mǐn dì, huì cóng hòu, xiǎo zì pú sà nú, míng zōng dì sān zi yě. mǔ zhāo yì huáng hòu xià shì, yǐ tiān yòu shí yī nián suì zài jiǎ xū, shí yī yuè èr shí bā rì gēng shēn, shēng dì yú jìn yáng jiù dì. dì tiáo chèn hǎo dú chūn qiū, lüè tōng dà yì, mào lèi míng zōng, yóu zhōng ài.
閔帝,諱從厚,小字菩薩奴,明宗第三子也。母昭懿皇后夏氏,以天祐十一年 歲在甲戌,十一月二十八日庚申,生帝於晉陽舊第。帝髫齔好讀《春秋》,略通大 義,貌類明宗,尤鍾愛。
tiān chéng yuán nián, shòu jīn zǐ guāng lù dài fū jiǎn xiào sī tú. èr nián sì yuè, jiā jiǎn xiào tài bǎo tóng píng zhāng shì hé nán yǐn, pàn liù jūn zhū wèi shì. shí yī yuè, jiā jiǎn xiào tài fù. sān nián sān yuè, shòu biàn zhōu jié dù shǐ. sì nián, yí zhèn hé dōng. zhǎng xìng yuán nián, gǎi shòu zhèn zhōu jié dù shǐ, xún fēng sòng wáng. èr nián, jiā jiǎn xiào tài wèi jiān shì zhōng, yí zhèn yè dōu. sān nián, jiā zhōng shū lìng. qín wáng cóng róng, dì tóng mǔ xiōng yě, yǐ dì yǒu dé wàng, shēn suǒ cāi jì. dì zài yè gōng, héng yōu qí huò, rán shàn yú chéng shùn, jìng miǎn xián xì.
天成元年,授金紫光祿大夫、檢校司徒。二年四月,加檢校太保、同平章事、 河南尹,判六軍諸衛事。十一月,加檢校太傅。三年三月,授汴州節度使。四年, 移鎮河東。長興元年,改授鎮州節度使,尋封宋王。二年,加檢校太尉、兼侍中, 移鎮鄴都。三年,加中書令。秦王從榮,帝同母兄也,以帝有德望,深所猜忌。帝 在鄴宮,恆憂其禍,然善於承順,竟免閒隙。
sì nián shí yī yuè èr shí rì, qín wáng zhū. yì rì, míng zōng qiǎn xuān huī shǐ mèng hàn qióng chí yì zhào dì, èr shí liù rì, míng zōng bēng, èr shí jiǔ rì, dì zhì zì yè. shí èr yuè guǐ mǎo shuò, fā sàng yú xī gōng, dì yú jiù qián jí wèi. dīng wèi, qún chén shàng biǎo qǐng tīng zhèng, biǎo zài shàng, zhào yǔn. jǐ yǒu, zhōng wài jiāng shì gěi cì yǒu chà. gēng xū, dì cuī fú jiàn qún chén yú guǎng shòu mén zhī dōng wǔ xià, zǎi chén féng dào jìn yuē: bì xià jiǔ jū āi huǐ, chén děng xián yuàn yī dǔ shèng yán. zhū hóng zhāo qián jǔ mào, qún chén zài bài ér tuì. yù guāng zhèng lóu cún wèn jūn mín. xīn hài, cì sī yī wáng shì sǐ, zuò qín wáng shì yě. guǐ chǒu, yǐ qián zhèn zhōu jié dù shǐ jīng wáng cóng mǐn quán zhī hé nán fǔ shì, xún yǐ lú zhì dài zhī. yǐ mǎo, cì sī yí kāng shì sǐ, shì lián wáng shì yě. bǐng chén, yǐ tiān xióng jūn jié dù pàn guān táng ruì wèi jiàn yì dài fū, zhǎng shū jì zhào tuàn wèi qǐ jū láng, yuán cóng dōu yā yá sòng lìng xún wèi cí zhōu cì shǐ. dīng sì, yǐ zuǒ pú shè píng zhāng shì féng dào wèi shān líng shǐ, hù bù shàng shū hán yàn yùn wèi fù, zhōng shū shè rén wáng yán wèi pàn guān, lǐ bù shàng shū wáng quán wèi lǐ yí shǐ, bīng bù shàng shū lǐ líng wèi lǔ bù shǐ, yù shǐ zhōng chéng lóng mǐn wèi yí zhàng shǐ, yòu pú shè quán zhī hé nán fǔ lú zhì wèi qiáo dào dùn dì shǐ. gēng shēn, yǐ qián xiāng zhōu cì shǐ hǎo qióng wèi yòu xiāo wèi dà jiāng jūn, chōng xuān huī běi yuàn shǐ yǐ guāng lù qīng chōng sān sī fù shǐ wáng méi wèi sān sī shǐ. guǐ hài, gù jiǎn xiào tài wèi yòu wèi shàng jiāng jūn chōng sān sī shǐ sūn yuè zèng tài wèi qí guó gōng. dīng mǎo, dì shì cuī fú, qún chén sān shàng biǎo, qǐng fù cháng shàn, yù zhèng diàn, cóng zhī. xīn wèi, dì yù zhōng xìng diàn, qún chén liè wèi, féng dào shēng jiē jìn jiǔ. dì yuē: bǐ yú cǐ wù wú ài, chú bīn yǒu zhī huì, bù jìn zūn jiǎ. kuàng zài chén tòng zhī zhōng, ān shì yǐn dàn! mìng chè zhī.
四年十一月二十日,秦王誅。翼日,明宗遣宣徽使孟漢瓊馳驛召帝,二十六日, 明宗崩,二十九日,帝至自鄴。十二月癸卯朔,發喪於西宮,帝於柩前即位。丁未, 群臣上表請聽政,表再上,詔允。己酉,中外將士給賜有差。庚戌,帝縗服見群臣 於廣壽門之東廡下,宰臣馮道進曰:「陛下久居哀毀,臣等咸願一睹聖顏。」硃宏 昭前舉帽,群臣再拜而退。御光政樓存問軍民。辛亥,賜司衣王氏死,坐秦王事也。 癸丑,以前鎮州節度使、涇王從敏權知河南府事,尋以盧質代之。乙卯,賜司儀康 氏死,事連王氏也。丙辰,以天雄軍節度判官唐汭為諫議大夫,掌書記趙彖為起居 郎,元從都押衙宋令詢為磁州刺史。丁巳,以左僕射、平章事馮道為山陵使,戶部 尚書韓彥惲為副,中書舍人王延為判官,禮部尚書王權為禮儀使,兵部尚書李鈴為 鹵簿使,御史中丞龍敏為儀仗使,右僕射、權知河南府盧質為橋道頓遞使。庚申, 以前相州刺史郝瓊為右驍衛大將軍,充宣徽北院使;以光祿卿、充三司副使王玫為 三司使。癸亥,故檢校太尉、右衛上將軍、充三司使孫岳贈太尉、齊國公。丁卯, 帝釋縗服,群臣三上表,請復常膳,御正殿,從之。辛未,帝御中興殿,群臣列位, 馮道升階進酒。帝曰:「比於此物無愛,除賓友之會,不近樽斝。況在沉痛之中, 安事飲啖!」命徹之。
yīng shùn yuán nián chūn zhēng yuè rén shēn shuò, dì yù guǎng shòu diàn shì cháo, bǎi liáo yì gé mén fèng wèi. shí yì zhě yún, yuè shǒu yǐ cháo fú lín, bù shì cháo kě yě. yǐ hài, qì dān qiǎn shǐ cháo gòng. liáo shǐ tài zōng jì: tiān xiǎn jiǔ nián rùn yuè wù wǔ, táng qiǎn shǐ lái gào āi, jí rì qiǎn shǐ jì diào. dīng chǒu, yǐ tài cháng qīng cuī jū jiǎn wèi mì shū jiān, yǐ qián cài zhōu cì shǐ zhāng jì zuò wèi zuǒ wǔ wèi shàng jiāng jūn, chōng shān líng qiáo dào dùn dì fù shǐ. wù yín, yù míng táng diàn, zhàng wèi rú yí, gōng xuán lè zuò, qún chén cháo fú jiù wèi, xuān zhì dà shè tiān xià, gǎi zhǎng xìng wǔ nián wèi yīng shùn yuán nián. shí yì zhě yǐ zǐ gōng zài bìn, gōng xiàn lè zuò, fēi lǐ yě, xuán ér bù zuò kě yě. huí gú kè hán rén měi qiǎn shǐ gòng fāng wù, gù kè hán rén yù jìn yí liú mǎ. shì rì, mìng zhòng shǐ sān shí wǔ rén yǐ xiān dì ān mǎ yī dài fēn cì fān wèi.
應順元年春正月壬申朔,帝御廣壽殿視朝,百僚詣閣門奉慰。時議者雲,月首 以朝服臨,不視朝可也。乙亥,契丹遣使朝貢。《遼史·太宗紀》:天顯九年閏月 戊午,唐遣使來告哀,即日遣使祭弔。丁丑,以太常卿崔居儉為秘書監,以前蔡州 刺史張繼祚為左武衛上將軍,充山陵橋道頓遞副使。戊寅,御明堂殿,仗衛如儀, 宮懸樂作,群臣朝服就位,宣制大赦天下,改長興五年為應順元年。時議者以梓宮 在殯,宮縣樂作,非禮也,懸而不作可也。回鶻可汗仁美遣使貢方物,故可汗仁裕 進遺留馬。是日,命中使三十五人以先帝鞍馬衣帶分賜籓位。
gēng chén, zǎi chén féng dào jiā sī kōng, lǐ yú jiā yòu pú shè, liú xù jiā lì bù shàng shū, yú bìng rú gù. rén wǔ, shì wèi qīn jūn mǎ bù jūn dōu zhǐ huī shǐ hé yáng jié dù shǐ kāng yì chéng jiā jiǎn xiào tài wèi jiān shì zhōng, pàn liù jūn zhū wèi shì. jiǎ shēn, yǐ shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ níng guó jūn jié dù shǐ ān yàn wēi wèi hé zhōng jié dù shǐ yǐ shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ zhōng zhèng jūn jié dù shǐ zhāng cóng bīn wèi jīng zhōu jié dù shǐ, bìng jiā jiǎn xiào tài fù yǐ pěng shèng zuǒ yòu xiāng dōu zhǐ huī shǐ qīn zhōu cì shǐ zhū hóng shí wèi níng guó jūn jié dù shǐ, jiā jiǎn xiào tài bǎo, chōng shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ yǐ yán wèi zuǒ yòu xiāng dōu zhǐ huī shǐ yán zhōu cì shǐ huáng fǔ yù wèi zhōng zhèng jūn jié dù shǐ jiǎn xiào tài bǎo, chōng shì wèi bù jūn dōu zhǐ huī shǐ. wù zǐ, shū mì shǐ jiǎn xiào tài wèi tóng píng zhāng shì zhū hóng zhāo, shū mì shǐ jiǎn xiào tài wèi tóng zhōng shū mén xià èr pǐn féng yūn bìng jiā jiān zhōng shū lìng. běi jīng liú shǒu hé dōng jié dù shǐ jiān dà tóng zhāng guó zhèn wǔ wēi sāi děng jūn fān hàn mǎ bù zǒng guǎn shí jìng táng jiā jiān zhōng shū lìng yōu zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi jiān zhōng shū lìng zhào dé jūn jiā jiǎn xiào tài shī jiān zhōng shū lìng. shū mì shǐ féng yūn biǎo jiān ràng zhōng shū lìng, zhì gǎi jiān shì zhōng, fēng bīn guó gōng. gēng yín, fèng xiáng jié dù shǐ lù wáng cóng kē jiā jiān shì zhōng qīng zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi jiān zhōng shū lìng fáng zhī wēn jiā jiǎn xiào tài shī. xīn mǎo, yǐ hàn lín xué shì chéng zhǐ shàng shū yòu chéng lǐ yì wèi gōng bù shàng shū, yǐ mì shū jiān lú wén jì wèi tài cháng qīng, chōng shān líng lǐ yí shǐ. rén chén, jīng nán jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi jiān zhōng shū lìng gāo cóng huì fēng nán píng wáng hú nán jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi jiān zhōng shū lìng mǎ xī fàn fēng chǔ wáng. jiǎ wǔ, liǎng zhè jié dù shǐ jiǎn xiào tài shī shǒu zhōng shū lìng wú wáng qián yuán guàn jìn fēng wú yuè wáng qián míng zhōu tuán liàn shǐ huáng fǔ lì jiā jiǎn xiào tài bǎo, chōng fū zhōu jié dù shǐ qián zhāng yì jūn jié dù shǐ kāng fú jiā jiǎn xiào tài fù, chōng bīn zhōu jié dù shǐ jiàn nán dōng xī liǎng chuān jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi jiān zhōng shū lìng shǔ wáng mèng zhī xiáng jiā jiǎn xiào tài shī. zhì xià, zhī xiáng cí bù shòu mìng. bǐng shēn, zhèn zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi jiān shì zhōng fàn yán guāng, biàn zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài wèi jiān shì zhōng zhào yán shòu, bìng jiā jiǎn xiào tài shī. wù xū, shān nán xī dào jié dù shǐ jiǎn xiào tài fù tóng píng zhāng shì zhāng qián zhāo, xiāng zhōu jié dù shǐ zhào zài lǐ, bìng jiā jiǎn xiào tài wèi. xīn chǒu, yǐ zhèn wǔ jūn jié dù shǐ ān běi dōu hù yáng tán jiān dà tóng zhāng guó zhèn wǔ wēi sāi děng jūn dōu yú hòu, chōng běi miàn mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ.
庚辰,宰臣馮道加司空,李愚加右僕射,劉煦加吏部尚書,余並如故。壬午, 侍衛親軍馬步軍都指揮使、河陽節度使康義誠加檢校太尉、兼侍中,判六軍諸衛事。 甲申,以侍衛馬軍都指揮使、寧國軍節度使安彥威為河中節度使;以侍衛步軍都指 揮使、忠正軍節度使張從賓為涇州節度使,並加檢校太傅;以捧聖左右廂都指揮使、 欽州刺史硃洪實為寧國軍節度使,加檢校太保,充侍衛馬軍都指揮使;以嚴衛左右 廂都指揮使、岩州刺史皇甫遇為中正軍節度使、檢校太保,充侍衛步軍都指揮使。 戊子,樞密使、檢校太尉、同平章事硃宏昭,樞密使、檢校太尉、同中書門下二品 馮贇並加兼中書令。北京留守、河東節度使兼大同彰國振武威塞等軍蕃漢馬步總管 石敬瑭加兼中書令;幽州節度使、檢校太尉、兼中書令趙德鈞加檢校太師、兼中書 令。樞密使馮贇表堅讓中書令,制改兼侍中,封邠國公。庚寅,鳳翔節度使、潞王 從珂加兼侍中;青州節度使、檢校太尉、兼中書令房知溫加檢校太師。辛卯,以翰 林學士承旨、尚書右丞李懌為工部尚書,以秘書監盧文紀為太常卿,充山陵禮儀使。 壬辰,荊南節度使、檢校太尉、兼中書令高從誨封南平王;湖南節度使、檢校太尉、 兼中書令馬希范封楚王。甲午,兩浙節度使、檢校太師、守中書令、吳王錢元瓘進 封吳越王;前洺州團練使皇甫立加檢校太保,充鄜州節度使;前彰義軍節度使康福 加檢校太傅,充邠州節度使;劍南東、西兩川節度使、檢校太尉、兼中書令、蜀王 孟知祥加檢校太師。制下,知祥辭不受命。丙申,鎮州節度使、檢校太尉、兼侍中 范延光,汴州節度使、檢校太尉、兼侍中趙延壽,並加檢校太師。戊戌,山南西道 節度使、檢校太傅、同平章事張虔釗,襄州節度使趙在禮,並加檢校太尉。辛丑, 以振武軍節度使、安北都護楊檀兼大同、彰國、振武、威塞等軍都虞候,充北面馬 軍都指揮使。
rùn yuè rén yín shuò, qún chén fù xī gōng lín. guǐ mǎo, yù wén míng diàn rù gé. yǐ qián yòu pú shè quán zhī hé nán fǔ shì lú zhì wèi tài zǐ shǎo fù jiān hé nán yǐn. yǐ jiàn yì dài fū táng ruì shàn bù láng zhōng zhī zhì gào chén yì bìng wèi gěi shì zhōng, chōng shū mì yuàn zhí xué shì. tōng jiàn: ruì yǐ wén xué cóng dì, lì sān zhèn zài mù fǔ. jí jí wèi, jiāng zuǒ zhī yǒu cái zhě, zhū féng jiē chì zhú zhī. ruì xìng yū shū, zhū féng kǒng dì hán nù yǒu shí ér fā, nǎi yǐn ruì yú mì jìn, yǐ qí dǎng chén yì jiān zhī. xuān huī nán yuàn shǐ biāo qí dà jiāng jūn zuǒ wèi shàng jiāng jūn zhī nèi shì shěng mèng hàn qióng jiā kāi fǔ yí tóng sān sī, cì zhōng zhēn fú yùn bǎo tài gōng chén. bǐng wǔ, zhèng yá mìng shǐ cè huáng tài hòu cáo shì. wù shēn, yǐ qián xióng wǔ jūn jié dù shǐ liú zhòng yīn wèi yòu wèi shàng jiāng jūn, xíng zhōu jié dù shǐ zhào fèng jiā jué yì. zì shì zhū fān zhèn wén wǔ chén liáo jiē cì dì jiā ēn, dì sì wèi tán ēn zé yě. yǐ hàn lín xué shì zhōng shū shè rén cuī zhuó wèi gōng bù shì láng, yī qián chōng zhí. yǐ gěi shì zhōng zhāng péng wèi yù shǐ zhōng chéng, yǐ yù shǐ zhōng chéng lóng mǐn wèi bīng bù shì láng, yǐ tài pú shǎo qīng dòu wéi wèi dà lǐ qīng. jiǎ yín, zhèng yá mìng shǐ cè huáng tài fēi wáng shì. jí xián yuàn shàng yán: zhǔn chì shū xiū chuàng líng yān gé, xún fèng zhào wèn gé gāo xià děng jí. jǐn àn líng yān gé, dōu zhǎng ān shí zài xī nèi sān qīng diàn cè, huà xiàng jiē běi miàn, gé yǒu zhōng gé, gé nèi miàn běi xiě gōng gāo zǎi fǔ, nán miàn xiě gōng gāo zhū hóu wáng, gé wài miàn cì dì tú huà gōng chén tí zàn. zì xī jīng bǎn dàng, sì shí yú nián, jiù rì zhǔ zhǎng guān lì jí huà xiàng gōng rén, bìng yǐ lún sàng, jí xián yuàn suǒ guǎn xiě zhēn guān huà zhēn guān rén shù bù shǎo, dōu luò hòu fèi zhí. jīn jiāng qǐ gé, wàng xiān dìng zuǒ mìng gōng chén rén shù, qǐng xià hàn lín yuàn yù lìng xiě zhēn běn, jí xià jiāng zuò jiān xìng gōng, cì xù jiān jià xiū jiàn. nǎi zhào jí xián yù shū yuàn fù zhì xiě zhēn guān huà zhēn guān gè yī yuán, yú yī suǒ zòu. dīng sì, ān zhōu zòu, cǐ yuè qī rì yè, jié dù shǐ fú yàn chāo wèi bù qǔ wáng xī quán suǒ hài, fèi cháo yī rì. wù wǔ, yǐ qián zhèn wǔ jūn jié dù shǐ ān běi dōu hù gāo xíng zhōu wèi zhāng wǔ jié dù shǐ. xīn yǒu, yǐ qián yùn zhōu wéi shǐ fàn zhèng wèi shào fǔ jiān. bǐng yín, xìng zhì dé gōng. chē jià zhì xìng jiào mén, yǒu fēi yuān zì kōng ér zhuì, jiāng yú yù qián. shì rì dà fēng huì míng.
閏月壬寅朔,群臣赴西宮臨。癸卯,御文明殿入閣。以前右僕射、權知河南府 事盧質為太子少傅兼河南尹。以諫議大夫唐汭、膳部郎中知制誥陳乂並為給事中, 充樞密院直學士。《通鑑》:汭以文學從帝,歷三鎮在幕府。及即位,將佐之有才 者,硃、馮皆斥逐之。汭性迂疏,硃、馮恐帝含怒有時而發,乃引汭於密近,以其 黨陳乂監之。宣徽南院使、驃騎大將軍、左衛上將軍、知內侍省孟漢瓊加開府儀同 三司,賜忠貞扶運保泰功臣。丙午,正衙命使冊皇太后曹氏。戊申,以前雄武軍節 度使劉仲殷為右衛上將軍,邢州節度使趙鳳加爵邑。自是諸籓鎮文武臣僚皆次第加 恩,帝嗣位覃恩澤也。以翰林學士、中書舍人崔梲為工部侍郎,依前充職。以給事 中張鵬為御史中丞,以御史中丞龍敏為兵部侍郎,以太僕少卿竇維為大理卿。甲寅, 正衙命使冊皇太妃王氏。集賢院上言:「准敕書修創凌煙閣,尋奉詔問閣高下等級。 謹按凌煙閣,都長安時在西內三清殿側,畫像皆北面,閣有中隔,隔內面北寫功高 宰輔,南面寫功高諸侯王,隔外面次第圖畫功臣題贊。自西京板蕩,四十餘年,舊 日主掌官吏及畫像工人,並已淪喪,集賢院所管寫真官、畫真官人數不少,都洛後 廢職。今將起閣,望先定佐命功臣人數,請下翰林院預令寫真本,及下將作監興功, 次序間架修建。」乃詔集賢御書院復置寫真官、畫真官各一員,余依所奏。丁巳, 安州奏,此月七日夜,節度使符彥超為部曲王希全所害,廢朝一日。戊午,以前振 武軍節度使、安北都護高行周為彰武節度使。辛酉,以前鄆州囗使范政為少府監。 丙寅,幸至德宮。車駕至興教門,有飛鳶自空而墜,僵於御前。是日大風晦冥。
èr yuè yǐ hài, yǐ qián zhèn zhōu jié dù shǐ jīng wáng cóng mǐn wèi sòng zhōu jié dù shǐ. jǐ mǎo, yǐ qián xú zhōu jié dù shǐ jiǎn xiào tài fù lǐ jìng zhōu wèi ān zhōu jié dù shǐ. shì rì, xuān shòu fèng xiáng jié dù shǐ lù wáng cóng kē wèi quán běi jīng liú shǒu yǐ běi jīng liú shǒu shí jìng táng quán zhī zhèn zhōu jūn zhōu shì yǐ zhèn zhōu fàn yán guāng quán zhī yè dōu liú shǒu shì yǐ qián hé zhōng jié dù shǐ yáng wáng cóng zhāng quán zhī fèng xiáng jūn jūn fǔ shì. gēng yín, xìng shān líng gōng zuò suǒ. shì rì, xī jīng liú shǒu wáng sī tóng zòu, fèng xiáng jié dù shǐ lù wáng cóng kē jù mìng. dīng yǒu, wáng sī tóng jiā tóng píng zhāng shì, chōng xī miàn xíng yíng dōu bù shǔ yǐ qián bīn zhōu jié dù shǐ yào yàn chóu wèi fù bù shǔ. yǐ hé zhōng jié dù shǐ ān yàn wēi wèi xī miàn bīng mǎ dōu jiān, yǐ qián dìng zhōu jié dù shǐ lǐ dé chōng wèi quán běi jīng liú shǒu. shān líng shǐ zòu: fú dǔ yù zhá, huáng dì qīn fèng líng jià zhì yuán líng. fú jiàn lèi cháo gù shì, rén jūn wú qīn sòng zàng zhī yí, qǐng chē jià bù xíng. bù cóng. yǐ wèi, shū mì shǐ féng yūn qǐ fù shì shì, shí yūn dīng mǔ yōu yě. jǐ hài, yǐ sī nóng qīng zhāng bó wèi diàn zhōng jiān. gēng zǐ, diàn zhí chǔ kuāng zuò shàng yán, jiān qǔ bó zhōu tuán liàn shǐ lǐ zhòng jí zhì sòng zhōu, xì yú jūn yuàn. zhòng jí, lù wáng zhī zhǎng zi, jí yōu yú sòng zhōu, dì yóu yǐ jīn bó cì zhī, jí wén xī shī xián pàn, fāng qiǎn shǐ shā zhī.
二月乙亥,以前鎮州節度使、涇王從敏為宋州節度使。己卯,以前徐州節度使、 檢校太傅李敬周為安州節度使。是日,宣授鳳翔節度使、潞王從珂為權北京留守; 以北京留守石敬瑭權知鎮州軍州事;以鎮州范延光權知鄴都留守事;以前河中節度 使、洋王從璋權知鳳翔軍軍府事。庚寅,幸山陵工作所。是日,西京留守王思同奏, 鳳翔節度使、潞王從珂拒命。丁酉,王思同加同平章事,充西面行營都部署;以前 邠州節度使藥彥稠為副部署。以河中節度使安彥威為西面兵馬都監,以前定州節度 使李德珫為權北京留守。山陵使奏:「伏睹御札,皇帝親奉靈駕至園陵。伏見累朝 故事,人君無親送葬之儀,請車駕不行。」不從。乙未,樞密使馮贇起復視事,時 贇丁母憂也。己亥,以司農卿張鎛為殿中監。庚子,殿直楚匡祚上言,監取亳州團 練使李重吉至宋州,繫於軍院。重吉,潞王之長子,及幽於宋州,帝猶以金帛賜之, 及聞西師咸叛,方遣使殺之。
sān yuè jiǎ chén, yǐ qián tài pú shǎo qīng wèi rén è wèi tài pú qīng. xìng yuán jié dù shǐ zhāng qián zhāo zòu, huì hé tǎo fèng xiáng. bǐng wǔ, yǐ yòu lǐng wèi shàng jiāng jūn wǔ yán hàn wèi yǐng zhōu cì shǐ. dīng wèi, yáng zhōu sūn hàn sháo zòu, zhì xìng yuán yǔ zhāng qián zhāo tóng yì jìn jūn. jǐ yǒu, yǐ zhèn zhōu jié dù shǐ fàn yán guāng yī qián jiǎn xiào tài shī jiān shì zhōng, xíng xìng táng yǐn, chōng tiān xióng jūn jié dù shǐ běi miàn shuǐ lù zhuǎn yùn zhì zhì shǐ yǐ běi jīng liú shǒu hé dōng jié dù shǐ shí jìng táng yī qián jiǎn xiào tài wèi jiān zhōng shū lìng, qí zhēn dìng yǐn chōng zhèn zhōu jié dù shǐ dà tóng zhāng guó zhèn wǔ wēi sāi děng jūn fān hàn mǎ bù zǒng guǎn rú gù. xīn hài, yǐ qián dìng zhōu jié dù shǐ lǐ dé chōng wèi běi jīng liú shǒu, chōng hé dōng jié dù shǐ. xǔ wáng cóng yì jiā jiǎn xiào tài bǎo, qián hé zhōng jié dù shǐ yáng wáng cóng zhāng jiā jiǎn xiào tài fù. zhào: fān hóu dài píng zhāng shì yǐ shàng hōng, xǔ lì shén dào bēi, chà guān zhuàn wén. wèi dài píng zhāng shì jí cì shǐ, zhǔn lìng shì hé lì bēi zhě, qí wén rèn zì zhì zhuàn, bù zài zòu wén. yǐ mǎo, xìng yuán zhāng qián zhāo zòu, zì zhèn jiāng bīng fù fèng xiáng, shōu dà sàn guān. zōng zhèng sì zòu: zhǔn gù shì, zhū líng yǒu lìng chéng gè yī yuán, jìn lì gèng wěi běn xiàn lìng jiān zhī. yuán hé nán luò yáng shì jīng yì, jiān lìng chéng bù biàn. zhào tè zhì líng tái lìng chéng gè yī yuán. jǐ wèi, yǐ qián jīn wú dà jiāng jūn lǐ sù wèi zuǒ wèi shàng jiāng jūn, chōng shān líng xiū fèng shàng xià gōng dōu bù shǔ.
三月甲辰,以前太僕少卿魏仁鍔為太僕卿。興元節度使張虔釗奏,會合討鳳翔。 丙午,以右領衛上將軍武延翰為郢州刺史。丁未,洋州孫漢韶奏,至興元與張虔釗 同議進軍。己酉,以鎮州節度使范延光依前檢校太師、兼侍中,行興唐尹,充天雄 軍節度使、北面水陸轉運制置使;以北京留守、河東節度使石敬瑭依前檢校太尉、 兼中書令,其真定尹、充鎮州節度使、大同彰國振武威塞等軍蕃漢馬步總管如故。 辛亥,以前定州節度使李德珫為北京留守,充河東節度使。許王從益加檢校太保, 前河中節度使、洋王從璋加檢校太傅。詔:「籓侯帶平章事以上薨,許立神道碑, 差官撰文。未帶平章事及刺史,准令式合立碑者,其文任自製撰,不在奏聞。」乙 卯,興元張虔釗奏,自鎮將兵赴鳳翔,收大散關。宗正寺奏:「准故事,諸陵有令、 丞各一員,近例更委本縣令兼之。緣河南洛陽是京邑,兼令、丞不便。」詔特置陵 台令、丞各一員。己未,以前金吾大將軍李肅為左衛上將軍,充山陵修奉上下宮都 部署。
gēng shēn, xī miàn bù jūn dōu jiān wáng jǐng cóng děng zì jūn qián zhì, zòu: jīn yuè shí wǔ rì, dà jūn jìn gōng fèng xiáng. shí liù rì, yán wèi yòu xiāng dōu zhǐ huī shǐ yǐn huī yǐn jūn dōng miàn rù chéng, yòu yǔ lín dōu zhǐ huī shǐ yáng sī quán yǐn jūn xī miàn rù chéng, shān nán jūn kuì. dì wén zhī, wèi kāng yì chéng děng yuē: zhèn yòu nián sì wèi, wěi zhèng dà chén, xiōng dì zhī jiān, bì wú zhēn gěng. zhū gōng dà jì jiàn gào, zhèn dú nán wéi, shì zhì yú cǐ, hé fāng zhuǎn huò? zhèn dāng yǔ zuǒ yòu zì wǎng fèng xiáng, yíng xiōng zhǔ shè jì zhèn zì guī fān, yú lǐ wèi biàn.. zhū hóng zhāo féng yūn bù duì, yì chéng yuē: xī shī jīng kuì, gài yóu zhǔ jiāng shī cè. jīn jià xià bīng jiǎ shàng duō, chén qǐng zì wǎng guān xī, zhèn qí bīng wēi, è qí chōng yào. yì chéng yòu lèi zòu qǐng xíng, dì zhào shì wèi dōu jiāng yǐ xià xuān yuē: xiān huáng dì qì wàn guó, zhèn yú xiōng dì zhī zhōng, wú xīn zhēng lì, yī dàn bèi zhào zhǔ sàng, biàn wěi shè jì, qí yáng xiōng zhǎng, guǒ zhì cāi xián. qīng děng qǐng cóng xiān cháo qiān zhēng wàn zhàn, jīn rì zhī shì, níng bù tòng xīn! jīn jù fǔ kù, xī yǐ bān cì, qīng děng miǎn zhī! nǎi chū yín juàn qián hòu cì yú zhū jūn. shì shí fāng shì shān líng, fù yǒu cǐ cì, fǔ cáng wèi zhī yī kōng, jūn shì yóu fù shǎng wù yáng yán yú lù yuē: dào fèng xiáng gèng qǐng yī fēn. qí jiāo dàn wú wèi rú shì. xīn yǒu, xìng zuǒ cáng kù, shì gěi jiāng shì jīn bó. shì rì, zhū mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ zhū hóng shí, zuò yǔ kāng yì chéng fèn zhēng gù yě.
庚申,西面步軍都監王景從等自軍前至,奏:「今月十五日,大軍進攻鳳翔。 十六日,嚴衛右廂都指揮使尹暉引軍東面入城,右羽林都指揮使楊思權引軍西面入 城,山南軍潰。」帝聞之,謂康義誠等曰:「朕幼年嗣位,委政大臣,兄弟之間, 必無榛梗。諸公大計見告,朕獨難違,事至於此,何方轉禍?朕當與左右自往鳳翔, 迎兄主社稷;朕自歸籓,於理為便。。」硃宏昭、馮贇不對,義誠曰:「西師驚潰, 蓋由主將失策。今駕下兵甲尚多,臣請自往關西,振其兵威,扼其衝要。」義誠又 累奏請行,帝召侍衛都將以下宣曰:「先皇帝棄萬國,朕於兄弟之中,無心爭立, 一旦被召主喪,便委社稷,岐陽兄長,果致猜嫌。卿等頃從先朝千征萬戰,今日之 事,寧不痛心!今據府庫,悉以頒賜,卿等勉之!」乃出銀絹錢厚賜於諸軍。是時 方事山陵,復有此賜,府藏為之一空,軍士猶負賞物揚言於路曰:「到鳳翔更請一 分。」其驕誕無畏如是。辛酉,幸左藏庫,視給將士金帛。是日,誅馬軍都指揮使 硃洪實,坐與康義誠忿爭故也。
guǐ hài, yǐ kāng yì chéng wèi fèng xiáng xíng yíng dōu zhāo tǎo shǐ, yú rú gù. yǐ wáng sī tóng wèi fù zhāo tǎo shǐ yǐ ān cóng jìn wèi shùn huà jūn jié dù shǐ, chōng shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ. zhào zuǒ yòu yǔ lín jūn sì shí zhǐ huī gǎi wèi yán wèi, zuǒ yòu lóng wǔ shén wǔ jūn gǎi wèi pěng shèng. jiǎ zǐ, shǎn zhōu zòu, lù wáng zhì tóng guān, hài xī miàn dōu bù shǔ wáng sī tóng. yǐ hài, xuān yù xī miàn xíng yíng jiāng shì, qí píng fèng xiáng rì, rén shǎng èr bǎi qiān, fǔ kù bù zú, yǐ gōng wéi fú wán zēng gěi. zhào shì wèi mǎ jūn dōu zhǐ huī shǐ ān cóng jìn jīng chéng xún jiǎn. shì rì, cóng jìn yǐ dé lù wáng shū xí, qián bù fù xīn yǐ. dīng mǎo, lù wáng zhì shǎn zhōu. wù chén, dì jí zhào mèng hàn qióng, bù zhì zhào zhū hóng zhāo, hóng zhāo jù, tóu yú jǐng. ān cóng jìn xún shā féng yūn yú qí dì. shì yè, dì yǐ bǎi qí chū yuán wǔ mén, wèi kòng hè zhǐ huī shǐ mù róng qiān yuē: ěr chéng yǒu mǎ, kòng hè cóng yǔ. jí jià chū, jí hé mén bù xíng. qiān nǎi dì sù qīn xìn zhě yě, lín wēi rú shì, rén jiē è zhī.
癸亥,以康義誠為鳳翔行營都招討使,余如故。以王思同為副招討使;以安從 進為順化軍節度使,充侍衛馬軍都指揮使。詔左右羽林軍四十指揮改為嚴衛,左右 龍武、神武軍改為捧聖。甲子,陝州奏,潞王至潼關,害西面都部署王思同。乙亥, 宣諭西面行營將士,俟平鳳翔日,人賞二百千,府庫不足,以宮闈服玩增給。詔侍 衛馬軍都指揮使安從進京城巡檢。是日,從進已得潞王書檄,潛布腹心矣。丁卯, 潞王至陝州。戊辰,帝急召孟漢瓊,不至;召硃宏昭,宏昭懼,投於井。安從進尋 殺馮贇於其第。是夜,帝以百騎出元武門,謂控鶴指揮使慕容遷曰:「爾誠有馬, 控鶴從予。」及駕出,即闔門不行。遷乃帝素親信者也,臨危如是,人皆惡之。
shì yuè èr shí jiǔ rì yè, dì zhì wèi zhōu dōng qī bā lǐ, yù qí cóng zì dōng lái bù bì, zuǒ yòu chì zhī, nǎi yuē: zhèn zhōu jié dù shǐ shí jìng táng yě. dì xǐ, jìng táng bài wǔ yú lù, dì xià mǎ tòng kū, yù yǐ lù wáng wēi shè jì, kāng yì chéng yǐ xià pàn wǒ, wú yǐ zì bì, zhǎng gōng zhǔ jiàn jiào, nì ěr yú lù, móu shè jì dà jì. jìng táng yuē: wèi zhōu wáng hóng zhì sù jiù ān shì, qiě jiù hóng zhì tú zhī. jìng táng jí chí qí ér qián, jiàn hóng zhì yuē: zhǔ shàng bō qiān, zhì cǐ wēi pò, wú qī shǔ yě, hé yǐ tú quán? hóng zhì yuē: tiān zǐ bì dí, gǔ yì yǒu zhī, rán yú bēn pò zhī zhōng, yì yǒu jiāng xiāng guó bǎo fǎ wù, suǒ yǐ jūn zhǎng zhān fèng, bù jué qí wáng yě. jīn zǎi zhí jìn chén cóng hū? bǎo yù fǎ wù cóng hū? xún zhī wú yǒu. hóng zhì yuē: dà shù jiāng diān, fēi yī shéng suǒ wéi. jīn yǐ wǔ shí qí bēn cuàn, wú jiāng xiāng yī rén yōng cóng, ān néng xìng fù dà jì! suǒ wèi jiāo lóng shī yún yǔ zhě yě. jīn liù jūn jiāng shì zǒng zài lù dǐ yǐ, gōng zòng yǐ qī fān niàn jiù, wú nài zhī hé! suì yǔ hóng zhì tóng yè yú yì tíng, xuān zuò móu zhī. jìng táng yǐ hóng zhì suǒ chén yǐ wén, gōng jiàn kù shǐ shā shǒu róng bēn hóng jìn qián wèi jìng táng yuē: zhǔ shàng jí míng zōng ài zi, gōng jí míng zōng ài xù, fù guì jì tóng shòu, xiū qī hé gòng zhī. jīn móu yú qī fān, yù qī ān fù, fān suǒ cóng chén guó bǎo, yù yǐ cǐ wèi cí, wèi zéi suàn tiān zǐ yé! nǎi chōu pèi dāo cì jìng táng, jìng táng qīn jiāng chén huī hàn zhī, shǒu róng yǔ huī dān zhàn ér sǐ, hóng jìn yì zì wěn. shì rì, jìng táng jǐn zhū dì zhī cóng qí wǔ shí yú bèi, dú liú dì yú yì, nǎi chí qí qū luò.
是月二十九日夜,帝至衛州東七八里,遇騎從自東來不避,左右叱之,乃曰: 「鎮州節度使石敬瑭也。」帝喜,敬瑭拜舞於路,帝下馬慟哭,諭以「潞王危社稷, 康義誠以下叛我,無以自庇,長公主見教,逆爾於路,謀社稷大計。」敬瑭曰: 「衛州王宏贄宿舊諳事,且就宏贄圖之。」敬瑭即馳騎而前,見宏贄曰:「主上播 遷,至此危迫,吾戚屬也,何以圖全?」宏贄曰:「天子避狄,古亦有之,然於奔 迫之中,亦有將相、國寶、法物,所以軍長瞻奉,不覺其亡也。今宰職近臣從乎? 寶玉、法物從乎?」詢之無有。宏贄曰:「大樹將顛,非一繩所維。今以五十騎奔 竄,無將相一人擁從,安能興復大計!所謂蛟龍失雲雨者也。今六軍將士總在潞邸 矣,公縱以戚籓念舊,無奈之何!」遂與宏贄同謁於驛亭,宣坐謀之。敬瑭以宏贄 所陳以聞,弓箭庫使沙守榮、奔洪進前謂敬瑭曰:「主上即明宗愛子,公即明宗愛 婿,富貴既同受,休戚合共之。今謀於戚籓,欲期安復,翻索從臣、國寶,欲以此 為辭,為賊算天子耶!」乃抽佩刀刺敬瑭,敬瑭親將陳暉捍之,守榮與暉單戰而死, 洪進亦自刎。是日,敬瑭盡誅帝之從騎五十餘輩,獨留帝於驛,乃馳騎趨洛。
sì yuè sān rì, lù wáng rù luò. wǔ rì, jí wèi. qī rì, fèi dì wèi è wáng. qiǎn hóng zhì zi diàn zhí wáng luán zhī wèi zhōu, shí hóng zhì yǐ fèng dì xìng zhōu xiè. jiǔ rì, luán zhì, dì yù zhèn ér bēng, shí nián èr shí yī. shì rì chén shí, bái hóng guàn rì. huáng hòu kǒng shì zài gōng zhōng, jí wáng luán huí, jí rì yǔ qí sì zǐ bìng yù hài. jìn gāo zǔ jí wèi, shì yuē mǐn, yǔ qín wáng jí mò dì zi zhòng jí bìng zàng yú huī líng yù zhōng, fēng cái shù chǐ, lù rén guān zhě bēi zhī.
四月三日,潞王入洛。五日,即位。七日,廢帝為鄂王。遣弘贄子殿直王巒之 衛州,時宏贄已奉帝幸州廨。九日,巒至,帝遇鴆而崩,時年二十一。是日辰時, 白虹貫日。皇后孔氏在宮中,及王巒回,即日與其四子並遇害。晉高祖即位,諡曰 閔,與秦王及末帝子重吉並葬於徽陵域中,封才數尺,路人觀者悲之。
shǐ chén yuē: mǐn dì yuán zì chōng nián, sù yǒu lìng wèn, jí zhēng cóng dài dǐ, rù jiàn yáo jiē, shǔ xuān huáng zhī gōng jiàn chū yí, wú wáng zhī jǐ zhàng wèi cì, jù shēng cāi jiān, suì zhì bēn wáng. gài fǔ chén wú ān guó zhī móu, fēi shǎo zhǔ yǒu bù jūn zhī jiù. yǐ zhì yuè zài cǎo mǎng, shī shǒu zōng tiāo, sī gài tiān mìng zhī nán chén, tǔ dé zhī jiāng xiè gù yě.
史臣曰:閔帝爰自沖年,素有令問,及征從代邸,入踐堯階,屬軒皇之弓劍初 遺,吳王之几杖未賜,遽生猜間,遂至奔亡。蓋輔臣無安國之謀,非少主有不君之 咎。以至越在草莽,失守宗祧,斯蓋天命之難忱,土德之將謝故也。