strong fú qián fèng jí xí yòng móu qiǎn wáng hán chū bīng fàn shùn strong
扶錢鳳即席用謀 遣王含出兵犯順
què shuō míng dì móu tǎo wáng dūn, suī yǔ xī jiàn dìng yǒu mì móu, jiū jìng shì guān zhòng dà, wáng shì gū wēi, wèi biàn cāng cù cóng shì. nà wáng dūn móu nì de xīn sī, rì shèn yī rì. dūn yǒu cóng zi yǔn zhī, nián fāng zǒng jiǎo, xìng shén cōng jǐng, wèi dūn suǒ ài. yī xī, shì dūn yè yǐn, shāo dài jiǔ yì, biàn cí zuì xiān qǐn. dūn shàng wèi chuò xí, yǔ qián fèng děng shāng yì nì móu, jūn wèi yǔn zhī suǒ wén. yǔn zhī kǒng dūn duō yí, jiù yòng zhǐ kòng hóu, tǔ chū xǔ duō sù shí, lèi dé yī miàn jù wū, hái shì bì yǎn shuì zháo, wěi zuò hān shēng. tóng zǐ néng yòng zhà móu, què yě fēi fán. jí dūn jì sàn xí, guǒ rán qǔ zhú rù zhào, jiàn yǔn zhī qǐn chù wū huì, shàng zì shú shuì, bù yóu de hū le shù shēng. yǔn zhī míng míng xǐng zhe, què jiǎ yì jiāng shēn zhuǎn cè, réng rán shuì qù. dūn zhì bù fù gù, zì qù ān qǐn, cái bù yí jí yǔn zhī. yǔn zhī zì xǐ de jì, shuì zhì tiān míng, fāng zhěng lǐ bèi rù, bù xiāo xì xù. jì ér yǔn zhī fù wáng shū, dé bài tíng wèi, yǔn zhī jí qiú guī shěng fù, dé dūn yǔn xǔ, biàn fù jiàn kāng, jí jiāng dūn fèng mì móu, xiáng gào nǎi fù. shū yǔ wáng dǎo rù bái míng dì, yīn wèi jiè bèi. dūn hái dào nì móu wèi xiè, dàn yù fēn shù zōng zú, líng ruò dì shì, yīn qǐng xǐ wáng hán wèi zhēng dōng jiāng jūn, dū du yáng zhōu jiāng xī zhū jūn shì, wáng bīn wèi jiāng zhōu cì shǐ. zhè sān rén zhōng, zhǐ yǒu hán wèi dūn xiōng, tóng è xiāng jì, shū bīn suī wèi dūn cóng dì, què wèi gān zhù nì, suǒ yǐ míng dì jǐn cóng dūn qǐng, yī bìng qiān diào.
卻說明帝謀討王敦,雖與郗鑑定有密謀,究竟事關重大,王室孤危,未便倉猝從事。那王敦謀逆的心思,日甚一日。敦有從子允之,年方總角,性甚聰警,為敦所愛。一夕,侍敦夜飲,稍帶酒意,便辭醉先寢。敦尚未輟席,與錢鳳等商議逆謀,均為允之所聞。允之恐敦多疑,就用指控喉,吐出許多宿食,累得衣面俱污,還是閉眼睡着,偽作鼾聲。童子能用詐謀,卻也非凡。及敦既散席,果然取燭入炤,見允之寢處污穢,尚自熟睡,不由的呼了數聲。允之明明醒着,卻假意將身轉側,仍然睡去。敦置不復顧,自去安寢,才不疑及允之。允之自喜得計,睡至天明,方整理被褥,不消細敘。既而允之父王舒,得拜廷尉,允之即求歸省父,得敦允許,便赴建康,急將敦鳳秘謀,詳告乃父。舒與王導入白明帝,陰為戒備。敦還道逆謀未泄,但欲分樹宗族,陵弱帝室,因請徙王含為征東將軍,都督揚州江西諸軍事,王彬為江州刺史。這三人中,只有含為敦兄,同惡相濟,舒彬雖為敦從弟,卻未甘助逆,所以明帝盡從敦請,一併遷調。
huì jī nèi shǐ zhōu zhá, qián zài shí tóu chéng shí, cháng kāi mén nà dūn jūn, jiàn sān shí sì huí. dūn dié jiā jiàn zhuó, qiān yòu jiāng jūn, huì jī nèi shǐ, fēng dōng qiān xiàn hóu. zhá xiōng zi mào, wèi jìn líng tài shǒu, fēng qīng liú tíng hòu, mào dì yán, wèi zhēng lǔ jiāng jūn, jiān wú xìng nèi shǐ, yán dì zàn, wèi dà jiāng jūn cóng shì zhōng láng, fēng wǔ kāng xiàn hóu, zàn dì jìn, wèi tài zǐ wén xué, fēng dōu xiāng hóu. hái yǒu zhá cì xiōng zi xié, yì dé wèi lín huái tài shǒu, fēng wū chéng gōng. yī mén wǔ hóu, guì shèng wú bǐ. jí yán dīng mǔ yōu, sòng zàng dá qiān rén, yīn cǐ fǎn wèi wáng dūn suǒ jì. dūn shì yǒu jí, qián fèng quàn dūn zǎo chú zhōu shì, dūn yě yǐ wèi rán, qiān yán wèi fā. zhōu yǐ dì sōng, yóu dūn yǐn wèi cóng shì zhōng láng, měi yì xiōng wú gù zāo yāng, xīn cháng fèn fèn. dūn wú zǐ sì, biàn yǎng wáng hán zi yīng wèi jì zi, bìng lìng tǒng bīng. sōng wèi wáng yīng sǎo fù, yīn sī yuàn wáng dūn, suì wèi yīng nán zhǔ jūn shì. dūn wén sōng yán, bù miǎn yí sōng. shí yǒu dào shì lǐ tuō, yāo yán huò zhòng, zì chēng bā bǎi suì, hào wèi lǐ bā bǎi, yóu zhōng zhōu zhì jiàn yè, xié shù liáo bìng, dé rén xìn shì. yǒu tú lǐ hóng, zhuǎn qū qián shān, shān huò gèng shén, guǐ yán yīng chèn dāng wáng. dūn suì chéng xì shè móu, suō shǐ lú jiāng tài shǒu lǐ héng, shàng biǎo jiàn kāng, wèi: lǐ tuō móu fǎn, gōu tōng zhōu zhá děng rén, qǐng jí bǔ tuō zhèng fǎ yún yún. jìn tíng jiē dào cǐ biǎo, chì lì bǔ tuō, xùn dé zhǒng zhǒng yāo yán, jí jiāng tuō xiāo zhǎn dū shì. dūn dé tuō sǐ xìn, yī miàn qiǎn rén zhì qián shān, shōu zhū lǐ hóng, yī miàn jiù yíng zhōng shā sǐ zhōu yán, bìng bǎ zhōu sōng yě lián zuò zài nèi, shuō tā yǔ yán chuàn tóng yī qì, qián tōng zhōu zhá, gù yī gài jiù lù.
會稽內史周札,前在石頭城時,嘗開門納敦軍,見三十四回。敦迭加薦擢,遷右將軍,會稽內史,封東遷縣侯。札兄子懋,為晉陵太守,封清流亭侯,懋弟筵,為征虜將軍,兼吳興內史,筵弟贊,為大將軍從事中郎,封武康縣侯,贊弟縉,為太子文學,封都鄉侯。還有札次兄子勰,亦得為臨淮太守,封烏程公。一門五侯,貴盛無比。及筵丁母憂,送葬達千人,因此反為王敦所忌。敦適有疾,錢鳳勸敦早除周氏,敦也以為然,遷延未發。周顗弟嵩,由敦引為從事中郎,每憶兄無故遭殃,心常憤憤。敦無子嗣,便養王含子應為繼子,並令統兵。嵩為王應嫂父,因私怨王敦,遂謂應難主軍事。敦聞嵩言,不免疑嵩。時有道士李脫,妖言惑眾,自稱八百歲,號為李八百,由中州至建業,挾術療病,得人信事。有徒李弘,轉趨灊山,煽惑更甚,詭言應讖當王。敦遂乘隙設謀,唆使廬江太守李恆,上表建康,謂:「李脫謀反,勾通周札等人,請即捕脫正法」云云。晉廷接到此表,飭吏捕脫,訊得種種妖言,即將脫梟斬都市。敦得脫死信,一面遣人至灊山,收誅李弘,一面就營中殺死周筵,並把周嵩也連坐在內,說他與筵串同一氣,潛通周札,故一概就戮。
sōng wèi gù ān dōng jiāng jūn zhōu jùn cì zǐ, yǔ xiōng yǐ, jù wèi jùn qiè suǒ shēng. jùn qiè lǐ shì, míng jiào luò xiù, xì rǔ nán rén. jùn wèi ān dōng jiāng jūn shí, cháng chū liè yù yǔ, bì zhǐ lǐ jiā. lǐ shì fù xiōng, jūn jiē wài chū, dú luò xiù zài shì, zǎi shēng bèi fàn, kuǎn dài jùn děng. jùn zuǒ yòu yuē shù shí rén, jūn dé bǎo cān. qiě wén nèi shì jì jìng rú cháng, bìng wú máng luàn xíng zhuàng, bù yóu de jīng chà qǐ lái, àn dì kuī wàng, zhǐ yǒu yī nǚ yī bì, nǚ róng shèn shì xiù měi, jùn yīn jí shēng xīn, jì huí fǔ shě, biàn lìng rén jī gěi jīn bó, wǎng chóu lǐ shì, bìng qiú lǐ nǚ wèi qiè. lǐ shì fù xiōng, pō yǒu nán sè. luò xiù dào: mén hù hán wēi, hé xī yī nǚ, ruò dé lián yīn guì zú, jiāng lái zǒng yǒu yì chù. fǒu zé dé zuì jūn mén, kǒng fǎn yīn cǐ rě huò lī. cǐ nǚ yǒu shí, bìng fēi qíng jí qiú hūn. fù xiōng tīng le, yě jué nǚ yán yǒu lǐ, bù dé yǐ qiǎn nǚ guī jùn. jùn dāng rán chǒng ài, dié shēng sān zi, zhǎng jí yǐ, cì jí sōng, yòu cì míng mó. yǐ děng nián zhǎng, jùn yǐ qù shì, luò xiù gù yǔ zhū zǐ dào: wǒ qū jié wèi qiè, wú fēi wèi mén hù qǐ jiàn, rǔ jiā réng bù yǔ wǒ jiā xiāng qīn, wǒ yì hé xī yú shēng, yuàn suí rǔ fù tóng shì bà. yǐ děng huáng kǒng shòu jiào, nǎi yǔ lǐ shì xiāng wǎng lái. jìn dài zuì zhòng mén fá, zì zhōu lǐ lián wèi yīn qī, lǐ shì shǐ dé liè rù wàng zú, miǎn rén xī luò, jí yǐ děng bìng zuò xiǎn guān, mǔ yì dé shòu fēng. huì féng dōng zhì lìng jié, mǔ zǐ tuán luán jù yàn, luò xiù yīn jǔ shāng xiāng qìng dào: wǒ jiā bì nán nán lái, cháng kǒng wú chù tuō zú. jīn rǔ děng bìng guì, liè wǒ mù qián, wǒ cóng cǐ kě wú yōu le. sōng qǐ yǔ dào: kǒng jiāng lái nán rú mǔ yì. bó rén zhì dà cái duǎn, míng gāo shí àn, hǎo chéng rén bì, wèi zú zì quán. sōng xìng kàng zhí, yì wèi shì suǒ nán róng, wéi ā nú lù lù, dāng dé zhōng yǎng wǒ mǔ ne. ā nú jiù shì mó xiǎo zì. luò xiù wén yán, wèi miǎn bù huān, nǎ zhī hòu lái guǒ rú sōng yán, zhǐ yǒu mó dé miǎn lù, sòng mǔ guī líng, guān zhì shì zhōng zhōng hù jūn nǎi zhōng. luò xiù rù liè nǚ chuán, gù suí bǐ bǔ xù, wéi sōng jì yǒu zì zhī zhī míng, réng nán miǎn huò, bì zài bù xué ěr.
嵩為故安東將軍周浚次子,與兄顗,俱為浚妾所生。浚妾李氏,名叫絡秀,系汝南人。浚為安東將軍時,嘗出獵遇雨,避止李家。李氏父兄,均皆外出,獨絡秀在室,宰牲備飯,款待浚等。浚左右約數十人,均得飽餐。且聞內室寂靜如常,並無忙亂形狀,不由的驚詫起來,暗地窺望,只有一女一婢,女容甚是秀美,浚因即生心,既回府舍,便令人齎給金帛,往酬李氏,並求李女為妾。李氏父兄,頗有難色。絡秀道:「門戶寒微,何惜一女,若得連姻貴族,將來總有益處。否則得罪軍門,恐反因此惹禍哩。」此女有識,並非情急求婚。父兄聽了,也覺女言有理,不得已遣女歸浚。浚當然寵愛,迭生三子,長即顗,次即嵩,又次名謨。顗等年長,浚已去世,絡秀顧語諸子道:「我屈節為妾,無非為門戶起見,汝家仍不與我家相親,我亦何惜餘生,願隨汝父同逝罷。」顗等惶恐受教,乃與李氏相往來。晉代最重門閥,自周李聯為姻戚,李氏始得列入望族,免人奚落,及顗等並作顯官,母亦得受封。會逢冬至令節,母子團圞聚宴,絡秀因舉觴相慶道:「我家避難南來,嘗恐無處托足。今汝等並貴,列我目前,我從此可無憂了。」嵩起語道:「恐將來難如母意。伯仁志大才短,名高識闇,好乘人敝,未足自全。嵩性抗直,亦為世所難容,惟阿奴碌碌,當得終養我母呢。」阿奴就是謨小字。絡秀聞言,未免不歡,哪知後來果如嵩言,只有謨得免戮,送母歸靈,官至侍中中護軍乃終。絡秀入《列女傳》,故隨筆補敘,惟嵩既有自知之明,仍難免禍,弊在不學耳。
qiě shuō wáng dūn jì wǎng shā zhōu sōng zhōu yán, fù qiǎn cān jūn hè luán, wǎng yì shěn chōng, xiàng chōng bō bīng, zhí shā zhōu zhá zhū xiōng zi, jìn xí huì jī. zhá wèi cháng yù fáng, cāng cù bèi bīng, dàn lǜ huī xià shù bǎi rén, chū chéng jù zhàn, bīng sàn bèi shā. zhá tān cái yú sè, zhuān wù kè sè, kù zhōng běn chǔ yǒu jīng zhàng, jí hè luán bīng zhì, zuǒ yòu qǐng bō zhàng gěi bīng, zhá shàng jìn xī, dàn jiāng bì xiè chū gěi, suǒ yǐ shì zú lí xīn, zhōng zhì yí lù. zhá céng fù nì, bù sǐ hé wèi? shì shí yǐ wèi tài níng èr nián, dūn bìng shàng wèi yù, yán zhì xià jì, bìng qiě jiā zhòng, jiǎo zhào bài yǎng zi yīng wèi wǔ wèi jiāng jūn, xiōng hán wèi biāo qí dà jiāng jūn, kāi fǔ yí tóng sān sī. qián fèng rù shěng dūn jí, chéng biàn wèn dūn dào: tǎng yǒu bù huì, biàn dāng jiāng hòu shì fù yīng me? dūn xī xū dào: yīng shàng nián shào, zěn néng dāng cǐ dà shì? wǒ guǒ bù qǐ, zhǐ yǒu sān jì kě xíng. fèng fù wèn jí sān jì, dūn shuō dào: wǒ sǐ yǐ hòu, jí shì bīng sàn zhòng, guī shì cháo tíng, bǎo quán mén hù, zuì wèi shàng jì. ruò tuì hái wǔ chāng, liǎn bīng zì shǒu, gòng xiàn bù fèi, biàn shì zhōng jì. jí wǒ shàng cún, xī zhòng dōng xià, wàn yī jiǎo xìng, dé rù jīng dū, bù xìng shī bài, shēn sǐ zú miè, zhè jiù shì xià jì le. fèng yīng mìng tuì chū, zhào yǔ tóng dǎng dào: rú gōng xià jì, shí wèi shàng cè, wǒ děng jiù cǐ zhào xíng bà. wū hū bà le. suì zhì shū shěn chōng, yuē tóng qǐ bīng, zài fàn jiàn kāng. zhōng shū lìng wēn jiào, qián zāo dūn jì, yóu dūn biǎo qǐng wèi zuǒ sī mǎ, jiào jìng yì dūn suǒ, yáng wèi qín jìng, cháng jìn mì móu, cóng dūn suǒ yù, hòu jié qián fèng, yù bù jué kǒu. fèng zì shì yí, jiào yǔ tóng liáo tán jí, bì chēng qián shì yí jīng shén mǎn fù, fèng dé jiào zàn yáng, xǐ huān de liǎo bù dé, suì yǔ jiào wèi mò nì jiāo. kě qiǎo dān yáng yǐn quē rén, shàng wèi bǔ yǔn, jiào xiàng dūn qǐ wén dào: jīng yǐn zé rèn zhòng dà, dì è yān hóu, gōng yí jí jiàn liáng cái, miǎn de cháo tíng yòng rén, zhì yǒu hòu huǐ. dūn dá dào: qīng yán chéng shì, dàn hé rén kě bǔ cǐ quē? jiào shuō dào: mò rú qián fèng. dūn zhào fèng yǔ yǔ, fèng qíng yuàn ràng jiào, jiào yī zài tuī cí, fèng tuī jiào yù jiān, dūn suì biǎo jiào wèi dān yáng yǐn, shǐ chān cì cháo tíng. yǒu zhào zhào jiào lì zhèn. jiào běn yì shì yù de dān yáng, kě yǐ rù yī dì què, shè fǎ tú dūn, suǒ móu jì suì, jí xiàng dūn gào cí. dūn lì jí qǐ chuáng, wèi jiào jiàn xíng. fèng yì liè xí. jiào kǒng zì jǐ qù hòu, wèi fèng suǒ jué, huò zhì qiǎn rén zhuī hái, yīn qiě yǐn qiě sī, mò dé yī jì, biàn jiǎ zuò zuì tài, xiàng fèng zhēn jiǔ, pò lìng sù yǐn. fèng lüè jué chí màn, jiào jí yòng shǒu bǎn jī duò fèng zé, qiě zuò sè dào: qián fèng hé rén? wēn tài zhēn xíng jiǔ, nǎi gǎn bù sù yǐn me? fèng yì jué biàn sè. dūn jiàn jiào yǐ zuì, máng chū yán quàn jiě, shǐ wú zhēng yán. zhì chè yǐn hòu, jiào yǔ dūn huà bié, tì sì héng liú, jì chū fù rù, rú shì sān cì, fāng shàng mǎ jìng qù. fèng rù yǔ dūn dào: jiào yǔ yǔ liàng yǒu jiù jiāo, xīn zài jìn shì, kǒng cǐ qù wèi bì kě shì. dūn lěng xiào dào: tài zhēn yǐn zuì, shāo jiā shēng sè, rǔ zěn de biàn lái xiāng chán? guān cǐ kě jiàn wēn jiào yòng jì zhī miào. fèng pèng le yī bí zǐ huī, mò rán tuì qù.
且說王敦既枉殺周嵩周筵,復遣參軍賀鸞,往詣沈充,向充撥兵,執殺周札諸兄子,進襲會稽。札未嘗預防,倉猝被兵,但率麾下數百人,出城拒戰,兵散被殺。札貪財漁色,專務刻嗇,庫中本儲有精仗,及賀鸞兵至,左右請撥仗給兵,札尚靳惜,但將敝械出給,所以士卒離心,終至夷戮。札曾附逆,不死何為?是時已為太寧二年,敦病尚未愈,延至夏季,病且加重,矯詔拜養子應為武衛將軍,兄含為驃騎大將軍,開府儀同三司。錢鳳入省敦疾,乘便問敦道:「倘有不諱,便當將後事付應麼?」敦唏噓道:「應尚年少,怎能當此大事?我果不起,只有三計可行。」鳳復問及三計,敦說道:「我死以後,即釋兵散眾,歸事朝廷,保全門戶,最為上計。若退還武昌,斂兵自守,貢獻不廢,便是中計。及我尚存,悉眾東下,萬一僥倖,得入京都,不幸失敗,身死族滅,這就是下計了。」鳳應命退出,召語同黨道:「如公下計,實為上策,我等就此照行罷。」嗚呼罷了。遂致書沈充,約同起兵,再犯建康。中書令溫嶠,前遭敦忌,由敦表請為左司馬,嶠竟詣敦所,佯為勤敬,嘗進密謀,從敦所欲,厚結錢鳳,譽不絕口。鳳字世儀,嶠與同僚談及,必稱錢世儀精神滿腹,鳳得嶠讚揚,喜歡的了不得,遂與嶠為莫逆交。可巧丹陽尹缺人,尚未補允,嶠向敦啟聞道:「京尹責任重大,地扼咽喉,公宜急薦良才,免得朝廷用人,致有後悔。」敦答道:「卿言誠是,但何人可補此缺?」嶠說道:「莫如錢鳳。」敦召鳳與語,鳳情願讓嶠,嶠一再推辭,鳳推嶠愈堅,敦遂表嶠為丹陽尹,使覘伺朝廷。有詔召嶠蒞鎮。嶠本意是欲得丹陽,可以入依帝闕,設法圖敦,所謀既遂,即向敦告辭。敦力疾起床,為嶠餞行。鳳亦列席。嶠恐自己去後,為鳳所覺,或致遣人追還,因且飲且思,驀得一計,便假作醉態,向鳳斟酒,迫令速飲。鳳略覺遲慢,嶠即用手版擊墮鳳幘,且作色道:「錢鳳何人?溫太真行酒,乃敢不速飲麼?」鳳亦覺變色。敦見嶠已醉,忙出言勸解,始無爭言。至撤飲後,嶠與敦話別,涕泗橫流,既出復入,如是三次,方上馬徑去。鳳入語敦道:「嶠與庾亮有舊交,心在晉室,恐此去未必可恃。」敦冷笑道:「太真飲醉,稍加聲色,汝怎得便來相讒?」觀此可見溫嶠用計之妙。鳳碰了一鼻子灰,默然退去。
guò le shù rì, jiē dé jiàn kāng tàn bào, wèi jiào rù jiàn kāng, jí yǔ yǔ liàng rì xī mì shāng, gòng tú gū shú. dūn bó rán dào: wǒ nǎi wèi xiǎo wù suǒ qī, kě hèn kě hèn! suí jí zhì shū wáng dǎo, lüè yán: tài zhēn bié lái jǐ rì, dǎn gǎn fù wǒ, wǒ dāng mù rén shēng zhì tài zhēn, qīn bá shé gēn, fāng xiè wǒ hèn. dǎo cǐ shí yǐ bù yuàn fù dūn, zhì zhū bù lǐ. jiào yǔ yǔ liàng děng dìng yì tǎo dūn, bìng yǒu xī jiàn wèi zhù, xiāng xié rù zòu. míng dì yǐ yǒu dòng jī, zài wèn guāng lù xūn yīng zhān, zhān yì zàn tóng zhòng yì, nǎi jué yì xìng shī. dàn jiū jìng dūn jūn qíng xíng, shàng wèi xiáng chá, yì yù qīn wǎng yī kuī yàn míng xū shí, suì zì chéng bā diān jùn mǎ, wēi fú chū dōu, suí shēn zhǐ dài dé yī èr rén, zhí zhì hú yīn, chá dūn yíng lěi. dūn zhèng zhòu qǐn, mèng jiàn xù rì rào chéng, hóng guāng yán yán, dùn shí jīng wù. shì zhàng wài yǒu zhēn qí rù bào, shuō yǒu shù rén kuī yíng, nèi yǒu yī rén zhuàng shén yīng wǔ, xiǎng fēi cháng lǚ. dūn bù jīn yuè qǐ dào: zhè dìng shì huáng xū xiān bēi nú, lái tàn xū shí, kuài kuài zhuī qù, wú shǐ táo tuō. zhàng xià jiāng shì, jí yǒu wǔ rén yīng shēng, kòng qí chū zhuī. kàn guān dào huáng xū xiān bēi nú, shì hé chū diǎn? yuán shì míng dì shēng mǔ xún shì, xì dài jùn rén, míng dì zhuàng lèi wài jiā, xū sè pō huáng, gù dūn hū wèi huáng xū nú. zhuī bīng chū fā, míng dì yǐ jīng chí qù, mǎ yǒu yí fèn, yòng shuǐ jiāo wò. dào páng yǒu lǎo yù mài bǐng, yóu míng dì gòu dé shù méi, zèng yǐ qī bǎo biān, bìng yǔ lǎo yù dào: hòu yǒu qí bīng zhuī lái, kě qǔ biān chū shì. shuō zhe jí xíng. é ér zhuī qí zhì mài bǐng chù, wèn jí lǎo yù, lǎo yù jí qǔ shì qī bǎo biān. wèi: kè yǐ qù yuǎn, kǒng nán zhuī jí. zhuī qí hù xiāng bǎ wán, suì zhì jī chí, qiě jiàn mǎ fèn yǐ lěng, liào bù kě jí, nǎi bō mǎ hái yíng, míng dì shǐ dé ān rán hái gōng. suī shì dǎn lüè guò rén, dàn yì tài jué mào xiǎn. yuè sù lín cháo, suì jiā sī tú wáng dǎo wèi dà dū dū, lǐng yáng zhōu cì shǐ, dān yáng yǐn wēn jiào, wèi zhōng lěi jiāng jūn, yǔ yòu jiāng jūn biàn dūn, gòng shǒu shí tóu chéng. guāng lù xūn yīng zhān, wèi hù jūn jiāng jūn, dū du qián fēng jí zhū què qiáo nán zhū jūn shì. shàng shū lìng xī jiàn, xíng wèi jiāng jūn, dū du cóng jià zhū jūn shì. zhōng shū jiān yǔ liàng, lǐng zuǒ wèi jiāng jūn, shàng shū biàn hú, xíng zhōng jūn jiāng jūn. dǎo děng jù jiē shòu zhí, wéi xī jiàn wèi tú jiā jūn hào, wú yì shì shí, gù cí bù shòu, dàn qǐng zhēng zhào wài zhèn, rù wèi jīng shī. nǎi xià zhào zhēng xú zhōu cì shǐ wáng suì, yù zhōu cì shǐ zǔ yuē, yǎn zhōu cì shǐ liú xiá, lín huái tài shǒu sū jùn, guǎng líng tài shǒu táo zhān děng, jí rì rù wèi. yī miàn nǐ chuán zhào zuì dūn. wáng dǎo wén dūn yǐ bìng dǔ, wèi: bù rú zhà chēng dūn sǐ, jià zuì qián fèng, fāng zú zhèn zuò shì qì, miǎn shēng wèi xīn. zǒng bù miǎn yǎn ěr dào líng. nǎi lǜ zǐ dì wèi dūn jǔ āi, bìng lìng shàng shū bān zhào tǎo zuì, dà lüè shuō shì:
過了數日,接得建康探報,謂嶠入建康,即與庾亮日夕密商,共圖姑孰。敦勃然道:「我乃為小物所欺,可恨可恨!」隨即致書王導,略言:「太真別來幾日,膽敢負我,我當募人生致太真,親拔舌根,方泄我恨。」導此時已不願附敦,置諸不理。嶠與庾亮等定議討敦,並有郗鑒為助,相偕入奏。明帝已有動機,再問光祿勛應詹,詹亦贊同眾議,乃決意興師。但究竟敦軍情形,尚未詳察,意欲親往一窺、驗明虛實,遂自乘巴滇駿馬,微服出都,隨身只帶得一二人,直至湖陰,察敦營壘。敦正晝寢,夢見旭日繞城,紅光炎炎,頓時驚寤。適帳外有偵騎入報,說有數人窺營,內有一人狀甚英武,想非常侶。敦不禁躍起道:「這定是黃須鮮卑奴,來探虛實,快快追去,毋使逃脫。」帳下將士,即有五人應聲,控騎出追。看官道黃須鮮卑奴,是何出典?原是明帝生母荀氏,系代郡人,明帝狀類外家,須色頗黃,故敦呼為黃須奴。追兵出發,明帝已經馳去,馬有遺糞,用水澆沃。道旁有老嫗賣餅,由明帝購得數枚,贈以七寶鞭,並語老嫗道:「後有騎兵追來,可取鞭出示。」說着即行。俄而追騎至賣餅處,問及老嫗,老嫗即取示七寶鞭。謂:「客已去遠,恐難追及。」追騎互相把玩,遂致稽遲,且見馬糞已冷,料不可及,乃撥馬還營,明帝始得安然還宮。雖是膽略過人,但亦太覺冒險。越宿臨朝,遂加司徒王導為大都督,領揚州刺史,丹陽尹溫嶠,為中壘將軍,與右將軍卞敦,共守石頭城。光祿勛應詹,為護軍將軍,都督前鋒及朱雀橋南諸軍事。尚書令郗鑒,行衛將軍,都督從駕諸軍事。中書監庾亮,領左衛將軍,尚書卞壷,行中軍將軍。導等俱皆受職,惟郗鑒謂徒加軍號,無益事實,固辭不受,但請徵召外鎮,入衛京師。乃下詔征徐州刺史王邃,豫州刺史祖約,兗州刺史劉遐,臨淮太守蘇峻,廣陵太守陶瞻等,即日入衛。一面擬傳詔罪敦。王導聞敦已病篤,謂:「不如詐稱敦死,嫁罪錢鳳,方足振作士氣,免生畏心。」總不免掩耳盜鈴。乃率子弟為敦舉哀,並令尚書頒詔討罪,大略說是:
xiān dì yǐ shèng dé yīng yùn, chuàng yè jiāng dōng. sī tú dǎo shǒu jū xīn lǚ, yǐ dào yì zàn, gù dà jiāng jūn dūn cān chù gǔ gōng, huò nèi huò wài, jiā fǔ zhī xūn, yǔ yǒu lì yān. jiē yuán jì huì, suì jù shàng zǎi, zhàng jié zhuān zhēng, wěi yǐ wǔ zhōu. diāo xié liú kuí, lì cháo bù yǔn, dūn kàng yì zhì tǎo, qíng xī yù quán. yù quán bīng jiàn, jiàn chūn qiū liè guó shí. bīng suī fàn shùn, yóu jiā nǎi chéng. lǐ zhì yōu chóng, rén chén wú èr. shì jiě zhī hòu, jié lüè chéng yì, fàng zì bīng rén, qīn jí gōng shěng, bèi wéi shè zhào, zhū lù dà chén, zòng xiōng jí nì, bù cháo ér tuì. bèi jìn zhǐ zǔ xīn, rén qíng tóng fèn. xiān dì hán gòu rěn chǐ, róng ér bù zé, wěi rèn rú jiù, lǐ zhì yǒu jiā. zhèn yǐ bù tiān, xún dīng kù fá, qióng qióng zài jiù, āi dào mí jì. ér dūn céng wú chén zǐ zhuī yuǎn zhī chéng, yòu wú fǔ gū tóng jiǎng zhī cāo, shàn jiǎ jù bīng, shèng xià lái zhì, zhé yǐ tiān guān jiǎ shòu sī shǔ, jiāng yǐ wēi xié cháo tíng, qīng wēi zōng shè. zhèn mǐn qí kuáng lì, jì qí jué wù, gù qiě hán yǐn yǐ guān qí hòu. ér dūn jīn qí bù yì zhī qiáng, réng yǒu wǔ rǔ cháo tíng zhī zhì, qì qīn yòng shū, bèi xián rèn è. qián fèng shù zi, zhuān wèi móu zhǔ, chěng qí xiōng tè, wū wǎng zhōng liáng. zhōu sōng liàng zhí, dǎng yán zhì huò. zhōu zhá zhōu yán, lěi shì zhōng yì, zhá cháng fù nì, ān dé wèi zhōng? tīng shòu chán gòu, cán yí qí zōng. qín rén zhī kù, xíng bù guò wǔ. dūn zhī zhū lù, làn jí wú gū, miè rén zhī zú, mò zhī qí zuì. tiān xià hài xīn, dào lù yǐ mù. shén nù rén yuàn, dǔ jí suǒ yīng. hūn huāng bèi nì, rì yǐ zī shén, nǎi lì xiōng xī yǐ zì chéng dài, cóng gǔ wèi yǒu zǎi xiàng jì tǐ, ér bù yóu wáng mìng zhě yě. wán xiōng xiāng jiǎng, wú suǒ gù jì, shàn lù yě gōng, sī gē yùn cáo, zhì chěng xiōng chǒu, yǐ kuī shén qì, shè jì zhī wēi, fěi dàn zé xī. tiān bù zhǎng jiān, dūn yǐ yǔn bì, fèng chéng xiōng guǐ, mí fù shān nì, shì kě rěn yě, shú bù kě rěn? jīn qiǎn sī tú dǎo, dān yáng yǐn jiào děng, wǔ lǚ sān wàn, shí dào bìng jìn, píng xī jiāng jūn suì, jí wáng suì. yǎn zhōu cì shǐ xiá, fèn wǔ jiāng jūn jùn, jí sū jùn. fèn wēi jiāng jūn zhān, jí táo zhān. jīng ruì sān wàn, shuǐ lù qí shì. zhèn qīn yù liù jūn, lǜ tóng zuǒ wèi jiāng jūn liàng, hù jūn jiāng jūn zhān, zhōng jūn jiāng jūn hú, biāo qí jiāng jūn nán dùn wáng zōng, zhèn jūn jiāng jūn rǔ nán wáng yòu, tài zǎi xī yáng wáng yàng děng, bèi liàn sān qiān, zǔ jiǎ sān wàn, zǒng tǒng zhū jūn, tǎo fèng zhī zuì. chái láng dāng dào, ān wèn hú lí? zuì zhǐ yī rén, zhèn bù làn xíng. yǒu néng zhū fèng sòng shǒu zhě, fēng wǔ qiān hù hóu, shǎng bù wǔ qiān pǐ. guān jūn jiāng jūn dèng yuè, zhì qì píng hòu, shí míng xié zhèng. qián jiāng jūn zhōu fǔ, zhì xìng xiáng jiǎn, yì chéng sù zhe. gōng chén zhī zhòu, qíng yì jiān cháng, wǎng nián cóng dūn, qíng jié bù zhǎn, wèi bī shǒu lǐng, bù dé xiāng wéi, lùn qí nǎi xīn, wú èr wáng shì. zhèn jiā qí chéng, fāng yù rèn zhī yǐ shì. qí yú wén wǔ, wèi dūn suǒ shòu yòng zhě, yī wú suǒ wèn. cì shǐ èr qiān dàn, bù dé zhé lí suǒ zhí, shū dào fèng chéng, zì qiú duō fú, wú huò cāi xián yǐ qǔ zhū miè. dūn zhī jiāng shì, cóng dūn mí nián, yuàn kuàng rì jiǔ, huò fù mǔ yǔn mò, huò qī zǐ sàng wáng, bù dé bēn fù, xián āi cóng yì, zhèn shén mǐn zhī, xī bù qī chuàng. qí dān dīng zài jūn, jiē qiǎn guī jiā, zhōng shēn bù diào. qí yú jiē gěi jiǎ sān nián, xiū qì hái tái, dāng yǔ sù wèi tóng lì sān fān. míng chéng zhào shū, zhèn bù fù xìn.
先帝以聖德應運,創業江東。司徒導首居心膂,以道翼贊,故大將軍敦參處股肱,或內或外,夾輔之勛,與有力焉。階緣際會,遂據上宰,杖節專征,委以五州。刁協劉隗,立朝不允,敦抗義致討,情希鬻拳。鬻拳兵諫,見春秋列國時。兵雖犯順,猶嘉乃誠。禮秩優崇,人臣無貳。事解之後,劫掠城邑,放恣兵人,侵及宮省,背違赦詔,誅戮大臣,縱凶極逆,不朝而退。(被禁止)阻心,人情同憤。先帝含垢忍恥,容而不責,委任如舊,禮秩有加。朕以不天,尋丁酷罰,煢煢在疚,哀悼靡寄。而敦曾無臣子追遠之誠,又無輔孤同獎之操,繕甲聚兵,盛夏來至,輒以天官假授私屬,將以威脅朝廷,傾危宗社。朕愍其狂戾,冀其覺悟,故且含隱以觀其後。而敦矜其不義之強,仍有侮辱朝廷之志,棄親用疏,背賢任惡。錢鳳豎子,專為謀主,逞其凶慝,誣罔忠良。周嵩亮直,讜言致禍。周札周筵,累世忠義,札嘗附逆,安得為忠?聽受讒構,殘夷其宗。秦人之酷,刑不過五。敦之誅戮,濫及無辜,滅人之族,莫知其罪。天下駭心,道路以目。神怒人怨,篤疾所嬰。昏荒悖逆,日以滋甚,乃立兄息以自承代,從古未有宰相繼體,而不由王命者也。頑兄相獎,無所顧忌,擅錄冶工,私割運漕,志騁凶丑,以窺神器,社稷之危,匪旦則夕。天不長奸,敦以隕斃,鳳承凶宄,彌復煽逆,是可忍也,孰不可忍?今遣司徒導,丹陽尹嶠等,武旅三萬,十道並進,平西將軍邃,即王邃。兗州刺史遐,奮武將軍峻,即蘇峻。奮威將軍瞻,即陶瞻。精銳三萬,水陸齊勢。朕親御六軍,率同左衛將軍亮,護軍將軍詹,中軍將軍壷,驃騎將軍南頓王宗,鎮軍將軍汝南王祐,太宰西陽王羕等,被練三千,組甲三萬,總統諸軍,討鳳之罪。豺狼當道,安問狐狸?罪止一人,朕不濫刑。有能誅鳳送首者,封五千戶侯,賞布五千匹。冠軍將軍鄧岳,志氣平厚,識明邪正。前將軍周撫,質性詳簡,義誠素著。功臣之胄,情義兼常,往年從敦,情節不展,畏逼首領,不得相違,論其乃心,無貳王室。朕嘉其誠,方欲任之以事。其餘文武,為敦所授用者,一無所問。刺史二千石,不得輒離所職,書到奉承,自求多福,無或猜嫌以取誅滅。敦之將士,從敦彌年,怨曠日久,或父母隕歿,或妻子喪亡,不得奔赴,銜哀從役,朕甚愍之,希不悽愴。其單丁在軍,皆遣歸家,終身不調。其餘皆給假三年,休訖還台,當與宿衛同例三番。明承詔書,朕不負信。
zhè zhào chuán dào gū shú, wèi dūn suǒ jiàn, fēi cháng ào nǎo, dàn dāng jiǔ bìng shì hòu, hū yòu rě dòng yī piàn nù yì, zhuǎn zhì bìng shàng jiā bìng, bù néng zhī chí. wéi xīn zhōng zǒng bù kěn gān xiū, jí yù rù fàn jīng shī, biàn zhào jì shì guō pú shì yì, jué yī xiū jiù. pú shì yì bì, zhí yán wú chéng. dūn hán nù wèn dào: qīng kě gèng zhàn wǒ shòu, kě dé jǐ hé? pú dá dào: bù bì zài bo, jí rú qián guà, yǐ míng shì jí xiōng, gōng ruò qǐ shì, huò zài dàn xī. wéi tuì wǎng wǔ chāng, shòu bù kě cè. dūn dà nù dào: qīng shòu shàng dé jǐ hé? pú yòu dào: jīn rì wǔ kè, mìng yǐ dāng zhōng. dūn jí mìng zuǒ yòu jū pú, qiān chū chù zhǎn. pú jì chū fǔ, gù yǔ yì lì dào: dāng zhì hé chù? yì lì dá chēng nán gǎng tóu. pú yán: wǒ mìng dāng jǐn shuāng bǎi shù xià. jí dǐ nán gǎng, guǒ yǒu bǎi shù bìng lì. pú yòu dào: cǐ shù yīng yǒu dà què cháo. yì lì piān suǒ bù dé. pú zài lìng xì mì, zhī shàng guǒ dé yī dà què cháo wèi yè suǒ bì, gù yī shí bù dé xiāng jiàn. xiān shì pú jīng yuè chéng jiān, yù yī rén, hū pú xìng míng. pú jí zèng yǐ kù zhě, cí bù kěn shòu. pú yǔ dào: jǐn kě shòu dé, bù bì duō qiān, jiāng lái zì yǒu fèn xiǎo lī. yú shì lǐng shòu ér qù. jí yù hài shí, biàn shì cǐ rén xíng xíng, gǎn niàn pú huì, tì pú guān liàn, mái zàng gǎng cè. hòu pú zi ào, wèi lín hè tài shǒu, cái dé gǎi zàng. pú zhuàn bǔ shì shū shén duō, yòu zhù shì ěr yǎ shān hǎi jīng mù tiān zǐ chuán sān cāng fāng yán, jí chǔ cí zi xū shàng lín fù, yuē shù shí wàn yán, jūn dé liú chuán hòu shì, sǐ shí sì shí jiǔ suì. jí wáng dūn píng hòu, dé zhuī zèng hóng nóng tài shǒu. hǎo yì zhě duō yǐ yì sǐ, guō jǐng chún biàn shì qián jiàn.
這詔傳到姑孰,為敦所見,非常懊惱,但當久病似後,忽又惹動一片怒意,轉至病上加病,不能支持。惟心中總不肯干休,即欲入犯京師,便召記室郭璞筮《易》,決一休咎。璞筮《易》畢,直言無成。敦含怒問道:「卿可更占我壽,可得幾何?」璞答道:「不必再卜,即如前卦,已明示吉凶,公若起事,禍在旦夕。唯退往武昌,壽不可測。」敦大怒道:「卿壽尚得幾何?」璞又道:「今日午刻,命已當終。」敦即命左右拘璞,牽出處斬。璞既出府,顧語役吏道:「當至何處?」役吏答稱南崗頭。璞言:「我命當盡雙柏樹下。」及抵南崗,果有柏樹並立。璞又道:「此樹應有大鵲巢。」役吏偏索不得。璞再令細覓,枝上果得一大鵲巢;為葉所蔽,故一時不得相見。先是璞經越城間,遇一人,呼璞姓名。璞即贈以褲褶,辭不肯受。璞語道:「盡可受得,不必多謙,將來自有分曉哩。」於是領受而去。及遇害時,便是此人行刑,感念璞惠,替璞棺殮,埋葬崗側。後璞子驁,為臨賀太守,才得改葬。璞撰卜筮書甚多,又注釋《爾雅》《山海經》《穆天子傳》《三倉方言》,及《楚辭》《子虛上林賦》,約數十萬言,均得流傳後世,死時四十九歲。及王敦平後,得追贈弘農太守。好藝者多以藝死,郭景純便是前鑒。
dūn jì shā pú, jí shǐ qián fèng dèng yuè zhōu fǔ děng, lǜ zhòng sān wàn, dōng zhǐ jīng shī. dūn xiōng hán yǔ dūn dào: zhè shì jiā shì, wǒ dāng zì xíng. nǎi fù shǐ hán wèi yuán shuài. qián fèng lín xíng, xiàng dūn qǐ wèn dào: shì ruò dé kè, rú hé chù zhì tiān zǐ? dūn chēn mù dào: shàng wèi nán jiāo, suàn shén me tiān zǐ? dàn jiào bǎo hù dōng hǎi wáng jí péi fēi, cǐ wài jǐn qīng bīng lì, wú yōng duō gù le. péi fēi jí dōng hǎi wáng yuè qī, yǐ jiàn qián wén, dàn bù zhī wáng dūn hé yì, nǎi mìng bǎo hù? fèng lǐng mìng jí fā, wáng hán yì suí hòu dōng xíng. dūn yòu qiǎn rén shàng biǎo, yǐ zhū jiān chén wēn jiào děng wèi míng, míng dì dāng rán bù cǎi. mèng qiū shuò rì, wáng hán děng shuǐ lù wǔ wàn, yǎn zhì jiāng níng xī àn, rén qíng huáng jù. wēn jiào yí jūn shuǐ běi, shāo duàn zhū què qiáo, zǔ zhù pàn bīng. hán děng bù dé dù, dàn zài qiáo nán liè yíng. míng dì yù qīn zì wǎng jī, wén qiáo liáng huǐ duàn, bù jīn dòng nù, zhào jiào rù wèn. jiào dá dào: jīn sù wèi dān ruò, zhēng bīng wèi jí, ruò bèi zéi tū rù, wēi jí shè jì, zōng miào shàng kǒng bù bǎo, hé ài yī qiáo liáng ne? míng dì fāng cái wú yán. wáng dǎo zuò shū zhì hán, quàn lìng tuì bīng, shū yún:
敦既殺璞,即使錢鳳鄧岳周撫等,率眾三萬,東指京師。敦兄含語敦道:「這是家事,我當自行。」乃復使含為元帥。錢鳳臨行,向敦啟問道:「事若得克,如何處置天子?」敦瞋目道:「尚未南郊,算什麼天子?但教保護東海王及裴妃,此外盡卿兵力,無庸多顧了。」裴妃即東海王越妻,已見前文,但不知王敦何意,乃命保護?鳳領命即發,王含亦隨後東行。敦又遣人上表,以誅奸臣溫嶠等為名,明帝當然不睬。孟秋朔日,王含等水陸五萬,掩至江寧西岸,人情惶懼。溫嶠移軍水北,燒斷朱雀橋,阻住叛兵。含等不得渡,但在橋南列營。明帝欲親自往擊,聞橋樑毀斷,不禁動怒,召嶠入問。嶠答道:「今宿衛單弱,徵兵未集,若被賊突入,危及社稷,宗廟尚恐不保,何愛一橋樑呢?」明帝方才無言。王導作書致含,勸令退兵,書云:
jìn wén dà jiāng jūn kùn dǔ, huò yún yǐ zhì bù huì, cǎn dá zhī qíng, bù néng zì yǐ. xún zhī qián fèng shǒu huò, yù sì jiān nì, cháo shì fèn fèn, mò bù è wàn. qiè wèi xiōng bèi shòu guó ēn, dāng yì zhì bù chěng, hái zhèn wǔ chāng, jǐn lì fān rèn, nǎi cù fèng lái gào, jìng yǔ quǎn yáng jù xià, xiōng zhī cǐ jǔ, wèi kě dé rú dà jiāng jūn xī rì zhī shì hū? xī nián nìng chén luàn cháo, rén huái bù níng, rú dǎo zhī tú, xīn sī wài jì. bù chì qīn kǒu gòng zhuàng. jīn zé bù rán, dà jiāng jūn lái tún yú hú, jiàn shī rén xīn, jūn zǐ wēi bù, bǎi xìng láo bì, jiāng zhōng zhī rì, wěi zhòng ān qī. jí wáng yīng zì. ān qī duàn rǔ wèi jǐ, yòu guāi wù wàng, biàn kě xí zǎi xiàng zhī jī yé? zì kāi pì yǐ lái, céng yǒu zǎi xiàng yǐ rú zǐ wèi zhī zhě hū? zhū yǒu ěr zhě, jiē zhī jiāng wèi chán dài, fēi rén chén zhī shì yě. xiān dì zhōng xìng yí ài zài mín, shèng zhǔ cōng míng, dé qià cháo yě, xiōng nǎi yù wàng méng nì jié, fán zài rén chén, shuí bù fèn tàn? dǎo mén hù dà xiǎo, shòu guó hòu ēn, jīn rì zhī shì, míng mù zhāng dǎn, wèi liù jūn zhī shǒu, níng wèi zhōng chén ér sǐ, bù wèi wú lài ér shēng. dàn hèn dà jiāng jūn huán wén zhī xūn bù suí, ér xiōng yī dàn wèi nì jié zhī chén, fù xiān rén píng sù zhī zhì, jì méi zhī rì, hé yán jiàn zhū fù zǐ yú huáng quán, yè xiān dì yú dì xià yé? jīn wèi xiōng jì, yuàn sù jiàn dà jì, qín qǔ qián fèng yī rén, shǐ tiān xià huò ān, jiā guó yǒu fú. ruò zài zhí mí bù wù, kǒng dà huò jí zhì, shì sī yǐ tiān zǐ zhī wēi, wén wǔ bì lì, yā zhì pàn nì, qǐ kě dāng hū? huò fú zhī jī, jiān bù róng fà, xiōng qí zǎo sī zhī.
近聞大將軍困篤,或雲已至不諱,慘怛之情,不能自已。尋知錢鳳首禍,欲肆奸逆,朝士忿憤,莫不扼腕。竊謂兄備受國恩,當抑制不逞,還鎮武昌,盡力藩任,乃猝奉來告,竟與犬羊俱下,兄之此舉,謂可得如大將軍昔日之事乎?昔年佞臣亂朝,人懷不寧,如導之徒,心思外濟。不啻親口供狀。今則不然,大將軍來屯於湖,漸失人心,君子危怖,百姓勞敝,將終之日,委重安期。即王應字。安期斷乳未幾,又乖物望,便可襲宰相之跡耶?自開闢以來,曾有宰相以孺子為之者乎?諸有耳者,皆知將為禪代,非人臣之事也。先帝中興遺愛在民,聖主聰明,德洽朝野,兄乃欲妄萌逆節,凡在人臣,誰不憤嘆?導門戶大小,受國厚恩,今日之事,明目張胆,為六軍之首,寧為忠臣而死,不為無賴而生。但恨大將軍桓文之勛不遂,而兄一旦為逆節之臣,負先人平素之志,既沒之日,何顏見諸父子於黃泉,謁先帝於地下耶?今為兄計,願速建大計,擒取錢鳳一人,使天下獲安,家國有福。若再執迷不悟,恐大禍即至,試思以天子之威,文武畢力,壓制叛逆,豈可當乎?禍福之機,間不容髮,兄其早思之。
wáng hán dé shū, bìng bù dá fù. dǎo dài le liǎng rì, wèi jiàn huí yīn, yīn fù yì jí zhàn shǒu shì yí. huò wèi wáng hán qián fèng, xié zhòng qián lái, yí yóu yù jià zì chū dū zhàn, cuò tā ruì qì, fāng kě zhì shèng. xī jiàn dào: qún zéi wèi nì, shì bù kě dāng, yí yòng zhì qǔ, wèi biàn lì dí. qiě hán děng hào lìng bù yī, dàn zhī chāo lüè, lì mín chéng qián bì hòu, gè zì wèi shǒu, yǐ shùn zhì nì, hé yōu bù kè? jīn zéi zhòng zhuān shì mán tū, dàn qiú yī zhàn, wǒ néng jiān bì xiāng chí, kuàng rì chí jiǔ, bǐ jié wǒ yíng, yī gǔ kě miè. ruò jí sī jué zhàn, wàn yī cuō diē, suī yǒu shēn xū děng tóu mèi qǐ yì, hé bǔ jì wǎng, nài hé jǔ tiān zǐ wèi gū zhù ne? shēn xū jí shēn bāo xū, chūn qiū shí chǔ rén. yú shì gè jūn jiē gù lěi zì shǒu, xiāng jiè wù dòng. wáng hán qián fèng, lǚ cì chū bīng tiāo zhàn, bù dé jiāo fēng, jiàn jiàn de xiè chí qǐ lái. xī jiàn yǎn tā bù bèi, tū rù hán yíng. hán cāng huáng mìng zhàn, qián fēng jiāng hé kāng, chū yù duàn xiù, zhàn wèi sān hé, bèi xiù yī dāo, pī luò mǎ xià. hán zhòng dà hài, jù yōng hán dùn zǒu. duàn xiù děng shā dào tiān míng, zhǎn shǒu qiān yú jí, fāng dù jiāng guī yíng. wáng dūn yǎng bìng gū shú, wén hán bài zhuàng, shèng qì shuō dào: wǒ xiōng hǎo sì lǎo bì, bù kān yī zhàn, mén hù shuāi bài, dà shì qù le. kàn lái zhǐ hǎo yóu wǒ zì xíng. shuō zhì cǐ, biàn cóng chuáng shàng qǐ zuò, fāng yù xià chuáng, bù liào yī zhèn tóu yūn, réng rán pū dào, jìng zhì hún líng chū qiào, bù xǐng rén shì. xiǎo zi yǒu shī yǒng dào:
王含得書,並不答覆。導待了兩日,未見回音,因複議及戰守事宜。或謂王含錢鳳,挾眾前來,宜由御駕自出督戰,挫他銳氣,方可制勝。郗鑒道:「群賊為逆,勢不可當,宜用智取,未便力敵。且含等號令不一,但知抄掠,吏民懲前毖後,各自為守,以順制逆,何憂不克?今賊眾專恃蠻突,但求一戰,我能堅壁相持,曠日持久,彼竭我盈,一鼓可滅。若急思決戰,萬一蹉跌,雖有申胥等投袂起義,何補既往,奈何舉天子為孤注呢?」申胥即申包胥,春秋時楚人。於是各軍皆固壘自守,相戒勿動。王含錢鳳,屢次出兵挑戰,不得交鋒,漸漸的懈弛起來。郗鑒掩他不備,突入含營。含倉皇命戰,前鋒將何康,出遇段秀,戰未三合,被秀一刀,劈落馬下。含眾大駭,俱擁含遁走。段秀等殺到天明,斬首千餘級,方渡江歸營。王敦養病姑孰,聞含敗狀,盛氣說道:「我兄好似老婢,不堪一戰,門戶衰敗,大事去了。看來只好由我自行。」說至此,便從床上起坐,方欲下床,不料一陣頭暈,仍然仆倒,竟致魂靈出竅,不省人事。小子有詩詠道:
bìng jí yóu sī fàn dì jīng, láng xīn dào sǐ zǒng nán gèng.
病亟猶思犯帝京,狼心到死總難更。
xū zhī gōng lǐ liú tiān rǎng, luàn zéi qiān nián bō è míng.
須知公理留天壤,亂賊千年播惡名。
bì jìng wáng dūn xìng mìng rú hé, qiě kàn xià huí xù biǎo.
畢竟王敦性命如何,且看下回續表。
--------
wáng dūn sān jì, wéi shàng jì zuì zú tú cún, jì yǐ zhī cǐ jì zhī shàn, zé zhōng jì xià jì, hé bì zài yán. qí suǒ yǐ bù ān jiān mò zhě, shàng yù xíng xiǎn jiǎo xìng, jì tú yī chěng ěr. qián fèng suǒ yán, zhèng xī dūn zhǐ, gù dūn wèi cháng yù jìn, xún jí nèi fàn, yào zhī yī lì lìng zhì hūn ér yǐ. wáng yǔn zhī wěi zuì dài dūn, què shì qí tóng, wēn jiào yì yǐ yáng zuì xì dūn, bìng jí qián fèng, dūn suī jiǎo huá, bù néng chá jiào, bìng bù néng chá yǔn zhī, ér wàng sī cuàn nì, jǐ hé ér bù fù miè hū? yuán dì zhī wèi dūn suǒ bī, shí wèi wáng dǎo suǒ wù, dǎo gù fù dūn, zhì wēn jiào rù dōu, dūn yóu yǔ dǎo shū, jiāng shēng zhì tài zhēn, qí wǎng lái zhī mì qiè kě zhī. jí míng dì jué yì tǎo dūn, dūn shàng wèi sǐ, ér dǎo qiě zhà wèi dūn fā sàng, jià zuì qián fèng, rú wèi qí bù wèi dūn zhù, xī kě dé hū? jué hòu yǔ wáng hán yī shū, qíng wěi yì zhe, wéi guō pú jīng yú bǔ shì, nǎi jū dūn cè ér lí shā jī, qǐ zhēn mìng gāi rú cǐ yé? wú wèi zhī huái yí bù zhì yún.
王敦三計,惟上計最足圖存,既已知此計之善,則中計下計,何必再言。其所以不安緘默者,尚欲行險僥倖,冀圖一逞耳。錢鳳所言,正希敦旨,故敦未嘗諭禁,尋即內犯,要之一利令智昏而已。王允之偽醉紿敦,確是奇童,溫嶠亦以佯醉戲敦,並及錢鳳,敦雖狡猾,不能察嶠,並不能察允之,而妄思篡逆,幾何而不覆滅乎?元帝之為敦所逼,實為王導所誤,導固附敦,至溫嶠入都,敦猶與導書,將生致太真,其往來之密切可知。及明帝決意討敦,敦尚未死,而導且詐為敦發喪,嫁罪錢鳳,如謂其不為敦助,奚可得乎?厥後與王含一書,情偽益著,惟郭璞精於卜筮,乃居敦側而罹殺機,豈真命該如此耶?吾為之懷疑不置雲。