strong lóng mǎ fù hé tú luò shū strong
龍馬負河圖洛書

què shuō tài hào dé cāng xié dān shū, fā xià jiào tái chāo chuán shì tiān xià, dài qù suì rén shì jié shéng zhī zhèng.
卻說太昊得蒼頡丹書，發下教台抄傳示天下，代去燧人氏結繩之政。

dì yī rì zhào qún chén yuē: guǎ rén lài qīng děng xiāng fǔ, tiān xià jīn shāo qīng píng. jīn xuē mù wèi qín, miàn yuán yǐ fǎ tiān, dǐ píng yǐ xiàng dì
帝一日召群臣曰：「寡人賴卿等相輔，天下今稍清平。今削木為琴，面圓以法天，底平以象地；

lóng chí bā cùn, tōng bā fēng dōng běi tiáo fēng, dōng míng shù fēng, dōng nán qīng míng fēng, nán jǐng fēng, xī nán liáng fēng, xī chāng hé fēng, xī běi bù zhōu fēng, běi guǎng mò fēng fèng chí sì cùn, xiàng sì shí
龍池八寸，通八風；東北條風，東明庶風，東南清明風，南景風，西南涼風，西閶闔風，西北不周風，北廣莫風鳳池四寸，象四時；

wǔ xián xiàng wǔ xíng zhǎng qī chǐ èr cùn, àn qī shí èr hòu wǔ rì yī hòu, yī yuè liù hòu, sān hóu wèi yī jié qì, yī nián èr shí sì jié qì, gòng qī shí èr hóu
五弦象五行；長七尺二寸，按七十二候五日一候，一月六候，三侯為一節氣，一年二十四節氣，共七十二侯；

yòng sī shéng wèi xián, xián èr shí yǒu qī tiáo, mìng zhī yuē lí huī, shàng yǐ tōng shén míng zhī yào yīn yào, xià yǐ hé tiān rén zhī hé
用絲繩為弦，弦二十有七條，命之曰離徽，上以通神明之覞音要，下以合天人之和；

huán yīn gēng wèi sān shí liù xián zhī sè, yǔ mín xiū shēn lǐ xìng, fǎn qí tiān zhēn. qīng děng yǐ wèi kě fǒu?
絙音耕為三十六弦之瑟，與民修身理性，反其天真。卿等以為可否？」

qún chén jiē kòu shǒu yuē: chén děng yú mèi, yuàn wǒ zhǔ jiào zhī! dì jí fà shì, mìng mù jiàng yòng tóng mù xuē xī, yī shì ér zào, bān cì tiān xià. zhòng chén jiē tuì. tiān xià shì mín lǐng shì xián fǎ zhì dù, gè xiāng chuán shòu, wú bù huān yuè. tiān xià qín sè zì cǐ shǐ.
群臣皆叩首曰：「臣等愚昧，願我主教之！」帝即髮式，命木匠用桐木削析，依式而造，頒賜天下。眾臣皆退。天下士民領式咸法制度，各相傳授，無不歡悅。天下琴瑟自此始。

dì yī rì shēng diàn, qún chén cháo bì, hū wǔ mén wài liú chuán jǐng bào zhì, dì mìng xuān rù. fǔ fú shān hū bì, dì wèn yuē: rǔ bào hé shì? bào rén yuē: chén jū jìn mèng jīn hé biān, hé zhōng hū rán dà zhǎng, bō làng tāo tiān. shuǐ zhōng yǒu yī jù shòu, shì lóng fēi lóng, shì mǎ fēi mǎ, làng lǐ fēi téng, rén mín jīng jù, yī fāng fú níng, mín gù tè lái zòu zhī. dì wén zòu, yán yuē: cǐ nǎi hé wù rú cǐ? nǚ wā shì zòu yuē: shì lóng shì mǎ, jiē jí shòu yě, yòu chū yú hé zhōng, bì zhǔ yǒu jiā zhào. wǒ zhǔ yí pái jià bèi xiāng àn qián qù tóng qún chén guān zhī, biàn jiàn duān dì. dì zhǔn zòu, jí mìng pái jià, tóng zhòng chén zhì hé biān. zhǐ jiàn hé zhōng hóng tāo jù làng, bō zhōng yī shòu tà shuǐ rú dēng píng dì, dà tǐ shì mǎ ér shēn yǒu lín, gāo bā jiǔ chǐ, yǒu liǎng yì, xíng lèi luò tuó, bèi shàng fù yī zhū xiāng, miàn shàng yǒu sì zì, nǎi hé tú luò shū. dì yī jiàn, mìng tái xiāng àn zhì qián, qīn zì tóng qún chén lǐ bài. dì zhù yuē: zhèn zhì tiān xià shù bǎi jì yǐ, ruò zhèn yǒu guò, zuì zài zhèn gōng, wàng lóng shén xī qí bō làng, wú hài yú mín! dì fāng zhù bà, zhǐ jiàn fēng tián làng jìng, lóng mǎ suì fù xiāng zhí zhì hé biān. dì jiàn zhī dà xǐ yuē: méng shén dùn xī bō làng zhī shì, kě fù xiāng zhì àn. rú nèi yǒu yì mín zhī wù, qǐ shén diǎn tóu sān xià, zhèn jí qǔ zhī: ruò shì bù rán, duān lì wù dòng, zhèn bù qǔ yě. nà lóng mǎ tīng dì yán yǔ, jí lián máng diǎn tóu sān xià, dì xīn shén yuè, jí mìng nǚ wā shì xiàng qián qǔ zhī. nǚ wā shì qù hé biān qǔ qǐ fù xiāng, nà lóng mǎ fù chí rù hé zhōng, méi ér bù jiàn. shà shí bō làng píng xī, dì suí yú hé biān bài xiè, mìng fū káng xiāng tóng zhòng chén huí cháo. dì zuò yú diàn shàng yán yuē: zhèn méng hé shén cì cǐ dān xiāng, bù zhī nèi yǒu hé wù, jīn yí fén xiāng kòu shǒu lǐ bài, tóng zhòng chén kāi xiāng kàn shì hé wù. zhòng chén yuē: wǒ zhǔ zhī yán shì yě. jí mìng ān pái xiāng àn.
帝一日升殿，群臣朝畢，忽午門外流傳警報至，帝命宣入。俯伏山呼畢，帝問曰：「汝報何事？」報人曰：「臣居近孟津河邊，河中忽然大漲，波浪滔天。水中有一巨獸，似龍非龍，似馬非馬，浪里飛騰，人民驚懼，一方弗寧，民故特來奏知。」帝聞奏，言曰：「此乃何物如此？」女媧氏奏曰：「似龍似馬，皆吉獸也，又出於河中，必主有佳兆。我主宜排駕備香案前去同群臣觀之，便見端的。」帝准奏，即命排駕，同眾臣至河邊。只見河中洪濤巨浪，波中一獸踏水如登平地，大體似馬而身有鱗，高八九尺，有兩翼，形類駱駝，背上負一朱箱，面上有四字，乃「河圖洛書」。帝一見，命抬香案至前，親自同群臣禮拜。帝祝曰：「朕治天下數百季矣，若朕有過，罪在朕躬，望龍神息其波浪，無害於民！」帝方祝罷，只見風恬浪靜，龍馬遂負箱直至河邊。帝見之大喜曰：「蒙神頓息波浪之勢，可負箱至岸。如內有益民之物，乞神點頭三下，朕即取之：若是不然，端立勿動，朕不取也。」那龍馬聽帝言語，即連忙點頭三下，帝心甚悅，即命女媧氏向前取之。女媧氏去河邊取起負箱，那龍馬復馳入河中，沒而不見。霎時波浪平息，帝隨於河邊拜謝，命夫扛箱同眾臣回朝。帝坐於殿上言曰：「朕蒙河神賜此丹箱，不知內有何物，今宜焚香叩首禮拜，同眾臣開箱看是何物。」眾臣曰：「我主之言是也。」即命安排香案。

dì fén xiāng kòu shǒu bì, zhòng chén yì gè lǐ bài, mìng nǚ wā shì yú dāng diàn shàng ná kāi xiāng gài, dì tóng zhòng chén qǔ chū shì zhī, nǎi hé tú luò shū, huà chéng bā guà, biàn wèi bā bā liù shí yǒu sì guà, yǐ tōng shén míng zhī dé, yǐ lèi wàn wù zhī qíng. nèi yòu jiào rén zuò jiǎ lì. jiǎ lì zhě, shǐ yú jiǎ zǐ, zhōng yú guǐ hài, gān zhī xiāng pèi wèi shí èr gōng chén, liù jiǎ zhōu ér tiān dào zhī shì bèi yǐ. suì yǐ shì jì, ér yuè bù néng luàn rì yǐ shì jì, ér shí bù yì zhòu yè yǐ shì jì, ér rén zhī dù shù sì jì yǐ shì jì, dōng xī nán běi ér bù huò. yī nián fēn shí èr yuè, yī yuè fèn sān shí rì. àn rì fēn shí èr shí, yī shí fēn bā kè, yī hé luò tuī suàn, zé nián yuè rì shí dìng yǐ.
帝焚香叩首畢，眾臣亦各禮拜，命女媧氏於當殿上拿開箱蓋，帝同眾臣取出視之，乃《河圖》《洛書》，畫成八卦，變為八八六十有四卦，以通神明之德，以類萬物之情。內又教人作甲歷。甲歷者，始於甲子，終於癸亥，干支相配為十二宮辰，六甲周而天道之事備矣。歲以是紀，而月不能亂；日以是紀，而時不易；晝夜以是紀，而人知度數；四季以是紀，東、西、南、北而不惑。一年分十二月，一月分三十日。按日分十二時，一時分八刻，依《河》《洛》推算，則年、月、日、時定矣。

dì tóng qún chén lǎn bì, jūn chén jiē dà huān xǐ. qún chén kòu shǒu zòu yuē: qián dài sān huáng suī kāi shì dào, yǒu ēn yú mín, dàn shì shàng hóng huāng, ér wén míng yóu wèi kāi, zhuān méng yóu wèi qǐ, wǒ zhǔ jīn dé xiān tiān guà yáo ér xìng jiào, shí wàn shì wén míng zhī zhǔ yě. dì yuē: qīng děng zhī yán suī shì, zhèn jīn bù xī qín láo, jiāng bā guà biàn liù shí sì guà, dìng dōng nán xī běi, yōu zàn yú shén míng ér shēng shī, cān tiān liǎng dì ér yǐ shù, guān biàn yú yīn yáng ér lì guà, jiào mín jué xián yí, dìng yóu yù, biàn mín bù mí yú jí xiōng huǐ lìn zhī tú. kāi wù chéng wù zhī xué, tiān dì mì zào zhī jī, zhèn wèi zhī xiè jǐn kě hū! zhòng chén wén dì yán, gè jiē dà xǐ, qǐ shǒu zòu yuē: jīn dé wǒ zhǔ bù jiè qín láo, yǒu fèi shèng xīn, yī zhì yú cǐ. zì sān huáng yǐ lái, wèi yǒu shèng yú wǒ zhǔ zhī zhì ér chéng wàn dài zhī guī mó yǐ. dì dà yuè, gè cì yán yàn ér sàn. dì zuò chéng xiān tiān guà yáo biàn fǎ, bān xíng tiān xià. hòu zài wèi yī qiān yī bǎi yī shí wǔ nián, shòu yī qiān yī bǎi wǔ shí suì ér bēng. fú xī shì zhī hòu yǒu shí wǔ shì, nǚ wā shì jí wèi, shí sì shì wèi zhū hóu.
帝同群臣覽畢，君臣皆大歡喜。群臣叩首奏曰：「前代三皇雖開世道，有恩於民，但世尚洪荒，而文明猶未開，顓蒙猶未啟，我主今得先天卦爻而興教，實萬世文明之主也。」帝曰：「卿等之言雖是，朕今不惜勤勞，將八卦變六十四卦，定東、南、西、北，幽贊於神明而生蓍，參天兩地而倚數，觀變於陰陽而立卦，教民決嫌疑，定猶豫，便民不迷于吉凶悔吝之途。開物成務之學，天地秘造之機，朕為之泄盡可乎！」眾臣聞帝言，各皆大喜，稽首奏曰：「今得我主不借勤勞，有費聖心，一至於此。自三皇以來，未有盛於我主之治而成萬代之規模矣。」帝大悅，各賜筵宴而散。帝作成先天卦爻變法，頒行天下。後在位一千一百一十五年，壽一千一百五十歲而崩。伏羲氏之後有十五氏，女媧氏即位，十四氏為諸侯。