wáng bō zi shì dì yán qǐ qǐ zǐ guī guī zi ráo yán zi duó
○王播 子式 弟炎 起起子龜 龜子蕘 炎子鐸
lǐ jiàng yáng yú líng
李絳 楊於陵
wáng bō, zì míng yáng. zēng zǔ jìn, jiā zhōu sī mǎ. zǔ shēng, xián yáng lìng. fù shù, yáng fǔ cān jūn. bō zhuó jìn shì dì, dēng xián liáng fāng zhèng zhì kē, shòu jí xián xiào lǐ, zài qiān jiān chá yù shǐ, zhuǎn diàn zhōng, lì shì yù shǐ. zhēn yuán mò, xìng chén lǐ shí wèi jīng zhào yǐn, shì ēn pō héng, cháng yù bō yú tú, bù bì. gù shì, yǐn bì tái guān. bō yí wén dǐ zhī shí nù, hòu zòu bō wèi sān yuán lìng, yù cuò zhī. bō shòu mìng, qū fǔ yè xiè, jǐn fǔ xiàn zhī yí. jí lín suǒ bù, zhèng lǐ xiū míng, shì shì háo mén, wèi cháng dài fǎ. suì zhōng kǎo kè, wèi jī yì zhī zuì. shí yǐ qí rén yǒu zhèng shù, shén lǐ zhòng zhī, pín jiàn zhī yú shàng. dé zōng qí zhī, jiāng bù cì bá yòng, huì mǔ sàng.
王播,字明揚。曾祖璡,嘉州司馬。祖升,咸陽令。父恕,揚府參軍。播擢進 士第,登賢良方正制科,授集賢校理,再遷監察御史,轉殿中,歷侍御史。貞元末, 幸臣李實為京兆尹,恃恩頗橫,嘗遇播於途,不避。故事,尹避台官。播移文詆之; 實怒,後奏播為三原令,欲挫之。播受命,趨府謁謝,盡府縣之儀。及臨所部,政 理修明,恃勢豪門,未嘗貸法。歲終考課,為畿邑之最。實以其人有政術,甚禮重 之,頻薦之於上。德宗奇之,將不次拔用,會母喪。
shùn zōng jí wèi, chú jià bù láng zhōng, gǎi zhǎng ān lìng. suì zhōng, qiān gōng bù láng zhōng, zhī tái zá, cì jǔ gāng xiàn, wèi rén suǒ chēng. zhuǎn kǎo gōng láng zhōng, chū wèi guó zhōu cì shǐ. lǐ xùn lǐng yán tiě, zòu wèi fù shǐ bīng bù láng zhōng.
順宗即位,除駕部郎中,改長安令。歲中,遷工部郎中,知台雜,刺舉綱憲, 為人所稱。轉考功郎中,出為虢州刺史。李巽領鹽鐵,奏為副使、兵部郎中。
yuán hé wǔ nián, dài lǐ yí jiǎn wèi yù shǐ zhōng chéng. zhèn jǔ cháo zhāng, bǎi zhí xiū jǔ. shí yuè, dài xǔ mèng róng wèi jīng zhào yǐn. shí jìn jūn zhū zhèn bù liè jī nèi, jūn rén chū rù, shǔ jiān pèi jiàn, wǎng wǎng dào fā, nán yǐ qín jiān. bù bō zòu qǐng jī nèi jūn zhèn jiāng zú, chū rù bù dé chí róng jù, zhū wáng fù mǎ quán háo zhī jiā, bù dé yú jī nèi àn shì yīng quǎn tián liè zhī jù. zhào cóng zhī, zì shì jiān dào mǐ xī. liù nián sān yuè, zhuǎn xíng bù shì láng, chōng zhū dào yán tiě zhuǎn yùn shǐ.
元和五年,代李夷簡為御史中丞。振舉朝章,百職修舉。十月,代許孟容為京 兆尹。時禁軍諸鎮布列畿內,軍人出入,屬鞬佩劍,往往盜發,難以擒奸。布播奏 請畿內軍鎮將卒,出入不得持戎具,諸王駙馬權豪之家,不得於畿內按試鷹犬畋獵 之具。詔從之,自是奸盜弭息。六年三月,轉刑部侍郎,充諸道鹽鐵轉運使。
bō zhǎng yú lì shù, suī àn dú yāng zhǎng, pōu xī rú liú, xiá lì dǐ qī, wú bù zhāng bài. shí tiān xià duō gù, fǎ sì yì yàn, kē tiáo fán zá. bō bèi jǔ qián hòu gé tiáo, zhì zhī zuò yòu. fán yǒu xiáng jué, jí sù rú shén. dāng shí shǔ liáo, tàn fú bù xiá.
播長於吏術,雖案牘鞅掌,剖析如流,黠吏詆欺,無不彰敗。時天下多故,法 寺議讞,科條繁雜。播備舉前後格條,置之座右。凡有詳決,疾速如神。當時屬僚, 嘆服不暇。
shí nián sì yuè, gǎi lǐ bù shàng shū, lǐng shǐ rú gù. xiān shì, lǐ xùn yǐ chéng yì wèi jiāng huái yuàn guān, yì yòu tōng quán huò, jí bō lǐng shǐ, zòu zhī wèi fù. dāng wáng shī tǎo wú yuán jì, lìng yì chéng chuán wǎng jiāng huái, fù yú dà jí, yǐ zhì zéi píng, shēn yǒu lì yān. jí huáng fǔ bó yòng shì, kǒng bō dà yòng, nǎi qǐng yǐ shǐ wù mìng chéng yì lǐng zhī, bō shǒu běn guān ér yǐ. shí sān nián, jiǎn xiào hù bù shàng shū chéng dū yǐn jiàn nán xī chuān jié dù shǐ.
十年四月,改禮部尚書,領使如故。先是,李巽以程異為江淮院官,異又通泉 貨,及播領使,奏之為副。當王師討吳元濟,令異乘傳往江淮,賦輿大集,以至賊 平,深有力焉。及皇甫鎛用事,恐播大用,乃請以使務命程異領之,播守本官而已。 十三年,檢校戶部尚書、成都尹、劍南西川節度使。
mù zōng jí wèi, huáng fǔ bó biǎn, bō lèi biǎo qiú hái jīng shī. zhǎng qìng yuán nián qī yuè, zhēng hái, bài xíng bù shàng shū, fù lǐng yán tiě zhuǎn yùn děng shǐ. shí yuè, jiān zhōng shū shì láng píng zhāng shì, lǐng shǐ rú gù. zhǎng qìng zhōng, nèi wài quán chén, lǜ duō jiǎ jiè. bō yīn tóng yán zhuó jū fǔ bì, zhuān yǐ chéng yíng wèi shì, ér ān wēi qǐ wò, bù cuò yī yán. shí hé běi fù pàn, cháo tíng yòng bīng. huì péi dù zì tài yuán rù jìn, cháo yě wù lùn, yán dù bù yí jū wài. míng nián sān yuè, liú dù fù zhī zhèng shì, yǐ bō dài dù wèi huái nán jié dù shǐ jiǎn xiào yòu pú shè, lǐng shǐ rú gù. réng qǐng xié yán tiě yìn fù zhèn, shàng dōu yuàn yìn, qǐng bié gěi cì, cóng zhī. bō zhì huái nán, shǔ suì hàn jiǎn, rén xiāng dàn shí, kè zuì bù chōng, shè fǎ póu liǎn, bǐ wū jiē yuàn.
穆宗即位,皇甫鎛貶,播累表求還京師。長慶元年七月,征還,拜刑部尚書, 復領鹽鐵轉運等使。十月,兼中書侍郎、平章事,領使如故。長慶中,內外權臣, 率多假借。播因銅鹽擢居輔弼,專以承迎為事,而安危啟沃,不措一言。時河北復 叛,朝廷用兵。會裴度自太原入覲,朝野物論,言度不宜居外。明年三月,留度復 知政事,以播代度為淮南節度使、檢校右僕射,領使如故。仍請攜鹽鐵印赴鎮,上 都院印,請別給賜,從之。播至淮南,屬歲旱儉,人相啖食,課最不充,設法掊斂, 比屋嗟怨。
jìng zōng jí wèi, jiù jiā yín qīng guāng lù dài fū jiǎn xiào sī kōng, bà yán tiě zhuǎn yùn shǐ. shí zhōng wèi wáng shǒu chéng yòng shì, bō zì luò lì quán, guǎng qiú zhēn yì, lìng fù xīn lì nèi jié shǒu chéng, yǐ wèi zhī zhù. shǒu chéng chéng xián qǐ zòu, yán bō yǒu cái, shàng yú yán yīng yán zhī. jiàn yì dài fū dú gū lǎng zhāng zhòng fāng, qǐ jū láng kǒng mǐn xíng liǔ gōng quán sòng shēn xī, bǔ què wéi rén shí liú dūn rú, shí yí lǐ jǐng ràng xuē tíng lǎo děng, qǐng kāi yán yīng miàn zòu bō zhī jiān xié, jiāo jié chǒng xìng, fù qiú dà yòng. tiān zǐ chōng yòu, bù néng yòng qí yán. zì shì, wù yì fēn rán bù xī. míng nián zhēng yuè, bō fù lǐng yán tiě zhuǎn yùn shǐ. bō jì dé jiù zhí, nǎi yú tóng yán zhī nèi, qiǎo wèi fù liǎn, yǐ shì yuè jìn. míng wèi xiàn yú, qí shí zhèng é, wù xī jiǎng zhuó, bù xù rén yán.
敬宗即位,就加銀青光祿大夫、檢校司空,罷鹽鐵轉運使。時中尉王守澄用事, 播自落利權,廣求珍異,令腹心吏內結守澄,以為之助。守澄乘閒啟奏,言播有才, 上於延英言之。諫議大夫獨孤朗、張仲方,起居郎孔敏行、柳公權、宋申錫,補闕 韋仁實、劉敦儒,拾遺李景讓、薛廷老等,請開延英面奏播之奸邪,交結寵幸,復 求大用。天子沖幼,不能用其言。自是,物議紛然不息。明年正月,播復領鹽鐵轉 運使。播既得舊職,乃於銅鹽之內,巧為賦斂,以事月進。名為羨餘,其實正額, 務希獎擢,不恤人言。
shí yáng zhōu chéng nèi guān hé shuǐ qiǎn, yù hàn jí zhì cáo chuán. nǎi zòu zì chéng nán chāng mén xī qī lǐ gǎng kāi hé xiàng dōng, qū qū qǔ chán zhì sì qiáo tōng jiù guān hé, kāi záo shāo shēn, zhōu háng yì jì suǒ kāi zhǎng yī shí jiǔ lǐ, qí gōng yì liào dù, bù pò shěng qián, dāng shǐ fāng yuán zì bèi, ér cáo yùn bù zǔ. hòu zhèng lài zhī.
時揚州城內官河水淺,遇旱即滯漕船。乃奏自城南閶門西七里港開河向東,屈 曲取禪智寺橋通舊官河,開鑿稍深,舟航易濟;所開長一十九里,其工役料度,不 破省錢,當使方圓自備,而漕運不阻。後政賴之。
wén zōng jí wèi, jiù jiā jiǎn xiào sī tú. tài hé yuán nián wǔ yuè, zì huái nán rù jìn, jìn dà xiǎo yín wǎn sān qiān sì bǎi méi líng juàn èr shí wàn pǐ. liù yuè, bài shàng shū zuǒ pú shè tóng píng zhāng shì, lǐng shǐ rú gù. èr nián, jìn fēng tài yuán gōng tài qīng gōng shǐ. sì nián zhēng yuè, huàn hóu zhǒng bào zú, shí nián qī shí èr. fèi cháo sān rì, zèng tài wèi.
文宗即位,就加檢校司徒。太和元年五月,自淮南入覲,進大小銀碗三千四百 枚、綾絹二十萬匹。六月,拜尚書左僕射、同平章事,領使如故。二年,進封太原 公、太清宮使。四年正月,患喉腫暴卒,時年七十二。廢朝三日,贈太尉。
bō chū zì dān mén, yǐ wén cí zì lì jiàn shēng huá xiǎn, yù yǒu néng míng. ér suí shì chén fú, bù cún shì xíng jiān xié jìn qǔ, jūn zǐ chǐ zhī. rán tiān xìng qín yú lì shì, shǐ wù tián wěi, xū lì yíng tíng qǔ jué, bù shū duī àn yíng jǐ, tā rén ruò bù kān shèng, ér bō yòng cǐ wèi shì. bō zi shì, dì yán qǐ.
播出自單門,以文辭自立;踐升華顯,郁有能名。而隨勢沉浮,不存士行;奸 邪進取,君子恥之。然天性勤於吏事,使務填委,胥吏盈廷取決,簿書堆案盈幾, 他人若不堪勝,而播用此為適。播子式,弟炎、起。
yán, zhēn yuán shí wǔ nián dēng jìn shì dì, lèi guān zhì tài cháng bó shì, zǎo shì. zi duó liáo.
炎,貞元十五年登進士第,累官至太常博士,早世。子鐸、鐐。
qǐ, zì jǔ zhī, zhēn yuán shí sì nián zhuó jìn shì dì, shì hè jí xián xiào lǐ, dēng zhì cè zhí yán jí jiàn kē, shòu lán tián wèi. zǎi xiàng lǐ jí fǔ zhèn huái nán, yǐ jiān chá chōng zhǎng shū jì. rù cháo wèi diàn zhōng, qiān qǐ jū láng sī xūn yuán wài láng zhí shǐ guǎn. yuán hé shí sì nián, yǐ bǐ bù láng zhōng zhī zhì gào. mù zōng jí wèi, bài zhōng shū shè rén.
起,字舉之,貞元十四年擢進士第,釋褐集賢校理,登制策直言極諫科,授藍 田尉。宰相李吉甫鎮淮南,以監察充掌書記。入朝為殿中,遷起居郎、司勛員外郎、 直史館。元和十四年,以比部郎中知制誥。穆宗即位,拜中書舍人。
zhǎng qìng yuán nián, qiān lǐ bù shì láng. qí nián, qián huī zhǎng gòng shì, wèi cháo chén qǐng tuō, rén yǐ wèi làn. zhào qǐ yǔ tóng zhí bái jū yì fù shì, fù luò zhě duō. huī biǎn guān, qǐ suì dài huī wèi lǐ bù shì láng. zhǎng gòng èr nián, dé shì yóu jīng. xiān shì, gòng jǔ wěi làn, shì mén zǐ dì, jiāo xiāng chóu zuò hán mén jùn zào, shí qì liù qī. jí yuán zhěn lǐ shēn zài hàn lín, shēn nù qí shì, gù yǒu fù shì zhī kē. jí qǐ kǎo gòng shì, zòu dāng sī suǒ xuǎn jìn shì, jù suǒ kǎo zá wén, xiān sòng zhōng shū, lìng zǎi chén yuè shì kě fǒu, rán hòu xià dāng sī fàng bǎng. cóng zhī. yì zhě yǐ wèi qǐ suī bì shì fēi, shī gòng zhí yě, gù chū wèi hé nán yǐn. rù wèi lì bù shì láng.
長慶元年,遷禮部侍郎。其年,錢徽掌貢士,為朝臣請託,人以為濫。詔起與 同職白居易覆試,覆落者多。徽貶官,起遂代徽為禮部侍郎。掌貢二年,得士尤精。 先是,貢舉猥濫,勢門子弟,交相酬酢;寒門俊造,十棄六七。及元稹、李紳在翰 林,深怒其事,故有覆試之科。及起考貢士,奏當司所選進士,據所考雜文,先送 中書,令宰臣閱視可否,然後下當司放榜。從之。議者以為起雖避是非,失貢職也, 故出為河南尹。入為吏部侍郎。
wén zōng jí wèi, jiā jí xián xué shì pàn yuàn shì. yǐ xiōng bō wèi pú shè fǔ zhèng, bù yù diǎn xuǎn bù, gǎi bīng bù shì láng. tài hé èr nián, chū wèi shǎn guó guān chá shǐ jiān yù shǐ dài fū. sì nián, rù bài shàng shū zuǒ chéng. jū bō zhī sàng, hào huǐ guò lǐ, yǒu tì yóu zhì. qiān hù bù shàng shū pàn dù zhī. yǐ xī běi biān bèi, suì yǒu hé shì yǐ gěi jūn, láo rén kuì wǎn, zòu yú líng wǔ, bīn níng qǐ yíng tián. liù nián, jiǎn xiào lì bù shàng shū hé zhōng yǐn hé zhōng jìn jiàng jié dù shǐ. shí shǔ huáng hàn, sù jià bào yǒng, háo mén bì dí, yǐ yāo shàn jià. qǐ yán jiè chǔ xù zhī jiā, chū sù yú shì, yǐn zhě zhì zhī yú fǎ, yóu shì mín huò jì yān. qī nián, rù wèi bīng bù shàng shū. bā nián, jiǎn xiào yòu pú shè xiāng zhōu cì shǐ, chōng shān nán dōng dào jié dù. jiāng hàn shuǐ tián, qián zhèng náo fǎ, táng yàn quē huài. qǐ xià chē, mìng cóng shì lǐ yè xíng shǔ jùn, jiǎn shì ér bǔ shàn, tè wèi shuǐ fǎ, mín wú xiōng nián. jiǔ nián, jiù jiā yín qīng guāng lù dài fū. shí lǐ xùn yòng shì, xùn jí qǐ gòng jǔ mén shēng yě, yù yuán qǐ wèi xiāng. bā yuè, zhào bài bīng bù shì láng, pàn hù bù shì. qí dōng, xùn bài, qǐ yǐ rú sù zhǎng zhě, rén bù yǐ wèi lèi, dàn bà pàn hù bù shì.
文宗即位,加集賢學士、判院事。以兄播為僕射輔政,不欲典選部,改兵部侍 郎。太和二年,出為陝虢觀察使、兼御史大夫。四年,入拜尚書左丞。居播之喪, 號毀過禮,友悌尤至。遷戶部尚書、判度支。以西北邊備,歲有和市以給軍,勞人 饋挽,奏於靈武,邠寧起營田。六年,檢校吏部尚書、河中尹、河中晉絳節度使。 時屬蝗旱,粟價暴踴,豪門閉糴,以邀善價。起嚴誡儲蓄之家,出粟於市,隱者致 之於法,由是民獲濟焉。七年,入為兵部尚書。八年,檢校右僕射、襄州刺史,充 山南東道節度。江、漢水田,前政撓法,塘堰缺壞。起下車,命從事李業行屬郡, 檢視而補繕,特為水法,民無凶年。九年,就加銀青光祿大夫。時李訓用事,訓即 起貢舉門生也,欲援起為相。八月,詔拜兵部侍郎,判戶部事。其冬,訓敗,起以 儒素長者,人不以為累,但罷判戶部事。
wén zōng hǎo wén, yóu shàng gǔ xué. zhèng tán zhǎng yú jīng yì, qǐ zhǎng yú bó qià, jù yǐn hàn lín, jiǎng lùn jīng shǐ. qǐ pì yú shì xué, suī guān wèi chóng zhòng, dān wán wú cǎn sù yè zī zī, dài wàng qǐn shí, shū wú bù lǎn, jīng mù mí yí. zhuǎn bīng bù shàng shū. yǐ zhuāng kè tài zǐ dēng chǔ, yù lìng rú zhě shòu jīng, nǎi jiān tài zǐ shì dú, pàn tài cháng qīng, chōng lǐ yí xiáng dìng shǐ, chuàng zào lǐ shén jiǔ yù, zòu yì yuē:
文宗好文,尤尚古學。鄭覃長於經義,起長於博洽,俱引翰林,講論經史。起 僻於嗜學,雖官位崇重,耽玩無篸;夙夜孜孜,殆忘寢食,書無不覽,經目靡遺。 轉兵部尚書。以莊恪太子登儲,欲令儒者授經,乃兼太子侍讀,判太常卿,充禮儀 詳定使,創造禮神九玉,奏議曰:
bāng guó zhī lǐ, sì wèi dà shì guī bì zhī yì, jīng yǒu qián guī. jǐn àn zhōu lǐ: tiān dì sì fāng, yǐ cāng bì lǐ tiān, huáng cóng lǐ dì, qīng guī lǐ dōng fāng, chì zhāng lǐ nán fāng, bái hǔ lǐ xī fāng, hēi huáng lǐ běi fāng. yòu yún: sì guī yǒu dǐ yǐ sì tiān, liǎng guī yǒu dǐ yǐ sì dì, guī bì yǐ sì rì yuè xīng chén. fán cǐ jiǔ qì, jiē sì shén zhī yù yě. yòu yún: yǐ yīn sì sì hào tiān shàng dì. zhèng xuán yún: yīn, yān yě, wèi yù bì, jì qì fán zhī, ér shēng yān yǐ bào yáng yě. jīn yǔ kāi yuán lǐ yì tóng, cǐ zé fén yù zhī yàn yě. yòu zhōu lǐ: zhǎng guó zhī yù zhèn dà bǎo qì, ruò dà jì, jì shì ér cáng zhī. cǐ zé shōu yù zhī zhèng yě. liáng dài cuī líng ēn zhuàn sān lǐ yì zōng yún: fán jì tiān shén, gè yǒu èr yù: yī yǐ lǐ shén, yī zé fán zhī. lǐ shén zhě, qì shì què shōu sì shén zhě, yǔ shēng jù liáo. zé líng ēn zhī yì, hé yú lǐ jīng. jīn guó jiā jiāo tiān sì dì, sì shén zhī yù cháng yòng shǒu jīng jù gǔ, lǐ shén zhī yù zé wú. chén děng qǐng xià yǒu sī, jīng qiú liáng yù, chuàng zào cāng bì huáng cóng děng jiǔ qì, jì qì zé cáng zhī. qí liáo yù jí yī cháng zhì.
邦國之禮,祀為大事;珪璧之議,經有前規。謹按《周禮》:「天地四方,以 蒼璧禮天,黃琮禮地,青珪禮東方,赤璋禮南方,白琥禮西方,黑璜禮北方。」又 云:「四圭有邸以祀天」,「兩圭有邸以祀地」,「圭璧以祀日月星辰」。凡此九 器,皆祀神之玉也。又云:「以禋祀祀昊天上帝。」鄭玄云:「禋,煙也,為玉幣, 祭訖燔之,而升煙以報陽也。」今與《開元禮》義同,此則焚玉之驗也。又《周禮》: 「掌國之玉鎮大寶器,若大祭,既事而藏之。」此則收玉之證也。梁代崔靈恩撰 《三禮義宗》云:「凡祭天神,各有二玉:一以禮神,一則燔之。禮神者,訖事卻 收;祀神者,與牲俱燎。」則靈恩之義,合於《禮經》。今國家郊天祀地,祀神之 玉常用;守經據古,禮神之玉則無。臣等請下有司,精求良玉,創造蒼璧、黃琮等 九器,祭訖則藏之。其燎玉即依常制。
cóng zhī. wèi tài zǐ guǎng wǔ yùn tú jí wén chǎng xiù jù děng xiàn zhī. sān nián, yǐ běn guān chōng hàn lín shì jiǎng xué shì. zhuāng kè tài zǐ hōng, zhào qǐ wèi āi cè wén, cí qíng wǎn lì.
從之。為太子廣《五運圖》及《文場秀句》等獻之。三年,以本官充翰林侍講 學士。莊恪太子薨,詔起為哀冊文,辭情婉麗。
sì nián, qiān tài zǐ shǎo shī, pàn bīng bù shì, shì jiǎng rú gù. yǐ qí jiā pín, tè zhào měi yuè gē xiān sháo yuàn yuè liào qián sān bǎi qiān tiān gěi. qǐ fù yú wén xué, ér lǐ jiā wú fǎ, fèng liào rù mén, jí wèi pū qiè suǒ yǒu. dì yǐ shī yǒu zhī ēn, tè jiā zhōu gěi. yì zhě yǐ yǔ líng guān fēn gěi, kě wèi chǐ zhī.
四年,遷太子少師,判兵部事,侍講如故。以其家貧,特詔每月割仙韶院月料 錢三百千添給。起富於文學,而理家無法,俸料入門,即為仆妾所有。帝以師友之 恩,特加周給。議者以與伶官分給,可為恥之。
wǔ zōng jí wèi, bā yuè, chōng shān líng lǔ bù shǐ. shū mì shǐ liú hóng yì xuē jì léng jù zhū, yù yīn shān líng bīng shì móu fèi lì. qǐ yǔ shān líng shǐ zhī qí móu, mì zòu, jiē fú zhū. xún jiǎn xiào zuǒ pú shè dōng dōu liú shǒu, pàn dōng dōu shàng shū shěng shì.
武宗即位,八月,充山陵鹵簿使。樞密使劉弘逸、薛季稜懼誅,欲因山陵兵士 謀廢立。起與山陵使知其謀,密奏,皆伏誅。尋檢校左僕射、東都留守,判東都尚 書省事。
huì chāng yuán nián, zhēng bài lì bù shàng shū, pàn tài cháng qīng shì. sān nián, quán zhī lǐ bù gòng jǔ. míng nián, zhèng bài zuǒ pú shè, fù zhī gòng jǔ.
會昌元年,征拜吏部尚書,判太常卿事。三年,權知禮部貢舉。明年,正拜左 僕射,復知貢舉。
qǐ qián hòu sì diǎn gòng bù, suǒ xuǎn jiē dāng dài cí yì zhī shì, yǒu míng yú shí, rén jiē shǎng qí jīng jiàn xùn gōng yě. qí nián qiū, chū wèi xìng yuán yǐn, jiān tóng píng zhāng shì, chōng shān nán xī dào jié dù shǐ. fù zhèn rì, yán yīng cí. dì wèi zhī yuē: qīng guó zhī qí lǎo, zǎi xiàng wú nèi wài, zhèn yǒu què zhèng, fēi biǎo yǐ wén. yàn cì pō hòu. zài zhèn èr nián, yǐ lǎo jí qiú dài, bù xǔ. dà zhōng yuán nián, zú yú zhèn, shí nián bā shí bā. fèi cháo sān rì, zèng tài wèi, shì yuē wén yì. wén jí yī bǎi èr shí juǎn, wǔ wěi tú shí juǎn, xiě xuān shí juǎn. qǐ shì jiǎng shí, huò pì zì yí shì, lìng zhōng shǐ kǒu xuān, jí yǐ bǎng zi duì, gù míng yuē xiě xuān. zi guī sì.
起前後四典貢部,所選皆當代辭藝之士,有名於時,人皆賞其精鑒徇公也。其 年秋,出為興元尹,兼同平章事,充山南西道節度使。赴鎮日,延英辭。帝謂之曰: 「卿國之耆老,宰相無內外,朕有闕政,飛表以聞。」宴賜頗厚。在鎮二年,以老 疾求代,不許。大中元年,卒於鎮,時年八十八。廢朝三日,贈太尉,諡曰文懿。 文集一百二十卷,《五緯圖》十卷,《寫宣》十卷。起侍講時,或僻字疑事,令中 使口宣,即以榜子對,故名曰《寫宣》。子龜嗣。
guī, zì dà nián. xìng jiǎn dàn xiāo sǎ, bù lè shì jìn. shǎo yǐ shī jiǔ qín shū zì shì, bù cóng kē shì. jīng chéng guāng fú lǐ dì, qǐ xiōng dì tóng jū, sī wèi hóng chǎng. guī yì zài rén wài, juàn jiē péng yóu, nǎi yú yǒng dá lǐ yuán lín shēn pì chù chuàng shū zhāi, yín xiào qí jiān, mù wèi bàn yǐn tíng. jí cóng fù qǐ zài hé zhōng, yú zhōng tiáo shān gǔ zhōng qǐ cǎo táng, yǔ shān rén dào shì yóu, shuò wàng yī hái fǔ dì, hòu rén mù wèi láng jūn gǔ. jí qǐ bǎo lí dōng zhōu, guī yú lóng mén xī gǔ gòu sōng zhāi, qī xī wǎng lái, fàng huái shì wài. qǐ zhèn xìng yuán, yòu yú hàn yáng zhī lóng shān lì yǐn shě, měi fú zhōu ér wǎng, qí xián yì rú cǐ. wǔ zōng zhī zhī, yǐ zuǒ shí yí zhēng. jiǔ zhī, fāng zhì diàn tíng yī xiè, chén qíng yuē: chén cái shū sàn, wú yòng yú shí, jiā yǐ jí bìng suǒ yīng, bù rèn lù shì. chén fù nián jiāng jiǔ shí, zuò zhèn yuǎn fān, xǐ jù zhī nián, què yú gōng shì. qǐ bà jīn zhí, yǐ fèng chén hūn. shàng yōu zhào xǔ zhī. míng nián, dīng fù yōu. fú què, yǐ yòu bǔ què zhēng, qiān shì yù shǐ shàng shū láng.
龜,字大年。性簡淡蕭灑,不樂仕進。少以詩酒琴書自適,不從科試。京城光 福里第,起兄弟同居,斯為宏敞。龜意在人外,倦接朋游,乃於永達里園林深僻處 創書齋,吟嘯其間,目為「半隱亭」。及從父起在河中,於中條山谷中起草堂,與 山人道士游,朔望一還府第,後人目為「郎君谷」。及起保厘東周,龜於龍門西谷 構松齋,棲息往來,放懷事外。起鎮興元,又於漢陽之龍山立隱舍,每浮舟而往, 其閒逸如此。武宗知之,以左拾遺征。久之,方至殿廷一謝,陳情曰:「臣才疏散, 無用於時,加以疾病所嬰,不任祿仕。臣父年將九十,作鎮遠籓,喜懼之年,闕於 供侍。乞罷今職,以奉晨昏。」上優詔許之。明年,丁父憂。服闋,以右補闕征, 遷侍御史、尚書郎。
dà zhōng mò, chū wèi xuān shè tuán liàn guān chá fù shǐ, cì fēi. rù wèi cí bù láng zhōng shǐ guǎn xiū zhuàn. qián cóng cuī yú èr xuān shè, jí yú zhèn hé zhōng, yòu zòu wèi fù shǐ. rù wèi bīng bù láng zhōng, cì jīn zǐ, xún zhī zhì gào.
大中末,出為宣歙團練觀察副使,賜緋。入為祠部郎中、史館修撰。前從崔璵 貳宣歙,及璵鎮河中,又奏為副使。入為兵部郎中,賜金紫,尋知制誥。
xián tōng mò, yǐ dì duó zài zhōng shū, bù yù zài jìn yē, gǎi tài cháng shǎo qīng, xún jiǎn xiào yòu sàn qí cháng shì tóng zhōu cì shǐ. yá jiāng bái yuē zhě, shén jiǎo dù, qián hòu fáng yù shǐ bù néng zhì. guī yīn shì fā, chī sǐ yǐ xùn, rén jiē wèi wēi zì xiào. shí sì nián, zhuǎn yuè zhōu cì shǐ yù shǐ dài fū zhè dōng tuán liàn guān chá shǐ. xiān shì, guī xiōng shì fǔ lín cǐ jùn, yǒu huì zhèng wén guī fù zhì, wǔ biàn yíng zhī. shǔ xú sì zhī luàn, jiāng huái dào qǐ, shān yuè luàn, gōng jùn, wèi zéi suǒ hài. zèng gōng bù shàng shū. zi ráo.
咸通末,以弟鐸在中書,不欲在禁掖,改太常少卿,尋檢校右散騎常侍、同州 刺史。牙將白約者,甚狡蠹,前後防禦使不能制。龜因事發,笞死以徇,人皆畏威 自效。十四年,轉越州刺史、御史大夫、浙東團練觀察使。先是,龜兄式撫臨此郡, 有惠政;聞龜復至,舞抃迎之。屬徐、泗之亂,江淮盜起,山越亂,攻郡,為賊所 害。贈工部尚書。子蕘。
ráo kǔ xué, shàn shǔ wén. yǐ jì fù zuò xiāng, bì xián bù jiù kē shì. gān fú chū, cuī jǐn lián chá hú nán, cuī juān zhèn jiāng líng, jiē pì wèi cóng shì. xiāo gòu zuò xiāng, zòu shòu lán tián wèi, zhí shǐ guǎn, qiān zuǒ shí yí yòu bǔ què, zhōng chéng lú yá zòu wèi shì yù shǐ. cóng xī zōng xìng shān nán, bài yòu sī yuán wài láng, zú. zi quán, zhōng xìng shì zhì bīng bù shàng shū.
蕘苦學,善屬文。以季父作相,避嫌不就科試。乾符初,崔瑾廉察湖南,崔涓 鎮江陵,皆闢為從事。蕭遘作相,奏授藍田尉,直史館,遷左拾遺、右補闕,中丞 盧涯奏為侍御史。從僖宗幸山南,拜右司員外郎,卒。子權,中興仕至兵部尚書。
shì yǐ mén yìn, lèi qiān jiān chá yù shǐ, zhuǎn diàn zhōng, yì qiǎo huàn. tài hé zhōng, yī yǐ zhèng zhù, yè wáng shǒu chéng, wèi zhōng chéng guī róng suǒ hé, chū wèi jiāng líng shǎo yǐn. dà zhōng hòu, jiàn gèng shěng shǔ. xián tōng chū, wèi zhè dōng guān chá shǐ. cǎo zéi chóu fǔ jù míng zhōu pàn, lái gōng huì jī, shì tǎo píng zhī. shì yǒu wēi lüè. sān nián, xú zhōu yín dāo jūn pàn, yǐ shì wèi xú zhōu jié dù shǐ. shì zhì zhèn, jǐn zhū yín dāo děng qī jūn, xú fāng píng dìng. tiān zǐ jiā zhī. hòu lèi lì fāng rèn, zú.
式以門廕,累遷監察御史,轉殿中,亦巧宦。太和中,依倚鄭注,謁王守澄, 為中丞歸融所劾,出為江陵少尹。大中後,踐更省署。咸通初,為浙東觀察使。草 賊仇甫據明州叛,來攻會稽,式討平之。式有威略。三年,徐州銀刀軍叛,以式為 徐州節度使。式至鎮,盡誅銀刀等七軍,徐方平定。天子嘉之。後累歷方任,卒。
duó, zì guī fàn. huì chāng chū jìn shì dì, liǎng pì shǐ fǔ. dà zhōng chū, rù wèi jiān chá yù shǐ. xián tōng chū, yóu jià bù láng zhōng zhī zhì gào, bài zhōng shū shè rén. wǔ nián, zhuǎn lǐ bù shì láng, diǎn gòng shì liǎng suì, shí chēng dé rén. qī nián, yǐ hù bù shì láng pàn dù zhī, qiān lǐ bù shàng shū. shí èr nián, yǐ běn guān tóng píng zhāng shì. shí zǎi xiàng wéi bǎo héng yǐ bá zhuó zhī ēn, shì duó yóu jǐn, lèi jiān xíng bù lì bù shàng shū. xī zōng jí wèi, jiā yòu pú shè. bǎo héng dé zuì, yǐ duó jiǎn xiào yòu pú shè, chū wèi biàn zhōu cì shǐ xuān wǔ jūn jié dù shǐ.
鐸,字歸范。會昌初進士第,兩辟使府。大中初,入為監察御史。咸通初,由 駕部郎中知制誥,拜中書舍人。五年,轉禮部侍郎,典貢士兩歲,時稱得人。七年, 以戶部侍郎、判度支,遷禮部尚書。十二年,以本官同平章事。時宰相韋保衡以拔 擢之恩,事鐸尤謹,累兼刑部、吏部尚書。僖宗即位,加右僕射。保衡得罪,以鐸 檢校右僕射,出為汴州刺史、宣武軍節度使。
duó yǒu jīng shì dà zhì, yǐ ān bāng wèi jǐ rèn, shì yǒu tuī zhī. gān fú èr nián, hé nán jiāng zuǒ xiāng jì kòu dào jié jí, nèi guān tián lìng zī sù wén duó míng, nǎi fù zhào duó, bài yòu pú shè mén xià shì láng tóng píng zhāng shì. sì nián, zéi xiàn jiāng líng, yáng zhī wēn shī shǒu, sòng wēi pò zéi shī cè. cháo yì tǒng lǜ, zǎi xiàng lú xié chēng gāo pián lèi lì zhàn gōng, yí fù jūn bǐng, wù yì wèi yǔn. duó tíng zòu yuē: chén tiǎn zǎi zhí zhī zhǎng, zài cháo bù zú fēn bì xià zhī yōu. chén yuàn zì lǜ zhū jūn, dàng dí qún dào. cháo yì rán zhī. wǔ nián, yǐ duó shǒu sī tú mén xià shì láng tóng píng zhāng shì, jiān jiāng líng yǐn jīng nán jié dù shǐ, chōng zhū dào héng yíng bīng mǎ dōu tǒng. duó zhì zhèn, suī huái liú sàn, wán qì jūn róng, qī nián zhī jiān, wǔ bèi yán zhěng.
鐸有經世大志,以安邦為己任,士友推之。乾符二年,河南、江左相繼寇盜結 集,內官田令孜素聞鐸名,乃復召鐸,拜右僕射、門下侍郎、同平章事。四年,賊 陷江陵,楊知溫失守,宋威破賊失策。朝議統率,宰相盧攜稱高駢累立戰功,宜付 軍柄,物議未允。鐸廷奏曰:「臣忝宰執之長,在朝不足分陛下之憂。臣願自率諸 軍,蕩滌群盜。」朝議然之。五年,以鐸守司徒、門下侍郎、同平章事,兼江陵尹、 荊南節度使,充諸道行營兵馬都統。鐸至鎮,綏懷流散,完葺軍戎,期年之間,武 備嚴整。
shí yǎn zhōu jié dù shǐ lǐ xì zhě, xī píng wáng chéng zhī sūn, yǐ qí jiā shì jiāng cái, zòu yòng wèi dōu tǒng dōu yā yá, jiān xiāng nán tuán liàn shǐ. shí huáng cháo zài lǐng nán, duó xī yǐ jīng jiǎ fù xì, lìng fēn bīng è lǐng lù. xì wú jiāng lüè, wēi yǒu kǒu cái, jūn zhèng bù lǐ. guǎng míng chū, zéi zì lǐng nán kòu hú nán zhū jùn, xì shǒu chéng zì gù, bù gǎn chū zhàn. zéi biān mù wèi fá, yán xiāng ér xià, jí gōng tán zhōu, xiàn zhī. xì jiǎ bīng wǔ wàn, jiē wèi zéi suǒ shā, tóu shī yú jiāng. duó wén xì bài, lìng bù jiāng dǒng hàn hóng shǒu jiāng líng, zì lǜ bīng wàn yú huì xiāng yáng zhī shī. jiāng líng jìng xiàn yú zéi. tiān zǐ bù zhī zé. bà xiāng, shǒu tài zǐ tài shī. zǎi xiàng lú xié yòng shì, jìng yǐ huái nán gāo pián dài duó wèi dōu tǒng.
時兗州節度使李系者,西平王晟之孫,以其家世將才,奏用為都統都押衙,兼 湘南團練使。時黃巢在嶺南,鐸悉以精甲付系,令分兵扼嶺路。系無將略,微有口 才,軍政不理。廣明初,賊自嶺南寇湖南諸郡,系守城自固,不敢出戰。賊編木為 伐,沿湘而下,急攻潭州,陷之。系甲兵五萬,皆為賊所殺,投屍於江。鐸聞系 敗,令部將董漢宏守江陵,自率兵萬餘會襄陽之師。江陵竟陷於賊。天子不之責。 罷相,守太子太師。宰相盧攜用事,竟以淮南高駢代鐸為都統。
qí nián qiū, zéi fén piāo huái nán, gāo pián cuò bài. jí zéi xiàn liǎng jīng, lú xié dé zuì, tiān zǐ yòng zhèng tián wèi bīng mǎ dōu tǒng. míng nián, tián bìng guī xíng zài, cháo yì fù yǐ duó wèi shì zhōng huá zhōu cì shǐ yì chéng jūn jié dù shǐ, chōng zhū dào xíng yíng dōu tǒng. lǜ jìn jūn shān nán dōng shǔ zhī shī sān wàn, yíng yú zhōu zhì dōng, jìn tún líng gǎn sì.
其年秋,賊焚剽淮南,高駢挫敗。及賊陷兩京,盧攜得罪,天子用鄭畋為兵馬 都統。明年,畋病歸行在,朝議復以鐸為侍中、滑州刺史、義成軍節度使,充諸道 行營都統。率禁軍、山南、東蜀之師三萬,營於盩厔東,進屯靈感寺。
míng nián chūn, yǎn yùn xú xǔ zhèng huá bīn níng fèng xiáng shí zhèn zhī shī dà jí guān nèi. shí zéi yǐ jiàn míng hào yǐ qián jiàn dōng guān chá shǐ cuī qiú shàng ràng wèi zǎi xiàng, chuán wěi mìng. tiān xià fān shuài, duō chí liǎng duān. jì wén duó chuán xí sì fāng, zhū hóu fān rán jǐng fù. zéi zhī hào lìng, dōng xī bù guò qí huá, nán běi zhǐ jí shān hé. ér jìn zú xiāo jiāng, rì chí tū yú guó mén, qún zéi yóu shì lí xīn. qí nián qiū, zéi jiāng zhū wēn jiàng, shōu tóng zhōu. shí yī yuè, zéi huá zhōu shù zú qī qiān lái bēn. sān nián èr yuè, shā tuó jūn zhì, shōu huá zhōu. sì yuè, bài zéi yú liáng tián pō, suì shōu jīng chéng. fēng duó jìn guó gōng. duó jiā zhōng shū lìng, yǐ shōu chéng zhū jiāng, liàng qí gōng fá gāo xià, chéng zhì jué shǎng yǐ wén. shì shí guó mìng wēi ruò zhuì liú, tiān zǐ bō yuè mán zōu, dà shì qù yǐ. ruò fēi zhèng tián zhī fèn fā, duó zhī zhōng yì, zé tǔ yùn zhī lóng tì, wèi kě zhī yě.
明年春,兗、鄆、徐、許、鄭、滑、邠、寧、鳳翔十鎮之師大集關內。時賊已 僭名號;以前漸東觀察使崔璆、尚讓為宰相,傳偽命。天下籓帥,多持兩端。既聞 鐸傳檄四方,諸侯翻然景附。賊之號令,東西不過岐、華,南北止及山、河。而勁 卒驍將,日馳突於國門,群賊由是離心。其年秋,賊將硃溫降,收同州。十一月, 賊華州戍卒七千來奔。三年二月,沙陀軍至,收華州。四月,敗賊於良田坡,遂收 京城。封鐸晉國公。鐸加中書令,以收城諸將,量其功伐高下,承制爵賞以聞。是 時國命危若綴旒,天子播越蠻陬,大事去矣。若非鄭畋之奮發,鐸之忠義,則土運 之隆替,未可知也。
zì cháo ràng zhī luàn, guān dōng fāng zhèn yá jiāng, jiē zhú zhǔ shuài, zì hào fān chén. shí pǔ jù xú zhōu, zhū xuān jù yùn zhōu, zhū jǐn jù yǎn zhōu, wáng jìng wǔ jù qīng zhōu, zhōu jí jù xǔ zhōu, wáng zhòng róng jù hé zhōng, zhū gé shuǎng jù hé yáng, jiē zì shàn yī fān, zhí gòng bù rù, shǎng fá yóu jǐ. jì zhú zéi chū guān, yóu shì gōng fá, cháo tíng gū xī bù xiá. cháo zéi chū guān dōng, yǔ cài shuài qín zōng quán hé zòng. shí pǔ jǔ bīng xú fāng, qǐng shēn xiān tǎo zéi, nǎi shòu pǔ dōu tǒng zhī mìng. shí jūn jūn róng shǐ tián lìng zī, yǐ nèi guān yáng fù guāng yǒu jiān hù yòng shī zhī gōng, yóu jì rú chén lì shì, gù yǒu shí pǔ zhī shòu.
自巢、讓之亂,關東方鎮牙將,皆逐主帥,自號籓臣。時溥據徐州,硃瑄據鄆 州,硃瑾據兗州,王敬武據青州,周岌據許州,王重榮據河中,諸葛爽據河陽,皆 自擅一籓,職貢不入,賞罰由己。既逐賊出關,尤恃功伐,朝廷姑息不暇。巢賊出 關東,與蔡帥秦宗權合縱。時溥舉兵徐方,請身先討賊,乃授溥都統之命。十軍軍 容使田令孜,以內官楊復光有監護用師之功,尤忌儒臣立事,故有時溥之授。
chū, duó chū jūn, jiān zhèng huá jié dù shǐ, yǐ biàn gōng kuì. zhì shì, bà duó dōu tǒng zhī quán, lìng zhàng jié guī fān. duó yǐ zhū quán zhōng yú jǐ yǒu ēn, yǐ wèi fān bì. chū, quán zhōng cí lǐ gōng shùn, jì ér quán zhōng jūn lǚ shāo jí, qí yì jiàn jù. duó zhī bù kě yī, biǎo qiú hái cháo.
初,鐸出軍,兼鄭滑節度使,以便供饋。至是,罷鐸都統之權,令仗節歸籓。 鐸以硃全忠於己有恩,倚為籓蔽。初,全忠辭禮恭順,既而全忠軍旅稍集,其意漸 倨。鐸知不可依,表求還朝。
qí nián dōng, xī zōng zì shǔ jiāng hái, nǎi yǐ duó wèi cāng jǐng jié dù shǐ. shí yáng quán méi zài cāng zhōu, wén duó zhī lái, sù yú wèi zhōu lè yàn zhēn. duó shòu mìng fù zhèn, zhì wèi zhōu xún rì, yàn zhēn yíng yè, yàn láo shèn zhì. duó yǐ shàng tái yuán lǎo, gōng gài qún hòu, xíng zé jiān yú, jì nǚ jiā shì, bīn liáo fú yù, jǐn měi yī shí. yàn zhēn zi cóng xùn, xiōng lì wú xíng, qiè suǒ mù zhī lìng gān líng zhōu zú shù bǎi rén, fú yú zhāng nán zhī gāo jī pō. jí duó xíng lǐ zhì, jiē wèi suǒ lüè, duó yǔ bīn kè shí yú rén, jiē yù hài. shí guāng qǐ sì nián shí èr yuè yě.
其年冬,僖宗自蜀將還,乃以鐸為滄景節度使。時楊全玫在滄州,聞鐸之來, 訴於魏州樂彥貞。鐸受命赴鎮,至魏州旬日,彥貞迎謁,宴勞甚至。鐸以上台元老, 功蓋群後,行則肩輿,妓女夾侍,賓僚服御,盡美一時。彥貞子從訓,凶戾無行, 竊所慕之;令甘陵州卒數百人,伏於漳南之高雞泊。及鐸行李至,皆為所掠,鐸與 賓客十餘人,皆遇害。時光啟四年十二月也。
duó dì liáo, lèi guān zhì rǔ zhōu cì shǐ. wáng xiān zhī xiàn jùn chéng, bèi hài.
鐸弟鐐,累官至汝州刺史。王仙芝陷郡城,被害。
lǐ jiàng, zì shēn zhī, zhào jùn zàn huáng rén yě. zēng zǔ zhēn jiǎn. zǔ gāng, guān zhōng zǎi yì. fù yuán shàn, xiāng zhōu lù shì cān jūn. jiàng jǔ jìn shì, dēng hóng cí kē, shòu mì shū shěng xiào shū láng. zhì mǎn, bǔ wèi nán wèi. zhēn yuán mò, bài jiān chá yù shǐ. yuán hé èr nián, yǐ běn guān chōng hàn lín xué shì. wèi jǐ, gǎi shàng shū zhǔ kè yuán wài láng. yú nián, zhuǎn sī xūn yuán wài láng. wǔ nián, qiān běn sī láng zhōng zhī zhì gào. jiē bù lí nèi zhí, zī zī yǐ kuāng jiàn wèi jǐ rèn.
李絳,字深之,趙郡贊皇人也。曾祖貞簡。祖剛,官終宰邑。父元善,襄州錄 事參軍。絳舉進士,登宏辭科,授秘書省校書郎。秩滿,補渭南尉。貞元末,拜監 察御史。元和二年,以本官充翰林學士。未幾,改尚書主客員外郎。逾年,轉司勛 員外郎。五年,遷本司郎中、知制誥。皆不離內職,孜孜以匡諫為己任。
xiàn zōng jí wèi, pàn chén lǐ qí zǔ bīng yú zhè yòu. qí jì zhū, cháo tíng jiāng niǎn qí suǒ méi jiā cái. jiàng shàng yán yuē: lǐ qí xiōng jiǎo pàn lì, jiàn chǐ zhū qiú, kè bō liù zhōu zhī rén, jī chéng yī dào zhī kǔ. shèng ēn běn yǐ pàn luàn zhì tǎo, sū xī yī fāng. jīn niǎn yùn qián bó, bō wén sì hǎi, fēi suǒ wèi shì è luàn lüè, huì suī kùn qióng. fú wàng tiān cí, bìng cì běn dào, dài pín xià hù jīn nián zū shuì, zé wàn xìng xīn dài, sì hǎi gē yǒng yǐ. xiàn zōng jiā zhī.
憲宗即位,叛臣李錡阻兵於浙右。錡既誅,朝廷將輦其所沒家財。絳上言曰: 「李錡凶狡叛戾,僭侈誅求,刻剝六州之人,積成一道之苦。聖恩本以叛亂致討, 蘇息一方。今輦運錢帛,播聞四海,非所謂式遏亂略,惠綏困窮。伏望天慈,並賜 本道,代貧下戶今年租稅,則萬姓欣戴,四海歌詠矣。」憲宗嘉之。
shí zhōng guān tǔ tū chéng cuǐ zì fān dǐ chéng ēn chǒng, wèi shén cè hù jūn zhōng wèi, nǎi yú ān guó fó sì jiàn lì shèng zhèng bēi, dà xìng gōng zuò, réng qǐng hàn lín wèi qí wén. jiàng shàng yán yuē:
時中官吐突承璀自籓邸承恩寵,為神策護軍中尉,乃於安國佛寺建立《聖政碑》, 大興功作,仍請翰林為其文。絳上言曰:
bì xià bù wéi xīn zhī zhèng, chǎn jī xí zhī bì, sì hǎi yán jǐng, rì wàng dé yīn. jīn hū lì shèng zhèng bēi, shì tiān xià yǐ bù guǎng. yì chēng: dà rén zhě yǔ tiān dì hé dé, yǔ rì yuè hé míng. zhí qì chuí gǒng, lì jīng qiú lǐ, qǐ kě yǐ wén zì ér jǐn shèng dé, bēi biǎo ér zàn huáng yóu? ruò kě xù shù, shì yǒu fèn xiàn, kuī sǔn shèng dé, qǐ wèi fū yáng zhì dào zāi? gù zì yáo shùn yǔ tāng wén wǔ, bìng wú jiàn bēi zhī shì. zhì qín shǐ huáng huāng yì zhī jūn, fán kù zhī zhèng, rán hòu yǒu fú yì zhī bēi, yáng zhū fá zhī gōng, jì xún xìng zhī jī, shì zú wèi bǎi wáng suǒ xiào, wàn dài suǒ jī. zhì jīn chēng wèi shī dào wáng guó zhī zhǔ, qǐ kě nǐ yì yú cǐ! bì xià sì gāo zǔ tài zōng zhī yè, jǔ zhēn guān kāi yuán zhī zhèng, sī lǐ bù huáng shí, cóng jiàn rú shùn liú gù kě yǔ yáo shùn yǔ tāng wén wǔ fāng jià ér xíng, yòu ān dé zhuī qín huáng bào nüè bù jīng zhī shì, ér zì sǔn shèng zhèng? jìn zhě, yán jù yuán qǐng lì jì shèng gōng bēi, bì xià xiáng jǐn shì yí, jiē bù yǔn xǔ. jīn hū lìng lì cǐ, yǔ qián shì pō guāi. kuàng cǐ bēi jì zài ān guó sì, bù dé bù xù zài yóu guān zōng shì zhī shì. shù yóu guān qiě guāi lǐ yào, xù chóng shì yòu fěi zhèng jīng, gù fēi zhé wáng suǒ yí xíng yě. qí bēi, fú qǐ shèng ēn tè lìng qǐn bà.
陛下布惟新之政,剗積習之弊,四海延頸,日望德音。今忽立《聖政碑》,示 天下以不廣。《易》稱:大人者與天地合德,與日月合明。執契垂拱,勵精求理, 豈可以文字而盡聖德,碑表而贊皇猷?若可敘述,是有分限,虧損盛德,豈謂敷揚 至道哉?故自堯、舜、禹、湯、文、武,並無建碑之事。至秦始皇荒逸之君,煩酷 之政,然後有罘、嶧之碑,揚誅伐之功,紀巡幸之跡,適足為百王所笑,萬代所譏。 至今稱為失道亡國之主,豈可擬議於此!陛下嗣高祖、太宗之業,舉貞觀、開元之 政,思理不遑食,從諫如順流;固可與堯、舜、禹、湯、文、武方駕而行,又安得 追秦皇暴虐不經之事,而自損聖政?近者,閻巨源請立紀聖功碑,陛下詳盡事宜, 皆不允許。今忽令立此,與前事頗乖。況此碑既在安國寺,不得不敘載游觀宗飾之 事。述游觀且乖理要,敘崇飾又匪政經,固非哲王所宜行也。其碑,伏乞聖恩特令 寢罷。
xiàn zōng shēn rán zhī, qí bēi suì zhǐ.
憲宗深然之,其碑遂止。
jiàng hòu yīn yù táng běi láng zòu duì, jí lùn zhōng guān zòng zì fāng zhèn jìn xiàn zhī shì. xiàn zōng nù, lì shēng yuē: qīng suǒ lùn zòu, hé tài guò yé? jiàng qián lùn bù yǐ, yuē: chén suǒ jiàn lùn, yú chén wú lì, shì guó jiā zhī lì. bì xià bù yǐ chén yú, shǐ chù fù xīn zhī dì, qǐ kě jiàn shì kuī shèng dé, zhì sǔn qīng shí, ér xī shēn bù yán? yǎng wū qiè tàn, shì chén fù bì xià yě. ruò bù gù huàn huò, jǐn chéng zòu lùn, páng wǔ xìng chén, shàng fàn shèng zhǐ, yǐ cǐ huò zuì, shì bì xià fù chén yě. qiě chén yǔ zhōng guān, sù bù xiāng shí, yòu wú xián xì, zhǐ shì wēi fú tài shèng, shàng sǔn shèng cháo, chén suǒ yǐ bù gǎn bù lùn ěr. shǐ chén jiān mò, fēi shè jì zhī fú yě. xiàn zōng jiàn qí chéng qiè, gǎi róng wèi yù zhī yuē: qīng jǐn jié yú zhèn, rén suǒ nán yán zhě, qīng xī yán zhī, shǐ zhèn wén suǒ bù wén, zhēn zhōng zhèng chéng jié zhī chén yě. tā rì nán miàn, yì xū rú cǐ. jiàng bài ēn ér tuì. jù xuān zǎi chén, lìng yǔ gǎi guān, nǎi shòu zhōng shū shè rén, yī qián hàn lín xué shì. yì rì, miàn cì jīn zǐ, dì qīn wèi jiàng zé liáng hù cì zhī.
絳後因浴堂北廊奏對,極論中官縱恣、方鎮進獻之事。憲宗怒,厲聲曰:「卿 所論奏,何太過耶?」絳前論不已,曰:「臣所諫論,於臣無利,是國家之利。陛 下不以臣愚,使處腹心之地,豈可見事虧聖德,致損清時,而惜身不言?仰屋竊嘆, 是臣負陛下也。若不顧患禍,盡誠奏論,旁忤幸臣,上犯聖旨,以此獲罪,是陛下 負臣也。且臣與中官,素不相識,又無嫌隙,只是威福太盛,上損聖朝,臣所以不 敢不論耳。使臣緘默,非社稷之福也。」憲宗見其誠切,改容慰喻之曰:「卿盡節 於朕,人所難言者,卿悉言之,使朕聞所不聞,真忠正誠節之臣也。他日南面,亦 須如此。」絳拜恩而退。遽宣宰臣,令與改官,乃授中書舍人,依前翰林學士。翌 日,面賜金紫,帝親為絳擇良笏賜之。
qián hòu cháo chén péi wǔ liǔ gōng chuò bái jū yì děng, huò wèi jiān rén suǒ pái xiàn, tè jiā biǎn chù jiàng měi yǐ mì shū shēn lùn, jiē huò kuān yòu. jí zhèn zhōu jié dù shǐ wáng shì zhēn sǐ, cháo tíng jiāng yòng bīng tǎo chú, jiàng shēn chén yǐ wèi wèi kě. jiàng jì jǐn xīn kuāng yì, dì měi yǒu xún fǎng, duō xié shì jī. liù nián, yóu yǐ zhōng rén zhī gù, bà xué shì, shǒu hù chǎn shì láng, pàn běn sī shì. cháng yīn cì duì, xiàn zōng yuē: hù bù bǐ yǒu jìn xiàn, zhì qīng dú wú, hé yě? jiàng yuē: jiāng hù bù qián xiàn rù nèi cáng, shì yòng wù yǐ jié sī ēn. shàng sǒng rán, yì jiā qí zhí. tǔ tū chéng cuǐ ēn chǒng mò èr, shì suì, jiāng yòng jiàng wèi zǎi xiàng qián yī rì, chū chéng cuǐ wèi huái nán jiān jūn. yì rì, jiàng zhì, yǐ jiàng wèi zhōng shū shì láng tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì. tóng liè lǐ jí fǔ biàn pì, shàn féng yíng shàng yì jiàng gěng zhí, duō suǒ guī jiàn, gù yǔ jí fǔ bù xié. shí yì zhě yǐ jí fǔ tōng yú chéng cuǐ, gù jiàng yóu è zhī. jiàng xìng gāng jié, měi yǔ jí fǔ zhēng lùn, rén duō zhí jiàng. xiàn zōng chá jiàng zhōng zhèng zì lì, gù jiàng lùn zòu, duō suǒ yǔn cóng.
前後朝臣裴武、柳公綽、白居易等,或為奸人所排陷,特加貶黜;絳每以密疏 申論,皆獲寬宥。及鎮州節度使王士真死,朝廷將用兵討除,絳深陳以為未可。絳 既盡心匡益,帝每有詢訪,多協事機。六年,猶以中人之故,罷學士,守戶產侍郎, 判本司事。嘗因次對,憲宗曰:「戶部比有進獻,至卿獨無,何也?」絳曰:「將 戶部錢獻入內藏,是用物以結私恩。」上聳然,益嘉其直。吐突承璀恩寵莫二,是 歲,將用絳為宰相;前一日,出承璀為淮南監軍。翌日,降制,以絳為中書侍郎、 同中書門下平章事。同列李吉甫便僻,善逢迎上意;絳梗直,多所規諫,故與吉甫 不協。時議者以吉甫通於承璀,故絳尤惡之。絳性剛訐,每與吉甫爭論,人多直絳。 憲宗察絳忠正自立,故絳論奏,多所允從。
shàng cháng wèi jiàng yuē: bǔ shì zhī shì, xí zhě hǎn jīng, huò zhōng huò fǒu. jìn rì fēng sú., yóu gèng chóng shàng, hé yě? duì yuē: chén wén gǔ xiān zhé wáng wèi tiān mìng, shì bù gǎn zhuān, bāng yǒu dà shì kě yí zhě, gù xiān móu yú qīng shì shù rén, cì jué yú bǔ shì, jù xié zé xíng zhī. mò sú fú wěi, xìng yǐ jiǎo fú. zhèng xíng lǜ wēi, xié móu jì ān, chí yí hūn huò, wèi xiǎo shù néng jué zhī. ér yú fū yú fù, jiǎ shí rì guǐ shén zhě, yù lì qī zhà, cān zhī jiàn wén, yòng yǐ cì shè xiǎo jìn zhī shì, shén ér yì zhī. jìn zhě, fēng sú jìn wū, cǐ chéng bì sú. shèng zhǐ suǒ jí, shí biàn xié yuán. dàn cún ér bù lùn, bì sī xī yǐ.
上嘗謂絳曰:「卜筮之事,習者罕精,或中或否。近日風俗。,尤更崇尚,何 也?」對曰:「臣聞古先哲王畏天命,示不敢專,邦有大事可疑者,故先謀於卿士 庶人,次決於卜筮,俱協則行之。末俗浮偽,幸以徼福。正行慮危,邪謀覬安,遲 疑昏惑,謂小數能決之。而愚夫愚婦,假時日鬼神者,欲利欺詐,參之見聞,用以 刺射小近之事,神而異之。近者,風俗近巫,此誠弊俗。聖旨所及,實辨邪源。但 存而不論,弊斯息矣。」
tā rì yán yīng, shàng yuē: zhèn dú xuán zōng shí lù, jiàn kāi yuán zhì lǐ, tiān bǎo zhào luàn. shì chū yī zhāo, zhì luàn xiāng fǎn, hé yě? jiàng duì yuē:
他日延英,上曰:「朕讀《玄宗實錄》,見開元致理,天寶兆亂。事出一朝, 治亂相反,何也?」絳對曰:
chén wén lǐ shēng yú wēi xīn, luàn shēng yú sì zhì. xuán zōng zì tiān hòu cháo chū jū fān dǐ, cháng lì guān shǒu, jiē shí xián yú wài, zhī rén shì zhī jiān nán. lín yù zhī chū, rèn yáo chóng sòng jǐng, èr rén jiē zhōng gěng shàng cái, dòng yǐ zhì zhǔ wèi xīn. míng huáng chéng sī lǐ zhī chū, yì lì jīng tīng nà, gù dāng shí míng xián zài wèi, zuǒ yòu qián hòu, jiē shàng zhōng zhèng. shì yǐ jūn chén jiāo tài, nèi wài níng mì. kāi yuán èr shí nián yǐ hòu, lǐ lín fǔ yáng guó zhōng xiāng jì yòng shì, zhuān yǐn róu nìng zhī rén, fēn jū yào jù, gǒu mèi yú shàng, bù wén zhí yán. shì yù zhuǎn chì, guó yòng bù zú, jiān chén shuō yǐ xìng lì, wǔ fū shuō yǐ kāi biān. tiān xià sāo dòng, jiān dào chéng xì, suì zhì liǎng dōu fù bài, sì hǎi fèi téng, chéng yú bō qiān, jǐ zhì nán fù. gài xiǎo rén qǐ dǎo, zòng yì shēng jiāo zhī zhì yě. zhì jīn bīng sù liǎng hé, xī jiāng xuē jǐn, méng hù diāo hào, fǔ cáng kōng xū, jiē yīn tiān bǎo sàng luàn, yǐ zhì yú cǐ. ān wēi lǐ luàn, shí xì shí zhǔ suǒ xíng. bì xià sī guǎng tiān cōng, qīn lǎn guó shǐ, chuí yì jīng zé, jiàn yú huà yuán, shí tiān xià xìng shèn.
臣聞理生於危心,亂生於肆志。玄宗自天后朝出居籓邸,嘗蒞官守,接時賢於 外,知人事之艱難。臨御之初,任姚崇、宋璟,二人皆忠鯁上才,動以致主為心。 明皇乘思理之初,亦勵精聽納,故當時名賢在位,左右前後,皆尚忠正。是以君臣 交泰,內外寧謐。開元二十年以後,李林甫、楊國忠相繼用事,專引柔佞之人,分 居要劇,苟媚於上,不聞直言。嗜欲轉熾,國用不足,奸臣說以興利,武夫說以開 邊。天下騷動,奸盜乘隙,遂至兩都覆敗,四海沸騰,乘輿播遷,幾至難復。蓋小 人啟導,縱逸生驕之致也。至今兵宿兩河,西疆削盡,甿戶凋耗,府藏空虛,皆因 天寶喪亂,以至於此。安危理亂,實系時主所行。陛下思廣天聰,親覽國史,垂意 精賾,鑑於化源,實天下幸甚。
shàng yòu yuē: fán rén xíng shì, cháng huàn bù tōng yú lǐ, yǐ rán zhī shī, zhuī huǐ chéng nán. gǔ rén chù cǐ, fù yǒu dào fǒu? jiàng duì yuē: xíng shì guò chà, shèng zhé jiē suǒ bù miǎn, gù tiān zǐ zhì zhèng chén yǐ kuāng qí shī. gù zhǔ xīn lǐ yú zhōng, chén lùn zhèng yú wài, zhì lǐ yú wèi luàn, xiāo huàn yú wèi méng. zhǔ huò guò jǔ, zé jiàn yǐ zhèng zhī, gù shàng xià tóng tǐ, yóu shǒu zú zhī yú xīn lǚ, jiāo xiāng wèi yòng, yǐ zhì kāng níng. cǐ yì cháng lǐ, fēi nán zūn zhī shì. dàn jīn dé hù shī, cháng qíng suǒ bì. gǔ rén guì gǎi guò bù lìn, cóng shàn rú liú, liáng wèi cǐ yě. chén děng bèi wèi, wú suǒ fā míng, dàn bì xià bù fèi chú yán, zé duān shì xián chén, bì dāng zì xiào. dì yuē: zhèn zhuó yòng qīng děng, suǒ jì zhí yán. gè yí jǐn xīn wú yǐn, yǐ kuāng bù dǎi. wú yǐ hù shī wèi lǜ yě!
上又曰:「凡人行事,常患不通於理,已然之失,追悔誠難。古人處此,復有 道否?」絳對曰:「行事過差,聖哲皆所不免,故天子致諍臣以匡其失。故主心理 於中,臣論正於外,制理於未亂,銷患於未萌。主或過舉,則諫以正之,故上下同 體,猶手足之於心膂,交相為用,以致康寧。此亦常理,非難遵之事。但矜得護失, 常情所蔽。古人貴改過不吝,從善如流,良為此也。臣等備位,無所發明,但陛下 不廢芻言,則端士賢臣,必當自效。」帝曰:「朕擢用卿等,所冀直言。各宜盡心 無隱,以匡不逮。無以護失為慮也!」
qí qiū, wèi bó jié dù shǐ tián jì ān sǐ, qí zi huái jiàn yòu ruò, jūn zhōng lì qí dà jiāng tián xìng, shǐ zhǔ jūn shì, xìng zú yǐ liù zhōu zhī dì guī mìng. qí jīng shǐ yíng chuàng, jiē jiàng zhī móu yě.
其秋,魏博節度使田季安死,其子懷諫幼弱,軍中立其大將田興,使主軍事, 興卒以六州之地歸命。其經始營創,皆絳之謀也。
shí jiào fāng hū chēng mì zhǐ, qǔ liáng jiā shì nǚ jí yì guān bié dì jì rén, jīng shī xiāo rán. jiàng wèi tóng liè yuē: cǐ shì dà kuī sǔn shèng dé, xū yǒu lùn jiàn. huò yuē: cǐ shì yù jiān shì, zì yǒu jiàn guān lùn liè. jiàng yuē: xiāng gōng jū cháng bìng jiàn guān lùn shì, cǐ nán shì jí tuī yǔ jiàn guān, kě hū? nǎi jí yán lùn zòu. yì rì yán yīng, xiàn zōng jǔ shǒu wèi jiàng yuē: zuó jiàn qīng zhuàng suǒ lùn cǎi zé shì, fēi qīng jǐn zhōng yú zhèn, hé yǐ jí cǐ? zhèn dōu bù zhī xiàng wài shì, cǐ shì jiào fāng zuì guò, bù yù zhèn yì, yǐ zhì yú cǐ. zhèn yuán dān wáng yǐ xià sì rén, yuàn zhōng dōu wú shì zhě, zhèn lìng yú lè gōng zhōng jí lǘ lǐ yǒu qíng yuàn zhě, hòu qí qián bó, zhǐ qǔ sì rén, sì wáng gè yǔ yī rén. yī bù huì zhèn yì, biàn rú cǐ shēng shì. zhèn yǐ lìng kē fá, qí suǒ qǔ rén, bìng yǐ fàng guī. ruò fēi qīng yán, zhèn níng zhī cǐ guò?
時教坊忽稱密旨,取良家士女及衣冠別第妓人,京師囂然。絳謂同列曰:「此 事大虧損聖德,須有論諫。」或曰:「此嗜欲間事,自有諫官論列。」絳曰:「相 公居常病諫官論事,此難事即推與諫官,可乎?」乃極言論奏。翌日延英,憲宗舉 手謂絳曰:「昨見卿狀所論採擇事,非卿盡忠於朕,何以及此?朕都不知向外事, 此是教坊罪過,不諭朕意,以至於此。朕緣丹王已下四人,院中都無侍者,朕令於 樂工中及閭里有情願者,厚其錢帛,只取四人,四王各與一人。伊不會朕意,便如 此生事。朕已令科罰,其所取人,並已放歸。若非卿言,朕寧知此過?」
bā nián, fēng gāo yì xiàn nán. jiàng yǐ zú jí, bài zhāng qiú miǎn. jiǔ nián, bà zhī zhèng shì, shòu lǐ bù shàng shū. shí nián, jiǎn xiào hù bù shàng shū, chū wèi huá zhōu cì shǐ. wèi jǐ, rù wèi bīng bù shàng shū. dīng mǔ yōu. shí sì nián, jiǎn xiào lì bù shàng shū, chū wèi hé zhōng guān chá shǐ. hé zhōng jiù wèi jié zhì, huáng fǔ bó è jiàng, zhǐ yǐ guān chá mìng zhī. shí wǔ nián, bó dé zuì, jiàng fù wèi bīng bù shàng shū.
八年,封高邑縣男。絳以足疾,拜章求免。九年,罷知政事,授禮部尚書。十 年,檢校戶部尚書,出為華州刺史。未幾,入為兵部尚書。丁母憂。十四年,檢校 吏部尚書,出為河中觀察使。河中舊為節制,皇甫鎛惡絳,只以觀察命之。十五年, 鎛得罪,絳復為兵部尚書。
mù zōng jí wèi, gǎi yù shǐ dài fū. mù zōng jí yú tián yóu xíng xìng, jiàng yú yán yīng qiè jiàn, dì bù néng yòng. jiàng yǐ jí cí, fù wèi bīng bù shàng shū. zhǎng qìng yuán nián, zhuǎn lì bù shàng shū. shì suì, jiā jiǎn xiào shàng shū yòu pú shè, pàn dōng dōu shàng shū shěng shì, chōng dōng dōu liú shǒu. èr nián zhēng yuè, jiǎn xiào běn guān yǎn zhōu cì shǐ yǎn hǎi jié dù guān chá dài shǐ. sān nián, fù wèi dōng dōu liú shǒu. sì nián, jiù jiā jiǎn xiào sī kōng.
穆宗即位,改御史大夫。穆宗亟於畋遊行幸,絳於延英切諫,帝不能用。絳以 疾辭,復為兵部尚書。長慶元年,轉吏部尚書。是歲,加檢校尚書右僕射,判東都 尚書省事,充東都留守。二年正月,檢校本官、兗州刺史、兗海節度觀察待使。三 年,復為東都留守。四年,就加檢校司空。
bǎo lì chū, rù wèi shàng shū zuǒ pú shè. èr nián jiǔ yuè, zhāo yì jié dù shǐ liú wù zú, yí biǎo qǐng yǐ zi cóng jiàn sì xí, jiāng lì yì què lùn qǐng. jiàng mì zòu qǐng sù chú jìn zé lù sì miàn jiāng shuài yī rén, yǐ chōng jié dù lìng bèi chéng fù zhèn, shǐ cóng jiàn wèi jí jù mìng, xīn shǐ yǐ dào, suǒ wèi jí léi bù jí yǎn ěr. lù zhōu jūn xīn, zì yǒu suǒ xì. cóng jiàn wú wèi, hé míng zhǔ zhāng. shí zǎi xiàng lǐ féng jí wáng shǒu chéng yǐ shòu cóng jiàn lù, jù qǐng yǐ cóng jiàn liú hòu, bù néng yòng jiàng yán.
寶曆初,入為尚書左僕射。二年九月,昭議節度使劉悟卒,遺表請以子從諫嗣 襲,將吏詣闕論請。絳密奏請速除近澤潞四面將帥一人,以充節度;令倍程赴鎮, 使從諫未及拒命,新使已到,所謂「疾雷不及掩耳」。潞州軍心,自有所系。從諫 無位,何名主張。時宰相李逢吉、王守澄已受從諫賂,俱請以從諫留後,不能用絳 言。
jiàng yǐ zhí dào jìn tuì, wén wàng qīng yú yī shí. rán gāng cháng jí è, xián bù xiào tài fēn, yǐ cǐ wèi fēi zhèng zhī tú suǒ jì. yòu cháng yǔ yù shǐ zhōng chéng wáng bō xiāng yù yú dào, bō bù wèi zhī bì jiàng zòu lùn shì tǐ, chì mìng liǎng shěng xiáng yì, xián yǐ jiàng lùn zòu shì. lǐ féng jí yòu bō è jiàng, nǎi bà jiàng pú shè, gǎi shòu tài zǐ shǎo shī, fēn sī dōng dōu.
絳以直道進退,聞望傾於一時。然剛腸嫉惡,賢不肖太分,以此為非正之徒所 忌。又嘗與御史中丞王播相遇於道,播不為之避;絳奏論事體,敕命兩省詳議,咸 以絳論奏是。李逢吉佑播惡絳,乃罷絳僕射,改授太子少師,分司東都。
wén zōng jí wèi, zhēng wèi tài cháng qīng. èr nián, jiǎn xiào sī kōng, chū wèi xìng yuán yǐn shān nán xī dào jié dù shǐ. sān nián dōng, nán mán kòu xī shǔ, zhào zhēng fù yuán. jiàng yú běn dào mù bīng qiān rén fù shǔ jí zhōng lù, mán jūn yǐ tuì, suǒ mù jiē hái. xìng yuán bīng é sù dìng, mù zú xī lìng bà guī. sì nián èr yuè shí rì, jiàng chén xìng shì shì, zhào mù zú, yǐ zhào zhǐ yù ér qiǎn zhī, réng gěi yǐ lǐn mài, jiē yàng yàng ér tuì. jiān jūn shǐ yáng shū yuán tān cái hù chǒng, yuàn jiàng bù fèng jǐ, nǎi yīn mù zú shǎng báo, zhòng cí zhī jì, yǐ yán jī zhī, yù qí wèi luàn, yǐ chěng sī hàn. mù zú yīn jiān jūn zhī yán, nù qì yì shén, nǎi zào jù qū fǔ, jié kù bīng yǐ rù shǐ yá. jiàng fāng yǔ bīn liáo huì yàn, bù jí shè bèi. wén luàn běi zǒu dēng pí, yá jiāng wáng jǐng yán lì zhàn yǐ yù zhī. bīng zhé shǐ qióng, jǐng yán sǐ. jiàng nǎi wèi luàn bīng suǒ hài, shí nián liù shí qī.
文宗即位,征為太常卿。二年,檢校司空,出為興元尹、山南西道節度使。三 年冬,南蠻寇西蜀,詔征赴援。絳於本道募兵千人赴蜀;及中路,蠻軍已退,所募 皆還。興元兵額素定,募卒悉令罷歸。四年二月十日,絳晨興視事,召募卒,以詔 旨喻而遣之,仍給以廩麥,皆怏怏而退。監軍使楊叔元貪財怙寵,怨絳不奉己,乃 因募卒賞薄,眾辭之際,以言激之,欲其為亂,以逞私憾。募卒因監軍之言,怒氣 益甚,乃噪聚趨府,劫庫兵以入使衙。絳方與賓僚會宴,不及設備。聞亂北走登陴, 衙將王景延力戰以御之。兵折矢窮,景延死。絳乃為亂兵所害,時年六十七。
jiàng chū dēng pí, zuǒ yòu qǐng jiàng zhuì chéng, kě yǐ bì miǎn, jiàng bù cóng. nǎi bìng cóng shì zhào cún yuē xuē qí jù sǐ yān.
絳初登陴,左右請絳縋城,可以避免,絳不從。乃並從事趙存約、薛齊俱死焉。
wén zōng wén zòu zhèn dào, xià zhì yuē: cháo yǒu zhèng rén, shí chēng lìng dé, rù cān miào suàn, chū zǒng shī gàn. fāng dāng chǒng rèn zhī chén, héng lí bù xìng zhī kù. tiǎn cuì xìng tàn, jìn shēn suǒ tóng. gù shān nán xī dào jié dù guǎn nèi guān chá chù zhì děng shǐ yín qīng guāng lù dài fū jiǎn xiào sī kōng, jiān xìng yuán yǐn yù shǐ dài fū shàng zhù guó zhào jùn kāi guó gōng shí yì èr qiān hù lǐ jiàng, shén shòu cōng míng, tiān fù qīng zhí. bào rén yì yǐ xī qián zhé, lì biāo zhǔn yǐ chéng hòu lái. yì yáng shí qíng, zuò zhì tái fǔ. zuǒ wǒ liè zǔ, gé yú huáng tiān. zhàng yuè xuān fēng, lián jū lè tǔ. chéng xuān míng yù, cháng jí qīng bān. xiān shēng ér wù yì jiē guī, bù yuē ér qún qíng zì xǔ. hàn zhōng míng bù, bǐ suì biàn ān. ér biàn qǐ bù tú, huò shēng wú zhào. jiān liáng zhī tòng, wén fù zēng shāng. shì jí āi róng, yòng yōu diǎn lǐ. sān gōng zhèng zhì, pǐn shù shén chóng, shì biǎo yì ēn, yǐ shū chén tòng. kě zèng sī tú. réng lìng suǒ sī zé rì bèi lǐ cè mìng. fù bù bó sān qiān duàn mǐ sù èr bǎi shuò. zi zhāng xū.
文宗聞奏震悼,下制曰:「朝有正人,時稱令德,入參廟算,出總師干。方當 寵任之臣,橫罹不幸之酷。殄瘁興嘆,搢紳所同。故山南西道節度、管內觀察處置 等使、銀青光祿大夫、檢校司空,兼興元尹、御史大夫、上柱國、趙郡開國公、食 邑二千戶李絳,神授聰明,天賦清直。抱仁義以希前哲,立標準以程後來。抑揚時 情,坐致台輔。佐我烈祖,格於皇天。仗鉞宣風,聯居樂土。乘軒鳴玉,嘗極清班。 先聲而物議皆歸,不約而群情自許。漢中名部,俾遂便安。而變起不圖,禍生無兆。 殲良之慟,聞訃增傷。是極哀榮,用優典禮。三公正秩,品數甚崇,式表異恩,以 攄沉痛。可贈司徒。仍令所司擇日備禮冊命。」賻布帛三千段、米粟二百碩。子璋、 頊。
zhāng, dēng jìn shì dì. lú jūn zhèn tài yuán, pì wèi cóng shì. dà zhōng mò, rù cháo wèi jiān chá, zhuǎn shì yù shǐ. chū cì liǎng jùn, zhōng xuān shè guān chá shǐ. zi dé lín.
璋,登進士第。盧鈞鎮太原,闢為從事。大中末,入朝為監察,轉侍御史。出 刺兩郡,終宣歙觀察使。子德林。
yáng yú líng, zì dá fū, hóng nóng rén. hàn tài wèi zhèn zhī dì wǔ zǐ fèng zhī hòu. zēng zǔ guī, wèi chén zhōu yuàn cáo. zǔ guān sú, fèng xiān wèi. fù tài qīng, sòng zhōu dān fù wèi. yú líng, tiān bǎo mò jiā jì hé shuò. lù shān luàn, qí fù mò yú zéi, yú líng shǐ liù suì. jí zhǎng, kè yú jiāng nán. hǎo xué, yǒu qí zhì. ruò guàn jǔ jìn shì, shì hè wèi rùn zhōu jù róng zhǔ bù. shí hán huàng jié zhì jīn líng, huàng xìng gāng yán, shǎo suǒ jiē yǔ. jí yú líng yǐ shǔ lì yè xiè, huàng shén qí zhī, wèi qí qī liǔ shì yuē: fū rén cháng zé jiā xù, wú yuè rén duō yǐ, wú rú yáng zhǔ bù zhě. hòu jìng yǐ nǚ qī zhī. zhì mǎn, wèi è yuè jiāng nán èr fǔ cóng shì, lèi guān zhì shì yù shǐ.
楊於陵,字達夫,弘農人。漢太尉震之第五子奉之後。曾祖珪,為辰州掾曹。 祖冠俗,奉先尉。父太清,宋州單父尉。於陵,天寶末家寄河朔。祿山亂,其父歿 於賊,於陵始六歲。及長,客於江南。好學,有奇志。弱冠舉進士,釋褐為潤州句 容主簿。時韓滉節制金陵,滉性剛嚴,少所接與。及於陵以屬吏謁謝,滉甚奇之, 謂其妻柳氏曰:「夫人常擇佳婿,吾閱人多矣,無如楊主簿者。」後竟以女妻之。 秩滿,為鄂岳、江南二府從事,累官至侍御史。
hán huàng zì jiāng nán rù cháo, zǒng jiāng xiāng cái fù zhī rèn, pō chéng gù yù, quán qīng zhōng wài. yú líng zì jiāng xī fǔ bà, yǐ fù wēng quán xìng fāng chì, bù yù jìn qǔ. nǎi bo zhú yú jiàn chāng, yǐ dú shū shān shuǐ wèi lè. huàng mò, zhēn yuán bā nián shǐ rù cháo, wèi shàn bù yuán wài láng, lì kǎo gōng lì bù sān yuán wài, pàn nán cáo. shí zǎi xiàng yǒu mì qīn diào jí, wén shū bù rú shì, yú líng bó zhī, dà xié wù lùn. qiān yòu sī láng zhōng, fù zhuǎn lì bù láng zhōng, gǎi jīng zhào shǎo yǐn. chū wèi jiàng zhōu cì shǐ. dé zōng yǎ wén qí míng, jiāng cí fù jùn, zhào liú zhī, bài zhōng shū shè rén. shí lǐ shí wèi jīng zhào yǐn, shì chéng ēn chǒng, yú líng yǔ gěi shì zhōng xǔ mèng róng jù bù fù xié, wèi shí méi niè, mèng róng gǎi tài cháng shǎo qīng, yú líng wèi mì shū shǎo jiān. zhēn yuán mò, shí bèi bài, qiān yú líng wèi huá zhōu cì shǐ, chōng tóng guān fáng yù zhèn guó jūn děng shǐ. wèi jǐ, qiān zhè jiāng dōng dào dōu tuán liàn guān chá děng shǐ. zhèng shēng liú wén, rù bài hù bù shì láng, fù gǎi jīng zhào yǐn. xiān shì, jìn jūn yǐng zhàn biān hù, wú yǐ qū bié. zì yú líng qǐng zhì xié míng, měi wǔ dīng zhě, dé liǎng dīng rù jūn, sì dīng sān dīng zhě, gè yǐ tiáo xiàn. yóu shì jīng shī háo qiáng, fù zhī suǒ wèi. zài qiān hù bù shì láng.
韓滉自江南入朝,總將相財賦之任,頗承顧遇,權傾中外。於陵自江西府罷, 以婦翁權幸方熾,不欲進取。乃卜築於建昌,以讀書山水為樂。滉歿,貞元八年始 入朝,為膳部員外郎,歷考功、吏部三員外,判南曹。時宰相有密親調集,文書不 如式,於陵駁之,大協物論。遷右司郎中,復轉吏部郎中,改京兆少尹。出為絳州 刺史。德宗雅聞其名,將辭赴郡,詔留之,拜中書舍人。時李實為京兆尹,恃承恩 寵,於陵與給事中許孟容俱不附協,為實媒孽,孟容改太常少卿,於陵為秘書少監。 貞元末,實輩敗,遷於陵為華州刺史,充潼關防禦、鎮國軍等使。未幾,遷浙江東 道都團練觀察等使。政聲流聞,入拜戶部侍郎,復改京兆尹。先是,禁軍影占編戶, 無以區別。自於陵請致挾名,每五丁者,得兩丁入軍,四丁、三丁者,各以條限。 由是京師豪強,復知所畏。再遷戶部侍郎。
yuán hé chū, yǐ kǎo cè, shēng zhí yán jí jiàn niú sēng rú děng, wèi zhí zhèng suǒ nù, chū wèi lǐng nán jié dù shǐ. huì jiān jūn shǐ xǔ suì zhèn hàn lì tān zì, gàn náo jūn zhèng. yú líng fèng gōng jié jǐ, suì zhèn wú néng nài hé, nǎi yǐ fēi yǔ shàng wén. xiàn zōng jīng huò, lài zǎi xiàng péi jì wèi yú líng shēn lǐ, xiàn zōng gǎn wù.
元和初,以考策,升直言極諫牛僧孺等,為執政所怒,出為嶺南節度使。會監 軍使許遂振悍戾貪恣,干撓軍政。於陵奉公潔己,遂振無能奈何,乃以飛語上聞。 憲宗驚惑,賴宰相裴垍為於陵申理,憲宗感悟。
wǔ nián, rù wèi lì bù shì láng. suì zhèn zhōng zì dé zuì.
五年,入為吏部侍郎。遂振終自得罪。
yú líng wèi lì bù, fán sì zhōu suì, jiān chá jiān lì, diào bǔ píng yǔn, dāng shí chēng zhī. chū, lì bù shì pàn, bié chà kǎo pàn guān sān rén xiào néng fǒu, yuán hé chū bà zhī.
於陵為吏部,凡四周歲,監察奸吏,調補平允,當時稱之。初,吏部試判,別 差考判官三人校能否,元和初罷之。
qī nián, lì bù shàng shū zhèng yú qìng yǐ jí qǐng gào, nǎi fù zhì kǎo pàn guān, yǐ bīng bù yuán wài láng wéi yǐ tún tián yuán wài zhāng zhòng sù tài xué bó shì lù gèn děng wèi zhī. yú líng zì dōng dōu lái, yán yuē: běn sī kǎo pàn, zì dāng gōng xīn. fēi cì zhì guān, bù zhī cáo nèi gōng shì. kǎo guān zhǐ lùn pàn zhī néng fǒu, bù jì què yuán běn sī zhǐ jì yuán què jǐ hé, dìng qí liú fàng. zhì guān bù biàn. zǎi zhí yǐ yǐ zhì yǐ děng, zhǐ lìng kǎo kē mù xuǎn rén, qí yú cháng diào, wěi běn sī zì kǎo. yú líng yòu yǐ jiǎ lì nián shēn xiǔ duàn, lì yuán wèi jiān, zòu huàn dà lì qī nián zhì zhēn yuán èr shí nián jiǎ kù lì, lìng běn sī láng guān jiān huàn.
七年,吏部尚書鄭餘慶以疾請告,乃復置考判官,以兵部員外郎韋顗、屯田員 外張仲素、太學博士陸亘等為之。於陵自東都來,言曰:「本司考判,自當公心。 非次置官,不知曹內公事。考官只論判之能否,不計闕員;本司只計員闕幾何,定 其留放。置官不便。」宰執以已置顗等,只令考科目選人,其餘常調,委本司自考。 於陵又以甲歷年深朽斷,吏緣為奸,奏換大曆七年至貞元二十年甲庫歷,令本司郎 官監換。
jiǔ nián, yāo rén yáng shū gāo zì guǎng zhōu lái gàn yú líng, qǐng wèi jǐ fǔ, yú líng zhí zòu shā zhī. gǎi bīng bù shì láng pàn dù zhī. shí huái xī yòng bīng, yú líng yòng suǒ qīn wèi táng dèng gōng jūn shǐ, jié dù shǐ gāo xiá yù yǐ gōng jūn yǒu què, yí dié dù zhī, yú líng bù wèi zhī yì, qí què rú jiù. xiá yù jūn lǚ yǒu cuī bài, zhào shū dū zé zhī nǎi zòu yǐ dù zhī kuì yùn bù jì. xiàn zōng nù,
九年,妖人楊叔高自廣州來干於陵,請為己輔,於陵執奏殺之。改兵部侍郎、 判度支。時淮西用兵,於陵用所親為唐鄧供軍使,節度使高霞寓以供軍有闕,移牒 度支,於陵不為之易,其闕如舊。霞寓軍屢有摧敗,詔書督責之;乃奏以度支饋運 不繼。憲宗怒,
shí yī nián, biǎn yú líng wèi guì yáng jùn shǒu, liàng yí yuán wáng fù. fù qiān hù bù shì láng, zhī lì bù xuǎn shì. huì zhū lǐ shī dào, fēn qí dì wèi sān zhèn, cháo tíng sī yǒu suǒ zhì zhì, yǐ yú líng jiān yù shǐ dài fū, chōng zī qīng shí èr zhōu xuān wèi shǐ, hái zòu hé zhǐ.
十一年,貶於陵為桂陽郡守,量移原王傅。復遷戶部侍郎,知吏部選事。會誅 李師道,分其地為三鎮,朝廷思有所制置,以於陵兼御史大夫,充淄、青十二州宣 慰使,還奏合旨。
mù zōng jí wèi, qiān hù bù shàng shū. zhǎng qìng chū, bài tài cháng qīng, chōng dōng dōu liú shǒu, nián gāo, bài zhāng cí wèi. bǎo lì èr nián, shòu jiǎn xiào yòu pú shè jiān tài zǐ tài fù. xuán yǐ zuǒ pú shè zhì shì, zhào gěi quán fèng, kěn ràng bù shòu.
穆宗即位,遷戶部尚書。長慶初,拜太常卿,充東都留守,年高,拜章辭位。 寶曆二年,授檢校右僕射、兼太子太傅。旋以左僕射致仕,詔給全俸,懇讓不受。
yú líng qì dù hóng yǎ, jìn zhǐ yǒu cháng. jū cháo sān shí yú nián, jiàn gèng zhōng wài, shǐ zhōng bù shī qí zhèng. jū guān fèng zhí, yì shàn cāo shǒu, shí rén jiē yǎng qí fēng dé. tài hé sì nián shí yuè zú, nián qī shí bā, cè zèng sī kōng, shì zhēn xiào.
於陵器度弘雅,進止有常。居朝三十餘年,踐更中外,始終不失其正。居官奉 職,亦善操守,時人皆仰其風德。太和四年十月卒,年七十八,冊贈司空,諡貞孝。
zi sì rén: jǐng fù sì fù shào fù shī fù.
子四人:景復、嗣復、紹復、師復。
sì fù zì yǒu chuán. jǐng fù wèi zhōng tóng zhōu cì shǐ. shào fù jìn shì zhuó dì, hóng cí dēng kē, wèi zhōng zhōng shū shè rén. shī fù wèi zhōng dà lǐ qīng.
嗣復自有傳。景復位終同州刺史。紹復進士擢第,弘辭登科,位終中書舍人。 師復位終大理卿。
dà zhōng hòu, yáng shì zhū zi dēng jìn shì dì zhě shí rén: sì fù zi shòu jì shì zǒng shào fù zi zhuó zhěng jù kuí shī fù zi zhuō zhèn děng. zhuó zhōng gěi shì zhōng. zhěng sī fēng yuán wài láng. jù yòu bǔ què. kuí zuǒ jiàn yì dài fū. zhuō zuǒ shù zǐ. zhèn zuǒ shí yí.
大中後,楊氏諸子登進士第者十人:嗣復子授、技、拭、捴;紹復子擢、拯、 據、揆;師復子拙、振等。擢終給事中。拯司封員外郎。據右補闕。揆左諫議大夫。 拙左庶子。振左拾遺。
shǐ chén yuē: wáng shì èr yīng, bō qǐ wèi chóng jiāng xiāng, shàn shǐ lìng zhōng. ér yán báo yòu duǎn líng, měi zhōng yú duó, ér néng xiāng shǒu jiǎo yì, líng lì hēng qú, zhàng yuè bǐng héng, fú chí shuāi yùn. tiān hú fá shàn, yù dào ér cú, bēi zāi! lǐ zhào gōng xié háng jìn lín, xū mó xiāng fǔ, jiā yán qǐ wò, bù yǐ shēn wèi. mí qū jiāng tán, méi yǒu yú yù. yáng pú shè bì fù wēng zhī dāng zhóu, shū jiāo yǐn zhī hù quán, shǒu dào jū zhēn, shòu kǎo zhōng jí, xíng jǐ shǐ zú, rén yǐ wèi nán. měi zāi!
史臣曰:王氏二英,播、起位崇將相,善始令終。而炎薄祐短齡,美鍾於鐸, 而能驤首矯翼,凌厲亨衢,仗鉞秉衡,扶持衰運。天胡罰善,遇盜而殂,悲哉!李 趙公頡頏禁林,訏謨相府,嘉言啟沃,不以身為。糜軀將壇,沒有餘裕。楊僕射避 婦翁之當軸,疏驕尹之怙權,守道居貞,壽考終吉,行己始卒,人以為難。美哉!
zàn yuē: wáng shì rú zōng, yī mén sān xiāng. zhào gōng pái bìn, yán yóu gěng liàng. gàn jiāng suī zhé, bù gǎi qí gāng. yáng jūn zhī dé, sháo xià yáng yáng.
贊曰:王氏儒宗,一門三相。趙公排擯,言猶鯁亮。干將雖折,不改其剛。楊 君之德,《韶》、《夏》洋洋。