strong yáo dì fǎng xián ràng tiān xià strong
尧帝访贤让天下
què shuō yáo dì zhì tiān xià qī shí nián. huáng hòu míng nǚ huáng, shēng yī zi míng dān zhū. dì měi guān zhī, bù zú yǐ chéng tiān xià. měi yù qiú xián zì dài, nài yī shí wèi dé qí rén.
却说尧帝治天下七十年。皇后名女皇,生一子名丹朱。帝每观之,不足以承天下。每欲求贤自代,奈一时未得其人。
què shuō jī shān yǒu yī yǐn shì, yǐ shù wèi cháo, ér xī qí shàng, bù kěn gào rén yǐ xìng míng, rén zhǐ hào tā zuò cháo fù. bù yǔ yuǎn fāng rén jiāo tōng, yī shí zì zú. xià zé cháo jū, dōng zé xué chù. wú bēi yú, yǐ shǒu pěng shuǐ ér yǐn zhī. rén jiàn qí yǐn wú bēi, yǐ piáo yí zhī. xǔ yóu shòu yǐ cāo. yǐn bà, guà yú shù zhī, fēng chuī piáo dòng, lì lì yǒu shēng. cháo fù è qí fán, qǔ ér qì zhī.
却说箕山有一隐士,以树为巢,而息其上,不肯告人以姓名,人只号他作巢父。不与远方人交通,衣食自足。夏则巢居,冬则穴处。无杯盂,以手捧水而饮之。人见其饮无杯,以瓢遗之。许由授以操。饮罢,挂于树枝,风吹瓢动,历历有声。巢父恶其繁,取而弃之。
yáo dì wén qí xián, qīn jī tú jí dào shān, yǐ tiān xià ràng zhī. cháo fù yuē:" jūn zhī mù tiān xià, yóu yǔ zhī mù gū dú, yān yòng zhuì zhuì. rán yǐ suǒ mù ér yǔ yǔ, yǔ wú yòng tiān xià wèi yě." bù gù yáo dì, jìng qiān dú ér qù. dì nà mèn huí cháo.
尧帝闻其贤,亲赍图籍到山,以天下让之。巢父曰:“君之牧天下,犹予之牧孤犊,焉用惴惴。然以所牧而与予,予无用天下为也。”不顾尧帝,径牵犊而去。帝纳闷回朝。
yòu wén de jī shān yǐn shì xǔ yóu, yǔ cháo fù jí xiāng shàn, mái míng shì zé zhī zhōng. dì qiǎn shǐ zhì qí jiā, qǐng tā rù cháo, zhì tiān xià ér ràng yān. xǔ yóu yán shǐ rù zuò, ān zhī sù xiē, zǒu gào cháo fù. cháo fù zhèng zài shù shàng shuì shú, wén shù xià yǒu rén hū huàn, qǐ chuāng shì zhī, jiàn shì xǔ yóu, lì zài yuè xià. zhào tā shàng lái, wèn yuē:" rǔ shēn yè dào cǐ hé gān?" xǔ yóu yù shuō bù gǎn shuō, bàn tūn bàn tǔ de. cháo fù yuē:" xián dì yǒu huà míng shuō, wǒ dài rǔ qū huà biàn shì." xǔ yóu fāng shuō:" yáo dì yǐ zhī qí míng, yù yǐ tiān xià ràng wǒ, hái shì shòu zhī, hái shì cí zhī?" cháo fù dà nù, zé xǔ yóu yuē:" hé bù yǐn rǔ xíng, tāo rǔ guāng, lìng rén xiǎo de xìng míng, bǎ nà tiān xià lái xiāng lèi. rǔ fēi wú yǒu yě!" jí jī qí yīng. ér sù xià zhī. xǔ yóu bèi cháo fù zé le yī dùn, bēn zǒu huí jiā, duì shǐ zhě yuē:" pǐ fū jié zhì, gù rú pán shí. cǎi shān yǐn zé, suǒ yǐ yǎng xìng. fēi yǐ shí tiān xià yě." cí què shǐ zhě. suì tuì gēng yú zhōng yuè yǐng shuǐ zhī yáng, jī shān zhī xià.
又闻得箕山隐士许由,与巢父极相善,埋名市泽之中。帝遣使至其家,请他入朝,致天下而让焉。许由延使入坐,安之宿歇,走告巢父。巢父正在树上睡熟,闻树下有人呼唤,启窗视之,见是许由,立在月下。召他上来,问曰:“汝深夜到此何干?”许由欲说不敢说,半吞半吐的。巢父曰:“贤弟有话明说,我代汝区画便是。”许由方说:“尧帝已知其名,欲以天下让我,还是受之,还是辞之?”巢父大怒,责许由曰:“何不隐汝形,韬汝光,令人晓得姓名,把那天下来相累。汝非吾友也!”即击其膺。而速下之。许由被巢父责了一顿,奔走回家,对使者曰:“匹夫结志,固如磐石。采山饮泽,所以养性。非以食天下也。”辞却使者。遂退耕于中岳颖水之阳,箕山之下。
shǐ zhě huí cháo, zòu xǔ yóu gāo zhì, bù kěn shòu tiān xià zhī rèn. dì yuē:" cǐ nǎi gāo shì, tā bì guài zhèn bù qīn zào qí lú, suǒ yǐ bù lái. xū dài zhèn qīn fǎng ràng zhī." suì zé tú jí, yǔ èr sān wén wǔ dào shì zé. jiàn tā mén hù fēng bì, wèn yú shì rén, shì rén shuō:" tā tuì gēng yú jī shān xià qù le." dì jí fǎng dào jī shān xià, jiàn tā yǔ qī èr rén zuò zài dà shù xià, bǔ yī pù rì. dì qū xiàng qián shī lǐ, wèi zhī yuē:" zhèn zì jí wèi yǐ lái, jīng yíng xiāo gàn qǐ zǎo shuì wǎn, jīn tiān xià shāo dé zhì píng. jiǔ wén gāo shì yǒu dé, fēn míng rì yuè chū yǐ, ér wǒ jué huǒ bù xī, qí yú guāng yě, bù yì nán hū! fēn míng shí yǔ jiàng yǐ, ér wǒ yóu rán jìn guàn, qí yú zé yě, bù yì láo hū! fū zǐ lì, ér tiān xià kě yǐ dà zhì, wǒ gǎn tān wèi bì xián hū! qǐng zhì tiān xià." xǔ yóu yuē:" zi jīn zhì tiān xià, tiān xià jì yǐ zhì yǐ, ér wǒ yóu dài zi, wú jiāng wéi míng, míng zhě shí zhī bīn yě, wú jiāng wèi bīn hū! jiāo liáo cháo yú shēn lín, bù guò yī zhī. yǎn shǔ yǐn hé, bù guò mǎn fù. guī xiū yú jūn, wú wú suǒ yòng tiān xià wèi yě." bù gù yáo dì, suì yǔ qī zǐ jìng rù shēn lín qù le.
使者回朝,奏许由高致,不肯受天下之任。帝曰:“此乃高士,他必怪朕不亲造其庐,所以不来。须待朕亲访让之。”遂责图籍,与二三文武到市泽。见他门户封闭,问于市人,市人说:“他退耕于箕山下去了。”帝即访到箕山下,见他与妻二人坐在大树下,补衣曝日。帝趋向前施礼,谓之曰:“朕自即位以来,经营宵旰起早睡晚,今天下稍得治平。久闻高士有德,分明日月出矣,而我爝火不息,其于光也,不亦难乎!分明时雨降矣,而我犹然浸灌,其于泽也,不亦劳乎!夫子立,而天下可以大治,我敢贪位蔽贤乎!请致天下。”许由曰:“子今治天下,天下既已治矣,而我犹代子,吾将为名,名者实之宾也,吾将为宾乎!鹪鹩巢于深林,不过一枝。偃鼠饮河,不过满腹。归休于君,吾无所用天下为也。”不顾尧帝,遂与妻子竟入深林去了。