strong lián juǎn xī fēng yī shī yè kè　 yún héng qín lǐng qiān lǐ shū lái
簾卷西風一詩夜課　雲橫秦嶺千里書來

strong 
 

huà shuō tóng yún gé zhōng qiū yī huì, shù rì hòu, zǐ cāng jiè yú yuán yě hái le xí. guāng yīn xùn sù, zǎo shì jiǔ yuè le. cǐ shí qiū xīn yuàn jú huā shèng kāi, qiū hén zhèng nǐ yāo dà jiā yī xù. yī rì, jiàn qiū qǐ gè jué zǎo zhǎo zháo xiǎo cén, xiàng qiū xīn yuàn lái.
話說彤雲閣中秋一會，數日後，紫滄借愉園也還了席。光陰迅速，早是九月了。此時秋心院菊花盛開，秋痕正擬邀大家一敘。一日，劍秋起個絕早；找着小岑，向秋心院來。

qià hǎo dà mén kāi zhe, liǎng rén jiù qiāo qiāo zǒu jìn yuè liàng mén, zhǐ jué dé yī zhèn zhèn jú huā de xiāng, pū rén bí kǒng. dāng xià xiù mù chén chén, qǐ chuāng jì jì, yī gè xiǎo yā huán zài yuàn lǐ bēi zhe liǎn sǎo nà luò yè, yī gè dà yā huán kào zhe xī chuāng wài lán gàn biān huàn huā píng shuǐ, yě bù qiáo jiàn tā liǎng rén. zhí zhì gēn qián, zhè liǎng gè yā huán cái xià yī tiào, jiàn shì shú rén, dōu xiào dào: lái dé nèn zǎo? yé hé niáng hái méi xǐng lī, xī wū zuò ba. jiàn qiū jìn le xī wū, jiù dǎ zhe dōng biān bǎn bì dào: jīng hǎo mèng mén wài huā láng. xiǎo cén gēn zhe xiào dào: nǐ zhǐ hé dài yuè pī xīng, xiū dù tā tíng mián zhěng sù. nà xiǎo yā huán zǎo liū rù běi wū gào sù qù le. zhǐ tīng dé chī zhū qīng qīng de huàn qiū hén dào: xiǎo cén jiàn qiū lái le. qiū hén jīng xǐng dào: yǒu shén me shí hòu le? yā huán dào: zǎo de hěn, tài yáng hái méi luò dì lī. jiàn qiū dào: tài yáng méi luò dì, jiù bù zhǔn rén lái me? chī zhū lǐ miàn dá dào: nǐ men zuò, wǒ jiù qǐ lái.
恰好大門開着，兩人就悄悄走進月亮門，只覺得一陣陣菊花的香，撲人鼻孔。當下繡幕沉沉，綺窗寂寂，一個小丫鬟在院裡背着臉掃那落葉，一個大丫鬟靠着西窗外欄干邊換花瓶水，也不瞧見他兩人。直至跟前，這兩個丫鬟才嚇一跳，見是熟人，都笑道：「來得恁早？爺和娘還沒醒哩，西屋坐吧。」劍秋進了西屋，就打着東邊板壁道：「驚好夢門外花郎。」小岑跟着笑道：「你只合帶月披星，休妒他停眠整宿。」那小丫鬟早溜入北屋告訴去了。只聽得痴珠輕輕的喚秋痕道：「小岑、劍秋來了。」秋痕驚醒道：「有什麼時候了？」丫鬟道：「早得很，太陽還沒落地哩。」劍秋道：「太陽沒落地，就不准人來麼？」痴珠裡面答道：「你們坐，我就起來。」

yī huì, chī zhū liǎng shǒu róu zhuó yǎn, shēn shàng pī zhe zhǎng de báo mián ǎo, tā zhe xié, zì dōng wū zǒu chū, shuō dào: zuó rì nǐ liǎng gè zài yī kuài me? zěn de zhè bān zǎo jiù chū mén? xiǎo cén dào: tā wèi zhe hé shēng shí wǔ de jú, wǒ men sān gè dōu méi hái xí, wǎn xī yuē le dà jiā, yào jiè zhè wū lǐ, zuò gè dōng dào lī. chī zhū yī miàn xǐ shù, yī miàn shuō dào: hǎo jí. zhǐ shì jīn rì pà lái bù jí. jiàn qiū dào: jiào chú fáng suí biàn yù bèi ba. zhǐ jiàn kàng biān de jìng tuī kāi, qiū hén xiào yín yín de shuō dào: nǐ men dào huì dǎ suàn, sān gè hé lǒng yī xí, hái shì suí biàn yù bèi, xiū rén bù xiū rén ne. xiǎo cén dào: wǒ men xìng zhī suǒ zhì, yào jīn rì jiù jīn rì ba. qiū hén zhǐ de huàn bǒ jiǎo chuán huà chú fáng qù le.
一會，痴珠兩手柔着眼，身上披着長的薄棉襖，趿着鞋，自東屋走出，說道：「昨日你兩個在一塊麼？怎的這般早就出門？」小岑道：「他為着荷生十五的局，我們三個都沒還席，晚夕約了大家，要借這屋裡，做個東道哩。」痴珠一面洗漱，一面說道：「好極。只是今日怕來不及。」劍秋道：「叫廚房隨便預備吧。」只見炕邊的鏡推開，秋痕笑吟吟的說道：「你們倒會打算，三個合攏一席，還是隨便預備，羞人不羞人呢。」小岑道：「我們興之所至，要今日就今日吧。」秋痕只得喚跛腳傳話廚房去了。

jiàn qiū qiáo zhe qiū hén yún huán luàn wǎn, xīng yǎn chū xǐng, dài sè níng chūn, fěn xiāng fú wū, biàn shuō dào: duān xiáng kě zēng, hǎo shā rén wú gān jìng! qiū hén bù hǎo yì sī qǐ lái, suí shuō dào: hǎo gè xué shì, zhǐ zhè jǐ jù xī xiāng. xiǎo cén xiào dào: rén jiā hǎo yì tì nǐ zhāng luó, nǐ piān yào tǎo gè méi liǎn. shuō dé sān rén dōu xiào le. qiū hén jiù zǒu rù dōng wū zhuāng lüè, dà jiā gēn rén.
劍秋瞧着秋痕雲鬟亂挽，星眼初醒，黛色凝春，粉香浮污，便說道：「端詳可憎，好煞人無乾淨！」秋痕不好意思起來，隨說道：「好個學士，只這幾句《西廂》。」小岑笑道：「人家好意替你張羅，你偏要討個沒臉。」說得三人都笑了。秋痕就走入東屋妝掠，大家跟人。

xiǎo cén jiàn kào nán chuāng xià bǎi yī shū àn, biàn shuō dào: qiū hén, nǐ yě xué cǎi qiū dú qǐ shū lái? jiàn qiū jiǎn zhe àn shàng de shū, shì yī bù wén xuǎn yī bù yù xī shēng shī jiān zhù yī bù yùn fǔ qún yù yī cè zhuān tǎ míng yī cè yuán tà lǐ quán míng. suí shǒu zhǎn kāi yī yè, què jiā yī shī jiān, shàng yǒu shī èr jù, shì:
小岑見靠南窗下擺一書案，便說道：「秋痕，你也學采秋讀起書來？」劍秋檢着案上的書，是一部《文選》、一部《玉溪生詩箋注》、一部《韻府群玉》、一冊《磚塔銘》、一冊原拓《醴泉銘》。隨手展開一頁，卻夾一詩箋，上有詩二句，是：

láng ēn yè báo nán chéng mèng, qiè mìng huā rú bù jiàn chūn. rèn dé bǐ jī shì qiū hén de, biàn dì gěi xiǎo cén dào: nǐ qiáo, qiū hén gēn le chī zhū bù shàng liǎng gè yuè, jìng huì zuò shī, kě xǐ bù kě xǐ ne? xiǎo cén qiáo guò, shuō dào: fēng diào shū jiā, zěn de zhǐ liǎng jù? shì shén me tí? chī zhū dào: zhè shì tā qiū hǎi táng de shī, wǒ jiā huán le zhè liǎng jù. tā rú jīn yào wǒ yè kè yī shī, yě zuò yǒu shí jǐ shǒu qī jué, wǔ liù shǒu qī lǜ. biàn xiàng qiū hén dào: nǐ hé bù qǔ lái gěi xiǎo cén jiàn qiū qiáo? qiū hén dào: zhè huì wǒ cái xué, zǒng shì bù hǎo, děng hǎo le zài gěi tā qiáo. xiǎo cén dào: jiù shì bù hǎo, gěi wǒ men qiáo yòu hé fáng ne? chī zhū dào: wǒ zuó wǎn de tí shì bái jī guān huā, tā yǒu liǎng jù hái hǎo, niàn gěi nǐ tīng. biàn niàn dào:
郎恩葉薄難成夢，妾命花如不見春。認得筆跡是秋痕的，便遞給小岑道：「你瞧，秋痕跟了痴珠不上兩個月，竟會做詩，可喜不可喜呢？」小岑瞧過，說道：「風調殊佳，怎的只兩句？是什麼題？」痴珠道：「這是他《秋海棠》的詩，我夾圜了這兩句。他如今要我夜課一詩，也做有十幾首七絕，五六首七律。」便向秋痕道：「你何不取來給小岑、劍秋瞧？」秋痕道：「這會我才學，總是不好，等好了再給他瞧。」小岑道：「就是不好，給我們瞧又何妨呢？」痴珠道：「我昨晚的題是《白雞冠花》，他有兩句還好，念給你聽。」便念道：

chuāng qián yí shì tán xuán bàn, tí yuè wú shēng yè sè lán. xiǎo cén dào hǎo! jiàn qiū dào: yǒu cǐ xīn sī, hái pà tā bù hǎo me? zhèng wǎng xià shuō, hé shēng cǎi qiū dōu lái le, dà jiā yán rén. cǎi qiū qiáo zhe shū àn, biàn xiào xiàng chī zhū dào: wǒ bù xiǎng nǐ zuò le chén zuì liáng. zhè huì qiū hén zhuāng lüè yě wán, cǎi qiū qǔ chū biàn miàn, yào qiū hén huà chū jǐ zhī mò jú. jiē zhe. zǐ cāng yáo huá tóng lái, bù yī huì, dān màn yún yě dào.
「窗前疑是談玄伴，啼月無聲夜色闌。」小岑道；「好！」劍秋道：「有此心思，還怕他不好麼？」正往下說，荷生、采秋都來了，大家延人。采秋瞧着書案，便笑向痴珠道：「我不想你做了陳最良。」這會秋痕妝掠也完，采秋取出便面，要秋痕畫出幾枝墨菊。接着。紫滄、瑤華同來，不一會，丹-、曼雲也到。

yú shì dà jiā hū shāng shǎng jú. cǎi qiū dào: tīng shuō qiū hén jiǔ lìng, yào rén jiā zuò pò tí, jīn tiān xíng gè shén me lìng? qiū hén xiào dào: lián jù. hé shēng dào: rú jīn qiū hén zhēn yào chōng qǐ míng jiā lái, bú shì pò tí, biàn shì lián jù. dān dào: zhè yòu hé kǔ ne, kuài kuài huó huó hē jiǔ bù hǎo? què yào zhuā tóu wā ěr de xún sī. cǎi qiū dào: kàn tā chū shén me tí, wǒ men xiǎng xiǎng zhe, yě hái yǒu qù. yáo huá dào: wǒ bù nài fán gàn zhè gè yíng shēng. fèng zǐ zǐ, cǎi zǐ zǐ, wǒ hé nǐ fā quán ba. jiù hé dān hū qǐ wǔ kuí shǒu qī zǐ tú lái, jiāng shǒu zhuó zhèn dòng dé dīng dīng dōng dōng de xiǎng.
於是大家呼觴賞菊。采秋道：「聽說秋痕酒令，要人家做破題，今天行個什麼令？」秋痕笑道：「聯句。」荷生道：「如今秋痕真要充起名家來，不是破題，便是聯句。」丹-道：「這又何苦呢，快快活活喝酒不好？卻要抓頭挖耳的尋思。」采秋道：「看他出什麼題，我們想想着，也還有趣。」瑤華道：「我不耐煩幹這個營生。鳳姊姊，采姊姊，我和你發拳吧。」就和丹-呼起五魁手、七子圖來，將手鐲振動得丁丁冬冬的響。

jiàn qiū dào: fā quán de fā quán, lián jù de lián jù, qiū hén, nǐ zěn bù chū tí? qiū hén dào: wǒ bù chū tí, hé shēng chī zhū hé cǎi zǐ zǐ yī gè rén xiě yī gè zì, dòu qǐ lái shì shén me, biàn shì gè tí. hé shēng dào: zhè dào xīn xiān yǒu qù, wǒ xiān xiě ba. qiū hén dào: nǐ bú yào jí, dào lǐ jiān xiě qù, děng cǎi zǐ zǐ chī zhū xiě le, jiǎn kāi lái kàn. yú shì hé shēng xiān xiě, guà gè zhǐ wán, cì shì chī zhū cǎi qiū. qiū hén yī yī zhǎn kāi, hé shēng shì gè méi zì, chī zhū shì gè huà zì. hé shēng dào: miào ya, jìng yǒu zhè yàng còu qiǎo de hǎo tí mù! qiū hén niān zhe cǎi qiū yī jiǔ dào: qiě màn huān xǐ, hái yǒu cǎi zǐ zǐ yī gè zì, bù xiǎo dé duì bù duì? dà jiā jí zhe yào kàn, qiū hén zhǎn kāi, shì gè shān zì. xiǎo cén dào: pú dōng yǒu gè é méi yuán. zǐ cāng dào: sì chuān yǒu é méi shān. chī zhū dào: qín zhàn hái yǒu gè huà méi guān lī. cǎi qiū dào: zhè huà méi shān sān zì suī méi xiàn chéng, què yǎ de hěn, lián jǐ shǒu qī jué ba. dān dào: wǒ men bù néng. cǎi qiū dào: ràng nǐ qǐ jù hǎo me? xiǎo cén dào: qiàn dài yǒu fá, zhè lì kāi le hé rú? dà jiā dào: hǎo.
劍秋道：「發拳的發拳，聯句的聯句，秋痕，你怎不出題？」秋痕道：「我不出題，荷生、痴珠和采姊姊一個人寫一個字，鬥起來是什麼，便是個題。」荷生道：「這倒新鮮有趣，我先寫吧。」秋痕道：「你不要急，到裡間寫去，等采姊姊、痴珠寫了，檢開來看。」於是荷生先寫，掛個紙丸，次是痴珠、采秋。秋痕一一展開，荷生是個「眉」字，痴珠是個「畫」字。荷生道：「妙呀，竟有這樣湊巧的好題目！」秋痕拈着采秋一九道：「且慢歡喜，還有采姊姊一個字，不曉得對不對？」大家急着要看，秋痕展開，是個「山」字。小岑道：「蒲東有個峨眉原。」紫滄道：「四川有峨眉山。」痴珠道：「秦棧還有個畫眉關哩。」采秋道：「這『畫眉山』三字雖沒現成，卻雅得很，聯幾首七絕吧。」丹-道：「我們不能。」采秋道：「讓你起句好麼？」小岑道：「倩代有罰，這例開了何如？」大家道：「好。」

yú shì dān yī miàn fā quán, yī miàn hē bēi jiǔ. xiǎo cén yín dào:
於是丹-一面發拳，一面喝杯酒。小岑吟道：

é méi shān shàng cuì méi héng,
「峨眉山上翠眉橫，」

biàn jiē guò:
便接過：

nóng lǜ hé nián zhàn bǐ chéng?
「濃綠何年蘸筆成？」

qiū hén dào: zěn de liǎng jù? hé shēng dào: zhè yī jù shì tā zì jǐ de. biàn jiē dào:
秋痕道：「怎的兩句？」荷生道：「這一句是他自己的。」便接道：

tiān yì fēng liú shì jīng zhào,
「天亦風流似京兆，」

cǎi qiū qiǎng zhe yín dào:
采秋搶着吟道：

yī wān zhuó sè yǒu xián qíng.
「一彎着色有閒情。」

chī zhū xiào dào: hěn yǒu qù. dì èr shǒu wǒ qǐ jù ba. jiù qiáo zhe jiàn qiū, shuō dào: nǐ men bù tōng shì é méi bān lǐ rén wù me? biàn yín dào:
痴珠笑道：「很有趣。第二首我起句吧。」就瞧着劍秋，說道：「你們不通是蛾眉班裡人物麼？」便吟道：

dù jiā chī nǚ yì xīng xīng,
「杜家痴女亦惺惺，」

jiàn qiū yī xiào, jiē dào:
劍秋一笑，接道：

bù bǎ zhǎng é dòu yǐn xíng.
「不把長蛾斗尹邢。」

dà jiā jì rán.
大家寂然。

cǎi qiū xiào dào: nà gè jiē ne? màn yún de quán shū le, xiǎng yī huì, yín dào:
采秋笑道：「那個接呢？」曼雲的拳輸了，想一會，吟道：

shuí qǔ táng huáng tú yī fú,
「誰取唐皇圖一幅，」

qiū hén biàn jiē dào:
秋痕便接道：

nián nián mó shàng yuǎn shān qīng.
「年年摹上遠山青。」

hé shēng pāi àn dào: hǎo jù! wǒ hē yī zhōng jiǔ. cǎi qiū dào: qiū hén mèi mei zhēn gè cōng míng. zǐ cāng dào: nǐ men bú yào lián, wǒ jìng dé le yī shǒu, niàn gěi dà jiā tīng ba. biàn gāo yín dào:
荷生拍案道：「好句！我喝一鍾酒。」采秋道：「秋痕妹妹真箇聰明。」紫滄道：「你們不要聯，我竟得了一首，念給大家聽吧。」便高吟道：

zì shì tiān gōng jiě ài cái, měi rén sǐ shàng fèi péi zāi.
「自是天公解愛才，美人死尚費培栽。

yì xiān xiù sè yíng niáng pǐ, dōu fù kuā é shǒu hù lái.
繹仙秀色瑩娘癖，都付夸娥守護來。」

hé shēng dào: hǎo! dà jiā yě tóng shēng dào: hǎo!
荷生道：「好！」大家也同聲道：「好！」

chī zhū dào: wǒ yě yǒu sì jù, còu chéng sì shǒu ba. biàn yín dào:
痴珠道：「我也有四句，湊成四首吧。」便吟道：

wú lài chūn fēng bǐ yī zhī, cǐ zhōng shēn qiǎn jǐ rén zhī?
「無賴春風筆一枝，此中深淺幾人知？

kě lián hùn dùn chū kāi qiào, yě fǎng fēng qíng guó guó yí.
可憐混沌初開竅，也仿風情虢國姨。」

hé shēng xiào dào: shān gāo rú tún, jué xìng hǎo mà, nǐ yòu wā kǔ qǐ rén lái. chī zhū dào: wǒ jiǎng de shì huà méi, hé céng yǒu xīn mà rén? qiū hén dào: nǐ zhǐ jiǎng huà méi, bǎ shān zì quán diū le. chī zhū dào: shì jí! wǒ wàng le. zǐ cāng dào: qīng chū yú lán, shī zǔ zōng jīn tiān gěi rén pī bó dé yǎ kǒu wú yán le. dà jiā yī xiào yú shì dà jiā jù fā quán hōng yǐn, wǎn xī fāng sàn.
荷生笑道：「山膏如豚，厥性好罵，你又挖苦起人來。」痴珠道：「我講的是畫眉，何曾有心罵人？」秋痕道：「你只講畫眉，把山字全丟了。」痴珠道：「是極！我忘了。」紫滄道：「青出於藍，詩祖宗今天給人批駁得啞口無言了。」大家一笑於是大家俱發拳轟飲，晚夕方散。

dào de zhòng yáng qián yī rì, qiū hén yòu dìng le chī zhū hé shēng cǎi qiū sān rén xiǎo yǐn, jiū tí fēn yùn, měi rén qī lǜ yī shǒu. hé shēng niān gè jú dēng, shī shì:
到得重陽前一日，秋痕又訂了痴珠、荷生、采秋三人小飲，鬮題分韻，每人七律一首。荷生拈個《菊燈》，詩是：

wàn jú fēn háng xuàn yǎn huáng, dēng rán yóu zì zhàn qiū guāng.
萬菊分行炫眼黃，燈燃猶自占秋光。

jīn yīng rǎn rǎn tiān jiā sè, hán suì tíng tíng sàn gǔ fāng.
金英冉冉添佳色，寒穗亭亭散古芳。

lǎo pǔ fēng huī tiān bù yè, shū lí yuè luò yàn shēng xiāng.
老圃風徽天不夜，疏籬月落焰生香。

nèi rén fēn de suí huā shǎng, xīng dǒu cān héng lè wèi yāng.
內人分得隨花賞，星斗參橫樂未央。

chī zhū niān gè jú jiǔ, shī shì:
痴珠拈個《菊酒》，詩是：

màn xiàng yún yīng qǐ yù jiāng, yī zūn jú jiǔ jìn zhòng yáng.
漫向雲英乞玉漿，一樽菊酒進重陽。

qīng yuán běn xìng xiū xián dàn, wèi dào wú yán zì yǒu xiāng.
清原本性休嫌淡，味到無言自有香。

lǎo pǔ yāo lái qiān lǐ yuè, fāng zūn niàng chū yī lí shuāng.
老圃邀來千里月，芳樽釀出一籬霜。

bái yī huā wài tí hú quàn, dào shì yán nián yì shòu fāng.
白衣花外提壺勸，道是延年益壽方。

cǎi qiū niān gè jú gāo, shī shì:
采秋拈個《菊糕》，詩是：

zhèn rì dōng lí cǎi jú máng, wèi xiū yùn shì dào zhòng yáng.
鎮日東籬採菊忙，為修韻事到重陽。

tuán chéng fěn ěr sān fēn bái, zhàn dé qīng qiū yī wèi liáng.
團成粉餌三分白，占得清秋一味涼。

zhè mò cān yīng tóng qū zǐ, jǐ huí tí zì xiào liú láng.
這莫餐英同屈子，幾回題字笑劉郎。

jiā jiā kuāng xiāng tóu yí, càn shé huā kāi xǔ xì cháng.
家家筐-相投遺，粲舌花開許細嘗。

qiū hén niān gè jú zhěn, shī shì:
秋痕拈個《菊枕》，詩是：

lán shān jú pǔ xiè yōu fāng, shōu shí pái jiāng zhù jǐn náng.
闌珊菊圃謝幽芳，收拾排將貯錦囊。

yī zhǒng fēn liú huáng luò hòu, shí fēn qiū zhàn hēi tián xiāng.
一種芬留黃落後，十分秋占黑甜鄉。

yóu xiān yǒu mèng yí gāo shì, lián lǐ duō qíng liàn wǎn xiāng.
遊仙有夢宜高士，連理多情戀晚香。

diǎn diǎn hóng qí wén bù miè, yè lán hé yuè shàng lí chuáng.
點點紅棋紋不滅，夜闌和月上藜床。

hòu lái, chī zhū yòu zuò le yī piān jú huā fù. fù yún:
後來，痴珠又做了一篇《菊花賦》。賦云：

zuó yè shuāng huá niàng xiǎo hán, fú chí qiū sè shàng lán gàn. juǎn lián rén bǐ huáng huā shòu, cháng duàn xī fēng lǐ
昨夜霜華釀小寒，扶持秋色上欄干。捲簾人比黃花瘦，腸斷西風李

yì ān. xī xié dì nǚ yóu, jīn bàn xiān shēng yǐn. méi bàn lǎn shàng zhuāng, hé xiāng liú shèng fěn. sì bì chóng yín
易安。昔偕帝女游，今伴先生隱。梅瓣懶上妝，荷香留剩粉。四壁蟲吟

yī zhěn duō, lián tiān yàn yǔ zhòng yáng jìn. yíng yíng xī wú lài, luò luò xī yǒu shén. liáng yuè shěn gé, ào shuāng
一枕多，連天雁語重陽近。盈盈兮無賴，落落兮有神。涼月沈閣，傲霜

jué chén. gāo hái shì wǒ, dàn rú qí rén. yù yǔ qióng lóu jiù yuē, qīng é sù nǚ qián shēn. hé yǔ hé
絕塵。高還似我，淡如其人。玉宇瓊樓舊約，青娥素女前身。和雨和

yān, bù shān bù lǚ. bì yù lóu qián, xiān sháo yuàn lǐ. wěn zhòng tóng shān, qīng róu bǐ shuǐ. cān xiù rú xiāng,
煙，不衫不履。碧玉樓前，仙韶院裡。穩重同山，輕柔比水。餐秀茹香，

mí jīn zuì zhǐ. gāng níng yè qí bù mián, yǐng fú hén ér yù qǐ. qīng zūn mǎn bēi zhuó, chā dé mǎn tóu duō.
迷金醉紙。缸凝夜其不眠，影扶痕而欲起。清樽滿杯酌，插得滿頭多。

mǎn tóu shì yù luò, luò yǐ nài jūn hé! zhǎng dí yī shēng yín hàn gū, kě lián wǎng shì xiū zhòng shuō. nián nián suì
滿頭勢欲落，落矣奈君何！長笛一聲銀漢沽，可憐往事休重說。年年歲

suì cǐ huā kāi, cǐ huā kāi shí rén qī jué! qí xiè qiū xīn yuàn sòng jú shī yún:
歲此花開，此花開時人淒絕！其《謝秋心院送菊》詩云：

liǔ mén zhú xiàng bìn fēi yā, cuì bǎi tiān hán yǐ mù xiá.
柳門竹巷鬢飛鴉，翠柏天寒倚暮霞。

bù qù qiān luó bǔ máo wū, xié chú qiáng jiǎo zhǒng huáng huā.
不去牽蘿補茅屋，攜鋤牆角種黃花。

xuǎn dé huáng huā shí zhǒng xiān, yí lái chá rì bǐ chuáng biān.
選得黃花十種鮮，移來茶日筆床邊。

yáo zhī tiān nǚ lián duō bìng, sàn zuò wéi mó yī tà chán.
遙知天女憐多病，散作維摩一榻禪。

shēn huáng qiǎn bái dòu qīng yíng, bié zhǒng fēn zāi yǎ dàn míng.
深黃淺白斗輕盈，別種分栽雅淡名。

guài dǐ dōng lí táo chù shì, yī piān wèi rǔ fù xián qíng.
怪底東籬陶處士，一篇為汝賦《閒情》。

ào shuāng yuán bù shì qiān huá, gèng yǔ qīng qīng wǎn jié kuā.
傲霜原不事鉛華，更與卿卿晚節夸。

bù xué sì niáng jiā wàn duǒ, qiū lái chuī zhé mǎn xī huā.
不學四娘家萬朵，秋來吹折滿溪花。

yīn jiāng liǎng kuài qīng huā shí, yī juān fù, yī juān shī, qiàn zài yuè liàng mén zuǒ cè.
因將兩塊青花石，一鐫賦，一鐫詩，嵌在月亮門左側。

zhòng yáng rì, hé shēng shì míng jīng lüè qǐng zài tóng yún gé dēng gāo qù le. què shuō lǐ fū rén zì jiàn qiū hén zhī hòu, shí fēn huān xǐ. shì rì zhòng yáng, qiū hén yě sòng le lǐ fū rén shí pén jú, lǐ fū rén biàn mǎi yī dà lǒu páng xiè, qǐng chī zhū qiū hén xiǎo yǐn, fū rén hé qiū hén duì jú xià qí.
重陽日，荷生是明經略請在彤雲閣登高去了。卻說李夫人自見秋痕之後，十分歡喜。是日重陽，秋痕也送了李夫人十盆菊，李夫人便買一大簍螃蟹，請痴珠、秋痕小飲，夫人和秋痕對局下棋。

chī zhū kàn tiān sè shàng zǎo, dú xiàng lǚ xiān gé ér lái. jiàn wàn jǐng chuī yān, yóu rén rú yǐ, shāng gū kè zhī piāo líng, niàn jiā shí zhī nán zài, yīn yín dù fǔ jiǔ rì shī zhōng dì mèi xiāo tiáo gè hé wǎng, gān gē shuāi xiè liǎng xiāng cuī zhī jù, bù shèng wǎng rán. jiē zhe yòu yín dào: tiān xià shàng wèi níng, jiàn ér shèng fǔ rú. piāo piāo fēng chén jì, hé dì zhì lǎo fū! yòu yín dào: jiāng shuài méng sī zé, bīng gē yǒu suì nián. zhì jīn láo shèng zhǔ, hé yǐ bào huáng tiān! dú yín wú lài, kào wǎn fāng dào xiàn qián jiē. píng rì ài chī páng xiè, jīn rì dǔ zi zhèng jī, chī le sì wǔ yàng cài, jí shàng páng xiè, yòu wèi miǎn duō chī xiē. jiē zhe yòu shì yī pán yóu wéi de jú huā yè. chī zhū hùn chī le zhè yī zhèn, dǔ zi jué dé bù hǎo qǐ lái, xiàng qiū hén yào gè dòu kòu chī xià, yě bù jiàn hǎo. lǐ fū rén bèi xià bò he lù chá, chī zhū hē xiē, bù shàng èr gēng, biàn xié qiū hén zuò chē huí lái qiū xīn yuàn.
痴珠看天色尚早，獨向呂仙閣而來。見萬井炊煙，遊人如蟻，傷孤客之飄零，念佳時之難再，因吟杜甫《九日》詩中「弟妹蕭條各何往，干戈衰謝兩相催」之句，不勝惘然。接着又吟道：「天下尚未寧，健兒勝腐儒。飄飄風塵際，何地置老夫！」又吟道：「將帥蒙思澤，兵戈有歲年。至今勞聖主，何以報皇天！」獨吟無賴，靠晚方到縣前街。平日愛吃螃蟹，今日肚子正飢，吃了四五樣菜，即上螃蟹，又未免多吃些。接着又是一盤油囗的菊花葉。痴珠混吃了這一陣，肚子覺得不好起來，向秋痕要個豆蔻吃下，也不見好。李夫人備下薄荷露茶，痴珠喝些，不上二更，便偕秋痕坐車回來秋心院。

zhè yī yè, qiū hén bù tuō yī fú, yīn qín fú shì. bù xiǎng chī zhū dà xiè liǎng cì, bìng jiù hǎo le. qiū hén cì rì què dà bìng qǐ lái, shǐ zhǐ hán rè wǎng lái, tóu yūn bù qǐ. zì jiǔ yuè qǐ, dào le shí yuè, jìng rán liǎn sè jiàn huáng, jī fū rì jiǎn, yù bìng yù hèn, měi xiàng chī zhū liú lèi dào: niè yóu zì zuò, huǐ wú kě zhuī! chī zhū bǎi jǐ quàn jiě, zǒng bù dǒng de qiū hén shì hé kǔ chǔ, zhǐ jué lǐ jiā lǐ mào dōu bù shì cóng qián, wèi zhe qiū hén wò bìng, jiù yě bù shuō, zhǐ wǔ jiān lái yǔ qiū hén qīng tán, èr gēng tiān biàn zǒu le.
這一夜，秋痕不脫衣服，殷勤扶侍。不想痴珠大瀉兩次，病就好了。秋痕次日卻大病起來，始只寒熱往來，頭暈不起。自九月起，到了十月，竟然臉色漸黃，肌膚日減，愈病癒恨，每向痴珠流淚道：「孽由自作，悔無可追！」痴珠百幾勸解，總不懂得秋痕是何苦楚，只覺李家禮貌都不似從前，為着秋痕臥病，就也不說，只午間來與秋痕清談，二更天便走了。

yī rì fàn hòu, xī fēng piàn piàn chuī, yǔ qiāo chuāng zhǐ, dàn tīng huái yè shēng zài tíng qì xià rú qiān hú xiè tāng jiān fèi, chóu huái lǚ xù, yī wǎng ér shēn. hū lǐ fū rén chāi rén sòng lái sù rú xìn jiàn, bìng yǒu yī fēng xì zhì hé shēng de, xìn zhōng bèi shù cǎi shí fán shèng zhàng jí liǎng cì yòng bīng jī móu. chī zhū xǐ dào: sù rú shì gè jiāng cái. zhǐ shì zhè yàng dà jié, zěn de dǐ chāo hái bù jiàn lī? qiáo wán le xìn, biàn suí shǒu zuò yī shù tiē, jiāng sù rú zhì hé shēng de yī fèn xìn jiàn, jiào mù shēng sòng qù dà yíng.
一日飯後，西風片片吹，雨敲窗紙，但聽槐葉聲在庭砌下如千斛蟹湯湔沸，愁懷旅緒，一往而深。忽李夫人差人送來謖如信件，並有一封系致荷生的，信中備述採石礬勝仗及兩次用兵機謀。痴珠喜道：「謖如是個將材。只是這樣大捷，怎的邸抄還不見哩？」瞧完了信，便隨手作一束帖，將謖如致荷生的一份信件，叫穆升送去大營。

yī huì, mù shēng huí lái, chéng shàng hé shēng huí shù bìng xī ān de xìn yī dà fēng. chī zhū jiāng hé shēng huí jiǎn chāi kāi hòu, jiù jiāng shù yù zǒng fēng chāi kāi, nèi shì tài zhōng zhū yǒu fù shū, suí jiāng shù yù de jiān shí yú yè xiān xíng zhǎn yuè, dào:
一會，穆升回來，呈上荷生回束並西安的信一大封。痴珠將荷生回柬拆開後，就將漱玉總封拆開，內是泰中諸友覆書，隨將漱玉的緘十餘頁先行展閱，道：

chī zhū zhēng jūn zhí shì: xià chū xíng shāi guī zì chéng dū, shì dì yǒu chéng nán zhī yì. dú liú shì shǒu zhá
痴珠征君執事：夏初行篩歸自成都，適弟有城南之役。讀留示手札

bìng shī, zhī wàng yún zài niàn, chuí yì yú fēi, liáng yòng wǔ rán! zhōng qiū jì wàng, cóng liú shì xiōng chù dé qī yuè
並詩，知望雲在念，垂翼於飛，良用憮然！中秋既望，從留世兄處得七月

chū èr lái shū, fǔ xī yù tǐ wéi hé, liú zhì tú cì. nán biān bīng xiǎn, shuí shí wèi zhī? ér lìng wú xiōng
初二來書，甫悉玉體違和，留滯途次。南邊兵燹，誰實為之？而令吾兄

gù lǐ wèi xū, shì jī kàng jié! suǒ xìng gāi lán chí cǎo yǐ jí zhēn shàng biāo xià yě zhǎng zhū, jūn huò wán shàn, zé yuǎn
故里為墟，侍姬抗節！所幸陔蘭池草以及珍(上髟下也)掌珠，均獲完善，則遠

dāng yì qiáng zì wèi jiè. rén shēng fēi jīn shí, chóu chéng qǐ zhǎng shēng zhī guó zāi! zǒng yào chī lì bǎo cǐ shēn zài,
當亦強自慰藉。人生非金石，愁城豈長生之國哉！總要吃力保此身在，

qí yú zé yǒu tiān yān.
其餘則有天焉。

wàn shù cháng cì shū, shēn guài wú xiōng lóng xìng nán xún, fēng máng tài lù yòu yǐ rén cái nán dé, zhǔ dì wèi
萬庶常賜書，深怪吾兄龍性難馴，鋒芒太露；又以人才難得，囑弟為

zuò cáo qiū. jiē fū! shù cháng shī cí yǐ. xī sòng ōu yáng shuǐ shū yǒu yán: yī zhě zhī yú rén, bì tuī qí
作曹邱。嗟夫！庶常失辭矣。昔宋歐陽水叔有言：醫者之於人，必推其

bìng zhī suǒ zì lái, ér zhì qí shòu bìng zhī chù. bìng zhī zhōng rén, chéng hū qì xū ér rén yān. zé shàn yī zhě
病之所自來，而治其受病之處。病之中人，乘乎氣虛而人焉。則善醫者

bù gōng qí jí, ér wù yǎng qí qì. qì shí zé bìng qù, cǐ zì rán zhī xiào yě. jīn tiān xià wéi rán wú fù
不攻其疾，而務養其氣。氣實則病去，此自然之效也。今天下囗然無復

rén qì, rán zé zhì qí shòu huàn zhī chù ér yǔ zhī gēng shǐ nài hé? yuē: péi yuán qì ér yǐ.
人氣，然則治其受患之處而與之更始奈何？曰：培元氣而已。

zì shì lì zhōng yú rén xīn, shì dài fū bù zhī lián chǐ wèi hé shì, yǐ yíng hé wèi cái néng, yǐ tián yàn
自勢利中於人心，士大夫不知廉恥為何事，以迎合為才能，以恬焰

wèi ān jìng, yǐ tān bào jì qí qīng xié zhī yù, yǐ huì lù gù qí rǎng duó zhī móu. zuò cǐ guān héng ér mín wú
為安靜，以貪暴濟其傾邪之欲，以賄賂固其攘奪之謀。坐此官橫而民無

suǒ sù, mín yuàn ér shàng bù huò wén, bǐ yīn zhì xiǎn hěn zhī tú, dé yǐ shān huò yú méng, jiē gān ér qǐ. wū
所訴，民怨而上不獲聞，俾陰鷙險狠之徒，得以煽惑愚氓,揭竿而起。嗚

hū! sì jiāo duō lěi, cǐ shì zhī hòu yě. yí hé rú gè chū xīn gān, yǐ jiān guó chǐ? ér rén xīn pǒ cè,
呼！四郊多壘，此士之後也。宜何如各出心肝，以湔國恥？而人心叵測，

qí dùn zhě jīng yí kuáng gù, wàng fēng rú niǎo shòu sàn qí xiá zhě fāng qiě jiè bīng xiǎng kāi xiāo, bǎo chōng náng tuó,
其鈍者驚疑狂顧，望風如鳥獸散；其黠者方且借兵餉開銷，飽充囊橐，

jiǎ jūn gōng xū bào, mào làn tī róng, ér tiān xià zhī qì mí rán sī miè. wū hū! yì zhī tiān xià zhī qì zé
假軍功虛報，冒濫梯榮，而天下之氣靡然澌滅。嗚呼！亦知天下之氣則

hé yǐ mí rán sī miè zāi?
何以靡然澌滅哉？

gǔ zhī jūn zǐ, xué zú yú jǐ, zú bù chū hù, zhōng wài zhòng zhī. shì gù dào zhòng shì qīng, xiāo xiāo rán
古之君子,學足於己，足不出戶，中外重之。是故道重勢輕，囂囂然

yǐ pǐ fū zhī bēi yǔ jūn xiāng kàng. jiàng jí hòu shì, shì gè yǐ suǒ zhǎng qǔ hé dāng shì, suǒ qiú bù guò yī shí
以匹夫之卑與君相抗。降及後世，士各以所長取合當世，所求不過衣食

ér yǐ. wèi zhī shàng zhě, xí zhī shì zhī kě yǐ lèi zhì yě, zhī míng zhī kě yǐ láo lóng tiān xià, lì zhī kě
而已。為之上者，習知士之可以類致也，知名之可以牢籠天下，利之可

yǐ bēn zǒu tiān xià yě, yú shì xú shì yǐ yì yáng, yīn yòng qí yǔ duó, yào shǐ tiān xià zhī wú yì zhī suǒ xiàng
以奔走天下也，於是徐示以抑揚，陰用其予奪，要使天下知吾意之所向

ér zhǐ. bù qǔ qí dìng mìng zhī hóng yóu, ér tú qǔ qí fú huá zhī wén zǎo bù xù yǐ lì shēn zhī dà jié,
而止。不取其定命之宏猷，而徒取其浮華之文藻；不勖以立身之大節，

ér dàn xù yǐ jiǎo xìng zhī fú míng. qí xìng ér dé zhě, lǜ jiē bēn jìng zhī tú, yíng hé yì zhǐ, wú yǒu jǔ
而但勖以僥倖之浮名。其幸而得者，率皆奔竟之徒，迎合意旨，無有齟

yǔ, tián xī qiān jiù, wú shì jī áng, shì qiè fù zhī dào yě, shì zāng huò zhī cái yě.
齬，恬嬉遷就，無事激昂，是妾婦之道也，是臧獲之才也。

jiē fū! shì jūn zǐ fú xí kǒng mèng, chū chù jìn tuì, qí guān xì shì dào qīng zhòng hé rú yě? ér nǎi
嗟夫！士君子服習孔孟，出處進退，其關係世道輕重何如也？而乃

yǐ yì qiè fù zhě yì zhī, yù zāng huò zhě yù zhī, zé xuān qí suǒ de zhě, duō guǎ lián xiān chǐ ā yú shùn
以議妾婦者議之，馭臧獲者馭之，則宣其所得者，多寡廉鮮恥、阿諛順

yì, dà bàn jiē qiè fù zāng huò zhī liú ér kuí wú lěi luò zhī shì, jué qiáng bù shǎo cuò zhě, sòng kùn yú héng
意，大半皆妾婦臧獲之流；而魁梧磊落之士，倔強不少挫者，送困於橫

yù, ér kǔ yú fèn lì zhī wú mén. fēng qì ān dé bù rì mí, rén xīn ān dé bù sī luàn, ér qí huò níng
郁，而苦於奮厲之無門。風氣安得不日靡，人心安得不思亂，而其禍寧

yǒu zhěn yǔ?
有疹與？

fū tiān xià rú cǐ qí tāo tāo yě, yǒu rén yān, jiǎn jiǎn è è, bù suí sú xiāng fǔ yǎng, yù wèi guó jiā
夫天下如此其滔滔也，有人焉，蹇蹇諤諤，不隨俗相俯仰，欲為國家

yán cǐ chuí jǐn zhī qì, cǐ hé děng xiōng cì, hé děng pò lì! guó shǒu zhě chū, jiù cǐ yī xiàn, hòu yǐ yǎng
延此垂盡之氣，此何等胸次，何等魄力！國手者出，就此一線，厚以養

zhī, xuè mài liú tōng, fū gé chōng yíng, jué rán xìng yǐ. shù cháng xiáng bù yún xíng, xí jiàn rén jí yú wǎn, ér
之，血脈流通，膚革充盈，蹶然興矣。庶常翔步雲行，習見人集於菀，而

wú xiōng dú jí yú kū, suì qiè fēi zhī, cǐ zì dǔ niàn gù rén zhī yì. dì yì xiān tài fù cháng yǐ wú jiàn jí
吾兄獨集於枯，遂竊非之，此自篤念故人之意。第億先太傅嘗以吾見及

shù cháng wèi wú jiā qí gǔ, qǐ liào qí chū jiàn fēn huá ér yuè, yǐ sì shí yú suì lǎo shù cháng, yǒu hé kān bù
庶常為吾家旗鼓，豈料其出見紛華而悅，以四十餘歲老庶常，有何勘不

pò, ér yì rén yún yì yún rú cǐ, tiān xià shì shàng kě wèn hū?
破，而亦人云亦云如此，天下事尚可問乎？

yóu kě xiào zhě, zhǔ dì wèi zuò cáo qiū, dì kǔ shǒu zhè yuán, zú jī bù chū hù wài, yǔ dāng shì hè hè
尤可笑者，囑弟為作曹邱，弟苦守這園，足跡不出戶外，與當世赫赫

yì yì zào kuí bǐng zhě bù tōng yīn wèn, hé cóng shuō xiàng? yǐ cóng zhě xué guàn gǔ jīn, shù cháng cóng cháo guān hòu,
奕奕躁魁柄者不通音問，何從說項？以從者學貫古今，庶常從朝官後，

bù xiū kǒng róng zhī biǎo, ér zhì cáo zào zhī shū, qǐ jiāng yǐ dì wèi huáng zǔ yé! jūn xìng yǐ lái, bái miàn shū
不修孔融之表，而致曹躁之書，豈將以弟為黃祖耶！軍興以來，白面書

shēng xīn bù biàn jì mài, mù bù shí zhī wú, yī cǎo fù mù, yún zhēng lóng biàn, dì suī bù xiào, yóu xiū chēng
生心不辨寂麥，目不識之無，依草附木，雲蒸龍變，弟雖不肖，猶羞稱

zhī. chī rén shuō mèng, mí lí tǎng huǎng, qí yǒu liú dào mín zhī jì yù hū? jiū jìng suǒ chù, bù guò jì shì
之。痴人說夢，迷離倘恍，其有劉道民之際遇乎？究竟所處，不過記室

cān jūn. tiān xià zhī luàn jí yǐ, yǔ qí yī rén zuò jì, chéng bù guī gōng. bài qiě zhì yú guī jiù, hé rú xié
參軍。天下之亂亟矣，與其依人作計，成不歸功。敗且至于歸咎，何如攜

jì dōng shān, sù wèi míng shì, shí yì bù kuì míng chén yě.
妓東山，素為名士，實亦不愧名臣也。

xī běi kǔ hán, tài xíng yóu shén. shān zhōng rén yǒu lì zhì zhě, zé jī fū shí ér xīn dì jiān pǔ, shì
西北苦寒，太行尤甚。山中人有立志者，則肌膚實而心地堅朴，視

qīng tiāo biàn lì zhě, bù chì xiāo rǎng. tā rì chū ér yī guó, cǐ jiē lóng zhōng wù yě, yuàn jūn liú yì yān.
輕挑便利者，不啻霄壤。他日出而醫國，此皆籠中物也，願君留意焉。

ruò háng hǎi nán guī, cǐ dà shī cè. dōng yuè pì zài hǎi yú, yǔ zhōng yuán xiāo xī gé bù xiāng wén, zòng yǒu sān
若航海南歸，此大失策。東越僻在海隅，與中原消息隔不相聞，縱有三

gù zhī xuán dé gōng, qí rú cǎo lú yuǎn hé yě! ruò wèi dìng shěng jì, zé dì è zhòng duō ruò wèi zhǐ gān
顧之玄德公，其如草廬-遠何也！若為定省計，則棣鄂眾多；若為旨甘

jì, zé tián yuán yǐ wú. zhàng fū zǐ dīng héng dāng shì shì, nǔ lì dào yì, yǐ bào jūn qīn, qióng dá mìng yě.
計，則田園已蕪。丈夫子盯衡當世事，努力道義，以報君親，窮達命也。

juān niáng dà yǒu xiān yì, wén zhū dào lù, hóng fēi míng míng, nán cháo pǔ tuó, xī lǐ é méi, huò zhě wǔ
娟娘大有仙意，聞諸道路，鴻飛冥冥，南朝普陀，西禮峨眉，或者五

tái yì jiāng yǒu dōng lái zǐ qì hū? shì wèi kě zhī. dì wán dùn rú héng, nèi rén yú jiù là dé yī nán, jìn
台亦將有東來紫氣乎？是未可知。弟頑鈍如恆，內人於舊臘得一男，近

yǐ yá yá xué yǔ, wǎn jǐng zhī cǐ chà kān gào wèi.
已牙牙學語，晚景只此差堪告慰。

shí shì fāng jiān, shēn jiā duō gù. bǎo cǐ shēn zài, guó jiā zhī yuán qì suī duàn wèi duàn, qián kūn zhī zhèng
時事方艱，身家多故。保此身在，國家之元氣雖斷未斷，乾坤之正

qì suī wáng bù wáng. yán bù jǐn yì, ér cí yǐ wú, fú wéi chuí jiàn!
氣雖亡不亡。言不盡意，而詞已蕪，伏維垂鑒！

yuè bì, shuō dào: liáng yǒu duō qíng, wèi wǒ fù qì, zhǐ shì wǒ ne? jiù tàn kǒu qì, jiāng shū fàng xià. fù jiāng zhòng rén de xìn yī yī kàn guò, liào zài yī biān. zài jiāng shù yù de shū chén yín yī huì.
閱畢，說道：「良友多情，為我負氣，只是我呢？」就嘆口氣，將書放下。復將眾人的信一一看過，撂在一邊。再將漱玉的書沉吟一會。

chū hán tiān qì, jí jǐng cuī rén, yǐ shì wǎn xī, jiù bù qù qiū xīn yuàn le. qǐ liào shì yè yuàn lǐ jìng nào qǐ yī chǎng dà fēng bō lái! zhèng shì:
初寒天氣，急景催人，已是晚夕，就不去秋心院了。豈料是夜院裡竟鬧起一場大風波來！正是：

shǎng jú chí áo, qiū guāng zhèng hǎo.
賞菊持螯，秋光正好。

shǔ guó shū lái, chù qǐ fán nǎo!
屬國書來，觸起煩惱！

yù zhī hòu shì rú hé, qiě tīng xià huí fēn jiě.
欲知後事如何，且聽下回分解。