strong qián shè rén tí shī yàn zi lóu strong
钱舍人题诗燕子楼
yān huā fēng jǐng yǎn qián xiū, cǐ dì réng chuán yàn zi lóu.
烟花风景眼前休,此地仍传燕子楼。
yuān mèng kěn wàng sān yuè yì? cuì zhào néng shěng yī shēng chóu.
鸳梦肯忘三月意?翠肇能省一生愁。
tà yīn líng luò nàn zhòng wǔ, lián wèi dān kāi bù bìng tóu.
拓因零落难重舞,莲为单开不并头。
jiāo yàn qǐ wú huáng rǎng cuó? zhì jīn rén guò shuō fēng liú.
娇艳岂无黄壤痤?至今人过说风流。
huà shuō dà táng zì zhèng zhì dà shèng dà xiào huáng dì yì fǎ dà zōng kāi jī zhī hòu, zhì shí èr dì xiàn zōng dēng wèi, fán yī bǎi jiǔ shí sān nián, tiān xià wú shì rì jiǔ, bīng jiǎ shēng chén, xíng jù bù yòng. shí yǒu lǐ bù shàng shū zhāng jiàn fēng zuò guān nián jiǔ, kǒng fáng xián lù, suì zòu qǐ hái gǔ guī tián yǎng lǎo. xiàn zōng yuē:" qīng nián chǐ wèi shuāi, qǐ yí tuì wèi? guǒ yù bì rǒng cí fán, chì zhèn qīng xú shù jùn." jiàn fēng zòu yuē:" chén suī fēi cái, jì méng shèng ēn, bái dāng jié lì." suì chì jiàn fēng jié zhì wǔ níng jūn shì, jiàn fēng dà xǐ. píng xī ài cái hào kè, jì zhèn wǔ níng, jiǎn xuǎn cái néng zhī shì, lǐ zhì mén xià. hòu fáng gē jī wǔ jì, fēi zhī shū shí lǐ zhě bù yòng. wǔ níng yǒu jì guān pàn pàn, nǎi xú fāng zhī jué sè yě. dàn jiàn:
话说大唐自政治大圣大孝皇帝溢法大宗开基之后,至十二帝宪宗登位,凡一百九十三年,天下无事日久,兵甲生尘,刑具不用。时有礼部尚书张建封做官年久,恐妨贤路,遂奏乞骸骨归田养老。宪宗曰:“卿年齿未衰,岂宜退位?果欲避冗辞繁,敕镇青徐数郡。”建封奏曰:“臣虽菲才,既蒙圣恩,白当竭力。”遂敕建封节制武宁军事,建封大喜。平昔爱才好客,既镇武宁,拣选才能之士,礼置门下。后房歌姬舞妓,非知书识礼者不用。武宁有妓关盼盼,乃徐方之绝色也。但见:
gē hóu qǐng liàng, wǔ tài shà zī. tiáo xián chéng hé gé xīn shēng, pǐn zhú zuò chū chén yǎ yùn. qín dàn gǔ diào, qí rèn xīn tú. fù shī zuó jù, zhuī fēng yǎ jiàn yú piān zhōng, nì guǎn dān qīng, duó zào huà shēng yú bǐ xià.
歌喉请亮,舞态霎姿。调弦成合格新声,品竹作出尘雅韵。琴弹古调,棋刃新图。赋诗琢句,追风雅见于篇中,溺管丹青,夺造化生于笔下。
jiàn fēng suī wén qí cái sè wú shuāng, yuán dào rèn zhī chū, wèi xiá zhào yú bó zǔ zhī jiān. hū yī rì, zhōng shū shè rén zì lè tiān míng jū yì, zì cháng ān sòng, xuān yù chōng shèng, lù guò xú fǔ, nǎi jiàn fēng zhī gù rén yě. xǐ lè tiān yuǎn lái, suì zhì fǔ yāo yǐn yú gōng guǎn, zhī jiàn:
建封虽闻其才色无双,缘到任之初,未暇召于搏阻之间。忽一日,中书舍人自乐天名居易,自长安宋,宣谕充剩,路过徐府,乃建封之故人也。喜乐天远来,遂置腐邀饮于公馆,只见:
mù juǎn liú sū, lián chuí zhū bó. ruì nǎo yān pēn bǎo yā, xiāng. guāng yì qióng hú. guǒ pī tiān jiāng, shí pēng yì wèi. xù luó zhū cuì, liè liǎng xíng fěn miàn méi zhuāng cuì guǎn fán yīn, zòu yī pài xīn shēng yǎ yùn: biàn dì wǔ kǔn pù shǔ jǐn, dāng yán gē pāi àn hóng yá.
幕卷流苏,帘垂朱箔。瑞脑烟喷宝鸭,香。光溢琼壶。果劈天浆,食烹异味。绪罗珠翠,列两行粉面梅妆;脆管繁音,奏一派新声雅韵:遍地舞捆铺蜀锦,当筵歌拍按红牙。
dāng shí jiǔ zhì shù xún, shí gōng liǎng tào, gē hóu shǎo xiē, wǔ xiù yì tíng, hū yǒu yī jì, bào hú qín lì yú yán qián, zhuǎn xiù tiáo xián, dú zòu yī qǔ, qiàn shǒu xié niān, qīng qiāo màn àn. mǎn zuò qīng xiāng xiāo jiǔ lì, yī tíng yǎ yùn shuǎng fán yàng. xū yú dàn chè sháo yīn, bào hú qín shì lì. jiàn fēng yǔ lè tiān jù xǐ diào yùn qīng yǎ, shì qí jīng shén jǔ zhǐ, dàn jiàn huā shēng dān liǎn, shuǐ jiǎn shuāng móu, yì tài tiān rán, jiǒng chū lún bèi. huí shì qí yú zhū jì, fěn dài rú shàng. suì xū ér wèn yuē:" shú shì?" qí jì xié bào hú qín, huǎn yí lián bù, xiàng qián duì yuē:" jiàn qiè guān pàn pàn yě." jiàn fēng xǐ bù zì shèng, xiào wèi lè tiān yuē:" péng mén lè shì, bù chū yú cǐ." lè tiān yuē:" shì cǐ jiā rén, míng dá dì dū, xìn fēi xū yě!" jiàn fēng yuē:" chéng rú shè rén zhī yán, hé xī yī shī zèng zhī?" lè tiān yuē:" dàn kǒng jù zhuō, fǎn wū lì rén zhī měi." pàn pàn jù xiè hú qín, yǎn mèi ér yán:" qiè zī zhì chǒu lòu, gǎn fán zhū yù? ruò guǒ bù yǐ wěi jiàn jiàn qì, shì wēi qū suí yǎ wén bù xiǔ, qǐ shèng shēn hòu zhī mò zāi" lè tiān xǐ qí xiá huì suì kǒu yín yī jué:
当时酒至数巡,食供两套,歌喉少歇,舞袖亦停,忽有一妓,抱胡琴立于筵前,转袖调弦,独奏一曲,纤手斜拈,轻敲慢按。满座清香消酒力,一庭雅韵爽烦漾。须臾弹彻韶音,抱胡琴侍立。建封与乐天俱喜调韵清雅,视其精神举止,但见花生丹脸,水剪双眸,意态天然,迥出伦辈。回视其余诸妓,粉黛如上。遂吁而问曰:“孰氏?”其妓斜抱胡琴,缓移莲步,向前对曰:“贱妾关盼盼也。”建封喜不自胜,笑谓乐天曰:“彭门乐事,不出于此。”乐天曰:“似此佳人,名达帝都,信非虚也!”建封曰:“诚如舍人之言,何惜一诗赠之?”乐天曰:“但恐句拙,反污丽人之美。”盼盼据卸胡琴,掩袂而言:“妾姿质丑陋,敢烦珠玉?若果不以猥贱见弃,是微躯随雅文不朽,岂胜身后之茉哉;”乐天喜其黠慧、遂口吟一绝:
fèng bō jīn líng qì, tán cáo hòu dài chuí.
凤拨金翎砌,檀槽后带垂。
zuì jiāo wú qì lì, fēng niǎo mǔ dān zhī.
醉娇无气力,风袅牡丹枝。
pàn pàn bài xiè lè tiān yuē:" jiàn qiè zhī míng, xǐ chuán yú hòu shì, jiē shè rén suǒ cì yě," yú shì bīn zhǔ huān zhì, jǐn zuì ér sàn.
盼盼拜谢乐天曰:“贱妾之名,喜传于后世,皆舍人所赐也,”于是宾主欢治,尽醉而散。
yì rì lè tiān chē mǎ dōng qù. zì cǐ jiàn fēng zhuān chǒng pàn pàn, suì yú fǔ dì zhī men, zé jiā dì chuàng jiàn yī lóu, míng yuē" yàn zi lóu", shǐ pàn pàn jū zhī, jiàn fēng zhì zhèng zhī xiá, qīng chē qián wǎng, yǔ pàn pàn yàn yǐn jiāo fēi yù sǒng, gòng lǐ qiān huáng, bēi jǐn xiāng wēi, jià zhǔ gòng zhǎn, kù chuāng chàng hè, zhǐ huā yuè wèi tí, xiù yán lùn qíng, duì sōng dǔ wèi shì. gē xiào guǎn xián, qíng ài fāng nóng. bù xìng cǎi yún yì sàn, hào yuè nán yuán. jiàn fēng rǎn bìng, pàn pàn qǐng yī tiáo zhì, fú yào wú xiào, jiān bo wú líng, zhuǎn jiā chén zhòng ér sǐ. zǐ sūn hù chí líng fēng, guī zàng běi láng, dú qì pàn pàn yú yàn zi lóu zhōng. xiāng xiāo yì pī, chén mǎn qín zhēng, chén chén zhū hù cháng shāng, qiāo qiāo cuì lián bù juǎn. pàn pàn fén xiāng zhǐ tiān shì yuē:" qiè fù rén, wú tā jì bào shàng shū ēn dé, qǐng luò fà wèi ní, sòng fó jīng zī gōng míng fú, jǐn cǐ yī shì, shì bù zài jià suì bì hù dú jū, fán shí huàn kěn shuāng, rén wú jiàn miàn zhě. xiāng dǎng zhōng yǒu hǎo shì jūn zǐ, mù qí cái mào, lián qí gū láo, àn àn tōng shū, yǐ kuī qí yì. pàn pàn wèi shī yǐ dài jīng dá, qián hòu jī sān bǎi yú shǒu, biān zhuì chéng sǔn, míng yuē yàn zi lóu jí, lóu bǎn liú chuán yú shì.
翌日乐天车马东去。自此建封专宠盼盼,遂于府第之们,择佳地创建一楼,名曰“燕子楼”,使盼盼居之,建封治政之暇,轻车潜往,与盼盼宴饮;交飞玉耸,共理签簧,碑锦相偎,驾主共展,绔窗唱和,指花月为题,绣阎论情,对松笃为誓。歌笑管弦,情爱方浓。不幸彩云易散,皓月难圆。建封染病,盼盼请医调治,服药无效,间卜无灵,转加沉重而死。子孙护持灵枫,归葬北郎,独弃盼盼于燕子楼中。香消衣被,尘满琴筝,沉沉朱户长商,悄悄翠帘不卷。盼盼焚香指天誓曰:”妾妇人,无他计报尚书恩德,请落发为尼,诵佛经资公冥福,尽此一世,誓不再嫁/遂闭户独居,凡十换垦霜,人无见面者。乡党中有好事君子,慕其才貌,怜其孤劳,暗暗通书,以窥其意。盼盼为诗以代京答,前后积三百余首,编缀成隼,名曰《燕子楼集》,楼板流传于世。
hū yī rì, jīn fēng pò shǔ, yù lù shēng liáng, yàn zì héng kōng, niè shēng xuān cǎo. jì liáo yuàn zì wú rén, jìng xié yú qiū sè. pàn pàn yǐ lán cháng tàn, dú yán kǒu:" wǒ zuò zhī shī, jiē sù chóu kǔ, wèi zhī tā rén néng xiǎo wǒ yì fǒu?" chén yín liáng jiǔ, hū xiǎng hàn lín bái gōng bì néng chá wǒ, bù ruò fù shī jì chéng lè tiān, sù wǒ zhōng cháng, bì biǎo wǒ bù fù zhāng gōng zhī dé. suì zuò shī sān jué, jiān fēng fù lǎo cāng tóu, chí fù xī luò, wèi bái gōng tóu xià. bái lè tiān de shī, qǐ jiān zhǎn shì, qí yī yuē:
忽一日,金风破暑,玉露生凉,雁字横空,镊声喧草。寂寥院字无人,静协于秋色。盼盼倚栏长叹,独言口:“我作之诗,皆诉愁苦,未知他人能晓我意否?”沉吟良久,忽想翰林白公必能察我,不若赋诗寄呈乐天,诉我衷肠,必表我不负张公之德。遂作诗三绝,缄封付老苍头,驰赴西洛,谓白公投下。白乐天得诗,启缄展视,其一曰:
běi yóu sōng bǎi suǒ chóu yān, yàn zi lóu rén sī qiǎo rán.
北邮松柏锁愁烟,燕子楼人思悄然。
yīn mái guān jiàn gē chén sàn, hóng xiù xiāng xiāo èr shí nián.
因埋冠剑歌尘散,红袖香消二十年。
qí èr yuē:
其二曰:
shì kàn hóng yàn yuè yáng huí, chā dǔ xuán qín sòng shè lái.
适看鸿雁岳阳回,叉睹玄禽送社来。
yáo sè yù xiāo wú yì xù, rèn cóng zhū wǎng jié chéng huī.
瑶瑟玉萧无意绪,任从蛛网结成灰。
qí sān yuē:
其三曰:
lóu shàng cán dēng jiàn xiǎo shuāng, dú mián rén qǐ hé huān chuáng.
楼上残灯件晓霜,独眠人起合欢床。
tóng sī yī yè zhī duō shǎo? dì jiǎo tiān yá bú shì zhǎng!
桐思一夜知多少?地角天涯不是长!
lè tiān kàn bì, tàn shǎng liáng jiǔ. yì yī jì nǚ néng shǒu jié cāo rú cǐ, qǐ kě qí ér bù dá? yì hé sān zhāng yǐ jiā qí yì, qiǎn lǎo cāng tóu chí guī. pàn pàn jiē dé, zhé kāi shì zhī, qí yī yuē:
乐天看毕,叹赏良久。意一妓女能守节操如此,岂可齐而不答?亦和三章以嘉其意,遣老苍头驰归。盼盼接得,折开视之,其一曰:
gāng yūn luó shān sè shì yān, yī huí kàn zhe yī qián rán.
钢晕罗衫色似烟,一回看着一潜然。
zì cóng bù wǔ ní cháng qū, dié zài kōng xiāng dé jǐ nián?
自从不舞《霓裳曲》,叠在空箱得几年?
qí èr yuē:
其二曰:
jīn zhāo yǒu kè luò yáng huí, céng dào shàng shū jiā shàng lái.
今朝有客洛阳回,曾到尚书家上来。
jiàn shuō bái yáng kān zuò zhù, zhēng jiào hóng fěn xià chéng huī.
见说白杨堪作柱,争教红粉下成灰。
qí sān yuē.
其三曰。
mǎn lián míng yuè mǎn tíng shuāng, bèi lěng xiāng xiāo fú wò chuáng.
满帘明月满庭霜,被冷香销拂卧床。
yàn zi lóu qián qīng yè yǔ, qiū lái zhǐ wèi yī rén zhǎng.
燕子楼前清夜雨,秋来只为一人长。
pàn pàn yín wán jiǔ zhī, suī huò qū zhū hé bì, wèi zú bǐ cǐ shī zhī měi. xiào wèi shì nǚ yuē:" zì cǐ zhī hòu, fāng biǎo wǒ yì diǎn zhēn xīn." zhèng yù cáng zhī kuāng zhōng, jiàn zhǐ wěi dàn mò tí xiǎo zì shù xíng, suì fù zhǎn kàn, yòu yǒu shī yī shǒu:
盼盼吟玩久之,虽获驱珠和壁,未足比此诗之美。笑谓侍女曰:“自此之后,方表我一点真心。”正欲藏之筐中,见纸尾淡墨题小字数行,遂复展看,又有诗一首:
huáng jīn bù xī mǎi é méi, jiǎn dé rú huā zhǐ yī zhī.
黄金不惜买蛾眉,拣得如花只一枝。
gē wǔ jiào chéng xīn lì jìn, yī zhāo shēn sǐ bù xiāng suí.
歌舞教成心力尽,一朝身死不相随。
pàn pàn yī jiàn cǐ shī, chóu suǒ shuāng méi, lèi yíng mǎn liǎn, bēi qì yǎ yàn, gào shì nǚ yuē:" xiàng rì shàng shū shēn sǐ, wǒ hèn bù néng zì yì xiāng suí, kǒng rén yán zhāng gōng yǒu suí sǐ zhī qiè, shǐ shàng shū yǒu hào sè zhī míng, shì fǎ gōng zhī qīng dé yě. wǒ jīn gǒu huó yǐ dù cháo hūn, lè tiān xià xiǎo, gù zuò shī xiāng fěng. wǒ jīn bù sǐ, bàng yǔ wèi xī." suì hé yùn yī zhāng yún:
盼盼一见此诗,愁锁双眉,泪盈满脸,悲泣哑咽,告侍女曰:“向日尚书身死,我恨不能自缢相随,恐人言张公有随死之妾,使尚书有好色之名,是法公之清德也。我今苟活以度朝昏,乐天下晓,故作诗相讽。我今不死,谤语未息。”遂和韵一章云:
dú sù kōng lóu liǎn hèn méi, shēn rú chūn hòu zhì cán zhī.
独宿空楼敛恨眉,身如春后致残枝。
shè rén bù jiě rén shēn yì, fěng dào quán tái bù qù suí.
舍人不解人深意,讽道泉台不去随。
shū bà zhì bǐ yú dì, yǎn miàn cháng xū. jiǔ zhī, shì lèi gào shì nǚ yuē:" wǒ wú jì bào gōng hòu dé, wéi zhuì lóu yī sǐ, yǐ biǎo wǒ xīn," dào bà, qiàn shǒu jǐn jiǒng xiù mèi, yù jī xié kào diāo lán, yǒu xīn bào dé chóu ēn, wú yì yú shēng gǒu huó, xià shì gāo lóu, yǒng yuè fèn shēn yī tiào. shì nǚ jí zhuāi yī gào yuē:" hé shì zì qiú héng yāo?" pàn pàn yuē:" yī piàn chéng xīn, rén bù néng biǎo, bù sǐ hé wéi?" shì nǚ quàn yuē," jīn sǔn qū bào dé, cǐ xīn suī jiā, dàn fěn gǔ suì shēn, yú gōng hé yì? qiě yí lǎo mǔ, shǐ hé rén shì yǎng?" pàn pàn chén yín jiǔ zhī yuē:" sǐ jì bù néng, wéi sòng fó jīng, zhù gōng míng fú." zì cǐ zhī hòu, pàn pàn wéi shí sù fàn yī yú, bì gé fén xiāng, zuò sòng fó jīng. suī bǐ wū wèi cháng jiàn miàn. jiǔ zhī bìn yún lǎn lüè, méi dài qíng miáo, juàn lǐ bǎo sè yáo qín, yàn duì yuān hài fèng zhěn, bù shī zhū fěn, shì chūn guī yù xiè lú lǐng méi huā shòu sǔn yāo zhī, rú qiū hòu xiāo shū suí dī yáng liǔ, měi yù huā chén yuè xī, gǎn jiù bēi āi, qǐn shí shī cháng. bù xìng qǐn jí, fú zhěn yuè shā, sù ěr bù qǐ. lǎo mǔ suì bo jí zàng yú yàn zi lóu hòu.
书罢掷笔于地,掩面长吁。久之,拭泪告侍女曰:“我无计报公厚德,惟坠楼一死,以表我心,”道罢,纤手紧窘绣袂,玉肌斜靠雕栏,有心报德酬恩,无意愉生苟活,下视高楼,踊跃奋身一跳。侍女急拽衣告曰:“何事自求横夭?”盼盼曰:“一片诚心,人不能表,不死何为?”侍女劝曰,“今损躯报德,此心虽佳,但粉骨碎身,于公何益?且遗老母,使何人侍养?”盼盼沉吟久之曰:“死既不能,惟诵佛经,祝公冥福。”自此之后,盼盼惟食素饭一盂,闭阁焚香,坐诵佛经。虽比屋未尝见面。久之鬓云懒掠,眉黛情描,倦理宝瑟瑶琴,厌对鸳亥凤枕,不施朱粉,似春归欲谢庐岭梅花;瘦损腰肢,如秋后消疏隋堤杨柳,每遇花辰月夕,感旧悲哀,寝食失常。不幸寝疾,伏枕月杀,速尔不起。老母遂卜吉葬于燕子楼后。
pàn pàn jì sǐ, bù èr shí nián wèn, ér jiàn fēng zǐ sūn, yì sàn dàng xiāo suǒ. pàn pàn suǒ jū yàn yú lóu suì wèi guān sī suǒ zhàn. qí tā jìn jùn pǔ, chū qí xíng shì gǎi zuò huā yuán, wèi jùn jiāng yóu shǎng zhī dì. xīng shuāng lǚ gǎi, suì yuè pín qiān, táng yùn gào zhōng, wǔ dài gèng bó. dāng zhōu xiǎn dé zhī wèi, tiān shuǐ zhēn rén chéng yùn ér xìng, zhěng dùn cháo gāng, jīng yíng lǐ fǎ. gù shì ér yāo fēn qǐn miè, zhǐ huī ér yǔ zhòu kuò qīng. zhì huáng sòng èr yè zhī shí, sì hǎi wú dà fèi zhī jǐng, dāng shí yǒu zhōng shū shè rén qián yì, zì xī bái, nǎi wú yuè gōng qián luó zhī hòu yì yě. wén xíng shì cí, dú bù cháo yě, jiǔ zhù zǐ bì, dài yù yī lì wài rèn. suì kùn zòu shì zhī xiá, shàng zhāng zòu yuē:" chén jiǔ jù cí yē, wú háo fà zhī gōng, qǐ yī xiǎo jùn, shù jié jià luò guǎng shàng yuē:" qīng lǔ dì yú rén shàn, qīng kě chū zhèn péng mén." suì chú xī xiàng jié zhì wǔ níng jūn, xī bái dé zhǐ xiè ēn. xià chē zhī rì, xuān yáng huáng huà, zhěng sù tiáo zhāng fǎng mín shòu yú jǐng yì, xiǎng yuān zài yú líng yǔ qū jǐ dài rén, qīn pīn quàn nóng kuān rén huì ài, quàn huà xiōng wán, xī jiē fèng yè shǒu yuē, lián jǐn gōng píng. tīng zhèng yuè yú, jié jiè qīng míng. jì zài xiá rì, liǎo wú yī xiǎng, yīn dú bù dōng jiē. tiān qì zhà xuān, wú kě xiāo qiǎn, suì hū cāng tóu qián dǎo, xián yóu pǔ zhōng. dàn jiàn.
盼盼既死,不二十年问,而建封子孙,亦散荡消索。盼盼所居燕于楼遂为官司所占。其他近郡圃,出其形势改作花园,为郡将游赏之地。星霜屡改,岁月频迁,唐运告终,五代更伯。当周显德之未,天水真人承运而兴,整顿朝纲,经营礼法。顾视而妖氛寝灭,指挥而宇宙廓清。至皇宋二叶之时,四海无大吠之警,当时有中书舍人钱易,字希白,乃吴越工钱锣之后裔也。文行侍词,独步朝野,久住紫蔽,怠欲一历外任。遂困奏事之暇,上章奏曰:“臣久据词掖,无毫发之功,乞一小郡,庶竭驾骆广上曰:“青鲁地腴人善,卿可出镇彭门。”遂除希向节制武宁军,希白得旨谢恩。下车之日,宣扬皇化,整肃条章;访民瘦于井邑,享冤在于囹圄;屈己待人,亲拼劝农;宽仁惠爱,劝化凶顽,悉皆奉业守约,廉谨公平。听政月余,节届清明。既在暇日,了无一享,因独步东阶。天气乍暄,无可消遣,遂呼苍头前导,闲游圃中。但见。
qíng guāng méi xiāo, shū jǐng róng róng, xiǎo táo zhàn zhuāng liǎn hóng shēn, nèn liǔ niǎo gōng yāo xì ruǎn. yōu tíng yǎ bīn, shēn cáng huā pǔ yīn zhōng, huà fáng lán jiǎo, wěn lǎn huí táng àn xià. jià jīn chūn guāng shí shí yǔ, dié nòng jīng guāng rǎo rǎo fēi.
晴光霉霄,淑景融融,小桃绽妆脸红深,嫩柳袅宫腰细软。幽亭雅彬,深藏花圃阴中,画肪兰侥,稳缆回塘岸下。驾金春光时时语,蝶弄睛光扰扰飞。
xī zì xìn bù, shēn rù fēn fāng, zòng yì yóu shǎng. dào hóng zǐ cóng zhōng, hū yǒu wēi lóu fēi kǎn, yìng yuǎn héng zhǔ, jī zhǐ gū gāo, guī mó zhuàng lì. xī bái jǔ mù yǎng guān, jiàn huà dòng xià yǒu pái é, shàng shū" yàn zi lóu" sān zì. xī bái yuē:" cǐ zhāng jiàn fēng chǒng pàn pàn zhī chù, suì yuè lèi gèng, shuí wèi yí zōng shàng zài!" suì shè yī dēng tī, jìng shàng lóu zhōng, dàn jiàn:
希自信步,深入芬芳,纵意游赏。到红紫丛中,忽有危楼飞槛,映远横主,基址孤高,规模壮丽。希白举目仰观,见画栋下有牌额,上书“燕子楼”三字。希白曰:“此张建封宠盼盼之处,岁月累更,谁谓遗踪尚在!”遂摄衣登梯,径上楼中,但见:
huà dòng qī yún, diāo liáng sǒng hàn, shì sì yě rú kuī rì xià, zhǐ wàn lǐ rú dǔ zhǎng zhōng. zhē fēng cuì mù gāo zhāng, bì rì shū lián dī xià. yí zōng dàn jué yān xiāo jìn, jǔ mù fāng zhī yǔ zhòu kuān.
画栋栖云,雕梁耸汉,视四野如窥日下,指万里如睹掌中。遮风翠慕高张,蔽日疏帘低下。移踪但觉烟霄近,举目方知宇宙宽。
xī bái yǐ lán cháng tàn yán yuē:" xī rì zhāng gōng qīng gē duì jiǔ, miào wǔ guò bīn, bǎi suì jì zhōng, yún xiāo yǔ sàn, cǐ shì zì gǔ jiē rán, bù zú gǎn tàn. dàn xī pàn pàn běn yī chāng jì, ér néng gān xīn jiù sǐ, bào jiàn fēng hòu yù zhī ēn, suī liè zhàng fū hé yǐ jiā cǐ! hé shì lè tiān shī zhōng, yóu jī qí xià suí jiàn fēng ér sǐ? shí lián shǒu jié shí yú nián, zì jié zhī xīn, hùn méi xià chuán. wǒ jì zhī běn mò, ruò jiān kǒu xià wèi bāo yáng, pàn pàn bì bào yuàn yú dì xià." jí hū cāng tóu mó mò, xī bái rǎn háo, zuò gǔ diào cháng piān, shū yú sù píng zhī shàng, qí cí yuē:
希白倚栏长叹言曰:“昔日张公清歌对酒,妙舞过宾,百岁既终,云消雨散,此事自古皆然,不足感叹。但惜盼盼本一娼妓,而能甘心就死,报建封厚遇之恩,虽烈丈夫何以加此!何事乐天诗中,犹讥其下随建封而死?实怜守节十余年,自洁之心,混没下传。我既知本末,若缄口下为褒扬,盼盼必抱怨于地下。”即呼苍头磨墨,希白染毫,作古调长篇,书于素屏之上,其词曰:
rén shēng bǎi suì néng jǐ rì? chá shǒu guāng yīn rú guò xì.
人生百岁能几日?茬首光阴如过隙。
cáo zhōng yǒu jiǔ bù chéng huān, shēn hòu xū míng yòu hé yì?
槽中有酒不成欢,身后虚名又何益?
qīng hé dà shǒu zhēn qí wěi, céng xiàng chūn fēng zhǒng táo lǐ.
清河大守真奇伟,曾向春风种桃李。
yù jiāng xīn shì zhàn sháo huá, wú nài hóng pō suí shì shuǐ.
欲将心事占韶华,无奈红颇随逝水。
jiā rén zhòng yì bù gù shēng, gǎn jī shēn ēn gān yī sǐ.
佳人重义不顾生,感激深恩甘一死。
xīn shì jì yǔ sān bǎi piān, guàn chuàn fēng sāo xǐ mù ěr.
新侍寄语三百篇,贯串风骚洗沐耳。
qǐng lóu shí èr héng xiāo hàn, dī xià shēng lián suǒ shuāng yàn.
请楼十二横霄汉,低下升帘锁双燕。
jiāo hún mèi pò bù kě xún, jǐn bǎ lán yú kōng yǐ biàn!
娇魂媚魄不可寻,尽把阑于空倚遍!
xī bái tí bà, lǎng yín shù guò, hū yǒu qīng fēng xí rén, yì xiāng fú miàn. xī nèi dà jīng, cǐ fēi huā qì, zì hé ér lái? fāng yí yà wèn, jiàn sù píng hòu yǒu bù lǚ zhī shēng. xī bái jí zhuǎn píng hòu kuī zhī, jiàn yī nǚ zǐ, yún nóng shí fā, yuè dàn xiū méi, tǐ qī ruì xuě zhī kè guāng, liǎn duó qí huā zhī yàn lì, jīn lián bù wěn, shù sù yāo qīng. yī jiàn xī bái, jiāo xiū liǎn dài, jí wǎn jīn pū, píng yǎn qí shēn, suī jiāng méi zhī yìng xuě: bù zú bǐ qí fēng yùn. xī bái jīng yà, wèn qí xìng shì. cǐ nǚ shě jīn pū, yǎn mèi xiàng qián, xù lǐ ér yán yuē:" qiè nǎi shǒu yuán lǎo lì zhī nǚ yě. ǒu yīn lìng jié, xián shàng céng lóu, hū zhí gōng xiāng dào lái, qiè huāng jí nì shēn yú cǐ, yǐ bì chǒu è. hū wén sòng diào pàn pàn gǔ diào xīn cí, shǐ qiè wén zhī, rú huò zhū yù, sòng qián chū tīng yú suǒ píng zhī hòu, yīn ér dé miàn tái yán. qiè zhī xíng cáng, jǐn yú cǐ yǐ." xī bái jiàn nǚ zǐ róng yán xiù lì, cí qì qīng yáng, xǐ yuè zhī xīn, bù kě yán yù, suì yǐ yán tiāo zhī yuē:" tīng zǐ yì lùn, xiǎng bì zhī yīn. wǒ shì lái suǒ zuò cháng piān, yǐ wéi hé rú?" nǚ yuē:" qiè mén pǐn suī wēi, kù xǐ yín yǒng, wén shì lái suǒ sòng piān zhāng, jǐn xīn xiù kǒu, shǐ jiǔ quán xián hèn zhī xīn, yī dàn xiāo shì." xī bái yòu wén cǐ yǔ, yù jiā xǐ yuè yuē:" jīn rì xiāng féng, kě wèi jiā rén cái gàn, hái yǒu yì wú?" nǚ nǎi kuǎn kè zhèng sè, yǎn mèi yán yuē:" xìng jūn wú jí yú luàn, yǐ quán zhēn jié zhī xīn. wéi yǒu shī cáo, yǎng chóu hòu yì." suì yú xiù zhōng qǔ cǎi jiān yī fú shàng chéng. xī bái zhǎn kàn qí shī yuē:
希白题罢,朗吟数过,忽有清风袭人,异香拂面。希内大惊,此非花气,自何而来?方疑讶问,见素屏后有步履之声。希白即转屏后窥之,见一女子,云浓时发,月淡修眉,体欺瑞雪之客光,脸夺奇花之艳丽,金莲步稳,束素腰轻。一见希白,娇羞脸黛,急挽金铺,平掩其身,虽江梅之映雪:不足比其风韵。希白惊讶,问其姓氏。此女舍金铺,掩袂向前,叙礼而言曰:“妾乃守园老吏之女也。偶因令节,闲上层楼,忽值公相到来,妾荒急匿身于此,以蔽丑恶。忽闻诵吊盼盼古调新词,使妾闻之,如获珠玉,送潜出听于索屏之后,因而得面台颜。妾之行藏,尽于此矣。”希白见女子容颜秀丽,词气清扬,喜悦之心,不可言喻,遂以言挑之曰:“听子议论,想必知音。我适来所作长篇,以为何如?”女曰:“妾门品虽微,酷喜吟咏,闻适来所诵篇章,锦心绣口,使九泉衔恨之心,一旦消释。”希白又闻此语,愈加喜悦曰:“今日相逢,可谓佳人才干,还有意无?”女乃款客正色,掩袂言曰:“幸君无及于乱,以全贞洁之心。惟有诗嘈,仰酬厚意。”遂于袖中取彩笺一幅上呈。希白展看其诗曰:
rén qù lóu kōng shì yǐ shēn, zhì jīn chóu chàng hé tiān yín.
人去楼空事已深,至今惆怅禾天吟。
fēi jūn shī fǎ gāo tí qǐ, shuí wèi huáng quán yī piàn xīn?
非君诗法高题起,谁慰黄泉一片心?
xī bái dú bà, wèi nǚ zǐ yuē:" ěr jì néng shī, jué fēi yuán lì zhī nǚ, guǒ hé rén yě?" nǚ yuē:" jūn xiáng shī yì, zì zhī jiàn qiè wēi zōng, hé bì kǔ xiàng guǎng xī nèi chūn xīn dàng yàng, bù néng shuān shù, xiàng qián zhuāi qí yī jù, hū wén kǎn zhú qiāo chuāng jīng jué, nǎi yī zhěn yóu xiān mèng, yōu zhěn yú shū chuāng zhī xià, dàn jiàn lú yān shàng niǎo, huā yǐng wēi jìng, yuàn zì chén chén, fāng dāng rì wǔ. xī bái tuī zhěn ér qǐ, wù zuò chén sī," mèng zhōng suǒ jiàn zhě, bì guān pàn pàn yě. hé xiǎn rán rú shì? qiān gǔ suǒ wù, chéng wèi jiā mèng." fǎn fù zài èr tàn yuē:" cǐ shì dàng zuò yī cí yǐ jì zhī." suì chéng dié liàn huā cí, xìn bǐ shū yú àn shàng, cí yuē:
希白读罢,谓女子曰:“尔既能诗,决非园吏之女,果何人也?”女曰:“君详诗意,自知贱妾微踪,何必苦向广希内春心荡漾,不能拴束,向前拽其衣据,忽闻槛竹敲窗惊觉,乃一枕游仙梦,优枕于书窗之下,但见炉烟尚袅,花影微敬,院字沉沉,方当日午。希白推枕而起,兀坐沉思,“梦中所见者,必关盼盼也。何显然如是?千古所兀,诚为佳梦。”反复再二叹曰:“此事当作一词以记之。”遂成《蝶恋花》词,信笔书于案上,词曰:
yī zhěn xián jìng chūn zhòu wǔ, mèng rù huá bì, xiè hòu fēi liáng lǚ. jiāo tài cuì niǎn chóu bù yǔ, cǎi jiān yí wǒ xīn qí jù. fán xǔ fāng xīn yóu wèi sù, fēng zhú qiāo bǎi, jīng sàn wú xún chù! chóu chàng chǔ yún liú bú zhù, duàn cháng níng wàng gāo táng lù.
一枕闲敬春昼午,梦入华臂,邂逅飞凉侣。娇态翠辇愁不语,彩笺遗我新奇句。凡许芳心犹未诉,风竹敲百,惊散无寻处!惆怅楚云留不住,断肠凝望高唐路。
dāi jī wèi gàn, hū wén chuāng wài yǒu rén gǔ zhǎng zuò pāi, kàng shēng ér gē, diào qīng yùn měi, shēng rù lián yōu. xī bái shěn tīng chuāng wài gē shēng, nǎi shì suǒ zuò dié liàn huā cí yě. xī bái dà jīng yuē:" wǒ fāng zuò cǐ cí, hé rén zǎo yǐ xiān néng gē chàng?" suì qǐ chuāng shì zhī, jiàn yī nǚ zǐ cuì guān zhū ěr, yù pèi luó qún, xiàng cāng cāng tài hú shí pàn, yǐn shān shān cuì zhú cóng zhōng, xiù xié bù dòng fāng chén, qióng jù fēng piāo niǎo nuó. xī bái zǐ xì dìng jīng kàn zhī, zhuǎn liǔ jì huā ér dà. xī bái bei yì, bù shèng chóu chàng. hòu xī bái gōng zhì shàng shū, xī jūn ài mín, bǎi xìng zàn yǎng, yī xī wú bìng ér zhōng, zhè shì hòu huó. zhèng shì.
呆迹未干,忽闻窗外有人鼓掌作拍,抗声而歌,调清韵美,声入帘忧。希白审听窗外歌声,乃适所作《蝶恋花》词也。希白大惊曰:“我方作此词,何人早已先能歌唱?”遂启窗视之,见一女子翠冠珠洱,玉佩罗裙,向苍苍太湖石畔,隐珊珊翠竹丛中,绣鞋不动芳尘,琼据风飘袅娜。希白仔细定睛看之,转柳寄花而大。希白呗异,不胜惆怅。后希白宫至尚书,惜军爱民,百姓赞仰,一夕无病而终,这是后活。正是。
yī shǒu xīn cí diào lì róng, zhēn hún hán xiào mèng xiāng féng.
一首新词吊丽容,贞魂含笑梦相逢。
suī wèi hàn yuàn míng xián shì, biān rù bài guān xiǎo zhī zhōng.
虽为翰苑名贤事,编入稗官小之中。