lǔ āi gōng wèn yú kǒng zǐ yuē: xī zhě shùn guān hé guān hū? kǒng zǐ bù duì. gōng yuē: guǎ rén yǒu wèn yú zi, ér zi wú yán, hé yě? duì yuē: yǐ jūn zhī wèn bù xiān qí dà zhě, gù fāng sī suǒ yǐ wèi duì. gōng yuē: qí dà hé hū?
魯哀公問於孔子曰：「昔者舜冠何冠乎？」孔子不對。公曰：「寡人有問於子，而子無言，何也？」對曰：「以君之問不先其大者，故方思所以為對。」公曰：「其大何乎？」

kǒng zǐ yuē: shùn zhī wèi jūn yě, qí zhèng hǎo shēng ér è shā, qí rèn shòu xián ér tì bù xiào. dé ruò tiān dì ér jìng xū, huà ruò sì shí ér biàn wù. shì yǐ sì hǎi chéng fēng, chàng yú yì lèi, fèng xiáng lín zhì, niǎo shòu xún dé. wú tā, hǎo shēng gù yě. jūn shě cǐ dào ér guān miǎn shì wèn, shì yǐ huǎn duì.
孔子曰：「舜之為君也，其政好生而惡殺，其任授賢而替不肖。德若天地而靜虛，化若四時而變物。是以四海承風，暢於異類，鳳翔麟至，鳥獸馴德。無他，好生故也。君舍此道而冠冕是問，是以緩對。」

yú ruì èr guó zhēng tián ér sòng, lián nián bù jué, nǎi xiāng wèi yuē: xī bó, rén rén yě, hé wǎng zhì zhī.
虞、芮二國爭田而訟，連年不決，乃相謂曰：「西伯，仁人也，盍往質之。」

rù qí jìng, zé gēng zhě ràng pàn, xíng zhě ràng lù. rù qí yì, nán nǚ yì lù, bān bái bù tí qiè. rù qí cháo, shì ràng wèi dài fū, dài fū ràng wèi qīng. yú ruì zhī jūn yuē: xī! wú chái xiǎo rén yě, bù kě yǐ rù jūn zǐ zhī cháo. suì zì xiāng yǔ ér tuì, xián yǐ suǒ zhēng zhī tián wèi xián tián yǐ.
入其境，則耕者讓畔，行者讓路。入其邑，男女異路，斑白不提挈。入其朝，士讓為大夫，大夫讓為卿。虞、芮之君曰：「嘻！吾儕小人也，不可以入君子之朝。」遂自相與而退，咸以所爭之田為閒田矣。

kǒng zǐ yuē: yǐ cǐ guān zhī, wén wáng zhī dào, qí bù kě jiā yān. bù lìng ér cóng, bù jiào ér tīng, zhì yǐ zāi!
孔子曰：「以此觀之，文王之道，其不可加焉。不令而從，不教而聽，至矣哉！」

kǒng zǐ yuē: jūn zǐ sān huàn: wèi zhī wén, huàn bù dé wén jì dé wén zhī, huàn fú dé xué jì dé xué zhī, huàn fú néng xíng. jūn zǐ yǒu wǔ chǐ: yǒu qí dé ér wú qí yán, jūn zǐ chǐ zhī yǒu qí yán ér wú qí xíng, jūn zǐ chǐ zhī jì dé zhī, ér yòu shī zhī, jūn zǐ chǐ zhī dì yǒu yú mín bù zú, jūn zǐ chǐ zhī zhòng guǎ jūn ér rén gōng bèi jǐ yān, jūn zǐ chǐ zhī.
孔子曰：「君子三患：未之聞，患不得聞；既得聞之，患弗得學；既得學之，患弗能行。君子有五恥：有其德而無其言，君子恥之；有其言而無其行，君子恥之；既得之，而又失之，君子恥之；地有餘民不足，君子恥之；眾寡均而人功倍己焉，君子恥之。」

lǔ rén yǒu dú chù shì zhě, lín zhī lí fù yì dú chù yī shì. yè, bào yǔ zhì, lí fù shì huài, qū ér tuō yān. lǔ rén bì hù ér bù nà. lí fù zì yǒu yǔ zhī yán: hé bù rén ér bù nà wǒ hū? lǔ rén yuē: wú wén nán nǚ bù liù shí bù tóng jū, jīn zi yòu, wú yì yòu, shì yǐ bù gǎn nà ěr yě. fù rén yuē: zi hé bù rú liǔ xià huì rán? yù bù dǎi mén zhī nǚ, guó rén bù chēng qí luàn. lǔ rén yuē: liǔ xià huì zé kě, wú gù bù kě. wú jiāng yǐ wú zhī bù kě, xué liǔ xià huì zhī kě.
魯人有獨處室者，鄰之釐婦亦獨處一室。夜，暴雨至，釐婦室壞，趨而托焉。魯人閉戶而不納。釐婦自牖與之言：「何不仁而不納我乎？」魯人曰：「吾聞男女不六十不同居，今子幼，吾亦幼，是以不敢納爾也。」婦人曰：「子何不如柳下惠然？嫗不逮門之女，國人不稱其亂。」魯人曰：「柳下惠則可，吾固不可。吾將以吾之不可，學柳下惠之可。」

kǒng zǐ wén zhī yuē: shàn zāi! yù xué liǔ xià huì zhě, wèi yǒu shì yú cǐ zhě. qī yú zhì shàn ér bù xí qí wèi, kě wèi zhì hū!
孔子聞之曰：「善哉！欲學柳下惠者，未有似於此者。期於至善而不襲其為，可謂智乎！」