strong shā qī nú zhào zhǔ guǎ ēn　 xié jūn chén yàn dōu què dí strong
殺妻孥趙主寡恩　協君臣燕都卻敵

què shuō yàn wáng mù róng huàng, jiù shì mù róng guī dì sān zi. mù róng guī jiàn qián wén. guī wèi xiān bēi dà dān yú, jiàn yá liáo xī dà jí chéng, lǐ xián xià shì, shēng wàng rì lóng. píng zhōu cì shǐ cuī bì, mì jié gāo jù lì duàn shì yǔ wén shì, hé móu miè guī, sān fēn guī dì, guī yí zi huàng, yǔ zhǎng shǐ péi yí, jī pò yǔ wén bù. duàn shì gāo jù lì jiē jù, qiǎn shǐ qǐ hé. cuī bì dùn wǎng gāo jù lì. guī nǎi shǐ péi yí xiàn jié jiàn kāng, jìn fēng guī wèi liáo dōng gōng, dū du yōu píng èr zhōu zhū jūn shì, lǐng píng zhōu mù, réng wèi xiān bēi dà dān yú. guī yīn zhì guān sī shǒu zǎi, lì zi huàng wèi shì zǐ, mìng shù zhǎng zi hàn wèi jiàn wēi jiāng jūn, shǎo zǐ rén wèi zhēng lǔ jiāng jūn, fēn shǒu yào sài. zhào qiǎn shǐ tōng hé, yīn guī jù mìng, sǒu shǐ yǔ wén bù qiú qǐ dé guī, zài yǐn bīng gōng guī. guī réng mìng huàng děng chū yù, lián bài qǐ dé guī, zhí rù yǔ wén bù zhàng, lǔ dé rén mín shēng chù, zòu kǎi bān shī. qǐ dé guī qióng cù shī shì, wèi bié bù yì dòu guī suǒ zhú, cuàn sǐ huāng jiāo. yì dòu guī jì wèi yǔ wén bù zhǎng, shōu fù gù tǔ. fù jīng mù róng huàng lǜ bīng wǎng tǎo. yì dòu guī huáng kǒng qǐ méng, fāng cái yǐn hái, huàng wēi míng dà zhèn. bǔ xù mù róng guī, jiān jí mù róng huàng, wén fǎ bù lòu. yǐ ér guī dé bìng shēn wáng, shòu zhōng liù shí wǔ suì. guī zì jìn wǔ dì shí nián shí, shòu jìn fēng wèi xiān bēi dū du, zhí zhì fēng gōng qù shì, gòng yuè sì shí jiǔ nián.
卻說燕王慕容皝，就是慕容廆第三子。慕容廆見前文。廆為鮮卑大單于，建牙遼西大棘城，禮賢下士，聲望日隆。平州刺史崔毖，密結高句麗段氏宇文氏，合謀滅廆，三分廆地，廆遺子皝，與長史裴嶷，擊破宇文部。段氏高句麗皆懼，遣使乞和。崔毖遁往高句麗。廆乃使裴嶷獻捷建康，晉封廆為遼東公，都督幽平二州諸軍事，領平州牧，仍為鮮卑大單于。廆因置官司守宰，立子皝為世子，命庶長子翰為建威將軍，少子仁為征虜將軍，分守要塞。趙遣使通和，因廆拒命，嗾使宇文部酋乞得歸，再引兵攻廆。廆仍命皝等出御，連敗乞得歸，直入宇文部帳，虜得人民牲畜，奏凱班師。乞得歸窮蹙失勢，為別部逸豆歸所逐，竄死荒郊。逸豆歸繼為宇文部長，收復故土。復經慕容皝率兵往討。逸豆歸惶恐乞盟，方才引還，皝威名大振。補敘慕容廆，兼及慕容皝，文法不漏。已而廆得病身亡，壽終六十五歲。廆自晉武帝十年時，受晉封為鮮卑都督，直至封公去世，共閱四十九年。

huàng chéng xí fù wèi, jì hàn jí rén, hàn bēn yī duàn shì. rén jù zhù píng guō, yǔ huàng wèi chóu, jǐn qǔ liáo dōng dì. huàng dū bīng gōng kè liáo dōng, qīng qí qū píng guō, yǎn rén bù bèi, qín rén ér guī, shā sǐ liǎo shì. yòu qiǎn jiāng jūn fēng yì děng, jī bài duàn shì yǔ wén shì, suì zì chēng yàn wáng, lì qī duàn shì wèi wáng hòu, zi jùn wèi wáng tài zǐ, bài fēng yì wèi guó xiāng, hán shòu wèi sī mǎ, péi kāi yáng wù wáng yǔ lǐ hóng děng wèi liè qīng, lì shǐ shàng chēng wèi qián yān. jí shí liù guó zhōng zhī yī. zhì dài wáng shén yì jiān, qiǎn shǐ qiú hūn, huàng wén shén yì jiān cái míng, zì wèi liǎng xióng xiāng yù, yuàn yǔ hé qīn, nǎi jiāng mèi xìng píng gōng zhǔ jià yǔ shén yì jiān. shén yì jiān dà xǐ, yíng wèi wáng hòu, jiù zài shèng lè chéng zhú qǐ gōng shì, àn yù jīn wū cáng jiāo de yì sī. kàn guān jì zhe! zhè shí hòu chú dōng jìn wài, gòng wèi wǔ guó, zhào wèi zuì dà, cì wèi chéng, cì wèi yàn, cì wèi dài, cì wèi liáng. tí yào gōu xuán, diǎn xǐng méi mù. liáng zhōu mù zhāng jùn, suī wèi zēng jiàn hào, dàn jìng nèi tǒng chēng tā wèi liáng wáng, bù guò tā shàng shǒu xiān mìng, réng rán chēng fān jìn shì, zì qiǎn zhāng chún fù jiàn kāng, jiàn qián huí. jìn tíng gé wài jiā shàng, tè bài jùn wèi dà jiāng jūn, dū du shǎn xī yōng qín liáng zhōu zhū jūn shì. jùn nǎi suì xiū cháo gòng, tōng shǐ bù jué. zhì chéng dì xián kāng yuán nián dōng jì, jùn fù qiǎn cān jūn qū hù, fèng biǎo jìn dōu, qǐng jí běi fá. biǎo wén yǒu yún:
皝承襲父位，忌翰及仁，翰奔依段氏。仁據住平郭，與皝為仇，盡取遼東地。皝督兵攻克遼東，輕騎趨平郭，掩仁不備，擒仁而歸，殺死了事。又遣將軍封奕等，擊敗段氏宇文氏，遂自稱燕王，立妻段氏為王后，子俊為王太子，拜封奕為國相，韓壽為司馬，裴開陽騖王宇李洪等為列卿，歷史上稱為前燕。即十六國中之一。至代王什翼犍，遣使求婚，皝聞什翼犍才名，自為兩雄相遇，願與和親，乃將妹興平公主嫁與什翼犍。什翼犍大喜，迎為王后，就在盛樂城築起宮室，暗寓金屋藏嬌的意思。看官記着！這時候除東晉外，共為五國，趙為最大，次為成，次為燕，次為代，次為涼。提要鈎玄，點醒眉目。涼州牧張駿，雖未曾僭號，但境內統稱他為涼王，不過他尚守先命，仍然稱藩晉室，自遣張淳赴建康，見前回。晉廷格外嘉尚，特拜駿為大將軍，都督陝西雍秦涼州諸軍事。駿乃歲修朝貢，通使不絕。至成帝咸康元年冬季，駿復遣參軍麴護，奉表晉都，請即北伐。表文有云：

dōng xī gé sāi, yú lì nián zài, sù chéng shèng dé, xīn xì běn cháo, ér jiāng hú jì jìng, yú bō mò jí, suī sì lì xiū tú, tóng méng mí xù, jí zhì fèng zhào, bēi xǐ jiāo bìng. tiān ēn guāng bèi, bāo chóng huī wò, jí yǐ chén wèi dà jiāng jūn, dū du shǎn xī yōng qín liáng zhōu zhū jūn shì. xiū chǒng zhèn hè, wàn lǐ huái dài, jiā mìng xiǎn zhì, xián gǎn píng yíng. fú wéi bì xià tiān tǐng qí yí, táng gòu jìn shì, zāo jiā bù zào, bō xìng wú chǔ, zōng miào yǒu shǔ lí zhī āi, yuán líng yǒu tiǎn fèi zhī tòng, pǔ tiān zī jiē, hán qì bēi shāng. chén zhuān mìng yī fāng, zhí zài fǔ yuè, xiá yù pì lòu, shì jí qín lǒng, rén huái fǎn zhèng, wèi shí hǔ lǐ qī zhī mìng, céng bù chóng cháo, ér jiē cuàn jì xiōng nì, chī mù yǒu nián, dōng xī liáo kuàng, shēng yuán bù jié, suì shǐ táo chóng gǔ yì, sì yí xuān huá, xiàng yì zhī tú, gèng sī bèi dàn. qiān dāo yǒu gàn jiāng zhī zhì, yíng zhú xī rì yuè zhī guāng, shì yǐ chén qián zhāng kěn qiè, yù bìng lì shēng tǎo, ér bì xià yōng róng jiāng biǎo, zuò shì huò bài, huái mù qián zhī ān, tì sì zǔ zhī yè, chí xí bù gào, tú shè kōng wén, chén suǒ yǐ xiāo yín huāng mò tòng xīn zhǎng lù zhě yě. qiě zhào shù lí zhǔ, jiàn rǎn jīng shì, xiān lǎo xiāo luò, hòu shēng mí shí, zhōng liáng shòu xiāo xuán zhī fá, qún xiōng tān zòng héng zhī lì, huái jūn liàn gù, rì yuè gào liú, suī shí yǒu shàng yì zhī shì, wèi bī shǒu lǐng, āi tàn qióng lú. chén wén shào kāng zhōng xìng, yóu yú yī lǚ, guāng wǔ sì hàn, zhòng bù yíng bǎi, sì xià pèi yāo, bù shī jiù wù. kuàng yǐ jīng yáng piāo hàn, jǐn zhōu tū qí, tūn shì yí jié, zài yú zhǎng wò zāi! yuàn bì xià fū hóng chén lǜ, yǒng niàn xiān jī, chì sī kōng jiàn zhēng xī liàng děng, fàn zhōu jiāng féi, shǒu wěi qí jǔ, chén yuàn zhí gāo jiān yǐ cóng, kuò qīng hé shuò bù nán yǐ. bài biǎo shén chí, wú rèn yǐn qǐ!
東西隔塞，逾歷年載，夙承聖德，心系本朝，而江湖寂靜，餘波莫及，雖肆力修塗，同盟靡恤，及至奉詔，悲喜交並。天恩光被，褒崇輝渥，即以臣為大將軍，都督陝西雍秦涼州諸軍事。休寵震赫，萬里懷戴，嘉命顯至，銜感屏營。伏維陛下天挺岐嶷，堂構晉室，遭家不造，播幸吳楚，宗廟有黍離之哀，園陵有殄廢之痛，普天咨嗟，含氣悲傷。臣專命一方，職在斧鉞，遐域僻陋，勢極秦隴，人懷反正，謂石虎李期之命，曾不崇朝，而皆篡繼凶逆，鴟目有年，東西遼曠，聲援不捷，遂使桃蟲鼓翼，四夷喧譁，向義之徒，更思背誕。鉛刀有干將之志，螢燭希日月之光，是以臣前章懇切，欲併力聲討，而陛下雍容江表，坐視禍敗，懷目前之安，替四祖之業，馳檄布告，徒設空文，臣所以宵吟荒漠、痛心長路者也。且兆庶離主，漸冉經世，先老銷落，後生靡識，忠良受梟懸之罰，群凶貪縱橫之利，懷君戀故，日月告流，雖時有尚義之士，畏逼首領，哀嘆窮廬。臣聞少康中興，由於一旅，光武嗣漢，眾不盈百，祀夏配夭，不失舊物。況以荊揚剽悍，盡州突騎，吞噬遺羯，在於掌握哉！願陛下敷弘臣慮，永念先績，敕司空鑒征西亮等，泛舟江淝，首尾齊舉，臣願執櫜鞬以從，廓清河朔不難矣。拜表神馳，無任引企！

zhè piān biǎo wén, dào le jiàn kāng, zhèng zhí chéng dì chóu bèi dà hūn, yǒu shén me gōng fū, qù tǎo běi lǔ? dàn bù guò lǐ qiǎn qū hù, qī zhū tā rì bà le. yuè nián èr yuè, cè lì dù shì wèi huáng hòu, hòu xì gù zhèn nán jiāng jūn dù yù céng sūn nǚ, fù céng wèi dān yáng chéng, zī róng xiù měi, shàn yǒu shèng míng. qián xuān chéng nèi shǐ huán yí, cháng wèi wèi jiè shén qīng, dù yì xíng qīng. wáng dǎo cóng zi mì shū láng xī zhī, yì chēng yì fū ruò níng zhī, mù rú diǎn qī, kě wèi shén xiān zhōng rén. zěn nài tiān bù jiǎ nián, zǎo suì qù shì, suǒ yí jǐn yī nǚ zǐ. qī péi shì lí jū yǎng nǚ, jǐn shǒu lǐ jiào, shén yǒu dé yīn. nǚ shǎo shàn róng yí, zī cǎi fā yuè, yǒu shì fù yīng yǒu shì nǚ. wéi nián zhì èr qī, shàng wèi shēng chǐ, yīn cǐ rén lái qiú hūn, wǎng wǎng zhōng zhǐ. jí chéng dì xuǎn wèi zhōng gōng, nà cǎi zhè yī xī, chǐ hū jǐn shēng, dāng shí chuán wèi qí wén, zhì bèi lǐ rù gōng shí, chéng dì qīn yù tài jí qián diàn, shòu qún chén qìng hè, shèng cì yán yàn, zhí zhì zhòu lòu yǐ jǐn, gōng mén xuán yuè, bǎi guān shǐ sàn xí gào guī. hòu yǔ chéng dì tóng nián, qián kūn hé dé, lóng fèng chéng xiáng, dāng rán ēn ài chán mián, bù xiāo xì shuō. dāng zhāng jùn shēn qǐng běi fá shí, jìn zhǐ lì hòu yī duàn, suī shì àn shí xù shì, wèi miǎn yù yǒu fěng yì. wéi zhāng jùn yīn wèi suì suǒ qǐng, zài qiǎn shǐ shēn chén qián yì, shì zhí zhào zhǔ shí hǔ, qiān dōu yè chéng, wén zhāng jùn cháng yǔ jìn wǎng lái, liào yǒu tā gù, tè mìng zhēn qí sì bù, yù yǒu liáng zhōu shǐ rén, yóu xī fù dōng, wǎng wǎng bǎ tā jié zhù, jū huí yè zhōng, suǒ yǐ jùn shǐ dōng xíng, duō bù dé dá. shí hǔ zì shì fù qiáng, jìn chéng jiāo chǐ, mìng zài jiù dōu zhú tài wǔ diàn, xīn dū zào dōng xī gōng. tài wǔ diàn jī gāo èr zhàng bā chǐ, zòng liù shí wǔ bù, kuò qī shí wǔ bù, qì yǐ wén shí, xià zhì kū shì, shè wèi shì wǔ bǎi rén, yòng qī guàn wǎ, jīn dāng yín yíng, zhū lián yù bì, qióng gōng jí qiǎo, bù jì jià zhí. diàn shàng shī bái yù chuáng, liú sū zhàng, tè zhì jīn lián huā, gài zhù zhàng dǐng. guǎng cǎi liáng jiā měi nǚ, chōng zuò gōng qiè, fú zhū yù, bèi qǐ hú, zhǎng dài qīng jū, duō zhì wàn yú rén. yòu jiào gōng nǚ zhān xīng qì, xí qí shè, yòng nǚ qí qiān rén wèi lǔ bù, jiē zhe zǐ lún jīn, yī shú jǐn kù, jīn yín lòu dài, wǔ sè chéng wén, měi yī chū yóu, bì lìng tā men suí xíng, zhí yǔ yí, míng gǔ chuī, fǎng fú tiān nǚ sàn huā, lìng rén xuàn mù. shì shí, jìng nèi dà hàn, sù èr dòu, zhí jīn yī jīn, bǎi xìng áo áo dài bǔ. hǔ què yáo yì bìng xìng, rì yè bù xiū, yòu shǐ yá mén jiāng zhāng mí, zhì luò yáng gōng zhōng, qiān xǐ zhōng jù, jiǔ lóng wēng zhòng fēi lián děng wù, bān rù yè chéng. yī zhōng chén rù hé liú, mù dé qiú shuǐ zhuàng shì sān bǎi rén, lāo qǔ cǐ zhōng, àn shàng xì zhe zhú huán, qū niú bǎi tóu, fǎng lù lú fǎ, yǐn zhōng chū shuǐ, cái dé lāo qǐ, yòng dà zhōu zài guī. shí hǔ dà yuè, shè èr suì xíng, lài bǎi guān sù bó, cì mín jué yī jí. yòu yī shàng fāng lìng xiān fēi jì yì, jiù yè nán tóu shí hé zhōng, yù zào fēi qiáo, gōng fèi shù qiān wàn yì, qiáo jìng bù chéng. jì ér zhào tài bǎo kuí ān děng, shàng hǔ zūn hào, fǔ rù diàn tíng, zuò liáo yóu fèi, cù rán dǎo xià, sàn jí bǎi guān shēn shàng, pào dé tóu qīng miàn zhǒng, yǒu jǐ gè huǒ qì gōng xīn, yú huí jiā zhōng, jìng zhì bào bì. hǔ yǐn wèi shēn hèn, ná xià zhí diàn shì chén chéng gōng duàn, zé tā shū hū, yāo zhǎn chāng hé mén.
這篇表文，到了建康，正值成帝籌備大婚，有什麼工夫，去討北虜？但不過禮遣麴護，期諸他日罷了。越年二月，冊立杜氏為皇后，後系故鎮南將軍杜預曾孫女，父曾為丹陽丞，姿容秀美，擅有盛名。前宣城內史桓彝，嘗謂衛玠神清，杜乂形清。王導從子秘書郎羲之，亦稱乂膚若凝脂，目如點漆，可謂神仙中人。怎奈天不假年，早歲去世，所遺僅一女子。妻裴氏嫠居養女，謹守禮教，甚有德音。女少擅容儀，姿采發越，有是父應有是女。惟年至二七，尚未生齒，因此人來求婚，往往中止。及成帝選為中宮，納采這一夕，齒忽盡生，當時傳為奇聞，至備禮入宮時，成帝親御太極前殿，受群臣慶賀，盛賜筵宴，直至晝漏已盡，宮門懸籥，百官始散席告歸。後與成帝同年，乾坤合德，龍鳳呈祥，當然恩愛纏綿，不消細說。當張駿申請北伐時，(禁止)立後一段，雖是按時敘事，未免寓有諷意。惟張駿因未遂所請，再遣使申陳前意，適值趙主石虎，遷都鄴城，聞張駿常與晉往來，料有他故，特命偵騎四布，遇有涼州使人，由西赴東，往往把他截住，拘回鄴中，所以駿使東行，多不得達。石虎自恃富強，濅成驕侈，命在舊都築太武殿，新都造東西宮。太武殿基高二丈八尺，縱六十五步，闊七十五步，砌以文石，下置窟室，設衛士五百人，用漆灌瓦，金璫銀楹，珠簾玉壁，窮工極巧，不計價值。殿上施白玉床，流蘇帳，特製金蓮花，蓋住帳頂。廣采良家美女，充作宮妾，服珠玉，被綺縠，長黛輕裾，多至萬餘人。又教宮女占星氣，習騎射，用女騎千人為鹵簿，皆着紫綸巾，衣熟錦褲，金銀鏤帶，五色成文，每一出遊，必令她們隨行，執羽儀，鳴鼓吹，仿佛天女散花，令人眩目。是時，境內大旱，粟二斗，值金一斤，百姓嗷嗷待哺。虎卻徭役並興，日夜不休，又使牙門將張彌，至洛陽宮中，遷徙鍾虡，九龍翁仲飛廉等物，搬入鄴城。一鍾沉入河流，募得泅水壯士三百人，撈取此鍾，岸上繫着竹絙，驅牛百頭，仿轆轤法，引鍾出水，才得撈起，用大舟載歸。石虎大悅，赦二歲刑，賚百官粟帛，賜民爵一級。又依尚方令鮮飛計議，就鄴南投石河中，欲造飛橋，工費數千萬億，橋竟不成。既而趙太保夔安等，上虎尊號，甫入殿庭，座燎油沸，猝然倒下，散及百官身上，炮得頭青面腫，有幾個火氣攻心，舁回家中，竟致暴斃。虎引為深恨，拿下值殿侍臣成公段，責他疏忽，腰斬閶闔門。

xiān shì hǔ yǐ yù chēng zūn, dài fú gǔn miǎn, jiāng sì nán jiāo, cháng lǎn jìng zì zhào, bù jiàn jǐ shǒu, nǎi dà jiā huáng jù, bù gǎn chēng dì. zhì cǐ yīn qún chén quàn shàng zūn hào, dàn zì chēng zhào tiān wáng, zài jiù nán jiāo zhú tán, jí wèi shòu cháo. tiān wáng yǔ huáng dì hé shū? qǐ jí kě bǎo quán shǒu lǐng me? lì hòu zhèng shì wèi tiān wáng hòu, tài zǐ suì wèi tiān wáng tài zǐ, wéi zhū zi fǎn jiàng wáng wèi gōng, zōng shì qiě jiàng wáng wèi hóu. zhè shì hé yì? dà yuē jí mín wú èr wáng zhī yì. zhèng hòu xiǎo zì yīng táo, běn wèi jìn yín cóng pú shè zhèng shì dá jiā gē jì, méi rù xiāng guó. hǔ jiàn tā yāo yě jué lún, jí nà wèi jǐ qiè. hǔ yuán pèi guō shì, xì zhēng běi jiāng jūn guō róng nǚ dì, hǔ běn yǔ tā xiāng jìng rú bīn, wèi cháng fǎn mù. bù guò guō shì wú zi, cháng wèi hǔ yōu. jí yīng táo rù shì, shēng chéng yī zhǒng yín dù xìng zhì, xiān yòng róu mèi shǒu duàn, bǎ hǔ mí zhù, rán hòu yǎn xiù gōng chán, méi niè zhèng shì. guō shì bù kān rěn shòu, miǎn bù dé fǎn chún xiāng jī, nǎ zhī hǔ tǎn hù yīng táo, bù lìng guō shì chā zuǐ. guō shì rú hé kěn yī, jìng zhì yǔ hǔ zhēng zhí. hǔ xìng shì liè huǒ, kǒu shé bù zú, jì yǐ wǔ lì. quán dǎ zú tī, lì jiāng guō shì ōu bì, zài qǔ qīng hé cuī shì nǚ wèi jì shì. xiāng chù nián yú, shì zhí yīng táo shēng nán, cuī shì yù yǎng wèi jǐ zi, yīng táo bù xǔ. é ér yīng ér yāo shāng, yīng táo yòu duì hǔ kū sù, niē chēng cuī shì xié xián zǔ zhòu, zhì zi yāo wáng qiě duō qǔ hú ér wèi yǎng zi, wèi shí hé xīn. hǔ wén yán dà nù, jí qǔ gōng jiàn, zhào cuī rù wèn. cuī tú xiǎn chū tíng, qiě qì qiě yǔ dào: wù wàng shā qiè, qǐ tīng qiè yán! hǔ níng xiào dào: rǔ ruò bù shēng dǎi yì, hé bì zháo máng. qiě hái rù zuò zhōng, suí rǔ fēn pōu. cuī shì zhuǎn shēn rù zuò, bù fáng bèi hòu gōng xián shēng xiǎng, jí yù shǎn bì, yǐ shì bù jí, gāng gāng chuān rù xiōng zhōng, dǎo dì bì mìng. hǔ shàn xì rén, huáng wèn ài qī.
先是虎已欲稱尊，戴服袞冕，將祀南郊，嘗攬鏡自照，不見己首，乃大加惶懼，不敢稱帝。至此因群臣勸上尊號，但自稱趙天王，再就南郊築壇，即位受朝。天王與皇帝何殊？豈即可保全首領麼？立後鄭氏為天王后，太子邃為天王太子，惟諸子反降王為公，宗室且降王為侯。這是何意？大約即民無二王之意。鄭後小字櫻桃，本為晉冘從僕射鄭世達家歌妓，沒入襄國。虎見她妖冶絕倫，即納為己妾。虎元配郭氏，系征北將軍郭榮女弟，虎本與她相敬如賓，未嘗反目。不過郭氏無子，常為虎憂。及櫻桃入室，生成一種淫妒性質，先用柔媚手段，把虎迷住，然後掩袖工讒，媒孽正室。郭氏不堪忍受，免不得反唇相譏，哪知虎袒護櫻桃，不令郭氏插嘴。郭氏如何肯依，竟致與虎爭執。虎性似烈火，口舌不足，繼以武力。拳打足踢，立將郭氏毆斃，再娶清河崔氏女為繼室。相處年余，適值櫻桃生男，崔氏欲養為己子，櫻桃不許。俄而嬰兒夭殤，櫻桃又對虎哭訴，捏稱崔氏挾嫌詛咒，致子夭亡；且多取胡兒為養子，未識何心。虎聞言大怒，急取弓箭，召崔入問。崔徒跣出庭，且泣且語道：「勿妄殺妾，乞聽妾言！」虎獰笑道：「汝若不生歹意，何必着忙。且還入座中，隨汝分剖。」崔氏轉身入座，不防背後弓弦聲響，急欲閃避，已是不及，剛剛穿入胸中，倒地畢命。虎善咥人，遑問愛妻。

zì shì yīng táo dé wèi hǔ jì qī, shēng yǒu èr nán, zhǎng zi jiù shì tài zǐ suì, xiǎo míng ā tiě, cì zǐ míng zūn, shòu fēng jùn gōng. suì bǐng xìng yīn zhì, lǚ lì guò rén. què shì yǒu yí chuán xìng. hǔ jì lì suì wèi tiān wáng tài zǐ, fù mìng tā cān jué shàng shū zòu shì, qiě cháng gù zuǒ yòu dào: sī mǎ shì fù zǐ xiōng dì, zì xiāng cán miè, gù shǐ zhèn dé zhì cǐ, shì xiǎng ā tiě shì wǒ dà ér, wǒ kěn rěn xīn shā tā me? màn zhe! zuǒ yòu qí shēng dào: bì xià fù cí zǐ xiào, zěn chū cǐ yán? yǐ ér tài zǐ suì shì chǒng shēng jiāo, yīn jiāo chéng bào, xù jiǔ yú sè, zòng yù wú dù, huò zhōng rì yóu tián, rù yè nǎi guī, huò yè chū gōng chén jiā, jiàn yǒu zī sè fù nǚ, jí pò yǔ jiāo huān, yǒu shí qiě zhuāng shì gōng rén, zhǎn shǒu xǐ xuè, zhì zhū pán shàng, chuán shì sì zuò. yòu cǎi nà měi mào nǚ ní, bái rì xuān yín, xiá xiè jì bì, biàn shì zuò zhū yáng yì bān, xǐ bō zǎi gē, yǔ zhū yáng ròu hé zhù yī qì, zhǔ shóu qǔ shí, yǒu yú biàn cì zuǒ yòu, lìng tā fēn cháng yī luán. ròu wèi hé rú? hé jiān gōng dàn xuān, lè ān gōng dàn tāo, jiē suì shù dì, dé hǔ chǒng ài, suì dú shì rú chóu chóu, hǔ háo bù jiā chá, yě biàn zuò yī gè hú tú chóng, zuǒ bào jiāo qiè, yòu zhí dà gōng, zhèn rì lǐ hūn zuì shěn mí, bù wèn cháo shì. suì cháng yǒu shì chéng bào, hǔ xián tā suǒ suì, jí hē chì dào: zhè děng xiǎo shì, chéng bào shén me? hòu lái suì wèi bào wén, bèi hǔ chá jué, yòu zhào suì rù mà dào: wèi shén me kèn nì bù bào? suì wèi miǎn jì shù qián yán, yì chù hǔ nù, wǎng wǎng biān chī jiāo xià, bù shǎo kuān dài. suì lǚ zāo biān zé, dāng rán bù píng, sī yǔ zhōng shù zǐ lǐ yán děng dào: guān jiā zhǐ zhǔ zi yán. hěn nán fú shì, wǒ yù xíng mào dùn gù shì, qīng děng kěn cóng wǒ fǒu? mào dùn shì fù zì lì, jiàn qián hàn shì. yán děng bù gǎn zhì cí, dōu yǔ kuǐ lěi xiāng sì. suì jí tuō cí yǒu jí, bù chū lì shì, àn zhōng què dài lǐng gōng liáo, gòng jì wǔ bǎi yú qí, wǎng yǐn lǐ yán jiā. jiǔ zhì bàn hān, gù yán yǔ yǔ dào: wǒ yù wǎng shā hé jiān gōng. yán dá yán: jīn rì yǐn jiǔ, qiě cóng huǎn tú. suì yòu kuáng yǐn shù gōng, yīn jiǔ shǐ qì, bó rán qǐ zuò, jí shàng mǎ chì zhòng dào: kuài suí wǒ shā hé jiān gōng, rú huò bù cóng, biàn dāng zhǎn shǒu. dà jiā hài zǒu. yán kòu tóu kǔ jiàn, suì yì zuì bù néng zhī, liáng qiāng qū guī.
自是櫻桃得為虎繼妻，生有二男，長子就是太子邃，小名阿鐵，次子名遵，受封郡公。邃秉性陰鷙，膂力過人。確是有遺傳性。虎既立邃為天王太子，復命他參決尚書奏事，且常顧左右道：「司馬氏父子兄弟，自相殘滅，故使朕得至此，試想阿鐵是我大兒，我肯忍心殺他麼？」慢着！左右齊聲道：「陛下父慈子孝，怎出此言？」已而太子邃恃寵生驕，因驕成暴，酗酒漁色，縱慾無度，或終日游畋，入夜乃歸，或夜出宮臣家，見有姿色婦女，即迫與交歡，有時且妝飾宮人，斬首洗血，置諸盤上，傳示四座。又採納美貌女尼，白日宣淫，狎媟既畢，便視作豬羊一般，洗剝宰割，與豬羊肉合貯一器，煮熟取食，有餘遍賜左右，令他分嘗一臠。肉味何如？河間公石宣，樂安公石韜，皆邃庶弟，得虎寵愛，邃獨視如仇讎，虎毫不加察，也變做一個糊塗蟲，左抱嬌妾，右執大觥，鎮日裡昏醉沈迷，不問朝事。邃嘗有事呈報，虎嫌他瑣碎，即呵斥道：「這等小事，呈報什麼？」後來邃未報聞，被虎察覺，又召邃入罵道：「為什麼掯匿不報？」邃未免記述前言，益觸虎怒，往往鞭笞交下，不少寬貸。邃屢遭鞭責，當然不平，私語中庶子李顏等道：「官家指主子言。很難服侍，我欲行冒頓故事，卿等肯從我否？」冒頓弒父自立，見前漢事。顏等不敢置詞，都與傀儡相似。邃即託詞有疾，不出蒞事，暗中卻帶領宮僚，共計五百餘騎，往飲李顏家。酒至半酣，顧顏與語道：「我欲往殺河間公。」顏答言：「今日飲酒，且從緩圖。」邃又狂飲數觥，因酒使氣，勃然起座，即上馬飭眾道：「快隨我殺河間公，如或不從，便當斬首。」大家駭走。顏叩頭苦諫，邃亦醉不能支，踉蹌趨歸。

hǔ wén suì yǒu jí, nǐ wǎng tàn shì, mìng rén jià chē, mò jiàn yī rén qū rù, kòu mǎ jiàn zǔ dào: bì xià bù yí lǚ wǎng dōng gōng. hǔ qiáo jiāng guò qù, nǎi shì dà hé shàng fú tú chéng, suì yán tā rù zuò, qiě mìng tíng chē bù fù. yuán lái fú tú chéng yán duō qí yàn, hěn wèi hǔ suǒ jìng xìn. jí yǔ chéng tán le shù yǔ, chéng jí bié qù, hǔ yòu bù jīn huái yí, chēn mù dà yán dào: wǒ wèi tiān xià zhǔ, nán dào qīn rú fù zǐ, fǎn bù xiāng xìn me? suí jí qiǎn nǚ guān chān suì. suì yáng hū yǔ yǔ, bèi dì lǐ bá chū pèi jiàn, ōu jī nǚ guān. xìng kuī nǚ guān shēn cái líng lì, zhǐ bèi tā jī le yī xià, biàn zhuǎn shēn táo chū, bēn huí bào hǔ. hǔ nǎi dà nù, shōu dǎi zhōng shù zǐ lǐ yán děng sān shí yú rén, dāng miàn jié wèn. yán zhī wú kě huì, jù bái suì zhuàng. hǔ réng zé tā fǔ dǎo wú fāng, dōu lìng tuī chū zhǎn shǒu, quán shì qiáng bào xíng wèi. yīn jiāng suì yōu gù dōng gōng. fǔ jīng bàn rì, biàn lìng shì chū, chuán tā rù jiàn. suì zhào cháng cháo yè, bìng wèi kòu xiè, bài bì biàn tuì. hǔ lìng zuǒ yòu chuán yù dào: tài zǐ dāng rù cháo zhōng gōng, nài hé biàn qù? suì shì wú suǒ wén, áng tóu jìng chū. yú shì hǔ nù bù kě è, lì fèi suì wèi shù rén, réng bǎ tā jū jìn qǐ lái. dào le yè jiān, suǒ xìng qiǎn rén shā suì, bìng suì qī zhāng shì, jí nán nǚ èr shí liù rén, yī lǜ zhū sǐ, tóng yì yī guān. yòu shā dōng gōng liáo shǔ èr bǎi yú rén, jiù shì suì mǔ wáng hòu zhèng yīng táo, yě lián zuò dé zuì, bèi fèi wèi dōng hǎi tài fēi, lìng lì hé jiān gōng xuān wèi tài zǐ, xuān mǔ dù zhāo yí wèi hòu.
虎聞邃有疾，擬往探視，命人駕車，驀見一人趨入，叩馬諫阻道：「陛下不宜屢往東宮。」虎瞧將過去，乃是大和尚佛圖澄，遂延他入座，且命停車不赴。原來佛圖澄言多奇驗，很為虎所敬信。及與澄談了數語，澄即別去，虎又不禁懷疑，瞋目大言道：「我為天下主，難道親如父子，反不相信麼？」隨即遣女官覘邃。邃佯呼與語，背地裡拔出佩劍，毆擊女官。幸虧女官身材伶俐，只被他擊了一下，便轉身逃出，奔回報虎。虎乃大怒，收逮中庶子李顏等三十餘人，當面詰問。顏知無可諱，具白邃狀。虎仍責他輔導無方，都令推出斬首，全是強暴行為。因將邃幽錮東宮。甫經半日，便令釋出，傳他入見。邃照常朝謁，並未叩謝，拜畢便退。虎令左右傳諭道：「太子當入朝中宮，奈何便去？」邃似無所聞，昂頭徑出。於是虎怒不可遏，立廢邃為庶人，仍把他拘禁起來。到了夜間，索性遣人殺邃，並邃妻張氏，及男女二十六人，一律誅死，同瘞一棺。又殺東宮僚屬二百餘人，就是邃母王后鄭櫻桃，也連坐得罪，被廢為東海太妃，另立河間公宣為太子，宣母杜昭儀為後。

shì yàn zhǔ mù róng guī, qiǎn shǐ zhì zhào, jù biǎo chēng fān, yuàn qǐ shī huì tǎo duàn shì. hǔ zuì xǐ yòng bīng, yòu jiàn huàng biǎo wén gōng shùn, dāng rán dà yuè, biàn yǔ lái shǐ yuē dìng shī qī, qiǎn tā guī bào, dāng jí zhāo mù zhuàng shì sān wàn rén, cì guān lóng téng zhōng láng. xuán mìng héng hǎi jiāng jūn táo bào, dù liáo jiāng jūn wáng huá, tǒng lǐng zhōu shī shí wàn, chū piào yú jīn. hǔ xiāng jiāng jūn zhī xióng, guān jūn jiāng jūn yáo yì zhòng, tǒng lǐng bù qí shí wàn, chōng zuò qián fēng, wǎng fá duàn shì. hǔ yě dū shuài qīn bīng, chū cì jīn tái. duàn shì qiú zhǎng míng liáo, wén zhào jiāng rù fàn, xiān qiǎn cóng dì duàn qū yún, jìn xí yōu zhōu, cì shǐ lǐ mèng, tuì bǎo yì zhōu. jí zhī xióng bīng dào, jī tuì qū yún, fù zhǎng qū zhí jìn, lián bá sì shí yú chéng. yàn wáng mù róng guī, yì chū bīng yáo yīng, gōng lüè lìng zhī běi miàn. lìng zhī jí duàn shì jiàn yá chù, duàn liáo shǐ dì lán yù huàng, wèi huàng suǒ yòu, yǐn rù fú zhōng, dà pò lán bīng, qū wǔ qiān hù ér fǎn. liáo nán běi jiē bài. yòu wén zhào bīng yǐ rù ān cì, shā bì bù qiú nà lóu qí, bù yóu de xīn jīng yì hài, jí lǜ mǔ qī zǐ xìng děng, yín yè chū bēn, táo wǎng mì yún shān. liáo zuǒ zhǎng shǐ liú qún, yòu zhǎng shǐ lú chén, sī mǎ cuī yuè děng, fēng hǎo fǔ kù, qiǎn shǐ zhì hǔ jūn qǐ xiáng. hǔ zài qiǎn jiāng jūn guō tài má qiū, dài zhe qīng qí èr wàn, bèi dào zhuī liáo. xíng zhì mì yún, yǔ liáo xiāng yù, liáo zhòng wú xīn liàn zhàn, zěn néng dí dé guò zhào bīng? yǎn jiàn shì cāng huáng sì kuì, rú niǎo shòu sàn. liáo yì dān qí cuàn qù, lián mǔ qī dōu bù jí gù, jǐn bèi zhào bīng qiè zhù, yòu chéng shì zhuī shā, zhǎn shǒu sān qiān jí. hǔ zhí rù lìng zhī, jù zhù liáo gōng, zhèng zhí liáo zi qǐ tè zhēn, jī xiàn biǎo wén, qíng yuàn tóu chéng, bìng gòng míng mǎ bǎi pǐ. hǔ xǔ lìng jiàng fù, shōu shòu míng mǎ, xǐ mín hù èr wàn yú rén, rù jū sī yōng yǎn yù sì zhōu.
適燕主慕容廆，遣使至趙，具表稱藩，願乞師會討段氏。虎最喜用兵，又見皝表文恭順，當然大悅，便與來使約定師期，遣他歸報，當即招募壯士三萬人，賜官龍騰中郎。旋命橫海將軍桃豹，渡遼將軍王華，統領舟師十萬，出漂渝津。虎驤將軍支雄，冠軍將軍姚弋仲，統領步騎十萬，充作前鋒，往伐段氏。虎也督率親兵，出次金台。段氏酋長名遼，聞趙將入犯，先遣從弟段屈雲，進襲幽州，刺史李孟，退保易州。及支雄兵到，擊退屈雲，復長驅直進，連拔四十餘城。燕王慕容廆，亦出兵遙應，攻掠令支北面。令支即段氏建牙處，段遼使弟蘭御皝，為皝所誘，引入伏中，大破蘭兵，驅五千戶而返。遼南北皆敗。又聞趙兵已入安次，殺斃部酋那樓奇，不由的心驚意駭，急率母妻子姓等，夤夜出奔，逃往密雲山。遼左長史劉群，右長史盧諶，司馬崔悅等，封好府庫，遣使至虎軍乞降。虎再遣將軍郭泰麻秋，帶着輕騎二萬，倍道追遼。行至密雲，與遼相遇，遼眾無心戀戰，怎能敵得過趙兵？眼見是倉皇四潰，如鳥獸散。遼亦單騎竄去，連母妻都不及顧，盡被趙兵挈住，又乘勢追殺，斬首三千級。虎直入令支，據住遼宮，正值遼子乞特真，齎獻表文，情願投誠，並貢名馬百匹。虎許令降附，收受名馬，徙民戶二萬餘人，入居司雍兗豫四州。

shì shí, yàn wáng mù róng guī, yǐ zǎo hái shī, bù fù lái huì. hǔ hèn tā wú lǐ, nǐ yí jūn gōng yàn. fú tú chéng suí hǔ xié xíng, cóng páng jiàn zǔ dào: yàn shì fāng shèng, fú dé zhèng lóng, xiàn zài wèi kě jiā bīng, bù ruò bān shī wèi shì. hǔ zuò sè dào: wǒ lǜ dà zhòng jìn gōng, zhàn bì shèng, gōng bì qǔ, qū qū xiǎo shù, tuò shǒu kě qín, néng táo dào nǎ lǐ qù ne? tài shǐ lìng zhào lǎn yì rù jiàn dào: yàn dì suì xīng suǒ shǒu, xíng shī wú gōng, qiě kǒng shòu huò. hǔ dà nù dào: nǐ yě gǎn lái zǔ wǒ me? mìng zuǒ yòu biān lǎn bǎi xià, bǎ tā zhú chū, zhé wèi féi rú zhǎng. dāng xià yǐn zhòng chū lìng zhī chéng, gōng rù yàn jìng, bìng qiǎn shǐ zhāo yòu mín yí. yàn dì gè jùn xiàn, què yě wén fēng huáng hài, xiāng jì qǐng jiàng. hǔ dé yàn chéng sān shí liù, chéng ruì dōng jìn, zhí dǎo jí chéng, yǒu zhòng shù shí wàn, sì miàn měng pū, nà hǎn shēng zhèn chè liáo dōng. yàn wáng huàng rì xī dān yōu, jìng yù chū zǒu. zhàng xià jiāng shì mù yú gēn jìn yán dào: zhào qiáng wǒ ruò, bù yí qīng dòng, dài wáng ruò yī jǔ zú, quán jú wǎ jiě, shì zhāng zhào wēi. ruò zhào rén lüè wǒ guó mín, duó wǒ fǔ shí, bīng duō liáng zú, rú hé kě dí? qiě zhào rén sì miàn huán pò, zhèng yù dài wáng wèi jù chū wáng, nài hé duò tā guǐ jì? jīn bù ruò gù shǒu jiān chéng, zhèn dìng shì xīn, guān xíng chá biàn, chū qí zhì shèng, jiù shǐ bù néng jì shì, zǒu yì wèi wǎn, zěn kě wàng fēng wěi qù, zì sù miè wáng lī? yán zhī yǒu lǐ. huàng nǎi jué jì shǒu chéng, dàn miàn shàng zǒng nán miǎn jù sè. xuán tú tài shǒu liú pèi xiàn yì dào: jīn qiáng kòu zài wài, zhòng zhì jīng huáng, guó shì ān wēi, xì zhū yī rén. dài wáng jīn rì, wú cóng tuī wěi, dāng zhèn zuò jīng shén, lǜ lì jiāng shì, bù yí zài shì pí ruò. shì yǐ wàn jí, chén yuàn pàn sǐ chū jī, jiù shǐ bù néng dà jié, yì kě xiǎo cuò dí fēng, jiè dìng zhòng xīn ne. huàng nǎi xǔ nuò. pèi jí lǜ gǎn sǐ shì shù bǎi qí, chéng yè chū chéng, yǎn jī zhào bīng. zhào bīng suī rán fáng bèi, jiū jìng yè shēn yuè hēi, bù zhī yǒu duō shǎo lái jūn, cāng cù dǐ dí, xū zhāng shēng shì. nà pèi zhòng què rén zì wèi zhàn, bù àn jì lǜ, dàn yòng duǎn bīng tū zhèn, luàn kǎn luàn zhuó, fú zhǎn zhào bīng shù bǎi míng, biàn shōu jūn rù chéng. wèi le zhè yī fān chuài yíng, zhào bīng shāo shāo qì jǔ, shǒu zú cái yǒu shēng jī.
是時，燕王慕容廆，已早還師，不復來會。虎恨他無禮，擬移軍攻燕。佛圖澄隨虎偕行，從旁諫阻道：「燕勢方盛，福德正隆，現在未可加兵，不若班師為是。」虎作色道：「我率大眾進攻，戰必勝，攻必取，區區小豎，唾手可擒，能逃到哪裡去呢？」太史令趙攬亦入諫道：「燕地歲星所守，行師無功，且恐受禍。」虎大怒道：「你也敢來阻我麼？」命左右鞭攬百下，把他逐出，謫為肥如長。當下引眾出令支城，攻入燕境，並遣使招誘民夷。燕地各郡縣，卻也聞風惶駭，相繼請降。虎得燕城三十六，乘銳東進，直搗棘城，有眾數十萬，四面猛撲，吶喊聲震徹遼東。燕王皝日夕擔憂，竟欲出走。帳下將士慕輿根進言道：「趙強我弱，不宜輕動，大王若一舉足，全局瓦解，適張趙威。若趙人掠我國民，奪我府實，兵多糧足，如何可敵？且趙人四面環迫，正欲大王畏懼出亡，奈何墮他詭計？今不若固守堅城，鎮定士心，觀形察變，出奇制勝，就使不能濟事，走亦未晚，怎可望風委去，自速滅亡哩？」言之有理。皝乃決計守城，但面上總難免懼色。玄菟太守劉佩獻議道：「今強寇在外，眾志驚惶，國事安危，系諸一人。大王今日，無從推諉，當振作精神，率厲將士，不宜再示疲弱。事已萬急，臣願拚死出擊，就使不能大捷，亦可小挫敵鋒，借定眾心呢。」皝乃許諾。佩即率敢死士數百騎，乘夜出城，掩擊趙兵。趙兵雖然防備，究竟夜深月黑，不知有多少來軍，倉猝抵敵，虛張聲勢。那佩眾卻人自為戰，不按紀律，但用短兵突陣，亂砍亂斫，俘斬趙兵數百名，便收軍入城。為了這一番踹營，趙兵稍稍氣沮，守卒才有生機。

huàng zài xiàng fēng yì wèn jì, yì dá dào: shí hǔ xiōng cán yǐ shèn, rén shén gòng jí, huò bài jiāng zhì, jì rì kě dài. jīn qīng guó yuǎn lái, gōng shǒu shì yì, bǐ suī qiáng héng, wú néng wèi huàn. ruò dùn bīng duō rì, bì jiāng zì luàn, dài wáng dàn jiān shǒu bù dài, qí bǐ tuì qù, qiǎn ruì zhuī jī, bì děi dà shèng. huàng yì nǎi ān. shí hǔ shè shū zhāo xiáng. shǒu bīng shí shū chéng huàng, huàng chě suì lái shū, kǎi rán shuō dào: gū fāng yù guī qǔ tiān xià, kěn jiàng zhè xiōng shù me? jì ér hǔ dū bīng měng gōng, sì miàn yǐ fù, yuán chéng ér shàng. shǒu jiāng mù yú gēn děng, lì zhàn bù tuì, suǒ yǒu yuán chéng de zhào bīng, jǐn bèi jī pū, xiāng chí zhì shí yú rì, zhào bīng sǐ le wú shù, zhōng bù néng kè. hǔ wú fǎ kě shī, zhǐ hǎo yǐn tuì. xíng le shù lǐ, hū jiàn hòu miàn chén tóu dà qǐ, yàn bīng nǔ lì zhuī lái. wèi shǒu yī yuán shào nián jiāng guān, héng shuò yuè mǎ, dāng xiān qū zhì, dà hū: shí hǔ kuài lái shòu sǐ. hǔ wén shēng nù qǐ, chì lìng dà zhòng huí mǎ jiē zhàn, piān gè jūn dōu yǒu guī zhì, bù fú hào lìng, suí nǐ shí hǔ rú hé dū chì, zhǐ shì diào tóu bù gù, luò huāng cuàn qù. xiǎo zi yǒu shī tàn dào:
皝再向封奕問計，奕答道：「石虎兇殘已甚，人神共嫉，禍敗將至，計日可待。今傾國遠來，攻守勢異，彼雖強橫，無能為患。若頓兵多日，必將自亂，大王但堅守不怠，俟彼退去，遣銳追擊，必得大勝。」皝意乃安。石虎射書招降。守兵拾書呈皝，皝扯碎來書，慨然說道：「孤方欲規取天下，肯降這凶豎麼？」既而虎督兵猛攻，四面蟻附，緣城而上。守將慕輿根等，力戰不退，所有緣城的趙兵，盡被擊仆，相持至十餘日，趙兵死了無數，終不能克。虎無法可施，只好引退。行了數里，忽見後面塵頭大起，燕兵努力追來。為首一員少年將官，橫槊躍馬，當先趨至，大呼：「石虎快來受死。」虎聞聲怒起，飭令大眾回馬接戰，偏各軍都有歸志，不服號令，隨你石虎如何督飭，只是掉頭不顧，落荒竄去。小子有詩嘆道：

zì gǔ jiā bīng dìng bù xiáng, kuàng jiān bào lì děng chái láng.
自古佳兵定不祥，況兼暴戾等豺狼。

láo shī yǐ jiǔ jūn xīn kuì, shī lǜ yí xiōng jí fǒu zāng.
勞師已久軍心潰，失律貽凶即否臧。

yù zhī shí hǔ néng fǒu tuì dí, xià huí zài dāng biǎo míng.
欲知石虎能否退敵，下回再當表明。

--------

jìn yuán dōng dù, liǎng hé wèi xū, hú jié xiān bēi zhū bù luò, chéng shì rù jù, hù xiāng tūn bìng, qí mù wú diǎn wǔ yě jiǔ yǐ. dú liáng zhōu zhāng shì, běn wèi hàn zú, shì fèng jìn shì, rú zhāng jùn zhī shēn qǐng běi fá, yóu wèi dōng jìn shǐ shàng jǐn jiàn zhī wén zì. běn huí lù rù yuán biǎo, suǒ yǐ jīng zhāng shì zhī zhōng yě. xī hū! jiāng zuǒ zhū jūn, zhì zài piān ān, wú xiá běi tǎo, ér cán nüè xiōng bào zhī shí hǔ, fǎn dé héng xíng hé luò, chēng bà yī fāng, tiān dì huì máng, lǔ xīng sì shān, qǐ fēi yī jí dà è yùn yú? fū shí hǔ chǒng qiè shā qī, xìng běn cán rěn, jí zi suì móu nì, lián zuò qī nú. suì yǒu zuì dāng zhū, suì zhī qī zǐ, hé wèi jù zhū? dōng gōng liáo shǔ, níng wú zāng pǐ? yī bìng tú lù, qí cǎo jiān rén mìng yě shén yǐ! zhì ruò gōng yàn yī yì, dùn bīng chéng xià, rì jiǔ wú gōng, suī yóu yàn chén zhī shàn móu, jiān shǒu bù náo, yào yì yóu shí hǔ zhī mù qì yǐ shēn, tiān bù róng qí zài chěng ěr. fǒu zé rú mù róng guī zhī qiāng zéi gǔ ròu, bèi méng bài yuē, yì shí hǔ zhī liú yà yě, hǔ hé zhì jù wèi suǒ bài zāi!
晉元東渡，兩河為墟，胡羯鮮卑諸部落，乘勢入據，互相吞併，其目無典午也久矣。獨涼州張氏，本為漢族，世奉晉室，如張駿之申請北伐，尤為東晉史上僅見之文字。本回錄入原表，所以旌張氏之忠也。惜乎！江左諸君，志在偏安，無暇北討，而殘虐凶暴之石虎，反得橫行河洛，稱霸一方，天地晦盲，虜腥四煽，豈非一極大厄運歟？夫石虎寵妾殺妻，性本殘忍，及子邃謀逆，連坐妻孥。邃有罪當誅，邃之妻子，何為俱誅？東宮僚屬，寧無臧否？一併屠戮，其草菅人命也甚矣！至若攻燕一役，頓兵城下，日久無功，雖由燕臣之善謀，堅守不撓，要亦由石虎之暮氣已深，天不容其再逞耳。否則如慕容廆之戕賊骨肉，背盟敗約，亦石虎之流亞也，虎何至遽為所敗哉！