yáng xíng mì, lú zhōu rén. shǎo gū pín, yǒu lǚ lì, rì xíng sān bǎi lǐ. táng zhōng hé zhī luàn, tiān zǐ xìng shǔ, jùn jiāng qiǎn xíng mì tú bù zòu shì, rú qī ér fù. běi mèng suǒ yán: zhèng qǐ cháng diǎn yáng xíng mì wèi běn zhōu bù zòu guān. guāng qǐ chū, qín zōng quán rǎo huái yòu, pín kòu lú shòu, jùn jiāng mù néng zhì zhàn qín zéi zhě, jì jí shǎng zhī, xíng mì yǐ dǎn lì yìng mù, wǎng bì yǒu huò, dé bǔ wèi duì zhǎng. xíng mì nǎi zì mù bǎi yú rén, jiē jǐng yǒng wú xíng zhě, shā dōu jiāng, zì quán zhōu bīng, jùn jiāng jí yǐ fú yìn fù zhī ér qù, cháo tíng yīn zhèng shòu xíng mì lú zhōu cì shǐ.
杨行密,庐州人。少孤贫,有膂力,日行三百里。唐中和之乱,天子幸蜀,郡 将遣行密徒步奏事,如期而复。《北梦琐言》:郑綮尝典杨行密为本州步奏官。 光启初,秦宗权扰淮右,频寇庐、寿,郡将募能致战擒贼者,计级赏之,行密以 胆力应募,往必有获,得补为队长。行密乃自募百余人,皆璟勇无行者,杀都将, 自权州兵,郡将即以符印付之而去,朝廷因正授行密庐州刺史。
guāng qǐ sān nián, yáng zhōu jié dù shǐ gāo pián shī zhèng, wěi rèn yāo rén lǚ yòng zhī bèi. yá jiāng bì shī duó jù wèi yòng zhī suǒ zèn, zì gāo yóu qǐ bīng yǐ xí guǎng líng, wèi yòng zhī suǒ què, nǎi qǐ shī yú xuān zhōu qín yàn, qiě yán shì kè zhī rì, yuàn yǐ yáng zhōu shuài zhī. yàn xiān qiǎn jiàng qín chóu yǐ bīng sān qiān rén zhù shī duó gōng xiàn guǎng líng, gāo pián shǔ shī duó wèi xíng jūn sī mǎ. wèi jǐ, qín yàn lǜ dà zhòng bìng jiā shǔ dù jiāng, rù yáng zhōu jūn fǔ, zì chēng jié dù shǐ. chū, yáng zhōu wèi xiàn, lǚ yòng zhī zhà wèi gāo pián xí, zhēng bīng yú lú zhōu, jí chéng xiàn, xíng mì yǐ wàn rén yǎn zhì. bì shī duó zhī rù guǎng líng yě, lǚ yòng zhī chū bēn yú wài, zhì shì wěi zhì yú xíng mì. xíng mì gōng guǎng líng, yíng yú dà míng sì, qín bì chū bīng yǐ gōng xíng mì zhī yíng, duǎn bīng cái jiē, xíng mì wěi dùn, qín bì zhī bīng zhēng rù qí zhà, yǐ qǔ jīn bó, xíng mì fā fú bīng yǐ jī zhī, qín bì dà bài, tuì zǒu qí bì, zì shì bù fù chū zhàn. qí nián jiǔ yuè, qín bì hài gāo pián yú yōu suǒ, shào zhǎng jiē sǐ, tóng kǎn cuó yú dào yuàn běi yuán xià. xíng mì gōng wéi mí jí, chéng zhōng shí jǐn, mǐ dòu sì shí qiān, jū rén xiāng dàn lüè jǐn. shí yuè, chéng xiàn, qín bì zǒu dōng táng, xíng mì rù guǎng líng, niǎn wài zhài zhī sù yǐ shí jī mín, jí rì mǐ jià jiǎn zhì sān qiān. shí yī yuè, cài zéi sūn rú yǐ zhòng wàn rén zì huái xī yǎn zhì, hái jù wài zhài, xíng mì zī zhòng niú yáng jūn shí wèi rù chéng zhě, jiē wèi rú suǒ yǒu. shí qín bì lái zì dōng táng, yǔ rú jūn hé, zì shì xī mén zhī wài, fù wèi dí jìng yǐ. chū, lǚ yòng zhī yù xíng mì yú tiān cháng, dài xíng mì yuē:" yòng zhī yǒu bái jīn wǔ qiān dìng, yì yú suǒ jū zhī wǔ xià, kòu píng zhī rì, yuàn bèi jiàng shì chàng lóu yī zuì zhī zī." zhì shì, xíng mì yuè bīng, yòng zhī zài cè, wèi yòng zhī yuē:" pú yè xǔ cǐ bèi yín, hé fù xīn yě!" jù mìng zhǎn yú sān qiáo zhī xià, yí qí zú. xíng mì jì yǒu guǎng líng, qiǎn shǐ zhì dà liáng, chén guī fù zhī yì. shì shí, liáng zǔ jiān lǐng huái nán, nǎi qiǎn yá jiāng zhāng tíng fàn shǐ yú huái nán, yǔ xíng mì jié méng, xún qiǎn xíng jūn sī mǎ lǐ fán quán zhī huái nán liú hòu, lìng dōu jiāng guō yán yǐ bīng yuán sòng. xíng mì chū zé hòu lǐ tíng fàn, jí wén lǐ fán zhī xíng, bó rán yǒu jù mìng zhī yì. tíng fàn jù, yì yī yè dùn, yù liáng zǔ yú sòng zhōu, bèi yán xíng mì bù guǐ zhī xīn, zhuó qí bīng shì wèi kě tú yě, nǎi zhuī lǐ fán děng hái, jí biǎo xíng mì wèi huái nán liú hòu.
光启三年,扬州节度使高骈失政,委任妖人吕用之辈。牙将毕师铎惧为用之所 谮,自高邮起兵以袭广陵,为用之所却,乃乞师于宣州秦彦,且言事克之日,愿以 扬州帅之。彦先遣将秦稠以兵三千人助师铎攻陷广陵,高骈署师铎为行军司马。未 几,秦彦率大众并家属渡江,入扬州军府,自称节度使。初,扬州未陷,吕用之诈 为高骈檄,征兵于庐州,及城陷,行密以万人奄至。毕师铎之入广陵也,吕用之出 奔于外,至是委质于行密。行密攻广陵,营于大明寺,秦、毕出兵以攻行密之营, 短兵才接,行密伪遁,秦、毕之兵争入其栅,以取金帛,行密发伏兵以击之,秦、 毕大败,退走其壁,自是不复出战。其年九月,秦、毕害高骈于幽所,少长皆死, 同坎痤于道院北垣下。行密攻围弥急,城中食尽,米斗四十千,居人相啖略尽。十 月,城陷,秦、毕走东塘,行密入广陵,辇外寨之粟以食饥民,即日米价减至三千。 十一月,蔡贼孙儒以众万人自淮西奄至,还据外寨,行密辎重牛羊军食未入城者, 皆为儒所有。时秦、毕来自东塘,与儒军合,自是西门之外,复为敌境矣。初,吕 用之遇行密于天长,绐行密曰:“用之有白金五千铤,瘗于所居之庑下,寇平之日, 愿备将士倡楼一醉之资。”至是,行密阅兵,用之在侧,谓用之曰:“仆射许此辈 银,何负心也!”遽命斩于三桥之下,夷其族。行密既有广陵,遣使至大梁,陈归 附之意。是时,梁祖兼领淮南,乃遣牙将张廷范使于淮南,与行密结盟,寻遣行军 司马李璠权知淮南留后,令都将郭言以兵援送。行密初则厚礼廷范,及闻李璠之行, 勃然有拒命之意。廷范惧,易衣夜遁,遇梁祖于宋州,备言行密不轨之心,酌其兵 势未可图也,乃追李璠等还,即表行密为淮南留后。
wén dé yuán nián zhēng yuè, sūn rú shā qín yàn bì shī duó yú gāo yóu, yǐn jūn xí guǎng líng, xià zhī, rú zì chēng jié dù shǐ, xíng mì shōu qí zhòng guī yú lú jiāng. shí yī yuè, liáng zǔ qiǎn dà jiàng páng shī gǔ zì yǐng shàng dù huái, tǎo sūn rú zhī luàn, shī gǔ yǐn bīng shēn rù huái diān, bù lì, hái. lóng jì yuán nián, sūn rú chū gōng xuān zhōu, xíng mì chéng xū xí jù yáng zhōu, běi tōng shí pǔ, sūn rú yǐn bīng fù gōng xíng mì. dà shùn yuán nián, xíng mì wēi cù, lǜ zhòng yè dùn, chū jù xuān zhōu, rú fù rù yáng zhōu. èr nián, nǎi sōu liàn bīng jiǎ yǐ gōng xíng mì, shǔ jiāng huái jí yì, shī rén duō sǐ, rú yì wò bìng, wèi bù xià suǒ zhí, sòng yú xíng mì, shā zhī. xíng mì zì xuān chéng cháng qū rù yú guǎng líng, jǐn dé sūn rú zhī zhòng. zì guāng qǐ mò, gāo pián shī shǒu zhī hòu, xíng mì yǔ bì shī duó qín yàn sūn rú dì xiāng kuī tú, liù qī nián zhōng, bīng gé jìng qǐ, bā zhōu zhī nèi, jū wèi huāng zhēn, huán fú shù bǎi lǐ, rén yān duàn jué. xíng mì jì bìng sūn rú, nǎi zhāo hé yí sàn, yǔ mín xiū xī, zhèng shì kuān jiǎn, bǎi xìng biàn zhī, sōu bīng liàn jiāng, yǐ tú bà dào. suǒ de sūn rú zhī zhòng, jiē huái nán zhī xiāo guǒ yě, xuǎn wǔ qiān rén huàn yǎng yú fǔ dì, hòu qí yī shí, qū zhī jì zhàn, mí bù zhēng xiān. jiǎ zhòu jiē yǐ hēi huì shì zhī, mìng yuē " hēi yún dōu".
文德元年正月,孙儒杀秦彦、毕师铎于高邮,引军袭广陵,下之,儒自称节度 使,行密收其众归于庐江。十一月,梁祖遣大将庞师古自颍上渡淮,讨孙儒之乱, 师古引兵深入淮甸,不利,还。龙纪元年,孙儒出攻宣州,行密乘虚袭据扬州,北 通时溥,孙儒引兵复攻行密。大顺元年,行密危蹙,率众夜遁,出据宣州,儒复入 扬州。二年,乃蒐练兵甲以攻行密,属江、淮疾疫,师人多死,儒亦卧病,为部下 所执,送于行密,杀之。行密自宣城长驱入于广陵,尽得孙儒之众。自光启末,高 骈失守之后,行密与毕师铎、秦彦、孙儒递相窥图,六七年中,兵革竞起,八州之 内,鞠为荒榛,圜幅数百里,人烟断绝。行密既并孙儒,乃招合遗散,与民休息, 政事宽简,百姓便之,蒐兵练将,以图霸道。所得孙儒之众,皆淮南之骁果也,选 五千人豢养于府第,厚其衣食,驱之既战,靡不争先。甲胄皆以黑绘饰之,命曰 “黑云都”。
gān níng èr nián, xíng mì jǐn yǒu huái nán zhī dì, zhāo zōng nǎi jiàng zhì shòu xíng mì huái nán jié dù fù dà shǐ zhī jié dù shì guǎn nèi yíng tián guān chá chǔ zhì děng shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī jiǎn jiào tài fù tóng zhōng shū mén xià píng zhāng shì yáng zhōu dà dū dū fǔ zhǎng shǐ shàng zhù guó hóng nóng jùn wáng, shí yì sān qiān hù, shí shí fēng yī bǎi hù. sì nián, liáng zǔ píng yǎn yùn, zhū jǐn jí shā tuó jiāng lǐ chéng sì shǐ yǎn děng jiē bēn huái nán, xíng mì dài zhī yōu hòu, rèn yǐ wéi jiāng, jǐn yǔ chéng sì jiē wèi zhì fāng bó. shì suì, xíng mì zòng bīng qīn lüè lín bù, liǎng zhè qián jiāng xī zhōng chuán è zhōu dù hóng jiē qiǎn shǐ qiú jiù yú liáng. liáng zǔ qiǎn zhū yǒu gōng lǜ bù qí wàn rén dù jiāng, qǔ biàn tǎo fá. xíng mì xiān lìng dōu jiāng dí zhāng jù huáng zhōu, jí liáng shī zhì, jí qì jùn nán dù, gù shǒu wǔ chāng zhài, xíng mì qiǎn jiàng mǎ xún yǐ jīng bīng wǔ qiān zhù zhī, yǒu gōng yǔ dù hóng dà pò qí zhòng, suì bá wǔ chāng zhài, qín dí zhāng bìng huái jūn sān qiān yú rén, huò mǎ wǔ bǎi pǐ, huái rén dà kǒng. bā yuè, liáng zǔ qiǎn gé cóng zhōu lǐng bù qí wàn rén zì huò qiū dù huái, qiǎn páng shī gǔ lǜ dà jūn yíng yú qīng kǒu. huái rén jué yàn zòng shuǐ, liú lǎo dà zhì. yòu lìng zhū jǐn lǜ jìn bīng yǐ xí biàn jūn, biàn jūn dà bài, shī gǔ sǐ zhī. gé cóng zhōu wén shī gǔ zhī bài, zì háo liáng bān shī, zhì pì hé, wèi huái rén suǒ chéng, zhū jūn jǐn dé běi guī.
乾宁二年,行密尽有淮南之地,昭宗乃降制授行密淮南节度副大使知节度事、 管内营田观察处置等使、开府仪同三司、检校太傅、同中书门下平章事、扬州大都 督府长史、上柱国、宏农郡王,食邑三千户,食实封一百户。四年,梁祖平兗、郓, 硃瑾及沙陀将李承嗣、史俨等皆奔淮南,行密待之优厚,任以为将,瑾与承嗣皆位 至方伯。是岁,行密纵兵侵掠邻部,两浙钱、江西钟传、鄂州杜洪皆遣使求救于 梁。梁祖遣硃友恭率部骑万人渡江,取便讨伐。行密先令都将翟章据黄州,及梁师 至,即弃郡南渡,固守武昌寨,行密遣将马珣以精兵五千助之,友恭与杜洪大破其 众,遂拔武昌寨,擒翟章并淮军三千余人,获马五百匹,淮人大恐。八月,梁祖遣 葛从周领步骑万人自霍丘渡淮,遣庞师古率大军营于清口。淮人决堰纵水,流潦大 至。又令硃瑾率劲兵以袭汴军,汴军大败,师古死之。葛从周闻师古之败,自濠梁 班师,至淠河,为淮人所乘,诸军仅得北归。
guāng huà èr nián, xíng mì běi qīn, qiǎn zhāng guī hòu yù zhī ér tuì. tiān fù sān nián, qīng zhōu wáng shī fàn pàn, qǐ shī yú huái nán, xíng mì qiǎn jiàng wáng jǐng rén lǜ shī èr wàn yǐ yuán zhī, gōng tǎo mì zhōu. qī yuè, liáng zǔ dà pò shī fàn jí jǐng rén zhī zhòng, jǐng rén dùn hái, zhuī zhì fǔ táng, shā shù qiān rén, jìn qǔ mì zhōu. tiān yòu yuán nián shí yī yuè, huái rén gōng guāng zhōu, liáng zǔ lǜ jūn dǐ huò qiū, lüè dì yú lú shòu zhī jìng, huái rén dùn qù. èr nián zhēng yuè, jìn gōng shòu zhōu, huái rén bì bì bù chū, dà lüè ér hái. shì yuè, xíng mì gōng xiàn è zhōu, qín jié dù shǐ dù hóng, lù yú yáng zhōu shì, liáng zhī shù bīng shù qiān rén yì xiàn yān. qí hòu, jiāng xī zhōng chuán xuān zhōu tián yūn jù wèi xíng mì suǒ bìng. sān nián, xíng mì yǐ jí zú yú guǎng líng. jí qí zi wèi jiàn hào, wěi zhuī zūn wèi tài zǔ wǔ huáng dì.
光化二年,行密北侵,遣张归厚御之而退。天复三年,青州王师范叛,乞师于 淮南,行密遣将王景仁率师二万以援之,攻讨密州。七月,梁祖大破师范及景仁之 众,景仁遁还,追至辅唐,杀数千人,进取密州。天祐元年十一月,淮人攻光州, 梁祖率军抵霍丘,略地于庐、寿之境,淮人遁去。二年正月,进攻寿州,淮人闭壁 不出,大掠而还。是月,行密攻陷鄂州,擒节度使杜洪,戮于扬州市,梁之戍兵数 千人亦陷焉。其后,江西钟传、宣州田頵俱为行密所并。三年,行密以疾卒于广陵。 及其子渭僭号,伪追尊为太祖武皇帝。
wò, zì fèng tiān, xíng mì zhǎng zǐ yě. xíng mì zú, wò suì xí wěi wèi, zì chēng wú wáng, wěi jūn zhèng yú dà jiàng zhāng hào. wò xìng cāi jì, bù néng yù xià. tiān yòu wǔ nián liù yuè, wò wèi hào suǒ shā, hào jiāng nà kuǎn yú liáng, suì zì chēng liú hòu, wěi bié jiāng xú wēn wò bīng bǐng. jū wú hé, wēn fù shā hào, lì xíng mì cì zǐ wèi wéi zhǔ. jí wèi jiàn hào, wěi zhuī zūn wèi jǐng dì.
渥,字奉天,行密长子也。行密卒,渥遂袭伪位,自称吴王,委军政于大将张 颢。渥性猜忌,不能御下。天祐五年六月,渥为颢所杀,颢将纳款于梁,遂自称留 后,委别将徐温握兵柄。居无何,温复杀颢,立行密次子渭为主。及渭僭号,伪追 尊为景帝。
wèi, wò zhī dì yě. jì lì, zhèng shì xián wěi yú xú wēn. shí wēn wèi zhèn hǎi jūn jié dù nèi wài mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ, nǎi yú shàng yuán xiàn zhì shēng zhōu, shèng kāi mù fǔ, zì wò bīng bǐng yú shàng liú, qí zi zhī xùn děng yú yáng zhōu jū yǐ bǐng zhèng, fán shí yú nián. wēn nǎi cè wèi wèi tiān zǐ, guó hào dà wú, gǎi táng tiān yòu shí liù nián wèi wǔ yì yuán nián. wèi yǐ wēn wèi dà chéng xiàng dū du zhōng wài zhū jūn shì. wèi jiàn hào fán sān nián ér zú, shì wèi huì dì.
渭,渥之弟也。既立,政事咸委于徐温。时温为镇海军节度、内外马步军都指 挥使,乃于上元县置升州,盛开幕府,自握兵柄于上流,其子知训等于扬州居以秉 政,凡十余年。温乃册渭为天子,国号大吴,改唐天祐十六年为武义元年。渭以温 为大丞相、都督中外诸军事。渭僭号凡三年而卒,谥为惠帝。
pǔ, xíng mì yòu zǐ yě. chū fēng dān yáng wáng, wèi zú, xú wēn nǎi tuī pǔ wéi zhǔ, hòu jiàn wěi hào. táng tóng guāng yuán nián, zhuāng zōng píng liáng, qiān dū yú luò yáng. shí èr yuè, pǔ qiǎn shǐ zhāng jǐng lái zhāo, chēng" dà wú guó zhǔ zhì shū shàng dà táng huáng dì", qí cí zhǐ bēi xùn, yǒu tóng jiān biǎo. míng nián bā yuè, yòu qiǎn qí sī nóng qīng lú píng gòng fāng wù, jí xiàn zhēn jiǎn tài hòu zhēn wán, zhuāng zōng mìng zuǒ cáng kù shǐ wáng jū mǐn tōng shì shè rén zhāng lǎng děng yǐ míng mǎ bào zhī. guō chóng tāo zhī píng xī chuān yě, huái rén dà jù, jiāng qù wěi hào, chēng fān yú táng. shí chóng tāo yù chén zhōu shī xià xiá, wèi píng wú zhī cè, huì chóng tāo jì zhū, luò chéng yǒu biàn, huái rén wén zhī, bǐ wū xiāng qìng. míng zōng zuǎn sì, pǔ fù qiǎn shǐ xiū hǎo, ān zhòng huì zòu yuē: " yáng pǔ jì bù chēng fān, wú zú yǔ zhī kàng lǐ, lái zhēn guó qíng, bù rú cí jué." nǎi xiè qí shǐ, bù shòu suǒ gòng, qiǎn zhī. táng tiān chéng èr nián shí yuè, xú wēn zú, zhuī fēng wèi qí wáng. wēn zhī yǎng zǐ lǐ qǐ dài wēn zuǒ fǔ, bǐng zhèng shù nián, wèi zhì tài wèi zhōng shū lìng lù shàng shū shì, xí fēng qí wáng, wěi jiā jiǔ xī. jìn tiān fú èr nián, pǔ bù dé yǐ xùn wèi yú qǐ. qǐ qiān pǔ yú rùn zhōu, zhù dān yáng gōng yǐ chù zhī. pǔ zì shì fú yǔ yī, xí bì gǔ zhī shù, nián yú yǐ yōu sǐ. qǐ yòu qiān qí zú yú hǎi líng, wú rén wèi qí jū wèi yǒng níng gōng. zhōu xiǎn dé zhōng, lǐ jǐng wén zhōu shī dù huái, lǜ yáng shì wèi biàn, shǐ rén jǐn shā zhī. zì táng dà shùn èr nián, xíng mì shǐ yǒu huái nán zhī dì, zhì pǔ xùn wèi, fán sì shí qī nián ér wáng. wǔ dài shǐ bǔ: yáng xíng mì cháng mìng xuān zhōu cì shǐ tián yūn lǐng bīng wéi qián táng. qián xǔ wēi jí, qiǎn qí zi yuán hào xiū hǎo yú xíng mì. yuán yūn fēng shén jùn mài, xíng mì jiàn zhī shén xǐ, yīn yǐ qí nǚ qī zhī, jù mìng yūn bà bīng. chū, yūn zhī wéi chéng yě, cháng qiǎn shǐ hòu qián xǔ qǐ jū, xǔ hòu dài zhī. jiāng xíng, fù yǔ zhī xiǎo yǐn, shí luó yǐn pí rì xiū zài zuò, yì yǐ yūn zhī shī wú néng wéi yě, qiě yù jī zhī. yú shì rì xiū wèi lìng, qǔ yī zì, sì miàn bèi wéi ér bù shī qí běn yīn, yīn yuē:"' qí' zì shàng jiā' zhī' wèi qí cài, xià jiā' shí' wèi chán zi, zuǒ jiā' yù' wèi qí yù, yòu jiā' yuè' wéi qī huì." luó yǐn qǔ" yú" zì shàng jiā" yǔ" wèi wǔ yú, xià jiā" mǐn" wèi pán yú, zuǒ jiā " yù" wèi yú yù, yòu jiā" yì" wèi yú fù dì.
溥,行密幼子也。初封丹阳王,渭卒,徐温乃推溥为主,后僭伪号。唐同光元 年,庄宗平梁,迁都于洛阳。十二月,溥遣使章景来朝,称“大吴国主致书上大唐 皇帝”,其辞旨卑逊,有同笺表。明年八月,又遣其司农卿卢蘋贡方物,及献贞简 太后珍玩,庄宗命左藏库使王居敏、通事舍人张朗等以名马报之。郭崇韬之平西川 也,淮人大惧,将去伪号,称籓于唐。时崇韬欲陈舟师下峡,为平吴之策,会崇韬 既诛,洛城有变,淮人闻之,比屋相庆。明宗纂嗣,溥复遣使修好,安重诲奏曰: “杨溥既不称籓,无足与之抗礼,来侦国情,不如辞绝。”乃谢其使,不受所贡, 遣之。唐天成二年十月,徐温卒,追封为齐王。温之养子李棨代温佐辅,秉政数年, 位至太尉、中书令、录尚书事,袭封齐王,伪加九锡。晋天福二年,溥不得已逊位 于棨。棨迁溥于润州,筑丹阳宫以处之。溥自是服羽衣,习辟谷之术,年余以幽死。 棨又迁其族于海陵,吴人谓其居为永宁宫。周显德中,李景闻周师渡淮,虑杨氏为 变,使人尽杀之。自唐大顺二年,行密始有淮南之地,至溥逊位,凡四十七年而亡。 《五代史补》:杨行密尝命宣州刺史田頵领兵围钱塘。钱珝危急,遣其子元皞修好 于行密。元頵风神俊迈,行密见之甚喜,因以其女妻之,遽命頵罢兵。初,頵之围 城也,尝遣使候钱珝起居,珝厚待之。将行,复与之小饮,时罗隐、皮日休在坐, 意以頵之师无能为也,且欲讥之。于是日休为令,取一字,四面被围而不失其本音, 因曰:“‘其’字上加‘鳷’为萁菜,下加‘石’为鋋子,左加‘玉’为琪玉,右 加‘月’为期会。”罗隐取“于”字上加“雨”为舞雩,下加“皿”为盘盂,左加 “玉”为玗玉,右加“邑”为于阝地。
shǐ zhě qǔ" wáng" zì jī qián bì wáng. rán" wáng" shàng jiā" jī" wèi máng, xià jiā" xīn" wèi wàng, yòu jiā" yì" wèi máng, zuǒ jiā" xīn" wèi máng, qí lìng bù tōng, hé zuò jiē xī xiào zhī, shǐ dà cán ér qù. wèi jǐ, yūn guǒ bān shī. xiān shì, xíng mì yǔ shì lì xiāng dí, qí wèi fèn nù, suī shuǐ huǒ zhī bù ruò yě. xíng mì cháng mìng yǐ dà suǒ wèi qián guàn, hào yuē" chuān qián yǎn", wén zhī, měi suì mìng yǐ dà fǔ kē liǔ, wèi zhī" zhuó yáng tóu". zhì shì, yǐ yuán qiàn tōng hūn, èr jìng jiàn mù, chuān yǎn zhuó tóu zhī lùn shǐ zhǐ.
使者取“亡”字讥钱必亡。然“亡” 上加“勣”为芒,下加“心”为忘,右加“邑”为邙,左加“心”为忙,其令不通, 合坐皆嘻笑之,使大惭而去。未几,頵果班师。先是,行密与势力相敌,其为忿 怒,虽水火之不若也。行密尝命以大索为钱贯,号曰“穿钱眼”,闻之,每岁命 以大斧科柳,谓之“斫杨头”。至是,以元蒨通婚,二境渐睦,穿眼、斫头之论始 止。
lǐ qǐ, běn hǎi zhōu rén. wěi wú dà chéng xiàng xú wēn zhī yǎng zǐ yě. wēn zì dūn měi, yì hǎi zhōu rén, chū cóng huái nán jié dù shǐ yáng xíng mì qǐ shī yú lú zhōu, jiàn zhì jūn xiào. táng mò, qīng zhōu wáng shī fàn wèi liáng zǔ suǒ wéi, qǐ shī yú huái nán, yáng xíng mì fā bīng fù zhī, wēn shí wéi xiǎo jiàng, yì yù qí xíng. shī cì qīng zhī nán bǐ, shī fàn yǐ bài, huái bīng dà lüè ér hái. qǐ shí yòu zhì, wèi wēn suǒ lǔ, wēn ài qí huì xiá, suì yù wèi jǐ zi, míng yuē zhī gào. tiān yòu chū, xíng mì zú, qí zi wò sì, huì zuǒ wèi dōu zhǐ huī shǐ zhāng hào shā wò, yù guī mìng yú liáng. wēn wèi hào yuē:" cǐ qù liáng guó, wǎng fù sān qiān lǐ, bù yuè yú shì bù chéng, jūn guó wèi yǒu zhǔ, wú zhǔ jiàng luàn, bù rú yǒu suǒ lì, xú tú qí shì." hào rán zhī, nǎi lì wò dì wèi wèi shuài. wēn xún shā hào, wèi shòu wēn cháng zhōu cì shǐ jiǎn jiào sī tú. wēn liú guǎng líng, qiǎn qǐ zhī zhōu shì. shì suì, táng tiān yòu wǔ nián yě. qī nián, dīng mǔ yōu, qǐ fù shòu jiǎn jiào tài wèi wēn zhōu cì shǐ, chōng běn zhōu tuán liàn guān chá shǐ. bā nián, xuān zhōu pàn, wēn yǔ dōu jiāng chái zài yòng tǎo píng zhī, jiā tóng zhōng shū píng zhāng shì, chōng huái nán xíng jūn sī mǎ nèi wài mǎ bù dōu zhǐ huī shǐ zhèn hǎi jūn jié dù zhè jiāng xī dào guàn chá děng shǐ. shí èr nián bā yuè, wēn chū zhèn rùn zhōu, yǐ qí zi zhī xùn zhī zhèng shì, jiā wēn zhèn hǎi jūn guǎn nèi shuǐ líng mǎ bù jūn dōu jūn shǐ, jiān níng guó jūn jié dù xuān shè chí děng zhōu guān chá shǐ. shí qǐ wèi wēn shǔ jùn shēng zhōu cì shǐ, nǎi dà lǐ jùn xiè, wēn biǎo yí qí fǔ yú jīn líng, wěi shòu shēng zhōu dà dū dū fǔ zhǎng shǐ, chōng zhèn hǎi jūn jié dù fù dà shǐ, zhī jié dù shì, yǐ qǐ wèi zhèn hǎi jūn jié dù fù shǐ xíng rùn zhōu cì shǐ, chōng běn zhōu tuán liàn shǐ. shí wǔ nián, zhī xùn shòu huái nán xíng jūn fù shǐ nèi wài mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ, tōng pàn jūn fǔ shì. jū wú hé, zhī xùn wèi dà jiàng zhū jǐn suǒ shā, wēn yǐ qǐ dài zhī zhèng shì. míng nián, wēn cè yáng wèi wèi tiān zǐ, jiàn chēng dà wú, gǎi táng tiān yòu shí liù nián wèi wǔ yì yuán nián.
李棨,本海州人。伪吴大丞相徐温之养子也。温字敦美,亦海州人,初从淮南 节度使杨行密起师于庐州,渐至军校。唐末,青州王师范为梁祖所围,乞师于淮南, 杨行密发兵赴之,温时为小将,亦预其行。师次青之南鄙,师范已败,淮兵大掠而 还。棨时幼稚,为温所掳,温爱其慧黠,遂育为己子,名曰知诰。天祐初,行密卒, 其子渥嗣,会左卫都指挥使张颢杀渥,欲归命于梁。温谓颢曰:“此去梁国,往复 三千里,不月余事不成,军国未有主,无主将乱,不如有所立,徐图其事。”颢然 之,乃立渥弟渭为帅。温寻杀颢,渭授温常州刺史、检校司徒。温留广陵,遣棨知 州事。是岁,唐天祐五年也。七年,丁母忧,起复授检校太尉、温州刺史,充本州 团练观察使。八年,宣州叛,温与都将柴再用讨平之,加同中书平章事,充淮南行 军司马、内外马步都指挥使、镇海军节度、浙江西道观察等使。十二年八月,温出 镇润州,以其子知训知政事,加温镇海军管内水陵马步军都军使,兼宁国军节度、 宣歙池等州观察使。时棨为温属郡升州刺史,乃大理郡廨,温表移其府于金陵,伪 授升州大都督府长史,充镇海军节度副大使,知节度事,以棨为镇海军节度副使、 行润州刺史,充本州团练使。十五年,知训授淮南行军副使、内外马步军都指挥使, 通判军府事。居无何,知训为大将硃瑾所杀,温以棨代知政事。明年,温册杨渭为 天子,僭称大吴,改唐天祐十六年为武义元年。
shí bā nián, wèi sǐ, wēn wén zhī, zì jīn líng chí guī yáng zhōu, yè rù guǎng líng, yì yǒu suǒ lì. huò yǒu xī wēn zhǐ, yán jí shǔ xiān zhǔ yí mìng zhū gě liàng zhī shì, wēn lì shēng yuē:" ruò yáng shì wú nán, yǒu nǚ dāng lì yǐ, wú de yì yì." yóu shì qún xīn nǎi dìng, suì yíng dān yáng wáng pǔ yú rùn zhōu, yǐ qí nián liù yuè shí bā rì jí wěi wèi, gǎi yuán wèi shùn yì. zì shì wēn fù zǐ yù shèng, zhōng wài gòng zhuān qí guó, yáng shì zhǔ jì ér yǐ. wēn lèi guān zhì jié zhōng dìng nán jiàn guó gōng chén dà chéng xiāng dū du zhōng wài zhū jūn shì zhū dào dū tǒng zhèn hǎi níng guó děng jūn jié dù xuān shè chí děng zhōu guǎn nèi yíng tián guān chá děng shǐ kāi fǔ yí tóng sān sī shǒu tài shī zhōng shū lìng jīn líng yǐn dōng hǎi wáng, shí yì yī wàn hù, shí fēng wǔ bǎi hù. wěi shùn yì qī nián gǎi gān zhēn yuán nián, jí hòu táng tiān chéng èr nián. qí nián shí yuè èr shí sān rì, wēn zú, wěi zèng dà yuán shuài, zhuī fēng qí wáng, shì yuē zhōng wǔ.
十八年,渭死,温闻之,自金陵驰归扬州,夜入广陵,议有所立。或有希温旨, 言及蜀先主遗命诸葛亮之事,温厉声曰:“若杨氏无男,有女当立矣,无得异议。” 由是群心乃定,遂迎丹阳王溥于润州,以其年六月十八日即伪位,改元为顺义。自 是温父子愈盛,中外共专其国,杨氏主祭而已。温累官至竭忠定难建国功臣、大丞 相、都督中外诸军事、诸道都统、镇海宁国等军节度、宣歙池等州管内营田观察等 使、开府仪同三司、守太师、中书令、金陵尹、东海王,食邑一万户,实封五百户。 伪顺义七年改乾贞元年,即后唐天成二年。其年十月二十三日,温卒,伪赠大元帅, 追封齐王,谥曰忠武。
qǐ qián mèng wēn fù dēng shān, yú nián wēn zú, qǐ nǎi wěi shòu fǔ zhèng xīng bāng gōng chén, zhī nèi wài zuǒ yòu shì kāi fǔ yí tóng sān tóng shǒu tài wèi zhōng shū lìng xuān chéng gōng. qǐ zì píng zhū jǐn zhī luàn, suì zhí wú zhèng. tiān chéng sì nián, wěi wú gǎi tài hé yuán nián, shì suì qǐ chū zhèn jīn líng, xún fēng dōng hǎi wáng. zhì qīng tài èr nián gǎi tiān zuò yuán nián, qí nián yǐ jīn líng wèi qí guó, fēng qǐ wèi qí wáng, nǎi zhuī shì wēn wèi zhōng wǔ wáng, miào hào tài zǔ. qǐ yòu jìn wèi tài wèi lù shàng shū shì, liú zhèn jīn líng, yǐ qí zi jǐng zǒng zhèng yú yáng zhōu. wèi jǐ, wěi jiā qǐ jiǔ xī, jiàn tiān zǐ jīng qí, gǎi jīn líng wèi xī dōu, yǐ yáng zhōu wèi dōng dōu. qǐ kāi guó yī qí liáng gù shì. yòng xú jiè wèi qí guó yòu chéng xiàng, sòng qí qiū wèi zuǒ chéng xiàng, yǐ wèi móu zhǔ. wěi wú tiān zuò sān nián, yáng pǔ xùn wèi yú qǐ, guó hào dà qí, gǎi yuán wèi shēng yuán, jiàn dū yú jīn líng, shí jìn shì tiān fú èr nián yě. qǐ nǎi cè yáng pǔ wèi ràng huáng, qí cè wén yuē" shòu shàn lǎo chén zhī gào, jǐn shàng cè huáng dì wèi gāo shàng sī yuán hóng gǔ ràng huáng" yún. réng yǐ qí zi yáo lǐng píng lú jūn jié dù shǐ, qiān yú hǎi líng. qǐ zì yún táng míng huáng dì liù zi yǒng wáng lín zhī yì. táng tiān bǎo mò, ān lù shān lián xiàn liǎng jīng, míng huáng xìng shǔ, zhào yǐ lín wèi shān nán lǐng nán qián zhōng jiāng nán sì dào jié dù cǎi fǎng děng shǐ, lín zhì guǎng líng, dà mù bīng jiǎ, yǒu kuī tú jiāng zuǒ zhī zhì, hòu wèi guān jūn suǒ bài, sǐ yú dà yǔ lǐng běi, gù qǐ zhǐ zhī yǐ wéi yuǎn zǔ. yīn hái xìng lǐ shì, shǐ gǎi míng qǐ, guó hào dà táng, zūn xú wēn wèi yì zǔ. qǐ jiàn wèi fán qī nián, zi jǐng lì.
棨前梦温负登山,逾年温卒,棨乃伪授辅政兴邦功臣,知内外左右事、开府仪 同三同、守太尉、中书令、宣城公。棨自平硃瑾之乱,遂执吴政。天成四年,伪吴 改太和元年,是岁棨出镇金陵,寻封东海王。至清泰二年改天祚元年,其年以金陵 为齐国,封棨为齐王,乃追谥温为忠武王,庙号太祖。棨又进位太尉、录尚书事, 留镇金陵,以其子景总政于扬州。未几,伪加棨九锡,建天子旌旗,改金陵为西都, 以扬州为东都。棨开国依齐、梁故事。用徐玠为齐国右丞相,宋齐丘为左丞相,以 为谋主。伪吴天祚三年,杨溥逊位于棨,国号大齐,改元为升元,建都于金陵,时 晋氏天福二年也。棨乃册杨溥为让皇,其册文曰“受禅老臣知诰,谨上册皇帝为高 尚思元宏古让皇”云。仍以其子遥领平庐军节度使,迁于海陵。棨自云唐明皇第六 子永王璘之裔。唐天宝末,安禄山连陷两京,明皇幸蜀,诏以璘为山南、岭南、黔 中、江南四道节度采访等使,璘至广陵,大募兵甲,有窥图江左之志,后为官军所 败,死于大庾岭北,故棨指之以为远祖。因还姓李氏,始改名棨,国号大唐,尊徐 温为义祖。棨僭位凡七年,子景立。
jǐng, běn míng jǐng, jí jiāng chén yú zhōu, yǐ fàn miào huì, gù gǎi zhī. qǐ zhī zhǎng zǐ yě, diào jī lì tán yún: liè zǔ yī rì zhòu qǐn, mèng yī huáng lóng chū diàn zhī xī yíng, jiǎo shǒu nèi xiàng, rú kuī sì zhuàng. liè zǔ jīng qǐ, shǐ rén zhēn zhī, gù jiàn yuán zōng fāng yǐ yíng ér lì, qiǎn rén hòu shàng dòng jìng, yú shì lì dí zhī yì suì jué.
景,本名璟,及将臣于周,以犯庙讳,故改之。棨之长子也,《钓矶立谈》云: 烈祖一日昼寝,梦一黄龙出殿之西楹,矫首内向,如窥伺状。烈祖惊起,使人侦之, 顾见元宗方倚楹而立,遣人候上动静,于是立嫡之意遂决。
qǐ zú, nǎi xí wěi wèi, gǎi yuán wèi bǎo dà. yǐ zhòng dì suì wèi huáng tài dì, jì dì dá wèi qí wáng, réng yú fù jiù qián shè méng yuē, xiōng dì xiāng jì. jǐng jiàn hào zhī hòu, shǔ zhōng yuán duō shì, běi tǔ luàn lí, xióng jù yī fāng, xíng yú yī jì. qí dì dōng jì qú wù, nán jí wǔ lǐng, xī zhì hú xiāng, běi jù zhǎng huái, fán sān shí yú zhōu, guǎng mào shù qiān lǐ, jǐn wèi qí suǒ yǒu, jìn dài jiàn qiè zhī dì, zuì wéi qiáng shèng. yòu cháng qiǎn shǐ sī lù qì dān, bǐ wèi zhōng guó zhī huàn, zì gù tōu ān zhī jì. nán táng shū yún: qì dān qiǎn èr shǐ lái gào yuē:" jìn shǎo zhǔ nì mìng bèi yuē, zì yí fèi chù, wú zhǔ yù yǔ táng jì xiān shì zhī hǎo, jiāng cè jūn wèi zhōng yuán zhǔ." sì zhǔ yuē:" gū shǒu jiāng huái, shè jì yǐ gù, yǔ liáng sòng zǔ gé. ruò ěr zhǔ bù wàng xiān hǎo, huì cì xíng rén, shòu cì duō yǐ, qí tā bù gǎn bài mìng zhī rǔ."
棨卒,乃袭伪位,改元为保大。以仲弟遂为皇太弟,季弟达为齐王,仍于父柩 前设盟约,兄弟相继。景僭号之后,属中原多事,北土乱离,雄据一方,行余一纪。 其地东暨衢、婺,南及五岭,西至湖湘,北据长淮,凡三十余州,广袤数千里,尽 为其所有,近代僭窃之地,最为强盛。又尝遣使私赂契丹,俾为中国之患,自固偷 安之计。《南唐书》云:契丹遣二使来告曰:“晋少主逆命背约,自贻废黜,吾主 欲与唐继先世之好,将册君为中原主。”嗣主曰:“孤守江、淮,社稷已固,与梁、 宋阻隔。若尔主不忘先好,惠赐行人,受赐多矣,其他不敢拜命之辱。”
zhōu xiǎn dé èr nián dōng, shì zōng shǐ yì nán zhēng, yǐ zǎi chén lǐ gǔ wèi qián jūn dōu bù shǔ. shì dōng, zhōu shī wéi shòu chūn. sān nián chūn, shì zōng qīn zhēng huái diān, dà bài huái kòu yú zhèng yáng, suì jìn gōng shòu zhōu. xún yòu jīn shàng bài hé yán xī yú wō kǒu, qín huáng fǔ huī yú chú zhōu. jǐng wén zhī dà jù, qiǎn qí chén zhōng mó lǐ dé míng děng fèng biǎo yú shì zōng, qǐ wèi fù yōng zhī guó, réng suì gòng bǎi wàn zhī shù, yòu jìn jīn yín qì bì jí kào jūn niú jiǔ. wèi jǐ, yòu qiǎn qí chén sūn chéng wáng chóng zhì děng fèng biǎo xiū gòng, qiě yán:" jǐng yuàn gē háo shòu sì chǔ guāng hǎi děng liù zhōu zhī dì, lì yú dà cháo, qǐ bà gōng tǎo." shì zōng wèi zhī xǔ. shí lǐ dé míng děng jiàn zhōu shī zhēng gōng shòu chūn, lǜ bù néng bǎo, nǎi zòu yún:" kuān chén děng wǔ rì zhī zhū, róng chén děng zì wǎng jiāng nán, qǔ běn guó biǎo zhāng, jǔ jiāng běi zhū zhōu, jǐn xiàn yú dà cháo." shì zōng xǔ qí xíng. jiǔ zhī, dé míng děng bù zhì, nǎi quán yì huí luán, wéi liú piān shī shù qiān wéi shǒu shòu chūn ér yǐ. sì nián chūn, shì zōng zài jià nán zhēng. sān yuè, dà bài jiāng nán yuán jūn yú zǐ jīn shān, xún xià shòu zhōu, nǎi mìng bān shī. shì suì dōng shí yuè, shì zōng fù lín huái diān, lián xià háo sì èr jùn, jìn gōng chǔ zhōu. míng nián chūn zhēng yuè, bá zhī, suì yí xìng yáng zhōu, zhù dà jūn yú yíng luán, jiāng yì jì jiāng. jǐng wén zhī, zì wèi wáng zài zhāo xī, nǎi móu yù chuán wèi qí shì zǐ, shǐ chēng fān yú zhōu. nán táng shū: zhēng yuè, gǎi wú jiāo tài.
周显德二年冬,世宗始议南征,以宰臣李穀为前军都部署。是冬,周师围寿春。 三年春,世宗亲征淮甸,大败淮寇于正阳,遂进攻寿州。寻又今上败何延锡于涡口, 擒皇甫晖于滁州。景闻之大惧,遣其臣钟谟、李德明等奉表于世宗,乞为附庸之国, 仍岁贡百万之数,又进金银器币及犒军牛酒。未几,又遣其臣孙晟、王崇质等奉表 修贡,且言:“景愿割濠、寿、泗、楚、光、海等六州之地,隶于大朝,乞罢攻讨。” 世宗未之许。时李德明等见周师争攻寿春,虑不能保,乃奏云:“宽臣等五日之诛, 容臣等自往江南,取本国表章,举江北诸州,尽献于大朝。”世宗许其行。久之, 德明等不至,乃权议回銮,惟留偏师数千围守寿春而已。四年春,世宗再驾南征。 三月,大败江南援军于紫金山,寻下寿州,乃命班师。是岁冬十月,世宗复临淮甸, 连下濠、泗二郡,进攻楚州。明年春正月,拔之,遂移幸扬州,驻大军于迎銮,将 议济江。景闻之,自谓亡在朝夕,乃谋欲传位其世子,使称籓于周。《南唐书》: 正月,改无交泰。
qiǎn qí chén chén jué fèng biǎo chén qíng, qiě shùn shì zōng zhī zhǐ yān. jué zhì, shì zōng zhào duì yú yù wò. shì shí jiāng běi zhū zhōu, wéi lú shū qí huáng sì jùn wèi xià, shì zōng yīn wèi jué yuē:" jiāng nán guó zhǔ ruò néng yǐ jiāng běi zhī dì jǐn guī yú wǒ, zé zhèn yì bù zhì qióng bīng dú wǔ." jué wén mìng xīn rán, jí qiǎn rén guò jiāng qǔ jǐng biǎo, yǐ lú shū qí huáng děng sì zhōu lái shàng, qǐ huà jiāng wèi jiè, réng suì gòng dì zhēng shù shí wàn. shì zōng xǔ zhī, nǎi hái jīng. zì shì jǐng shǐ xíng dà cháo zhēng shuò, shàng zhāng chēng táng guó zhǔ chén jǐng, lèi qiǎn shǐ xiū gòng, yì bù shī wài chén zhī lǐ yān.
遣其臣陈觉奉表陈情,且顺世宗之旨焉。觉至,世宗召对于 御幄。是时江北诸州,唯庐、舒、蕲、黄四郡未下,世宗因谓觉曰:“江南国主若 能以江北之地尽归于我,则朕亦不至穷兵黩武。”觉闻命欣然,即遣人过江取景表, 以庐、舒、蕲、黄等四州来上,乞画江为界,仍岁贡地征数十万。世宗许之,乃还 京。自是景始行大朝正朔,上章称唐国主臣景,累遣使修贡,亦不失外臣之礼焉。
huáng cháo jiàn lóng èr nián xià, jǐng yǐ jí zú yú jīn líng, shí nián sì shí liù. yǐ qí zi yù xí wěi wèi, qí hòu shì jù huáng jiā rì lì. wǔ dài shǐ bǔ: lǐ shàn, běn wèi xú wēn suǒ yǎng, wēn shā zhāng hào, quán chū yú jǐ, zì chēng dà chéng xiāng zhòng shū lìng dū tǒng. jí chū jū jīn líng, yǐ dí zǐ zhī xùn wèi chéng xiàng, shàn wèi rùn zhōu jié dù. shàn shǐ wèi xuān zhōu, hū dé rùn zhōu, shén yàng yàng, jiāng bái wēn cí zhī. sòng qí qiū sù yǔ shàn shàn, yīn wèi shàn yuē:" zhī xùn jiāo jù, bù kě dà yòng, dài bì yǒu sǔn zú fén cháo zhī huàn. xuān zhōu qù jiāng dū yuǎn, nán wéi yīng, rùn zhōu fāng gé yī shuǐ ěr, yǒu jí zé kě yǐ lì gōng, shèn wù cí yě." qǐ wén zhī shì rán, suì xíng. zhì rùn zhōu, wèi jǐ zhī xùn guǒ wèi zhū jǐn suǒ shā, shì yè, jiāng dū luàn, huǒ guāng gèn tiān, shàn wàng zhī yuē:" sòng gōng zhī yán zhōng yǐ." suì yǐn jūn dù jiāng, jǐn zhū zhū jǐn zhī dǎng. hòu jiě jiǎ qù bèi, yǐ dài xú wēn. wēn zhì, qiě xǐ qiě nù, wèi shàn yuē:" yóu xìng rǔ zài rùn zhōu, bù rán wú jiā dà shì jiāng qù yǐ. rǔ yú xiōng dì zhōng yǒu dà gōng zhě yé!" jí rì yòng shàn wèi zuǒ pú yè, zhī zhèng shì, yǐ dài zhī xùn. shàn shàn yú fǔ yù, nèi wài zhī xīn xī rán ér guī zhī, gù xú wēn zú wèi jǐ ér jiāng nán suì wèi shàn suǒ yǒu. xiān shì, jiāng nán tóng yáo yún:" dōng hǎi lǐ yú fēi shàng tiān." dōng hǎi jí xú zhī wàng yě, lǐ zhě lǐ yě, gài yán lǐ shàn yī dàn zì wēn jiā qǐ ér wèi jūn ěr. chū, shàn jì xù yì zhì, qiě yù fěng dòng liáo shǔ. xuě tiān dà huì, jiǔ hān, chū yī lìng, xū jiè xuě qǔ gǔ rén míng, réng cí lǐ tōng guàn. shí qí qiū xú róng zài zuò, shàn jǔ bēi wèi lìng yuē:" xuě xià fēn fēn, biàn shì bái qǐ." qí qiū yuē:" zhe jī guò jiē, bì xū yōng chǐ." róng yì yù cuò shàn děng, jù yuē:" míng cháo rì chū, zhēng nài xiāo hé." shàn dà nù, shì yè shōu róng tóu yú jiāng, zì shì yǔ móu zhě wéi qí qiū ér yǐ. sòng qí qiū, yù zhāng rén, fù cháng zài zhōng chuán mù xià. qí qiū sù luò tuò, fù zú, jiā jì dàng jǐn, yǐ zài qióng cuì, zhāo xī bù néng dù. shí yáo dòng tiān wèi huái nán qí jiāng, sù hǎo shì, qí qiū yù yè zhī, qiě náng kōng wú bèi zhǐ bǐ zhī fèi, jì wú suǒ chū, dàn yú nì lǚ shè mén ér zuò, rú cǐ dài shù rì. lín fáng yǒu sàn lè nǚ shàng yòu, wèn qí qiū yuē:" xiù cái hé yǐ shù rì bù chū?" qí qiū yǐ shí gào, nǚ tàn yuē:" cǐ shén xiǎo shì, xiù cái hé lìn yī yán xiāng shì yé!" nǎi huì yǐ shù mín. qí qiū yòng shì zhǐ bǐ, wèi shī yǒng yǐ tóu dòng tiān, qí lüè yuē:" mǒu xué wǔ wú chéng, gōng wén shī zhì, suì huá cèng dèng, shēn shì cuō tuó. xiōng zhōng zhī wàn rèn qīng shān, yā dī qì yǔ tóu shàng zhī yī lún hóng rì, shāo jǐn fēng yún. jiā yǐ tiān bù líng chí, huáng gāng fèi jué, sì hǎi yuān hēi, zhōng yuán xuè hóng. yì fēi cāng zǒu huáng zhī biàn, yǒu chū guǐ méi shén zhī jī." dòng tiān nù qí yán dà, bù jí jiē jiàn. qí qiū jiǒng jí, nǎi gèng qí qǐ, yì rì fù zhì, qí lüè yuē:" yǒu shēng bù rú wú shēng, wéi rén bù ruò wéi guǐ." yòu yún:" qí wèi chéng kěn wàn duān, zhǐ wèi jī hán liǎng zì." dòng tiān shǐ mǐn zhī, jiàn jiā yǐ zhěng jiù. xú wēn wén qí míng, zhào zhì mén xià. jí shàn zhī yǒu jiāng nán yě, qí qiū yǐ zuǒ mìng gōng, suì zhì jiàng xiàng, nǎi shàng biǎo yǐ sàn lè nǚ wèi qī, yǐ bào sù huì, xǔ zhī. hán xī zài shì jiāng nán, guān zhì zhū xíng shì láng. wǎn nián bù jī, nǚ pú bǎi rén, měi yán qǐng bīn kè, ér xiān lìng nǚ pú yǔ zhī xiāng jiàn, huò tiáo xì, huò ōu jī, huò jiā yǐ zhēng duó xuē hù, wú bù qū jǐn, rán hòu xī zài shǐ huǎn bù ér chū, xí yǐ wéi cháng. fù yǒu yī rén jí shāo liàn sēng shù bèi, měi lái wú bù shēng táng rù shì, yǔ nǚ pú děng zá chǔ, wěi zhǔ zhī zhī, suī nù, yǐ qí dà chén, bù yù zhí zhǐ qí guò, yīn mìng dài zhào huà wèi tú yǐ cì zhī, shǐ qí zì kuì, ér xī zài shì zhī ān rán.
皇朝建隆二年夏,景以疾卒于金陵,时年四十六。以其子煜袭伪位,其后事具 皇家日历。《五代史补》:李掞,本为徐温所养,温杀张颢,权出于己,自称大丞 相、中书令、都统。及出居金陵,以嫡子知训为丞相,掞为润州节度。掞始为宣州, 忽得润州,甚怏怏,将白温辞之。宋齐丘素与掞善,因谓掞曰:“知训骄倨,不可 大用,殆必有损足焚巢之患。宣州去江都远,难为应,润州方隔一水尔,有急则可 以立功,慎勿辞也。”棨闻之释然,遂行。至润州,未几知训果为硃瑾所杀,是夜, 江都乱,火光亘天,掞望之曰:“宋公之言中矣。”遂引军渡江,尽诛硃瑾之党。 后解甲去备,以待徐温。温至,且喜且怒,谓掞曰:“犹幸汝在润州,不然吾家大 势将去矣。汝于兄弟中有大功者耶!”即日用掞为左仆射,知政事,以代知训。掞 善于抚御,内外之心翕然而归之,故徐温卒未几而江南遂为掞所有。先是,江南童 谣云:“东海鲤鱼飞上天。”东海即徐之望也,鲤者李也,盖言李掞一旦自温家起 而为君尔。初,掞既蓄异志,且欲讽动僚属。雪天大会,酒酣,出一令,须借雪取 古人名,仍词理通贯。时齐丘、徐融在坐,掞举杯为令曰:“雪下纷纷,便是白起。” 齐丘曰:“著屐过街,必须雍齿。”融意欲挫掞等,遽曰:“明朝日出,争奈萧何。” 掞大怒,是夜收融投于江,自是与谋者惟齐丘而已。宋齐丘,豫章人,父尝在钟传 幕下。齐丘素落魄,父卒,家计荡尽,已在穷悴,朝夕不能度。时姚洞天为淮南骑 将,素好士,齐丘欲谒之,且囊空无备纸笔之费,计无所出,但于逆旅社门而坐, 如此殆数日。邻房有散乐女尚幼,问齐丘曰:“秀才何以数日不出?”齐丘以实告, 女叹曰:“此甚小事,秀才何吝一言相示耶!”乃惠以数缗。齐丘用市纸笔,为诗 咏以投洞天,其略曰:“某学武无成,攻文失志,岁华蹭蹬,身事蹉跎。胸中之万 仞青山,压低气宇;头上之一轮红日,烧尽风云。加以天步凌迟,皇纲废绝,四海 渊黑,中原血红。挹飞苍走黄之辩,有出鬼没神之机。”洞天怒其言大,不即接见。 齐丘窘急,乃更其启,翼日复至,其略曰:“有生不如无生,为人不若为鬼。”又 云:“其为诚恳万端,只为饥寒两字。”洞天始悯之,渐加以拯救。徐温闻其名, 召至门下。及掞之有江南也,齐丘以佐命功,遂至将相,乃上表以散乐女为妻,以 报宿惠,许之。韩熙载仕江南,官至诸行侍郎。晚年不羁,女仆百人,每延请宾客, 而先令女仆与之相见,或调戏,或殴击,或加以争夺靴笏,无不曲尽,然后熙载始 缓步而出,习以为常。复有医人及烧炼僧数辈,每来无不升堂入室,与女仆等杂处, 伪主知之,虽怒,以其大臣,不欲直指其过,因命待诏画为图以赐之,使其自愧, 而熙载视之安然。
wáng shěn zhī, zì xìn tōng, guāng zhōu gù shǐ rén. fù nèn, shì wèi nóng mín. táng guǎng míng zhōng, huáng cháo fàn quē, jiāng huái dào zéi fēng qǐ. yǒu zéi shuài wáng xù zhě, zì chēng jiāng jūn, xiàn gù shǐ xiàn, shěn zhī xiōng cháo shí wéi xiàn zuǒ, xù shǔ wèi jūn zhèng. cài zéi qín zōng quán yǐ xù wèi guāng zhōu cì shǐ, xún qiǎn bīng gōng zhī, xù lǜ zhòng dù jiāng, suǒ zài piāo lüè, zì nán kāng zhuǎn zhì mǐn zhōng, rù lín tīng, zì chēng cì shǐ. xù duō yí jì, bù jiàng yǒu chū jǐ zhī yòu zhě jiē zhū zhī. cháo yǔ háo shǒu shù bèi gòng shā xù, qí zhòng qiú shuài, nǎi xíng shēng shà xuè wéi méng, zhí jiàn yú qián, zhù yuē:" bài cǐ jiàn dòng zhě wèi jiāng jūn." zhì cháo bài, jiàn yuè yú dì, zhòng yǐ wéi shén yì, jí fèng cháo wèi shuài. shí quán zhōu cì shǐ liào yàn ruò wéi zhèng tān bào, jūn mín ruò zhī, wén cháo wèi lǐ zhěng sù, qí lǎo nǎi fèng niú jiǔ, zhē dào qǐng liú. cháo yīn yǐn bīng wéi yàn ruò, suì yú kè zhī, yòu píng láng shān zéi shuài xuē yùn, bīng fēng rì shèng. táng guāng qǐ èr nián, fú jiàn guān chá shǐ chén yán biǎo cháo wèi quán zhōu cì shǐ. dà shùn zhōng, yán zú, zǐ xù fàn huī zì chēng liú hòu, cháo qiǎn shěn zhī jiāng bīng gōng zhī, yú nián, chéng zhōng shí jǐn, nǎi zhǎn huī ér jiàng, yóu shì jǐn yǒu mǐn lǐng wǔ zhōu zhī dì. cháo jí biǎo qí shì, zhāo zōng yīn jiàn wēi wǔ jūn yú fú zhōu, yǐ cháo wèi jié dù fú jiàn guǎn nèi guān chá shǐ, shěn zhī wèi fù. shěn zhī wèi guān chá fù shǐ, yǒu guò, cháo yóu jiā chuí tà, shěn zhī wú yuàn sè. cháo qǐn jí, shě qí zi yán xìng yán hóng yán fēng yán xiū, mìng shěn zhī zhī jūn fǔ shì. shí èr yuè dīng wèi, cháo hōng, shěn zhī yǐ ràng qí xiōng shěn guī, shěn guī yǐ shěn zhī yǒu gōng, cí bù shòu. shěn zhī zì chēng fú jiàn liú hòu, biǎo yú cháo tíng. táng mò, wèi wēi wǔ jūn jié dù fú jiàn guān chá shǐ, lèi qiān jiǎn jiào tài bǎo, fēng láng yá jùn wáng. liáng cháo kāi guó, lěi jiā zhōng shū lìng, fēng mǐn wáng. wáng shěn zhī dé zhèng bēi yún: cháo fù gōng yǐ róng lǚ, réng jù biǎo zòu, xún jiā xíng bù shàng shū wēi wǔ jūn liú hòu, é shòu jīn zǐ guāng lù dài fu yòu pú yè běn jūn jié dù shǐ, yòu gǎi guāng lù dài fu jiǎn jiào sī kōng, zhuǎn tè jìn jiǎn jiào sī tú, yòu zhuǎn jiǎn jiào tài bǎo láng yá jùn wáng, shí yì sì qiān hù, shí shí fēng yī bǎi hù.
王审知,字信通,光州固始人。父恁,世为农民。唐广明中,黄巢犯阙,江、 淮盗贼蜂起。有贼帅王绪者,自称将军,陷固始县,审知兄潮时为县佐,绪署为军 正。蔡贼秦宗权以绪为光州刺史,寻遣兵攻之,绪率众渡江,所在剽掠,自南康转 至闽中,入临汀,自称刺史。绪多疑忌,部将有出己之右者皆诛之。潮与豪首数辈 共杀绪,其众求帅,乃刑牲歃血为盟,植剑于前,祝曰:“拜此剑动者为将军。” 至潮拜,剑跃于地,众以为神异,即奉潮为帅。时泉州刺史廖彦若为政贪暴,军民 若之,闻潮为理整肃,耆老乃奉牛酒,遮道请留。潮因引兵围彦若,岁余克之,又 平狼山贼帅薛蕴,兵锋日盛。唐光启二年,福建观察使陈岩表潮为泉州刺史。大顺 中,岩卒,子婿范晖自称留后,潮遣审知将兵攻之,逾年,城中食尽,乃斩晖而降, 由是尽有闽、岭五州之地。潮即表其事,昭宗因建威武军于福州,以潮为节度、福 建管内观察使,审知为副。审知为观察副使,有过,潮犹加捶挞,审知无怨色。潮 寝疾,舍其子延兴、延虹、延丰、延休,命审知知军府事。十二月丁未,潮薨,审 知以让其兄审邽,审邽以审知有功,辞不受。审知自称福建留后,表于朝廷。唐末, 为威武军节度、福建观察使,累迁检校太保,封琅邪郡王。梁朝开国,累加中书令, 封闽王。《王审知德政碑》云:潮付公以戎旅,仍具表奏,寻加刑部尚书、威武军 留后,俄授金紫光禄大夫、右仆射、本军节度使,又改光禄大夫、检校司空,转特 进、检校司徒,又转检校太保、琅邪郡王,食邑四千户,食实封一百户。
shì shí, yáng shì jù jiāng huái, gù mǐn zhōng yǔ zhōng guó gé yuè, shěn zhī měi suì cháo gòng, fàn hǎi zhì dēng lái dǐ àn, wǎng fù pō yǒu fēng shuǐ zhī huàn, piào méi zhě shí sì wǔ. hòu táng zhuāng zōng jí wèi, qiǎn shǐ fèng gòng, zhì jiā gōng chén, jìn jué yì.
是时, 杨氏据江、淮,故闽中与中国隔越,审知每岁朝贡,泛海至登莱抵岸,往复颇有风 水之患,漂没者十四五。后唐庄宗即位,遣使奉贡,制加功臣,进爵邑。
shěn zhī qǐ zì lǒng mǔ, yǐ zhì fù guì. měi yǐ jié jiǎn zì chǔ, xuǎn rèn liáng lì, shěng xíng xī fèi, qīng yáo báo liǎn, yǔ mín xiū xī. sān shí nián jiān, yī jìng yàn rán. tóng guāng yuán nián, shěn zhī zú, zi yán hàn sì, wèi dì yán jūn suǒ shā.
审知起自陇亩,以至富贵。每以节俭自处,选任良吏,省刑惜费,轻徭薄敛, 与民休息。三十年间,一境晏然。同光元年,审知卒,子延翰嗣,为弟延钧所杀。
yán jūn, shěn zhī cì zǐ. hòu táng cháng xīng sān nián, shàng yán wú yuè guó wáng qián hōng, qǐ fēng wèi wú yuè wáng, bù bào. wèi jǐ, zì chēng dì, guó hào dà mǐn, gǎi yuán lóng qǐ, rán yóu chēng fān yú cháo tíng. qīng tài yuán nián, yù shì. zi chǎng sì.
延钧,审知次子。后唐长兴三年,上言吴越国王钱薨,乞封为吴越王,不报。 未几,自称帝,国号大闽,改元龙启,然犹称籓于朝廷。清泰元年,遇弑。子昶嗣。
chǎng, sì wěi wèi, cháo tíng yīn shòu chǎng fú jiàn jié dù shǐ. jìn tiān fú sān nián, qiǎn shǐ gòng fèng zhì quē, zhǐ chēng mǐn wáng. qí zi jì gōng chēng jié dù shǐ, jìn zǔ nǎi xià zhì fēng chǎng wèi mǐn wáng. gǎi yuán tōng dà, hòu yù shì, shěn zhī shǎo zǐ yán xī sì.
昶,嗣伪位,朝廷因授昶福建节度使。晋天福三年,遣使贡奉至阙,止称闽王。 其子继恭称节度使,晋祖乃下制封昶为闽王。改元通大,后遇弑,审知少子延羲嗣。
yán xī, sì wěi wèi, gǎi yuán yǒng lóng, zài wèi liù nián yù shì. xiōng yán zhèng, zì chēng dì yú fú zhōu, jìn kāi yùn sān nián, wèi lǐ jǐng suǒ miè. wǔ dài shǐ bǔ: wáng cháo zhī lái fú jiàn yě, zhí lián shuài chén yán zú, zǐ xù fàn huī zì chēng liú hòu, cháo gōng bá zhī, jǐn yǒu qí dì, suì wèi fú jiàn guān chá shǐ. zhì qí dì shěn zhī lì, suī tiān xià duō shì, yóu néng xiū qí zhí gòng, cháo tíng jiā zhī, fēng mǐn wáng. shěn zhī zú, zi yán jūn sì, wú shí, zhé gǎi shěn zhī zhì dù, jiàn chēng dà mǐn, gǎi yuán lóng qǐ, qí hòu wèi zi chǎng shā. chǎng duō xíng bù dào, mǐn rén shā zhī. lì cóng fù yán xī, gǎi yuán yǒng lóng, yán xī bù xù zhèng shì, guó luàn, wèi qí jiāng lián zhòng yù suǒ shā, wáng shì zhī zú suì miè. xiān shì, liáng cháo yǒu wáng bà zhě, jí wáng shì zhī yuǎn zǔ, wèi dào shì, jū yú fú zhōu zhī yí shān shí, ài èr zào jiá shù, yīn qí xià zhù tán, wèi cháo lǐ zhī suǒ, qí hòu dān chéng chōng xū ér qù, bà cháng yún:" wú zhī zǐ sūn, dāng yǒu wáng yú cǐ fāng zhě." nǎi zì wèi chèn, cáng zhī yú dì. táng guāng qǐ zhōng, làn kē dào shì xú jǐng yuán, yīn yú tán dōng běi yú qǔ tǔ, huò qí shī, yuē:" shù kū bù yòng fá, tán huài bù xū jié. bù mǎn yī qiān nián, zì yǒu xì sūn liè." yòu yuē:" hòu lái shì sān wáng, cháo shuǐ dàng huò yāng. yán féng èr zhà jiān, wèi miǎn yǒu xiāo wáng. zǐ sūn yī wú dào, dài dài fēng mǐn jiāng." yì zhě yǐ wéi: cháo dàng huò yāng, wèi wáng cháo chú qí huò huàn yǐ kāi jī yè yě yán féng èr zhà jiān, wèi chén yán féng wáng cháo wèi jǐ ér wáng, tǔ dì wèi qí suǒ yǒu yě dài dài fēng mǐn jiāng, wèi cháo yǔ shěn zhī yě, dài dài gài liǎng shì zhī chēng, míng fēng chóng bù guò cháo yǔ shěn zhī liǎng shì ěr. chū, wáng cháo cháng jiǎ dào yú hóng zhōu, shí zhōng chuán wèi hóng zhōu jié dù shǐ, yǐ wáng cháo ruò dé fú jiàn, jìng tǔ xiāng jiē, bì wèi jǐ huàn, yīn yù zhū zhī. yǒu sēng shàng lán zhě, tōng yú shù shù, dòng jiē xiān zhī, dà wéi zhōng suǒ zhòng. yīn rù yè, chá chuán cí qì, jīng yuē:" lìng gōng hé gù qǐ è yì, shì yù shā wáng cháo fǒu?" chuán bù gǎn yǐn, jǐn yǐ gào zhī. shàng lán yuē: " lǎo sēng guān wáng cháo yǔ fú jiàn yǒu yuán, bì biàn, bǐ shí zuò yī hǎo shì jiè. lìng gōng yí jiā lǐ hòu dài, ruò bì shā zhī, lìng gōng zhī fú qù yǐ." yú shì chuán jiā yǐ yuán sòng. jí shěn zhī zhī sì wèi yě, yáng xíng mì fāng shèng, cháng yǒu tūn dōng nán zhī zhì qì. shěn zhī jū cháng yōu zhī, yīn qí xiān rén cháng wèi shàng lán suǒ zhī, nǎi shǐ rén jī jīn bó wǎng yí zhī, hào yuē" sòng gōng", qiě wèn guó zhī xiū jiù. shǐ huí, shàng lán yǐ shí zì wèi bào, qí cí yuē:" bù pà yáng rù wū, zhǐ pà qián rù fù." shěn zhī dé zhī tàn yuē:" yáng zhě yáng yě, fù zhě fú yě, dé fēi fú zhōu zhī huàn, bù zài yáng xíng mì ér zài qián shì hū? jīn nèi wài jiāng lì wú xìng qián zhě, bì wèi zǐ sūn hòu shì zhī yōu yǐ." zhì yán xī wèi lián zhòng yù suǒ shā, zhū jiàng zhēng lì, jiāng nán chéng qí shí mìng chá wén huī lǐng bīng fá zhī, jīng nián bù néng xià. huì liǎng zhè jiù bīng zhì, wén huī fù bèi shòu dí, suì dà bài. zì shì fú zhōu guǒ wèi qián shì suǒ yǒu, rù fù zhī chèn shǐ yīng. gài guó zhī xīng shuāi, jiē míng shù jué dìng yǐ. xú yín, dēng dì guī mǐn zhōng, tú jìng dà liáng, yīn xiàn tài zǔ yóu dà liáng fù. shí liáng zǔ yǔ tài yuán wǔ huáng wèi chóu dí, wǔ huáng miǎo yī mù, ér yòu chū zì shā tuó bù luò, yín yù qū mèi liáng zǔ, gù cí jí zhī, yún:" yī yǎn xiōng nú, wàng yīng wēi ér dǎn luò." wèi jǐ, yǒu rén dé qí běn shì tài yuán zhě, wǔ huáng jiàn ér dà nù. jí zhuāng zōng zhī miè liáng yě, sì fāng zhū hóu yǐ wéi táng shì fù xīng, fèng chēn wèi qìng zhě xiāng jì. wáng shěn zhī zài mǐn zhōng, yì qiǎn shǐ zhì, jù zhào qí shǐ wèn yuē: " xú yín zài fǒu?" shǐ bù gǎn yǐn, yǐ wú yàng duì, zhuāng zōng yīn cǎn rán yuē:" rǔ guī yǔ wáng shěn zhī, fù mǔ zhī chóu, bù kě tóng tiān, xú yín zhǐ chì xiān dì, jīn wén zài bǐ zhōng, hé yǐ róng zhī?" shǐ huí, jù yǐ gào, shěn zhī yuē: " rú cǐ zé zhǔ shàng yù shā xú yín ěr, jīn shā zé wèi gǎn fèng zhào, dàn bù kě yǐ yòng yǐ." jí rì jiè hūn zhě bù dé yǐn jiē, xú yín zuò shì zhōng shēn zhǐ yú mì shū zhèng zì. jiāng wèi, jiàn zhōu rén, gōng yú shī. gān yòu zhōng, fú zhōu wáng shì guó luàn, yǒu gù rén rèn fú zhōu guān shǔ, kǒng huò jí, yī dàn wáng qù, jiāng bēn jiāng nán, nǎi jiān dào yè wèi. jīng shù rì, wèi qiě yǔ cǎo tóu jiāng nán biǎo. qí rén wèi chū jìng, zāo biān lì suǒ qín, réng yú náng zhōng de suǒ zhuàn biǎo zhāng, yú shì shōu wèi yǔ bēn zhě, jù xiè ér sòng. wèi lín xíng, cí sè bù náo, qiě yuē:" jī kāng zhī jiāng sǐ yě, gù rì yǐng ér tán qín, wú jīn qín zé bù xiá dàn, fù yī piān kě yǐ." nǎi suǒ bǐ wèi shī yuē:" yá gǔ qīn rén jí, xī qīng rì yù xié. huáng quán wú lǚ diàn, jīn yè sù shuí jiā?" wén zhě mò bù shāng zhī. huáng tāo, zài mǐn zhōng wèi wáng shěn zhī tuī guān. yī dàn kuì zhī yú, shí tāo fāng yǔ xú yín duì tán, suì qǐng dài wéi xiè jiān. yín yuán bǐ ér chéng, qí lüè yuē:" xián zhū duàn suǒ, cái cóng yáng xù xuán lái liè zài diāo pán, biàn dào féng huān shí chù." shí rén dà chēng zhī.
延羲,嗣伪位,改元永隆,在位六年遇弑。兄延政,自称帝于福州,晋开运三 年,为李景所灭。《五代史补》:王潮之来福建也,值连帅陈岩卒,子婿范晖自称 留后,潮攻拔之,尽有其地,遂为福建观察使。至其弟审知立,虽天下多事,犹能 修其职贡,朝廷嘉之,封闽王。审知卒,子延钧嗣,无识,辄改审知制度,僭称大 闽,改元龙启,其后为子昶杀。昶多行不道,闽人杀之。立从父延羲,改元永隆, 延羲不恤政事,国乱,为其将连重遇所杀,王氏之族遂灭。先是,梁朝有王霸者, 即王氏之远祖,为道士,居于福州之怡山时,爱二皁荚树,因其下筑坛,为朝礼之 所,其后丹成冲虚而去,霸尝云:“吾之子孙,当有王于此方者。”乃自为谶,藏 之于地。唐光启中,烂柯道士徐景元,因于坛东北隅取土,获其诗,曰:“树枯不 用伐,坛坏不须结。不满一千年,自有系孙列。”又曰:“后来是三王,潮水荡祸 殃。岩逢二乍间,未免有销亡。子孙依吾道,代代封闽疆。”议者以为:潮荡祸殃, 谓王潮除其祸患以开基业也;岩逢二乍间,谓陈岩逢王潮未几而亡,土地为其所有 也;代代封闽疆,谓潮与审知也,代代盖两世之称,明封崇不过潮与审知两世耳。 初,王潮尝假道于洪州,时钟传为洪州节度使,以王潮若得福建,境土相接,必为 己患,阴欲诛之。有僧上蓝者,通于术数,动皆先知,大为钟所重。因入谒,察传 词气,惊曰:“令公何故起恶意,是欲杀王潮否?”传不敢隐,尽以告之。上蓝曰: “老僧观王潮与福建有缘,必变,彼时作一好世界。令公宜加礼厚待,若必杀之, 令公之福去矣。”于是传加以援送。及审知之嗣位也,杨行密方盛,常有吞东南之 志气。审知居常忧之,因其先人尝为上蓝所知,乃使人赍金帛往遗之,号曰“送供”, 且问国之休咎。使回,上蓝以十字为报,其词曰:“不怕羊入屋,只怕钱入腹。” 审知得之叹曰:“羊者杨也,腹者福也,得非福州之患,不在杨行密而在钱氏乎? 今内外将吏无姓钱者,必为子孙后世之忧矣。”至延羲为连重遇所杀,诸将争立, 江南乘其时命查文徽领兵伐之,经年不能下。会两浙救兵至,文徽腹背受敌,遂大 败。自是福州果为钱氏所有,入腹之谶始应。盖国之兴衰,皆冥数决定矣。徐寅, 登第归闽中,途径大梁,因献太祖《游大梁赋》。时梁祖与太原武皇为雠敌,武皇 眇一目,而又出自沙陀部落,寅欲曲媚梁祖,故词及之,云:“一眼匈奴,望英威 而胆落。”未几,有人得其本示太原者,武皇见而大怒。及庄宗之灭梁也,四方诸 侯以为唐室复兴,奉琛为庆者相继。王审知在闽中,亦遣使至,遽召其使问曰: “徐寅在否?”使不敢隐,以无恙对,庄宗因惨然曰:“汝归语王审知,父母之雠, 不可同天,徐寅指斥先帝,今闻在彼中,何以容之?”使回,具以告,审知曰: “如此则主上欲杀徐寅耳,今杀则未敢奉诏,但不可以用矣。”即日戒阍者不得引 接,徐寅坐是终身止于秘书正字。江为,建州人,工于诗。乾祐中,福州王氏国乱, 有故人任福州官属,恐祸及,一旦亡去,将奔江南,乃间道谒为。经数日,为且与 草投江南表。其人未出境,遭边吏所擒,仍于囊中得所撰表章,于是收为与奔者, 俱械而送。为临刑,词色不挠,且曰:“嵇康之将死也,顾日影而弹琴,吾今琴则 不暇弹,赋一篇可矣。”乃索笔为诗曰:“衙鼓侵人急,西倾日欲斜。黄泉无旅店, 今夜宿谁家?”闻者莫不伤之。黄滔,在闽中为王审知推官。一旦馈之鱼,时滔方 与徐寅对谈,遂请代为谢笺。寅援笔而成,其略曰:“衔诸断索,才从羊续悬来; 列在雕盘,便到冯欢食处。”时人大称之。
shǐ chén yuē: xī táng zuò héng liú, yì fāng gē jù, xíng mì yǐ gāo cái jié zú qǐ zhī yú qián, lǐ qǐ yǐ lǚ shuāng jiān bīng dé zhī yú hòu, yǐ wěi yì wěi, yú liù shí nián. jì yǒu zhōu xìng báo fá zhī shī, huáng shàng shì huái róu zhī dé, ér nǎi zǒu tī háng ér rù gòng, fèng zhēng shuò yǐ lái tíng, rú shì zé cháng jiāng zhī xiǎn, yòu hé zú yǐ shì zāi! shěn zhī pì jù yī yú, jǐn jiāng shù shì, shǐ zé kě fāng yú wú ruì, zhōng zé qiè xiào yú wèi tuó, yǔ fū xué fēng jǐng wā, yì hé xiāng yuǎn zāi! wǔ jì zhī wáng, gài qí xìng yě.
史臣曰:昔唐祚横流,异方割据,行密以高材捷足启之于前,李棨以履霜坚冰 得之于后,以伪易伪,逾六十年。洎有周兴薄伐之师,皇上示怀柔之德,而乃走梯 杭而入贡,奉正朔以来庭,如是则长江之险,又何足以恃哉!审知僻据一隅,仅将 数世,始则可方于吴芮,终则窃效于尉佗,与夫穴蜂井蛙,亦何相远哉!五纪之亡, 盖其幸也。