strong zhào chūn ér zhòng wàng cáo jiā zhuāng strong
赵春儿重旺曹家庄
dōng lín zuó yè bào wú jī, yī qǔ pí pá dàng róng sī.
东邻昨夜报吴姬,一曲琵琶荡容思。
bú shì fù rén piān kě jìn, cóng lái shì shàng shǎo nán ér.
不是妇人偏可近,从来世上少男儿。
zhè sì jù shī shì kuā jiǎng fù rén de. zì gǔ dào:" yǒu zhì fù rén, shèng rú nán zǐ." qiě rú fù rén zhōng, zhǐ yǒu chāng liú zuì jiàn, qí zhōng chū sè de jǐn duō. yǒu yí gè liáng fū rén, néng yú chén āi zhōng shí bá hán shì zhōng. shì zhōng zì zú wǔ qǐ wèi dà jiàng, yǔ jīn wù shù sì tài zǐ xiāng chí yú jiāng shàng, liáng fū rén tuō juàn ěr kào jūn, qīn zì zhí gān léi gǔ zhù zhèn, dà bài zhǔ rén. hòu shì zhōng fēng jìn wáng, tuì jū xī hú, yǔ liáng fū rén xié lǎo bǎi nián. yòu yǒu yí gè lǐ yà xiān, tā shì cháng ān míng jì, yǒu zhèng yuán hé gōng zǐ piáo tā, diào le shāo, zài bēi tián yuàn zuò qǐ ér, dà xuě zhōng chàng lián huā lào. yà xiān wén chàng, zhī shì zhèng láng zhī shēng, shōu liú zài jiā, xiù rú guǒ tǐ, tī mù quàn dú, yī jǔ chéng míng, zhōng le zhuàng yuán, yà xiān zhí fēng zhì yī pǐn fū rén, zhè liǎng gè shì hóng fěn bān tóu, qīng lóu chū sè: ruò yǔ xún cháng nán zǐ bǐ, hǎo jiāng zhōng guó huàn yì guān.
这四句诗是夸奖妇人的。自古道:“有志妇人,胜如男子。”且如妇人中,只有娼流最贱,其中出色的尽多。有一个梁夫人,能于尘埃中识拔韩世忠。世忠自卒伍起为大将,与金兀术四太子相持于江上,梁夫人脱眷洱犒军,亲自执杆擂鼓助阵,大败主人。后世忠封靳王,退居西湖,与梁夫人谐老百年。又有一个李亚仙,他是长安名妓,有郑元和公子嫖他,吊了稍,在悲田院做乞儿,大雪中唱《莲花落》。亚仙闻唱,知是郑郎之声,收留在家,绣蠕裹体,剔目劝读,一举成名,中了状元,亚仙直封至一品夫人,这两个是红粉班头,青楼出色:若与寻常男子比,好将中帼换衣冠。
rú jīn shuō yí gè jì jiā gù shì, suī bǐ bù dé lǐ yà xiān liáng fū rén nèn bān dà cái, què yě zài yú xīn bǎi kǔ zhōng áo liàn guò lái, zhù dà chéng jiā, yǒu gè xiǎo xiǎo jié guǒ, zhè yě shì qiān zhòng xuǎn yī.
如今说一个妓家故事,虽比不得李亚仙、梁夫人恁般大才,却也在于辛百苦中熬炼过来,助大成家,有个小小结果,这也是千中选一。
huà shuō yáng zhōu fǔ chéng wài yǒu gè dì, míng jiào cáo jiā zhuāng. zhuāng shàng cáo dà gōng shì gè dà hù zhī jiā. yuàn jūn yǐ gù, zhǐ shēng yī wèi xiǎo guān rén, míng cáo kě chéng. nà xiǎo guān rén rén cái chū zhòng, bǎi shì líng lì. zhǐ yǒu liǎng jiàn shì" fēi qí suǒ zhǎng, yī zhě bú huì dú shū, èr zhě bú huì zuò jiā. cháng yán dào:" dú zǐ dé xī." yīn shì gè fù jiā ài zǐ, yǎng jiāo le tā yòu qiě zì xiǎo nà sù rén jiān, chū wài dōu chēng xiàng gōng, yī fà zòng dàng le. zhuān yī chuān huā jiē, chuàn liǔ xiàng, chī fēng yuè jiǔ, yòng zhī fěn qián, zhēn gè mǎn miàn chūn fēng, huī jīn rú shàng, rén dōu huàn tā zuò" cáo dāi zi". dà gōng zhī tā làng fèi, jìn yuē bú zhù, zhǐ bù bǎ qián yǔ tā yòng. tā jiù mán le fù qīn, bèi dì jiāng tián chǎn gè chù dǐ jiè yín zi. nà bài yú jiè zhài, yǒu jǐ bān bù pián yí chù: dì yī zhé sè duǎn shǎo, bù néng zú shù, yù hěn xīn de, hái yào dā xiē huò wù. dì èr, lì qián zuì zhòng. dì sān, lì shàng qǐ lì, guò le yī nián shí gè yuè, zhǐ dǎo huàn yī, zhāng wén shū, bìng bù cuī qǔ, shéi zhī běn zhòng lì duō, biàn yǒu tóng dòu jiā jì, bù yì tā pán suàn. dì sì, jū zhōng de rén hái yào kòu xiē xiè lǐ. tā bǎ zhōng rén jiù zì kàn zuò yī bàn zhài zhǔ, hú jiǎ hǔ wēi, xū suǒ bù xiū. dì wǔ, xiě jiè piào shí, zhǐ jiǎn shàng hǎo měi chǎn, yào tā xiě zuò dǐ tóu. jì xiě zhī hòu, zhè chǎn yè jiù bù xǔ nǐ mài yǔ tā rén. jí zhì zhǔn suàn yǔ tā, yòu yào jiǎn nǐ de jià qián. ruò suàn guò, biàn yǒu jǐ liǎng yíng yú, yào tā zhǎo jué, tā yòu dōng niǔ xī niē, zhāo sān mù sì, méi yǒu de shuǎng lì yǔ nǐ. yǒu cǐ wǔ jiàn bù pián yí chù, suǒ yǐ wǎng wǎng pò jiā. wèi zūn zhǎng de zhǐ guǎn ná zhù liǎng tóu bù fàng, què bù zhī zhōng jiān dōu tì bié rén jiā fā cái qù le. shí fēn jiā dàng, shí zài méi yòng dé wǔ fēn. zhè yě shì zhǐ gù shēng qián, bù gù sǐ hòu. zuǒ yòu bǎ yǔ tā bài de, dào bù rú zì yǎn lǐ kàn tā jié wèi liǎo, yě de míng bái.
话说扬州府城外有个地,名叫曹家庄。庄上曹大公是个大户之家。院君已故,止生一位小官人,名曹可成。那小官人人材出众,百事伶俐。只有两件事“非其所长,一者不会读书,二者不会作家。常言道:“独子得惜。”因是个富家爱子,养骄了他;又且自小纳粟人监,出外都称相公,一发纵荡了。专一穿花街,串柳巷,吃风月酒,用脂粉钱,真个满面春风,挥金如上,人都唤他做“曹呆子”。大公知他浪费,禁约不住,只不把钱与他用。他就瞒了父亲,背地将田产各处抵借银子。那败于借债,有几般不便宜处:第一、折色短少,不能足数,遇狠心的,还要搭些货物。第二,利钱最重。第三,利上起利,过了一年十个月,只倒换一,张文书,并不催取,谁知本重利多,便有铜斗家计,不毅他盘算。第四,居中的人还要扣些谢礼。他把中人就自看做一半债主,狐假虎威,需索不休。第五,写借票时,只拣上好美产,要他写做抵头。既写之后,这产业就不许你卖与他人。及至准算与他,又要减你的价钱。若算过,便有几两赢余,要他找绝,他又东扭西捏,朝三暮四,没有得爽利与你。有此五件不便宜处,所以往往破家。为尊长的只管拿住两头不放,却不知中间都替别人家发财去了。十分家当,实在没用得五分。这也是只顾生前,不顾死后。左右把与他败的,到不如自眼里看他结未了,也得明白。
míng shí ér sūn shì xià liú, gù jiāng suǒ yuè yòng xīn shōu.
明识儿孙是下流,故将锁钥用心收。
ér sūn zì yǒu ér sūn suàn, zài yǔ ér sūn zuò mǎ niú.
儿孙自有儿孙算,在与儿孙作马牛。
xián huà xiū xù. què shuō běn dì yǒu gè míng jì, jiào zuò zhào chūn ér, shì zhào dà mā de nǚ ér. zhēn gè huā jiāo yuè yàn, yù rùn zhū míng, zhuān jiē fù shāng jù shì, zhuàn dà zhǔ qián cái. cáo kě chéng yī jiàn, jiù kàn shàng le, yī zhù zhěng yuè, zài tā jiā chè màn shǐ qián. liǎng gè rú jiāo sì qī, yí gè yuàn tǎo, yí gè yuàn jià, shén qián fá yuàn, dēng xià shè méng. zhēng nài fù qīn zài táng, bù gǎn qǔ tā rén mén. nà jì zhě jiàn kě chéng shì kāng kǎi zhī shì, yào tā shú shēn. yuán lái jì jiā yǒu zhè gè guī jǔ: chū cì pò guā de, jiào zuò shū lǒng gū lǎo ruò tì tā bǎ shēn jià hái le bǎo ér, yóu tā zì zài jiē kè, wú jū wú guǎn, zhè jiào zuò shú shēn gū lǎo. dàn shì shú shēn gū lǎo yào xiē shí, bié de kè zhǐ suǒ ràng tā, shí yè wǔ yè, bù lùn sù qián. hòu lái ruò yào qǔ tā jìn mén, bié bù fèi cái lǐ. yòu yǒu zhè xǔ duō pí wèi chù. cáo kě chéng yào yǔ chūn ér shú shēn, dà mā suǒ yào wǔ bǎi liǎng, fēn wén bù kěn shǎo. kě chéng gè chù shè fǎ, shàng wèi dào shǒu.
闲话休叙。却说本地有个名妓,叫做赵春儿,是赵大妈的女儿。真个花娇月艳,玉润珠明,专接富商巨室,赚大主钱财。曹可成一见,就看上了,一住整月,在他家撤漫使钱。两个如胶似漆,一个愿讨,一个愿嫁,神前罚愿,灯下设盟。争奈父亲在堂,不敢娶他人门。那妓者见可成是慷慨之士,要他赎身。原来妓家有这个规矩:初次破瓜的,叫做梳拢孤老;若替他把身价还了鸨儿,由他自在接客,无拘无管,这叫做赎身孤老。但是赎身孤老要歇时,别的客只索让他,十夜五夜,不论宿钱。后来若要娶他进门,别不费财礼。又有这许多脾胃处。曹可成要与春儿赎身,大妈索要五百两,分文不肯少。可成各处设法,尚未到手。
hū yī rì, wén de fù qīn huàn yín jiàng zài jiā qīng chéng xǔ duō yuán bǎo, wèi jiàn chū chì. yòng xīn tǐ fǎng, xiǎo de cáng zài wò fáng chuáng bèi hòu fù bì zhī nèi, yòng zhàng zi yǎn zhe. kě chéng qù gè kōng, fù jìn fáng qù, tōu le jǐ gè chū lái. yòu pà fù qīn zhā jiǎn, zhào yàng zuò chéng guàn qiān de jiǎ yuán bǎo, yí gè huàn yí gè. dà mó dà yàng de yǔ chūn ér shú le shēn, yòu zhì bàn yī shì zhī lèi. yǐ hòu dàn shì yào yòng, jiù jiāng jiǎ yín huàn chū zhēn yín, duō duō shǎo shǎo dōu fàng zài chūn ér chù, píng tā shǐ fèi, bìng bù jiǎn chá. zhēn gè lái de yì, qù de yì, rì jiàn rì shēn, huàn gè xíng kuī liú shuǐ, yě bù céng jì gè shù mù shì jǐ dìng jǐ liǎng. chūn ér jiàn tā sā màn, zhī dào jiā zhōng yǒu yú, yì bù zhī cǐ yín lái lì.
忽一日,闻得父亲唤银匠在家倾成许多元宝,未见出饬。用心体访,晓得藏在卧房床背后复壁之内,用帐子掩着。可成觑个空,复进房去,偷了几个出来。又怕父亲查检,照样做成贯铅的假元宝,一个换一个。大模大样的与春儿赎了身,又置办衣饰之类。以后但是要用,就将假银换出真银,多多少少都放在春儿处,凭他使费,并不检查。真个来得易,去得易,日渐日深,换个行亏流水,也不曾计个数目是几锭几两。春儿见他撒漫,只道家中有余,亦不知此银来历。
hū yī rì, dà gōng bìng dǔ, huàn kě chéng fū fù dào chuáng tóu dīng zhǔ dào:" wǒ ér, nǐ jīn sān shí yú suì, yě bù wéi nián shào le.' bài zǐ kǒu tóu biàn zuò jiā'! nǐ rú jīn mò qù huā liǔ yóu dàng, shōu xīn shǒu fèn. wǒ jiā dàng zhī wài, hái yǒu xiē běn qián, yòu méi dì èr gè xiōng dì fēn shòu, jǐn xī nǐ fū qī shòu yòng." suì zhǐ chuáng bèi hòu shuō dào:" nǐ jiē kāi zhàng zi, yǒu yī céng fù bì, lǐ miàn cáng zhe yuán bǎo yī bǎi gè, gòng wǔ qiān liǎng. zhè shì wǒ yī shēng de jīng shén. xiàng yīn nǐ wù wài, bú duì nǐ shuō. rú jīn jiāo fù nǐ fū qī zhī shǒu, zhì xiē chǎn yè, chuán yǔ zǐ sūn, mò yào yòu làng fèi le! yòu duì xí fù dào:" niáng zǐ, nǐ fū qī shì yī shì zhī shì, mò yào lěng yǎn xiāng kàn, xū jiāng hǎo yán jiàn quàn zhàng fū, tóng xīn hé dǎn, gòng zuò rén jiā. wǒ jiǔ quán zhī xià, yě de míng mù." shuō bà, xū yú sǐ le.
忽一日,大公病笃,唤可成夫妇到床头叮瞩道:“我儿,你今三十余岁,也不为年少了。‘败子口头便作家’!你如今莫去花柳游荡,收心守分。我家当之外,还有些本钱,又没第二个兄弟分受,尽吸你夫妻受用。”遂指床背后说道:“你揭开帐子,有一层复壁,里面藏着元宝一百个,共五千两。这是我一生的精神。向因你务外,不对你说。如今交付你夫妻之手,置些产业,传与子孙,莫要又浪费了!又对媳妇道:“娘子,你夫妻是一世之事,莫要冷眼相看,须将好言谏劝丈夫,同心合胆,共做人家。我九泉之下,也得瞑目。”说罢,须臾死了。
kě chéng kū le yī chǎng, shǎo bu dé ān pái bìn zàng zhī shì. àn xiǎng fù bì nèi, zhèng bù zhī hái cún dé duō shǎo zhēn yín? dāng xià bān jiāng chū lái, pù mǎn yī dì, kàn shí, dōu shì guàn qiān de jiǎ huò, zhěng zhěng de shù le jiǔ shí jiǔ gè, gāng shèng dé yí gè zhēn de. wǔ qiān liǎng huā yín, fèi guò le sì qiān jiǔ bǎi wǔ shí liǎng. kě chéng liáng xīn dùn méng. zǎo zhī zhè dōng xī shǐ zhōng hái shì wǒ de. hé xū xìng jí! rú jīn dà shì zài shēn, kōng shǒu wú cuò, fǎn qiàn xià xǔ duō zhài fù, ào huǐ wú jí, duì zhe jiǎ dìng fàng shēng dà kū. hún jiā quàn dào:" nǐ píng rì wù wài, jì wǎng bù jiù. rú jīn xiàn fàng zhe xǔ duō yín zi, bù lǐ zhèng shì, zhǐ guǎn kū zuò shèn me?" kě chéng jiāng jiǎ dìng tōu huàn zhī shì, duì hún jiā xù le yī biàn. hún jiā píng xī jiān wèi zhě gōng wù wài, jiàn quàn bù cóng, qì dé yǒu bìng zài shēn. jīn rì āi kǔ zhī zhōng, yòu wén le zhè gè xiāo xī, rú hé bù nǎo! dēng shí shǒu zú jù lěng. fú huí fáng zhōng, shàng le chuáng, bù yì shù rì, yě sǐ le. zhè zhēn shì: cóng qián zuò guò shì, méi xìng yī qí lái.
可成哭了一场,少不得安排殡葬之事。暗想复壁内,正不知还存得多少真银?当下搬将出来,铺满一地,看时,都是贯铅的假货,整整的数了九十九个,刚剩得一个真的。五千两花银,费过了四千九百五十两。可成良心顿萌。早知这东西始终还是我的。何须性急!如今大事在身,空手无措,反欠下许多债负,懊悔无及,对着假锭放声大哭。浑家劝道:“你平日务外,既往不咎。如今现放着许多银子,不理正事,只管哭做甚么?”可成将假锭偷换之事,对浑家叙了一遍。浑家平昔间为者公务外,谏劝不从,气得有病在身。今日哀苦之中,又闻了这个消息,如何不恼!登时手足俱冷。扶回房中,上了床,不毅数日,也死了。这真是:从前做过事,没兴一齐来。
kě chéng lián zāo èr sàng, tòng kǔ wú jí, miǎn lì zhī chí. guò le liù qī sì shí jiǔ rì, gè zhài zhǔ dōu lái suàn zhàng, bǎ cáo jiā zhuāng zǔ yè tián fáng, jǐn xíng pán suàn qù le. yīn chū fáng yú rén, shàng jǐn chū bìn. cǐ shí gū shēn wú kào, quán tuì zài fén táng wū nèi ān shēn. bù zài huà xià.
可成连遭二丧,痛苦无极,勉力支持。过了六七四十九日,各债主都来算帐,把曹家庄祖业田房,尽行盘算去了。因出房与人,上紧出殡。此时孤身无靠,权退在坟堂屋内安身。不在话下。
qiě shuō zhào chūn ér jiǔ bú jiàn kě chéng lái jiā, xīn zhōng sī niàn. wén de jiā zhōng yǒu fù sāng, yòu hún jiā wèi jiǎ dìng shì qì sǐ le, kǒng pà qī zuǐ bā zhāng, bù gǎn qù diào wèn, hòu lái xiǎo de tā fáng chǎn dōu fèi le, bān zài fén táng wū lǐ ān shēn, shèn shì qī cǎn, jì xìn qù zhū tā lái, kě chéng wú yán xiāng jiàn, kǒu le jǐ cì. lián lián lái qǐng, zhǐ de hán xiū ér wǎng. chūn ér yī jiàn, bào tóu dà kū, dào:" qiè zhī cǐ shēn, nǎi jūn shēn yě. xìng qiè shàng yǒu yú huò kě yǐ xiāng jì, yǒu jí hé bù gào wǒ nǎi zhì jiǔ xiāng kuǎn, shì yè liú sù. míng zǎo, qǔ bái jīn bǎi liǎng zèng yǔ kě chéng, zhǔ fù tā ná kǒu jiā shěng chī shěng yòng:" quē shǎo shí, zài lái duì wǒ shuō." kě chéng dé le yín zi, dùn wàng kǔ chǔ, mí liàn chūn ér, bù kěn qǐ shēn, jiù jiāng yín zi mǎi jiǔ mǎi ròu, qǐng jiù rì yī bān xián hàn tóng chī. chūn ér chū cì bù hǎo zǔ tā, dào dì èr cì, jiù jiāng hǎo yán kǔ quàn, shuō:" zhè bān xián hàn, yǒu sǔn wú yì. dāng chū nǐ yī jiā rén jiā, dōu shì zhè bān rén huài le. rú jīn zài bù kě jìn tā le, wǒ quàn nǐ huí qù shì hǎo huà. qiě dài sān nián fú mǎn zhī hòu, hái yǒu shì yǔ nǐ shāng yì." yī lián quàn le jǐ cì. kě chéng hái shì bài luò cái zhǔ de xìng zi, yí xīn chūn ér yàn bó tā, fèn rán ér qù. chūn ér fàng xīn bù xià, qiāo dì jiào rén dǎ tīng tā, suī rán bù qù tiào cáo, yī jiù dà chī dà yòng. chūn ér àn xiǎng, tā shòu kǔ bù tòu, hái bù zhī jià dào jiān nán, qiě yóu tā mó liàn qù. guò le shù rì, kě chéng pán chán jié le, yǒu yī dùn, méi yī dùn, què bù fú qì qù gào qiú chūn ér. chūn ér xīn shàng suī niàn tā, yě bù qù rě tā shàng mén le. yuē mò shí fēn jiān nán, yòu jiào rén sòng xiē chái mǐ zhī lèi, xiǎo xiǎo zhōu jì tā, zhǐ shì bù fū.
且说赵春儿久不见可成来家,心中思念。闻得家中有父丧,又浑家为假锭事气死了,恐怕七嘴八张,不敢去吊问,后来晓得他房产都费了,搬在坟堂屋里安身,甚是凄惨,寄信去诸他来,可成无颜相见,口了几次。连连来请,只得含羞而往。春儿一见,抱头大哭,道:“妾之此身,乃君身也。幸妾尚有余货可以相济,有急何不告我1乃治酒相款,是夜留宿。明早,取白金百两赠与可成,嘱付他拿口家省吃省用:“缺少时,再来对我说。”可成得了银子,顿忘苦楚,迷恋春儿,不肯起身,就将银子买酒买肉,请旧日一班闲汉同吃。春儿初次不好阻他,到第二次,就将好言苦劝,说:“这班闲汉,有损无益。当初你一家人家,都是这班人坏了。如今再不可近他了,我劝你回去是好话。且待三年服满之后,还有事与你商议。”一连劝了几次。可成还是败落财主的性子,疑心春儿厌薄他,忿然而去。春儿放心不下,悄地教人打听他,虽然不去跳槽,依旧大吃大用。春儿暗想,他受苦不透,还不知稼稻艰难,且由他磨炼去。过了数日,可成盘缠竭了,有一顿,没一顿,却不伏气去告求春儿。春儿心上虽念他,也不去惹他上门了。约莫十分艰难,又教人送些柴米之类,小小周济他,只是不敷。
què shuō kě chéng yì bān yě yǒu qīn yǒu, zì jǐ bù néng zhōu jì, kàn jiàn zhào chūn ér jiā dān dōng sòng xī, xīn shàng fǎn bù lè, dào qù cā duō kě chéng dào:" nǐ dāng chū fèi guò jǐ gàn yín zi zài zhào jiā, lián zhè chūn ér de shēn zǐ dōu shì nǐ shú de. nǐ jīn rú cǐ luò mò, tā què fēng huā xuě yuè shòu yòng. hé bù qù gào tā yī zhuàng, zhuī huán xiē shēn jià yě hǎo."
却说可成一般也有亲友,自己不能周济,看见赵春儿家担东送西,心上反不乐,到去擦掇可成道:“你当初费过几干银子在赵家,连这春儿的身子都是你赎的。你今如此落莫,他却风花雪月受用。何不去告他一状,追还些身价也好。”
kě chéng dào:" dāng chū zhī shì, yě shì wǒ zì jiā qíng yuàn, xiāng hǎo zài qián jīn rì chóng xīn fān liǎn, què bèi zǐ dì men xiào huà." yòu yǒu zuǐ kuài de, jiāng cǐ huà xué yǔ chūn ér tīng le, àn àn diǎn tóu:" kě jiàn cáo shēng de xīn cháng hái hǎo." yòu xiǎng dào:"' rén wú qiān rì hǎo, huā wú bǎi rì hóng. ruò zài yǒu rén dǎn duō, pà bù biàn guà?" chóu wèi le jǐ biàn, yòu jiào rén qù qǐng kě chéng dào jiā, shuō dào:" wǒ dāng chū yuán xǔ jià nǐ, nán dào shì hōng nǐ bù chéng? yī lái nǐ fú zhì wèi mǎn, pà rén yì lùn èr lái zhī nǐ jiān nán, chèn wǒ zài wài xún xiē yī shí zhī běn. nǐ qiè mò tīng rén xián huà, huài le fū qī zhī qíng kě chéng dào:" wài rén suī bù shuō hǎo huà, wǒ què yǒu zhǔ yì, nǐ mò yí wǒ. zhù le yī èr wǎn, yòu zèng xiē dōng xī qù le.
可成道:“当初之事,也是我自家情愿,相好在前;今日重新番脸,却被子弟们笑话。”又有嘴快的,将此话学与春儿听了,暗暗点头:“可见曹生的心肠还好。”又想道:“‘人无千日好,花无百日红。若再有人掸掇,怕不变卦?”踌渭了几遍,又教人去请可成到家,说道:“我当初原许嫁你,难道是哄你不成?一来你服制未满,怕人议论;二来知你艰难,趁我在外寻些衣食之本。你切莫听人闲话,坏了夫妻之情1可成道:“外人虽不说好话,我却有主意,你莫疑我。住了一二晚,又赠些东西去了。
guāng yīn sì jiàn, bù jué sān nián fú mǎn. chūn ér bèi le sān shēng jì lǐ xiāng zhú zhǐ qián, dào cáo shì fén táng bài diàn, yòu jiāng qián sān chuàn, bǎ yǔ kě chéng zuò qǐ líng gōng dé. kě chéng huān xǐ. gōng dé wán mǎn, kě chéng dào chūn ér chù zuò xiè. chūn ér liú kuǎn. yǐn jiǔ zhōng jiān, kě chéng wèn cóng liáng zhī shì. chūn ér dào:" cǐ shì wǒ fēi bù yuàn, zhǐ pà nǐ hái xiǎng qǔ dà niáng kě chéng dào:" wǒ rú jīn shì shén me rì zi, hái shuō zhè huà? chūn ér dào:" nǐ mù xià suī rú cǐ shuō, pà rì hòu zhèng dé hǎo shí, yòu yào xún liáng jiā zhèng pèi, kě bù zài le wǒ yī piàn xīn jī? kě chéng jiù duì tiān shuō qǐ shì lái. chūn ér dào:" nǐ jì rú cǐ jiān xīn, wǒ yě gèng wú bié huà. zhǐ shì fén táng wū lǐ, bù hǎo chéng qīn." kě chéng dào:" zài fén biān zuǒ jìn, yǒu yī suǒ kōng fáng yào mài, zhǐ yào wǔ shí liǎng yín zi. ruò mǎi dé tā de, dào yě fāng biàn." chūn ér jiù còu wǔ shí liǎng yín zi, bǎ yǔ kě chéng mǎi fáng. yòu yǔ xiē lìng suì yín qián, jiào tā shōu shí fáng shì, zhì bàn xiē jiā huǒ. zé le jí rì zhì qī, dǎ dié xì ruǎn, zuò jǐ gè xiāng lǒng zhuāng le, dài zhe suí shēn fú shì de yā jué, jiào zuò cuì yè, huàn gè chuán zhī, mó dì dào cáo jiā. shén bù zhī, guǐ bù jué, wán qí qīn shì.
光阴似箭,不觉三年服满。春儿备了三牲祭礼、香烛纸钱,到曹氏坟堂拜奠,又将钱三串,把与可成做起灵功德。可成欢喜。功德完满,可成到春儿处作谢。春儿留款。饮酒中间,可成问从良之事。春儿道:“此事我非不愿,只怕你还想娶大娘1可成道:“我如今是什么日子,还说这话?春儿道:“你目下虽如此说,怕日后挣得好时,又要寻良家正配,可不在了我一片心机?可成就对天说起誓来。春儿道:“你既如此坚心,我也更无别话。只是坟堂屋里,不好成亲。”可成道:“在坟边左近,有一所空房要卖,只要五十两银子。若买得他的,到也方便。”春儿就凑五十两银子,把与可成买房。又与些另碎银钱,教他收拾房室,置办些家火。择了吉日;至期,打叠细软,做几个箱笼装了,带着随身伏侍的丫攫,叫做翠叶,唤个船只,摹地到曹家。神不知,鬼不觉,完其亲事。
shōu jiāng yě yǔ xián yún shì, zuò jiù qiān sī jié fà rén.
收将野雨闲云事,做就牵丝结发人。
bì yīn zhī hòu, chūn ér yǔ kě chéng shāng yì guò huó zhī shì. chūn ér dào:" nǐ shēng zhǎng fù shì, bú huì jīng yíng shēng lǐ, hái shì shú jǐ mǔ tián dì gēng zhòng, zhè shì wù shí de shì. kě chéng zì kuā qí néng, shuō dào:" wǒ jīng le xǔ duō zhé cuò, xué dé guāi le, bú dào dé bèi rén hōng le chūn ér còu chū sān bǎi liǎng yín zi, jiāo yǔ kě chéng. kě chéng shì sǎn màn guàn le de rén, yín zi dào shǒu, sī liang jīng yíng nà yī zhuāng hǎo, wǎng chéng zhōng dōng zhàn xī bo. yǒu xiān qián yī bān xián hàn yù jiàn le, xiǎo de tā nà le chūn jiě, shǒu zhōng yǒu wù, dōu lái hōng tā: mǒu xiǎng yǒu lì wú lì, mǒu shì lì zhòng lì qīng, mǒu rén wǔ fēn qián, mǒu rén hé zǐ qián. bù yī shí, dōu hōng jǐn le, kōng shǒu ér kǒu, què yòu qù wèn chūn ér yào yín zi yòng. qì dé chūn ér liǎng lèi jiāo liú, dào:"' cháng jiāng yǒu rì sī wú rì, mò dài wú shí sī yǒu shí.' nǐ dāng chū làng fèi, yǐ yǒu jīn rì, rú jīn shì yǒu xiàn zhī wù, fèi yī fēn méi yī fēn le." chū shí yìng le xīn cháng, bù guǎn xián shì.
毕姻之后,春儿与可成商议过活之事。春儿道:“你生长富室,不会经营生理,还是赎几亩田地耕种,这是务实的事。可成自夸其能,说道:“我经了许多折挫,学得乖了,不到得被人哄了1春儿凑出三百两银子,交与可成。可成是散漫惯了的人,银子到手,思量经营那一桩好,往城中东占西卜。有先前一班闲汉遇见了,晓得他纳了春姐,手中有物,都来哄他:某享有利无利,某事利重利轻,某人五分钱,某人合子钱。不一时,都哄尽了,空手而口,却又去问春儿要银子用。气得春儿两泪交流,道:“‘常将有日思无日,莫待无时思有时。’你当初浪费,以有今日,如今是有限之物,费一分没一分了。”初时硬了心肠,不管闲事。
yǐ hòu fū qī zhī qíng, kàn bù guò, zhǐ de yòu shì yī wǔ yī shí dān jiāng chū lái, wú guò shì mǎi chái zá mǐ zhī lèi. ná chū lái duō biàn le, jué de jiàn jiàn kōng xū, yī biàn shǎo shì yī biàn. kě chéng xiān hái yǒu gǎn jī zhī yì, yī nián bàn zǎi, lǐ zhī dāng rán, zhī dào tā hái yǒu duō shǎo sī fáng, bù kěn hé pán tuō chū, zhōng rì nào chǎo, bī tā ná chū lái. chūn ér bèi bī bù guò, piē kǒu qì, jiāng xiāng lǒng shàng yào shi yī yī jiāo fù zhàng fū, shuō dào:" zhèi xiē dōng xī, zuǒ yòu shì nǐ de, rú jīn dōu jiāo yǔ nǐ, shěng de qiān guà! wǒ jīn hòu zì hé cuì yè fǎng zhī dù rì, wǒ yě bú yào nǐ yǎng huó, nǐ yě mò chán wǒ."
以后夫妻之情,看不过,只得又是一五一十担将出来,无过是买柴杂米之类。拿出来多遍了,觉得渐渐空虚,一遍少似一遍。可成先还有感激之意,一年半载,理之当然,只道他还有多少私房,不肯和盘托出,终日闹吵,逼他拿出来。春儿被逼不过,瞥口气,将箱笼上钥匙一一交付丈夫,说道:“这些东西,左右是你的,如今都交与你,省得牵挂!我今后自和翠叶纺织度日,我也不要你养活,你也莫缠我。”
chūn ér zì cǐ rì wèi shǐ, jiù chī le cháng zhāi, zhāo mù fǎng zhī zì shí. kě chéng yī shí suī bù guò yì, què xǐ yòu yǒu xǔ duō dōng xī, àn xiǎng dào:" qiě bǎ lái biàn mǎi yín liǎng, jīn fān shú qǔ xiē héng yè, wèi huī fù jiā yuán zhī jì, yě zài hún jiā miàn shàng zhēng kǒu qì." suī rán fù nèi chóu chú, què yě shuō ér bù zuò. cháng yán" shí zài kǒu tóu, qián zài shǒu tóu", fèi yī fēn, méi yī fēn, zuò chī shān kōng. bù shàng yī nián, yòu kōng yán le, gèng wú chū mò, mán le lǎo pó, sī xià bǎ cuì yè zhè yā tou mài yú rén qù. chūn ér yòu shī le gè fǎng zhī de bàn ér, yòu qì yòu kǔ, cóng qián zhì hòu, bǎ kě chéng sù shuō yī cháng kě chéng zì zhī lǐ kuī, ào huǐ bù dié, jīn bú zhù yǎn zhōng liú lèi.
春儿自此日为始,就吃了长斋,朝暮纺织自食。可成一时虽不过意,却喜又有许多东西,暗想道:“且把来变买银两,今番赎取些恒业,为恢复家缘之计,也在浑家面上争口气。”虽然腹内踌蹰,却也说而不作。常言“食在口头,钱在手头”,费一分,没一分,坐吃山空。不上一年,又空言了,更无出没,瞒了老婆,私下把翠叶这丫头卖与人去。春儿又失了个纺织的伴儿,又气又苦,从前至后,把可成诉说一常可成自知理亏,懊悔不迭,禁不住眼中流泪。
yòu guò jǐ shí, méi fàn chī le, duì chūn ér dào: níng wǒ kàn nǐ zhāo mù fǎng zhī, dào shì yī jié hǎo shēng yì. nǐ rú jīn yòu méi bàn, wǒ yòu méi shì zuò, hé bù jiāng fǎng zhī jiào huì le, yě shì yì zhī fàn wǎn." chūn ér yòu hǎo xiào yòu hǎo nǎo, rěn bú zhù mà dào:" nǐ táng táng yī qū nán zǐ hàn, bù zhǐ wàng nǐ yǎng lǎo pó, nán dào yī shēn yī kǒu, zài méi gè dào lù xún fàn chī?" kě chéng dào:" xián qī shuō de shì.' niǎo shòu máo zhǎng, rén pín zhì duǎn.' nǐ jiào wǒ nà yī tiáo dào lù xún dé fàn chī de, wǒ qù zuò." chūn ér dào:" nǐ yě céng dú shū shí zì, zhè lǐ cūn qián cūn hòu, shǎo gè xùn méng xiān shēng, fén táng wū lǐ yòu kōng zhe, hé bù jù jí jǐ gè cūn tóng jiào xué, dé xiē xué fèng, hǎo pán yòng." kě chéng dào:"' yǒu zhì fù rén, shèng rú nán zǐ.' xián qī shuō de shì." dāng xià biàn yǔ xiāng lǎo shāng yì, jù le shí lái gè cūn tóng, jiāo shū xiě fǎng, shén bù nài fán, chū yú wú nài. guò le xiē shí, jiàn jiàn guàn le, kū chá dàn fàn, jué bù xiǎng fèn wài shòu yòng. chūn ér yòu bù shí qiān qián chě hòu de sù shuō tā, kě chéng bìng bù gǎn kǒu dá yī zì. zhuī sī wǎng shì, yào biàn liú lèi. xiǎng dāng chū ruò dà jiā sī, méi lái yóu fù zhī liú shuǐ, bù xū tí qǐ jiù shì chūn ér dài lái zhèi xiē dōng xī, ruò huì suàn jì shí, jǐn kě guò huó, rú jīn huǐ zhī wú jí.
又过几时,没饭吃了,对春儿道:宁我看你朝暮纺织,到是一节好生意。你如今又没伴,我又没事做,何不将纺织教会了,也是一只饭碗。”春儿又好笑又好恼,忍不住骂道:“你堂堂一躯男子汉,不指望你养老婆,难道一身一口,再没个道路寻饭吃?”可成道:“贤妻说得是。‘鸟瘦毛长,人贫智短。’你教我那一条道路寻得饭吃的,我去做。”春儿道:“你也曾读书识字,这里村前村后,少个训蒙先生,坟堂屋里又空着,何不聚集几个村童教学,得些学俸,好盘用。”可成道:“‘有智妇人,胜如男子。’贤妻说得是。”当下便与乡老商议,聚了十来个村童,教书写仿,甚不耐烦,出于无奈。过了些时,渐渐惯了,枯茶淡饭,绝不想分外受用。春儿又不时牵前扯后的诉说他,可成并不敢口答一字。追思往事,要便流泪。想当初偌大家私,没来由付之流水,不须题起;就是春儿带来这些东西,若会算计时,尽可过活,如今悔之无及。
rú cǐ shí wǔ nián. hū yī rì, kě chéng rù chéng, zhuàng jiàn yī rén, kàn bǔ yín dài, wū shā zào xuē, shèng yú zhāng gài ér lái, pú cóng shén shèng. qí rén rèn de shì cáo kě chéng, chū jiào shī zhá, kě chéng duǒ bì bù dié. lù cì xiāng jiàn, gè wèn hán xuān. cǐ rén xìng yīn míng shèng, tóng fǔ tōng zhōu rén. dāng chū yǔ kě chéng tóng zuò jiān, tóng bō lì de, jìn xuǎn dé zhè jiāng àn chá shǐ jīng lì, zài jiā qǐ shēn fù rèn, hǎo bù rè nào. kě chéng bié le yīn shèng, mèn mèn huí jiā, duì hún jiā shuō dào:" wǒ de jiā dàng yǐ bài jǐn le, hái yǒu yī jiàn bài bù jìn de, shì jiàn shēng. jīn rì kàn jiàn tōng zhōu yīn shèng xuǎn le sān sī shǒu lǐng guān, wǎng zhè jiāng fù rèn, hǎo bù xīng tóu! wǒ yǔ tā shì tóng bō lì de, wǒ de xuǎn qī yǐ tòu le, zěn de yín zi shàng jīng shǐ yòng chūn ér dào:" mò zuò zhè mèng bà, jiàn jīn fàn yě méi de chī, pāng xiǎng zuò guān guò le jǐ rì, kě chéng xīn xiàn yīn jiàn shēng róng huá, sān bù zhī yòu shuō qǐ. chūn ér dào:" xuǎn zhè guān yào duō shǎo shǐ yòng? kě chéng dào:" běn duō lì duō. rú jīn de shì jiè, zhōng kē jiǎ de yě zhǐ shì cái lái cái wǎng, mò shuō jiàn shēng guān. shǐ yòng duō xiē, jiù yǒu gè hǎo dì fāng, duō chèn dé xiē yín zi zài kěn yíng yú shí, hái yǒu yī liǎng rèn guān zuò.
如此十五年。忽一日,可成入城,撞见一人,看补银带,乌纱皂靴,乘舆张盖而来,仆从甚盛。其人认得是曹可成,出轿施札,可成躲避不迭。路次相见,各问寒暄。此人姓殷名盛,同府通州人。当初与可成同坐监,同拨历的,近选得浙江按察使经历,在家起身赴任,好不热闹。可成别了殷盛,闷闷回家,对浑家说道:“我的家当已败尽了,还有一件败不尽的,是监生。今日看见通州殷盛选了三司首领官,往浙江赴任,好不兴头!我与他是同拨历的,我的选期已透了,怎得银子上京使用1春儿道:“莫做这梦罢,见今饭也没得吃,乓想做官1过了几日,可成欣羡殷监生荣华,三不知又说起。春儿道:“选这官要多少使用?可成道:“本多利多。如今的世界,中科甲的也只是财来财往,莫说监生官。使用多些,就有个好地方,多趁得些银子;再肯营于时,还有一两任官做。
shǐ yòng dé shǎo, bǎ gè bù hǎo de quē dǎ fā nǐ, yī nián èr zài, jiù shēng nǐ zuò wáng guān, yǒu guān wú zhí, jiàn shēng de běn qián hái nòng bù chū lī." chūn ér dào:" hǎo quē yào duō shǎo?" kě chéng dào:" hǎo quē yě fèi dé qiān jīn." chūn ér dào:" bǎi liǎng shàng qiě nán cuò, hé kuàng qiān jīn? hái shì xùn méng ān wěn." kě chéng hán zhe shuāng lèi, zhǐ de yòu qù fén táng wū lǐ jiāo shū. zhèng shì: jiàn wú miàn mù cí jiā zǔ, shèng bǎ qī liáng duì xué shēng.
使用得少,把个不好的缺打发你,一年二载,就升你做王官,有官无职,监生的本钱还弄不出哩。”春儿道:“好缺要多少?”可成道:“好缺也费得千金。”春儿道:“百两尚且难措,何况千金?还是训蒙安稳。”可成含着双泪,只得又去坟堂屋里教书。正是:渐无面目辞家祖,剩把凄凉对学生。
hū guǎng rì, chūn ér shuì zhì bàn yè xǐng lái, jiàn kě chéng pī yī zuò yú chuáng shàng, kū shēng bù zhǐ. wèn qí yuán gù, kě chéng dào:" shì cái mèng jiàn de le guān zhí, zài guǎng dōng cháo zhōu fǔ. wǒ shēn zuò fǔ táng zhī shàng, zhòng shū lì cān yè. wǒ fāng chī chá, yǒu yī yī lì, shòu ér zhǎng, huáng xū shù jīng, pěng wén shū zhì gōng zuò. ǒu bù xiǎo xīn chù wú chá zā, fān wū yī xiù, bù jué jīng xǐng. xǐng lái nǎi shì yī mèng. zì ēn yī pín rú xǐ, cǐ shēng wú fù guàn dài zhī wàng, shàng rǔ zōng zǔ, xià diàn zǐ sūn, shì yǐ bēi qì ěr 1" chūn ér dào:" nǐ shēng yú fù jiā, zhǎng zài míng mén, nán dào méi jǐ gè hǎo qīn juàn? hé bù qù jiè dài, wèi qiú guān zhī zī tǎng dé yī mìng, cháng zhī yǒu rì." kě chéng dào:" wǒ yīn zì xiǎo wù wài, qīn qī zhōng dōu yǐ wǒ wèi bù xiào, bìn qì bù nà. jīn qióng kùn rú cǐ, zài zì kāi kǒu, rén shuí tuō wǒ? biàn kěn jiè shí, jiāng hé dǐ tóu?" chūn ér dào:" nǐ jīn rì wèi qiú guān jiè dài, bǐ xiān qián làng fèi bù tóng, huò zhě kěn jiè yě bú jiàn de." kě chéng dào:" xián qī shuō de shì." cì rì zhēn gè dào sān qīn sì juàn jiā qù le yī xún: yě yǒu bì mén bù nà de, yě yǒu huí shuō bù zài de jiù shì xiāng jiàn shí, shuō jí jiè dài qiú guān zhī shì, yě yǒu lěng xiào bù dá de, yě yǒu tuī cí méi yǒu de, yòu yǒu niàn tā kāi kǒu yī chǎng, shào jiàng qián mǐ xiāng zhù de. kě chéng dà shī suǒ wàng, huí fù le chūn ér.
忽广日,春儿睡至半夜醒来,见可成披衣坐于床上,哭声不止。问其缘故,可成道:“适才梦见得了官职,在广东潮州府。我身坐府堂之上,众书吏参谒。我方吃茶,有一一吏,瘦而长,黄须数茎,捧文书至公座。偶不小心触吾茶匝,翻污衣袖,不觉惊醒。醒来乃是一梦。自恩一贫如洗,此生无复冠带之望,上辱宗祖,下玷子孙,是以悲泣耳1”春儿道:“你生于富家,长在名门,难道没几个好亲眷?何不去借贷,为求官之资;倘得一命,偿之有日。”可成道:“我因自小务外,亲戚中都以我为不肖,摈弃不纳。今穷困如此,在自开口,人谁托我?便肯借时,将何抵头?”春儿道:“你今日为求官借贷,比先前浪费不同,或者肯借也不见得。”可成道:“贤妻说得是。”次日真个到三亲四眷家去了一巡:也有闭门不纳的,也有回说不在的;就是相见时,说及借贷求官之事,也有冷笑不答的,也有推辞没有的,又有念他开口一场,少将钱米相助的。可成大失所望,回复了春儿。
zǎo zhī jiè dài nán rú cǐ, huǐ què dāng chū bù zuò jiā.
早知借贷难如此,悔却当初不作家。
kě chéng sī xiǎng wú jì, zhǐ shì tí kū. chūn ér dào:" kū rèn me? méi le yín zi biàn kū, yǒu le yín zi yòu huì sā màn qǐ lái." kě chéng dào:" dào cǐ dì wèi, zuò qī zǐ de hái xìn wǒ bù guò, mò shuō tā rén kū le yī chǎng:" bù rú sǐ xiū! zhǐ kě xī fù le zhào shì qī shí wǔ nián xiāng suí zhī yì. rú jīn yě gù bu de le." kě chéng zhèng zài xín sǐ, chūn ér shàng qián jiě quàn dào:"' wù yǒu yī biàn, rén yǒu qiān biàn, ruò yào bù biàn, chú fēi sān chǐ gài miàn., tiān wú jué rén zhī lù, nǐ rú hé bǎ xìng mìng kàn de nèn qīng?" kě chéng dào:" lǚ yǐ shàng qiě tān zhù, qǐ yǒu rén bù xī sǐ? zhǐ shì wǒ jīn rì shēng ér wú yòng, dào bù rú sǐ le gān jìng, shěng de lián lěi nǐ zhōng shēn." chūn ér dào:" qiě bú yào máng, nǐ zhēn gè shōu xīn wù shí, wǒ hái yǒu gè jì jiào." kě chéng lián máng xià guì dào:" wǒ de niáng, nǐ yǒu shèn jì jiào? zǎo xiē jiù wǒ xìng mìng chūn ér dào:" wǒ dāng chū wèi cóng liáng shí, jié bài guò èr jiǔ yī shí bā gè zǐ mèi, yī xiàng bù céng qù bài wàng. rú jīn wèi nǐ zhè yuān jiā, zhǐ de rěn zhe xiū qù zǒu yī biàn. yí gè zǐ mèi chū shí liǎng, shí bā gè zǐ mèi, yě yǒu yī bǎi bā shí liǎng yín zi." kě chéng dào:" qiú xián qī jiù qù." chūn ér dào:" chū cì shàng mén, xū yòng lǐ wù, jiù yào bèi shí bā fù lǐ." kě chéng dào:" mò shuō yī shí bā fù lǐ, jiù shì yī fù lǐ yě wú cuò." chūn ér dào:" ruò liú dé wǒ yī liǎng jiàn shǒu shì zài, jīn rì yě hái hǎo huó dòng." kě chéng le tí kū qǐ lái. chūn ér dào:" dāng chū shuí jiào nǐ kuài huó tòu le, jīn rì yǒu xǔ duō yǎn lèi! nǐ qiě qù lǐ huì qǐ sòng wén shū, dài wén shū yǒu le, nà jīng zhōng shǐ yòng, wǒ zì qù yú rén tǎo miàn pí ruò nòng bù lái wén shū shí, kě bù zài le?" kě chéng dào:" wǒ ruò qǐ bù dé wén shū, shì bù huí jiā! yī shí jiān shuō le dà huà, chū mén qù le, àn xiǎng dào:" yào bèi qǐ sòng wén shū, fǔ xiàn gōng mén yě de xiē shǐ yòng." bù hǎo yòu yǔ hún jiā chán zhàng, zhǐ de zì qù xiàng nà jǐ gè cūn tóng xué shēng de jiā lǐ gào jiè. yī" qián wǔ fēn de còu lái, hǎo bù fèi lì. ruò bú shì shí wǔ nián zhé cuò dào yú rú jīn, zhèi xiē xū zhī wù bǎ yǔ tā zuò yī yī fēng shǎng qián, yě hái bù yì, nà gè kàn zài yǎn li. zhèng shì bǐ yī shí cǐ yī shí.
可成思想无计,只是啼哭。春儿道:“哭恁么?没了银子便哭,有了银子又会撒漫起来。”可成道:“到此地位,做妻子的还信我不过,莫说他人1哭了一场:“不如死休!只可惜负了赵氏妻十五年相随之意。如今也顾不得了。”可成正在寻死,春儿上前解劝道:“‘物有一变,人有千变,若要不变,除非三尺盖面。,天无绝人之路,你如何把性命看得恁轻?”可成道:“缕蚁尚且贪住,岂有人不惜死?只是我今日生而无用,到不如死了干净,省得连累你终身。”春儿道:“且不要忙,你真个收心务实,我还有个计较。”可成连忙下跪道:“我的娘,你有甚计较?早些救我性命1春儿道:“我当初未从良时,结拜过二九一十八个姊妹,一向不曾去拜望。如今为你这冤家,只得忍着羞去走一遍。一个姊妹出十两,十八个姊妹,也有一百八十两银子。”可成道:“求贤妻就去。”春儿道:“初次上门,须用礼物,就要备十八副礼。”可成道:“莫说一十八副礼,就是一副礼也无措。”春儿道:“若留得我一两件首饰在,今日也还好活动。”可成了啼哭起来。春儿道:“当初谁叫你快活透了,今日有许多眼泪!你且去理会起送文书,待文书有了,那京中使用,我自去与人讨面皮;若弄不来文书时,可不在了?”可成道:“我若起不得文书,誓不回家!一时间说了大话,出门去了,暗想道:“要备起送文书,府县公门也得些使用。”不好又与浑家缠帐,只得自去向那几个村童学生的家里告借。一“钱五分的凑来,好不费力。若不是十五年折挫到于如今,这些须之物把与他做一一封赏钱,也还不毅,那个看在眼里。正是彼一时此一时。
kě chéng còu le liǎng xǔ yín zi, dào jiāng dū xiàn gàn bàn wén shū. xiàn lǐ yǒu gè zhū wài láng, wéi rén zhōng hòu, yǔ kě chéng jiù yǒu xiāng shí, xiǎo de tā qióng le, zài zhòng rén miàn qián, tì tā zhōu xuán qí shì, xiě gè qiàn piào, děng dài yǒu le dì fāng, jiā lì jì hái. kě chéng huān huān xǐ xǐ, huái zhe wén shū huí lái, yí lù shàng jiào tiān dì, jiào zǔ zōng, zhǐ yuàn hún jiā chū qù gào zhài, gào de lái biàn hǎo. zǒu jìn mén shí, zhī jiàn hún jiā yī rì zuò zài fáng lǐ jī má, guāng jǐng shèn shì qī liáng. kǒu suī bù yǔ, xīn xià huāng zhāng, xiǎng gào zhài yòu gào bù lái le, bù jué yǎn lèi wāng wāng, yòu bù gǎn dà jīng xiǎo guài, huái zhe wén shū lì yú fáng mén zhī wài, dī dī de jiào yī shēng:" xián qī." chūn ér tīng jiàn le, shǒu zhōng bāi má, kǒu lǐ wèn dào:" wén shū zhī shì rú hé?" kě chéng biàn jiǎo chuāi jìn fáng mén, zài huái zhōng qǔ chū wén shū, fàng yú zhuō shàng dào:" tuō lài xián qī fú méng, wén shū yǐ yǒu le." chūn ér qǐ shēn, jiāng wén shū kàn le, dù lǐ xiǎng dào:" zhè dāi zi yě bù dāi le." xiāng zhe kě chéng jiān dào:" nǐ zhēn gè yào zuò guān? zhǐ pà wèi qī de jiào nǎi nǎi bù qǐ." kě chéng dào:" shuō nà lǐ huà! jīn rì kě chéng qián chéng, quán lài xián qī fú chí zhì dài, dàn bù shí jiè dài zhī shì rú hé?" chūn ér dào:" dōu yǐ gào guò, zhǐ děng nǐ yǒu gè qǐ shēn rì zi, dà jiā sòng lái." kě chéng yě bù gǎn wèn xī duō jiè shǎo, huāng máng zǒu qù sì zhōng zé le gè gǔ rì, kǒu fù le chūn ér. chūn ér dào:" nǐ qù lín jiā jiè bǎ chú tou lái yòng."
可成凑了两许银子,到江都县干办文书。县里有个朱外郎,为人忠厚,与可成旧有相识,晓得他穷了,在众人面前,替他周旋其事,写个欠票,等待有了地方,加利寄还。可成欢欢喜喜,怀着文书回来,一路上叫天地,叫祖宗,只愿浑家出去告债,告得来便好。走进门时,只见浑家依;日坐在房里绩麻,光景甚是凄凉。口虽不语,心下慌张,想告债又告不来了,不觉眼泪汪汪,又不敢大惊小怪,怀着文书立于房门之外,低低的叫一声:“贤妻。”春儿听见了,手中擘麻,口里问道:“文书之事如何?”可成便脚揣进房门,在怀中取出文书,放于桌上道:“托赖贤妻福萌,文书已有了。”春儿起身,将文书看了,肚里想道:“这呆子也不呆了。”相着可成间道:“你真个要做官?只怕为妻的叫奶奶不起。”可成道:“说那里话!今日可成前程,全赖贤妻扶持挚带,但不识借贷之事如何?”春儿道:“都已告过,只等你有个起身日子,大家送来。”可成也不敢问惜多借少,慌忙走去肆中择了个古日,口复了春儿。春儿道:“你去邻家借把锄头来用。”
xū yú chú tou jiè dào. chūn ér ná kāi le jī má de lán ér, zhǐ zhè dā tā shuō dào:" wǒ jià nǐ shí, jiù tì nǐ bàn yī dǐng shā mào mái yú cǐ xià." kě chéng xiǎng dào:" shā mào mái zài dì xià, què bù xiǔ le? mò yào ǎo tā, qiě chú zhe kàn zěn dì. ǒu qǐ chú tou, hěn lì jǐ xià, zhǐ tīng dé dàng de yī shēng xiǎng, fān qǐ yī jiàn dōng xī. kě chéng dào jīng le yī tiào, jiǎn qǐ kàn, shì gè xiǎo xiǎo cí tán, tán lǐ miàn zhuāng zhe sǎn suì yín liǎng hé jǐ jiàn yín jiǔ qì. chūn ér jiào zhàng fū ná qù chéng zhōng qīng duì, kàn shì duō shǎo. kě chéng qīng le kē ér, duì zhǔn yī bǎi liù shí qī liǎng, ná huí jiā lái, shuāng shǒu pěng yǔ hún jiā, xiào róng kě jū. chūn ér běn zhī shù mù, yǒu xīn shì tā, jiàn fēn háo bù céng gǒu qiě, xīn xià shén xǐ. jiào zài qǔ chú tou lái, jiāng shí wǔ nián cháng zuò xià jī má qù chù, yí gè xiǎo ǎi dèng ér bān kāi le, jiào kě chéng zài chú xià qù. chú chū yī dà cí tán, nèi zhōng dōu shì huáng bái zhī wù, bù xià qiān jīn. yuán lái chūn ér kàn jiàn kě chéng làng fèi, yù xiān xià zhe, qiāo dì mái cáng zhè xǔ duō dōng xī, zhōng rì zài shàng miàn zuò zhe jī má, yī shí wǔ nián bìng bù lù bàn zì, zhēn nǚ zhōng zhàng fū yě! kě chéng jiàn le xǔ duō dōng xī, diào xià lèi lái. chūn ér dào:" guān rén wéi shén bēi shāng?" kě chéng dào:" xiǎng zhe xián qī yī shí wǔ nián qín láo xīn kǔ, bù yī shū shí, shéi zhī liú xià zhè yī piàn xīn jī. dōu yīn wǒ cáo kě chéng bù xiào, yǐ zhì lián lěi shòu kǔ. jīn rì xián qī dāng shòu wǒ yī bài! shuō bà, jiù bài xià qù. chūn ér huāng máng fú qǐ dào:" jīn rì kǔ jìn gān lái, bó de hǎo rì, gòng xiǎng róng huá. kě chéng dào:" pán chán jǐn yǒu, wǒ shàng jīng tīng xuǎn, liú xián qī zài jiā, xíng gū yǐng zhī. bù ruò tóng dào jīng zhōng, bǎi shì yě yǒu shāng liáng. chūn ér dào:" wǒ yě fàng xīn bù xià, rú cǐ shén hǎo. dāng shí dǎ yī xíng lǐ, tǎo le liǎng fáng tóng pú, gù xià chuán zhī, fū qī liǎng kǒu tóng shàng běi jīng. zhèng shì: yùn qù huáng jīn shī sè, shí lái tiě yě shēng guāng.
须臾锄头借到。春儿拿开了绩麻的篮儿,指这搭他说道:“我嫁你时,就替你办一顶纱帽埋于此下。”可成想道:“纱帽埋在地下,却不朽了?莫要拗他,且锄着看怎地。呕起锄头,狠力几下,只听得当的一声响,翻起一件东西。可成到惊了一跳,检起看,是个小小瓷坛,坛里面装着散碎银两和几件银酒器。春儿叫丈夫拿去城中倾兑,看是多少。可成倾了棵儿,兑准一百六十七两,拿回家来,双手捧与浑家,笑容可掬。春儿本知数目,有心试他,见分毫不曾苟且,心下甚喜。叫再取锄头来,将十五年常坐下绩麻去处,一个小矮凳儿搬开了,教可成再锄下去。锄出一大瓷坛,内中都是黄白之物,不下千金。原来春儿看见可成浪费,预先下着,悄地埋藏这许多东西,终日在上面坐着绩麻,一十五年并不露半字,真女中丈夫也!可成见了许多东西,掉下泪来。春儿道:“官人为甚悲伤?”可成道:“想着贤妻一十五年勤劳辛苦,布衣蔬食,谁知留下这一片心机。都因我曹可成不肖,以至连累受苦。今日贤妻当受我一拜!说罢,就拜下去。春儿慌忙扶起道:“今日苦尽甘来,博得好日,共享荣华。可成道:“盘缠尽有,我上京听选,留贤妻在家,形孤影只。不若同到京中,百事也有商量。春儿道:“我也放心不下,如此甚好。当时打一行李,讨了两房童仆,雇下船只,夫妻两口同上北京。正是:运去黄金失色,时来铁也生光。
kě chéng dào jīng, xún gè diàn fáng, ān dùn le jiā xiǎo, lì bù tóu le wén shū. yǒu yín zi shǐ yòng, jiù xuǎn le chū: lái. chū rèn shì fú jiàn tóng ān xiàn èr yǐn, jiù shēng le běn shěng quán zhōu fǔ jīng lì, dōu shì lǎo pó bāng tā zuò guān, huàn shēng dà zhèn. yòu qiě jīng zhōng yòng qián móu wèi gōng sī liǎng lì, shēng le guǎng dōng cháo zhōu fǔ tōng pàn. shì zhí cháo jìn zhī nián, tài shǒu jìn jīng, tóng zhī tuī guān jù quē, shàng sī dào tā yǒu cái, pī fǔ yìn yǔ tā zhí zhǎng, zé rì shēng táng guǎn shì. lì shū cān yè yǐ bì, mén zǐ xiàn chá. fāng cái jǔ shǒu, yǒu yī wài láng pěng wén shū dào gōng zuò qián, chù fān chá zā, lín lí mǎn xiù. kě chéng zhèng yù fā nù, kàn nà wài láng shòu ér zhǎng, yǒu huáng xū shù jīng, měng rán xiǎng qǐ shù nián zhī qián, céng yǒu yī mèng, jīn rì guāng jǐng, wǎn rán mèng zhōng suǒ jiàn. shǐ zhī qián chéng chū chù, jiē yóu tiān dìng, fēi ǒu rán yě. nà wài láng jīng huāng, kē tóu xiè zuì. kě chéng hǎo yán fǔ wèi, quán wú nù yì. hé táng chēng qí dà liàng.
可成到京,寻个店房,安顿了家小,吏部投了文书。有银子使用,就选了出:来。初任是福建同安县二尹,就升了本省泉州府经历,都是老婆帮他做官,宦声大振。又且京中用钱谋为公私两利,升了广东潮州府通判。适值朝觐之年,太守进京,同知推官俱缺,上司道他有才,批府印与他执掌,择日升堂管事。吏书参谒已毕,门子献茶。方才举手,有一外郎捧文书到公座前,触翻茶匝,淋漓满袖。可成正欲发怒,看那外郎瘦而长,有黄须数茎,猛然想起数年之前,曾有一梦,今日光景,宛然梦中所见。始知前程出处,皆由天定,非偶然也。那外郎惊慌,磕头谢罪。可成好言抚慰,全无怒意。合堂称其大量。
shì rì tuì táng, yǔ nǎi nǎi shù qí yīng mèng zhī shì. chūn ér yì hài rán, shuō dào:" jù cǐ mèng, liàng guān rén gōng míng zhǐ yú cǐ rèn. dāng chū fén táng zhōng jiào shòu cūn tóng, yī bù bì tǐ, shí bù chōng kǒu jīn rì sān rèn wèi mù mín guān, wèi zhì liù pǐn dài fū, dà xué shēng zhì cǐ zú yǐ. cháng yán' zhī zú bù rǔ', guān rén yí jí liú yǒng tuì, wèi shān lín yú lǎo zhī jì. kě chéng diǎn zháo dào shì. zuò le sān rì táng, jiù tuō bìng cí guān. shàng sī yīn běn fǔ zhǎng yìn wú rén, bù yǔn suǒ cí. miǎn qiǎng shì shì, fēn míng yòu zuò le bàn nián zhī fǔ, xīn guān shàng rèn, jiāo yìn yǐ bì, cì rì yòu chū zhì shì wén shū.
是日退堂,与奶奶述其应梦之事。春儿亦骇然,说道:“据此梦,量官人功名止于此任。当初坟堂中教授村童,衣不蔽体,食不充口;今日三任为牧民官,位至六品大夫,大学生至此足矣。常言‘知足不辱’,官人宜急流勇退,为山林娱老之计。可成点着道是。坐了三日堂,就托病辞官。上司因本府掌印无人,不允所辞。勉强视事,分明又做了半年知府,新官上任,交印已毕,次日又出致仕文书。
shàng sī jiàn qí kěn qiè qiú qù, zhǐ de zhǔn le. bǎi xìng pān yuán wò zhé zhě shù qiān rén, kě chéng yī yī fǔ wèi: fū qī yì jǐn huán xiāng. sān rèn huàn zī yuē yǒu shù qiān jīn, shú qǔ rì rì tián chǎn fáng wū, zhòng zài cáo jiā zhuāng xīng wàng, wèi huàn mén jù shì. zhè suī shì cáo kě chéng gǎi guò zhī shàn, què dōu kuī zhào chūn ér zàn zhù zhī lì yě. hòu rù yǒu shī zàn yún: pò jiā zhǐ wèi mào rú huā, yòu zhàng hóng yán zài qǐ jiā.
上司见其恳切求去,只得准了。百姓攀辕卧辙者数千人,可成一一抚慰:夫妻衣锦还乡。三任宦资约有数千金,赎取;日日田产房屋,重在曹家庄兴旺,为宦门巨室。这虽是曹可成改过之善,却都亏赵春儿赞助之力也。后入有诗赞云:破家只为貌如花,又仗红颜再起家。
rú cǐ hóng yán qiān gǔ shǎo, quàn jūn hái shì mò tān huā!
如此红颜千古少,劝君还是莫贪花!