shùn zōng　 xiàn zōng shàng
顺宗　宪宗上

shùn zōng zhì dé dà shèng dà ān xiào qiū dì huì sòng, dé zōng zhǎng zǐ, mǔ zhāo dé huáng hòu wáng shì. shàng yuán èr nián zhēng yuè shēng yú cháng ān zhī dōng nèi. dà lì shí sì nián liù yuè, fēng xuān wáng. jiàn zhōng yuán nián zhēng yuè dīng mǎo, lì wèi huáng tài zǐ.
顺宗至德大圣大安孝丘帝讳诵，德宗长子，母昭德皇后王氏。上元二年正月生 于长安之东内。大历十四年六月，封宣王。建中元年正月丁卯，立为皇太子。

shàng yuán èr shí yī nián zhēng yuè guǐ sì, dé zōng bēng, bǐng shēn, jí wèi yú tài jí diàn. shàng zì èr shí nián jiǔ yuè fēng bìng, bù néng yán, jì dé zōng bù yù, zhū wáng qīn qī jiē shì yī yào, dú shàng wò bìng bù néng shì. dé zōng mí liú, sī jiàn tài zǐ, tì yàn jiǔ zhī. dà xíng fā sāng, rén qíng zhèn jù. shàng lì jí shuāi fú, jiàn bǎi liáo yú jiǔ xiān mén. jì jí wèi, zhī shè jì yǒu fèng, zhōng wài shǐ ān. gēng zǐ, qún chén shàng shū qǐng tīng zhèng.
上元二十一年正月癸巳，德宗崩，丙申，即位于太极殿。上自二十年九月风病， 不能言，暨德宗不豫，诸王亲戚皆侍医药，独上卧病不能侍。德宗弥留，思见太子， 涕咽久之。大行发丧，人情震惧。上力疾衰服，见百僚于九仙门。既即位，知社稷 有奉，中外始安。庚子，群臣上书请听政。

èr yuè xīn chǒu shuò. jiǎ shēn, yǐ hé yáng sān chéng xíng jūn sī mǎ yuán sháo wèi huái zhōu cì shǐ hé yáng huái zhōu jié dù shǐ. bǐng wǔ, bà hàn lín yī gōng xiāng gōng zhān xīng shè fù rǒng shí zhě sì shí èr rén. jǐ yǒu, yǐ yì dìng zhāng mào zhāo jiān tóng píng zhāng shì, yǐ lái zhāo, gù chǒng zhī. shì yè, tài bái fàn mǎo. xīn mǎo, yǐ lì bù láng zhōng wéi zhí yì wèi shàng shū zuǒ chéng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. xīn yǒu, biǎn jīng zhào yǐn lǐ shí tōng zhōu zhǎng shǐ, xún zú. rén zǐ, zī qīng lǐ shī gǔ yǐ bīng kòu huá zhī dōng bǐ, wén guó sāng yě. jiǎ yín, shì zhàng nèi qiú yán huái zhì lǚ wēn děng yī shí liù rén. píng liáng zhī méng xiàn fān. jiǔ zhī dé hái, yǐ xí fān zhōng shì, bù yù lìng chū wài, gù qiú zhī zhàng nèi, zhì shì fāng shì zhī. rì běn guó wáng bìng qī hái fān, cì wù qiǎn zhī. rén yín, yǐ tài zǐ shì shū hàn lín dài zhào wáng pī wèi zuǒ sàn qí cháng shì, chōng hàn lín xué shì. yǐ qián sī gōng cān jūn hàn lín dài zhào wáng shū wén wèi qǐ jū shè rén, chōng hàn lín xué shì. yǐ hóng lú qīng wáng quán wèi jīng zhào yǐn. jiǎ zǐ, yù dān fèng lóu, dà shè tiān xià. zhū dào chú zhèng chì lǜ shuì wài, zhū sè què shuì bìng yí jìn duàn chú shàng gōng wài, bù dé bié yǒu jìn fèng. bǎi xìng jiǔ shí yǐ shàng, cì mǐ èr shí, juàn liǎng pǐ, bǎn shòu shàng zuǒ xiàn jūn, réng lìng běn bù zhǎng lì jiù jiā cún wèn bǎi suì yǐ shàng, cì mǐ wǔ shí, juàn èr pǐ, mián yī tún, yáng jiǔ, bǎn shòu xià zhōu cì shǐ jùn jūn. wù chén, yǐ kāi fǔ yí tóng sān sī jiǎn jiào tài wèi shǐ chí jié dà dū dū jī lín zhōu zhū jūn shì jī lín zhōu cì shǐ shàng zhù guó xīn luó wáng jīn zhòng xī jiān níng hǎi jūn shǐ, yǐ zhòng xī mǔ hé shì wèi tài fēi, qī pǔ shì wèi fēi.
二月辛丑朔。甲申，以河阳三城行军司马元韶为怀州刺史、河阳怀州节度使。 丙午，罢翰林医工、相工、占星、射覆、冗食者四十二人。己酉，以易定张茂昭兼 同平章事，以来朝，故宠之。是夜，太白犯昴。辛卯，以吏部郎中韦执谊为尚书左 丞、同中书门下平章事。辛酉，贬京兆尹李实通州长史，寻卒。壬子，淄青李师古 以兵寇滑之东鄙，闻国丧也。甲寅，释仗内囚严怀志、吕温等一十六人。平凉之盟 陷蕃。久之得还，以习蕃中事，不欲令出外，故囚之仗内，至是方释之。日本国王 并妻还蕃，赐物遣之。壬寅，以太子侍书、翰林待诏王伾为左散骑常侍，充翰林学 士。以前司功参军、翰林待诏王叔文为起居舍人，充翰林学士。以鸿胪卿王权为京 兆尹。甲子，御丹凤楼，大赦天下。诸道除正敕率税外，诸色榷税并宜禁断；除上 供外，不得别有进奉。百姓九十已上，赐米二石，绢两匹，版授上佐、县君，仍令 本部长吏就家存问；百岁已上，赐米五石，绢二匹，绵一屯，羊酒，版授下州刺史、 郡君。戊辰，以开府仪同三司、检校太尉、使持节、大都督鸡林州诸军事、鸡林州 刺史、上柱国、新罗王金重熙兼宁海军使，以重熙母和氏为太妃，妻朴氏为妃。

sān yuè gēng wǔ, chū gōng nǚ sān bǎi rén yú ān guó sì, yòu chū yè tíng jiào fāng nǚ lè liù bǎi rén yú jiǔ xiān mén, zhào qí qīn zú guī zhī. wù yín, yǐ wéi gāo jiān jiǎn jiào tài wèi, lǐ shī gǔ liú jì jiān jiǎn jiào sī kōng. zhāng mào zhāo sī tú. bǐng xū, jiǎn jiào sī kōng tóng píng zhāng shì dù yòu wèi dù zhī yán tiě shǐ. wù zǐ, xú zhōu jié dù cì míng wǔ níng jūn. cài zhōu wú shǎo chéng jiān tóng píng zhāng shì. yǐ hàn lín xué shì wáng shū wén wèi dù zhī yán tiě zhuǎn yùn fù shǐ. dù yòu suī lǐng shǐ míng, qí shí shū wén zhuān zǒng. zǎi xiàng jiǎ dān jiān jiǎn jiào sī kōng, zhèng yú lì bù shàng shū, gāo yǐng xíng bù shàng shū, wéi zhí yì zhōng shū shì láng, zhèn jì wáng shì zhēn huái nán wáng è wèi bó tián jì ān jiē jiǎn jiào sī kōng. guǐ sì, zhào cè guǎng líng jùn wáng chún wèi huáng tài zǐ, gǎi míng chún.
三月庚午，出宫女三百人于安国寺，又出掖庭教坊女乐六百人于九仙门，召其 亲族归之。戊寅，以韦皋兼检校太尉，李师古、刘济兼检校司空。张茂昭司徒。丙 戌，检校司空、同平章事杜祐为度支盐铁使。戊子，徐州节度赐名武宁军。蔡州吴 少诚兼同平章事。以翰林学士王叔文为度支盐铁转运副使。杜祐虽领使名，其实叔 文专总。宰相贾耽兼检校司空，郑瑜吏部尚书，高郢刑部尚书，韦执谊中书侍郎， 镇冀王士真、淮南王锷、魏博田季安皆检校司空。癸巳，诏册广陵郡王淳为皇太子， 改名纯。

xià sì yuè rén yín, zhì dì shí dì è fēng qīn wáng, dì shí yī dì xián fēng zhēn wáng. nán jiàn kāng jùn wáng huàn fēng tán wáng, gǎi míng jīng yáng chuān jùn wáng miǎn fēng jūn wáng, gǎi míng wěi lín huái jùn wáng xún fēng xù wáng, gǎi míng zòng hóng nóng wáng měi fēng jǔ wáng, gǎi míng shū hàn dōng jùn wáng yǒng fēng mì wáng, gǎi míng chóu jìn líng jùn wáng dī fēng huán wáng, gǎi míng zǒng gāo píng jùn wáng xù fēng shào wáng, gǎi míng yuē yún ān jùn wáng zī fēng sòng wáng, gǎi míng jié xuān chéng jùn wáng huái fēng jí wáng, gǎi míng xiāng dé yáng jùn wáng xū fēng jì wáng, gǎi míng qiú hé dōng jùn wáng yì fēng hé wáng, gǎi míng qǐ. shí qī nán xuàn fēng héng wáng, shí jiǔ nán xūn fēng huì wáng, èr shí nán wǎn fēng fú wáng, èr shí yī hóng nán fēng fǔ wáng, èr shí sān nán gǔn fēng yuè wáng, èr shí sì nán shēn fēng yuán wáng, èr shí wǔ nán lún fēng guì wáng, èr shí qī nán chǎn fēng yì wáng, mí chén guó sì wáng dào wù lǐ fēng mí chén guó wáng. xī píng jùn wáng chéng nán zuǒ yǔ lín dà jiàng jūn yuàn xí fēng qí gōng, shí yì sān qiān hù. wù shēn, zhào yǐ cè tài zǐ lǐ bì, shè jīng chéng xì qiú, dà pì jiàng cóng liú, liú yǐ xià jiǎn yī děng. yǐ jǐ shì zhōng lù zhì zhōng shū shè rén cuī shū bìng wèi tài zǐ shì dú. gēng xū, fēng tài zǐ nán níng kuān yòu chá huán liáo děng liù rén wéi jùn wáng, bìng shí yì sān qiān hù. guǐ chǒu, zèng tǔ bō shǐ gōng bù shì láng jiān yù shǐ dài fū zhāng jiàn lǐ bù shàng shū. bǐng yín, bà wàn ān jiān mù. wù chén, yǐ háng zhōu cì shǐ hán gāo wèi shàng shū yòu chéng.
夏四月壬寅，制第十弟谔封钦王，第十一弟諴封珍王。男建康郡王涣封郯王， 改名经；洋川郡王沔封均王，改名纬；临淮郡王洵封溆王，改名纵；弘农王浼封莒 王，改名纾；汉东郡王泳封密王，改名绸；晋陵郡王堤封郇王，改名总；高平郡王 溆封邵王，改名约；云安郡王滋封宋王，改名结；宣城郡王淮封集王，改名缃；德 阳郡王湑封冀王，改名絿；河东郡王浥封和王，改名绮。十七男绚封衡王，十九男 纁封会王，二十男绾封福王，二十一纮男封抚王，二十三男绲封岳王，二十四男绅 封袁王，二十五男纶封桂王，二十七男繟封翼王，弥臣国嗣王道勿礼封弥臣国王。 西平郡王晟男左羽林大将军愿袭封岐公，食邑三千户。戊申，诏以册太子礼毕，赦 京城系囚，大辟降从流，流以下减一等。以给事中陆质、中书舍人崔枢并为太子侍 读。庚戌，封太子男宁、宽、宥、察、寰、寮等六人为郡王，并食邑三千户。癸丑， 赠吐蕃使、工部侍郎、兼御史大夫张荐礼部尚书。丙寅，罢万安监牧。戊辰，以杭 州刺史韩皋为尚书右丞。

wǔ yuè jǐ sì, yǐ yòu jīn wú wèi dà jiàng jūn fàn xī cháo wèi yòu shén cè tǒng jūn, chōng zuǒ yòu shén cè jīng xī zhū chéng zhèn xíng yíng bīng mǎ jié dù shǐ. dīng chǒu, yǐ yōng guǎn jīng lüè shǐ wéi dān wèi hé nán shǎo yǐn, yǐ wàn nián xiàn lìng fáng qǐ wèi róng guǎn jīng lüè zhāo tǎo shǐ. guǐ wèi, yǐ chēn zhōu sī mǎ zhèng yú qìng wèi shàng shū zuǒ chéng. jiǎ chén, yǐ jiǎn jiào sī kōng hū hàn zhōu dū du bó hǎi guó wáng dà sōng lín jiǎn jiào sī tú. chéng huī wáng shì zhào shì kě zhāo yí, cuī shì yáng shì kě chōng yí, wáng shì kě zhāo yuàn, wáng shì kě zhāo róng, niú shì kě xiū yí, zhāng shì kě měi rén. yǐ yòu chéng hán gāo wèi è yuè miǎn qí dōu tuán liàn guān chá shǐ. dīng hài, shēng xiāng zhōu wèi dà dū dū fǔ. lín hàn xiàn réng xǐ yú dèng chéng. xīn mǎo, yǐ yán tiě zhuǎn yùn shǐ fù wáng shū wén wèi hù bù shì láng.
五月己巳，以右金吾卫大将军范希朝为右神策统军，充左右神策、京西诸城镇 行营兵马节度使。丁丑，以邕管经略使韦丹为河南少尹，以万年县令房启为容管经 略招讨使。癸未，以郴州司马郑余庆为尚书左丞。甲辰，以检校司空、忽汗州都督、 渤海国王大嵩璘检校司徒。承徽王氏、赵氏可昭仪，崔氏、杨氏可充仪，王氏可昭 媛，王氏可昭容，牛氏可修仪，张氏可美人。以右丞韩皋为鄂岳沔蕲都团练观察使。 丁亥，升襄州为大都督府。临汉县仍徙于邓城。辛卯，以盐铁转运使副王叔文为户 部侍郎。

liù yuè bǐng shēn, zhào èr shí yī nián shí yuè yǐ qián bǎi xìng suǒ qiàn zhū sè kè lì zū fù qián bó, gòng wǔ shí èr wàn liù qiān bā bǎi sì shí yī guàn shí pǐ shù, bìng yí chú miǎn. qī yuè wù chén shuò, tǔ bō shǐ lùn xī nuò lái zhāo gòng. bǐng zǐ, yùn zhōu lǐ shī gǔ jiā jiǎn jiào shì zhōng. zèng gù zhōng zhōu bié jià lù zhì bīng bù shàng shū, shì yuē xuān zèng gù dào zhōu cì shǐ yáng chéng wèi zuǒ sàn qí cháng shì. wù yín, yǐ hù bù shì láng pān mèng yáng wèi dù zhī yán tiě zhuǎn yùn shǐ fù. bǐng xū, guān dōng huáng shí tián jià. guǐ yǐ, héng hǎi jūn jié dù jì cāng zhōu cì shǐ chéng huái xìn zú, yǐ qí zi fù shǐ zhí gōng qǐ fù cāng zhōu cì shǐ héng hǎi jūn jié dù shǐ. jiǎ wǔ, dù zhī shǐ dù yòu zòu:" tài cāng jiàn mǐ bā shí wàn dàn, zhù lái shí wǔ nián, dōng wèi qiáo mǐ sì shí wǔ wàn dàn, zhī zhū jūn jiē bù yuè. jīn suì fēng fù, qǐng quán tíng běi hé zhuǎn yùn, yú bīn hé zhōu fǔ hé dí èr shí wàn dàn, yǐ jiù nóng shāng zhī bì." nǎi xià bǎi liáo yì, yì zhě tóng yì, bù jué ér zhǐ. yǐ wèi, zhào:" zhèn chéng jiǔ shèng zhī liè, hé wàn bāng zhī zhòng. gù yǐ guǎ dé, shè dào wèi míng, qián gōng yín wèi, jù bù kè hé. kǒng shàng zhuì zǔ zōng zhī xùn, xià yí qīng shì zhī yōu, sù yè zhī qín, rú lín yuān gǔ. ér jī jí wèi fù, zhì yú jīng shí, yí shén bǎo hé, cháng suǒ bù xiá. yǒng wéi sì fāng zhī dà, wàn wù zhī yīn, bù gōng bù qīn, lǜ yǒu kuàng fèi. jiā yǐ shān líng yǒu rì, lín lǎo yú xún, shì yòng jǐng yú zhèn xīn, yǐ dá tiān jiè. qí jūn guó zhèng shì, yí lìng huáng tài zǐ gòu dàng." shí shàng jiǔ jí, bù fù yán nà zǎi chén gòng lùn dà zhèng. shì wú jù xì jiē jué yú lǐ zhōng yán wáng rén pī wáng shū wén. wù lùn xuān zá, yǐ wéi bù kě. fān zhèn lǚ shàng jiān yú huáng tài zǐ, zhǐ sān shù zhī náo zhèng, gù yǒu shì zhào. yǐ tài cháng qīng dù huáng cháng wèi mén xià shì láng, zuǒ jīn wú wèi dà jūn yuán zī wèi zhōng shū shì láng, bìng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì zhèng xún yú wèi lì bù shàng shū, gāo yǐng xíng bù shàng shū, bìng bà zhī zhèng shì. huáng tài zǐ jiàn bǎi liáo yú cháo táng. bǐng shēn, huáng tài zǐ yú lín dé diàn xī tíng jiàn zòu shì guān.
六月丙申，诏二十一年十月已前百姓所欠诸色课利、租赋、钱帛，共五十二万 六千八百四十一贯、石、匹、束，并宜除免。七月戊辰朔，吐蕃使论悉诺来朝贡。 丙子，郓州李师古加检校侍中。赠故忠州别驾陆贽兵部尚书，谥曰宣；赠故道州刺 史阳城为左散骑常侍。戊寅，以户部侍郎潘孟阳为度支盐铁转运使副。丙戌，关东 蝗食田稼。癸已，横海军节度伎、沧州刺史程怀信卒，以其子副使执恭起复沧州刺 史、横海军节度使。甲午，度支使杜祐奏：“太仓见米八十万石，贮来十五年，东 渭桥米四十五万石，支诸军皆不悦。今岁丰阜，请权停北河转运，于滨河州府和籴 二十万石，以救农伤之弊。”乃下百僚议，议者同异，不决而止。乙未，诏：“朕 承九圣之烈，荷万邦之重。顾以寡德，涉道未明，虔恭寅畏，惧不克荷。恐上坠祖 宗之训，下贻卿士之忧，夙夜祗勤，如临渊谷。而积疾未复，至于经时，怡神保和， 常所不暇。永惟四方之大，万务之殷，不躬不亲，虑有旷废。加以山陵有日，霖潦 逾旬，是用儆于朕心，以答天戒。其军国政事，宜令皇太子勾当。”时上久疾，不 复延纳宰臣共论大政。事无巨细皆决于李忠言、王亻丕、王叔文。物论喧杂，以为 不可。籓镇屡上笺于皇太子，指三竖之挠政，故有是诏。以太常卿杜黄裳为门下侍 郎，左金吾卫大军袁滋为中书侍郎，并同中书门下平章事；郑珣瑜为吏部尚书，高 郢刑部尚书，并罢知政事。皇太子见百僚于朝堂。丙申，皇太子于麟德殿西亭见奏 事官。

bā yuè dīng yǒu shuò. gēng zǐ, zhào:" wéi huáng tiān yòu mìng liè zǔ, dàn shòu fāng guó, jiǔ shèng chǔ zhǐ, wàn bāng xián xiū. sì yǔ yī rén, huò jī pī yè, yán gōng shǒu wèi, bù huáng xiá yì. ér tiān yòu bù jiàng, jí yàng wú chōu, jiāng hé yǐ fèng zōng miào zhī líng, zhǎn jiāo yīn zhī lǐ! chóu zī shù yǐn, duì yuè shàng xuán, nèi kuì yú zhèn xīn, shàng wèi yú tiān mìng. sù yè zhī xin lì, shēn wéi yǒng tú. yī rì wàn jī, bù kě yǐ jiǔ kuàng tiān gōng rén dài, bù kě yǐ jiǔ wéi. huáng tài zǐ chún ruì zhé wēn wén, kuān hé rén huì, xiào yǒu zhī dé, ài jìng zhī chéng, tōng hū shén míng, gé yú shàng xià. shì yòng fǎ huáng wáng zhì gōng zhī dào, zūn fù zǐ chuán guī zhī zhì, fù zhī zhòng qì, yǐ fǔ zhào rén. bì néng xuān zǔ zōng zhī chóng guāng, hé tiān dì zhī xiū mìng, fèng ruò chéng xiàn, yǒng suí sì fāng. yí lìng huáng tài zǐ jí huáng dì wèi, zhèn chēng tài shàng huáng, jū xīng qìng gōng, zhì chēng gào." xīn chǒu, gào:" yǒu tiān xià chuán guī yú zi, qián wáng zhī zhì yě. qīn ruò dà diǎn, sī wèi zhì gōng, shì yáng gěng guāng, yòng tǐ wén dé. zhèn huò fèng zōng miào, lín yù wàn fāng, jiàng jí bù chōu, shù zhèng duō quē. nǎi mìng yuán zǐ, dài yǔ shǒu bāng, yuán yǐ lìng chén, guāng yīng cè lǐ, yí yǐ jīn yuè jiǔ rì cè huáng dì yú xuān zhèng diàn. guó yǒu dà mìng, ēn bǐ wéi xīn, yí yīn jì yuán zhī qìng, yòng tán zài yòu zhī zé. yí gǎi zhēn yuán èr shí yī nián wèi yǒng zhēn yuán nián. zì zhēn yuán èr shí yī nián bā yuè wǔ rì yǐ qián, tiān xià sǐ zuì jiàng cóng liú, liú yǐ xià dì jiǎn yī děng." gào lì liáng dì wáng shì wèi tài shàng huáng hòu, liáng yuàn dǒng shì wèi tài shàng huáng dé fēi. rén yín, biǎn yòu sàn qí cháng shì wáng pī wèi kāi zhōu sī mǎ, qián hù bù shì láng dù zhī yán tiě zhuǎn yùn shǐ wáng shū wén wèi yú zhōu sī hù.
八月丁酉朔。庚子，诏：“惟皇天佑命烈祖，诞受方国，九圣储祉，万邦咸休。 肆予一人，获绩丕业，严恭守位，不遑暇逸。而天佑不降，疾恙无瘳，将何以奉宗 庙之灵，展郊、禋之礼！畴咨庶尹，对越上玄，内愧于朕心，上畏于天命。夙夜祗 忄栗，深惟永图。一日万机，不可以久旷；天工人代，不可以久违。皇太子纯睿哲 温文，宽和仁惠，孝友之德，爱敬之诚，通乎神明，格于上下。是用法皇王至公之 道，遵父子传归之制，付之重器，以抚兆人。必能宣祖宗之重光，荷天地之休命， 奉若成宪，永绥四方。宜令皇太子即皇帝位，朕称太上皇，居兴庆宫，制称诰。” 辛丑，诰：“有天下传归于子，前王之制也。钦若大典，斯为至公，式扬耿光，用 体文德。朕获奉宗庙，临御万方，降疾不瘳，庶政多阙。乃命元子，代予守邦，爰 以令辰，光膺册礼，宜以今月九日册皇帝于宣政殿。国有大命，恩俾惟新，宜因纪 元之庆，用覃在宥之泽。宜改贞元二十一年为永贞元年。自贞元二十一年八月五日 已前，天下死罪降从流，流以下递减一等。”诰立良娣王氏为太上皇后，良媛董氏 为太上皇德妃。壬寅，贬右散骑常侍王伾为开州司马，前户部侍郎、度支盐铁转运 使王叔文为渝州司户。

yuán hé yuán nián zhēng yuè bǐng yín shuò, huáng dì lǜ bǎi liáo shàng tài shàng huáng zūn hào yuē yīng gān shèng shòu. jiǎ shēn, tài shàng huáng bēng yú xīng qìng gōng zhī xián níng diàn, xiǎng nián sì shí liù suì. liù yuè yǐ mǎo, huáng dì lǜ qún chén shàng dà xíng tài shàng huáng shì yuē zhì dé dà shèng dà ān xiào huáng dì, miào hào shùn zōng. qiū qī yuè rén shēn, zàng yú fēng líng.
元和元年正月丙寅朔，皇帝率百僚上太上皇尊号曰应乾圣寿。甲申，太上皇崩 于兴庆宫之咸宁殿，享年四十六岁。六月乙卯，皇帝率群臣上大行太上皇谥曰至德 大圣大安孝皇帝，庙号顺宗。秋七月壬申，葬于丰陵。

shǐ chén hán yù yuē: shùn zōng zhī wèi tài zǐ yě, liú xīn yì shù, shàn lì shū. dé zōng gōng wèi shī, měi cì dà chén fāng zhèn shī zhì, bì mìng shū zhī. xìng kuān rén yǒu duàn, lǐ zhòng shī fū, bì xiān zhì bài. cóng xìng fèng tiān, zéi cǐ bī pò, cháng shēn xiān jìn lǚ, chéng chéng jù zhàn, dū lì jiàng shì, wú bù fèn jī. dé zōng zài wèi suì jiǔ, shāo bù jiǎ quán zǎi xiàng. zuǒ yòu xìng chén rú péi yán líng lǐ qí yùn wéi qú móu děng, yīn jiān yòng shì, kè xià qǔ gōng, ér pái xiàn lù zhì zhāng pāng bèi, rén bù gǎn yán, tài zǐ cóng róng lùn zhēng, gù zú bù rèn yán líng qú móu wèi xiāng. cháng shì yàn yú zǎo gōng. zhāng shuǐ xī, cǎi jiān diāo mí, gōng rén yǐn zhōu wèi zhào gē, sī zhú jiān fā, dé zōng huān shén, tài zǐ yǐn shī rén" hǎo lè wú huāng" wèi duì. měi yú fū zòu, wèi cháng yǐ yán sè jiǎ jiè huàn guān. jū chǔ wèi èr shí nián, tiān xià yīn shòu qí cì. xī hū qǐn jí jiàn zuò, jìn xí nòng quán ér néng chuán zhèng yuán liáng, kè chāng yùn zuò, xián zāi!
史臣韩愈曰：顺宗之为太子也，留心艺术，善隶书。德宗工为诗，每赐大臣方 镇诗制，必命书之。性宽仁有断，礼重师傅，必先致拜。从幸奉天，贼泚逼迫，常 身先禁旅，乘城拒战，督励将士，无不奋激。德宗在位岁久，稍不假权宰相。左右 幸臣如裴延龄、李齐运、韦渠牟等，因间用事，刻下取功，而排陷陆贽、张滂辈， 人不敢言，太子从容论争，故卒不任延龄、渠牟为相。尝侍宴鱼藻宫。张水嬉，彩 监雕靡，宫人引舟为棹歌，丝竹间发，德宗欢甚，太子引诗人“好乐无荒”为对。 每于敷奏，未尝以颜色假借宦官。居储位二十年，天下阴受其赐。惜乎寝疾践祚， 近习弄权；而能传政元良，克昌运祚，贤哉！

xiàn zōng shèng shén zhāng wǔ xiào huáng dì huì chún, shùn zōng zhǎng zǐ yě, mǔ yuē zhuāng xiàn wáng tài hòu. dà lì shí sān nián èr yuè shēng yú cháng ān zhī dōng nèi. liù qī suì shí, dé zōng bào zhì xī shàng, wèn yuē:" rǔ shuí zi, zài wú huái?" duì yuē: " shì dì sān tiān zǐ." dé zōng yì ér lián zhī. zhēn yuán sì nián liù yuè, fēng guǎng líng wáng. shùn zōng jí wèi zhī nián sì yuè, cè wèi huáng tài zǐ. qī yuè yǐ wèi, quán gòu dàng jūn guó zhèng shì.
宪宗圣神章武孝皇帝讳纯，顺宗长子也，母曰庄宪王太后。大历十三年二月生 于长安之东内。六七岁时，德宗抱置膝上，问曰：“汝谁子，在吾怀？”对曰： “是第三天子。”德宗异而怜之。贞元四年六月，封广陵王。顺宗即位之年四月， 册为皇太子。七月乙未，权勾当军国政事。

bā yuè dīng yǒu shuò, shòu nèi chán. yǐ sì, jí huáng dì wèi yú xuān zhèng diàn. xiān shì, lián yuè lín yǔ, shàng jí wèi zhī rì qíng jì, rén qíng xīn yuè. bǐng wǔ, shēng píng gōng zhǔ jìn nǚ kǒu shí wǔ rén, shàng yuē:" tài shàng huáng bù shòu xiàn, zhèn hé gǎn wéi! qí hái guō shì." dīng wèi, shǐ yù zǐ chén duì bǎi liáo. jǐ yǒu, yǐ dào zhōu cì shǐ lù nù wèi yōng guǎn jīng lüè shǐ. gēng xū, jīng nán xiàn guī èr, zhào yuē:" zhèn yǐ guǎ mèi, zuǎn chéng pī yè, yǒng sī lǐ běn, suǒ bǎo wéi xián. zhì rú jiā hé shén zhī, qí qín yì shòu, gài wáng huà zhī xū měi yě. suǒ yǐ guāng wǔ xíng yú zhào lìng, chūn qiū bù shū xiáng ruì, zhèn chéng báo dé, sī jí qián rén. zì jīn yǐ hòu, suǒ yǒu xiáng ruì, dàn lìng zhǔn shì shēn bào yǒu sī, bù dé shàng wén qí qí qín yì shòu, yì yí tíng jìn." guǐ chǒu, jiàn nán xī chuān jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi zhōng shū lìng nán kāng jùn wáng wéi gāo hōng. jiǎ yín, yǐ cháng zhōu cì shǐ mù zàn wèi xuān shè chí guān chá shǐ, yǐ qián xuān shè guān chá shǐ cuī yǎn wèi gōng bù shàng shū. jǐ wèi, yǐ zhōng shū shì láng píng zhāng shì yuán zī wèi jiàn nán dōng xī liǎng chuān shān nán xī dào ān fǔ dà shǐ, shí chāng wéi gāo zú, liú pì jù shǔ yāo jié yuè gù yě. xīn yǒu, tài shàng huáng gào cè liáng dì wáng shì wèi tài shàng huáng hòu. guǐ hài, yǐ cháo qǐng dài fū shǒu shàng shū zuǒ chéng qīng chē dū wèi cì zǐ jīn yú dài zhèng yú qìng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. bǐng yín, yǐ ráo zhōu cì shǐ lǐ jí fǔ wèi kǎo gōng láng zhōng, kuí zhōu cì shǐ táng cì wèi lì bù láng zhōng. bìng zhī zhì gào.
八月丁酉朔，受内禅。乙巳，即皇帝位于宣政殿。先是，连月霖雨，上即位之 日晴霁，人情欣悦。丙午，升平公主进女口十五人，上曰：“太上皇不受献，朕何 敢违！其还郭氏。”丁未，始御紫宸对百僚。己酉，以道州刺史路怒为邕管经略使。 庚戌，荆南献龟二，诏曰：“朕以寡昧，纂承丕业，永思理本，所宝惟贤。至如嘉 禾神芝，奇禽异兽，盖王化之虚美也。所以光武形于诏令，《春秋》不书祥瑞，朕 诚薄德，思及前人。自今已后，所有祥瑞，但令准式申报有司，不得上闻；其奇禽 异兽，亦宜停进。”癸丑，剑南西川节度使、检校太尉、中书令、南康郡王韦皋薨。 甲寅，以常州刺史穆赞为宣歙池观察使，以前宣歙观察使崔衍为工部尚书。己未， 以中书侍郎、平章事袁滋为剑南东西两川、山南西道安抚大使，时昌韦皋卒，刘辟 据蜀邀节钺故也。辛酉，太上皇诰册良娣王氏为太上皇后。癸亥，以朝请大夫、守 尚书左丞、轻车都尉、赐紫金鱼袋郑余庆同中书门下平章事。丙寅，以饶州刺史李 吉甫为考功郎中，夔州刺史唐次为吏部郎中。并知制诰。

jiǔ yuè dīng mǎo shuò. jǐ sì, bà jiào fāng lè rén shòu zhèng yuán guān zhī zhì. xīn wèi, hé yáng sān chéng jié dù shǐ yuán sháo zú. guǐ yǒu, yǐ chén zhōu cì shǐ mèng yuán yáng wèi huái zhōu cì shǐ hé yáng sān chéng mèng huái jié dù shǐ. bǐng zǐ, chì shēn guāng cài chén xǔ liǎng dào bǐ zāo kàng hàn, yí jiā zhèn xù, shēn guāng cài zhèn mǐ shí wàn dàn, chén xǔ wǔ wàn dàn. dīng chǒu, qián hù bù shì láng cài biàn zú. xiāng zhōu yú dí jìn yīng, zhào hái zhī. jǐ mǎo, jīng xī shén cè xíng yíng jié dù xíng jūn sī mǎ hán tài biǎn fǔ zhōu cì shǐ, sī fēng láng zhōng hán yè biǎn chí zhōu cì shǐ, lǐ bù yuán wài láng liǔ zōng yuán biǎn shào zhōu cì shǐ, tún tián yuán wài láng liú yǔ xī biǎn lián zhōu cì shǐ, zuò jiāo wáng shū wén yě. xīn sì, jǐ shì zhōng lù zhì zú.
九月丁卯朔。己巳，罢教坊乐人授正员官之制。辛未，河阳三城节度使元韶卒。 癸酉，以陈州刺史孟元阳为怀州刺史、河阳三城孟怀节度使。丙子，敕申光蔡、陈 许两道比遭亢旱，宜加赈恤，申、光、蔡赈米十万石，陈、许五万石。丁丑，前户 部侍郎蔡弁卒。襄州于頔进鹰，诏还之。己卯，京西神策行营节度行军司马韩泰贬 抚州刺史，司封郎中韩晔贬池州刺史，礼部员外郎柳宗元贬邵州刺史，屯田员外郎 刘禹锡贬连州刺史，坐交王叔文也。辛巳，给事中陆质卒。

dōng shí yuè bǐng shēn shuò. dīng yǒu, jí bǎi liáo fā céng tài huáng tài hòu shěn shì āi yú sù zhāng mén wài. jiǎn jiào sī kōng jiān yòu pú yè tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì wèi guó gōng jiǎ dān zú. wù xū, yǐ zǎi chén jiàn nán ān fǔ shǐ yuán zī jiǎn jiào lì bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì chéng dū yǐn jiàn nán xī chuān jié dù guān chá děng shǐ, yǐ xī chuān xíng jūn sī mǎ qí pì wèi jǐ shì zhōng. shū wáng yì hōng. gēng zǐ, nán zhào shǐ zhào jiā kuān lái fù shān líng. zhè dōng guān chá shǐ jiǎ quán zú. xīn chǒu, tǔ bō shǐ lùn qǐ lǚ gòng zhù shān líng jīn yín yī fú. tài cháng shàng dà xíng céng tài huáng tài hòu shěn shì shì yuē ruì zhēn huáng hòu. bǐng wǔ, yǐ huá zhōu cì shǐ yáng yú líng wèi yuè zhōu cì shǐ zhè dōng guān chá shǐ. dīng wèi, gǎi guì zhōu chún huà xiàn wèi mù huà xiàn, méng zhōu chún yì xiàn wèi zhèng yì xiàn. yǐ yǒu, zàng dé zōng huáng dì yú chóng líng. jiǎ yín, yǐ xíng bù shàng shū gāo yǐng wèi huá zhōu cì shǐ tóng guān fáng yù zhèn guó jūn shǐ, yù shǐ zhōng chéng lǐ yōng wèi jīng zhào yǐn. biǎn jīng zhào yǐn wáng quán wèi yǎ wáng fù. jiǔ yǔ, jīng shī yán guì, chū kù yán èr wàn dàn, tiào yǐ huì mín. yǐ sì, fù ruì zhēn huáng hòu shén zhǔ dé zōng huáng dì shén zhǔ yú tài miào. rén shēn, biǎn zhèng yì dài fū zhōng shū shì láng píng zhāng shì wéi zhí yì wèi yá zhōu sī mǎ, yǐ jiāo wáng shū wén yě. rùn chí yáng chǔ hú háng mù jiāng děng zhōu hàn. biǎn jiàn nán xī chuān jié dù shǐ yuán zī wèi jí zhōu cì shǐ, yǐ qí wèi fǔ sān chuān dòu liú bù jìn gù yě. yǐ zuǒ xiāo wèi jiāng jūn lǐ yǎn wèi xià zhōu cì shǐ xià suí yín děng zhōu jié dù shǐ, yǐ yòu shù zǐ wǔ yuán héng wèi yù shǐ zhōng chéng. jǐ mǎo, zài biǎn fǔ zhōu cì shǐ hán tài wèi qián zhōu sī mǎ, hé zhōng shǎo yǐn chén jiàn tái zhōu sī mǎ, shào zhōu cì shǐ liǔ zōng yuán wèi yǒng zhōu sī mǎ, lián zhōu cì shǐ liú yǔ xī lǎng zhōu sī mǎ, chí zhōu cì shǐ hán yè ráo zhōu sī mǎ, hé zhōu cì shǐ líng zhǔn lián zhōu sī mǎ, yuè zhōu cì shǐ chéng yì chēn zhōu sī mǎ, jiē zuò jiāo wáng shū wén. chū biǎn cì shǐ, wù yì zuì zhī, gù zài jiā biǎn cuàn. xīn sì, xuān fǔ hé chēn yǐng yuán qú qī zhōu hàn. rén wǔ, lì bù shàng shū zhèng xún yú zú. jiǎ shēn, yǐ hú nán guān chá shǐ yáng píng wèi hóng zhōu cì shǐ jiāng xī guān chá shǐ, yǐ guó zhōu cì shǐ xuē píng wèi tán zhōu cì shǐ hú nán guān chá shǐ. è yuè wù héng děng zhōu hàn. guǐ sì, xuān shè guān chá shǐ mù zàn zú.
冬十月丙申朔。丁酉，集百僚发曾太皇太后沈氏哀于肃章门外。检校司空兼右 仆射、同中书门下平章事、魏国公贾耽卒。戊戌，以宰臣剑南安抚使袁滋检校吏部 尚书、同中书门下平章事、成都尹、剑南西川节度观察等使，以西川行军司马齐辟 为给事中。舒王谊薨。庚子，南诏使赵迦宽来赴山陵。浙东观察使贾全卒。辛丑， 吐蕃使论乞缕贡助山陵金银衣服。太常上大行曾太皇太后沈氏谥曰睿真皇后。丙午， 以华州刺史杨于陵为越州刺史、浙东观察使。丁未，改桂州纯化县为慕化县，蒙州 纯义县为正义县。乙酉，葬德宗皇帝于崇陵。甲寅，以刑部尚书高郢为华州刺史、 潼关防御、镇国军使，御史中丞李鄘为京兆尹。贬京兆尹王权为雅王傅。久雨，京 师盐贵，出库盐二万石，粜以惠民。乙巳，祔睿真皇后神主、德宗皇帝神主于太庙。 壬申，贬正议大夫、中书侍郎、平章事韦执谊为崖州司马，以交王叔文也。润、池、 扬、楚、湖、杭、睦、江等州旱。贬剑南西川节度使袁滋为吉州刺史，以其慰抚三 川逗留不进故也。以左骁卫将军李演为夏州刺史、夏绥银等州节度使，以右庶子武 元衡为御史中丞。己卯，再贬抚州刺史韩泰为虔州司马，河中少尹陈谏台州司马， 邵州刺史柳宗元为永州司马，连州刺史刘禹锡朗州司马，池州刺史韩晔饶州司马， 和州刺史凌准连州司马，岳州刺史程异郴州司马，皆坐交王叔文。初贬刺史，物议 罪之，故再加贬窜。辛巳，宣、抚、和、郴、郢、袁、衢七州旱。壬午，吏部尚书 郑珣瑜卒。甲申，以湖南观察使杨凭为洪州刺史、江西观察使，以虢州刺史薛苹为 潭州刺史、湖南观察使。鄂、岳、婺、衡等州旱。癸巳，宣歙观察使穆赞卒。

shí èr yuè bǐng shēn shuò. gēng zǐ, yǐ dōng dōu liú shǒu wéi xià qīng wèi tài zǐ shǎo bǎo, yǐ bīng bù shàng shū wáng shào wèi dōng dōu liú shǒu. rén yín, gǎi chún xiàn wèi qīng xī xiàn, xìng chún yú zhě gǎi xìng yú. jiǎ chén, xiāng yáng yú dí jiā píng zhāng shì. bǐng shēn, yuè fàn bì. jǐ yǒu, yǐ xīn chú jǐ shì zhōng xī chuān xíng jūn sī mǎ liú pì wèi chéng dū yǐn jiàn nán xī chuān jié dù shǐ. suì xīng fàn tài wēi xī yuán. gēng xū, jīn zhōu fù xī hàn yīn xiàn zhì shí quán xiàn. rén zǐ, yǐ yòu jiàn yì dài fū wéi dān wèi zǐ zhōu cì shǐ, chōng jiàn nán dōng chuān jié dù shǐ, yǐ cháng zhōu cì shǐ lù yīng wèi xuān zhōu cì shǐ xuān shè chí guān chá shǐ. rén xū, yǐ cháo qǐng dài fū shǒu zhōng shū shè rén hàn lín xué shì shàng zhù guó zhèng yīn wèi zhōng shū shì láng tóng píng zhāng shì jí xián diàn xué shì. yǐ kǎo gōng láng zhōng zhī zhì gào lǐ jí fǔ wèi zhōng shū shè rén, yǐ kǎo gōng yuán wài láng péi wèi kǎo gōng láng zhōng zhī zhì gào, bìng chōng hàn lín xué shì.
十二月丙申朔。庚子，以东都留守韦夏卿为太子少保，以兵部尚书王绍为东都 留守。壬寅，改淳县为清溪县，姓淳于者改姓于。甲辰，襄阳于頔加平章事。丙申， 月犯毕。己酉，以新除给事中、西川行军司马刘辟为成都尹、剑南西川节度使。岁 星犯太微西垣。庚戌，金州复析汉阴县置石泉县。壬子，以右谏议大夫韦丹为梓州 刺史，充剑南东川节度使，以常州刺史路应为宣州刺史、宣歙池观察使。壬戌，以 朝请大夫、守中书舍人、翰林学士、上柱国郑絪为中书侍郎、同平章事、集贤殿学 士。以考功郎中、知制诰李吉甫为中书舍人，以考功员外郎裴为考功郎中、知制诰， 并充翰林学士。

yuán hé yuán nián chūn zhēng yuè bǐng yín shuò, huáng dì lǜ qún chén yú xīng qìng gōng fèng shàng tài shàng huáng hào yuē yīng gān shèng shòu tài shàng huáng. dīng mǎo, yù hán yuán diàn shòu cháo hè. lǐ bì, yù dān fèng lóu, dà shè tiān xià, gǎi yuán yuē yuán hé. zì zhēng yuè èr rì mèi shuǎng yǐ qián, dà pì zuì yǐ xià, cháng shè bù yuán zhě, xián shè chú zhī. xīn wèi, yǐ è yuè miǎn guān chá shǐ hán gāo wèi è yuè qí ān huáng děng zhōu jié dù shǐ. dīng chǒu, tài zǐ shǎo bǎo wéi xià qīng zú. xīn sì, yǐ xìng yuán yuán cóng gōng chén yòu shén cè hù jūn shǐ fù xuē yíng zhēn wèi yòu shén cè hù jūn zhōng wèi. rén wǔ, chéng dé jūn jié dù shǐ jiǎn jiào sī kōng wáng shì zhēn tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. guǐ wèi, zhào yǐ tài shàng huáng jiù yàng qiān hé, qīn shì yào shàn, qǐ jīn yuè shí liù rì yǐ hòu, quán bù tīng zhèng. yǐ zuǒ shén cè cháng wǔ chéng fáng qiū dōu zhī bīng mǎ shǐ gāo chóng wén jiǎn jiào gōng bù shàng shū, chōng shén cè xíng yíng jié dù shǐ. jiǎ shēn, tài shàng huáng bēng yú xīng qìng gōng, qiān bìn yú tài jí diàn, fā sāng. yǐ yǒu, zǎi xiàng dù yòu shè zhǒng zǎi, dù huáng cháng wèi lǐ yí shǐ, yòu pú yè yī shèn dà míng gōng liú shǒu, shì shì yú shàng shū shěng. rén chén, fù zhì xié gǔ lù guǎn yì. wù zǐ, zhì:" jiàn nán xī chuān, jiāng jiè sù dìng, fān zhèn shǒu bèi, gè yǒu qū fēn. qǐng yīn yuán chén hōng xiè, lín fān bù mù, liú pì nǎi yīn xū gòu xì, yǐ fèn jié chóu, suì láo wáng jūn, jiān hài bǎi xìng. zhèn zhì cún hán gòu, wù yù ān rén, qiǎn shǐ yù xuān, wěi zhī máo yuè. rú wén dào lù yōng sè, wèi xī gān gē, qīng sì gōng wéi, nǐ tú tūn bìng. wèi jūn zhī tǐ, yì zài shèng cán, mìng jiāng xīng shī, gài fēi huò yǐ. yí lìng xìng yuán yán lì dōng chuān lǐ kāng jǐ jiǎo yìng jiē, shén cè xíng yíng jié dù shǐ gāo chóng wén shén cè bīng mǎ shǐ lǐ yuán yì lǜ bù qí zhī shī, yǔ dōng chuān xìng yuán zhī shī lèi huì jìn tǎo. qí liáng liào gōng xiǎng, wěi dù zhī shǐ chà guān yǐ wén." jiǎ wǔ, gāo chóng wén zhī shī yóu xié gǔ lù, lǐ yuán yì zhī shī yóu luò gǔ lù, jù huì yú zǐ tóng. xīn mǎo, qún chén qǐng tīng zhèng.
元和元年春正月丙寅朔，皇帝率群臣于兴庆宫奉上太上皇号曰应乾圣寿太上皇。 丁卯，御含元殿受朝贺。礼毕，御丹凤楼，大赦天下，改元曰元和。自正月二日昧 爽已前，大辟罪已下，常赦不原者，咸赦除之。辛未，以鄂岳沔观察使韩皋为鄂、 岳、蕲、安、黄等州节度使。丁丑，太子少保韦夏卿卒。辛巳，以兴元元从功臣、 右神策护军使副薛盈珍为右神策护军中尉。壬午，成德军节度使、检校司空王士真 同中书门下平章事。癸未，诏以太上皇旧恙愆和，亲侍药膳，起今月十六日已后， 权不听政。以左神策长武城防秋都知兵马使高崇文检校工部尚书，充神策行营节度 使。甲申，太上皇崩于兴庆宫，迁殡于太极殿，发丧。乙酉，宰相杜祐摄冢宰，杜 黄裳为礼仪使，右仆射伊慎大明宫留守，视事于尚书省。壬辰，复置斜谷路馆驿。 戊子，制：“剑南西川，疆界素定，籓镇守备，各有区分。顷因元臣薨谢，邻籓不 睦，刘辟乃因虚构隙，以忿结仇，遂劳王军，兼害百姓。朕志存含垢，务欲安人， 遣使谕宣，委之旄钺。如闻道路拥塞，未息干戈，轻肆攻围，拟图吞并。为君之体， 义在胜残，命将兴师，盖非获已。宜令兴元严砺、东川李康掎角应接，神策行营节 度使高崇文、神策兵马使李元奕率步骑之师，与东川、兴元之师类会进讨。其粮料 供饷，委度支使差官以闻。”甲午，高崇文之师由斜谷路，李元奕之师由骆谷路， 俱会于梓潼。辛卯，群臣请听政。

èr yuè yǐ wèi shuò, yǐ dù zhī láng zhōng jìng kuān wèi shān jiàn xíng yíng liáng liào shǐ. yán lì zòu shōu jiàn zhōu. yǐ chǒu, rù cháo xī wáng méi luò kě yín qīng guāng lù dài fū jiǎn jiào sī kōng, fēng ráo lè jùn wáng, fàng hái fān. guǐ mǎo, zèng xuān wǔ jūn jié dù shǐ lù zhǎng yuán wèi yòu pú yè, zèng gù jí zhōu cì shǐ jiāng gōng fǔ lǐ bù shàng shū. jiǎ chén, yǐ qián shǎo, jīn yòng tóng qì. guǐ chǒu, yǐ wèi bó tián jì ān tóng píng zhāng shì. wù xū, wèi zǎi chén yuē:" qián dài dì wáng, huò dài yú tīng zhèng, huò gōng jué fán wù, qí dào rú hé." dù huáng cháng duì yuē:" dì wáng zhī wù, zài yú xiū jǐ jiǎn yì, zé xián wěi rèn, xiāo gàn yǐ qiú mín mò, shě jǐ cóng rén yǐ hòu xià, gù bù yí dài sì ān yì. rán shì yǒu gāng lǐng xiǎo dà, dāng wù zhī qí yuǎn zhě dà zhě zhì rú bù shū sòng yù, bǎi lì néng fǒu, běn fēi rén zhǔ suǒ zì rèn yě. xī qín shǐ huáng zì chéng jué shì. jiàn chī qián dài zhū gé liàng wáng bà zhī zuǒ, èr shí fá yǐ shàng jiē zì xǐng zhī, yì wèi dí guó suǒ qiào, zhī bù jiǔ kān wèi míng dì yù shěng shàng shū nǐ shì, chén jiǎo yán qí bù kě suí wén dì rì gàn tīng zhèng, lìng wèi shì chuán cān, wén huáng dì yì xiào qí fán chá. wéi rén zhǔ zhī tǐ gù bù kě dài xià sī zhí, dàn zé rén wěi rèn, zé qí chéng xiào, shǎng fá bì xìn, shuí bù jìn xīn. chuán chēng dì shùn zhī dé yuē:' fū hé wéi zāi? gōng jǐ nán miàn ér yǐ!' chéng yǐ néng jǔ shí liù xiāng, qù sì xiōng yě. qǐ yǔ láo shén pí tǐ zì rèn ěr mù zhī zhǔ tóng nián ér yǔ zāi! dàn rén zhǔ cháng shì. huàn zài bù néng tuī chéng, rén chén zhī bì, huàn zài bù néng zì jié. yóu shì shàng yí xià zhà, lǐ mào huò kuī, yù qiú zhì lǐ, zì rán nán zhì. gǒu wú cǐ bì, hé huàn bù zhì yú lǐ.' shàng chēng shàn jiǔ zhī. yǐ jīng zhào yǐn lǐ yōng wèi shàng shū yòu chéng, yǐ jīn wú dà jiàng jūn zhèng yún kuí wèi jīng zhào yǐn.
二月乙未朔，以度支郎中敬宽为山剑行营粮料使。严砺奏收剑州。乙丑，入朝 奚王梅落可银青光录大夫、检校司空，封饶乐郡王，放还蕃。癸卯，赠宣武军节度 使陆长源为右仆射，赠故吉州刺史姜公辅礼部尚书。甲辰，以钱少，禁用铜器。癸 丑，以魏博田季安同平章事。戊戌，谓宰臣曰：“前代帝王，或怠于听政，或躬决 繁务，其道如何。”杜黄裳对曰：“帝王之务，在于修己简易，择贤委任，宵旰以 求民瘼，舍己从人以厚下，固不宜怠肆安逸。然事有纲领小大，当务知其远者大者； 至如簿书讼狱，百吏能否，本非人主所自任也。昔秦始皇自程决事。见嗤前代；诸 葛亮王霸之佐，二十罚以上皆自省之，亦为敌国所诮，知不久堪；魏明帝欲省尚书 拟事，陈矫言其不可；隋文帝日旰听政，令卫士传餐，文皇帝亦笑其烦察。为人主 之体固不可代下司职，但择人委任，责其成效，赏罚必信，谁不尽心。《传》称帝 舜之德曰：‘夫何为哉？恭己南面而已！’诚以能举十六相，去四凶也。岂与劳神 疲体自任耳目之主同年而语哉！但人主常势。患在不能推诚，人臣之弊，患在不能 自竭。由是上疑下诈，礼貌或亏，欲求致理，自然难致。苟无此弊，何患不至于理。’ 上称善久之。以京兆尹李鄘为尚书右丞，以金吾大将军郑云逵为京兆尹。

sān yuè yǐ chǒu shuò. wù chén, zhào cháng cān guān hán shí bài mù, zài jī nèi tīng jià rì wǎng huán, tā zhōu fǔ zòu qǔ jìn zhǐ. xīn wèi, yù shǐ zhōng chéng wǔ yuán héng zòu:" zhōng shū mén xià yù shǐ tái wǔ pǐn yǐ shàng guān shàng shū shěng sì pǐn yǐ shàng zhū sī zhèng sān pǐn yǐ shàng cóng sān pǐn zhí shì guān dōng dōu liú shǒu zhuǎn yùn yán tiě jié dù guān chá shǐ tuán liàn fáng yù zhāo tǎo jīng lüè děng shǐ hé nán yǐn tóng huá zhōu cì shǐ zhū wèi jiāng jūn sān pǐn yǐ shàng guān chú shòu, jiē rù hé xiè, qí yú guān xǔ yú xuān zhèng nán bān bài qì biàn tuì." zhào yuē:" rú cǐ lì zhōng yǒu jiā shǐ jí zhí zhǎng bìng zhǔn cǐ." yòu" bīng bù lì bù lǐ bù gòng yuàn guān yuán, měi jǔ xuǎn xiàn nèi, yǒu shí yuè zhì èr yuè bù fèng cháo cān. ruò chēng shì fán, zé zhōng shū mén xià yù shǐ tái dù zhī jīng zhào fǔ gōng shì zhì zhòng, cháo yè rú cháng. kuàng xún jié yǐ cì guī xiū, yòu xǔ fēn rì, yī yuè zhī nèi, cái fèng shí rì cháo cān, shén shǔ shén hán, yòu méng jīn fàng. chén qiú gù shí, yǐ wéi wáng yán rèn zhōng chéng rì cháng lùn qí shì, jǔ duì shén xiáng. fú qǐng zhǔn zhēn yuán shí èr nián sì yuè èr shí qī rì chì, yǒng wèi cháng shì." cóng zhī. bǐng zǐ, yán lì shōu zǐ zhōu. dīng chǒu, zhì xuē duó liú pì zài shēn guān jué. xiān shì hán quán yì rù cháo, lìng qí shēng yáng huì lín zhī liú hòu, é yǒu zhào chú lǐ yǎn wèi jié dù, dài quán yì. yǎn fù rèn, huì lín jù chéng pàn, zhào fā hé dōng tiān dé bīng zhū zhī. xīn sì, xià zhōu bīng mǎ shǐ zhāng chéng jīn zhǎn huì lín, chuán shǒu yǐ xiàn. rén chén, dà xíng tài shàng huáng dé fēi dǒng shì zú. yǐ yòu shén cè xíng yíng jié dù gāo chóng wén jiǎn jiào bīng bù shàng shū zǐ zhōu cì shǐ jiàn nán dōng chuān jié dù. wù xū, yǐ ān nán jīng lüè fù shǐ zhāng zhōu wèi ān nán dū hù běn guǎn jīng lüè shǐ. jǐ hài, yǐ qián jiàn nán dōng chuān jié dù shǐ wéi dān wèi jìn jiàng guān chá shǐ. rén yín, yǐ qián ān nán jīng lüè shǐ zhào chāng wèi guǎng zhōu cì shǐ lǐng nán jié dù shǐ. guǐ mǎo, qián lǐng nán jié dù shǐ xú shēn zú. bǐng wǔ, mìng zǎi chén jiān shì zhì jǔ rén yú shàng shū shěng, yǐ zhì jǔ rén xiān cháo suǒ zhēng, bù yù qīn shì yě. dīng wèi, yǐ jiǎn jiào sī kōng píng zhāng shì dù yòu wèi sī tú, suǒ sī bèi lǐ cè bài, píng zhāng shì rú gù bà lǐng dù zhī yán tiě zhuǎn yùn děng shǐ, cóng qí ràng yě, réng yǐ bīng bù shì jí lǐ xùn dài lǐng qí rèn. wù shēn, yǐ lǒng yòu jīng lüè shǐ qín zhōu jīng lüè shǐ qín zhōu cì shǐ liú yōng wèi bǎo yì jūn jié dù shǐ. zhèn zhè dōng mǐ shí wàn dàn. jǐ wèi, wǔ yuán héng zòu, cháng cān guān jiān yù shǐ dài fū zhōng chéng zhě, zhǔn jiǎn jiào shěng guān lì, lì zài běn pǐn tóng lèi zhī shàng. rén xū, shào wáng yuē hōng. wǔ yuán héng zòu:" zhèng yá dài zhì guān, běn zhì cǐ guān yǐ bèi wèn. bǐ lái zhèng yá duō bù zòu shì. zì jīn hòu qǐng yǐ shàng shū shěng liù pǐn yǐ shàng zhí shì guān dōng gōng shī fū bīn zhān wáng fù děng, měi zuò rì lìng liǎng rén dài zhì, tuì cháo, zhào yú yán yīng hòu duì." cóng zhī.
三月乙丑朔。戊辰，诏常参官寒食拜墓，在畿内听假日往还，他州府奏取进止。 辛未，御史中丞武元衡奏：“中书门下御史台五品已上官、尚书省四品已上、诸司 正三品已上、从三品职事官、东都留守、转运盐铁节度观察使、团练防御招讨经略 等使、河南尹、同华州刺史、诸卫将军三品已上官除授，皆入合谢，其余官许于宣 政南班拜讫便退。”诏曰：“如此例中有加使及职掌并准此。”又“兵部、吏部、 礼部贡院官员，每举选限内，有十月至二月不奉朝参。若称事繁，则中书门下、御 史台、度支、京兆府公事至重，朝谒如常。况旬节已赐归休，又许分日，一月之内， 才奉十日朝参，甚暑甚寒，又蒙矜放。臣求故实，以为王颜任中丞日尝论其事，举 对甚详。伏请准贞元十二年四月二十七日敕，永为常式。”从之。丙子，严砺收梓 州。丁丑，制削夺刘辟在身官爵。先是韩全义入朝，令其甥杨惠琳知留后，俄有诏 除李演为节度，代全义。演赴任，惠琳据城叛，诏发河东、天德兵诛之。辛巳，夏 州兵马使张承金斩惠琳，传首以献。壬辰，大行太上皇德妃董氏卒。以右神策行营 节度高崇文检校兵部尚书、梓州刺史、剑南东川节度。戊戌，以安南经略副使张舟 为安南都护、本管经略使。己亥，以前剑南东川节度使韦丹为晋绛观察使。壬寅， 以前安南经略使赵昌为广州刺史、岭南节度使。癸卯，前岭南节度使徐申卒。丙午， 命宰臣监试制举人于尚书省，以制举人先朝所征，不欲亲试也。丁未，以检校司空、 平章事杜祐为司徒，所司备礼册拜，平章事如故；罢领度支、盐铁、转运等使，从 其让也，仍以兵部侍即李巽代领其任。戊申，以陇右经略使、秦州经略使、秦州刺 史刘澭为保义军节度使。赈浙东米十万石。己未，武元衡奏，常参官兼御史大夫、 中丞者，准检校省官例，立在本品同类之上。壬戌，邵王约薨。武元衡奏：“正衙 待制官，本置此官以备问。比来正衙多不奏事。自今后请以尚书省六品以上职事官、 东宫师傅宾詹、王傅等，每坐日令两人待制，退朝，诏于延英候对。”从之。

wǔ yuè jiǎ zǐ shuò. dīng mǎo, jīng zhào yǐn zhèng yún kuí zú. xīn wèi, yǐ bīng bù shì láng wéi wǔ wèi jīng zhào yǐn jiān yù shǐ dài fū. rén shēn, biǎn jiàn nán dōng chuān jié dù shǐ lǐ kāng wèi léi zhōu sī mǎ. chén xǔ cài děng zhōu hàn. yǐ héng hǎi jūn liú hòu chéng zhí gōng héng hǎi jūn jié dù shǐ. gēng chén, zuǒ chéng tóng píng zhāng shì zhèng yú qìng wèi tài zǐ bīn kè, bà zhī zhèng shì. xīn mǎo, cè tài shàng huáng hòu wáng shì wèi huáng tài hòu.
五月甲子朔。丁卯，京兆尹郑云逵卒。辛未，以兵部侍郎韦武为京兆尹兼御史 大夫。壬申，贬剑南东川节度使李康为雷州司马。陈、许、蔡等州旱。以横海军留 后程执恭横海军节度使。庚辰，左丞、同平章事郑余庆为太子宾客，罢知政事。辛 卯，册太上皇后王氏为皇太后。

liù yuè guǐ jǐ shuò, yǐ cè tài hòu lǐ bì, shè tiān xià xì qiú, sǐ zuì jiàng cóng liú, liú yǐ xià dì jiǎn yī děng. wén wǔ nèi wài guān jiā mǔ yì hào, tài hòu zhū qīn, liàng yǔ yōu gěi. bǐng shēn, cè dé zōng chōng róng wǔ shì wèi chóng líng dé fēi. dà fēng zhé shù. dīng yǒu, gāo chóng wén pò zéi wàn rén yú lù tóu guān. jiā yōu zhōu liú jì shì zhōng, zī qīng lǐ shī gǔ jiǎn jiào sī tú. guǐ mǎo, gāo chóng wén shōu hàn zhōu. rùn liù yuè rén zǐ shuò, zī qīng lǐ shī gǔ zú. wù chén, yǐ mì shū jiān dǒng shū jīng wèi jīng zhào yǐn. rén wǔ, jiàn yì dài fū qù zuǒ yòu zì, zhǐ zhì sì yuán. yǐ qián sī fēng yuán wài láng wéi kuàng wèi jiàn yì dài fū. jiǎ shēn, tǔ bō lùn bó cáng lái zhāo gòng.
六月癸己朔，以册太后礼毕，赦天下系囚，死罪降从流，流以下递减一等。文 武内外官加母邑号，太后诸亲，量与优给。丙申，册德宗充容武氏为崇陵德妃。大 风折树。丁酉，高崇文破贼万人于鹿头关。加幽州刘济侍中，淄青李师古检校司徒。 癸卯，高崇文收汉州。闰六月壬子朔，淄青李师古卒。戊辰，以秘书监董叔经为京 兆尹。壬午，谏议大夫去左、右字，只置四员。以前司封员外郎韦况为谏议大夫。 甲申，吐蕃论勃藏来朝贡。

qiū qī yuè rén chén shuò. rén yín, zàng shùn zōng yú fēng líng. jǐ yǒu, tài zǐ shǎo bǎo zhì shì hán quán yì zú. bā yuè xīn yǒu shuò. guǐ hài, yǐ zuǒ wèi dà jiàng jūn lǐ yuàn jiǎn jiào lǐ bù shàng shū xià zhōu cì shǐ, chōng xià suí yín jié dù shǐ. jiǎ zǐ, huán wáng mǔ wáng zhāo yí sòng wáng mǔ zhào zhāo yí tán wáng mǔ zhāng zhāo xùn héng wáng mǔ yán zhāo xùn děng, gè yǐ qí wáng bìng wèi tài fēi. yǐ xǔ shì wèi měi rén, yǐn shì duàn shì wèi cái rén. xún yáng gōng zhǔ mǔ cuī zhāo xùn wèi tài fēi. hán quán yì zi jìn nǚ lè bā rén, zhào hái zhī. dīng mǎo, fēng wáng zǐ píng yuán jùn wáng níng wèi dèng wáng, tóng ān jùn wáng kuān wèi lǐ wáng, jiàn ān jùn wáng yòu wèi suì wáng, péng chéng jùn wáng chá wèi shēn wáng, gāo mì jùn wáng huán wèi yáng wáng, wén ān jùn wáng liáo wèi jiàng wáng, dì shí nán shěn wèi jiàn wáng. jǐ sì, yǐ jiàn wáng shěn wèi yùn zhōu dà dū dū píng lú zī qīng jié dù shǐ yǐ jié dù fù shǐ lǐ shī dào quán zhī yùn zhōu shì, chōng jié dù liú hòu. yǐ hài, cè fēi guō shì wèi guì fēi. líng wǔ lǐ luán zòu, huáng hé àn tā chù dé gǔ qián sān qiān sān bǎi, qí xíng xiǎo, fāng kǒng, sān zú. rén wǔ, zuǒ jiàng guān wéi zhí yì, hán tài chén jiàn liǔ zōng yuán liú yǔ xī hán yè líng zhǔn chéng yì děng bā rén, zòng féng ēn shè, bù zài liàng yí zhī xiàn guǐ wèi., jīng zhào yǐn dǒng shū jīng zú. jiǎ shēn, yù shǐ tái zòu, cháng cān guān zài chéng wèi shàng jí zài wài wèi dào jiǎ gù děng, zài wài wèi dào, jì shuǐ lù chéng wài, mǎn bǎi rì, bìng tíng jiě, cóng zhī. bǐng xū, yǐ shàng shū yòu chéng lǐ yōng wèi jīng zhào yǐn.
秋七月壬辰朔。壬寅，葬顺宗于丰陵。己酉，太子少保致仕韩全义卒。八月辛 酉朔。癸亥，以左卫大将军李愿检校礼部尚书、夏州刺史，充夏、绥、银节度使。 甲子，郇王母王昭仪、宋王母赵昭仪、郯王母张昭训、衡王母阎昭训等，各以其王 并为太妃。以许氏为美人，尹氏、段氏为才人。浔阳公主母崔昭训为太妃。韩全义 子进女乐八人，诏还之。丁卯，封王子平原郡王宁为邓王，同安郡王宽为澧王，建 安郡王宥为遂王，彭城郡王察为深王，高密郡王寰为洋王，文安郡王寮为绛王，第 十男审为建王。己巳，以建王审为郓州大都督、平卢淄青节度使；以节度副使李师 道权知郓州事，充节度留后。乙亥，册妃郭氏为贵妃。灵武李栾奏，黄河岸塌处得 古钱三千三百，其形小，方孔，三足。壬午，左降官韦执谊，韩泰、陈谏、柳宗元、 刘禹锡、韩晔、凌准、程异等八人，纵逢恩赦，不在量移之限癸未。，京兆尹董叔 经卒。甲申，御史台奏，常参官在城未上及在外未到、假故等，在外未到，计水陆 程外，满百日，并停解，从之。丙戌，以尚书右丞李鄘为京兆尹。

jiǔ yuè xīn mǎo shuò. guǐ mǎo, zhào zì jīn hòu liǎng shěng guān měi zuò rì yī rén duì. bǐng wǔ, yǐ tài zǐ bīn kè zhèng yú qìng wèi guó zǐ jì jiǔ. xīn hài, gāo chóng wén zòu shōu chéng dū, qín liú pì yǐ xiàn. guǐ chǒu, yǐ shān rén lǐ bó wèi zuǒ shí yí, zhēng bù zhì. jiǎ zǐ, yì dìng zhāng mào zhāo lái zhāo. bǐng yín, yǐ jiàn nán dōng chuān jié dù shǐ jiǎn jiào bīng bù shàng shū zǐ zhōu cì shǐ fēng bó hǎi jùn wáng gāo chóng wén jiǎn jiào sī kōng, jiān chéng dū yǐn yù shǐ dài fū, chōng jiàn nán xī chuān jié dù fù dà shǐ zhī jié dù shì guǎn nèi dù zhī yíng tián guān chá shǐ chǔ zhì tǒng yā jìn jiè zhū mán jí xī shān bā guó yún nán ān fǔ děng shǐ, réng gǎi fēng nán píng jùn wáng, shí yì sān qiān hù. wù xū, yǐ shān nán xī dào jié dù shǐ yán lì wèi zǐ zhōu cì shǐ jiàn nán dōng chuān jié dù shǐ yǐ jiāng zuò jiān liǔ chéng jiǎn jiào gōng bù shàng shū, jiān xìng yuán yǐn, chōng shān nán xī dào jié dù shǐ. gēng chén, yǐ jí zhōu cì shǐ yuán zī wèi yù shǐ dài fū, chōng yì chéng jūn jié dù shǐ. rén wǔ, yǐ zī qīng jié dù shǐ liú hòu lǐ shī dào jiǎn jiào gōng bù shàng shū, jiān yùn sà dà dū dū fǔ zhǎng shǐ, chōng píng lú zī qīng jié dù fù dà shǐ zhī jié dù shì. bǐng xū, yǐ bó hǎi guó wáng dà sōng lín jiǎn jiào tài wèi. wù zǐ, zhǎn liú pì bìng zi chāo láng děng jiǔ rén yú dú liǔ shù xià.
九月辛卯朔。癸卯，诏自今后两省官每坐日一人对。丙午，以太子宾客郑余庆 为国子祭酒。辛亥，高崇文奏收成都，擒刘辟以献。癸丑，以山人李渤为左拾遗， 征不至。甲子，易定张茂昭来朝。丙寅，以剑南东川节度使、检校兵部尚书、梓州 刺史、封渤海郡王高崇文检校司空，兼成都尹、御史大夫，充剑南西川节度副大使、 知节度事、管内度支营田观察使、处置统押近界诸蛮及西山八国云南安抚等使，仍 改封南平郡王，食邑三千户。戊戌，以山南西道节度使严砺为梓州刺史、剑南东川 节度使；以将作监柳晟检校工部尚书，兼兴元尹，充山南西道节度使。庚辰，以吉 州刺史袁滋为御史大夫，充义成军节度使。壬午，以淄青节度使留后李师道检校工 部尚书，兼郓卅大都督府长史，充平卢淄青节度副大使、知节度事。丙戌，以渤海 国王大嵩璘检校太尉。戊子，斩刘辟并子超郎等九人于独柳树下。

shí yī yuè gēng yín shuò. jǐ sì, yǐ jiǎn wáng fù wáng quán wèi hé nán yǐn. dīng wèi, yǐ sī nóng qīng lǐ shàng gōng wèi shǎn zhōu dà dū dū fǔ zhǎng shǐ, chōng shǎn guó guān chá shǐ. jiǎ shēn, yǐ wǔ níng jūn jié dù zhāng yīn wèi gōng bù shàng shū, yǐ dōng dōu liú shǒu wáng shào jiǎn jiào yòu pú yè, jiān xú zhōu cì shǐ wǔ níng jūn jié dù shǐ xú sì háo děng zhōu guān chá děng shǐ. gēng xū, yǐ lì bù shì láng zhào zōng rú wèi dōng dōu liú shǒu dōng jī rǔ fáng yù shǐ, yǐ guó zǐ jì jiǔ zhèng yú qìng wèi hé nán yǐn. jiǎ yín, yǐ jǐ shì zhōng liú zōng jīng wèi huá zhōu cì shǐ tóng guān fáng yù zhèn guó jūn děng shǐ. bǐng chén, yǐ nèi cháng shì tǔ tū chéng cuǐ wèi shén cè hù jūn zhōng wèi. shí èr yuè bǐng shēn shuò, tài cháng zòu yǐn tài zǐ zhāng huái yì dé jié mǐn huì zhuāng huì wén huì xuān qǐng gōng zhāo jìng yǐ xià jiǔ tài zǐ líng, dài shù yǐ yuǎn, guān é kōng cún, jīn qǐng líng hù wài bìng tíng. yǐ hài, gōng bù shàng shū zhāng yīn zú. bǐng xū, xīn luó bó hǎi zāng kē huí hé gè qiǎn shǐ cháo gòng.
十一月庚寅朔。己巳，以简王傅王权为河南尹。丁未，以司农卿李上公为陕州 大都督府长史，充陕虢观察使。甲申，以武宁军节度张愔为工部尚书，以东都留守 王绍检校右仆射，兼徐州刺史、武宁军节度使、徐泗濠等州观察等使。庚戌，以吏 部侍郎赵宗儒为东都留守、东畿汝防御使，以国子祭酒郑馀庆为河南尹。甲寅，以 给事中刘宗经为华州刺史、潼关防御、镇国军等使。丙辰，以内常侍吐突承璀为神 策护军中尉。十二月丙申朔，太常奏隐太子、章怀、懿德、节愍、惠庄、惠文、惠 宣、请恭、昭靖以下九太子陵，代数已远，官额空存，今请陵户外并停。乙亥，工 部尚书张愔卒。丙戌，新罗、渤海、牂柯、回纥各遣使朝贡。

èr nián chūn zhēng yuè jǐ chǒu shuò, shàng qīn xiàn tài qīng gōng tài miào. xīn mǎo, sì hào tiān shàng dì yú jiāo qiū, shì rì hái gōng, yù dān fèng lóu, dà shè tiān xià. xiān shì, jiāng jí dà lǐ, yīn huì jiā chén, zǎi chén qǐng gǎi rì, shàng yuē:" jiāo miào shì zhòng, zhāi jiè yǒu rì, bù kě jù gèng." xiǎng xiàn zhī chén, jǐng wù qíng jì, rén qíng xīn yuè. dīng yǒu, sī tú dù yòu cí zhī zhèng shì. zhào lìng měi yuè sān dù rù cháo, biàn yú zhōng shū shāng liáng zhèng shì. gēng zǐ, huí hé qǐng yú hé nán fǔ tài yuán fǔ zhì mó ní sì, xǔ zhī. yǐ sì, yǐ mén xià shì láng tóng píng zhāng shì nán yáng jùn kāi guó gōng dù huáng cháng jiǎn jiào sī kōng tóng píng zhāng shì, jiān hé zhōng yǐn hé zhōng jìn jiàng děng zhōu jié dù shǐ. tíng zhū líng liú shǒu. jǐ mǎo, yǐ hù bù shì láng cì fēi yú dài wǔ yuán héng wèi mén xià shì láng tóng píng zhāng shì cì zǐ jīn yú dài, yǐ zhōng shū shè rén hàn lín xué shì lǐ jí fǔ wèi zhōng shū shì láng tóng píng zhāng shì. dīng sì, tíng zhōng hé chóng yáng èr jié cì yàn qí shàng sì yàn, réng jiù cì zhī.
二年春正月己丑朔，上亲献太清宫、太庙。辛卯，祀昊天上帝于郊丘，是日还 宫，御丹凤楼，大赦天下。先是，将及大礼，阴晦浃辰，宰臣请改日，上曰：“郊 庙事重，斋戒有日，不可遽更。”享献之辰，景物晴霁，人情欣悦。丁酉，司徒杜 祐辞知政事。诏令每月三度入朝，便于中书商量政事。庚子，回纥请于河南府、太 原府置摩尼寺，许之。乙巳，以门下侍郎、同平章事、南阳郡开国公杜黄裳检校司 空、同平章事，兼河中尹、河中晋绛等州节度使。停诸陵留守。己卯，以户部侍郎、 赐绯鱼袋武元衡为门下侍郎、同平章事、赐紫金鱼袋，以中书舍人、翰林学士李吉 甫为中书侍郎、同平章事。丁巳，停中和、重阳二节赐宴；其上巳宴，仍旧赐之。

èr yuè xīn yǒu, zhào sēng ní dào shì quán lì zuǒ yòu jiē gōng dé shǐ, zì shì cí bù sī fēng bù fù guān zòu. bǐng yín, zuǒ yòu yǔ lín jūn yīng guǎn yuè fān qí zǒng wǔ qiān liù bǎi yī shí sān rén, bìng tíng. jǐ sì, qǐ jū shè rén zhèng suí cì duì, miàn shòu jìn zhǐ lìng xuān yǔ liǎng shěng gòng fèng guān, zì jīn yǐ hòu, yǒu shì jí jìn zhuàng, cì duì guān yí tíng. gēng wǔ, sī tiān zào xīn lì chéng, zhào tí wèi yuán hé guān xiàng lì. rén shēn yè, yuè yǎn suì xīng. dīng chǒu, hán shí jié, yàn qún chén yú lín dé diàn, cì wù yǒu chà. rén wǔ, yǐ dì wǔ guó zhěn wèi yòu shén cè jūn zhōng wèi.
二月辛酉，诏僧尼道士全隶左右街功德使，自是祠部司封不复关奏。丙寅，左 右羽林军应管月飜骑总五千六百一十三人，并停。己巳，起居舍人郑随次对，面受 进止；令宣与两省供奉官，自今已后，有事即进状，次对官宜停。庚午，司天造新 历成，诏题为《元和观象历》。壬申夜，月掩岁星。丁丑，寒食节，宴群臣于麟德 殿，赐物有差。壬午，以第五国轸为右神策军中尉。

sān yuè xīn mǎo, cì qún chén yàn yú qǔ jiāng tíng. guǐ mǎo, pàn dù zhī lǐ xùn wèi bīng bù shàng shū, yī qián pàn dù zhī yán tiě zhuǎn yùn shǐ.
三月辛卯，赐群臣宴于曲江亭。癸卯，判度支李巽为兵部尚书，依前判度支盐 铁转运使。

xià sì yuè jiǎ zǐ, jìn qiān xī qián. yǐ yòu jīn wú wèi dà jiàng jūn fàn xī cháo wèi jiǎn jiào sī kōng líng zhōu zhǎng shǐ shuò fāng líng yán jié dù shǐ. wù yín, jìn zhì yīng wǔ jūn é, yí tíng. gēng chén, lǐng nán jié dù shǐ zhào chāng jìn qióng guǎn dān zhèn wàn ān liù zhōu liù shí èr dòng guī xiáng tú.
夏四月甲子，禁铅锡钱。以右金吾卫大将军范希朝为检校司空、灵州长史、朔 方灵盐节度使。戊寅，近置英武军额，宜停。庚辰，岭南节度使赵昌进琼、管、儋、 振、万安六州《六十二洞归降图》。

liù yuè dīng sì shuò, shǐ zhì bǎi guān dài lòu yuàn yú jiàn fú mén wài. gù shì, jiàn fú wàng xiān děng mén, hūn ér bì, wǔ gēng ér qǐ, yǔ zhū fāng mén tóng shí. zhì dé zhōng yǒu tǔ bō qiú zì jīn wú zhàng wáng mìng, yīn chì wǎn kāi mén, zǎi xiàng dài lòu yú tài pú sì chē fāng. zhì shì shǐ lìng yǒu sī jù bān pǐn zhì yuàn. wù wǔ, fèng xiáng jié dù shǐ zhāng jìng zé zú. yǐ chǒu, wǔ fāng sè yì hù jí zhōng shū mén xià liǎng shěng nà kè péi chú hù jí zhuō qián rén, bìng guī fǔ xiàn sè yì. jǐ sì, tíng shū lú chú hé sì zhōu tuán liàn shǐ é. guǐ yǒu, dōng dōu zhuāng zhái shǐ zhī zào hù, bìng wěi fǔ xiàn shōu guǎn, yǐ hài, tíng rùn zhōu dān yáng jūn é. bǐng zǐ, zuǒ shén cè jūn xīn zhù jiā chéng, zhì xuán huà mén chén yào lóu. xīn sì, yǐ jīng zhào yǐn lǐ yōng wèi fèng xiáng yǐn fèng xiáng lǒng yòu jié dù shǐ. cài zhōu shuǐ, píng dì shēn qī bā chǐ.
六月丁巳朔，始置百官待漏院于建福门外。故事，建福、望仙等门，昏而闭， 五更而启，与诸坊门同时。至德中有吐蕃囚自金吾仗亡命，因敕晚开门，宰相待漏 于太仆寺车坊。至是始令有司据班品置院。戊午，凤翔节度使张敬则卒。乙丑，五 坊色役户及中书门下两省纳课陪厨户及捉钱人，并归府县色役。己巳，停舒、庐、 滁、和四州团练使额。癸酉，东都庄宅使织造户，并委府县收管，乙亥，停润州丹 阳军额。丙子，左神策军新筑夹城，置玄化门晨耀楼。辛巳，以京兆尹李鄘为凤翔 尹、凤翔陇右节度使。蔡州水，平地深七八尺。

qiū qī yuè bǐng xū shuò, chì xíng bù shì láng xǔ mèng róng děng shān dìng kāi yuán gé hòu chì. dīng hài, chì wài mìng fù cháo yè huáng tài hòu, duō yǒu qián què, jīn hòu zhū qīn wěi zōng zhèng sì, bǎi guān mǔ qī wěi tái sī, rú yǒu wéi yuè zhě, fū zǐ zài yī yuè fèng, pín bú dào, yǒu sī jù zhuàng zòu wén. wù zǐ, lù pèi xiǎng gōng chén zhī hòu, dé sū guī sūn xì, yòng wèi jīng zhào fǔ sī lù cuī xuán wěi sūn yuán fāng zhāng shuō sūn fēi, bìng wèi jiān chá yù shǐ dí rén jié hòu xuán fàn, wèi yòu shí yí jìng huī sūn yuán liàng yuán shù jǐ sūn dé shī, xiāng cì xù yòng. guǐ sì, tài pú sì chéng líng hú pī jìn wáng fù gèn suǒ zhuàn dài zōng shí lù sì shí juǎn, zhào zèng huán gōng bù shàng shū.
秋七月丙戌朔，敕刑部侍郎许孟容等删定《开元格后敕》。丁亥，敕外命妇朝 谒皇太后，多有前却，今后诸亲委宗正寺，百官母妻委台司，如有违越者，夫子在 一月俸，频不到，有司具状奏闻。戊子，录配享功臣之后，得苏瑰孙系，用为京兆 府司录；崔玄暐孙元方、张说孙騑，并为监察御史；狄仁杰后玄范，为右拾遗；敬 晖孙元亮、袁恕己孙德师，相次叙用。癸巳，太仆寺丞令狐丕进亡父亘所撰《代 宗实录》四十卷，诏赠峘工部尚书。

bā yuè bǐng chén shuò. xīn yǒu, zǎi xiàng wǔ yuán héng jiān pàn hù bù shì. rén xū, xíng bù zòu gǎi lǜ juàn dì bā pǔ dòu jìng lǜ. jiǎ zǐ, yǐ zhí fāng yuán wài láng wáng jié wèi lǐng nán xuǎn bǔ shǐ, jiān chá yù shǐ cuī yuán fāng jiān zhī. jiǎ xū, zhōng shū zòu:" xiān tíng zhū dào zòu xiáng ruì. fú yǐ suǒ xiàn xiáng ruì, jiē yuán là xiǎng gào miào yuán huì zòu wén, jīn hòu zhū dà ruì suí biǎo wén zòu, zhōng ruì xià ruì shēn yǒu sī, qí yuán rì zòu xiáng ruì, qǐng yī lìng shì." cóng zhī. xīn sì, fēng dù huáng cháng wèi bīn guó gōng, yú dí wèi yān guó gōng. méi fān sēng wéi liáng chǎn děng sì bǎi wǔ shí rén zì fān zhōng hái. jiǔ yuè yǐ yǒu, mì wáng chóu hōng.
八月丙辰朔。辛酉，宰相武元衡兼判户部事。壬戌，刑部奏改《律》卷第八普 《斗竞律》。甲子，以职方员外郎王洁为岭南选补使，监察御史崔元方监之。甲戌， 中书奏：“先停诸道奏祥瑞。伏以所献祥瑞，皆缘腊飨、告庙、元会奏闻，今后诸 大瑞随表闻奏，中瑞、下瑞申有司，其元日奏祥瑞，请依令式。”从之。辛巳，封 杜黄裳为邠国公，于頔为燕国公。没蕃僧惟良阐等四百五十人自蕃中还。九月乙酉， 密王绸薨。

shí yuè jǐ yǒu, yǐ zhè xī jié dù shǐ lǐ qí wèi zuǒ pú yè yǐ yù shǐ dài fū lǐ yuán sù wèi rùn zhōu cì shǐ, zhèn hǎi jūn zhè xī jié dù shǐ. gēng shēn, lǐ qí jù rùn zhōu fǎn, shā pàn guān wáng dàn dà jiàng zhào qí. shí qí zhà qǐng rù cháo, shǔ dàn wèi liú hòu, yīn fěng zhào:" lǐ qí shǔ liè zōng zhī, rèn jū fāng bó, hè yì zhī duò, bǎo chóu móu zhī ēn. dài yǐ qīn xián, bào zhī yǐ nì jié shòu qí shī lǚ, yòng yuán yǐ luàn cháng. lǚ xiàn biǎo zhāng, jí qǐng cháo huì, chū zé zhà jí, hòu wàn zòng bīng. liáo zuǒ yǐ xiàn guī shòu tú, wáng chén yǐ chuán mìng jiàn xié. zhèn qiè yú hán gòu, wèi rěn fā míng, lèi jiàng zhōng rén, lìng zūn qián zhǐ. wú yáo chē zhī jiè lù, yǒu lì qì zhī tāo tiān. jiā yǐ rì chěng yín xíng, yuè xìng bào fù. zhèn wéi rén fù mǔ, wén shén cè rán, gù wéi jì gāng, yān gǎn fèi zhuì! lǐ qí zài shēn guān jué, bìng yí xuē duó." yǐ huái nán jié dù shǐ wáng è chōng zhū dào héng yíng zhāo tǎo shǐ, nèi guān xuē shàng yǎn wèi jiān jūn, lǜ biàn xú è huái nán xuān shè zhī shī, qǔ xuān zhōu lù jìn tǎo. dīng mǎo, yǐ mén xià shì láng píng zhāng shì wǔ yuán héng jiǎn jiào lì bù shàng shū jiān mén xià shì láng píng zhāng shì chéng dū yǐn chōng jiàn nán xī chuān jié dù shǐ, réng fēng lín huái jùn gōng. jiāng xíng, shàng yù ān fú mén wèi láo zhī. guǐ yǒu, rùn zhōu dà jiàng zhāng zi láng lǐ fèng dú děng zhí lǐ qí yǐ xiàn. xīn sì, qí cóng fù dì sòng zhōu cì shǐ xiān tōng shì shè rén xǐ zuò biǎn lǐng wài.
十月己酉，以浙西节度使李锜为左仆射；以御史大夫李元素为润州刺史，镇海 军、浙西节度使。庚申，李锜据润州反，杀判官王澹、大将赵琦。时锜诈请入朝， 署澹为留后，因讽诏：“李锜属列宗枝，任居方伯，赫奕之跺，饱绸缪之恩。待以 亲贤，报之以逆节；授其师旅，用元以乱常。屡献表章，亟请朝会，初则诈疾，后 万纵兵。僚佐以献规受屠，王臣以传命见胁。朕切于含垢，未忍发明，累降中人， 令遵前旨。无轺车之戒路，有沴气之滔天。加以日逞淫刑，月兴暴赋。朕为人父母， 闻甚恻然，顾惟纪纲，焉敢废坠！李锜在身官爵，并宜削夺。”以淮南节度使王锷 充诸道行营招讨使，内官薛尚衍为监军，率汴、徐、鄂、淮南、宣歙之师，取宣州 路进讨。丁卯，以门下侍郎、平章事武元衡检校吏部尚书、兼门下侍郎、平章事、 成都尹、充剑南西川节度使，仍封临淮郡公。将行，上御安福门慰劳之。癸酉，润 州大将张子阆、李奉独等执李锜以献。辛巳，锜从父弟宋州刺史銛、通事舍人铣坐 贬岭外。

shí yī yuè jiǎ shēn, zhǎn lǐ qí yú dú liǔ shù xià, xuē qí shǔ jí. bǐng xū, yǐ qín lǐ qí rùn zhōu yá jiāng zhāng zi liáng wèi zuǒ jīn wú wèi jiāng jūn, fēng nán yáng jùn wáng tián shǎo qīng lǐ fèng xiān děng wéi yǔ lín jiāng jūn, bìng fēng gōng. jiǎ chén, zhào sī tú dù yòu jīn lì wèi shuāi, qǐ jīn hòu měi rì rù zhōng shū shì shì. shí èr yuè jiǎ yín, zǎi xiàng lǐ jí fǔ fēng zàn huáng hóu. bǐng chén, shàng wèi zǎi chén yuē:" zhèn lǎn guó shū, jiàn wén huáng dì xíng shì, shǎo yǒu guò chà, jiàn chén lùn zhēng, wǎng fù shù sì. kuàng zhèn zhī guǎ mèi, shè dào wèi míng, jīn hòu shì huò wèi dāng, qīng děng měi shì shí lùn, bù kě yī èr ér zhǐ." dīng sì, dōng dōu guó zǐ jiàn zēng zhì xué shēng yī bǎi rén. guǐ hài, yù shǐ tái zòu:" wén wǔ cháng cān guān zhǔn qián yuán yuán nián sān yuè shí sì rì chì, rú yǒu zhāo táng xiāng diào wèi jí guì bài dài lòu xíng lì shī xù, yǔ xiào xuān huá rù yá rù gé, zhí hù bù duān, xíng lì chí màn lì bān bù zhèng, qū bài shī yí, yán yǔ wēi xuān huá chuān bān chuān zhàng, chū rù gé mén, wú gù lí wèi láng xià yǐn shí, xíng zuò shī yí xuān nào rù cháo jí tuì cháo bù cóng zhèng yá chū rù fēi gōng shì rù zhōng shū děng: měi fàn duó yī yuè fèng. bān liè bù sù, suǒ yóu zhǐ zhāi, yóu huò shì fēi, jí jù wén zòu biǎn zé. chén děng shāng liáng, yú jiù tiáo měi fá gè jiǎn yī bàn, suǒ guì yǒu fàn bì jǔ." cóng zhī. bǐng yín, yǐ jiàn nán xī chuān jié dù shǐ gāo chóng wén jiǎn jiào sī kōng tóng píng zhāng shì, jiān bīn zhōu cì shǐ bīn níng qìng jié dù shǐ, chōng jīng xī zhū jūn dū tǒng. rén shēn, lǐ bù jǔ rén, bà shì kǒu yì, shì mò yì shí tiáo, wǔ jīng tōng wǔ, míng jīng tōng liù, jí fàng jìn shì. jǔ rén céng wèi guān sī kē fá, céng rèn zhōu xiàn xiǎo lì, suī yǒu cí yì, zhǎng lì bù dé jǔ sòng, wéi zhě jǔ sòng guān tíng rèn, kǎo shì guān biǎn chù. bǐng zǐ, lìng zǎi chén xuān chì: bǎi liáo yóu yàn guò cóng jiàn bié, cǐ hòu suǒ yóu bù dé zòu bào, wù cóng huān tài. bǎo yì jūn jié dù shǐ liú yōng zú. jǐ mǎo, shǐ guān lǐ jí fǔ zhuàn yuán hé guó jì bù, zǒng jì tiān xià fāng zhèn fán sì shí bā, guǎn zhōu fǔ èr bǎi jiǔ shí wǔ, xiàn yī qiān sì bǎi wǔ shí sān, hù èr bǎi sì shí sì wàn èr bǎi wǔ shí sì, qí fèng xiáng fū fāng bīn níng zhèn wǔ jīng yuán yín xià líng yán hé dōng yì dìng wèi bó zhèn jì fàn yáng cāng jǐng huái xī zī qīng shí wǔ dào, fán qī shí yī zhōu, bù shēn hù kǒu. měi suì fù rù yǐ bàn, zhǐ yú zhè jiāng dōng xī xuān shè huái nán jiāng xī è yuè fú jiàn hú nán děng bā dào, hé sì shí jiǔ zhōu, yī bǎi sì shí sì wàn hù. bǐ liáng tiān bǎo gōng shuì zhī hù, zé sì fēn yǒu yī. tiān xià bīng róng yǎng jǐ xiàn guān zhě bā shí sān wàn yú rén, bǐ liáng tiān bǎo shì mǎ, zé sān fēn jiā yī, lǜ yǐ liǎng hù zī yī bīng. qí tā shuǐ hàn suǒ sǔn, zhēng kē fā liǎn, yòu zài cháng yì zhī wài. jí fǔ dōu zuǎn qí shì, chéng shū shí juǎn. shì suì, tǔ bō huí hé xī qì dān bó hǎi zāng kē nán zhào bìng cháo gòng.
十一月甲申，斩李锜于独柳树下，削锜属籍。丙戌，以擒李锜润州牙将张子良 为左金吾卫将军，封南阳郡王；田少卿、李奉仙等为羽林将军，并封公。甲辰，诏 司徒杜祐筋力未衰，起今后每日入中书视事。十二月甲寅，宰相李吉甫封赞皇侯。 丙辰，上谓宰臣曰：“朕览国书，见文皇帝行事，少有过差，谏臣论诤，往复数四。 况朕之寡昧，涉道未明，今后事或未当，卿等每事十论，不可一二而止。”丁巳， 东都国子监增置学生一百人。癸亥，御史台奏：“文武常参官准乾元元年三月十四 日敕，如有朝堂相吊慰及跪拜、待漏行立失序，语笑喧哗；入衙入阁，执笏不端， 行立迟慢；立班不正，趋拜失仪，言语微喧哗穿班穿仗，出入阁门，无故离位；廊 下饮食，行坐失仪喧闹；入朝及退朝不从正衙出入；非公事入中书等：每犯夺一月 俸。班列不肃，所由指摘，犹或饰非，即具闻奏贬责。臣等商量，于旧条每罚各减 一半，所贵有犯必举。”从之。丙寅，以剑南西川节度使高崇文检校司空、同平章 事，兼邠州刺史、邠宁庆节度使，充京西诸军都统。壬申，礼部举人，罢试口义， 试墨义十条，五经通五，明经通六，即放进士。举人曾为官司科罚，曾任州县小吏， 虽有辞艺，长吏不得举送，违者举送官停任，考试官贬黜。丙子，令宰臣宣敕：百 僚游宴过从饯别，此后所由不得奏报，务从欢泰。保义军节度使刘澭卒。己卯，史 官李吉甫撰《元和国计簿》，总计天下方镇凡四十八，管州府二百九十五，县一千 四百五十三，户二百四十四万二百五十四，其凤翔、鄜坊、邠宁、振武、泾原、银 夏、灵盐、河东、易定、魏博、镇冀、范阳、沧景、淮西、淄青十五道，凡七十一 州，不申户口。每岁赋入倚办，止于浙江东西、宣歙、淮南、江西、鄂岳、福建、 湖南等八道，合四十九州，一百四十四万户。比量天宝供税之户，则四分有一。天 下兵戎仰给县官者八十三万余人，比量天宝士马，则三分加一，率以两户资一兵。 其他水旱所损，征科发敛，又在常役之外。吉甫都纂其事，成书十卷。是岁，吐蕃、 回纥、奚、契丹、渤海、牂柯、南诏并朝贡。

sān nián chūn zhēng yuè guǐ wèi shuò. guǐ sì, qún chén shàng zūn hào yuē ruì shèng wén wǔ huáng dì. yù xuān zhèng diàn shòu cè, lǐ bì, yí zhàng yù dān fèng lóu, dà shè tiān xià. gēng zǐ, jīng yuán duàn yòu qǐng xiū lín jīng chéng, zài jīng zhōu běi jiǔ shí lǐ, è quǎn róng zhī chōng yào, zhào cóng zhī. wù shēn, bà zuǒ yòu shén wēi jūn, hé wéi yī, hào tiān wēi jūn.
三年春正月癸未朔。癸巳，群臣上尊号曰睿圣文武皇帝。御宣政殿受册，礼毕， 移仗御丹凤楼，大赦天下。庚子，泾原段祐请修临泾城，在泾州北九十里，扼犬戎 之冲要，诏从之。戊申，罢左右神威军，合为一，号天威军。

èr yuè bǐng shēn, zǎi xiàng lǐ jí fǔ jìn fēng zhào guó gōng. jǐ chǒu, yǐ wǔ chāng jūn jié dù shǐ hán gāo wèi rùn zhōu cì shǐ zhèn hǎi jūn jié dù zhè xī guān chá shǐ. xīn wèi, zèng gù bù yī cuī shàn zhēn mù zhōu sī mǎ, zhōng jiàn ér sǐ yú lǐ qí yě. guǐ chǒu, yǐ fū fāng jié dù shǐ péi bīn wèi xìng yuán yǐn shān nán xī dào jié dù shǐ. bǐng zǐ, yǐ yòu jīn wú wèi dà jiàng jūn lù shù wèi fū zhōu cì shǐ fū fāng jié dù shǐ. wù yín, xián ān dà cháng gōng zhǔ zú yú huí hé.
二月丙申，宰相李吉甫进封赵国公。己丑，以武昌军节度使韩皋为润州刺史、 镇海军节度、浙西观察使。辛未，赠故布衣崔善真睦州司马，忠谏而死于李锜也。 癸丑，以鄜坊节度使裴玢为兴元尹、山南西道节度使。丙子，以右金吾卫大将军路 恕为鄜州刺史、鄜坊节度使。戊寅，咸安大长公主卒于回纥。

sān yuè guǐ sì, huán wáng zǒng hōng. gēng zǐ, yǐ dìng píng zhèn bīng mǎ shǐ zhū shì míng wèi sì zhèn běi tíng jīng yuán děng zhōu jié dù shǐ. yǐ sì, yù xuān zhèng diàn shì zhì kē jǔ rén.
三月癸巳，郇王总薨。庚子，以定平镇兵马使硃士明为四镇、北庭、泾原等州 节度使。乙巳，御宣政殿试制科举人。

xià sì yuè guǐ chǒu, zhōng shǐ guō lǐ mín jiǔ zuì fàn yè, zhàng shā zhī, jīn wú xuē pī xún shǐ wéi xūn jiē biǎn zhú. cì zhū shì míng míng yuē zhōng liàng. yǐ chǒu, biǎn hàn lín xué shì wáng yá guó zhōu sī mǎ, shí yá shēng huáng fǔ shí yǔ niú sēng rú lǐ zōng mǐn bìng dēng xián liáng fāng zhèng kē dì sān děng, cè yǔ tài qiè, quán xìng è zhī, gù yá zuò qīn lèi biǎn zhī. rén shēn, dà fēng huǐ hán yuán diàn lán kǎn èr shí qī jiān. yǐ hài, yǐ lǐng nán jié dù shǐ zhào chāng wèi jiāng líng yǐn jīng nán jié dù shǐ, yǐ hù bù shì láng yáng yú líng wèi guǎng zhōu cì shǐ lǐng nán jié dù shǐ. dīng chǒu, yǐ jīng nán jié dù shǐ péi jūn wèi zuǒ pú yè pàn dù zhī. chì wǔ yuè yī rì yù diàn shòu cháo hè lǐ yí tíng. jǐ mǎo, péi jūn yú shàng shū shěng dōu táng shàng pú yè. qí sòng yìn jí chéng kǒng mù chàng àn shòu àn, jiē shàng shū láng wèi zhī, wén wǔ sān pǐn yǐ shàng shēng jiē liè zuò, sì pǐn wǔ pǐn jí láng guān yù shǐ bài yú xià, rán hòu zhào yù shǐ zhōng chéng zuǒ yòu chéng shì láng shēng jiē dá bài. suī xiū gù shì xíng zhī, yì zhě lùn qí tài guò.
夏四月癸丑，中使郭里旻酒醉犯夜，杖杀之，金吾薛伾、巡使韦纁皆贬逐。赐 硃士明名曰忠亮。乙丑，贬翰林学士王涯虢州司马，时涯甥皇甫湜与牛僧孺、李宗 闵并登贤良方正科第三等，策语太切，权幸恶之，故涯坐亲累贬之。壬申，大风毁 含元殿栏槛二十七间。乙亥，以岭南节度使赵昌为江陵尹、荆南节度使，以户部侍 郎杨于陵为广州刺史、岭南节度使。丁丑，以荆南节度使裴均为左仆射、判度支。 敕五月一日御殿受朝贺礼宜停。己卯，裴均于尚书省都堂上仆射。其送印及呈孔目 唱案授案，皆尚书郎为之，文武三品已上升阶列坐，四品五品及郎官、御史拜于 下，然后召御史中丞、左右丞、侍郎升阶答拜。虽修故事行之，议者论其太过。

wǔ yuè rén chén, bīng bù qǐng fù wǔ jǔ, cóng zhī. jiǎ wǔ, chì dōng dōu jī rǔ zhōu dōu fáng yù shǐ jí fù shǐ yí tíng, suǒ guǎn jiàng shì sān qiān qī bǎi sān shí rén, suí jī rǔ jiè fēn liú shǒu jí rǔ zhōu fáng yù shǐ fēn zhǎng zhī. xīn chǒu, yòu pú yè péi jūn qǐng qǔ jīng nán zá qián wàn guàn xiū shàng shū shěng, cóng zhī. bǐng wǔ, zhèng yá cè jiǔ xìng huí hé kè hán wèi dēng luō lǐ mì mì shī hé pí jiā bǎo yì kè hán. liù yuè wù chén, zhào yǐ qián shǎo, yù shè chù qián zhī lìng, xiān gào yù tiān xià shāng gòng chù qián zhě, bìng lìng zhú biàn shì yì, bù dé chù qián. tiān xià yín kēng, bù dé sī shou cǎi. guǐ hài, yǐ yōng guǎn jiāng huáng shǎo qīng wèi guī shùn zhōu cì shǐ, dì shǎo gāo shǎo wēn bìng shòu guān, xī yuán mán qiú yě, zhēn yuán zhōng lǚ kòu yōng guǎn, zhì shì guī kuǎn. yǐ chǒu, bà jiāng huái sī yàn dài èr shí èr, cóng zhuǎn yùn shǐ zòu yě. jiǎ xū, yǐ hé nán yǐn guān chú qìng wèi dōng dōu liú shǒu. dīng chǒu, shā tuó tū jué qī bǎi rén xié qí qīn shǔ guī zhèn wǔ jié dù jì fàn xī cháo, nǎi shòu qí dà shǒu lǐng hé lēi hé bō yīn shān fǔ dōu dū.
五月壬辰，兵部请复武举，从之。甲午，敕东都畿、汝州都防御使及副使宜停， 所管将士三千七百三十人，随畿、汝界分留守及汝州防御使分掌之。辛丑，右仆射 裴均请取荆南杂钱万贯修尚书省，从之。丙午，正衙册九姓回纥可汗为登啰里汨蜜 施合毗伽保义可汗。六月戊辰，诏以钱少，欲设畜钱之令，先告谕天下商贡畜钱者， 并令逐便市易，不得畜钱。天下银坑，不得私扌采。癸亥，以邕管将黄少卿为归顺 州刺史，弟少高、少温并授官，西原蛮酋也，贞元中屡寇邕管，至是归款。乙丑， 罢江淮私堰埭二十二，从转运使奏也。甲戌，以河南尹关除庆为东都留守。丁丑， 沙陀、突厥七百人携其亲属归振武节度伎范希朝，乃授其大首领曷勒河波阴山府都 督。

qiū qī yuè xīn sì shuò, rì yǒu shí zhī. jǐ hài, fù yǐ dù zhī ān yì jiě xiàn liǎng chí liú hòu wèi què yán shǐ. dīng wèi, fú zhōu fù lì qián zhōng dào. bā yuè gēng shēn, fù zhì dōng dōu fáng yù bīng qī bǎi rén. jiǔ yuè jǐ chǒu, huái nán jié dù shǐ wáng è lái zhāo. gēng yín, yǐ shān nán dōng dào jié dù shǐ yú dí shǒu sī kōng tóng píng zhāng shì yǐ yòu pú yè péi jūn jiǎn jiào zuǒ pú yè tóng píng zhāng shì xiāng zhōu zhǎng shǐ, chōng shān nán dōng dào jié dù shǐ jiā xuān wǔ hán hóng tóng píng zhāng shì. bǐng shēn, yǐ hù bù shì láng péi jì wèi zhōng shū shì láng tóng píng zhāng shì. wù xū, yǐ zhōng shū shì láng píng zhāng shì lǐ jí fǔ jiǎn jiào bīng bù shàng shū jiān zhōng shū shì láng píng zhāng shì yáng zhōu dà dū dū fǔ zhǎng shǐ huái nán jié dù shǐ. yǐ huái nán jié dù shǐ wáng è jiǎn jiào sī tú hé zhōng yǐn hé zhōng jìn jiàng cí xí jié dù shǐ. hé zhōng jié dù shǐ jiǎn jiào sī kōng tóng píng zhāng shì bīn guó gōng dù huáng cháng zú. shì qiū, jīng shī dà yǔ.
秋七月辛巳朔，日有蚀之。己亥，复以度支安邑、解县两池留后为榷盐使。丁 未，涪州复隶黔中道。八月庚申，复置东都防御兵七百人。九月己丑，淮南节度使 王锷来朝。庚寅，以山南东道节度使于頔守司空、同平章事；以右仆射裴均检校左 仆射、同平章事、襄州长史，充山南东道节度使；加宣武韩弘同平章事。丙申，以 户部侍郎裴洎为中书侍郎、同平章事。戊戌，以中书侍郎、平章事李吉甫检校兵部 尚书、兼中书侍郎、平章事、扬州大都督府长史、淮南节度使。以淮南节度使王锷 检校司徒、河中尹、河中晋绛慈隰节度使。河中节度使、检校司空、同平章事邠国 公杜黄裳卒。是秋，京师大雨。

shí yuè jǐ yǒu shuò. guǐ hài, yǐ tài cháng qīng gāo yǐng wèi yù shǐ dài fū. jiǎ zǐ, yǐ yù shǐ zhōng chéng dòu qún wèi hú nán guān chá shǐ, jì xíng, gǎi wéi qián zhōng guān chá shǐ. qún chū wèi lǐ jí fǔ suǒ zhuó yòng, jí chí xiàn, fǎn qīng jí fǔ, jí fǔ mì qí yīn shì, gù biǎn zhī. dīng mǎo, dù zhī shǐ xià pàn àn guān, yǐ sì yuán wèi dìng.
十月己酉朔。癸亥，以太常卿高郢为御史大夫。甲子，以御史中丞窦群为湖南 观察使，既行，改为黔中观察使。群初为李吉甫所擢用，及持宪，反倾吉甫，吉甫 谧其阴事，故贬之。丁卯，度支使下判案官，以四员为定。

shí yī yuè jiǎ wǔ, héng hǎi jūn jié dù shǐ chéng zhí gōng lái zhāo. shí èr yuè gēng xū, yǐ lín jīng xiàn wèi xíng yuán zhōu, mìng zhèn jiāng hǎo cǐ wèi cì shǐ. zì cǐ zhèn lín jīng, xī róng bù gǎn fàn sāi. jiǎ zǐ, nán zhào yì móu xún zú. xīn wèi, yǐ jiàn yì dài fū duàn píng zhòng shǐ nán zhào diào jì, réng lì qí zi biāo xìn jū méng gé quàn wèi nán zhào wáng. shì suì, huái nán jiāng nán jiāng xī hú nán shān nán dōng dào hàn.
十一月甲午，横海军节度使程执恭来朝。十二月庚戌，以临泾县为行原州，命 镇将郝玼为刺史。自玼镇临泾，西戎不敢犯塞。甲子，南诏异牟寻卒。辛未，以谏 议大夫段平仲使南诏吊祭，仍立其子骠信苴蒙阁劝为南诏王。是岁，淮南、江南、 江西、湖南、山南东道旱。

xià sì yuè bǐng zǐ shuò. wù yín, guó zǐ jì jiǔ féng kàng zú. rén wǔ, péi jūn jìn yín qì yī qiān wǔ bǎi liǎng, yǐ wéi chì, fù zuǒ cáng kù. jiǎ shēn, lìng huáng tài zǐ jū shǎo yáng yuàn. wǔ gōng rén zhāng yīng nú zhuàn huí bō cí huò zhòng, zhàng shā zhī. bǐng shēn, fǔ zhōu shān rén zhāng hóng qí niú guān lǚ, xiàn shū yú guāng shùn mén, shū bù zú cǎi, qiǎn zhī. gēng zǐ, zhì gù tài wèi xī píng jùn wáng lǐ chéng yí biān fù shǔ jí. yǐ tài cháng qīng lǐ yuán sù wèi hù bù shàng shū pàn dù zhī, yǐ shāng zhōu cì shǐ yuán yì fāng wèi fú jiàn guān chá shǐ. jiǎ chén, yǐ bīng bù shì láng quán dé yú wèi tài cháng qīng, réng cì jīn zǐ. yǐ yù shǐ dà fū gāo yǐng wèi bīng bù shàng shū, yǐ xíng bù láng zhōng shì yù shǐ zhī zá lǐ yí jiǎn wèi yù shǐ zhōng chéng. wǔ yuè bǐng wǔ shuò. xīn yǒu, xíng bù shàng shū zhèng yuán zú. dīng mǎo, yán tiě shǐ lì bù shàng shū lǐ xùn zú. liù yuè yǐ hài shuò. dīng chǒu, yǐ hé dōng jié dù shǐ lǐ yōng wèi xíng bù shàng shū yǐ chōng zhū dào yán tiě zhuǎn yùn shǐ yǐ líng yán jié dù shǐ fàn xī cháo wèi tài yuán yǐn běi dōu liú shǒu hé dōng jié dù shǐ yǐ yòu wèi shàng jiàng jūn wáng bì wèi líng zhōu dà dū dū fǔ zhǎng shǐ líng yán jié dù shǐ. xīn chǒu, wǔ lǐng yǐ běi yín kēng rèn rén kāi cǎi, jìn qián bù guò lǐng nán.
夏四月丙子朔。戊寅，国子祭酒冯伉卒。壬午，裴均进银器一千五百两，以违 敕，付左藏库。甲申，令皇太子居少阳院。武功人张英奴撰《回波辞》惑众，杖杀 之。丙申，抚州山人张洪骑牛冠履，献书于光顺门，书不足采，遣之。庚子，制故 太尉、西平郡王李晟宜编附属籍。以太常卿李元素为户部尚书、判度支，以商州刺 史元义方为福建观察使。甲辰，以兵部侍郎权德舆为太常卿，仍赐金紫。以御史大 夫高郢为兵部尚书，以刑部郎中、侍御史知杂李夷简为御史中丞。五月丙午朔。辛 酉，刑部尚书郑元卒。丁卯，盐铁使、吏部尚书李巽卒。六月乙亥朔。丁丑，以河 东节度使李鄘为刑部尚书以充诸道盐铁转运使；以灵盐节度使范希朝为太原尹、北 都留守、河东节度使；以右卫上将军王佖为灵州大都督府长史、灵盐节度使。辛丑， 五岭已北银坑任人开采，禁钱不过岭南。

qiū qī yuè yǐ sì shuò, yù zhì qián dài jūn chén shì jī shí sì piān, shū yú liù shàn píng fēng. shì yuè, chū shū píng yǐ shì zǎi chén, lǐ fān děng biǎo xiè zhī. dīng wèi, wèi nán bào shuǐ, huài lú shè èr bǎi yú hù, nì sǐ liù bǎi rén, mìng fǔ sī zhèn gěi. yǐ mǎo, yòu yǔ lín tǒng jūn gāo gù zú. rén xū, yù shǐ zhōng chéng lǐ yí jiǎn dàn jīng zhào yǐn yáng píng qián wèi jiāng xī guān chá shǐ shí zāng zuì, biǎn píng lín hè wèi. wù chén, yǐ shàng shū yòu chéng xǔ mèng róng wèi jīng zhào yǐn, cì jīn zǐ. bā yuè jiǎ xū shuò. guǐ wèi, yǎn zhōu yú tái xiàn yí zhì yú huáng tái shì. bǐng shēn, ān nán dū hù zhāng zhōu zòu pò huán wáng guó sān wàn yú rén, huò zhàn xiàng bīng xiè, bìng wáng zǐ wǔ shí jiǔ rén. guǐ mǎo, zèng tài shī péi miǎn yí pèi xiǎng dài zōng miào tíng, zèng tài shī lǐ chéng zèng tài wèi duàn xiù shí yí pèi xiǎng dé zōng miào tíng.
秋七月乙巳朔，御制《前代君臣事迹》十四篇，书于六扇屏风。是月，出书屏 以示宰臣，李籓等表谢之。丁未，渭南暴水，坏庐舍二百余户，溺死六百人，命府 司赈给。乙卯，右羽林统军高固卒。壬戌，御史中丞李夷简弹京兆尹杨凭前为江西 观察使时赃罪，贬凭临贺尉。戊辰，以尚书右丞许孟容为京兆尹，赐金紫。八月甲 戌朔。癸未，兗州鱼台县移置于黄台市。丙申，安南都护张舟奏破环王国三万余人， 获战象、兵械，并王子五十九人。癸卯，赠太师裴冕宜配享代宗庙庭，赠太师李晟、 赠太尉段秀实宜配享德宗庙庭。

jiǔ yuè jiǎ chén shuò. gēng xū, yǐ chéng dé jūn dōu zhī bīng mǎ shǐ zhèn fǔ yòu sī mǎ wáng chéng zōng qǐ fù jiǎn jiào gōng bù shàng shū, chōng chéng dé jūn jié dù shǐ yǐ dé zhōu cì shǐ xuē chāng cháo jiǎn jiào zuǒ cháng shì, chōng bǎo xìn jūn jié dù dé dì děng zhōu guān chá děng shǐ. chāng cháo, xuē sōng zhī zǐ, hūn yú wáng shì, shí wéi dé zhōu cì shǐ. cháo tíng yǐ chéng zōng nán zhì, nǎi gē èr zhōu wèi jié dù, yǐ shòu chāng cháo. zhì cái xià, chéng zōng yǐ bīng lǔ chāng cháo guī zhèn zhōu. dīng mǎo, bīn níng jié dù shǐ jiǎn jiào sī kōng tóng píng zhāng shì gāo chóng wén zú.
九月甲辰朔。庚戌，以成德军都知兵马使、镇府右司马王承宗起复检校工部尚 书，充成德军节度使；以德州刺史薛昌朝检校左常侍，充保信军节度、德棣等州观 察等使。昌朝，薛嵩之子，婚于王氏，时为德州刺史。朝廷以承宗难制，乃割二州 为节度，以授昌朝。制才下，承宗以兵虏昌朝归镇州。丁卯，邠宁节度使、检校司 空、同平章事高崇文卒。

dōng shí yuè guǐ yǒu shuò, yǐ yòu yǔ lín tǒng jūn yán jù yuán wèi bīn zhōu cì shǐ bīn níng qìng jié dù shǐ, yǐ shào fǔ jiān cuī tǐng wèi tóng zhōu cì shǐ běn zhōu fáng yù cháng chūn gōng děng shǐ guǐ wèi, zhào:" chéng dé jūn jié dù shǐ wáng chéng zōng qǐng zài shān lú, qián kuī róng zhèn. ér nèi wài yǐ shì jūn zhī lǐ, pàn ér bì zhū fēn tǔ zhī yí, zhuān zé yǒu pì. zhèn niàn qí xiān zǔ cháng yǒu mào xūn, dài yǐ sī ēn, yì yú gōng yì. shǐ chén páng wǔ yǐ gào yù, niè tóng fǔ fú yǐ chén chéng, yuàn xiàn liǎng zhōu, qī wú èr shì. zhèn yì shōu qí hòu xiào, yòng yǐ qū quán, shòu jié zhì yú jiù jiāng, chǐ xūn xián yú liè wèi. kuàng dé dì běn fēi chéng dé suǒ guǎn, chāng cháo yòu shì chéng zōng yì qīn, bǐ fǔ jìn lín, sī chéng hòu zé, wài suī liǎng zhèn, nèi shì yī jiā. ér chéng zōng xiàng gōng huái jiān, xiào mào rěn è, qī péi wǔ yú de wèi zhī hòu, qiú chāng cháo yú shòu mìng zhī zhōng. jiā yǐ biǎo shū zhī zhāng, bèi màn sī shén, yì shì zhī suǒ xīng tàn, tiān dì zhī suǒ bù róng. gōng xíng tiān zhū, gài shì cháo diǎn, chéng zōng zài shēn guān jué, bìng yí xuē duó." yǐ shén cè zuǒ jūn zhōng wèi tǔ tū chéng cuǐ wèi zhèn zhōu xíng yíng zhāo tǎo chǔ zhì děng shǐ, yǐ lóng wǔ jiàng jūn zhào wàn dí wèi shén cè xiān fēng jiāng, nèi guān sòng wéi chéng cáo jìn yù mǎ cháo jiāng děng wéi xíng yíng guǎn yì liáng liào děng shǐ. jīng zhào yǐn xǔ mèng róng yǔ jiàn guān miàn lùn, zhēng fá dà shì, bù kě yǐ nèi guān wèi jiàng shuài, bǔ quē dú gū yù qí yán jī qiè. zhào zhǐ zhǐ gǎi chǔ zhì wèi xuān wèi, yóu cún zhāo tǎo zhī míng. jǐ chǒu, zhào jūn jìn tǎo, qí wáng wǔ jùn shì zhēn fén mù, jūn shì bù dé qiáo cǎi, qí shì píng shì zé gè shǒu běn guān, réng lìng shì zé gè xí wǔ jùn zhī fēng. gēng yín, cè dèng wáng níng wèi huáng tài zǐ. guǐ sì, yǐ cè chǔ, sì shè xì qiú, sǐ zuì jiàng cóng liú, liú yǐ xià dì jiàng yī děng. wén wǔ cháng cān guān wài zhōu fǔ zhǎng guān zǐ wèi fù hòu zhě, cì xūn liǎng zhuǎn. gōng bù shì láng guī dēng jǐ shì zhōng lǚ yuán yīng wèi huáng tài zǐ zhū wáng shì dú. jǐ hài, tǔ tū chéng cuǐ jūn fā jīng shī, shàng yù tōng huà mén láo qiǎn zhī.
冬十月癸酉朔，以右羽林统军阎巨源为邠州刺史、邠宁庆节度使，以少府监崔 颋为同州刺史、本州防御、长春宫等使、癸未，诏：“成德军节度使王承宗顷在苫 庐，潜窥戎镇。而内外以事君之礼，叛而必诛；分土之仪，专则有辟。朕念其先祖 尝有茂勋，贷以私恩，抑于公议。使臣旁午以告谕，孽童俯伏以陈诚，愿献两州， 期无二事。朕亦收其后效，用以曲全，授节制于旧疆，齿勋贤于列位。况德、棣本 非成德所管，昌朝又是承宗懿亲，俾抚近邻，斯诚厚泽，外虽两镇，内是一家。而 承宗象恭怀奸，肖貌稔恶，欺裴武于得位之后，囚昌朝于授命之中。加以表疏之章， 悖慢斯甚，义士之所兴叹，天地之所不容。恭行天诛，盖示朝典，承宗在身官爵， 并宜削夺。”以神策左军中尉吐突承璀为镇州行营招讨处置等使，以龙武将军赵万 敌为神策先锋将，内官宋惟澄、曹进玉、马朝江等为行营馆驿粮料等使。京兆尹许 孟容与谏官面论，征伐大事，不可以内官为将帅，补阙独孤郁其言激切。诏旨只改 处置为宣慰，犹存招讨之名。己丑，诏军进讨，其王武俊、士真坟墓，军士不得樵 采，其士平、士则各守本官，仍令士则各袭武俊之封。庚寅，册邓王宁为皇太子。 癸巳，以册储，肆赦系囚，死罪降从流，流以下递降一等。文武常参官、外州府长 官子为父后者，赐勋两转。工部侍郎归登、给事中吕元膺为皇太子诸王侍读。己亥， 吐突承璀军发京师，上御通化门劳遣之。

shí yī yuè guǐ mǎo shuò, zhè xī sū rùn cháng zhōu hàn jiǎn, zhèn mǐ èr wàn dàn. jiǎ zǐ, hé nán yǐn dù jiān zú. jǐ sì, zhāng yì jūn jié dù shǐ jiǎn jiào sī kōng tóng píng zhāng shì wú shǎo chéng zú. shí èr yuè rén shēn shuò, yǐ hù bù shì láng zhāng hóng jìng wèi shǎn fǔ zhǎng shǐ shǎn guó guān chá lù yùn děng shǐ, cì jīn zǐ. yǐ shǎn guó guān chá shǐ fáng shì wèi hé nán yǐn. zhōng chéng lǐ yí jiǎn zòu:" zhū zhōu fǔ yú liǎng shuì wài wéi gé kē lǜ, qǐng zhū dào yán tiě zhuǎn yùn dù zhī xún yuàn chá fǎng bào tái sī, yǐ píng jǔ zòu." cóng zhī.
十一月癸卯朔，浙西苏、润、常州旱俭，赈米二万石。甲子，河南尹杜兼卒。 己巳，彰义军节度使、检校司空、同平章事吴少诚卒。十二月壬申朔，以户部侍郎 张弘靖为陕府长史、陕虢观察陆运等使，赐金紫。以陕虢观察使房式为河南尹。中 丞李夷简奏：“诸州府于两税外违格科率，请诸道盐铁、转运、度支、巡院察访报 台司，以凭举奏。”从之。

wǔ nián chūn zhēng yuè rén yín shuò, jǐ sì, zhè xī guān chá shǐ hán gāo yǐ zhàng jué ān jí lìng sūn xiè zhì sǐ, yǒu guāi diǎn fǎ, fá yī yuè fèng liào.
五年春正月壬寅朔，己巳，浙西观察使韩皋以杖决安吉令孙澥致死，有乖典法， 罚一月俸料。

èr yuè xīn wèi shuò. wù zǐ, lǐ yuàn zòu dōng gōng diàn gé míng jí gōng chén xìng míng, yǔ tài zǐ míng tóng zhě gǎi zhī, qí shàng tái guān liè wáng guān jué tǔ wú lì zhé gǎi, cóng zhī. dōng tái jiān chá yù shǐ yuán zhěn shè hé nán yǐn fáng shì yú tái, shàn lìng tíng wù, biǎn jiāng líng fǔ shì cáo cān jūn.
二月辛未朔。戊子，礼院奏东宫殿阁名及宫臣姓名，与太子名同者改之，其上 台官列、王官爵土无例辄改，从之。东台监察御史元稹摄河南尹房式于台，擅令停 务，贬江陵府士曹参军。

sān yuè xīn chǒu shuò, zǎi xiàng dù yòu yǔ tóng liè yàn yú fán chuān bié shù, shàng qiǎn zhōng shǐ cì jiǔ zhuàn. yǐ sì, yǐ yù shǐ zhōng chéng lǐ yí jiǎn wèi hù bù shì láng pàn dù zhī, yǐ bīng bù shì láng wáng bō wèi yù shǐ zhōng chéng. guǐ sì, yǐ tài zǐ bīn kè zhèng yīn jiǎn jiào lǐ bù shàng shū guǎng zhōu cì shǐ lǐng nán jié dù shǐ. jǐ wèi, zhì yǐ suì wáng yòu wèi zhāng yì jūn jié dù shǐ, yǐ shēn zhōu cì shǐ wú shǎo yáng wèi shēn guāng cài jié dù liú hòu. jiǎ zǐ, dà fēng zhé mù. dīng mǎo, zǎi xiàng yú dí qǐng yī dù yòu lì yī yuè sān cháo, cóng zhī.
三月辛丑朔，宰相杜祐与同列宴于樊川别墅，上遣中使赐酒馔。乙巳，以御史 中丞李夷简为户部侍郎、判度支，以兵部侍郎王播为御史中丞。癸巳，以太子宾客 郑絪检校礼部尚书、广州刺史、岭南节度使。己未，制以遂王宥为彰义军节度使， 以申州刺史吴少阳为申光蔡节度留后。甲子，大风折木。丁卯，宰相于頔请依杜祐 例一月三朝，从之。

xià sì yuè gēng wǔ shuò. guǐ yǒu, hù bù shàng shū lǐ yuán sù zú. jiǎ shēn, zhèn zhōu xíng yíng zhāo tǎo shǐ tǔ tū chéng cuǐ zhí zhāo yì jié dù shǐ lú cóng shǐ, zài cóng shǐ sòng jīng shī. dīng hài, hé dōng fàn xī cháo zòu pò zéi yú mù dāo gōu. fú zhōu fù zhì hóu guān cháng lè èr xiàn, jiàn zhōu zhì jiāng lè xiàn. rén shēn, yǐ zhāo yì dōu zhī bīng mǎ shǐ lù zhōu zuǒ sī mǎ wū zhòng yìn wèi huái zhōu cì shǐ hé yáng sān chéng huái zhōu jié dù shǐ, yǐ hé yáng jié dù shǐ mèng yuán yáng wèi lù zhōu zhǎng shǐ zhāo yì jūn jié dù zé lù cí xíng míng guān chá shǐ. wù xū, biǎn qián zhāo yì jié dù shǐ lú cóng shǐ wèi huān zhōu sī mǎ.
夏四月庚午朔。癸酉，户部尚书李元素卒。甲申，镇州行营招讨使吐突承璀执 昭义节度使卢从史，载从史送京师。丁亥，河东范希朝奏破贼于木刀沟。福州复置 侯官、长乐二县，建州置将乐县。壬申，以昭义都知兵马使、潞州左司马乌重胤为 怀州刺史、河阳三城怀州节度使，以河阳节度使孟元阳为潞州长史、昭义军节度、 泽潞磁邢洺观察使。戊戌，贬前昭义节度使卢从史为驩州司马。

wǔ yuè gēng zǐ shuò. yǐ sì, zhāo yì jūn sān qiān rén yè kuì bēn wèi zhōu. yòu shén cè jūn shǐ duàn yòu zú. gēng shēn, tǔ fān shǐ lùn sī jí rè cháo gòng, bìng guī zhèng shū jǔ lù mì zhī jiù. liù yuè gēng wǔ shuò. wù yín, yǐ tài fǔ qīng lǐ shǎo hé wèi hóng zhōu cì shǐ jiāng xī guān chá shǐ. xī huí hé shì wéi kòu zhèn wǔ. guǐ sì, yìng gěi shí shí fēng lì, jié dù shǐ jiān zǎi xiàng, měi shí shí fēng bǎi hù, suì gěi bā bǎi duān pǐ, ruò shì juàn, jiā gěi mián liù bǎi liǎng jié dù shǐ bù jiān zǎi xiàng, měi bǎi hù gěi sì bǎi duān pǐ jūn shǐ zhū wèi dà jiàng jūn, měi bǎi hù gěi sān bǎi wǔ shí duān pǐ.
五月庚子朔。乙巳，昭义军三千人夜溃奔魏州。右神策军使段祐卒。庚申，吐 蕃使论思即热朝贡，并归郑叔矩、路泌之柩。六月庚午朔。戊寅，以太府卿李少和 为洪州刺史、江西观察使。奚、回纥、室韦寇振武。癸巳，应给食实封例，节度使 兼宰相，每食实封百户，岁给八百端匹，若是绢，加给绵六百两；节度使不兼宰相， 每百户给四百端匹；军使诸卫大将军，每百户给三百五十端匹。

qiū qī yuè jǐ hài shuò. gēng zǐ, chéng zōng qiǎn pàn guān cuī suì shàng biǎo zì shǒu, qǐng shū cháng fù, cháo tíng chú shòu guān lì. dīng wèi, zhào zhāo xǐ wáng chéng zōng, fù qí guān jué, dài zhī rú chū. zhū dào héng yíng jiàng shì, gòng cì wù èr shí bā wàn sì bǎi sān shí duān pǐ. shí zhāo tǎo fēi qí rén, zhū jūn jiě tǐ, ér fān lín guān wàng yǎng kòu, kōng wèi dòu náo, yǐ bì guó fù. ér lǐ shī dào liú jì jí qǐng zhāo xuě, nǎi guī zuì lú cóng shǐ ér yòu chéng zōng. bù dé yǐ ér xíng zhī yě. yōu zhōu liú jì jiā zhōng shū lìng, wèi bó tián jì ān jiā sī tú, zī qīng lǐ shī dào jiā pú yè, bìng yǐ bà bīng jiā shǎng yě. yǐ mǎo, yōu zhōu jié dù shǐ liú jì wèi qí zi zǒng zhèn sǐ. gēng shēn, yǐ qián zhōu cì shǐ mǎ zǒng wèi ān nán dū hù běn guǎn jīng lüè shǐ. bā yuè yǐ sì shuò. yǐ hài, shàng gù wèi zǎi chén yuē:" shén xiān zhī shì xìn hū? lǐ fān duì yuē:" shén xiān zhī shuō, chū yú dào jiā suǒ zōng lǎo zi wǔ qiān wén wèi běn. lǎo zi zhǐ guī, yǔ jīng wú yì. hòu dài hǎo guài zhī liú, jiǎ tuō lǎo zi shén xiān zhī shuō. gù qín shǐ huáng qiǎn fāng shì zài nán nǚ rù hǎi qiú xiān, hàn wǔ dì jià nǚ yǔ fāng shì qiú bù sǐ yào, èr zhǔ shòu huò, zú wú suǒ de. wén huáng dì fú hú sēng cháng shēng yào, suì zhì bào jí bù jiù. gǔ shī yún:' fú shí qiú shén xiān, duō wèi yào suǒ wù.' chéng zāi shì yán yě. jūn rén zhě, dàn wù qiú lǐ, sì hǎi lè tuī, shè jì yán yǒng, zì rán cháng nián yě." shàng shēn rán zhī. yǐ zhè dōng guān chá shǐ xuē píng wèi rùn zhōu cì shǐ zhè xī guān chá shǐ, yǐ cháng zhōu cì shǐ lǐ xùn wèi yuè zhōu cì shǐ zhè dōng guān chá shǐ. yǐ dōu guān láng zhōng wéi guàn zhī wèi zhōng shū shè rén, qǐ jū shè rén péi dù wèi sī fēng yuán wài láng zhī zhì gào. guǐ sì, yǐ dèng zhōu cì shǐ cuī yǒng wèi yōng zhōu cì shǐ běn guǎn jīng lüè shǐ.
秋七月己亥朔。庚子，承宗遣判官崔遂上表自首，请输常赋，朝廷除授官吏。 丁未，诏昭洗王承宗，复其官爵，待之如初。诸道行营将士，共赐物二十八万四百 三十端匹。时招讨非其人，诸军解体，而籓邻观望养寇，空为逗挠，以弊国赋。而 李师道、刘济亟请昭雪，乃归罪卢从史而宥承宗。不得已而行之也。幽州刘济加中 书令，魏博田季安加司徒，淄青李师道加仆射，并以罢兵加赏也。乙卯，幽州节度 使刘济为其子总鸩死。庚申，以虔州刺史马总为安南都护、本管经略使。八月乙巳 朔。乙亥，上顾谓宰臣曰：“神仙之事信乎？李籓对曰：“神仙之说，出于道家； 所宗《老子》五千文为本。《老子》指归，与经无异。后代好怪之流，假托老子神 仙之说。故秦始皇遣方士载男女入海求仙，汉武帝嫁女与方士求不死药，二主受惑， 卒无所得。文皇帝服胡僧长生药，遂致暴疾不救。古诗云：‘服食求神仙，多为药 所误。’诚哉是言也。君人者，但务求理，四海乐推，社稷延永，自然长年也。” 上深然之。以浙东观察使薛苹为润州刺史、浙西观察使，以常州刺史李逊为越州刺 史、浙东观察使。以都官郎中韦贯之为中书舍人，起居舍人裴度为司封员外郎、知 制诰。癸巳，以邓州刺史崔咏为邕州刺史、本管经略使。

jiǔ yuè wù xū shuò. xīn hài, yǐ tǔ tū chéng cuǐ fù wèi zuǒ jūn zhōng wèi. jiàn guān yǐ chéng cuǐ jiàn móu tǎo fá wú gōng, qǐng xíng cháo diǎn. shàng yòu zhī, jiàng chéng cuǐ wèi jūn qì shǐ. nǎi yǐ nèi guān chéng wén gàn wèi zuǒ jūn zhōng wèi. rén xū, yǐ yíng zhōu cì shǐ liú zǒng qǐ fù shòu yōu zhōu zhǎng shǐ, chōng yōu zhōu lú lóng jūn jié dù shǐ. guǐ hài, yǐ bīng bù shàng shū gāo yǐng wèi yòu pú yè zhì shì. bǐng yín, zhì yǐ zhèng yì dài fū shǒu tài cháng qīng shàng zhù guó xiāng wǔ xiàn kāi guó hóu cì zǐ jīn yú dài quán dé yú kě shǒu lǐ bù shàng shū tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. dīng mǎo, hàn lín xué shì dú gū yù shǒu běn guān qǐ jū, yǐ qī fù quán dé yú zài zhōng shū, bì xián yě.
九月戊戌朔。辛亥，以吐突承璀复为左军中尉。谏官以承璀建谋讨伐无功，请 行朝典。上宥之，降承璀为军器使。乃以内官程文干为左军中尉。壬戌，以瀛州刺 史刘总起复受幽州长史，充幽州卢龙军节度使。癸亥，以兵部尚书高郢为右仆射致 仕。丙寅，制以正议大夫、守太常卿、上柱国、襄武县开国侯、赐紫金鱼袋权德舆 可守礼部尚书、同中书门下平章事。丁卯，翰林学士独孤郁守本官起居，以妻父权 德舆在中书，避嫌也。

dōng shí yuè wù chén shuò, yǐ jīng zhào yǐn xǔ mèng róng wèi bīng bù shì láng, yǐ zhōng chéng wáng bō dài róng, yòu yǐ lǚ yuán yīng dài bō. shēng píng dà cháng gōng zhǔ hōng. gēng chén, zǎi xiàng péi jì jìn suǒ zhuàn dé zōng shí lù wǔ shí juǎn, cì jì jǐn cǎi sān bǎi pǐ yín qì děng, shǐ guān jiǎng wǔ wéi chù hòu děng bān cì yǒu chà. xīn sì, dìng zhōu jiāng yáng bó yù yòu sān jūn wèi luàn, jū xíng jūn sī mǎ rèn dí jiǎn. bié jiāng zhāng zuǒ yuán shā bó yù, dí jiǎn móu guī cháo, sān jūn jù, nǎi shā zuǒ yuán. rén chén, zhì yǐ dí jiǎn jiǎn jiào gōng bù shàng shū dìng zhōu zhǎng shǐ, chōng yì wǔ jūn jié dù guān chá běi píng jūn děng shǐ. jiǎ wǔ, yǐ qián yì wǔ jūn jié dù jiǎn jiào tài wèi jiān tài zǐ tài fù tóng píng zhāng shì zhāng mào zhāo jiǎn jiào tài wèi jiān zhōng shū lìng hé zhōng yǐn, chōng hé zhōng jìn jiàng cí xí jié dù shǐ.
冬十月戊辰朔，以京兆尹许孟容为兵部侍郎，以中丞王播代容，又以吕元膺代 播。升平大长公主薨。庚辰，宰相裴垍进所撰《德宗实录》五十卷，赐垍锦彩三百 匹、银器等，史官蒋武、韦处厚等颁赐有差。辛巳，定州将杨伯玉诱三军为乱，拘 行军司马任迪简。别将张佐元杀伯玉，迪简谋归朝，三军惧，乃杀佐元。壬辰，制 以迪简检校工部尚书、定州长史，充义武军节度观察、北平军等使。甲午，以前义 武军节度、检校太尉、兼太子太傅、同平章事张茂昭检校太尉、兼中书令、河中尹， 充河中晋绛慈隰节度使。

shí yī yuè wù xū shuò, zhè xī zòu dāng zhèn jiù yǒu dān yáng jūn, jīn qǐng bìng wèi zhèn hǎi jūn, cóng zhī. gēng zǐ, yòu jīn wú wèi dà jiàng jūn yī shèn jiàng wèi yòu wèi jiāng jūn, yǐ xíng lù sān shí wàn yǔ zhōng wèi dì wǔ cóng zhí, qiú wèi hé dōng jié dù gù yě. jiǎ chén, huì wáng xūn hōng. gēng xū, yǐ qián hé zhōng jié dù shǐ wáng è jiǎn jiào sī kōng jiān tài zǐ tài fù tài yuán yǐn běi dōu liú shǒu hé dōng jié dù shǐ. yǐ dài zhōu cì shǐ ā diē guāng jìn wèi chán yú dà dū hù zhèn wǔ lín shèng jié dù dù zhī yíng tián guān chá yā fān luò děng shǐ. gēng shēn, yǐ zhōng shū shì láng píng zhāng shì péi jì wèi bīng bù shàng shū. yǐ qián bǎo xìn jūn jié dù shǐ dé zhōu cì shǐ xuē chāng cháo wèi yòu wǔ wèi jiāng jūn. qián wèi wáng chéng zōng lǔ zhī, qiú yú zhèn zhōu, zhì shì guī cháo gù yě. bǐng yín, lì bù láng zhōng liǔ gōng chuò xiàn tài yī zhēn, shàng shēn xǐ nà, qiǎn zhōng shǐ láo zhī.
十一月戊戌朔，浙西奏当镇旧有丹阳军，今请并为镇海军，从之。庚子，右金 吾卫大将军伊慎降为右卫将军，以行赂三十万与中尉第五从直，求为河东节度故也。 甲辰，会王纁薨。庚戌，以前河中节度使王锷检校司空、兼太子太傅、太原尹、北 都留守、河东节度使。以代州刺史阿跌光进为单于大都护、振武麟胜节度度支营田 观察押蕃落等使。庚申，以中书侍郎、平章事裴垍为兵部尚书。以前保信军节度使、 德州刺史薛昌朝为右武卫将军。前为王承宗虏之，囚于镇州，至是归朝故也。丙寅， 吏部郎中柳公绰献《太医箴》，上深喜纳，遣中使劳之。

shí èr yuè dīng mǎo shuò. guǐ yǒu, zhū dào yán tiě zhuǎn yùn shǐ xíng bù shàng shū lǐ yōng jiǎn jiào lì bù shàng shū, jiān yáng fǔ zhǎng shǐ, chōng huái nán jié dù shǐ. yǐ hé nán yǐn fáng shì wèi xuān zhōu cì shǐ xuān shè chí guān chá cǎi shí jūn děng shǐ. yǐ qián xuān shè guān chá shǐ lú tǎn wèi xíng bù shì láng, chōng zhū dào yán tiě zhuǎn yùn shǐ. rén wǔ, yǐ lì bù láng zhōng liǔ gōng chuò wèi yù shǐ zhōng chéng. yǐ qián yù shǐ zhōng chéng lǚ yuán yīng wèi è zhōu cì shǐ è huáng yuè miǎn qí ān huáng děng zhōu guān chá shǐ. yǐ è yuè chá shǐ xī shì měi wèi hé nán yǐn. xīn shòu jiàn yì dài fū jiǎng wǔ qǐng gǎi míng yì. yǐ lì bù shì láng cuī bīn wèi tài cháng qīng.
十二月丁卯朔。癸酉，诸道盐铁转运使、刑部尚书李鄘检校吏部尚书，兼扬府 长史，充淮南节度使。以河南尹房式为宣州刺史、宣歙池观察、采石军等使。以前 宣歙观察使卢坦为刑部侍郎，充诸道盐铁转运使。壬午，以吏部郎中柳公绰为御史 中丞。以前御史中丞吕元膺为鄂州刺史、鄂黄岳沔蕲安黄等州观察使。以鄂岳察使 郗士美为河南尹。新授谏议大夫蒋武请改名乂。以吏部侍郎崔邠为太常卿。

liù nián chūn zhēng yuè bǐng yín shuò. bǐng shēn, yǐ zhāng yì jūn liú hòu wú shǎo yáng jiǎn jiào gōng bù shàng shū, chōng zhāng yì jūn jié dù shēn guāng cài děng zhōu guān chá shǐ. chì jiàn yì dài fū mèng jiǎn jǐ shì zhōng liú bó chú gōng bù shì láng guī dēng yòu bǔ quē xiāo fǔ děng yú fēng quán sì fān yì dà chéng běn shēng xīn dì guān yīn jīng. gēng shēn, yǐ huái nán jié dù shǐ zhōng shū shì láng tóng píng zhāng shì zhào guó gōng lǐ jí fǔ fù zhī zhèng shì jí xián diàn dà xué shì jiān xiū guó shǐ.
六年春正月丙寅朔。丙申，以彰义军留后吴少阳检校工部尚书，充彰义军节度、 申光蔡等州观察使。敕谏议大夫孟简、给事中刘伯刍、工部侍郎归登、右补阙萧俯 等于丰泉寺翻译《大乘本生心地观音经》。庚申，以淮南节度使、中书侍郎、同平 章事、赵国公李吉甫复知政事、集贤殿大学士、监修国史。

èr yuè bǐng yín shuò. rén shēn, mén xià shì láng tóng píng zhāng shì lǐ fān wèi tài zǐ zhān shì. fān yǔ jí fǔ bù yè, jí fǔ jì yòng shì, gù bà fān xiàng wèi. bǐng zǐ, hé zhōng jié dù shǐ jiǎn jiào tài wèi zhōng shū lìng zhāng mào zhāo zú. yǐ tài fǔ qīng péi cì yuán wèi fú jiàn guān chá shǐ. jǐ chǒu, sù wáng zào hōng. guǐ sì, yǐ shǎn guó guān chá shǐ jiàng hóng jìng jiǎn jiào lǐ bù shàng shū hé zhōng yǐn jìn jiàng cí děng zhōu jié dù shǐ, yǐ yòu chéng wèi cì gōng wèi shǎn fǔ zhǎng shǐ shǎn guó guān chá shǐ. yǐ zhōng shū shè rén hàn lín xué shì lǐ zhāng wèi hù bù shì láng. yǐ jīng jī mín pín, dài cháng píng yì cāng sù èr shí sì wàn dàn, zhū dào zhōu fǔ yī cǐ zhèn dài.
二月丙寅朔。壬申，门下侍郎、同平章事李籓为太子詹事。籓与吉甫不叶，吉 甫既用事，故罢籓相位。丙子，河中节度使、检校太尉、中书令张茂昭卒。以太府 卿裴次元为福建观察使。己丑，诉王造薨。癸巳，以陕虢观察使绛弘靖检校礼部尚 书、河中尹、晋绛慈等州节度使，以右丞卫次公为陕府长史、陕虢观察使。以中书 舍人、翰林学士李张为户部侍郎。以京畿民贫，贷常平义仓粟二十四万石，诸道州 府依此赈贷。

sān yuè yǐ wèi shuò, yǐ hé nán yǐn xī shì měi jiǎn jiào gōng bù shàng shū, jiān lù fǔ zhǎng shǐ zhāo yì jūn jié dù shǐ. dīng wèi, yǐ jiǎn jiào yòu pú yè yán shòu wèi jiāng líng yǐn jīng nán jié dù shǐ. hé dōng jiù shǐ xī qián, mín pō wéi bì, yí yú wèi zhōu zhì wǔ lú zhù qián. yǐ mǎo, jī nèi jūn zhèn mù fàng, fù mǎ guì zú lüè huò, bìng bù dé dài bīng zhàng, kǒng zá dào yě.
三月乙未朔，以河南尹郗士美检校工部尚书，兼潞府长史、昭义军节度使。丁 未，以检校右仆射严绶为江陵尹荆南节度使。河东旧使锡钱，民颇为弊，宜于蔚州 置五炉铸钱。乙卯，畿内军镇牧放，驸马贵族略获，并不得带兵仗，恐杂盗也。

xià sì yuè yǐ chǒu shuò. wù chén, bīng bù shàng shū péi jì wèi tài zǐ bīn kè, yǐ jiàn yì dài fū péi kān wèi tóng zhōu fáng yù cóng shì shǐ. gēng wǔ, yǐ hù bù shì láng pàn dù zhī lǐ yí jiǎn jiǎn jiào lǐ bù shàng shū xiāng zhōu dà dū dū fǔ zhǎng shǐ shān nán dōng dào jié dù shǐ yǐ xíng bù shì láng yán tiě zhuǎn yùn shǐ lú tǎn wèi hù bù shì láng pàn dù zhī jīng zhào yǐn wáng bō wèi xíng bù shì láng, chōng zhū dào yán tiě zhuǎn yùn shǐ yǐ fú jiàn guān chá shǐ yuán yì fāng wèi jīng zhào yǐn. guǐ yǒu, yǐ zhāng mào zhāo jiā jì sì shí qī rén guī dìng zhōu. jǐ mǎo, yuè jìn fáng. yǐ qián jīng nán jié dù shǐ zhào zōng rú wèi xíng bù shàng shū. dōng dōu liú shǒu zhèng yú qìng wèi bīng bù shàng shū, yī qián liú shǒu. wáng bō zòu: jiāng huái hé lǐng yǐ nán yǎn yùn děng yán yuàn, yuán hé wǔ nián dōu shōu mài yán jià qián liù bǎi jiǔ shí bā wàn wǔ qiān wǔ bǎi guàn. xiào liàng wèi gǎi fǎ yǐ qián sì bèi tái gū, xū qián yī qiān qī bǎi sì shí liù wàn sān qiān qī bǎi guàn. chú yán běn wài, fù dù zhī shōu guǎn. cóng zhī. xīn mǎo, hù bù zòu zhì xún guān.
夏四月乙丑朔。戊辰，兵部尚书裴垍为太子宾客，以谏议大夫裴堪为同州防御 从事使。庚午，以户部侍郎、判度支李夷简检校礼部尚书、襄州大都督府长史、山 南东道节度使；以刑部侍郎、盐铁转运使卢坦为户部侍郎、判度支；京兆尹王播为 刑部侍郎，充诸道盐铁转运使；以福建观察使元义方为京兆尹。癸酉，以张茂昭家 妓四十七人归定州。己卯，月近房。以前荆南节度使赵宗儒为刑部尚书。东都留守 郑余庆为兵部尚书，依前留守。王播奏：江淮河岭已南、兗郓等盐院，元和五年都 收卖盐价钱六百九十八万五千五百贯。校量未改法已前四倍抬估，虚钱一千七百四 十六万三千七百贯。除盐本外，付度支收管。从之。辛卯，户部奏置巡官。

wǔ yuè jiǎ wǔ shuò, qǔ shòu wáng chéng zōng qián wù rén pǐn guān wáng bó gōng zhàng sǐ. gēng zǐ, yǐ zuǒ jīn wú wèi jiāng jūn lǐ wéi jiǎn jiǎn jiào hù bù shàng shū fèng xiáng yǐn lǒng yòu jié dù shǐ. bǐng wǔ, qián shān nán dōng dào jié dù shǐ jiǎn jiào zuǒ pú yè píng zhāng shì péi jūn zú. rén zǐ, yǐ zhèn wǔ jié dù ā diē guāng jìn sù zhāng chéng jié, jiǔ lì mào xūn, yí cì xìng lǐ shì. dì míng zhōu cì shǐ guāng yán, yǐ cóng bié chì chǔ fèn.
五月甲午朔，取受王承宗钱物人品官王伯恭杖死。庚子，以左金吾卫将军李惟 简检校户部尚书、凤翔尹、陇右节度使。丙午，前山南东道节度使、检校左仆射、 平章事裴均卒。壬子，以振武节度阿跌光进夙彰诚节，久立茂勋，宜赐姓李氏。弟 洺州刺史光颜，已从别敕处分。

liù yuè jiǎ zǐ shuò, jiǎn jiào fāng lè rén yī liáng. dīng mǎo, zhōng shū mén xià zòu:
六月甲子朔，减教坊乐人衣粮。丁卯，中书门下奏：

guān shěng zé shì shěng, shì shěng zé rén qīng guān fán zé shì fán, shì fán zé rén zhuó. qīng zhuó zhī yóu, zài guān zhī fán shěng. guó jiā zì tiān bǎo yǐ hòu, zhōng yuán sù bīng, jiàn zài jūn shì kě shǐ zhě bā shí yú wàn. qí yú fú wèi shāng fàn, dù wèi sēng dào, zá rù sè yì, bù guī nóng sāng zhě, yòu shí yǒu wǔ liù. zé shì tiān xià cháng yǐ sān fēn láo jīn kǔ gǔ zhī rén, fèng qī fēn zuò yī dài shí zhī bèi. jīn nèi wài guān gěi fèng liào zhě bù xià yī wàn yú yuán, qí jiān yǒu zhí chū yì míng, fèng lí běn jú, fǔ sì kuàng fèi, zān zǔ yīn xún zhě shén zhòng. kuàng liǎn cái rì guǎ ér shòu lù zhì wǒ, shè guān yǒu xiàn ér rù sè wú shù, jiǔ liú ān dé bù zá, wàn wù ān dé bù fán. hàn chū zhì jùn bù guò liù shí, wén jǐng nóng huà, bǎi guān mò xiān, zé guān shǎo bù bì zhèng wěn, jùn duō bù bì shì lǐ. jīn tiān xià sān bǎi jùn, yī qiān sì bǎi xiàn. gù yǒu yī yì zhī dì, xū shè qún sī, yī xiāng zhī méng, tú fēn xiàn zhí, suǒ fèi zhì guǎng, suǒ zhì quán qīng. fú qǐng chì lì bīng bù shì láng láng zhōng jǐ shì zhōng zhōng shū shè rén gè yī rén, cuò zōng lì bìng, xiáng dìng fèi zhì, lì yuán kě bìng shěng zhě bìng shěng zhī, zhōu xiàn kě bìng hé zhě bìng hé zhī, měi nián rù shì zhě kě tíng jiǎn zhě tíng jiǎn zhī. cǐ zé lì guǎng ér yì qiú, guān shǎo ér yì lǐ, shāo jiǎn rǒng shí, zú kuān pí méng. yòu guó jiā jiù zhāng, yī pǐn zhì fèng, guān yī pǐn yuè fèng sān shí qiān, qí yú zhí tián lù mǐ, dà yuē bù guò qiān dàn, zì yī pǐn yǐ xià, duō shǎo kě zhī. jiān nán yǐ lái, jìn gāng jiàn chí, yú shì zēng zhì shǐ é, hòu qǐng fèng qián. gù dà lì zhōng quán chén yuè fèng yǒu zhì jiǔ qiān guàn zhě, liè jùn cì shǐ wú dà xiǎo gěi jiē qiān guàn. cháng gǔn wèi xiāng, shǐ lì xiàn yuē, zhì lǐ mì yòu liàng qí xián jù, suí shì zēng jiā, shí wèi tōng jì, lǐ nán jiǎn xiāo. rán yóu yǒu míng cún zhí fèi, é qù fèng cún, xián jù zhī jiān, hòu bó dùn yì. jiāng wèi yǒng shì, xū lì cháng guī.
官省则事省，事省则人清；官烦则事烦，事烦则人浊。清浊之由，在官之烦省。 国家自天宝已后，中原宿兵，见在军士可使者八十余万。其余浮为商贩，度为僧道， 杂入色役，不归农桑者，又十有五六。则是天下常以三分劳筋苦骨之人，奉七分坐 衣待食之辈。今内外官给俸料者不下一万余员，其间有职出异名，奉离本局，府寺 旷废，簪组因循者甚众。况敛财日寡而授禄至我，设官有限而入色无数，九流安得 不杂，万物安得不烦。汉初置郡不过六十，文景醲化，百官莫先，则官少不必政紊， 郡多不必事理。今天下三百郡，一千四百县。故有一邑之地，虚设群司，一乡之甿， 徒分县职，所费至广，所制全轻。伏请敕吏兵部侍郎、郎中、给事中、中书舍人各 一人，错综利病，详定废置，吏员可并省者并省之，州县可并合者并合之，每年入 仕者可停减者停减之。此则利广而易求，官少而易理，稍减冗食，足宽疲甿。又国 家旧章，依品制俸，官一品月俸三十千，其余职田禄米，大约不过千石，自一品以 下，多少可知。艰难已来，禁纲渐弛，于是增置使额，厚请俸钱。故大历中权臣月 俸有至九千贯者，列郡刺史无大小给皆千贯。常衮为相，始立限约，至李泌又量其 闲剧，随事增加，时谓通济，理难减削。然犹有名存职废，额去俸存，闲剧之间， 厚薄顿异。将为永式，须立常规。

cóng zhī. nǎi mìng jǐ shì zhōng duàn píng zhòng zhōng shū shè rén wéi guàn zhī bīng bù shì láng xǔ mèng róng hù bù shì láng lǐ jiàng děng xiáng dìng jiǎn shěng. jiǎ shēn, yǐ yù shǐ zhōng chéng liǔ gōng chuò wèi hú nán guān chá shǐ. dīng hài, tài bái jìn yòu zhí fǎ. wù zǐ, cì yù shǐ zhōng chéng dòu yì zhí fēi yú dài.
从之。乃命给事中段平仲、中书舍人韦贯之、兵部侍郎许孟容、户部侍郎李绛 等详定减省。甲申，以御史中丞柳公绰为湖南观察使。丁亥，太白近右执法。戊子， 赐御史中丞窦易直绯鱼袋。

qiū qī yuè guǐ sì shuò, shàng shū yòu pú yè zhì shì gāo yǐng zú. gēng shēn, zèng yín qīng guāng lù dài fu tài zǐ bīn kè péi jì tài zǐ shǎo fù. bā yuè guǐ hài shuò, hù bù shì láng lǐ jiàng zòu:" zhū zhōu quē guān zhí tián lù mǐ, jí jiàn rèn guān chōu yī fēn zhí tián, qǐng suǒ zài shōu zhù, yǐ bèi shuǐ hàn zhèn dài." cóng zhī. yǐ chǒu, yǐ tiān dé jūn fáng yù shǐ zhāng xù wèi xià zhōu cì shǐ xià suí yín děng zhōu jié dù shǐ. dīng mǎo, jīng nán xiān zhì yǒng ān jūn, yí tíng. xīn sì, yǐ cháng zhōu cì shǐ cuī péng wèi hóng zhōu cì shǐ jiāng xī guān chá shǐ. jiǔ yuè guǐ sì shuò, yǐ shǔ zhōu cì shǐ cuī néng wéi qián zhōng guān chá shǐ. wù xū, fù píng xiàn rén liáng yuè wèi fù fù chóu, shā qín gǎo, tóu yù qǐng zuì. tè chì miǎn sǐ, jué zhàng yī bǎi, pèi liú xún zhōu. zhí fāng yuán wài láng hán yù xiàn yì zhí zòu zhī. jiǎn zhū sī liú wài zǒng yī qiān qī bǎi liù shí jiǔ rén. biǎn qián zhōng guān chá shǐ dòu qún wèi kāi zhōu cì shǐ, yǐ wéi zhèng fán kē, chén jǐn èr zhōu mán pàn gù yě.
秋七月癸巳朔，尚书右仆射致仕高郢卒。庚申，赠银青光禄大夫、太子宾客裴 垍太子少傅。八月癸亥朔，户部侍郎李绛奏：“诸州阙官职田禄米，及见任官抽一 分职田，请所在收贮，以备水旱赈贷。”从之。乙丑，以天德军防御使张煦为夏州 刺史、夏绥银等州节度使。丁卯，荆南先置永安军，宜停。辛巳，以常州刺史崔芃 为洪州刺史、江西观察使。九月癸巳朔，以蜀州刺史崔能为黔中观察使。戊戌，富 平县人梁悦为父复仇，杀秦杲，投狱请罪。特敕免死，决杖一百，配流循州。职方 员外郎韩愈献议执奏之。减诸司流外总一千七百六十九人。贬黔中观察使窦群为开 州刺史，以为政烦苛，辰、锦二州蛮叛故也。

dōng shí yuè, yǐ qián xià zhōu jié dù shǐ lǐ yuàn jiǎn jiào bīng bù shàng shū xú zhōu cì shǐ, chōng wǔ níng jūn jié dù shǐ. wù chén, yǐ hù bù shàng shū hán gāo wèi dōng dōu liú shǒu, pàn dōng dōu shàng shū shěng shì. yǐ tài zǐ zhān shì lǐ fān wèi huá zhōu cì shǐ tóng guān fáng yù zhèn guó jūn shǐ. yǐ dōng dōu liú shǒu zhèng yú qìng wèi lì bù shàng shū. jǐ sì, zhào:" zhèn yú bǎi zhí shì qún yǒu sī, fāng chéng yuán liú, yǐ zé shí xiào. zhuǎn yùn zhòng wù, zhuān wěi shǐ chén, měi dào yǒu yuàn, fēn dū qí rèn jīn shǎn lù cáo yǐn xī guī zhōng dōu, ér yǐn shǒu zhí míng shàng réng jiù guàn. yòu zhū dào dōu tuán liàn shǐ, zú xiū wǔ bèi yǐ jìng yī fāng ér bié zhì jūn é, yīn jiā lì lù, yì jì xū shè, pō wéi fú fèi. sī qù fán yǐ xún běn, qī shěng shì yǐ shǐ rén. qí hé shuǐ lù yùn shǎn fǔ lù yùn rùn zhōu zhèn hǎi jūn xuān zhōu cǎi shí jūn yuè zhōu yì shèng jūn hóng zhōu nán chāng jūn fú zhōu jìng hǎi jūn děng shǐ é, bìng yí tíng. suǒ shōu shǐ yǐ xià fèng liào yī shì yǐ lái, wěi běn dào chōng dài bǎi xìng quē é liǎng shuì, réng jù shù zòu wén." wù yín, zhào:" wáng zhě zhī mù lí yuán yě, ài zhī rú zi, shì zhī rú shāng. gǒu huò fēng yǔ bù shí, jià sè bù rěn, zé bì chú fán jiù jiǎn, xī lì zhòng láo, yǐ tú biàn ān, yǐ fù shēng yè. kuàng bāng jī zhī nèi, bǎi yì suǒ yè, suī qín xù zhī lìng jí xíng, ér gōng yì zhī zhì yóu guǎng. zhòng yǐ jīng xià yán yòu, zì qiū lín zé, nán mǔ kuī bō zhí zhī gōng, xī chéng shī fēng dēng zhī wàng. nèi guǎn kǒu shí, wài qiān wáng yáo, qǐ wéi zhuǎn shū zhī yú, lǜ yǒu něi piǎo zhī huàn. sī gài lǐ dào yóu yù, hé qì wèi tōng, yǒng yán yú zī, liáng suǒ jiù tàn. jīng zhào fǔ měi nián suǒ pèi zhé tiào sù èr shí wǔ wàn dàn yí fàng. yú bǎi xìng yǒu sù qíng yuàn zhé nà zhě, shí gū wài tè jiā yōu ráo. jīn chūn suǒ dài yì cāng sù, fāng shǔ suì jī, róng zhì fēng shú suì sòng nà. yuán hé wǔ nián yǐ qián zhū sè bū zū bìng fàng. bǎi guān zhí tián, qí shù shén guǎng, jīn yuán shuǐ lǎo, zhū chù dào lù bù tōng, yí lìng suǒ zài zhù nà, dù zhī zhī yòng, lìng bǎi guān jù shù yú tài cāng qǐng shòu. zāo shuǐ hàn chù, tōng jì suǒ sǔn, biàn yǔ chú pò, bù dé jiǎn fù. wèi lǐ zhī běn, zài hu ān rén. zī ěr yǐn jīng zǎi yì zhī chén, shí wèi qīn rén fù sú zhī jì, bì dāng xún qí jí kǔ, fèng wǒ zhào tiáo, xù yǐn wèi xīn, wú dài yú shì, wǎng huò xùn lì yǐ bō xià, tǔ gāng ér rú róu, shǐ lǘ jǐng xián ān, qióng lí huò jì. gè miǎn zhōng xiào, yí xī zhèn huái." bǐng xū, yǐ jiàn yì dài fū kǒng kuí wèi huáng tài zǐ zhū wáng shì dú.
冬十月，以前夏州节度使李愿检校兵部尚书、徐州刺史，充武宁军节度使。戊 辰，以户部尚书韩皋为东都留守，判东都尚书省事。以太子詹事李籓为华州刺史、 潼关防御、镇国军使。以东都留守郑余庆为吏部尚书。己巳，诏：“朕于百执事、 群有司，方澄源流，以责实效。转运重务，专委使臣，每道有院，分督其任；今陕 路漕引悉归中都，而尹守职名尚仍旧贯。又诸道都团练使，足修武备以靖一方；而 别置军额，因加吏禄，亦既虚设，颇为浮费。思去烦以循本，期省事以使人。其河 水陆运、陕府陆运、润州镇海军、宣州采石军、越州义胜军、洪州南昌军、福州靖 海军等使额，并宜停。所收使已下俸料一事已来，委本道充代百姓阙额两税，仍具 数奏闻。”戊寅，诏：“王者之牧黎元也，爱之如子，视之如伤。苟或风雨不时， 稼穑不稔，则必除烦就简，惜力重劳，以图便安，以阜生业。况邦畿之内，百役所 业，虽勤恤之令亟行，而供亿之制犹广。重以经夏炎又，自秋霖泽，南亩亏播植 之功，西成失丰登之望。内管口食，外牵王徭，岂惟转输之虞，虑有馁殍之患。斯 盖理道犹郁，和气未通，永言于兹，良所咎叹。京兆府每年所配折粜粟二十五万石 宜放。于百姓有粟情愿折纳者，时估外特加优饶。今春所贷义仓粟，方属岁饥，容 至丰熟岁送纳。元和五年已前诸色逋租并放。百官职田，其数甚广，今缘水潦，诸 处道路不通，宜令所在贮纳，度支支用，令百官据数于太仓请受。遭水旱处，通计 所损，便与除破，不得检覆。为理之本，在乎安人。咨尔尹京宰邑之臣，实为亲人 阜俗之寄，必当询其疾苦，奉我诏条，恤隐为心，无怠于事，罔或徇利以剥下，吐 刚而茹柔，使闾井咸安，惸嫠获济。各勉忠孝，宜悉朕怀。”丙戌，以谏议大夫孔 戣为皇太子诸王侍读。

shí yī yuè rén chén shuò. guǐ sì, xīn shòu huá zhōu cì shǐ lǐ fān zú. yǐ sì, yǐ gōng bù shàng shū zhào chāng jiǎn jiào bīng bù shàng shū, jiān huá zhōu cì shǐ, chōng tóng guān fáng yù zhèn guó jūn děng shǐ.
十一月壬辰朔。癸巳，新授华州刺史李籓卒。乙巳，以工部尚书赵昌检校兵部 尚书，兼华州刺史，充潼关防御、镇国军等使。

shí èr yuè guǐ hài shuò. rén shēn, zhào wěi zōng zhèng qīng xuǎn rén mén jià shí liù zhái zhū wáng nǚ, réng fēng wèi xiàn zhǔ. jiǎ shēn, jīng zhào yǐn yuán yì fāng hù bù shì láng pàn dù zhī lú tǎn yǐ wéi lìng lì jǐ, fá yī yuè fèng, shōu duó suǒ qǐng mén jǐ. jǐ chǒu, zhì yǐ cháo yì láng shǒu shàng shū hù bù shì láng xiāo qí wèi cì zǐ jīn yú dài lǐ jiàng wèi cháo yì dài fū shǒu zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. rùn shí èr yuè xīn mǎo shuò, yòu wèi shàng jiàng jūn yī shèn zú. xīn hài, huáng tài zǐ níng hōng, shì yuē huì zhāo, fèi cháo sān rì. guó diǎn wú tài zǐ hōng lǐ, guó zǐ sī yè péi jù jīng lǐ xué, tè cì yú xī nèi dìng yí.
十二月癸亥朔。壬申，诏委宗正卿选人门嫁十六宅诸王女，仍封为县主。甲申， 京兆尹元义方、户部侍郎判度支卢坦以违令立戟，罚一月俸，收夺所请门戟。己丑， 制以朝义郎、守尚书户部侍郎、骁骑尉、赐紫金鱼袋李绛为朝议大夫、守中书侍郎、 同中书门下平章事。闰十二月辛卯朔，右卫上将军伊慎卒。辛亥，皇太子宁薨，谥 曰惠昭，废朝三日。国典无太子薨礼，国子司业裴苣精礼学，特赐于西内定仪。