,是以亡諫書。」使者以聞,亦得減死論,歸家不教授。山陽張長安幼君先事式,後東平唐長賓、沛褚少孫亦來事式,問經數篇,式謝曰:「聞之於師具是矣,自潤色之。」不肯復授。唐生、褚生應博士弟子選,詣博士,摳衣登堂,頌禮甚嚴,試誦說,有法,疑者丘蓋不言。諸博士驚問:「何師?」對曰:「事式。」皆素聞其賢,共薦式。詔除下為博士。式征來,衣博士衣而不冠,曰:「刑餘之人,何宜復充禮官?」既至,止舍中,會諸大夫、博士,共持酒肉勞式,皆注意高仰之,博士江公世為《魯詩》宗,至江公著《孝經說》,心嫉式,謂歌吹諸生曰:「歌《驪駒》。」式曰:「聞之於師:客歌《驪駒》,主人歌《客毋庸歸》。今日諸君為主人,日尚早,未可也。」江翁曰:「經何以言之?」式曰:「在《曲禮》。」江翁曰:「何狗曲也!」式恥之,陽醉逷地。式客罷,讓諸生曰:「我本不欲來,諸生強勸我,竟為豎子所辱!」遂謝病免歸,終於家。張生、唐生、褚生皆為博士。張生論石渠,至淮陽中尉。唐生楚太傅。由是《魯詩》有張、唐、褚氏之學。張生兄子游卿為諫大夫,以《詩》授元帝。其門人琅邪王扶為泗水中尉,授陳留許晏為博士。由是張家有許氏學。初,薛廣德亦事王式,以博士論石渠,授龔舍。廣德至御史大夫,舍泰山太守,皆有傳。
yuán gù, qí rén yě. yǐ zhì shī xiào jǐng shí wèi bó shì, yǔ huáng shēng zhēng lùn yú shàng qián. huáng shēng yuē: tāng wǔ fēi shòu mìng, nǎi shā yě. gù yuē: bù rán. fū jié zhòu huāng luàn, tiān xià zhī xīn jiē guī tāng wǔ, tāng wǔ yīn tiān xià zhī xīn ér zhū jié zhòu, jié zhòu zhī mín fú wèi shǐ ér guī tāng wǔ, tāng wǔ bù dé yǐ ér lì. fēi shòu mìng wèi hé? huáng shēng yuē: guān suī bì bì jiā yú shǒu, lǚ suī xīn bì guàn yú zú. hé zhě? shàng xià zhī fēn yě. jīn jié zhòu suī shī dào, rán jūn shàng yě tāng wǔ suī shèng, chén xià yě. fū zhǔ yǒu shī xíng, chén bù zhèng yán kuāng guò yǐ zūn tiān zǐ, fǎn yīn guò ér zhū zhī, dài lì nán miàn, fēi shā ér hé? gù yuē: bì ruò yún, shì gāo huáng dì dài qín jí tiān zǐ zhī wèi, fēi xié? yú shì shàng yuē: shí ròu wú shí mǎ gān, wèi wèi bù zhī wèi yě yán xué zhě wú yán tāng wǔ shòu mìng, bù wèi yú. suì bà. dòu tài hòu hǎo lǎo zi shū, zhào wèn gù. gù yuē: cǐ jiā rén yán yǐ. tài hòu nù yuē: ān dé sī kōng chéng dàn shū hū! nǎi shǐ gù rén quān jī zhì. shàng zhī tài hòu nù, ér gù zhí yán wú zuì, nǎi jiǎ gù lì bīng. xià, gù cì zhì zhèng zhōng qí xīn, zhì yīng shǒu ér dào. tài hòu mò rán, wáng yǐ fù zuì. hòu shàng yǐ gù lián zhí, bài wèi qīng hé tài fù, jí miǎn. wǔ dì chū jí wèi, fù yǐ xián liáng zhēng. zhū rú duō jí huǐ yuē gù lǎo, bà guī zhī. shí, gù yǐ jiǔ shí yú yǐ. gōng sūn hóng yì zhēng, zè mù ér shì gù. gù yuē: gōng sūn zi, wù zhèng xué yǐ yán, wú qū xué yǐ ā shì! zhū qí yǐ shī xiǎn guì, jiē gù zhī dì zǐ yě. chāng yì tài fù xià hòu shǐ chāng zuì míng, zì yǒu chuán.
轅固,齊人也。以治《詩》孝景時為博士,與黃生爭論於上前。黃生曰:「湯、武非受命,乃殺也。」固曰:「不然。夫桀、紂荒亂,天下之心皆歸湯、武,湯、武因天下之心而誅桀、紂,桀、紂之民弗為使而歸湯、武,湯、武不得已而立。非受命為何?」黃生曰:「『冠雖敝必加於首,履雖新必貫於足。』何者?上下之分也。今桀、紂雖失道,然君上也;湯、武雖聖,臣下也。夫主有失行,臣不正言匡過以尊天子,反因過而誅之,代立南面,非殺而何?」固曰:「必若雲,是高皇帝代秦即天子之位,非邪?」於是上曰:「食肉毋食馬肝,未為不知味也;言學者毋言湯、武受命,不為愚。」遂罷。竇太后好《老子》書,召問固。固曰:「此家人言矣。」太后怒曰:「安得司空城旦書乎!」乃使固人圈擊彘。上知太后怒,而固直言無罪,乃假固利兵。下,固刺彘正中其心,彘應手而倒。太后默然,亡以復罪。後上以固廉直,拜為清河太傅,疾免。武帝初即位,復以賢良征。諸儒多嫉毀曰固老,罷歸之。時,固已九十餘矣。公孫弘亦征,仄目而事固。固曰:「公孫子,務正學以言,無曲學以阿世!」諸齊以《詩》顯貴,皆固之弟子也。昌邑太傅夏候始昌最明,自有傳。
hòu cāng zì jìn jūn, dōng hǎi tán rén yě. shì xià hóu shǐ chāng. shǐ chāng tōng wǔ jīng, cāng yì tōng shī lǐ, wèi bó shì, zhì shào fǔ, shòu yì fèng xiāo wàng zhī kuāng héng. fèng wèi jiàn dài fū, wàng zhī qián jiāng jūn, héng chéng xiàng, jiē yǒu chuán. héng shòu láng yá shī dān fú lǐ yóu jūn yǐng chuān mǎn chāng jūn dōu. jūn dōu wèi zhān shì, lǐ gāo mì tài fù, jiā shì chuán yè. dān dà sī kōng, zì yǒu chuán. yóu shì qí shī yǒu yì kuāng shī fú zhī xué. mǎn chāng shòu jiǔ jiāng zhāng hán láng yá pí róng jiē zhì dà guān, tú zhòng yóu shèng.
后蒼字近君,東海郯人也。事夏侯始昌。始昌通《五經》,蒼亦通《詩》、《禮》,為博士,至少府,授翼奉、蕭望之、匡衡。奉為諫大夫,望之前將軍,衡丞相,皆有傳。衡授琅邪師丹、伏理斿君、潁川滿昌君都。君都為詹事,理高密太傅,家世傳業。丹大司空,自有傳。由是《齊詩》有翼、匡、師、伏之學。滿昌授九江張邯、琅邪皮容、皆至大官,徒眾尤盛。
hán yīng, yàn rén yě. xiào wén shí wèi bó shì, jǐng dì shí zhì cháng shān tài fù. yīng tuī shī rén zhī yì, ér zuò nèi wài chuán shù wàn yán, qí yǔ pō yǔ qí lǔ jiān shū, rán guī yī yě. huái nán bì shēng shòu zhī. yàn zhào jiān yán shī zhě yóu hán shēng. hán shēng yì yǐ yì shòu rén, tuī yì yì ér wèi zhī chuán. yàn zhào jiān hǎo shī, gù qí yì wēi, wéi hán shì zì chuán zhī. wǔ dì shí, yīng cháng yǔ dǒng zhòng shū lùn yú shàng qián, qí rén jīng hàn, chù shì fēn míng, zhòng shū bù néng nán yě. hòu qí sūn shāng wèi bó shì. xiào xuān shí, zhuō jùn hán shēng qí hòu yě, yǐ yì zhēng, dài zhào diàn zhōng, yuē: suǒ shòu yì jí xiān tài fù suǒ chuán yě. cháng shòu hán shī, bù rú hán shì yì shēn, tài fù gù zhuān chuán zhī. sī lì xiào wèi gài kuān ráo běn shòu yì yú mèng xǐ, jiàn zhuō hán shēng shuō yì ér hǎo zhī, jí gèng cóng shòu yān huì
韓嬰,燕人也。孝文時為博士,景帝時至常山太傅。嬰推詩人之意,而作內、外《傳》數萬言,其語頗與齊、魯間殊,然歸一也。淮南賁生受之。燕、趙間言《詩》者由韓生。韓生亦以《易》授人,推《易》意而為之傳。燕、趙間好《詩》,故其《易》微,唯韓氏自傳之。武帝時,嬰嘗與董仲舒論於上前,其人精悍,處事分明,仲舒不能難也。後其孫商為博士。孝宣時,涿郡韓生其後也,以《易》征,待詔殿中,曰:「所受《易》即先太傅所傳也。嘗受《韓詩》,不如韓氏《易》深,太傅故專傳之。」司隸校尉蓋寬饒本受《易》於孟喜,見涿韓生說《易》而好之,即更從受焉嘒
zhào zi, hé nèi rén yě. shì yàn hán shēng, shòu tóng jùn cài yì. yì zhì chéng xiàng, zì yǒu chuán. yì shòu tóng jùn shí zi gōng yǔ wáng jí. jí wèi chāng yì wáng zhōng wèi, zì yǒu chuán. shí shēng wèi bó shì, shòu tài shān lì fēng. jí shòu zī chuān zhǎng sūn shùn. shùn wèi bó shì, fēng bù cì shǐ. yóu shì hán shī yǒu wáng shí zhǎng sūn zhī xué. fēng shòu shān yáng zhāng jiù, shùn shòu dōng hǎi fā fú, jiē zhì dà guān, tú zhòng yóu shèng.
趙子,河內人也。事燕韓生,授同郡蔡誼。誼至丞相,自有傳。誼授同郡食子公與王吉。吉為昌邑王中尉,自有傳。食生為博士,授泰山栗豐。吉授淄川長孫順。順為博士,豐部刺史。由是《韓詩》有王、食、長孫之學。豐授山陽張就,順授東海發福,皆至大官,徒眾尤盛。
máo gōng, zhào rén yě. zhì wéi, wèi hé jiān xiàn wáng bó shì, shòu tóng guó guàn zhǎng qīng. zhǎng qīng shòu jiě yán nián. yán nián wèi ā wǔ lìng, shòu xú áo. áo shòu jiǔ jiāng chén xiá, wèi wáng mǎng jiǎng xué dài fū. yóu shì yán máo shī zhě, běn zhī xú áo.
毛公,趙人也。治《濰》,為河間獻王博士,授同國貫長卿。長卿授解延年。延年為阿武令,授徐敖。敖授九江陳俠,為王莽講學大夫。由是言《毛詩》者,本之徐敖。
hàn xìng, lǔ gāo táng shēng chuán shì lǐ shí qī piān, ér lǔ xú shēng shàn wèi sòng. xiào wén shí, xú shēng yǐ sòng wèi lǐ guān dài fū, chuán zi zhì sūn yán xiāng. xiāng, qí zī xìng shàn wèi sòng, bù néng tōng jīng yán pō néng, wèi shàn yě. xiāng yì yǐ sòng wèi dài fū, zhì guǎng líng nèi shǐ. yán jí xú shì dì zǐ gōng hù mǎn yì huán shēng dān zī jiē wèi lǐ guān dài fū. ér xiá qiū xiāo fèn yǐ lǐ zhì huái yáng tài shǒu. zhū yán lǐ wèi sòng zhě yóu xú shì.
漢興,魯高堂生傳《士禮》十七篇,而魯徐生善為頌。孝文時,徐生以頌為禮官大夫,傳子至孫延、襄。襄,其資性善為頌,不能通經;延頗能,未善也。襄亦以頌為大夫,至廣陵內史。延及徐氏弟子公戶滿意、桓生、單資皆為禮官大夫。而瑕丘蕭奮以《禮》至淮陽太守。諸言《禮》為頌者由徐氏。
mèng qīng, dōng hǎi rén yě. shì xiāo fèn, yǐ shòu hòu cāng lǔ lǘ qiū qīng. cāng shuō lǐ shù wàn yán, hào yuē hòu shì qū tái jì, shòu pèi wén rén tōng hàn zi fāng liáng dài dé yán jūn dài shèng cì jūn pèi qìng pǔ xiào gōng. xiào gōng wèi dōng píng tài fù. dé hào dà dài, wèi xìn dōu tài fù shèng hào xiǎo dài, yǐ bó shì lùn shí qú, zhì jiǔ jiāng tài shǒu. yóu shì lǐ yǒu dà dài xiǎo dài qìng shì zhī xué. tōng hàn yǐ tài zǐ shè rén lùn shí qú, zhì zhōng shān zhōng wèi. pǔ shòu lǔ xià hóu jìng, yòu chuán zú zi xián, wèi yù zhāng tài shǒu. dà dài shòu láng yá xú liáng yóu qīng, wèi bó shì zhōu mù jùn shǒu, jiā shì chuán yè. xiǎo dài shòu liáng rén qiáo rén jì qīng yáng róng zi sūn. rén wèi dà hóng lú, jiā shì chuán yè, róng láng yá tài shǒu. yóu shì dà dài yǒu xú shì, xiǎo dài yǒu qiáo yáng shì zhī xué.
孟卿,東海人也。事蕭奮,以授後倉、魯閭丘卿。倉說《禮》數萬言,號曰《後氏曲台記》,授沛聞人通漢子方、梁戴德延君、戴聖次君、沛慶普孝公。孝公為東平太傅。德號大戴,為信都太傅;聖號小戴,以博士論石渠,至九江太守。由是《禮》有大戴、小戴、慶氏之學。通漢以太子舍人論石渠,至中山中尉。普授魯夏侯敬,又傳族子咸,為豫章太守。大戴授琅邪徐良斿卿,為博士、州牧、郡守,家世傳業。小戴授梁人橋仁季卿、楊榮子孫。仁為大鴻臚,家世傳業,榮琅邪太守。由是大戴有徐氏,小戴有橋、楊氏之學。
hú mǔ shēng zì zǐ dōu, qí rén yě. zhì gōng yáng chūn qiū, wèi jǐng dì bó shì. yǔ dǒng zhòng shū tóng yè, zhòng shū zhe shū chēng qí dé. nián lǎo, guī jiào yú qí, qí zhī yán chūn qiū zhě zōng shì zhī, gōng sūn hóng yì pō shòu yān. ér dǒng shēng wèi jiāng dū xiāng, zì yǒu chuán. dì zǐ suì zhī zhě, lán líng chǔ dà dōng píng yíng gōng guǎng chuān duàn zhòng wēn lǚ bù shū. dà zhì liáng xiāng, bù shū chéng xiàng zhǎng shǐ, wéi yíng gōng shǒu xué bù shī shī fǎ, wèi zhāo dì jiàn dài fū, shòu dōng hǎi mèng qīng lǔ suī mèng. mèng wèi fú jié lìng, zuò shuō zāi yì zhū, zì yǒu chuán.
胡母生字子都,齊人也。治《公羊春秋》,為景帝博士。與董仲舒同業,仲舒著書稱其德。年老,歸教於齊,齊之言《春秋》者宗事之,公孫弘亦頗受焉。而董生為江都相,自有傳。弟子遂之者,蘭陵褚大、東平贏公、廣川段仲、溫呂步舒。大至梁相,步舒丞相長史,唯贏公守學不失師法,為昭帝諫大夫,授東海孟卿、魯眭孟。孟為符節令,坐說災異誅,自有傳。
yán péng zǔ zì gōng zǐ, dōng hǎi xià pī rén yě. yǔ yán ān lè jù shì suī mèng. mèng dì zǐ bǎi yú rén, wéi péng zǔ ān lè wèi míng, zhì wèn yí yì, gè chí suǒ jiàn. mèng yuē: chūn qiū zhī yì, zài èr zi yǐ! mèng sǐ, péng zǔ ān lè gè zhuān mén jiào shòu. yóu shì gōng yáng chūn qiū yǒu yán yán zhī xué. péng zǔ wèi xuān dì bó shì, zhì hé nán jùn tài shǒu. yǐ gāo dì rù wèi zuǒ féng yì, qiān tài zǐ tài fù, lián zhí bù shì quán guì. huò shuō yuē: tiān shí bù shèng rén shì, jūn yǐ bù xiū xiǎo lǐ qū yì, wáng guì rén zuǒ yòu zhī zhù, jīng yì suī gāo, bù zhì zǎi xiàng. yuàn shǎo zì miǎn qiáng! péng zǔ yuē: fán tōng jīng shù, gù dāng xiū xíng xiān wáng zhī dào, hé kě wěi qū cóng sú, gǒu qiú fù guì hū! péng zǔ jìng yǐ tài fù guān zhōng. yuán láng yá wáng zhōng, wèi yuán dì shào fǔ, jiā shì chuán yè. zhōng shòu tóng jùn gōng sūn wén dōng mén yún. yún wèi jīng zhōu cì shǐ, wén dōng píng tài fù, tú zhòng yóu shèng. yún zuò wèi jiāng zéi bài rǔ mìng, xià yù zhū.
嚴彭祖字公子,東海下邳人也。與顏安樂俱事眭孟。孟弟子百餘人,唯彭祖、安樂為明,質問疑誼,各持所見。孟曰:「《春秋》之意,在二子矣!」孟死,彭祖、安樂各顓門教授。由是《公羊春秋》有顏、嚴之學。彭祖為宣帝博士,至河南郡太守。以高第入為左馮翊,遷太子太傅,廉直不事權貴。或說曰:「天時不勝人事,君以不修小禮曲意,亡貴人左右之助,經誼雖高,不至宰相。願少自勉強!」彭祖曰:「凡通經術,固當修行先王之道,何可委曲從俗,苟求富貴乎!」彭祖竟以太傅官終。援琅邪王中,為元帝少府,家世傳業。中授同郡公孫文、東門雲。云為荊州刺史,文東平太傅,徒眾尤盛。雲坐為江賊拜辱命,下獄誅。
yán ān lè zì gōng sūn, lǔ guó xuē rén, suī mèng zǐ zi yě. jiā pín, wèi xué jīng lì, guān zhì qí jùn tài shǒu chéng, hòu wèi chóu jiā suǒ shā. ān lè shòu huái yáng líng fēng cì jūn zī chuān rèn gōng. gōng wèi shào fǔ, fēng zī chuān tài shǒu. yóu shì yán jiā yǒu líng rèn zhī xué. shǐ gòng yǔ shì yíng gōng, chéng yú suī mèng, zhì yù shǐ dài fū, shū guǎng shì mèng qīng, zhì tài zǐ tài fù, jiē zì yǒu chuán. guǎng shòu láng yá guǎn lù, lù wèi yù shǐ zhōng chéng. yǔ shòu yǐng chuān táng xī huì, huì shòu tài shān míng dōu, dōu wèi chéng xiàng shǐ. dōu yǔ lù yòu shì yán ān lè, gù yán shì fù yǒu guǎn míng zhī xué. lù shòu sūn bǎo, wèi dà sī nóng, zì yǒu chuán. fēng shòu mǎ gōng láng yá zuǒ xián. xián wèi jùn shǒu jiǔ qīng, tú zhòng yóu shèng. gōng zhì dà sī tú, zì yǒu chuán.
顏安樂字公孫,魯國薛人,眭孟姊子也。家貧,為學精力,官至齊郡太守丞,後為仇家所殺。安樂授淮陽泠豐次君、淄川任公。公為少府,豐淄川太守。由是顏家有泠、任之學。始貢禹事嬴公,成於眭孟,至御史大夫,疏廣事孟卿,至太子太傅,皆自有傳。廣授琅邪管路,路為御史中丞。禹授潁川堂溪惠,惠授泰山冥都,都為丞相史。都與路又事顏安樂,故顏氏復有管、冥之學。路授孫寶,為大司農,自有傳。豐授馬宮、琅邪左咸。咸為郡守九卿,徒眾尤盛。宮至大司徒,自有傳。
xiá qiū jiāng gōng, shòu gǔ liáng chūn qiū jí shī yú lǔ shēn gōng, chuán zi zhì sūn wèi bó shì. wǔ dì shí, jiāng gōng yǔ dǒng zhòng shū bìng. zhòng shū tōng wǔ jīng, néng chí lùn, shàn shǔ wén. jiāng gōng nà yú kǒu, shàng shǐ yǔ zhòng shū yì, bù rú zhòng shū. ér chéng xiàng gōng sūn hóng běn wèi gōng yáng xué, bǐ jí qí yì, zú yòng dǒng shēng. yú shì shàng yīn zūn gōng yáng jiā, zhào tài zǐ shòu gōng yáng chūn qiū, yóu shì gōng yáng dà xìng. tài zǐ jì tōng, fù sī wèn gǔ liáng ér shàn zhī. qí hòu jìn wēi, wéi lǔ róng guǎng wáng sūn hào xīng gōng èr rén shòu yān. guǎng jǐn néng chuán qí shī chūn qiū, gāo cái jié mǐn, yǔ gōng yáng dà shī suī mèng děng lùn, shù kùn zhī, gù hǎo xué zhě pō fù shòu gǔ liáng. pèi cài qiān qiū shǎo jūn liáng zhōu qìng yòu jūn dīng xìng zi sūn jiē cóng guǎng shòu. qiān qiū yòu shì hào xīng gōng, wèi xué zuì dǔ. xuān dì jí wèi, wén wèi tài zǐ hǎo gǔ liáng chūn qiū, yǐ wèn chéng xiàng wéi xián zhǎng xìn shào fǔ xià hóu shèng jí shì zhōng lè líng hóu shǐ gāo, jiē lǔ rén yě, yán gǔ liáng zǐ běn lǔ xué, gōng yáng shì nǎi qí xué yě, yí xìng gǔ liáng. shí qiān qiū wèi láng, zhào jiàn, yǔ gōng yáng jiā bìng shuō, shàng shàn gǔ liáng shuō, zhuó qiān qiū wèi jiàn dài fū gěi shì zhōng, hòu yǒu guò, zuǒ qiān píng líng lìng. fù qiú néng wèi gǔ liáng zhě, mò jí qiān qiū. shàng mǐn qí xué qiě jué, nǎi yǐ qiān qiū wèi láng zhōng hù jiāng, xuǎn láng shí rén cóng shòu. rǔ nán yǐn gēng shǐ wēng jūn běn zì shì qiān qiū, néng shuō yǐ, huì qiān qiū bìng sǐ, zhēng jiāng gōng sūn wèi bó shì. liú xiàng yǐ gù jiàn dài fū tōng dá dài zhào, shòu gǔ liáng, yù lìng zhù zhī. jiāng bó shì fù sǐ, nǎi zhēng zhōu qìng dīng xìng dài zhào bǎo gōng, shǐ zú shòu shí rén. zì yuán kāng zhōng shǐ jiǎng, zhì gān lù yuán nián, jī shí yú suì, jiē míng xí. nǎi zhào wǔ jīng míng rú tài zǐ tài fù xiāo wàng zhī děng dà yì diàn zhōng, píng gōng yáng gǔ liáng tóng yì, gè yǐ jīng chù shì fēi. shí, gōng yáng bó shì yán péng zǔ shì láng shēn wǎn yī tuī sòng xiǎn, gǔ liáng yì láng yǐn gēng shǐ dài zhào liú xiàng zhōu qìng dīng xìng bìng lùn. gōng yáng jiā duō bù jiàn cóng, yuàn qǐng nèi shì láng xǔ guǎng, shǐ zhě yì bìng nèi gǔ liáng jiā zhōng láng wáng hài, gè wǔ rén, yì sān shí yú shì. wàng zhī děng shí yī rén gè yǐ jīng yì duì, duō cóng gǔ liáng. yóu shì gǔ liáng zhī xué dà shèng. qìng xìng jiē wèi bó shì. xìng zhì zhōng shān tài fù, shòu chǔ shēn zhāng chāng màn jūn, wèi bó shì, zhì zhǎng shā tài fù, tú zhòng yóu shèng. yǐn gēng shǐ wèi jiàn dài fū zhǎng lè hù jiāng, yòu shòu zuǒ shì chuán, qǔ qí biàn lǐ hé zhě yǐ wèi zhāng jù, chuán zi xián jí dí fāng jìn láng yá fáng fēng. xián zhì dà sī nóng, fāng jìn chéng xiàng, zì yǒu chuán.
瑕丘江公,受《穀梁春秋》及《詩》於魯申公,傳子至孫為博士。武帝時,江公與董仲舒並。仲舒通《五經》,能持論,善屬文。江公吶於口,上使與仲舒議,不如仲舒。而丞相公孫弘本為《公羊》學,比輯其議,卒用董生。於是上因尊《公羊》家,詔太子受《公羊春秋》,由是《公羊》大興。太子既通,復私問《穀梁》而善之。其後浸微,唯魯榮廣王孫、皓星公二人受焉。廣盡能傳其《詩》、《春秋》,高材捷敏,與《公羊》大師眭孟等論,數困之,故好學者頗復受《穀梁》。沛蔡千秋少君、梁周慶幼君、丁姓子孫皆從廣受。千秋又事皓星公,為學最篤。宣帝即位,聞衛太子好《穀梁春秋》,以問丞相韋賢、長信少府夏侯勝及侍中樂陵侯史高,皆魯人也,言穀梁子本魯學,公羊氏乃齊學也,宜興《穀梁》。時千秋為郎,召見,與《公羊》家並說,上善《穀梁》說,擢千秋為諫大夫給事中,後有過,左遷平陵令。復求能為《穀梁》者,莫及千秋。上愍其學且絕,乃以千秋為郎中戶將,選郎十人從受。汝南尹更始翁君本自事千秋,能說矣,會千秋病死,征江公孫為博士。劉向以故諫大夫通達待詔,受《穀梁》,欲令助之。江博士復死,乃征周慶、丁姓待詔保宮,使卒授十人。自元康中始講,至甘露元年,積十餘歲,皆明習。乃召《五經》名儒太子太傅蕭望之等大議殿中,平《公羊》、《穀梁》同異,各以經處是非。時,《公羊》博士嚴彭祖、侍郎申輓、伊推、宋顯,《穀梁》議郎尹更始、待詔劉向、周慶、丁姓並論。《公羊》家多不見從,願請內侍郎許廣,使者亦並內《穀梁》家中郎王亥,各五人,議三十餘事。望之等十一人各以經誼對,多從《穀梁》。由是《穀梁》之學大盛。慶、姓皆為博士。姓至中山太傅,授楚申章昌曼君,為博士,至長沙太傅,徒眾尤盛。尹更始為諫大夫、長樂戶將,又受《左氏傳》,取其變理合者以為章句,傳子咸及翟方進、琅邪房風。咸至大司農,方進丞相,自有傳。
fáng fèng zì zi yuán, bù qí rén yě. yǐ shè cè yǐ kē wèi tài shǐ zhǎng gù. tài cháng jǔ fāng zhèng, wèi xiàn lìng dū wèi, shī guān. dà sī mǎ piào qí jiāng jūn wáng gēn zòu chú bǔ zhǎng shǐ, jiàn fèng míng jīng tōng dá, zhuó wèi guāng lù dài fū, qiān wǔ guān zhōng láng jiāng. shí, guāng lù xūn wáng gōng yǐ wài shǔ nèi qīng, yǔ fèng chē dū wèi liú xīn gòng xiào shū, sān rén jiē shì zhōng. xīn bái zuǒ shì chūn qiū kě lì, āi dì nà zhī, yǐ wèn zhū rú, jiē bù duì. xīn yú shì shù jiàn chéng xiàng kǒng guāng, wèi yán zuǒ shì yǐ qiú zhù, guāng zú bù kěn. wéi fèng gōng xǔ xīn, suì gòng yí shū zé ràng tài cháng bó shì, yǔ zài xīn chuán. dà sī kōng shī dān zòu xīn fēi huǐ xiān dì suǒ lì, shàng yú shì chū gōng děng bǔ lì: gōng wèi hóng nóng xīn hé nèi fèng jiǔ jiāng tài shǒu, zhì qīng zhōu mù. shǐ, jiāng bó shì shòu hú cháng, cháng shòu liáng xiāo bǐng jūn fáng, wáng mǎng shí wèi jiǎng xué dài fū. yóu shì gǔ liáng chūn qiū yǒu yǐn hú shēn zhāng fáng shì zhī xué.
房鳳字子元,不其人也。以射策乙科為太史掌故。太常舉方正,為縣令都尉,失官。大司馬票騎將軍王根奏除補長史,薦鳳明經通達,擢為光祿大夫,遷五官中郎將。時,光祿勛王龔以外屬內卿,與奉車都尉劉歆共校書,三人皆侍中。歆白《左氏春秋》可立,哀帝納之,以問諸儒,皆不對。歆於是數見丞相孔光,為言《左氏》以求助,光卒不肯。唯鳳、龔許歆,遂共移書責讓太常博士,語在《歆傳》。大司空師丹奏歆非毀先帝所立,上於是出龔等補吏:龔為弘農;歆河內;鳳九江太守,至青州牧。始,江博士授胡常,常授梁蕭秉君房,王莽時為講學大夫。由是《穀梁春秋》有尹、胡、申章、房氏之學。
hàn xìng, běi píng hóu zhāng cāng jí liáng dà fù jiǎ yì jīng zhào yǐn zhāng chǎng tài zhōng dài fū liú gōng zǐ jiē xiū chūn qiū zuǒ shì chuán. yì wèi zuǒ shì chuán xùn gù, shòu zhào rén guàn gōng, wèi hé jiān xiàn wáng bó shì, zi zhǎng qīng wèi dàng yīn lìng, shòu qīng hé zhāng yǔ zhǎng zi. yǔ yǔ xiāo wàng zhī tóng shí wèi yù shǐ, shù wèi wàng zhī yán zuǒ shì, wàng zhī shàn zhī, shàng shū shù yǐ chēng shuō. hòu wàng zhī wèi tài zǐ tài fù, jiàn yǔ yú xuān dì, zhēng yǔ dài zhào, wèi jí wèn, huì jí sǐ. shòu yǐn gēng shǐ, gēng shǐ chuán zi xián jí dí fāng jìn hú cháng. cháng shòu lí yáng jiǎ hù jì jūn, āi dì shí dài zhào wèi láng, shòu cāng wú chén qīn zi yì, yǐ zuǒ shì shòu wáng mǎng, zhì jiāng jūn. ér liú xīn cóng yǐn xián jí dí fāng jìn shòu. yóu shì yán zuǒ shì zhě běn zhī jiǎ hù liú xīn.
漢興,北平侯張蒼及梁大傅賈誼、京兆尹張敞、太中大夫劉公子皆修《春秋左氏傳》。誼為《左氏傳》訓故,授趙人貫公,為河間獻王博士,子長卿為盪陰令,授清河張禹長子。禹與蕭望之同時為御史,數為望之言《左氏》,望之善之,上書數以稱說。後望之為太子太傅,薦禹於宣帝,征禹待詔,未及問,會疾死。授尹更始,更始傳子咸及翟方進、胡常。常授黎陽賈護季君,哀帝時待詔為郎,授蒼梧陳欽子佚,以《左氏》授王莽,至將軍。而劉歆從尹咸及翟方進受。由是言《左氏》者本之賈護、劉歆。
zàn yuē: zì wǔ dì lì wǔ jīng bó shì, kāi dì zǐ yuán, shè kē shè cè, quàn yǐ guān lù, qì yú yuán shǐ, bǎi yǒu yú nián, chuán yè zhě jìn shèng, zhī yè fān zī, yī jīng shuō zhì bǎi yú wàn yán, dà shī zhòng zhì qiān yú rén, gài lù lì zhī lù rán yě. chū, shū wéi yǒu ōu yáng, lǐ hòu, yì yáng, chūn qiū gōng yáng ér yǐ. zhì xiào xuān shì, fù lì dà xiǎo xià hóu shàng shū, dà xiǎo dài lǐ, shī mèng liáng qiū yì, gǔ liáng chūn qiū. zhì yuán dì shì, fù lì jīng shì yì, píng dì shí, yòu lì zuǒ shì chūn qiū máo shī yì lǐ gǔ wén shàng shū, suǒ yǐ wǎng luó yí shī, jiān ér cún zhī, shì zài qí zhōng yǐ.
贊曰:自武帝立《五經》博士,開弟子員,設科射策,勸以官祿,訖於元始,百有餘年,傳業者浸盛,支葉蕃滋,一經說至百餘萬言,大師眾至千餘人,蓋祿利之路然也。初,《書》唯有歐陽,《禮》後,《易》楊,《春秋》公羊而已。至孝宣世,復立《大小夏侯尚書》,《大小戴禮》,《施》、《孟》、《梁丘易》,《穀梁春秋》。至元帝世,復立《京氏易》,平帝時,又立《左氏春秋》、《毛詩》、逸《禮》、古文《尚書》,所以罔羅遺失,兼而存之,是在其中矣。